PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ POWIATU NOWODWORSKIEGO

Transkrypt

1 Załącznik Nr. do Uchwały Nr Rady Powiatu w Nowym Dworze Gdańskim z dnia. PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ POWIATU NOWODWORSKIEGO NA LATA Nowy Dwór Gdański, kwiecień 2011 r.

2 Spis treści: I. Wstęp str. 3 II. Diagnoza społeczna str. 4 III. Nawiązanie do dokumentów strategicznych str. 5 IV. Cele Programu oraz kierunki działań str. 7 V. Założenia Programu str. 8 VI. Adresaci Programu str. 8 VII. Metody pracy wykorzystywane do realizacji Programu oraz działania planowane w ramach PAL str. 9 VIII. Czas trwania Programu i harmonogram realizacji działań str. 9 IX. Przewidywane efekty str. 10 X. Źródła finansowania str. 10 XI. Realizator PAL str. 11 XII. Partnerzy str. 11 XIII. Sposoby monitorowania, ewaluacji i oceny Programu str. 11 XIV. Podsumowanie str. 11

3 I. WSTĘP Program Aktywności Lokalnej (w dalszej części nazywany PAL) wskazuje na problemy związane z funkcjonowaniem społeczności lokalnych i grup społecznych oraz wyznacza kierunki działań mających na celu poprawę sytuacji w tym zakresie i określa mechanizmy wzmacniające efektywność zmian. Ustawa o samorządzie powiatowym stanowi, że powiat realizuje określone zadania publiczne, w tym zadania z zakresu pomocy społecznej. Jednym z podstawowych zadań realizowanych w ramach pomocy społecznej jest integracja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Podejmowane działania powinny mieć na celu wsparcie i umożliwienie przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych wykraczających poza własne możliwości osób objętych Programem. W obszarze tym potrzebne są często innowacyjne metody i szeroka współpraca wielu podmiotów. Szansę na taką pomoc daje realizacja Programu Aktywności Lokalnej współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Rozwój i popularyzacja tego typu Programów wiąże się z rozwojem społeczeństwa obywatelskiego oraz odwołuje się do zasady subsydiarności. Powiatowy Program Aktywności Lokalnej określa kierunki działań zmierzające do poprawy sytuacji bytowej rodzin bądź osób wieloproblemowych z terenu Powiatu Nowodworskiego w sferze świadomości swych praw i obowiązków, poprawy zdolności do odpowiedzialności za los swój i los najbliższych członków rodziny, poprawy więzi rodzinnych oraz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu tych osób bądź rodzin. Kluczowym założeniem jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, które oznacza brak lub ograniczenie możliwości uczestnictwa w pełni z życia społeczno - zawodowego oraz zapobieganie umieszczaniu dzieci i młodzieży w zastępczych formach opieki. Program Aktywności Lokalnej ma na celu działania na rzecz rozwiązywania problemów społeczności lokalnej oraz aktywizację społeczną, a także współpracę i koordynację działań organizacji i instytucji kluczowych dla zaspokojenia potrzeb członków społeczności lokalnej. Wskazuje on na problemy związane z funkcjonowaniem grup społecznych i społeczności lokalnych oraz umożliwia przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, a także zapewnia odpowiednie wsparcie. Ważnym elementem wsparcia jest eliminowanie barier na jakie napotykają osoby zagrożone wykluczeniem, czy wykluczone społecznie. Problemy te dotykają najczęściej osób bezradnych w sprawach opiekuńczo wychowawczych, wykluczonych czy zagrożonych wykluczeniem społecznym, a także ich otoczenie. Proces wykluczenia społecznego powoduje, że osoby, rodziny i grupy społeczne funkcjonują na marginesie życia społecznego z różnych przyczyn wynikających z cech osobowości, długotrwałej choroby, niepełnosprawności, braku wykształcenia, trudności materialnych, dezorganizacji życia rodzinnego, alkoholizmu, splotu innych trudności życiowych, czy braku odpowiednich wzorców. Osoby dotknięte wykluczeniem społecznym wykazują problemy z zaspokojeniem podstawowych potrzeb, nie znajdują swojego miejsca na rynku pracy, czują się zagubione, nie potrafią korzystać z przysługujących uprawnień. W konsekwencji zaczynają funkcjonować w wąskim świecie, wśród osób mających takie same problemy, tracąc więzi z innymi członkami społeczności lokalnej. Dzieci wzrastające w tych rodzinach napotykają w dorosłym życiu na podobne problemy jak ich rodzice, dziedziczą biedę i niską pozycję społeczną oraz nieporadność w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Dzieci trafiające do rodzin zastępczych z powodu zaniedbań i tragedii 3

4 związanych z ich sytuacją domową, zdominowaną przez alkohol, czasem przemoc, brak wystarczającej opieki, wykazują różne zaburzenia, sprawiając nierzadko swym opiekunom zastępczym mnóstwo problemów wychowawczych. Często przekraczają normy społeczne, łamią prawo i mają trudności w rozwijaniu bliskich relacji z ludźmi. Ważnym zatem również staje się wsparcie już istniejących rodzin zastępczych w doskonaleniu wiedzy i umiejętności radzenia sobie z trudnymi zachowaniami swoich podopiecznych. Program Aktywności Lokalnej jest nieodzownym elementem działań na rzecz rozwiązywania problemów tych społeczności oraz zwiększenie jej aktywności. Powiatowy Program Aktywności Lokalnej jest zgodny ze Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych Powiatu Nowodworskiego w kwestii zapobiegania zagrożeniom społecznym wynikającym z dysfunkcjonalności rodzin oraz bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych, a także kwestii wspierania wysiłków ukierunkowanych na przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego. Program Aktywności Lokalnej zakłada wspólne działania lokalnych podmiotów na rzecz uaktywnienia i pobudzenia potencjału grup oraz społeczności lokalnych, a także włączanie ich w życie społeczne. Przedsięwzięcia w tym zakresie będą ukierunkowane na organizowanie społeczności lokalnych poprzez edukację społeczną, inicjowanie grup samopomocowych, zachęcanie mieszkańców do udziału w lokalnych inicjatywach, promowanie działań wolontarystycznych, udostępnianie informacji o dostępnych usługach, budowanie pozytywnych związków między członkami społeczności. Program ten ma na celu kształtowanie więzi społecznych na terenie gminy, kapitału społecznego w myśl, iż Podstawą społeczeństwa obywatelskiego są jego obywatele, świadomi swoich praw i obowiązków, zaangażowani w działania na rzecz dobra wspólnego, zdolni do osobistej odpowiedzialności za swój los i los wspólnoty na wszystkich poziomach życia społecznego. Budowa zintegrowanego społeczeństwa pozwoli, aby każda osoba, rodzina mogła realizować swoje plany i aspiracje życiowe, a w trudnych sytuacjach mogła uzyskać pomoc i wsparcie ze strony wspólnoty oraz działających w jej ramach instytucji i organizacji. II. DIAGNOZA SPOŁECZNA Z każdym rokiem rośnie liczba dzieci pozbawionych całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej, zaniedbywanych przez rodziców lub pozbawionych należytej opieki rodzicielskiej. Zaniedbania te wynikają głównie z zaburzeń w funkcjonowaniu rodziny, braku troski o dziecko, przestępczości i demoralizacji rodziców, alkoholizmu, niewydolności wychowawczej, jak również ubóstwa. Najbardziej cenioną formą opieki nad dzieckiem pozbawionym rodziny naturalnej jest oprócz adopcji, rodzina zastępcza. Jest ona szczególnie ważna z wielu powodów: stanowi bliskie dziecku środowisko, jest optymalna dla rozwoju psychospołecznego dziecka, uczy norm i reguł społecznych, pozwala na nawiązanie prawidłowych więzi emocjonalnych, tak istotnych w dorosłym życiu. Jednym z ważniejszych priorytetów Powiatu Nowodworskiego jest wspieranie rodzin w ich funkcjach opiekuńczo wychowawczych. Na terenie Powiatu Nowodworskiego wykorzystywane są różnorodne formy wspierające dziecko i rodzinę w różnych aspektach począwszy od pomocy w środowisku lokalnym świadczonej przez samorządy miejskie i gminne poprzez formy pomocy na szczeblu powiatowym tj. rodzinne i instytucjonalne formy opieki zastępczej, czyli rodziny zastępcze spokrewnione z dzieckiem, niespokrewnione z 4

5 dzieckiem, zawodowe niespokrewnione z dzieckiem wielodzietne rodziny zastępcze oraz rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego. Liczba rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie Powiatu Nowodworskiego według stanu na dzień 31 grudnia 2010 roku: liczba rodzin zastępczych ogółem 55, liczba dzieci przebywających w rodzinach zastępczych ogółem 96, w tym: 44 spokrewnionych z dzieckiem, w których przebywało 57 dzieci, 7 niespokrewnione z dzieckiem, w których przebywały 7 dzieci, 4 zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem wielodzietnych rodzin zastępczych, w których przebywało 30 dzieci, 1 rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego, w których przebywało 14 dzieci. Liczba rodzin zastępczych i liczba dzieci w tych rodzinach ulega ciągłym zmianom, nie dostrzega się tendencji spadkowej, a problem braku właściwej opieki rodzicielskiej nad dziećmi ciągle jest aktualny. Dysfunkcyjność rodzin, bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i bezradność w prowadzeniu gospodarstwa domowego, to problemy społeczne najczęściej występujące. Brak pracy, pozostawanie w środowiskach marginalnych, nieumiejętność radzenia sobie z problemami, brak kontroli nad życiem, problemy z opieką nad dziećmi, rozluźnienie więzi rodzinnych, przyczyniają się do wykluczenia społecznego. Rutyna oraz poczucie niemocy skutecznie uniemożliwiają ludziom podejmowanie działań na rzecz zmiany trudnej sytuacji, w której się znajdują. Niezbędna w takich przypadkach jest interwencja z zewnątrz. Adekwatna i udzielona w odpowiednim czasie pomoc umożliwia wyrwanie rodziny ze stanu bezradności, wskazując drogi i rozwiązania oraz możliwość ich realizacji. III. NAWIĄZANIE DO DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH Przyjęte w Programie Aktywności Lokalnej na lata koncepcje są zgodne z założeniami zawartymi w ogólnopolskich i lokalnych dokumentach strategicznych i programowych, takich jak: zapisy ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej, a w szczególności Art. 3 ust. 1 zgodnie z którym Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Art. 3 ust. 2 zgodnie z którym Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie sytuacjom, o których mowa w art. 2 ust. 1, przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Art. 112 ust. 13 zgodnie z którym Rada powiatu na podstawie wykazu potrzeb w zakresie pomocy społecznej, opracowuje i wdraża lokalne programu pomocy społecznej.» Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski Celem założonym w powyższej Strategii jest wspieranie integracji społecznej, aby uniknąć pojawienia się trwale zmarginalizowanej klasy ludzi niezdolnych do funkcjonowania w społeczeństwie /str.10/. 5

6 Cel ten ma być osiągnięty przez zachęcenie wszystkich obywateli do społecznej odpowiedzialności i aktywnego zaangażowania w walce przeciw społecznemu wykluczeniu /str. 11/. Promowanie i motywowanie do działania przez same osoby zagrożone wykluczeniem lub wykluczone, Promowanie i motywowanie do pracy społecznej na rzecz integracji swego środowiska, pomocy osobom zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym oraz samopomocy /str. 64/.» Strategia Polityki Społecznej na lata , Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, w której czytamy: Celami Strategii Polityki Społecznej Rządu RP w latach jest zbudowanie zintegrowanego systemu polityki państwa prowadzącej do ułatwienia wszystkim obywatelom równego dostępu do praw społecznych, poprawy warunków powstawania i funkcjonowania rodzin oraz wsparcia grup i osób zagrożonych wykluczeniem społecznym przy zapewnieniu demokratycznego współuczestnictwa obywateli /str. 21/. Cele te będą realizowane poprzez: kształtowanie świadomości obywatelskiej; promocję działań prospołecznych (wolontariatu, filantropii); wspieranie inicjatyw lokalnych jako formy skutecznego rozwiązywania problemów lokalnych; aktywizacje wspólnot na rzecz uczestnictwa w życiu publicznym; wspieranie samopomocowych form rozwiązywania problemów społecznych /str /.» Strategia Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na lata , Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej W której mowa, że Na podstawie Strategii Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego prowadzona będzie polityka rozwoju w zakresie rozwoju zachowań prospołecznych wspólnot lokalnych oraz budowy i umacniania struktur społeczeństwa obywatelskiego /str.7/. Realizowana ona będzie poprzez wspieranie inicjatyw lokalnych jako form skutecznego rozwiązywania problemów lokalnych, aktywizacja wspólnot na rzecz uczestnictwa w życiu publicznym; wspieranie samopomocowych form rozwiązywania problemów społecznych wspieranie rozwoju lokalnych inicjatyw w zakresie tworzenia ośrodków aktywizacji społeczno kulturalnej; wspieranie działań mających na celu zwiększenie zaangażowania mieszkańców w rozwiązywanie konkretnych problemów społecznych, wspieraniu inicjatyw sprzyjających wzmacnianiu więzi społecznych i lokalnej solidarności społecznej /str.29-43/. Program Operacyjny Kapitał Ludzki Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata W którym mowa o rozwijaniu i wdrażaniu w instytucjach pomocy społecznej instrumentów i narzędzi aktywnej integracji (np. kontrakty socjalne, programy aktywności lokalnej, instrumenty wsparcia osób niepełnosprawnych), skierowanych do osób doświadczających wykluczenia społecznego /str. 156/. Powiatowa strategia rozwiązywania problemów społecznych Powiatu Nowodworskiego na lata Strategia określa priorytety rozwoju Powiatu w poszczególnych dziedzinach życia społeczno gospodarczego, a także cele strategiczne w zakresie ich osiągania. Zgodnie ze Strategią jednym z priorytetów jest zapobieganie zagrożeniom społecznym poprzez realizację celów strategicznych w zakresie ograniczenia zjawiska wykluczenia społecznego oraz zorganizowanie systemu działań wspierających rozwiązywanie problemów bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych. W dokumentach tych zakłada się realizację działań służących rozwojowi społeczno gospodarczego kraju, a co za tym idzie podniesienie poziomu jakości życia mieszkańców Powiatu Nowodworskiego. Ważnym elementem w tym zakresie jest budowanie zintegrowanych społeczności, w których każda osoba i rodzina będzie mogła realizować swoje plany i aspiracje życiowe, a w trudnych sytuacjach uzyskiwać niezbędną pomoc i 6

7 wsparcie ze strony działających w jej ramach instytucji i organizacji. Podkreśla się znaczenie kapitału ludzkiego, czyli zasobu wiedzy, umiejętności i potencjału jaki tkwi w każdym człowieku. Kluczowym wyzwaniem jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, które oznacza brak lub ograniczenie możliwości uczestnictwa, wpływania i korzystania z podstawowych instytucji publicznych. IV. CELE PROGRAMU ORAZ KIERUNKI DZIAŁAŃ Cele: 1. Aktywizacja wychowanków placówek opiekuńczo wychowawczych i rodzin zastępczych wchodzących w dorosłość i ich otoczenie. 2. Integracja społeczno zawodowa osób niepełnosprawnych i ich otoczenie. 3. Zapobieganie wykluczeniu społecznemu rodzin z terenu Powiatu Nowodworskiego. Cele szczegółowe: 1. Upowszechnianie aktywnej integracji i pracy socjalnej. 2. Motywowanie do aktywności społecznej. 3. Zwiększenie potencjału rodzin z problemami opiekuńczo wychowawczymi. 4. Zwiększenie dostępności do specjalistycznej pomocy psychologicznej, pedagogicznej, terapeutycznej dla rodzin znajdujących się w kryzysie w związku z problemami opiekuńczo wychowawczymi. 5. Aktywny udział dzieci w zajęciach kulturalnych z możliwością zagospodarowania czasu wolnego. 6. Wzmocnienie systemu wsparcia dla rodzin w kryzysie zagrożonym bezradnością opiekuńczo wychowawczą poprzez wprowadzenie asystenta rodziny. 7. Korygowanie zaburzeń i więzi rodzinnych. 8. Pozytywne wzmocnienie wizerunku własnej osoby. 9. Zwiększenie motywacji do zmiany swojej sytuacji. 10. Podniesienie kwalifikacji zawodowych uczestników Programu. 11. Aktywna integracja osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz poprawa ich funkcjonowania. 12. Aktywna integracja poprzez różne formy aktywizacji osób sprawujących funkcję rodziny zastępczej wraz z otoczeniem. 13. Współpraca instytucji pomocowych szczebla powiatu i gmin Powiatu Nowodworskiego na rzecz wzmocnienia rodzin biologicznych w ich opiekuńczej roli w celu możliwie jak najszybszego powrotu dzieci do rodziny naturalnej. 14. Stworzenie warunków do powstania inicjatyw struktur funkcjonujących na rzecz społeczności lokalnej. Kierunki działań Cele Programu realizowane będą poprzez podejmowanie następujących działań: 1. Organizowanie spotkań integracyjnych dla mieszkańców Powiatu Nowodworskiego. 2. Organizowanie specjalistycznego doradztwa i konsultacji dla mieszkańców. 3. Promowanie, wspieranie, organizowanie oraz uczestnictwo w działaniach i przedsięwzięciach podejmowanych w partnerstwie. 7

8 4. Popularyzacja i promocja organizacji pozarządowych przez stworzenie możliwość zaprezentowania ich zakresu i formy działania społeczności lokalnej. 5. Promocja wolontariatu za pomocą osób angażujących się w pracę na rzecz innych. 6. Stwarzanie warunków do promocji oraz organizacja kampanii charytatywnych i udzielania pomocy rzeczowej. 7. Realizowanie działań informacyjnych umożliwiających wszystkim mieszkańcom równy dostęp do zasobów niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania w społeczności. 8.Działania wynikające z aktualnych potrzeb i zgodne z celami Programu Aktywności Lokalnej. V. ZAŁOŻENIA PROGRAMU 1) Wyrównywanie szans edukacyjnych osób narażonych na wykluczenie społeczne; 2) Zdobywanie i poszerzanie kompetencji zawodowych poprzez realizację PAL oraz Indywidualnych Programów Usamodzielnienia; 3) Rozwinięcie i upowszechnienie form aktywnej integracji społecznej oraz aktywnej rehabilitacji; 4) Zwiększenie motywacji do poszukiwania i podjęcia pracy; 5) Przeciwdziałanie wykluczeniu i wycofaniu społecznemu; 6) Kształcenie umiejętności w zakresie pełnienia ról społecznych; 7) Wspieranie samodzielności oraz zdobywania i aktualizacji kwalifikacji zawodowych; 8) Nabywanie kompetencji społecznych w zakresie komunikacji interpersonalnych; 9) Zdobycie przez rodziców umiejętności wychowawczych: dobrej komunikacji, rozpoznawania, wyrażania i akceptowania uczuć, asertywności, radzenia sobie ze stresem; 10) Zdobycie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych; 11) Rozwój umiejętności społecznych; 12) Pozytywne wzmocnienie wizerunku własnej osoby. VI. ADRESACI PROGRAMU AKTYWNOŚCI LOKALNEJ Program Aktywności Lokalnej skierowany jest do rodzin bądź osób wieloproblemowych zamieszkujących na terenie Powiatu Nowodworskiego, które są bezrobotne i/lub nieaktywne zawodowo i/lub zatrudnione zagrożone wykluczeniem społecznym, które jednocześnie są osobami w wieku aktywności zawodowej, korzystającymi ze świadczeń pomocy społecznej, ze szczególnym uwzględnieniem: 1. wychowanków placówek opiekuńczo wychowawczych i rodzin zastępczych, 2. osób z otoczenia usamodzielnianych wychowanków placówek opiekuńczo wychowawczych i rodzin zastępczych, 3. osób niepełnosprawnych o niskiej aktywności zawodowej i społecznej, 4. osób z otoczenia osób niepełnosprawnych, 5. osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, 6. rodzin zastępczych, 7. rodzin naturalnych dzieci przebywających w zastępczych formach opieki, 8. rodzin z występującymi trudnościami opiekuńczo wychowawczymi i szkolnymi, 8

9 9. rodzin z problemem przemocy w rodzinie. W celu wielopłaszczyznowego oddziaływania w ramach PAL wsparcie będzie kierowane także do najbliższego otoczenia adresatów Programu, w tym również dzieci oraz szeroko rozumianej społeczności lokalnej, aby uwrażliwić ją na występujące problemy oraz walczyć ze stereotypami. VII. METODY PRACY WYKORZYSTYWANE DO REALIZACJI W ramach programu przewiduje się zastosowanie: 1. Środowiskowej pracy socjalnej działania realizowane przez pracownika socjalnego mające na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi. 2. Instrumentów aktywnej integracji to szereg instrumentów aktywizacyjnych z zakresu aktywizacji zawodowej, edukacyjnej, zdrowotnej i społecznej, o której mowa w zasadach przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie oraz Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Działań o charakterze środowiskowym to inicjatywy integrujące, obejmujące między innymi badania, opracowania, analizy, edukację społeczną i obywatelską, spotkania, konsultacje, debaty, organizowanie i inspirowanie do udziału mieszkańców w imprezach i spotkaniach w szczególności o charakterze integracyjnym, edukacyjnym, kulturalnym, sportowym, ekologicznym i turystycznym. W przypadku zastosowania instrumentów aktywnej integracji wobec danej osoby, sfinansowaniu mogą podlegać również koszty opieki nad dzieckiem/dziećmi lub osobą zależną, koszty pobytu dziecka/dzieci w świetlicach i klubach. Z uwagi na typ i częstotliwość zajęć może zaistnieć potrzeba sfinansowania zastępczej opieki dla dziecka/dzieci lub osób zależnych. VIII. CZAS TRWANIA PROGRAMU I HARMONOGRAM REALIZACJI DZIAŁAŃ Program Aktywności Lokalnej będzie realizowany w latach Ramy czasowe wiążą się z dostępnością funduszy europejskich, które stanowią główne źródło finansowania działań w ramach Programu. Założenia oraz harmonogram realizacji poszczególnych działań będą opracowywane co roku w formie wniosku o dofinansowanie projektu i szczegółowych Indywidualnych Planów Działania, z uwzględnieniem zmian zachodzących w możliwych do objęcia PAL obszarach życia społecznego. 9

10 IX. PRZEWIDYWANE EFEKTY 1. Wzrost zaangażowania mieszkańców w życie społeczne swojej wspólnoty. 2. Wzrost pozytywnych relacji między mieszkańcami. 3.Wzrost poczucia przynależności do społeczności lokalnej i odpowiedzialności za procesy w niej zachodzące. 4.Wzrost inicjatyw podejmowanych na rzecz społeczności lokalnej, również realizowanych w partnerstwach. 5. Wzrost oraz poprawa przepływu, dostępu do informacji, a także wiedzy niezbędnej dla prawidłowego funkcjonowania społeczności lokalnych. 6. Poprawa jakości życia mieszkańców Powiatu Nowodworskiego. 7. Aktywizacja osób wykluczonych i ich otoczenia. 8. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu. 9. Stały monitoring potrzeb społecznych. 10. Wzrost wiedzy w różnych dziedzinach życia społecznego. 11. Planowanie i realizowanie zadań w odpowiedzi na realne potrzeby mieszkańców. 12. Skuteczniejsze i efektywniejsze wykorzystanie istniejących zasobów. 13.Wzrost zaangażowania organizacji pozarządowych w zakresie podejmowania działań środowiskowych. 14. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, 15. Wyzwolenie odruchów motywujących do zadbania o swoją rodzinę tj.: wzrost radzenia sobie z problemami życia codziennego, przywrócenie wiary we własne możliwości oraz podniesienie samooceny, poprawy samodzielności życiowej, samostanowienia, minimalizacja problemów w sprawach opiekuńczo wychowawczych. 16. Aktywizacja rodzin zastępczych. X. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA Realizacja zadań w ramach Program Aktywności Lokalnej może być finansowana: - ze środków własnych budżetu samorządu terytorialnego, - ze źródeł zewnętrznych, w tym z absorpcji: - środków Funduszy Strukturalnych między innymi z Europejskiego Funduszu Społecznego Wskazane w Programie Aktywności Lokalnej działania, które będą realizowane w kontekście wykorzystania funduszu z Unii Europejskiej w latach w ramach projektów systemowych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w obszarze Priorytetu VII Promocja integracji społecznej, Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji, Poddziałanie Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez powiatowe centra pomocy rodzinie stanowią podstawę do konstruowania montażu finansowego oraz przygotowania aplikacji o wsparcie finansowe wskazanych projektów ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach projektów systemowych przewidzianych dla Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie - dotacji, - budżetu państwa, - innych pozyskanych środków zewnętrznych. 10

11 XI. REALIZATOR PAL Program Aktywności Lokalnej realizowany będzie przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Dworze Gdańskim w miarę potrzeb przy współpracy innych instytucji. XII. PARTNERZY 1) Powiatowy Urząd Pracy, 2) Ośrodki Pomocy Społecznej, 3) Szkoły z terenu Powiatu Nowodworskiego, 4) Warsztaty Terapii Zajęciowej z terenu Powiatu Nowodworskiego, 6) Rodzice zastępczy, 7) Otoczenie uczestników Programu, 8) Organizacje pozarządowe. XIII. SPOSOBY MONITOROWANIA, EWALUACJI I OCENY PROGRAMU Monitorowanie Programu Aktywności Lokalnej odbywać się będzie systematycznie w trakcie jego trwania między innymi poprzez ilość zawartych umów, ilość wydanych certyfikatów po zakończeniu działań w ramach PAL, listy obecności. Celem bieżącego monitoringu będzie: pomiar osiągniętego postępu w Programie i porównanie go z założonym planem, wskazanie na ewentualną potrzebę podjęcia działań korygujących. Zarówno ocena jak i ewaluacja poszczególnych działań w ramach PAL w odpowiedzi na pytanie, czy projekt osiągnął zakładane cele nastąpi każdorazowo po zakończeniu realizacji działań w odniesieniu do zakładanych rezultatów. Oceny dokona instytucja realizująca PAL. Coroczne sprawozdanie z działań w ramach niniejszego Programu będzie przekazywane Radzie Powiatu Nowodworskiego wraz z rocznym sprawozdaniem z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Dworze Gdańskim. Na koniec okresu programowania zostanie dokonane podsumowanie i ocena efektywności Programu Aktywności Lokalnej w postaci raportu końcowego opracowanego przez Zespół Projektowy. Wartością dodaną do projektu jest fakt, iż dzięki realizacji Programu będzie można zrealizować szeroki zakres usług, wykorzystać instrumenty aktywnej integracji. XIV. PODSUMOWANIE W Powiecie Nowodworskim do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym należą rodziny dysfunkcyjne z problemem bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, uzależnienia, przemocy w rodzinie. Osoby z tej grupy mają niskie kompetencje społeczne i zawodowe, co utrudnia im znalezienie pracy i zdobycie źródła utrzymania. Rodziny dysfunkcyjne są niewydolne wychowawczo, a dzieci zagrożone umieszczeniem poza rodziną biologiczną. Rodziny niewydolne wychowawczo wymagają kompleksowego wsparcia w środowisku zamieszkania. Tradycyjne metody pracy 11

12 socjalnej są nieskuteczne w przypadku rodzin z większą liczba dysfunkcji. Program Aktywności Lokalnej zwiększy ofertę specjalistycznych usług w środowisku zamieszkania dla rodzin wieloproblemowych, włączy osoby wykluczone społecznie w procesy motywacyjne do zmian, jak również wzmocni powiatowy system opieki nad dzieckiem i rodziną. 12