Wspieranie Biznesu na rzecz Bioróżnorodności. Pilotażowy projekt Komisji Europejskiej

Transkrypt

1 Wspieranie Biznesu na rzecz Bioróżnorodności Pilotażowy projekt Komisji Europejskiej Zenon Tederko Biuro Przyrodniczej Pomocy Technicznej Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków

2 Projekt finansowany przez KE, DG Środowisko Projekt realizowany przez Partnerów: RSPB, MME, OTOP, BSPB przy współpracy ECNC Komitet Sterujący Projektu: EBOiR, KE i EIB

3 LICZBA I STRUKTURA PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE WG KLAS WIELKOŚCI W 2005 R małe; 3,0% średnie; 0,9% duże; 0,2% mikro; 96,3% Przedsiębiorstwa wg klas wielkości w 2005 r. Wyszczególnienie mikro Przedsiębiorstwa małe średnie duże Liczba przedsiębiorstw Przeciętna liczba zatrudnionych

4 DEFINICJA PRO-PRZYRODNICZEGO PRZEDSIĘBIORSTWA Przedsiębiorstwo w swym podstawowym zakresie działalności zależne od przyrody i poprzez swą działalność przyczyniające się do ochrony przyrody.

5 LICZBA I STRUKTURA PRO-PRZYRODNICZYCH MSP W POLSCE Małe (Small) = 6% Średnie (Medium) = 2% Mikro (Micro) = 92%

6 LICZBA I LOKALIZACJA PRO-PRZYRODNICZYCH MSP W POLSCE Ogrody bot -zoo, ochrona przyrody Gospodarowanie odpadami Działalność organizatorów turystyki Transport wodny śródlądowy Transport wodny przybrzeżny Miejsca krótkotrwałego zakwater. Pola kempingowe Schroniska turystyczne Wytwarzanie energii elektrycz. Produkcja mebli kuchennych Prod. mebli biurowych i sklep. Prod. krzeseł i mebli do siedzenia Produkcja olejków eterycznych Prod. leków i wyrobów farmaceut. Prod. chemikaliów organicznych Prod. barwników i pigmentów Wyroby z korka, słomy i wyplatanie Prod. pozost. wyrobów z drewna Prod. opakowań drewnianych Prod. wyrobów stolar. i ciesielskich Prod. forniru, płyt i sklejek Prod. wyrobów tartacznych Prod. wód mineral. i nap. Przetw. mleka i wyrób serów Usługi dla przetw. warzyw i Przetwórstwo owoców i warzyw Przetwarzanie i konserwowanie Wydobywanie gliny i kaolinu Wydobywanie żwiru i piasku Wydobywanie kamieni Wydobywanie torfu Chów i hodowla ryb Rybołówstwo śródlądowe Usługi dla leśnictwa Szkółkarstwo leśne Gospodarka leśna Gospodarka łowiecka Zagospodarowanie terenów zieleni Chów i hodowla zwierząt pozost. Chów i hodowla owiec, kóz, koni GM. WIEJSKIE GM. MIEJSKIE

7 LICZBA MIKRO, MAŁYCH I ŚREDNICH PRO-PRZYRODNICZYCH PRZEDSIBIORSTW Ogrody bot -zoo, obszary i obiekty Gospodarowanie odpadami Działalność organizatorów turystyki Transport wodny śródlądowy Transport wodny przybrzeżny Miejsca krótkotrwałego zakwaterowania Pola kempingowe Schroniska turystyczne Wytwarzanie energii elektrycznej Produkcja mebli kuchennych Produkcja mebli biurowych i sklepowych Produkcja krzeseł i mebli do siedzenia Produkcja olejków eterycznych Produkcja leków i wyrobów farmaceut. Produkcja chemikaliów organicznych Produkcja barwników i pigmentów Wyrobów z korka, słomy i wyplatanie Produkcja pozostałych wyrobów z drewna Produkcja opakowań drewnianych Produkcja wyrobów stolarskich i ciesielskich Produkcja forniru, płyt i sklejek Produkcja wyrobów tartacznych Produkcja wód mineralnych i napojów Przetwórstwo mleka i wyrób serów Usługi dla przetwórstwem warzyw i owoców Przetwórstwo owoców i warzyw Przetwarzanie i konserwowanie ryb Wydobywanie gliny i kaolinu Wydobywanie żwiru i piasku Wydobywanie kamieni Wydobywanie torfu Chów i hodowla ryb Rybołówstwo śródlądowe Usługi dla leśnictwa Szkółkarstwo leśne Gospodarka leśna Gospodarka łowiecka Zagospodarowanie terenów zieleni Chów i hodowla zwierząt pozost. Chów i hodowla owiec, kóz, koni MIKRO MAŁE ŚREDNIE

8 STRUKTURA PRO-PRZYRODNICZYCH MSP WG KLAS WIELKOŚC Ogrody bot -zoo, obszary i obiekty Gospodarowanie odpadami Działalność organizatorów turystyki Transport wodny śródlądowy Transport wodny przybrzeżny Miejsca krótkotrwałego zakwaterowania Pola kempingowe Schroniska turystyczne Wytwarzanie energii elektrycznej Produkcja mebli kuchennych Produkcja mebli biurowych i sklepowych Produkcja krzeseł i mebli do siedzenia Produkcja olejków eterycznych Produkcja leków i wyrobów farmaceut. Produkcja chemikaliów organicznych Produkcja barwników i pigmentów Wyrobów z korka, słomy i wyplatanie Produkcja pozostałych wyrobów z drewna Produkcja opakowań drewnianych Produkcja wyrobów stolarskich i ciesielskich Produkcja forniru, płyt i sklejek Produkcja wyrobów tartacznych Produkcja wód mineralnych i napojów Przetwórstwo mleka i wyrób serów Usługi dla przetwórstwem warzyw i owoców Przetwórstwo owoców i warzyw Przetwarzanie i konserwowanie ryb Wydobywanie gliny i kaolinu Wydobywanie żwiru i piasku Wydobywanie kamieni Wydobywanie torfu Chów i hodowla ryb Rybołówstwo śródlądowe Usługi dla leśnictwa Szkółkarstwo leśne Gospodarka leśna Gospodarka łowiecka Zagospodarowanie terenów zieleni Chów i hodowla zwierząt pozost. Chów i hodowla owiec, kóz, koni MIKRO 0% 20% 40% MAŁE 60% 80% 100% ŚREDNIE

9 UWARUNKOWANIA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚC NA CENNYCH PRZYRODNICZO OBSZARACH Ochrona bioróżnorodności w dużym stopniu regulowana jest instrumentami wspólnotowej polityki UE, ale bez wsparcia MSP Sieć N2000 postrzegana jest częściej jako problem niż szansa rozwoju ekonomicznego Bardzo niewiele zostało zrobione w zakresie wspierania MSP w procesie dostosowania się do wymogów gospodarki na obszarach Natura 2000

10 UWARUNKOWANIA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚC NA CENNYCH PRZYRODNICZO OBSZARACH Ochrona przyrody pozostaje w systemie nakazoworozdzielczym, brak rynku finansowania proprzyrodniczych projektów inwestycyjnych Konieczność poszukiwania rozwiązań na rzecz finansowania zarządzania zasobami przyrodniczymi, które nie będzie zależne tylko od instytucji publicznych i publicznych źródeł finansowania Ekologicznie uzasadnionych i komercyjnie opłacalnych rozwiązań należy poszukiwać dla MSP na obszarach Natura 2000 i zależnych od zasobów naturalnych

11 BARIERY ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚC NA CENNYCH PRZYRODNICZO OBSZARACH Brak praktycznej wiedzy po stronie MSP i sektora instytucji finansowych, co do możliwości rozwoju przedsiębiorstw na obszarach Natura 2000 i przyrodniczych uwarunkowań projektów inwestycyjnych Ignorowanie przez sektor bankowy niszy rynku MSP zależnych od zasobów naturalnych na cennych przyrodniczo terenach wiejskich Wysokie ryzyko inwestycji powodowane brakiem planów zarządzania dla obszarów Natura 2000 i planów ochrony dla innych obszarów chronionych

12 BARIERY ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚC NA CENNYCH PRZYRODNICZO OBSZARACH Brak profesjonalnego doradztwa oraz metodycznych narzędzi do identyfikacji i oceny projektów komercyjnych inwestycji na obszarach Natura 2000 zapewniających pozytywne efekty, zarówno ekonomiczne jak i przyrodnicze Brak dostępu do źródeł finansowania i odpowiednich instrumentów finansowych oraz brak przyjaznych procedur dla MSP

13 RELACJE POMIĘDZY GOSPODARKĄ A PRZYRODĄ PRO-PRZYRODNICZA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA USŁUGI DLA PRZYRODY ZASOBY I USŁUGI EKOSYSTEMÓW ŚRODOWISKO NATURALNE

14 FINANSOWANIE ROZWOJU PRO-PRZYRODNICZEJ DZIAŁALNOŚCI GSOPODARCZE PRO-PRZYRODNICZA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA NIEKOMERCYNA KOMERCYJNA FINANSOWANIE PUBLICZNE KOMERCYJNE UE BUDŻET SAMORZ PRZEDS. W NATURZE PRZEDS. GOTÓWK BANKI KREDYT

15 CELE PROJEKTU WSPIERANIE BIZNESU NA RZECZ BIORÓŻNORODNOŚCI Utworzenie systemu doradztwa przyrodniczoekonomicznego Biura Przyrodniczej Pomocy Technicznej Utworzenie mechanizmu rzecz Bioróżnorodności finansowego Fundusz na Zainicjowanie tworzenia rynku inwestycji na rzecz bioróżnorodności

16 FUNDUSZ NA RZECZ BIORÓŻNORODNOŚC Fundusz o ograniczonym zasięgu geograficznym, dedykowany cennym przyrodniczo obszarom o znaczeniu europejskim, szczególnie Natura 2000 Fundusz o ograniczonym zasięgu podmiotowym, dedykowany pro-przyrodniczym MSP Fundusz inwestycyjny na pro-przyrodnicze komercyjne projekty spełniające cele ekonomiczne i przyrodnicze Fundusz wnosi komercyjny komponent do partnerstwa publiczno-prywatnego na rzecz bioróżnorodności

17 BIURO PRZYRODNICZEJ POMOCY TECHNICZNE Transfer wiedzy przyrodniczej do sektora instytucji finansowych w zakresie możliwości rozwoju przedsiębiorstw na obszarach Natura 2000 Profesjonalne doradztwo oraz certyfikacja komercyjnych projektów inwestycyjnych, efektywnych ekonomicznie jak i przyrodniczo Doradztwo w zakresie źródeł finansowania i instrumentów finansowych dostępnych dla MSP na obszarach wiejskich

18 CEL FUNDUSZU NA RZECZ BIORÓŻNORODNOŚC I BIURA PRZYRODNICZEJ POMOCY TECHNICZNE Wspieranie MSP na obszarach cennych przyrodniczo na rzecz: zapewnienie dobrego stanu środowiska naturalnego zwiększenia sukcesu ekonomicznego MSP i lokalnych społeczności

19 OPCJE CELU FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO I BIURA POMOCY TECHNICZNE Zapobieganie zanikaniu działalności gospodarczej istotnej dla zachowania różnorodności biologicznej Dostosowanie istniejących form działalności gospodarczej do wymogów ochrony obszarów N2000 Nowe inwestycje pożądane ekonomicznie i przyrodniczo, wykorzystujące możliwości stwarzane przez Naturę 2000

20 KRYTERIA FUNDUSZU DLA PRO-PRZYRODNICZYCH PRZEDSIĘBIORSTW Przedsiębiorstwo spełnia wymogi definicji MSP Przedsiębiorstwo zlokalizowane na obszarze N2000 lub użytkuje zasoby zlokalizowane w N2000 Istnienie przedsiębiorstwa jest zależne od użytkowania zasobów naturalnych, szczególnie bioróżnorodności Pozytywny wpływ na różnorodność biologiczną Dobra reputacja ekonomiczna oraz zdolność kredytowa

21 PODSTAWOWE OBSZARY DZIAŁALNOŚC GOSPODARCZEJ PRZEWIDZIANE DO KREDYTOWANIA Podstawowa produkcja surowców pierwotnych w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie oraz ich przetwórstwo Pozyskiwanie i przetwórstwo pierwotnych surowców naturalnych Urządzanie krajobrazu Gospodarka wodna Turystyka Odnawialne źródła energii

22 PERSPEKTYWY FINANSOWANIA PRO-PRZYRODNICZYCH PRZEDSIĘBIORSTW Bieżąca Perspektywa Finansowa PO Innowacyjna Gospodarka PO Kapitał Ludzki Regionalne Programy Operacyjne PO Ryby PROW Europa 2020 Przyszła Perspektywa Finansowa UE Nowa Perspektywa Finansowa Programowanie i priorytety Rola głównych aktorów

23 KONKLUZJE Głównym adresatem programów wspierania B2N winny być MSP, szczególnie mikro przedsiębiorstwa Kluczowym komponentem przyszłego programu dla MSP jest: Transfer wiedzy przyrodniczej do sektora instytucji finansowych, przedsiębiorstw i sektora decyzyjnego Zapewnienie dedykowanego doradztwa przyrodniczoekonomicznego Utworzenie dedykowanego funduszu inwestycyjnego Kreowanie rynku inwestycji przyrodniczych Niezbędna pomoc dla MSP umożliwiająca dostęp i lepsze wykorzystanie funduszy Bieżącej Perspektywy Programowanie Nowej Perspektywy Finansowej wymaga określenia w odniesieniu do rozwoju społecznoekonomicznego sieci N2000 Odpowiedzialność za przyszłość MSP na obszarach N2000 należy do rządu, instytucji samorządowych i pozarządowych

24 Zenon Tederko Biuro Przyrodniczej Pomocy Technicznej Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków ul. Odrowąża Marki k. Warszawy Tel. kom.: Tel.: Fax: zenon.tederko@otop.org.pl