Produkt lokalny w sprzedaży bezpośredniej Konferencja dotycząca projektów rozwoju regionalnego realizowanych w ramach SPPW

Transkrypt

1 Produkt lokalny w sprzedaży bezpośredniej Konferencja dotycząca projektów rozwoju regionalnego realizowanych w ramach SPPW Klaudia Kieljan CDR O/Kraków 29 października 2015 rok, Kraków

2 zagadnienia związane z przystępowaniem do systemów jakości żywności oraz zagadnienia związane z prowadzeniem sprzedaży bezpośredniej przez rolników, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawnych.

3 Lokalne produkty żywnościowe w mechanizmach jakości żywności W Polsce produkt lokalny postrzegany jest w rozumieniu definicji O. Gałek z 2002 r., według której produkt lokalny to wyrób lub usługa, z którą utożsamiają się mieszkańcy regionu, produkowana w sposób nie masowy i przyjazny dla środowiska, z surowców lokalnie dostępnych. Produkt lokalny staje się wizytówką regionu poprzez wykorzystanie jego specyficznego i niepowtarzalnego charakteru oraz angażowanie mieszkańców w rozwój przedsiębiorczości lokalnej. autor definicji: Olga Gałek, w konsultacji z Ogólnopolskim Zespołem ds. Produktu Lokalnego działającego przy Fundacji Partnerstwo dla Środowiska

4 Lokalne produkty żywnościowe w mechanizmach jakości żywności Za produkt lokalny uznaje się zatem: produkty spożywcze, rękodzieło, wytwory będące przejawem artystycznych pasji twórców, zakorzenione w tradycji regionów (np. zespoły, stroje ludowe), usługi związane z prezentacją regionu i produktów z nim związanych (np. warsztaty twórcze, usługi przewodnickie, warsztaty edukacji kulturowej i przyrodniczej), jak również lokalne wydarzenia (święta). Naturalnie, że lokalnie produkt lokalny na obszarach Natura2000, Artykuł Olgi Gałek,

5 Lokalne produkty żywnościowe w mechanizmach jakości żywności Z produktem lokalnym związane są inne istotne definicje produkty tradycyjne, regionalne, produkty z oznaczeniem geograficznym czy systemy jakości żywności. Są to ważne określenia podkreślające charakter i wyjątkowość produktów żywnościowych, otrzymywane poprzez umieszczanie produktów w różnych mechanizmach wyróżniania produktow:

6 Systemy jakości żywności To mechanizmy, które pozwalają konsumentom odróżnić na rynku produkty wysokiej jakości wyróżniając je specjalnymi oznaczeniami. Takie oznakowanie produktów jest gwarancją spełnienia dodatkowych wymogów określonych w poszczególnych systemach wyróżniających żywność wyjątkową. Klient nie musi nawet czytać etykiety, wystarczy, że znajdzie na opakowaniu oznaczenie, które zagwarantuje mu określoną jakość, smak i rodzaj

7 Europejski System Chronionych Nazw Pochodzenia, Chronionych Oznaczeń Geograficznych i Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności został stworzony w 1992 roku w celu ochrony i promocji produktów regionalnych i tradycyjnych Unii Europejskiej, ale do systemu mogą wnioskować również kraje spoza UE. W systemie zarejestrowanych jest ponad 1150 produktów, w tym 37 z Polski.

8 Europejski System ChNP, ChOG, GTS Jako Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP) może być zarejestrowany produkt, którego cały proces technologiczny, czyli produkcja, przetwarzanie i przygotowywanie odbywa się na ściśle określonym obszarze geograficznym. Wszystkie surowce do wytworzenia tego produktu pochodzą z tego obszaru. Jakość produktu lub jego cechy charakterystyczne powinny być głównie lub wyłącznie związane z tym szczególnym otoczeniem geograficznym i właściwymi dla niego czynnikami naturalnymi oraz ludzkimi. Nazwa produktu odnosi się do miejsca jego wytwarzania.

9 Europejski System ChNP, ChOG, GTS Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG) można przyznać produktowi, którego przynajmniej jeden z etapów procesu produkcyjnego ma miejsce na określonym obszarze geograficznym, do którego nawiązuje jego nazwa. Jakość, renoma lub inna cecha charakterystyczna może być przypisana temu pochodzeniu geograficznemu lub wynikać z naturalnych lub ludzkich czynników, takich jak: klimat, szata roślinna, specyficzna gleba czy ukształtowanie powierzchni lub też niezmienna i tradycyjna metoda lokalna.

10 Europejski System ChNP, ChOG, GTS Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS) oznacza tradycyjny produkt uznany przez Wspólnotę ze względu na jego specyficzny charakter. Specyficzny charakter oznacza cechę lub zespół cech, które w sposób wyraźny odróżniają produkty od podobnych im produktów należących do tej samej kategorii. Nazwa takiego produktu musi być tradycyjna, sama w sobie specyficzna lub wyrażać specyficzny charakter produktu rolnego lub środka spożywczego. Produkt posiada tradycyjny charakter, co oznacza, że jest w obiegu od co najmniej 30 lat, produkcja odbywa się przy użyciu tradycyjnych surowców lub charakteryzuje się tradycyjnym składem. Sposób produkcji, przetwórstwo, przygotowanie do sprzedaży odzwierciedla tradycję w metodzie wytwarzania.

11 Europejski System ChNP, ChOG, GTS W systemie ChNP, ChOG, GTS można rejestrować produkty rolne i środki spożywcze, a w przypadku GTS również potrawy. Napoje spirytusowe i wina można chronić w ten sam sposób, ale na podstawie odrębnych przepisów prawa. Wniosek o rejestrację produktu w systemie ChNP, ChOG, GTS składa grupa pracująca z produktami, których nazwa ma być zarejestrowana. Wniosek składa się do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, skąd po pozytywnym rozpatrzeniu zostaje przesłany do oceny Komisji Europejskiej.

12 Europejski System ChNP, ChOG, GTS Nazwy produktów zarejestrowanych są prawnie chronione. W przypadku ChNP i ChOG produkty wytwarzać można tylko zgodnie z określonym obszarem geograficznym i zarejestrowaną specyfikacją procesu produkcyjnego. Produkty będące GTS można wytwarzać na obszarze całej Polski, Europy czy świata pod warunkiem spełniania warunków zarejestrowanej specyfikacji. W przypadku GTS nie ma powiązania z obszarem wytwarzania.

13 Polskie produkty z Chronioną Nazwą Pochodzenia Polskie produkty z Chronionym Oznaczeniem Geograficznym Polskie produkty z Gwarantowaną Tradycyjną Specjalnością Bryndza podhalańska Oscypek Redykołka Wiśnia nadwiślanka Podkarpacki Miód Spadziowy Karp zatorski Fasola Piękny Jaś z Doliny Dunajca Fasola wrzawska Miód z Sejneńszczyzny/Ł oździejszczyzny Miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich Rogal świętomarciński Wielkopolski ser smażony Andruty kaliskie Truskawka kaszubska Suska sechlońska Miód kurpiowski Kiełbasa lisiecka Fasola korczyńska Śliwka szydłowska Jabłka łąckie Chleb Prądnicki Obwarzanek Krakowski Miód drahimski Kołocz śląski Jabłka grójeckie Ser koryciński swojski Jagnięcina podhalańska Cebularz lubelski Półtorak Dwójniak Trójniak Czwórniak Olej rydzowy Pierekaczewnik Kiełbasa jałowcowa Kiełbasa myśliwska Kabanosy Wszystkie produkty zarejestrowane w Systemie ChNP, ChOG, GTS znajdują się w bazie na stronie Komisji Europejskiej / quality/door/list.html

14 Krajowy system JAKOŚĆ TRADYCJA Krajowy system jakości żywności Jakość Tradycja. Oprócz systemów europejskich każdy kraj ma prawo do tworzenia własnych krajowych systemów jakościowych. W Polsce do wyróżniania produktów żywnościowych wysokiej jakości z uwzględnieniem produktów tradycyjnych służy system Jakość Tradycja utworzony przez Polską Izbę Produktu Regionalnego i Lokalnego i uznany przez Ministra Rolnictwa.

15 Krajowy system JAKOŚĆ TRADYCJA Produkty w systemie muszą charakteryzować się tradycyjnym składem lub sposobem wytwarzania i tradycyjnym charakterem, co oznacza, co najmniej 50 letnią historią wytwarzania. Produkt posiada szczególną jakość lub reputację odróżniającą ją od produktów należących do tej samej kategorii. W programie promowane są również tradycyjne rasy i odmiany te, które użytkowano przed 1956 rokiem. Do systemu mogą przystąpić rolnicy, producenci rolni, przetwórcy.

16 Lista Produktów Tradycyjnych Lista Produktów Tradycyjnych (LPT) jest krajowym mechanizmem służącym identyfikacji i promocji polskich produktów tradycyjnych poza uznanymi systemami jakości żywności. Lista jest prowadzona przy współpracy Marszałków Województw i Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. produkty rolne i środki spożywcze oraz napoje spirytusowe, tradycyjna metoda produkcji wykorzystywaną od co najmniej 25 lat. produkty muszą stanowić element dziedzictwa kulturowego regionu, w którym są wytwarzane oraz być elementem tożsamości społeczności lokalnej. Wpis na LPT nie wiąże się z ochroną produktu, nie przyznaje producentom żadnych praw i nie wiąże się z obowiązkiem poddawania się kontroli. Użycie nazwy odnoszącej się do obszaru geograficznego nie stanowi uznania pochodzenia tego produktu z obszaru, do którego nawiązuje ta nazwa. Lista służy wyłącznie zbieraniu i rozpowszechnianiu informacji związanych z wytwarzaniem produktów tradycyjnych promując równocześnie region i propagując kulturę i tradycję oraz zwiększając świadomość konsumentów.

17 Lokalne produkty żywnościowe w mechanizmach jakości żywności Obecnie na Liście Produktów Tradycyjnych znajduje się 1480 produktów z wszystkich województw

18 Krajowa lista chronionych oznaczeń spirytusowych Krajowa lista chronionych oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych prowadzona jest przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi chroni na gruncie krajowym napoje spirytusowe. Produkty, które swoją najwyższą jakość i wyjątkowość zawdzięczają pochodzeniu z konkretnych miejsc i regionów, do którego nawiązuje jego nazwa. Wszystkie etapy produkcji, w trakcie których taki napój spirytusowy uzyskuje swoje cechy charakterystyczne i ostateczne właściwości, odbywają się na obszarze, do którego nawiązuje jego nazwa. Na wniosek producenta, Minister Rolnictwa może zgłosić oznaczenie geograficzne napoju spirytusowego wpisane na listę do objęcia tej nazwy ochroną na szczeblu wspólnotowym.

19 Lista chronionych oznaczeń spirytusowych Ochroną na szczeblu wspólnotowym objęte są już 3 oznaczenia geograficzne dla napojów spirytusowych: wódka ziołowa z Niziny Północnopodlaskiej aromatyzowana ekstraktem z trawy żubrowej/ Herbal vodka from the North Podlasie Lowland aromatised with an extract of bison Grass Polish Cherry Polska Wódka / Polish Vodka Na poziomie UE ochroną można objąć również nazwy wyrobów winiarskich, jako nazwy pochodzenia lub jako oznaczenia geograficzne. Na stronie Komisji Europejskiej funkcjonuje baza zarejestrowanych nazw win E-Bachus.

20 Lokalne produkty żywnościowe w mechanizmach jakości żywności Konkurs Nasze Kulinarne Dziedzictwo jest przedsięwzięciem krajowym identyfikującym i promującym produkty regionalne i tradycyjne. Konkurs wyróżnia produkty z kategorii rodzimej żywności wyjątkowej, tradycyjnej, wysokiej jakości. Najlepsze produkty nominowane w czasie finałów regionalnych otrzymują oryginalną statuetkę Perła.

21 Lokalne produkty żywnościowe w mechanizmach jakości żywności Na poziomie europejskim funkcjonuje Europejska Sieć Dziedzictwa Kulinarnego (European Network of Regional Culinary Heritage). Jest to sieć skupiająca regiony członkowskie z całej Europy, których wspólnym celem jest rozwój własnych regionów poprzez promocję lokalnej, regionalnej i tradycyjnej żywności. Przynależność do sieci zapewnia, że oferowane produkty i posiłki są najwyższej jakości, pochodzą z danego regionu i zostały przygotowane zgodnie z regionalną recepturą. Gwarancją tego jest wspólne międzynarodowe logo, które otrzymują wszystkie zrzeszone w sieci Regiony i w ramach nich podmioty. Mogą to być: restauracje i inne punkty gastronomiczne, gospodarstwa rolne i agroturystyczne, hurtownicy, sprzedawcy detaliczni, przetwórcy żywności, schroniska i inne formy zakwaterowania sprzedające żywność. Polskie regiony, które przystąpiły do Sieci to region: warmińsko-mazurski, opolski, pomorski, zachodniopomorski, wielkopolski, mazowiecki, świętokrzyski, dolnośląski, kujawsko-pomorski, małopolski.

22 Lokalne produkty żywnościowe w mechanizmach jakości żywności Slow Food jest międzynarodowym ruchem wywodzącym się z Włoch. Slow Food określa swój cel jako: "ochronę prawa do smaku". Organizacja zajmuje się działalnością na rzecz ochrony i wspierania niewielkich regionalnych producentów żywności szczególnie żywności oryginalnej, produkowanej w sposób niespotykany w innych miejscach na świecie, żywności tradycyjnej, zdrowej i zagrożonej zniknięciem w wyniku coraz bardziej natarczywej ekspansji żywności przemysłowej. Slow Food rekomenduje produkty i restauracje, w Polsce jest inicjatorem akcji Gęsina na św. Marcina oraz organizatorem festiwalu Czas Dobrego Sera w Sandomierzu.

23 Lokalne produkty żywnościowe w mechanizmach jakości żywności Należy również wymienić najbardziej chyba znany system jakości żywności w całej Unii Europejskiej. Mowa o Rolnictwie Ekologicznym. W lutym 2012 r. zostało podpisane porozumienie pomiędzy Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi w sprawie partnerstwa na rzecz handlu produktami ekologicznymi. Zgodnie z ww. porozumieniem, począwszy od dnia 1 czerwca 2012 r. produkty ekologiczne posiadające certyfikaty wydane w Europie lub w Stanach Zjednoczonych mogą być sprzedawane jako ekologiczne na obu tych rynkach.

24 Lokalne produkty żywnościowe w mechanizmach jakości żywności Inne systemy jakościowe dla żywności w Polsce Produkcja Integrowana - system zrównoważonej produkcji wysokiej jakości płodów rolnych System Jakości Wieprzowiny PQS (Pork Quality System) System Jakości Wołowiny QMP (Quality Meat Program) System Gwarantowanej Jakości Żywności QAFP (Quality Assurance for Food Products)

25 Sprzedaż bezpośrednia -aktualnie obowiązujące przepisy prawa

26 Sprzedaż bezpośrednia produktów roślinnych Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2007 r. w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych - obowiązuje Rozporządzenie określa: zakres działalności prowadzonej w ramach dostaw bezpośrednich środków spożywczych, wielkość i obszar dostaw bezpośrednich, wymagania higieniczne dla działalności prowadzonej w ramach dostaw bezpośrednich żywności.

27 Sprzedaż bezpośrednia produktów roślinnych Przedmiotem dostaw bezpośrednich mogą być wyłącznie małe ilości surowców, a zatem produkty produkcji pierwotnej, pochodzące wyłącznie z własnych upraw lub hodowli producentów produkcji pierwotnej, nie stanowiących działów specjalnych produkcji rolnej. możliwa jest więc produkcja, uprawa lub hodowla produktów roślinnych, takich jak zboża, owoce, warzywa, zioła czy zbiór grzybów, jagody, kiszona i suszona forma wyżej wymienionych produktów itp., a także ich przechowywanie i obróbka, które nie doprowadzą do istotnej zmiany charakteru tych produktów. wielkości plonów lub ilości surowców pochodzących z dokonywanych osobiści zbiorów; do konsumentów finalnych lub do zakładów detalicznych zaopatrujących konsumentów finalnych. Podmioty prowadzące działalność w ramach dostaw bezpośrednich obowiązane są przestrzegać wymagań higienicznych określonych w części A załącznika I do rozporządzenia nr 852/2004 w zakresie odnoszącym się do surowców pochodzenia roślinnego.

28 Sprzedaż bezpośrednia produktów roślinnych Projekt Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych, 2014 r. (lipiec 2014 r.)- został uznany przez Ministra Spraw Zagranicznych za niezgodny z prawem unijnym: - katalog środków spożywczych wykracza poza zakres pojęcia surowców użytego na gruncie rozp. (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych ponieważ przewiduje możliwość sprzedaży w ramach dostaw bezpośrednich produktów przetworzonych, takich jak np. : marynaty warzywne, kiszone środki spożywcze, dżemy, soki, zupy, surówki, pieczywo, olej a tym samym wykracza poza możliwości przyjmowania przez państwo członkowskie przepisów krajowych w tym zakresie. Również niektóre z działań określonych w projekcie mogą wpływać na zmianę charakteru surowca (np. obieranie ziemniaków czy krojenie marchwi,..surowce rozdrobnione, zmielone, schłodzone, zmrożne ) i tym samym wykraczać poza działania objęte zakresem produkcji pierwotnej.

29 Sprzedaż bezpośrednia produktów roślinnych Główny Inspektor Sanitarny opracował Wytyczne Dobrej Praktyki Higienicznej i Produkcyjnej przy produkcji żywności niezwierzęcego pochodzenia w warunkach domowych z wykorzystaniem surowców roślinnych z własnych upraw Wytyczne nie stanowią jednak twardego prawa, a mogą być jedynie wskazówką i materiałem pomocniczym we wdrażaniu podstawowych zasad higieny i bezpieczeństwa żywności. Wytyczne obejmują produkcję żywności z wykorzystaniem surowców roślinnych pochodzących z własnych upraw (pola, ogrodu). Dotyczą one procesu produkcji/przetwarzania żywności, który odbywa się przy wykorzystaniu sprzętu i urządzeń gospodarstwa domowego w kuchni domowej z przeznaczeniem do wprowadzenia do obrotu.

30 Sprzedaż bezpośrednia produktów zwierzęcych Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej obowiązuje do 1 stycznia 2016 r. - NIEPORZETWORZONE ZWIERZĘCE Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 października 2015 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej obowiązuje od 1 stycznia 2016 r. - NIEPORZETWORZONE ZWIERZĘCE Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 czerwca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków uznania działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej - PRZETWORZONE ZWIERZĘCE

31 Sprzedaż bezpośrednia produktów zwierzęcych nieprzetworzonych Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 października 2015 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej Rozporządzenie określa: wymagania weterynaryjne, jakie powinny być spełnione przy produkcji i przez produkty pochodzenia zwierzęcego przeznaczone do sprzedaży bezpośredniej i przez takie produkty, wielkość, zakres i obszar produkcji produktów, wymagania weterynaryjne dla miejsc prowadzenia sprzedaży bezpośredniej.

32 Sprzedaż bezpośrednia produktów zwierzęcych nieprzetworzonych Sprzedażą bezpośrednią mogą być objęte wyłącznie produkty własne, takie jak: tusze lub podroby drobiu, zajęczaków, zwierząt łownych, produkty rybołówstwa, żywe ślimaki lądowe, mleko surowe, siara, surowa śmietana, jaja, produkty pszczele nieprzetworzone

33 Sprzedaż bezpośrednia produktów zwierzęcych nieprzetworzonych a) konsumentowi końcowemu: w miejscach, w których odbywa się produkcja tych produktów, na targowiskach, lub z obiektów lub urządzeń ruchomych lub tymczasowych, w tym ze specjalistycznych środków transportu, znajdujących się na terenie miejsc, w których odbywa się produkcja tych produktów, na terenie targowisk lub poza nimi, lub b) do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego; c) z urządzeń dystrybucyjnych do sprzedaży żywności, znajdujących się na terenie miejsc, w których odbywa się produkcja tych produktów, na terenie targowisk lub poza nimi (produkty mleczne, jaja i produkty pszczele);

34 Sprzedaż bezpośrednia produktów zwierzęcych nieprzetworzonych na obszarze województwa, na obszarze którego jest prowadzona produkcja, lub na obszarze sąsiadujących z nim województw (lub innych, jeżeli jest prowadzona podczas wystaw, festynów, targów lub kiermaszy, organizowanych w celu promocji tych produktów). według limitów określonych w rozporządzeniu; przy spełnieniu wymagań weterynaryjnych określonych w rozporządzeniu;

35 Sprzedaż bezpośrednia produktów zwierzęcych przetworzonych - MOL Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 czerwca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków uznania działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej MOL Rozporządzenie określa: zakres i obszar produkcji, wielkość dostaw produktów pochodzenia zwierzęcego do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego, wymagania weterynaryjne, jakie powinny być spełnione przy prowadzeniu działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej.

36 Sprzedaż bezpośrednia produktów zwierzęcych przetworzonych - MOL zakład prowadzi: rozbiór świeżego mięsa wołowego, wieprzowego, baraniego, koziego, końskiego, drobiowego lub zajęczaków, zwierząt łownych, dzikich fermowych, produkcja mięsa mielonego, surowych wyrobów mięsnych, produkcja produktów mięsnych, w tym gotowych posiłków (potraw) wyprodukowanych z mięsa, produkcja obrobionych lub przetworzonych produktów rybołówstwa, produkcja produktów mlecznych.. sprzedaż konsumentowi końcowemu oraz dostawy tych produktów do innych zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego; Miejsca produkcji lub miejsca sprzedaży znajdują się na obszarze: jednego województwa lub na obszarze sąsiadujących z tym województwem powiatów położonych na obszarach innych województw;

37 Sprzedaż bezpośrednia produktów zwierzęcych przetworzonych - MOL Projekt rozporządzenia MRiRW ws. szczegółowych warunków uznania działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej, sierpień 2014 r. Główne zmiany: rozszerzenie katalogu produktów - wprowadzenie możliwości produkcji: produktów jajecznych wytworzonych w wyniku obróbki lub dalszego przetwarzania jaj ugotowanych w skorupach, produktów mlecznych wyprodukowanych z siary (dotychczas była możliwa jedynie produkcja produktów mlecznych wyprodukowanych z mleka); gotowych posiłków (potraw) wyprodukowanych z produktów pochodzenia zwierzęcego (dotychczas taka możliwość istniała tylko dla gotowych posiłków (potraw) wyprodukowanych z mięsa (np. pieczenie, karkówka lub kaszanka z grila, pieczone prosię, tatar). wprowadzenie limitów dostaw dla nowododanych produktów oraz zwiększenie limitu dostaw dla produktów rybołówstwa;

38 Sprzedaż bezpośrednia produktów zwierzęcych MOL rozszerzenie obszaru, na którym może być prowadzona działalność MOL o duże miasta zlokalizowane na terenie województw sąsiadujących z województwem, na terenie którego prowadzona jest produkcja (tj. Wrocław, Bydgoszcz, Toruń, Lublin, Zielona Góra, Gorzów Wielkopolski, Łódź, Kraków, Warszawa, Opole, Rzeszów, Białystok, Gdańsk, Katowice, Kielce, Olsztyn, Poznań, Szczecin); Ograniczenia obszaru nie stosuje się w przypadku sprzedaży konsumentowi końcowemu produktów podczas imprez okolicznościowych, (wystawy, festyny, targi, kiermasze) organizowanych w celu promocji tych produktów.

39 Ustawa z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw Ustawa wprowadza zmiany do pięciu ustaw, tj.: ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne; ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej. ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych; ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa; Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.

40 Działalność gospodarcza Każda działalność odpowiadająca definicji działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 o swobodzie działalności gospodarczej tzn. wykonywana w celach zarobkowych w sposób zorganizowany i ciągły, podlega obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców. Art. 3 ww. ustawy określa zwolnienia z tego obowiązku. 40

41 Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej; Art. 3 otrzymuje brzmienie: Przepisów ustawy nie stosuje się do: 1) działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego; 2) wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów; 3) wyrobu wina przez producentów będących rolnikami wyrabiającymi mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego, o których mowa w art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz. U. z 2014 r. poz. 1104); 4) działalności rolników w zakresie sprzedaży, o której mowa w art. 20 ust. 1c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.5). (przetworzone w sposób inny niż przemysłowy produkty roślinne i zwierzęce pochodzące z własnej uprawy, hodowli lub chowu)

42 Podatek dochodowy Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej. ZWOLNIENIE: Wytwarzanie i sprzedaż bezpośrednia produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) pochodzących z własnych upraw lub hodowli i chowu, spełniające definicję działalności rolniczej zgodnie z art.2 ust. 2 ustawy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. 42

43 Podatek dochodowy działalność rolnicza: definicja zgodnie z art.2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wytwarzanie produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego hodowla ryb 43

44 Podatek dochodowy działalność rolnicza to również: działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej: miesiąc w przypadku roślin, 16 dni w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek, 6 tygodni w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego, 2 miesiące w przypadku pozostałych zwierząt - licząc od dnia nabycia. 44

45 Podatek dochodowy ZWOLNIENIE: dochody ze sprzedaży surowców roślin zielarskich i ziół dziko rosnących leśnych, jagód, owoców leśnych i grzybów leśnych - ze zbioru dokonywanego osobiście albo z udziałem członków najbliższej rodziny; 45

46 Podatek dochodowy OBOWIĄZEK: Wytwarzanie i sprzedaż produktów roślinnych i zwierzęcych w stanie przetworzonym jest działalnością gospodarczą, z której dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, chyba, że.. Dochód z niej korzysta ze zwolnienia od podatku przy spełnieniu warunków określonych w art. 1 ust. 1 pkt. 71 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj... 46

47 Podatek dochodowy ZWOLNIENIE: dochody ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy lub hodowli, nie stanowiących działów specjalnych produkcji rolnej, przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt, w tym również na rozbiorze, podziale i klasyfikacji mięsa. 47

48 Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu (czyli dżemów, serów, pieczywa, wędlin Za produkt roślinny pochodzący z własnej uprawy uważa się również mąkę wytworzoną ze zboża pochodzącego z własnej uprawy), z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli: (Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych) 2% od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej euro, (ok. 600 tyś zł) rocznie; (Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne) (wg. zasad ogólnych -18% lub 32%, po przekroczeniu kwoty tzw. "dochodu wolnego od podatku" w wysokości zł w roku podatkowym).

49 Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych; jeżeli: 1. sprzedaż nie jest wykonywana na rzecz osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub na rzecz osób fizycznych na potrzeby prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej 2. przetwarzanie produktów roślinnych i zwierzęcych i ich sprzedaż nie odbywa się przy zatrudnieniu osób na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze; 3. sprzedaż następuje wyłącznie: a) w miejscach, w których produkty te zostały wytworzone, b) na targowiskach, przez które rozumie się wszelkie miejsca przeznaczone do prowadzenia handlu, z wyjątkiem sprzedaży dokonywanej w budynkach lub w ich częściach; 4. prowadzona jest ewidencja sprzedaży.

50 Podsumowując Sprzedaż produktów lokalnych przez rolników jest możliwa po spełnieniu wymagań określonych prawem unijnym i krajowym.

51 Dziękuję za uwagę! Klaudia Kieljan, CDR O/Kraków Tel