Model dojrzałoci CMMI

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Model dojrzałoci CMMI"

Transkrypt

1 Model dojrzałoci CMMI Witam na trzecim wykładzie dotyczcym zaawansowanej inynierii oprogramowania. Dzisiaj bdzie mowa o modelu dojrzałoci CMMI. 1

2 Plan wykładów! " # $ % & ' ( )! " # $ % & ' ( ) " * + " ( ) " * + " ( ),! - " #. " "!!,/ 0& & & !, + 5 ' 6!! 7 8 "!,! 9 : Model dojrzałoci CMMI (2) Na poprzednim wykładzie mówilimy o standardach serii ISO Standardy te proponuj szereg dobrych praktyk dotyczcych budowy systemu zarzdzania jakoci. Maj one bardzo ogólny charakter, dziki czemu mog by stosowane w bardzo rónych organizacjach, w tym take w organizacjach zajmujcych si wytwarzaniem oprogramowania. W trakcie dzisiejszego wykładu opowiem o modelu CMMI, który te zawiera szereg dobrych praktyk dotyczcych zarzdzania, ale jest zorientowany bardzo mocno na firmy informatyczne. 2

3 5. Optymalizujcy 4. Zarzdzany ilociowo 3. Zdefiniowany 2. Zarzdzany (powtarzalny) 1. Pocztkowy CMM: Capability Maturity Model Organizacje programistyczne SEI, Pittsburg, USA Model dojrzałoci CMMI (3) Omawiajc korzenie standardu ISO wskazałem na rol admirała Hymena Rickovera. Model CMMI ma jeszcze silniejsze zwizki z armi amerykask. W latach siedemdziesitych i osiemdziesitych XX wieku Departament Obrony (DoD) USA wydał wiele pienidzy na nieudane przedsiwzicia informatyczne. Analizujc t sytuacj, urzdnicy doszli do wniosku, e wiele przedsiwzi trafiało do organizacji, które nie były merytorycznie przygotowane do ich realizacji. Aby temu zaradzi powołano pod koniec lat 80-tych na Carnegie-Mellon University w Pittsburgu Instytut Inynierii oprogramowania Software Engineering Institute (w skrócie SEI). Pod koniec 1993 roku SEI opracował model dojrzałoci znany jako CMM (od Capability Maturity Model). W 2000 roku SEI wprowadził zmodyfikowany model dojrzałoci zwany CMMI (od CMM Integration). Mona powiedzie, e w omawianym na poprzednim wykładzie standardzie ISO 9001:2000 mamy dwa poziomy: nie spełniajcy wymaga ISO 9001:2000 i spełniajcy te wymagania. W modelu CMMI tych poziomów jest pi. Pierwszy poziom to poziom pocztkowy. Na tym poziomie s wszystkie firmy, które nie spełniaj wymaga zwizanych z wyszymi poziomami. A zatem znalezienie si na pierwszym poziomie CMMI jest bardzo łatwe. Drugi poziom CMMI jest zwany Zarzdzanym (w starym modelu CMM nazywał si Powtarzalny). Na tym poziomie znajduj si najwaniejsze praktyki dotyczce zarzdzania przedsiwziciem informatycznym. Trzeci poziom, Zdefiniowany, dotyczy całej organizacji i prezentuje bardziej zaawansowane praktyki. Poziom czwarty, Zarzdzany ilociowo, zawiera zaawansowane praktyki analizy danych dotyczcych efektywnoci procesów wytwarzania oprogramowania bazujce na statystycznej kontroli procesów (Statistical Process Control, w skrócie SPC). Najwyszy, pity, poziom nazywa si Optymalizujcy organizacje znajdujce si na tym poziomie potrafi w systematyczny sposób przygotowa si do zmian (np. zmian zwizanych z rozwojem technologii wytwarzania oprogramowania). 3

4 CMMI Modele CMM/CMMI (dyscypliny): Inynieria systemów (SE) Inynieria oprogramowania (SW) Zintegrowany rozwój produktu i procesu (IPPD) Zlecenia i dostawcy (SS = Supplier Sourcing) Model dojrzałoci CMMI (4) Do tej pory powstało wiele modeli CMM i CMMI dotyczcych takich dyscyplin, jak inynieria systemów informatycznych (obejmuje sprzt i oprogramowanie), inynieria oprogramowania, zintegrowany rozwój produktu informatycznego i procesu jego wytwarzania, czy dotyczcy zlece i współpracy z dostawcami. 4

5 Popularno dyscyplin SE/SW SW SE SE/SW/SS SE/SW/ IPPD/SS SE/SW /IPPD Model dojrzałoci CMMI (5) W 2002 roku 223 organizacje informatyczne na całym wiecie poddały si audytom CMMI. Jak wynika z wykresu przedstawionego na slajdzie, zdecydowanie najwiksz popularnoci cieszyły audyty obejmujce inynieri systemów (SE) zintegrowan z inynieri oprogramowania (SW) oraz audyty dotyczce samej inynierii oprogramowania. W dalszej czci wykładu skupi si na wymaganiach zwizanych z SE/SW, czyli dotyczcych inynierii systemów zintegrowanej z inynieri oprogramowania. 5

6 Składniki modelu CMMI ; 5 ; ' ; + " ' $,# * "% # "% ) "% # &' $ (! " #$ Model dojrzałoci CMMI (6) Chciałbym teraz przedstawi budow modelu CMMI (nas interesuje głównie SE/SW CMMI). Jak ju powiedziałem, wszystkie modele CMMI, niezalenie od dyscypliny, składaj si z piciu poziomów. Z kolei kady poziom (od drugiego w gór) składa si z obszarów procesu. Liczba obszarów na jednym poziomie moe by wiksza, na innym mniejsza. 6

7 Składniki modelu CMMI ; 5 ; ' ; + " ' $,# * "% # "% ) "% # &' $ (! " #$ Zarzdzanie wymaganiami Planowanie przedsiwzicia Monitorowanie i kontrola przedsiw. Zarzdzanie podzleceniami Pomiary i analiza Zapewnienie jakoci proc. i prod. Zarzdzanie konfiguracj Model dojrzałoci CMMI (7) Na przykład na drugim poziomie CMMI mamy siedem obszarów: Zarzdzanie wymaganiami, Planowanie przedsiwzicia, Monitorowanie i kontrola przedsiwzicia, Zarzdzanie podzleceniami, Pomiary i analiza, Zapewnianie jakoci procesu i produktu, Zarzdzanie konfiguracj. 7

8 Składniki modelu CMMI ; 5 ; ' ; ' ) 4 <* 9 % - # %. / ' $# 0 ) ' $ " + ", Model dojrzałoci CMMI (8) W kadym obszarze s wymienione cele specyficzne i cele generyczne, które organizacja powinna osiga. Dla kadego celu specyficznego podano praktyki specyficzne, których stosowanie pomaga osign dany cel. Podobnie celom generycznym przypisano praktyki generyczne, które pomagaj osign te cele, przy czym podzielono je na cztery grupy. Grupy te dotycz: zobowizania do działania, zdolnoci do działania, kierowania implementacj oraz weryfikacji implementacji. 8

9 Składniki wymagane i oczekiwane - ', ' ) 0 " + ", Model dojrzałoci CMMI (9) Z punktu widzenia audytu i certyfikatu najwaniejsze jest osiganie celów wyspecyfikowanych dla kadego obszaru i pod tym ktem jest oceniana kada certyfikowana organizacja. Praktyki maj charakter pomocniczy (w starych modelach CMM praktyki miały centralne znaczenie, czyli wane było JAK organizacja wytwarza oprogramowanie; teraz w centrum uwagi jest zdolno osigania wyspecyfikowanych celów, czyli najwaniejsze jest CZY organizacja potrafi skutecznie działa). 9

10 CMMI: Obszary procesu na poziomie 2 ' "1! + $ ' "1+ + ' ) $ ' ) =!,! 05 >? 3 = " * 02 > 3 + " ' $,# = * ) 0' > 5 3 * "% # = *! 0' > A 3 "% ) = "! * 0' > 1 3 "% # &' $ = ( : ) ) 0' 3! " #$ = +, 02 > A 3 Model dojrzałoci CMMI (10) Na drugim poziomie CMMI mamy razem, we wszystkich siedmiu obszarach, 15 celów specyficznych, dla których podano łcznie 55 praktyk wspomagajcych osiganie tych celów. Na przykład z zarzdzaniem wymaganiami zwizany jest jeden cel specyficzny i pi praktyk specyficznych. W obszarze planowania przedsiwzi s trzy cele specyficzne i 14 praktyk specyficznych. I tak dalej. 10

11 Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 Model dojrzałoci CMMI (11) Plan dalszej czci wykładu jest nastpujcy. Do szczegółowo omówi dwa obszary zwizane z drugim poziomem CMMI: zarzdzanie wymaganiami i planowanie przedsiwzicia. 11

12 Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ Model dojrzałoci CMMI (12) Potem krótko przedstawi pozostałe obszary zwizane z drugim poziomem SE/SW CMMI oraz praktyki generyczne. 12

13 Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) Model dojrzałoci CMMI (13) Na koniec przedstawi informacje o charakterze statystycznym dotyczce audytów CMMI przeprowadzonych w roku

14 Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) Model dojrzałoci CMMI (14) Zacznijmy zatem od przedstawienia celów i praktyk specyficznych dotyczcych obszaru zarzdzania wymaganiami. 14

15 Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " Model dojrzałoci CMMI (15) Jak ju wspomniałem, w tym obszarze jest tylko jeden cel specyficzny: w organizacji znajdujcej si na przynajmniej drugim poziomie CMMI wymagania s zarzdzane i wykrywa si niespójnoci midzy nimi a planami i produktami. Co to w praktyce oznacza? Odpowied znajdziemy czytajc praktyki specyficzne dotyczce zarzdzania wymaganiami. 15

16 Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )5 B C *,!!,/ 9 9 <9 C< ) 0 5 $. ' $ $),8$ " C:\app kasa _ Model dojrzałoci CMMI (16) Po pierwsze naley doprowadzi do jednolitego rozumienia wymaga pochodzcych z rónych ródeł. Na przykład jedno z wymaga moe by sformułowane w nastpujcy sposób: System ma mie prosty interfejs uytkownika. Oczywicie, głównym problemem jest znaczenie słowa prosty. Dla klienta moe to oznacza prosty w obsłudze, czyli np. oparty na przegldarce internetowej. Programista przez prosty interfejs moe rozumie interfejs o charakterze tekstowym oparty na koncepcji linii polece. Dlatego potrzebna jest efektywna komunikacja midzy klientem i uytkownikami kocowymi a informatykami. 16

17 Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )5 B C *,!!,/ 9 9 <9 C< ) Zaawansowana inynieria oprogramowania 7 Realizacja wyrobu : $ ; 9 "! -, 9 " # $ Normy serii ISO 9000 (139) Model dojrzałoci CMMI (17) Praktyka ta bardzo przypomina zalecenia ISO 9001:2000 zawarte w rozdz. 7.2 dotyczcym procesów zwizanych z klientem. Mówiłem wtedy, e procesy zwizane z klientem obejmuj m.in. przegld wymaga. W trakcie przegldu mona m.in. poprosi uczestników o wskazanie niejednoznacznoci w wymaganiach. 17

18 Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )5 B C *,!!,/ 9 9 <9 C< ) 0 5 $. ' $ $),8$ " C:\app kasa _ Model dojrzałoci CMMI (18) Inn metod, która moe tu by pomocna, jest sformułowanie ju na etapie zbierania wymaga testów akceptacyjnych (lub bardziej ogólnie kryteriów akceptacji). To równie moe wspomóc jednolite rozumienie wymaga przez wszystkie osoby zaangaowane w przedsiwzicie. 18

19 Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )'.!,/ 9 < ) 0 5 $, 8. ' 8 #8 ' $ $" / " / " Model dojrzałoci CMMI (19) Po drugie naley uzyska akceptacj wymaga ze strony wszystkich uczestników przedsiwzicia. Mona np. poprosi, by wszyscy uczestnicy przedsiwzicia podpisali si pod aktualn wersj wymaga. 19

20 Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )2!!!,/! * ) 0 5 $, 8. ' 8 #8 ' $ $" < $ #8; = Model dojrzałoci CMMI (20) Po trzecie, naley zarzdza zmianami wymaga pojawiajcymi si w trakcie realizacji przedsiwzicia. Zmiany s (generalnie) nieuniknione, ale jeli nie ma nad nimi kontroli, to pojawia si chaos. 20

21 Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )@.!! *:D :* *:!!,! *!! ) 0 $" 7 0 " $" ' 2$, 0 " $" #8$" 0 " $" > < ' ' $ $ Model dojrzałoci CMMI (21) Po czwarte, zaleca si utrzymywanie 2-kierunkowej moliwoci ledzenia zalenoci midzy wymaganiami a planami i produktami. Dziki temu łatwiej jest oceni wpływ zmiany dotyczcej wymaga na plany i produkty. Poniewa zaleno jest 2-kierunkowa, to jeli nastpi jaka zmiana w produkcie (np. zostanie wykryty błd) łatwiej jest oceni wpływ tej zmiany na funkcjonowanie całego systemu. Niestety, stworzenie i utrzymywanie aktualnych zalenoci midzy poszczególnymi wymaganiami a planami i produktami jest do pracochłonne. 21

22 Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )? 4 <:!!,! *!! ) 0 : $ ' $ Model dojrzałoci CMMI (22) Po pite, naley wykrywa niespójnoci midzy wymaganiami a planami i produktami. Tutaj te mog pomóc inspekcje i przegldy. Ale, niestety, wymaga to czasu i kosztuje. Poza tym wielu informatyków nie lubi tego typu pracy, gdy ma ona charakter pomocniczy (nie powoduje przyrostu funkcjonalnoci systemu) i destruktywny (sukces jest wtedy, gdy zostanie wykryta niespójno przypomina to testowanie). 22

23 Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) Model dojrzałoci CMMI (23) Przejdmy teraz do kolejnego obszaru, jakim jest planowanie przedsiwzicia. 23

24 Planowanie przedsiwzicia E 5! < * E ' " * *! E 2 ; * * ) Model dojrzałoci CMMI (24) W tym obszarze mamy trzy cele specyficzne: Oszacowania parametrów przedsiwzicia musz by opracowane i aktualizowane. Plan przedsiwzicia musi by opracowany i aktualizowany, gdy jest to podstawa zarzdzania przedsiwziciem. Zobowizania do planu przedsiwzicia musz by ustanowione i aktualizowane. 24

25 Planowanie przedsiwzicia 5 6! ' $7 ' 2 2 # ' $, " 5 )5. *!! ; 9 9 < ), 4!, " * 8! Model dojrzałoci CMMI (25) Przyjrzyjmy si praktykom specyficznym zwizanym z pierwszym celem, czyli szacowaniem parametrów przedsiwzicia. Po pierwsze, naley ustali na wysokim poziomie abstrakcji struktur hierarchiczn produktów stanowic oszacowanie zakresu przedsiwzicia. Na przykład, jeli mamy zbudowa elektroniczn ksigarni internetow, to hierarchiczna struktura produktów moe mie dwa poziomy i na drugim poziomie moemy wyliczy, jakiego typu artefakty maj by rezultatem przedsiwzicia (np. specyfikacja wymaga, plan przedsiwzicia, kod systemu i automatyczne przypadki testowe). 25

26 Planowanie przedsiwzicia 5 6! ' $7 ' 2 2 # ' $, " 5 )'. * *, ; < < /) Zaawansowana inynieria oprogramowania Metoda punktów funkcyjnych 67," FP = UT * CM FP Punkty funkcyjne (Function points) UT Wstpne oszacowanie (Unadjusted total) CM Mnonik złoonoci (Complexity multiplier): CM = * Σ Współczynniki_wpływu (Influence_factors) 14 współczynników wpływu, 0-5 punktów kady Szacowanie rozmiaru oprogramowania (15) Model dojrzałoci CMMI (26) Po drugie naley ustali i pielgnowa oszacowania atrybutów produktów i zada. Na przykład atrybutem kodu moe by jego rozmiar liczony w punktach funkcyjnych lub w liniach kodu (bdzie na ten temat osobny wykład). Atrybutem specyfikacji wymaga moe by liczba przypadków uycia albo liczba stron. 26

27 Planowanie przedsiwzicia 5 6! ' $7 ' 2 2 # ' $, " 5 )2 + + * ) 0 $ / : $ Model dojrzałoci CMMI (27) Po trzecie, naley zdefiniowa fazy cyklu ycia przedsiwzicia. Mona np. przyj, e najpierw bdzie zbieranie wymaga, potem projektowanie oprogramowania, nastpnie jego kodowanie i na kocu testowanie. 27

28 Planowanie przedsiwzicia 5 6! ' $7 ' 2 2 # ' $, " 5 )@ 9 :D ) Zaawansowana inynieria oprogramowania COCOMO II model post-architektoniczny PM adjusted = PM nominal 16 i=1 EM i PM adjusted = A (Size) E i=1 16 EM i E czynnik skali (E = B + 0,01 i=15 SF i ) Wartoci A, B skalibrowane na podstawie 161 projektów: A = 2,94 B = 0,91 Suma czynników skali 0 i=15 SF i 31,6 0,91 E 1,226 Mnonik Pracochłonnoci (Effort Multiplier) Szacowanie pracochłonnoci (31) Model dojrzałoci CMMI (28) Znajc produkty i zwizane z nimi atrybuty mona oszacowa pracochłonno. Jedn z bardzo znanych metod szacowania pracochłonnoci jest COCOMO II. Bdzie osobny wykład powicony szacowaniu pracochłonnoci. Znajc pracochłonno mona oszacowa koszt przedsiwzicia. 28

29 Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 Model dojrzałoci CMMI (29) Zgodnie z drugim celem specyficznym zwizanym z planowaniem przedsiwzicia, w kadej organizacji znajdujcej si na drugim poziomie CMMI plan przedsiwzicia jest opracowany i aktualizowany jako podstawa zarzdzania przedsiwziciem. 29

30 Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )5. * *, ; 9!,! Wymagania Projekt Kodowanie Testowanie Wdroenie 1.II 8.II 15.II 22.II 1.III 8.III 15.III 22.III Model dojrzałoci CMMI (30) W tym zakresie naley przede wszystkim ustali i pielgnowa budet oraz harmonogram przedsiwzicia. Harmonogram przedsiwzicia jest czsto prezentowany za pomoc wykresu Gantta. S takie narzdzia, jak MS Project, które wspomagaj tworzenie harmonogramów przedsiwzi. 30

31 Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )' + * Czynnik ryzyka Prawd. Wpływ Niedopracowany projekt (czas) 2 3 Kłopoty z wdroeniem (brak ludzi) F!!! Model dojrzałoci CMMI (31) Z kadym przedsiwziciem jest zwizany szereg rónego typu czynników ryzyka. Naley te czynniki ryzyka identyfikowa i analizowa. Problem polega na tym, e potencjalnych czynników ryzyka moe by ponad 100. Trudno je wszystkie analizowa i nimi zarzdza. Rozsdnym rozwizaniem jest skupienie uwagi na najwaniejszych czynnikach ryzyka. Aby je wyłoni mona dla kadego czynnika ryzyka oszacowa prawdopodobiestwo jego wystpienia i wpływ na przedsiwzicie. Mona t ocen przeprowadzi np. w skali od 0 do 4 (0 zdarzenie skrajnie mało prawdopodobne lub - w odniesieniu do wpływu - o skrajnie małym negatywnym wpływie na przedsiwzicie; 4 zdarzenie bardzo prawdopodobne lub jeli chodzi o wpływ o katastrofalnym wpływie na przedsiwzicie). Niech waga czynnika ryzyka oznacza iloczyn prawdopodobiestwa i wpływu. Mona posortowa czynniki ryzyka wg ich wagi i przyj, e np. bd analizowane i ledzone tylko te czynniki ryzyka, których waga wynosi 12 lub wicej. 31

32 Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )2 *! = G ; DH = < 9! +D *H = E 9 DH = % H = ; *H Model dojrzałoci CMMI (32) Zgodnie z kolejn praktyk specyficzn naley zaplanowa zarzdzanie danymi przedsiwzicia. Naley odpowiedzie na nastpujce pytania: Jakie dane zbiera? Mog to by dane dotyczce pracochłonnoci (bardzo przydadz si przy korekcie planu przedsiwzicia), wyniki testowania, nastroje w zespole realizujcym przedsiwzicie itp. Które z nich maj trafi do klienta? Gdzie dane bd przechowywane? Jaki poziom ochrony jest potrzebny? Kto ma by odpowiedzialny za dane? 32

33 Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )@ * ; ; * ; I Model dojrzałoci CMMI (33) Naley take zaplanowa zasoby potrzebne do realizacji przedsiwzicia. Mog to by komputery, narzdzia programistyczne, specjalny sprzt do uruchamiania budowanego oprogramowania lub jego testowania itp. 33

34 Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )? /! : ; * Model dojrzałoci CMMI (34) Naley take oceni wiedz i umiejtnoci potrzebne do realizacji przedsiwzicia. Jeli okae si, e potrzebne s kompetencje, których w firmie nikt nie ma, to mona wysła ludzi na szkolenia, zaprosi ekspertówkonsultantów, by pełnili rol mentorów, zleci wykonanie pewnych zada firmie, która ma brakujce nam kompetencje lub poszuka jeszcze innego rozwizania. Im szybciej taka ocena wiedzy i umiejtnoci zostanie przeprowadzona, tym wiksze jest pole manewru. 34

35 Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )A. < *, :D, * " * % * 9 7!,! ;!! " ; ;! :. Model dojrzałoci CMMI (35) Zgodnie z ostatni praktyk w zakresie opracowywania i aktualizowania planu przedsiwzicia naley ustanowi i pielgnowa zawarto całego planu przedsiwzicia. Plan przedsiwzicia powinien m.in. Zawiera nastpujce elementy: Cykl ycia przedsiwzicia (np. cykl kaskadowy przedstawiony na slajdzie dotyczcym praktyki specyficznej SP 1.3). Zadania techniczne (zwizane z wytwarzaniem oprogramowania i jego testowaniem) i zarzdcze (np. szacowanie pracochłonnoci, analiza ryzyka, planowanie itp.). Harmonogram i budet przedsiwzicia. Zarzdzanie danymi przedsiwzicia (patrz slajd dotyczcy praktyki specyficznej SP 2.3). Zarzdzanie ryzykiem (patrz slajd dotyczcy praktyki SP 2.2). Potrzebne zasoby i umiejtnoci (patrz slajd zwizany z praktyk SP 2.5). Udziałowcy przedsiwzicia (dobrze mie jasno kto jak rol pełni, zwłaszcza jeli chodzi o przedstawicieli klienta; warto te zadba o wszelkiego rodzaju dane kontaktowe mog si bardzo przyda). 35

36 Planowanie przedsiwzicia 5 6 % - # ',' 2 2 #, $ $, Model dojrzałoci CMMI (36) Trzeci cel specyficzny zwizany z planowaniem przedsiwzicia dotyczy zobowiza: zobowizania wzgldem planu przedsiwzicia maj by ustanowione i aktualizowane. Z celem tym zwizane s trzy praktyki specyficzne. 36

37 Planowanie przedsiwzicia 5 6 % - # ',' 2 2 #, $ $, " 2 )5 B,* 9 *<( <! * / 7 5 ' 2$ / #8$" > < -, 7 -, ' 2$, -, #8$" -, > < Model dojrzałoci CMMI (37) Zgodnie z pierwsz z nich naley dokona przegldu wszystkich planów, które maj wpływ na realizacj przedsiwzicia. Na przykład przedsiwzicie zwizane z opracowaniem nowego typu telefonu komórkowego moe obejmowa trzy elementy: sprzt, ksik telefoniczn i asystenta osobistego (PDA od ang. Personal Digital Assistant). Z kadym z tych elementów moe by zwizany osobne pod-przedsiwzicie z własnym planem. Kto musi panowa nad całoci, w tym m.in. musi dokona wszystkich planów składowych (albo zorganizowa zespołowy przegld tych planów) tak, aby mie pewno, e s one spójne. 37

38 Planowanie przedsiwzicia 5 6 % - # ',' 2 2 #, $ $, " 2 )' B C <,!!! ;! $- Model dojrzałoci CMMI (38) Naley te doprowadzi do równowagi midzy oszacowanymi a dostpnymi zasobami. Te zasoby mog dotyczy liczby dostpnych specjalistów, pienidzy, czy te iloci potrzebnego czasu. Jeli okae si, e dostpne zasoby s mniejsze ni wynikajce z oszacowania, to naley zastanowi si nad ewentualnym dostosowaniem zakresu przedsiwzicia do posiadanych zasobów. Liczenie, e jako to bdzie moe doprowadzi do sporych kłopotów. 38

39 Planowanie przedsiwzicia 5 6 % - # ',' 2 2 #, $ $, " 2 )2. <,9, * 2 ' $2= 8 * ) )))))))))))))))))))))))) 0 3 Model dojrzałoci CMMI (39) Naley take uzyska akceptacj udziałowców przedsiwzicia zaangaowanych w jego realizacj. Dotyczy to osób zarówno po stronie wykonawcy, jak i po stronie klienta. Bardzo dobr praktyk jest proba o pisemn akceptacj planu przedsiwzicia. 39

40 Planowanie przedsiwzicia 5 6 % - # ',' 2 2 #, $ $, " 2 )2. <,9, * Zaawansowana inynieria oprogramowania Zasady zarzdzania jakoci "% "% 8, / " = = < ' $ ' Normy serii ISO 9000 (86) Model dojrzałoci CMMI (40) Wida tu zwizek z trzeci zasad zarzdzania jakoci dotyczc zaangaowania ludzi, zgodnie z któr odpowiedzialno powinna by zaakceptowana przez osoby ni obarczone. 40

41 Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) Model dojrzałoci CMMI (41) Do szczegółowo przedstawiłem obszary zwizane z zarzdzaniem wymaganiami i planowaniem przedsiwzicia. Teraz chciałbym pobienie omówi pozostałe obszary wchodzce w skład drugiego poziomu CMMI. 41

42 Pozostałe obszary $ $' 2 2 ' 7? I E 5 ) * E ' )!,! 9 / Model dojrzałoci CMMI (42) Plan przedsiwzicia po to si opracowuje, aby móc sprawnie kontrolowa jego realizacj. W obszarze monitorowania i kontroli przedsiwzicia s dwa cele specyficzne, zgodnie z którymi naley: Monitorowa przedsiwzicie w oparciu o jego plan. Zarzdza działaniami korygujcymi a do ich zakoczenia (nie wystarczy wyda polecenie trzeba kontrolowa realizacj działania korygujcego do samego koca). 42

43 Pozostałe obszary E 5 ) B :! ; +! 9 E ' ) B! < Model dojrzałoci CMMI (43) W obszarze Pomiary i analiza autorzy CMMI umiecili dwa cele: Czynnoci pomiarowe maj by dostosowane do potrzeb informacyjnych (czyli najpierw naley zidentyfikowa potrzeby informacyjne i w oparciu o nie zaplanowa działania zwizane z pomiarami). Wyniki pomiarów maj by sprawnie (czyli moliwie szybko) dostarczone do osób, które ich potrzebuj. 43

44 Pozostałe obszary % ' ',',$7 E 5 ) ;, :D * 9 < 9 < 9! E ' ) " ; *!, : (! Model dojrzałoci CMMI (44) Kolejny obszar w obrbie drugiego poziomu CMMI dotyczy zapewniania jakoci procesu i produktów. Z obszarem tym zwizane s dwa cele: Naley obiektywnie ocenia zgodno realizowanych procesów i ich produktów z ich opisami. Na przykład jeli w opisie procesu wytwarzania oprogramowania przyjto, e wszystkie testy bd wykonywane automatycznie, to naley sprawdzi, czy rzeczywisto odpowiada deklaracjom. Podobnie jest z produktem: naley na bieco ocenia zgodno powstajcego produktu z jego specyfikacj. Jeli pojawi si problemy zwizane z niezgodnoci procesu lub produktu z jego opisem, to powinny one by odnotowane, zakomunikowane odpowiednim osobom i rozwizane. 44

45 Pozostałe obszary % # ),# E 5 ). * ; < E ' )! 9 :* * E 2 ) G! <:D! *! ;! < ; (!, ; I Model dojrzałoci CMMI (45) Ostatni obszar drugiego poziomu CMMI dotyczy zarzdzania konfiguracj. W obszarze tym s trzy cele specyficzne: Naley ustanawia linie bazowe produktów. Linia bazowa produktu to taka jego wersja, która została sprawdzona pod wzgldem jakoci, zatwierdzona i zamroona (zamroenie oznacza, e autor produktu nie moe ju swobodnie wprowadza do niego zmian). Zmiany w produktach sledzone i znajduj si pod kontrol. Jeli zmiany wymkn si spod kontroli, to najczciej prowadzi to do chaosu. Systemy informatyczne bardzo czsto składaj si z wielu powizanych ze sob modułów i wpływ proponowanej zmiany na pozostałe elementy systemu czsto nie jest wcale oczywisty. Powinna by utrzymywana spójno midzy liniami bazowymi. Na przykład linia bazowa kodu powinna by spójna z lini bazow specyfikacji wymaga i z lini bazow podrcznika uytkownika. 45

46 Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) Model dojrzałoci CMMI (46) Chciałbym teraz przej do przedstawienia praktyk generycznych. 46

47 Składniki wymagane i oczekiwane - ', ' ) 0 " + ", Model dojrzałoci CMMI (47) Jak ju wczeniej powiedziałem, cele i praktyki dziel si na specyficzne i generyczne. O celach i praktykach specyficznych zwizanych z drugim poziomem CMMI ju mówiłem. Teraz chciałbym omówi praktyki generyczne dotyczce drugiego poziomu CMMI. 47

48 Praktyki generyczne 66! " $$, # ', Model dojrzałoci CMMI (48) Na drugim poziomie CMMI cel generyczny jest jeden: instytucjonalizacja zarzdzanego procesu. Powstaje pytanie: co to jest ta instytucjonalizacja procesu? Jest to pewnego rodzaju system zarzdzania jakoci (o systemach zarzdzania jakoci była mowa na poprzednim wykładzie). Mam nadziej, e wszystko stanie si jasne (a przynajmniej janiejsze) po przedstawieniu praktyk generycznych. 48

49 Praktyki generyczne Zaawansowana inynieria oprogramowania 66! " $$, # $ 7 ' $2 5 Odpowiedzialno kierownictwa + "! % 8 $ + " $ $ + " $ Cel $! *! ; < 9!, 9 *<) $!! ( *,! ) 4, * J ; * 9 *!! (! <( *! + : ( J! +! <( 9 < : + ( J, <! ;,! +! ( J, * : +: * 9 *<( J ;! * 9 *<) 9 KK))! )*K L ' )9! Metody Normy serii ISO 9000 (127) Model dojrzałoci CMMI (49) Pierwsza praktyka dotyczy ustanowienia polityki organizacji. Na poprzednim wykładzie była mowa o polityce jakoci. 49

50 Praktyki generyczne 66! " $$, # $ 7 ' $2 % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# Model dojrzałoci CMMI (50) Tutaj chodzi o polityk organizacji rozumian jako oczekiwania wzgldem kadego z obszarów znajdujcych si na drugim poziomie CMMI. Poniewa cel, jak i praktyki odnosz si do wszystkich obszarów drugiego poziomu CMMI, std mowa o generycznym celu i generycznych praktykach. 50

51 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # $ 7 ' $2,' Model dojrzałoci CMMI (51) Procesy zwizane z obszarami drugiego poziomu CMMI musz by zaplanowane. Zazwyczaj plany dotyczce tych procesów s czci planu całego przedsiwzicia. 51

52 Praktyki generyczne 66! " $$, # $ 7 ' $2,' > $ - % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# Zaawansowana inynieria oprogramowania Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )@ * ; ; * ; I Model dojrzałoci CMMI (33) Model dojrzałoci CMMI (52) Trzecia praktyka nakazuje by dostarczy odpowiednie zasoby potrzebne do realizacji działa zwizanych z kadym z obszarów. Jest to konsekwencja wczeniej omawianej praktyki SP 2.4, która nakazywała zaplanowanie potrzebnych zasobów. 52

53 Praktyki generyczne 66! " $$, # $ 7 ' $2,' > $ - Zaawansowana inynieria oprogramowania Zasady zarzdzania jakoci " " 7 7$ $ # 0 = = 0 ' = 7 A 5,' = = 0 ' 7 $$ = %,) - = % - - Normy serii ISO 9000 (82) Model dojrzałoci CMMI (53) Przypomina to drug zasad zarzdzania jakoci Przywództwo zgodnie z któr naley ludziom zapewni odpowiednie zasoby i swobod działania. 53

54 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # $ 7 ' $2,' > $ - '. Model dojrzałoci CMMI (54) Naley te jasno okreli, kto jest odpowiedzialny za realizacj działa zwizanych z obszarami drugiego poziomu CMMI i opracowanie odpowiednich produktów (specyfikacji wymaga, planów, raportów dotyczcych pomiarów itp.). 54

55 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # $ 7 ' $2,' > $ - '. Zaawansowana inynieria oprogramowania "% "% 8, < :, """ Zasady zarzdzania jakoci = Model dojrzałoci CMMI (55) Normy serii ISO 9000 (85) Wida tu zwizek z trzeci zasad zarzdzania jakoci, zgodnie z któr naley jasno okrela rol poszczególnych osób w organizacji. 55

56 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, Model dojrzałoci CMMI (56) Naley te szkoli ludzi, by byli przygotowani do realizacji zada wynikajcych z obszarów drugiego poziomu CMMI. 56

57 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, % # ), Model dojrzałoci CMMI (57) Produkty bdce rezultatem działa zwizanych z obszarami drugiego poziomu CMMI powinny by poddane odpowiedniemu zarzdzaniu konfiguracj. Wane jest tu słowo odpowiedniemu. Zarzdzanie konfiguracj jest do kosztowne (głównie chodzi o prac ludzk) i warto zastanowi si, które produkty odda pod kontrol systemu zarzdzania konfiguracj, a które pozostawi poza nim. 57

58 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, % # ), $), 8, ', 7 Model dojrzałoci CMMI (58) Kady z obszarów moe mie nieco inny krg udziałowców, czyli osób zainteresowanych realizacj działa zwizanych z danym obszarem. Naley tych udziałowców zidentyfikowa i zaangaowa. 58

59 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, % # ), $), 8, ', 7 $, $,' Model dojrzałoci CMMI (59) Jak ju wczeniej powiedziałem, działania zwizane z poszczególnymi obszarami musz by zaplanowane. Oprócz tego ich realizacja musi by monitorowana i kontrolowana. 59

60 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, % # ), $), 8, ', 7 $, $,' - $. Model dojrzałoci CMMI (60) Naley te obiektywnie ocenia zgodno działa dotyczcych obszarów CMMI z ich opisem. 60

61 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', Zaawansowana inynieria $ 7 ' $2 5 Odpowiedzialno kierownictwa,' + "! % 8 $ + " $ $ > $ - + " $ # $" ' + "*. - ' # " + "+ '.B,', + "C # # 5, % # ), $), 8, ', 7 $, $,' Normy serii ISO 9000 (131) - $. Model dojrzałoci CMMI (61) Wida tutaj zbieno z przegldami zarzdzania, które s obowizkowe w systemach zarzdzania jakoci zgodnych z ISO 9001:

62 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', Zaawansowana inynieria $ 7 ' $2 5 Odpowiedzialno kierownictwa,' + "! % 8 $ + " $ $ > $ - + " $ # $" ' + "*. - ' # " + "+ '.B,', + "C # # 5, % # ), $), 8, ', 7 $, $,' Normy serii ISO 9000 (131) - $. # $$, $ 8 - Model dojrzałoci CMMI (62) Ostatnia praktyka generyczna dotyczy przegldania działa zwizanych z obszarami CMMI i ich rezultatów z kierownictwem wyszego szczebla. Tu równie wida nawizanie do przegldów zarzdzania wymaganych przez ISO 9001:

63 Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) Model dojrzałoci CMMI (63) Na zakoczenie chciałbym przedstawi tzw. profil CMMI, czyli dane o charakterze statystycznym. 63

64 Profil dojrzałoci wg SEI $,$ ) % N 5 )5 % 8 " N 5 )5 8 * # * ' 2 O &. & ( 9 ) / ' ' F E / ' 2 = ' ' 2 = ', = 1 D 2 M,. 8 Model dojrzałoci CMMI (64) Profil ten jest oparty na raporcie Process Maturity Profile opublikowanym przez SEI w marcu 2004 i dotyczy okresu kwiecie 2002 grudzie W tym czasie miały miejsce 223 oceny (audyty) dotyczce 200 organizacji i 848 przedsiwzi realizowanych przez te organizacje. 43% ocenianych organizacji było spoza USA. 64

65 CMMI, czyli dwa w jednym #! 0% 3 + " ' $,# * "% " "% ) "% #! " #$ #, 0 3 " )! *:? )! * ) ) *) 2 ) + ' ) 5 ) 4 ) $! * ; ) )!,) * " *) Model dojrzałoci CMMI (65) W modelu CMMI moliwe s dwie reprezentacje dojrzałoci: poziomowa i cigła. O reprezentacji poziomowej ju mówiłem: obejmuje ona pi poziomów dojrzałoci. W reprezentacji cigłej nie ma poziomów podstaw s obszary, które w reprezentacji poziomowej s zwizane z poziomami. Kady z obszarów jest oceniany osobno w skali od 0 (niekompletny) do 5 (optymalizujcy). Reprezentacja cigła bazuje na standardzie ISO W modelu CMMI okrelone s reguły pozwalajce przej z reprezentacji cigłej na reprezentacj poziomow (w odwrotn stron przejcia nie ma). 65

66 Model poziomowy czy cigły "! %, Model dojrzałoci CMMI (66) Z wykresu przedstawionego na tym slajdzie wynika, e reprezentacja poziomowa cieszy si znaczniej wiksz popularnoci ni cigła. Jest to prawdopodobnie zwizane z czytelnoci certyfikatów dotyczcych reprezentacji poziomowej wiadomo, e organizacja na trzecim poziomie CMMI jest bardziej dojrzała (lepsza) ni organizacja znajdujca si na drugim poziomie CMMI. 66

67 Profil dojrzałoci wg SEI D "9 E 9 "9 E 9 "9 E D "+ E + "* E " +! * *: Model dojrzałoci CMMI (67) Na tym slajdzie pokazany jest rozkład procentowy badanych organizacji wg poziomów dojrzałoci. Uderza bardzo duy procent organizacji znajdujcych si na najwyszym (Optymalizujcym) poziomie (w roku 1997 na 5. poziomie CMMI było około 1% wszystkich ocenianych organizacji). Kolejna charakterystyczna rzecz, to bardzo mały udział procentowy organizacji na 4. poziomie CMMI (Zarzdzany ilociowo). Prawdopodobnie wynika to z faktu, e rónica midzy poziomem 4. a 5. jest stosunkowo niewielka. 67

68 CMMI w układzie geograficznym " * $ " * + % ( < Model dojrzałoci CMMI (68) Na tym slajdzie mamy mapwiata, na której kolorem czerwonym zaznaczono wszystkie pastwa, w których odbyła si w okresie sprawozdawczym cho jedna ocena CMMI. Oprócz USA i Chin wida Szwecj, Niemcy, Francj, Dani, Rosj, a nawet Białoru. Niestety, nie ma wród tych pastw Polski. Moe to troch dziwi, gdy Motorola Polska Software Center (MPSC) w Krakowie uzyskał 5. poziom CMM w lutym 2002 roku. Przyczyna, dla której Polska mimo wszystko nie została zaznaczona na tej mapie moe tkwi w fakcie, e raport obejmuje okres od kwietnia 2002, czyli ju po uzyskaniu przez Motorol 5. poziomu CMM. Ponadto MPSC uzyskał 5. poziom CMM a nie CMMI (czyli w oparciu o stary model). 68

69 Oceniane organizacje wg kategorii,! B * 5 < 5 5 < 8, * ; Model dojrzałoci CMMI (69) Z tego slajdu wynika, e CMMI jest w USA najbardziej popularny wród organizacji bdcych dostawcami oprogramowania dla wojska i rzdu (nic dziwnego, skoro SEI jest sponsorowany przez Departament Obrony USA). Natomiast poza USA CMMI jest najbardziej popularny wród organizacji komercyjnych. 69

70 Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci, Model dojrzałoci CMMI (70) Czas podsumowa ten wykład. 70

71 CMMI: Obszary procesu na poziomie 2 + " ' $,# * "% # "% ) "% # &' $ (! " #$ Model dojrzałoci CMMI (71) Powiedziałem, e CMMI jest 5-stopniowym modelem dojrzałoci dotyczcym organizacji programistycznych. 71

72 Obszary, cele i praktyki - ', ' ) 0 " + ", Model dojrzałoci CMMI (72) Z kadym poziomem CMMI s zwizane obszary, w ramach obszaru s podane cele i do kadego celu s przypisane praktyki pomagajce osign dany cel. 72

73 CMMI: Obszary procesu na poziomie 2 = % # = ' " ' $,# = * ) * "% # = *! "% ) = "! * "% # &' $ = ( : ) )! " #$ = +, Model dojrzałoci CMMI (73) Omówiłem obszary zwizane z drugim poziomem CMMI, zwracajc szczególn uwag na zarzdzanie wymaganiami i planowanie przedsiwzicia. Znawcy uwaaj, e organizacje programistyczne majce certyfikaty ISO 9001:2000 s midzy drugim a trzecim poziomem CMMI. 73

74 Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, % # ), $), 8, ', 7 $, $,' - $. # $$, $ 8 - Model dojrzałoci CMMI (74) Przedstawiłem take praktyki generyczne zwizane z drugim poziomem CMMI. Generyczno tych praktyk oznacza, e odnosz si one do wszystkich obszarów drugiego poziomu CMMI. 74

75 CMMI, czyli dwa w jednym #! 0% 3 + " ' $,# * "% " "% ) "% #! " #$ #, 0 3 " )! *:? )! * ) ) *) 2 ) + ' ) 5 ) 4 ) $! * ; ) )!,) * " *) Model dojrzałoci CMMI (75) Powiedziałem te, e model CMMI ma dwie reprezentacje: poziomow i cigł. 75

76 Model poziomowy czy cigły "! %, Model dojrzałoci CMMI (76) Reprezentacja poziomowa jest znacznie bardziej popularna i dlatego w trakcie wykładu skupilimy uwag na tej włanie reprezentacji. 76

Kuchta Jarosław Jakość Oprogramowania. Modele dojrzałości procesu wytwarzania oprogramowania CMM/CMMI

Kuchta Jarosław Jakość Oprogramowania. Modele dojrzałości procesu wytwarzania oprogramowania CMM/CMMI Kuchta Jarosław Jakość Oprogramowania Modele dojrzałości procesu wytwarzania oprogramowania CMM/CMMI Krótka historia CMM/CMMI 1986 Software Engineering Institute (SEI) - schemat dojrzałości procesu wytwarzania

Bardziej szczegółowo

PROCEDURY l METODYKA PRZEPROWADZANIA AUDYTU WEWNTRZNEGO

PROCEDURY l METODYKA PRZEPROWADZANIA AUDYTU WEWNTRZNEGO Załcznik do Uchwały nr 157/04 z dnia 17 maja 2004 r Zarzdu Powiatu Pabianickiego PROCEDURY l METODYKA PRZEPROWADZANIA AUDYTU WEWNTRZNEGO KARTA AUDYTU WEWNTRZNEGO Okrela prawa i obowizki audytora, do najwaniejszych

Bardziej szczegółowo

INŻYNIERIA OPROGRAMOWANIA Wykład 6 Organizacja pracy w dziale wytwarzania oprogramowania - przykład studialny

INŻYNIERIA OPROGRAMOWANIA Wykład 6 Organizacja pracy w dziale wytwarzania oprogramowania - przykład studialny Wykład 6 Organizacja pracy w dziale wytwarzania oprogramowania - przykład studialny Cel: Opracowanie szczegółowych zaleceń i procedur normujących pracę działu wytwarzania oprogramowania w przedsiębiorstwie

Bardziej szczegółowo

Studium przypadku Case Study CCNA2-ROUTING

Studium przypadku Case Study CCNA2-ROUTING Na podstawie oryginału CISCO, przygotował: mgr in. Jarosław Szybiski Studium przypadku Case Study CCNA2-ROUTING Ogólne załoenia dla projektu Przegld i cele Podczas tego wiczenia uczestnicy wykonaj zadanie

Bardziej szczegółowo

Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów

Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów Analiza procesu jest narzdziem do osignicia wyszej efektywnoci organizacji (midzy innymi). Wymaga ona zbudowania modelu procesu biznesowego bdcego opisem funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Cechy charakterystyczne tworzenia oprogramowania w Inżynierii Biomedycznej. Wykładowca Dr inż. Zofia Kruczkiewicz

Cechy charakterystyczne tworzenia oprogramowania w Inżynierii Biomedycznej. Wykładowca Dr inż. Zofia Kruczkiewicz Cechy charakterystyczne tworzenia oprogramowania w Inżynierii Biomedycznej. Wykładowca Dr inż. Zofia Kruczkiewicz Zofia Kruczkiewicz Wyklad_INP002017_3 1 CMMI (Capability Maturity Model Integration ) -

Bardziej szczegółowo

Wstęp do zarządzania projektami

Wstęp do zarządzania projektami Wstęp do zarządzania projektami Definicja projektu Projekt to tymczasowe przedsięwzięcie podejmowane w celu wytworzenia unikalnego wyrobu, dostarczenia unikalnej usługi lub uzyskania unikalnego rezultatu.

Bardziej szczegółowo

FAKTURA PRZEDPŁATA PODRCZNIK UYTKOWNIKA

FAKTURA PRZEDPŁATA PODRCZNIK UYTKOWNIKA FAKTURA PRZEDPŁATA PODRCZNIK UYTKOWNIKA Alterkom Sp. z o.o., ul. Halszki 37/28A, 30-611 Kraków tel./fax +48 12 654-06-85 email:biuro@alterkom.pl www.alterkom.pl Moduł Faktura Przedpłata działajcy w powizaniu

Bardziej szczegółowo

Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa.

Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa. Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa. Wstp Przy podejciu do planowania adresacji IP moemy spotka si z 2 głównymi przypadkami: planowanie za pomoc adresów sieci prywatnej przypadek, w którym jeeli

Bardziej szczegółowo

PROWIZJE Menad er Schematy rozliczeniowe

PROWIZJE Menad er Schematy rozliczeniowe W nowej wersji systemu pojawił si specjalny moduł dla menaderów przychodni. Na razie jest to rozwizanie pilotaowe i udostpniono w nim jedn funkcj, która zostanie przybliona w niniejszym biuletynie. Docelowo

Bardziej szczegółowo

obsług dowolnego typu formularzy (np. formularzy ankietowych), pobieranie wzorców formularzy z serwera centralnego,

obsług dowolnego typu formularzy (np. formularzy ankietowych), pobieranie wzorców formularzy z serwera centralnego, Wstp GeForms to program przeznaczony na telefony komórkowe (tzw. midlet) z obsług Javy (J2ME) umoliwiajcy wprowadzanie danych według rónorodnych wzorców. Wzory formularzy s pobierane z serwera centralnego

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi dodatku InsERT GT Smart Documents

Instrukcja obsługi dodatku InsERT GT Smart Documents Instrukcja obsługi dodatku InsERT GT Smart Documents InsERT, grudzie 2003 http://www.insert.com.pl/office2003 InsERT GT Smart Documents to przygotowany przez firm InsERT specjalny dodatek, umoliwiajcy

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA WYPEŁNIENIA KARTY PROJEKTU W KONKURSIE NA NAJLEPSZY PROJEKT

INSTRUKCJA WYPEŁNIENIA KARTY PROJEKTU W KONKURSIE NA NAJLEPSZY PROJEKT INSTRUKCJA WYPEŁNIENIA KARTY PROJEKTU W KONKURSIE NA NAJLEPSZY PROJEKT Rubryka 1 Nazwa programu operacyjnego. W rubryce powinien zosta okrelony program operacyjny, do którego składany jest dany projekt.

Bardziej szczegółowo

Regulamin Audytu Wewntrznego Urzdu Miasta w Ktrzynie

Regulamin Audytu Wewntrznego Urzdu Miasta w Ktrzynie Załcznik Nr 6 do Regulaminu Organizacyjnego Urzdu Miasta Ktrzyn Nr 15/07 z dnia 16.01.2007 Regulamin Audytu Wewntrznego Urzdu Miasta w Ktrzynie Rozdział I Postanowienia ogólne 1. Regulamin Audytu Wewntrznego

Bardziej szczegółowo

UDA-POKL /09-00 RAP

UDA-POKL /09-00 RAP Wrocław: Usługa polegajca na publikacji ogłosze reklamowych na potrzeby realizacji Projektu Zarzdzanie i inynieria produkcji - nowa oferta edukacyjna Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu finansowanego

Bardziej szczegółowo

Bazy danych. Plan wykładu. Zalenoci funkcyjne. Wykład 4: Relacyjny model danych - zalenoci funkcyjne. SQL - podzapytania A B

Bazy danych. Plan wykładu. Zalenoci funkcyjne. Wykład 4: Relacyjny model danych - zalenoci funkcyjne. SQL - podzapytania A B Plan wykładu Bazy danych Wykład 4: Relacyjny model danych - zalenoci funkcyjne. SQL - podzapytania Definicja zalenoci funkcyjnych Klucze relacji Reguły dotyczce zalenoci funkcyjnych Domknicie zbioru atrybutów

Bardziej szczegółowo

RZDOWY PROGRAM WYRÓWNYWANIA WARUNKÓW STARTU SZKOLNEGO UCZNIÓW W 2006 r. WYPRAWKA SZKOLNA

RZDOWY PROGRAM WYRÓWNYWANIA WARUNKÓW STARTU SZKOLNEGO UCZNIÓW W 2006 r. WYPRAWKA SZKOLNA Projekt z dnia 22.03.2006 Załcznik do uchwały Nr Rady Ministrów z dnia r. RZDOWY PROGRAM WYRÓWNYWANIA WARUNKÓW STARTU SZKOLNEGO UCZNIÓW W 2006 r. WYPRAWKA SZKOLNA 1 Wstp Rzdowy program wyrównywania warunków

Bardziej szczegółowo

Kod CPV 453 312 10-1 WENTYLACJA

Kod CPV 453 312 10-1 WENTYLACJA SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA l OBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH Kod CPV 453 312 10-1 WENTYLACJA 1 SPIS TRECI 1. WSTP... 1.1. Przedmiot ST... 1.2. Zakres stosowania ST... 1.3. Zakres robót objtych ST... 1.4.

Bardziej szczegółowo

Wstęp do zarządzania projektami

Wstęp do zarządzania projektami Wstęp do zarządzania projektami Definicja projektu Projekt to tymczasowe przedsięwzięcie podejmowane w celu wytworzenia unikalnego wyrobu, dostarczenia unikalnej usługi lub uzyskania unikalnego rezultatu.

Bardziej szczegółowo

Norma IEEE 1058.1-1987 SPMP

Norma IEEE 1058.1-1987 SPMP Norma IEEE 1058.1-1987 SPMP Warszawa, 2004-05-09 IEEE - The Institute for Electrical and Electronics Engineering - Instytut inynierii elektrycznej i elektronicznej SPMP - Software Project Management Plan

Bardziej szczegółowo

ZAWÓD KIEROWNIK PROJEKTU

ZAWÓD KIEROWNIK PROJEKTU Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe (38) nr 3, 2015 Paulina HARAF Renata HARAF Marek Ł. GRABANIA ZAWÓD KIEROWNIK PROJEKTU Streszczenie. W artykule przedstawiono nowy zawód funkcjonujcy obecnie na rynku pracy

Bardziej szczegółowo

Programowanie Obiektowe

Programowanie Obiektowe Programowanie Obiektowe dr in. Piotr Zabawa IBM/Rational Certified Consultant pzabawa@pk.edu.pl WYKŁAD 1 Wstp, jzyki, obiektowo Cele wykładu Zaznajomienie słuchaczy z głównymi cechami obiektowoci Przedstawienie

Bardziej szczegółowo

Extreme Programming Modified 1

Extreme Programming Modified 1 Inynieria oprogramowania Wykład 1 Prowadzcy Wprowadzenie do inynierii oprogramowania Bartosz Walter dr in. Bartosz Walter Instytut Informatyki PP Pokój: Centrum Polsko-Niemieckie

Bardziej szczegółowo

Wstęp do zarządzania projektami

Wstęp do zarządzania projektami Wstęp do zarządzania projektami Definicja projektu Projekt to tymczasowe przedsięwzięcie podejmowane w celu wytworzenia unikalnego wyrobu, dostarczenia unikalnej usługi lub uzyskania unikalnego rezultatu.

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie programu Microsoft Excel do analizy wyników nauczania

Zastosowanie programu Microsoft Excel do analizy wyników nauczania Grayna Napieralska Zastosowanie programu Microsoft Excel do analizy wyników nauczania Koniecznym i bardzo wanym elementem pracy dydaktycznej nauczyciela jest badanie wyników nauczania. Prawidłow analiz

Bardziej szczegółowo

Procedura rekrutacji pracowników do Starostwa Powiatowego w Kielcach

Procedura rekrutacji pracowników do Starostwa Powiatowego w Kielcach Zał. do Zarzdzenia Nr 58/05 Starosty Kieleckiego z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie wprowadzenia procedury rekrutacji pracowników do Starostwa Powiatowego w Kielcach Procedura rekrutacji pracowników do

Bardziej szczegółowo

WZ PW Norma ISO/IEC 27001:2013 najnowsze zmiany w systemach zarzadzania bezpieczeństwem informacji IT security trends

WZ PW Norma ISO/IEC 27001:2013 najnowsze zmiany w systemach zarzadzania bezpieczeństwem informacji IT security trends Norma ISO/IEC 27001:2013 najnowsze zmiany w systemach zarzadzania bezpieczeństwem informacji dr inż. Bolesław Szomański Wydział Zarządzania Politechnika Warszawska b.szomański@wz.pw.edu.pl Plan Prezentacji

Bardziej szczegółowo

1. Informacje ogólne.

1. Informacje ogólne. Polityka prywatności (Pliki Cookies) 1. Informacje ogólne. Lęborskie Centrum Kultury Fregata 1. Operatorem Serwisu www.lck-fregata.pl jest L?borskie Centrum Kultury "Fregata" z siedzib? w L?borku (84-300),

Bardziej szczegółowo

Personal Software Process cz. I

Personal Software Process cz. I Personal Software Process cz. I Witam serdecznie! Tematem tego wykładu bdzie metodyka wytwarzania oprogramowania zwana Personal Software Process, czyli Osobisty proces programistyczny. Na slajdzie umieciłem

Bardziej szczegółowo

Pastwa wkład w to badanie z pewnoci pomoe nakreli kierunek zmian legislacyjnych, a take wskaza te obszary, gdzie zmiany s najbardziej potrzebne.

Pastwa wkład w to badanie z pewnoci pomoe nakreli kierunek zmian legislacyjnych, a take wskaza te obszary, gdzie zmiany s najbardziej potrzebne. Dokument ródłowy: SME Panel konsultacje nt. reklamy wprowadzajcej w błd oraz nieuczciwych praktyk marketingowych, dotyczcych relacji midzy przedsibiorstwami. Jaki jest cel Ankiety przeprowadzanej wród

Bardziej szczegółowo

Wymagania EMAS II. Andrzej Ociepa Ekoekspert Sp. z o.o. Główny Specjalista Forum ISO 14000 Prezes Stowarzyszenia

Wymagania EMAS II. Andrzej Ociepa Ekoekspert Sp. z o.o. Główny Specjalista Forum ISO 14000 Prezes Stowarzyszenia Wymagania EMAS II Andrzej Ociepa Ekoekspert Sp. z o.o. Główny Specjalista Forum ISO 14000 Prezes Stowarzyszenia Cele systemu zarzdzania rodowiskowego Podstawowym celem zaprojektowania i wdroenia systemu

Bardziej szczegółowo

zdefiniowanie kilku grup dyskusyjnych, z których chcemy odbiera informacje, dodawanie, usuwanie lub edycj wczeniej zdefiniowanych grup dyskusyjnych,

zdefiniowanie kilku grup dyskusyjnych, z których chcemy odbiera informacje, dodawanie, usuwanie lub edycj wczeniej zdefiniowanych grup dyskusyjnych, Wstp W nowoczesnym wiecie coraz istotniejsz rol odgrywa informacja i łatwy dostp do niej. Nie dziwi wic fakt, i nowoczesne telefony komórkowe to nie tylko urzdzenia do prowadzenia rozmów telefonicznych,

Bardziej szczegółowo

Zasady rozliczania dotacji udzielanych przez Zarzd Województwa Mazowieckiego dla organizacji pozarzdowych

Zasady rozliczania dotacji udzielanych przez Zarzd Województwa Mazowieckiego dla organizacji pozarzdowych Zasady rozliczania dotacji udzielanych przez Zarzd Województwa Mazowieckiego dla organizacji pozarzdowych 1. SPRAWOZDANIE sprawozdanie kocowe z wykonania zadania publicznego: a) okrelonego w art. 4 ust.

Bardziej szczegółowo

budowa dwóch stawów retencyjnych w Wolsztynie w rejonie ulic Dbrowskiego, Prusa i Doktora Kocha.

budowa dwóch stawów retencyjnych w Wolsztynie w rejonie ulic Dbrowskiego, Prusa i Doktora Kocha. Wolsztyn: Budowa stawów retencyjnych w rejonie ul. Dbrowskiego i ul. Prusa w Wolsztynie Numer ogłoszenia: 39590-2010; data zamieszczenia: 11.02.2010 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - roboty budowlane Zamieszczanie

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ GENERATORÓW ENERGII WIATROWEJ WE WSI CIEKI, POLSKA

ZESPÓŁ GENERATORÓW ENERGII WIATROWEJ WE WSI CIEKI, POLSKA ZESPÓŁ GENERATORÓW ENERGII WIATROWEJ WE WSI CIEKI, POLSKA ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT BOP ELWIATR PRUSZYSKI Sp. z o.o. ul. Rudzka 43 69-030 Rzgów Polska Tel. +420 227 316 222 e-mail: zdvorak@enercap.com

Bardziej szczegółowo

Argumenty na poparcie idei wydzielenia OSD w formie tzw. małego OSD bez majtku.

Argumenty na poparcie idei wydzielenia OSD w formie tzw. małego OSD bez majtku. Warszawa, dnia 22 03 2007 Zrzeszenie Zwizków Zawodowych Energetyków Dotyczy: Informacja prawna dotyczca kwestii wydzielenia Operatora Systemu Dystrybucyjnego w energetyce Argumenty na poparcie idei wydzielenia

Bardziej szczegółowo

U Dane zaznaczone kolorem niebieskim s wype niane automatycznie po za o eniu konta w systemie EBOI

U Dane zaznaczone kolorem niebieskim s wype niane automatycznie po za o eniu konta w systemie EBOI U Dane zaznaczone kolorem niebieskim s wypeniane automatycznie po zaoeniu konta w systemie EBOI D zaznaczone kolorem ótym wnioskodawca wypenia samodzielnie na etapie skadania wniosku Dane w ramkach wpisane

Bardziej szczegółowo

oraz co to jest norma ISO 9001/2000

oraz co to jest norma ISO 9001/2000 Dlaczego system zarzdzania jakoci w firmie i orodku oraz propozycja certyfikacji grupowej dla małych firm geodezyjnych. oraz co to jest norma ISO 9001/2000 Wojciech Tokarski 2 Auditor wiodcy akredytowany

Bardziej szczegółowo

Zaawansowana inynieria oprogramowania. Normy serii ISO 9000

Zaawansowana inynieria oprogramowania. Normy serii ISO 9000 Normy serii ISO 9000 Szanowni Pastwo! Zaczynamy wykłady nt. zaawansowanej inynierii oprogramowania od prezentacji norm serii ISO 9000. To co proponuj normy serii ISO 9000 mona zastosowa w wielkich organizacjach

Bardziej szczegółowo

Program Sprzeda wersja 2011 Korekty rabatowe

Program Sprzeda wersja 2011 Korekty rabatowe Autor: Jacek Bielecki Ostatnia zmiana: 14 marca 2011 Wersja: 2011 Spis treci Program Sprzeda wersja 2011 Korekty rabatowe PROGRAM SPRZEDA WERSJA 2011 KOREKTY RABATOWE... 1 Spis treci... 1 Aktywacja funkcjonalnoci...

Bardziej szczegółowo

Poznanie i przyswojenie przez studentów podstawowych poj z zakresu organizacji i zarzdzania C2

Poznanie i przyswojenie przez studentów podstawowych poj z zakresu organizacji i zarzdzania C2 Podstawy zarzdzania WZ Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia I stopnia o profilu: A P Przedmiot: Podstawy zarzdzania Status : Jzyk wykładowy: Rok: I Nazwa specjalnoci: Rodzaj zaj i liczba godzin: Studia

Bardziej szczegółowo

Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia I stopnia o profilu: A P

Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia I stopnia o profilu: A P Podstawy zarzdzania WZ Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia I stopnia o profilu: A P Przedmiot: Podstawy zarzdzania Kod ZIP 1 S 01 04-0_0 Status : Przedmiot obowizkowy Jzyk wykładowy: Jzyk polski Rok:

Bardziej szczegółowo

Podział Internetu radiowego WIFI konfiguracja

Podział Internetu radiowego WIFI konfiguracja Podział Internetu radiowego WIFI konfiguracja TL-WR543G Wireless AP Client Router Instrukcja ta zawiera uproszczony opis podziału łcza internetowego dostarczanego poprzez sie WIFI za pomoc dwóch routerów

Bardziej szczegółowo

1. Szybko o MSA dla narzędzi pomiarowych.

1. Szybko o MSA dla narzędzi pomiarowych. 1. Szybko o MSA dla narzędzi pomiarowych. Podczas wykonywania analizy MSA najważniejsze jest ustalenie, jakie badania w ramach analizy będą wykonywane. Odbywa się to podczas tworzenia nowej analizy MSA.

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN Konkursu Dotacji dla organizacji pozarzdowych na działania promocyjno-informacyjne dotyczce wdraania funduszy strukturalnych

REGULAMIN Konkursu Dotacji dla organizacji pozarzdowych na działania promocyjno-informacyjne dotyczce wdraania funduszy strukturalnych REGULAMIN Konkursu Dotacji dla organizacji pozarzdowych na działania promocyjno-informacyjne dotyczce wdraania funduszy strukturalnych Ministerstwo Gospodarki i Pracy ogłasza Konkurs Dotacji dla organizacji

Bardziej szczegółowo

SEKCJA III: INFORMACJE O CHARAKTERZE PRAWNYM, EKONOMICZNYM, FINANSOWYM I TECHNICZNYM

SEKCJA III: INFORMACJE O CHARAKTERZE PRAWNYM, EKONOMICZNYM, FINANSOWYM I TECHNICZNYM Strona 1 z 5 Wrocław: Dostawa systemu zarzdzania i rezerwacji sali oraz dostawa urzdze aktywnych i elementów pasywnych niezbdnych do uruchomienia sieci w budowanym obiekcie Centrum Nauk o ywnoci i ywieniu.

Bardziej szczegółowo

SUPLEMENT SM-BOSS WERSJA 6.15

SUPLEMENT SM-BOSS WERSJA 6.15 SUPLEMENT SM-BOSS WERSJA 6.15 Spis treci Wstp...2 Pierwsza czynno...3 Szybka zmiana stawek VAT, nazwy i PKWiU dla produktów...3 Zamiana PKWiU w tabeli PKWiU oraz w Kartotece Produktów...4 VAT na fakturach

Bardziej szczegółowo

Zarzdzanie i Inynieria Produkcji

Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Organizacja WM Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia drugiego stopnia o profilu: A P Przedmiot: Organizacja Kod przedmiotu Status przedmiotu: obowizkowy ZIP S 0 0-0_0 Jzyk wykładowy: polski Rok: Semestr:

Bardziej szczegółowo

Tworzenie bazy danych Biblioteka tworzenie tabel i powiza, manipulowanie danymi. Zadania do wykonani przed przystpieniem do pracy:

Tworzenie bazy danych Biblioteka tworzenie tabel i powiza, manipulowanie danymi. Zadania do wykonani przed przystpieniem do pracy: wiczenie 2 Tworzenie bazy danych Biblioteka tworzenie tabel i powiza, manipulowanie danymi. Cel wiczenia: Zapoznanie si ze sposobami konstruowania tabel, powiza pomidzy tabelami oraz metodami manipulowania

Bardziej szczegółowo

M E R I D I A N. Sobota, 11 lutego 2006

M E R I D I A N. Sobota, 11 lutego 2006 M E R I D I A N Sobota, 11 lutego 2006 Czas pracy: 75 minut Maksymalna liczba punktów do uzyskania: 123 W czasie testu nie wolno uywa kalkulatorów ani innych pomocy naukowych. 1. Na ostatniej stronie testu

Bardziej szczegółowo

Raport dotyczcy stosowania zasad Ładu Korporacyjnego przez LSI Software S.A. w 2007 roku.

Raport dotyczcy stosowania zasad Ładu Korporacyjnego przez LSI Software S.A. w 2007 roku. Raport dotyczcy stosowania zasad Ładu Korporacyjnego przez w 2007 roku. Zarzd Z siedzib w Łodzi, działajc na podstawie 29 ust. 5 Regulaminu Giełdy Papierów Wartociowych w Warszawie oraz Uchwały Zarzdu

Bardziej szczegółowo

Cash flow projektu zakładajcego posiadanie własnego magazynu oraz posiłkowanie si magazynem obcym w przypadku sezonowych zwyek

Cash flow projektu zakładajcego posiadanie własnego magazynu oraz posiłkowanie si magazynem obcym w przypadku sezonowych zwyek Optymalizacja zaangaowania kapitałowego 4.01.2005 r. w decyzjach typu make or buy. Magazyn czy obcy cz. 2. Cash flow projektu zakładajcego posiadanie własnego magazynu oraz posiłkowanie si magazynem obcym

Bardziej szczegółowo

Departament Bezpieczestwa Krajowego Stanów Zjednoczonych Washington, DC 29528 Desygnacja na mocy Ustawy o Bezpieczestwie. /nagłówek z godłem/

Departament Bezpieczestwa Krajowego Stanów Zjednoczonych Washington, DC 29528 Desygnacja na mocy Ustawy o Bezpieczestwie. /nagłówek z godłem/ /nagłówek z godłem/ 30 stycznia 2006 roku Pan Michael Jones 111 Pencader Drive Newark, DE 19702 Departament Bezpieczestwa Krajowego Stanów Zjednoczonych Washington, DC 29528 Desygnacja na mocy Ustawy o

Bardziej szczegółowo

WYJCIOWE WYMAGANIA Bdce podstaw do przygotowania oferty. ul. Kociuszki 17 88-200 Radziejów tel. 0 54 285 35 53, faks 0 54 285 30 87

WYJCIOWE WYMAGANIA Bdce podstaw do przygotowania oferty. ul. Kociuszki 17 88-200 Radziejów tel. 0 54 285 35 53, faks 0 54 285 30 87 WYJCIOWE WYMAGANIA Bdce podstaw do przygotowania oferty Zamawiajcy: Starosta Radziejowski ul. Kociuszki 17 88-200 Radziejów tel. 0 54 285 35 53, faks 0 54 285 30 87 Przedmiot zamówienia: Archiwizacja powiatowego

Bardziej szczegółowo

Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia II stopnia o profilu: A x P. Wykład 15 wiczenia Laboratorium Projekt 15

Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia II stopnia o profilu: A x P. Wykład 15 wiczenia Laboratorium Projekt 15 Zintegrowane systemy zarzdzania WM Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia II stopnia o profilu: A x P Przedmiot: Zintegrowane systemy zarzdzania Status przedmiotu: obowizkowy Kod przedmiotu ZIP S 0 03-0_0

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie w tematykę zarządzania przedsięwzięciami/projektami. dr inż. Agata Klaus-Rosińska

Wprowadzenie w tematykę zarządzania przedsięwzięciami/projektami. dr inż. Agata Klaus-Rosińska Wprowadzenie w tematykę zarządzania przedsięwzięciami/projektami dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 DEFINICJA PROJEKTU Zbiór działań podejmowanych dla zrealizowania określonego celu i uzyskania konkretnego,

Bardziej szczegółowo

! "#$!%&'(#!) "34! /(5$67%&'8#!)

! #$!%&'(#!) 34! /(5$67%&'8#!) 3 4! " #"$ % # " &# & ' & & (! " % &$ #) * & & &*## " & + # % &! & &*),*&&,) &! "& &-&. && *# &) &!/ & *) *&" / &*0 & /$ % &&, # ) *&")",$&%& 1&&2& 3 '! "#$!%&'(#!) % *+ +, - (. /0 *1 ", + 2 + -.-1- "34!

Bardziej szczegółowo

Kompilacja image z CVS

Kompilacja image z CVS Kompilacja image z CVS Tworzenie image na Dreamboxa nie jest tajemnic, a opis czynnoci, jakie naley wykona, aby stworzy własny soft mona znale na wikszoci niemieckich stron traktujcych o Dreamboxach. Kto

Bardziej szczegółowo

urzdzenia do dekontaminacji misa i modyfikacji właciwoci powłok ochronnych z wykorzystaniem

urzdzenia do dekontaminacji misa i modyfikacji właciwoci powłok ochronnych z wykorzystaniem Page 1 of 5 Wrocław: Opracowanie projektu i wykonanie prototypu urzdzenia do dekontaminacji misa i modyfikacji właciwoci powłok ochronnych z wykorzystaniem techniki tzw. Zimnej plazmy dla Katedry Technologii

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZESTAW NR 2 POZIOM PODSTAWOWY. 1. x y x y

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZESTAW NR 2 POZIOM PODSTAWOWY. 1. x y x y Nr zadania Nr czynnoci Przykadowy zestaw zada nr z matematyki ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZESTAW NR POZIOM PODSTAWOWY Etapy rozwizania zadania. Podanie dziedziny funkcji f: 6, 8.. Podanie wszystkich

Bardziej szczegółowo

Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia II stopnia o profilu: A P

Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia II stopnia o profilu: A P Technologiczne i organizacyjne przygotowanie produkcji WM Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia II stopnia o profilu: A P Przedmiot: Technologiczne i organizacyjne przygotowanie produkcji Kod przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Poradnik korzystania z serwisu UNET: Konfiguracja programu pocztowego

Poradnik korzystania z serwisu UNET: Konfiguracja programu pocztowego Poradnik korzystania z serwisu UNET: Konfiguracja programu pocztowego Niniejszy opis dotyczy konfiguracji programu pocztowego Outlook Express z pakietu Internet Explorer, pracujcego pod kontrol systemu

Bardziej szczegółowo

Komputerowa Ksiga Podatkowa Wersja 11.4 ZAKOCZENIE ROKU

Komputerowa Ksiga Podatkowa Wersja 11.4 ZAKOCZENIE ROKU Komputerowa Ksiga Podatkowa Wersja 11.4 ZAKOCZENIE ROKU Przed przystpieniem do liczenia deklaracji PIT-36, PIT-37, PIT-O i zestawienia PIT-D naley zapozna si z objanieniami do powyszych deklaracji. Uwaga:

Bardziej szczegółowo

Komputerowe wspomaganie prac inynierskich CAE

Komputerowe wspomaganie prac inynierskich CAE Komputerowe wspomaganie prac inynierskich CAE Karta (sylabus) przedmiotu WM Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia I stopnia o profilu: A x P Przedmiot: Komputerowe wspomaganie prac inynierskich CAE Kod

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne. 2. Ogólna charakterystyka przedmiotu. Projekt zespołowy D1_10

KARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne. 2. Ogólna charakterystyka przedmiotu. Projekt zespołowy D1_10 KARTA PRZEDMIOTU 1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu i kod (wg planu studiów): Nazwa przedmiotu (j. ang.): Kierunek studiów: Specjalność/specjalizacja: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Forma studiów:

Bardziej szczegółowo

Europejska karta jakości staży i praktyk

Europejska karta jakości staży i praktyk Europejska karta jakości staży i praktyk www.qualityinternships.eu Preambu!a Zwa!ywszy,!e:! dla m"odych ludzi wej#cie na rynek pracy po zako$czeniu edukacji staje si% coraz trudniejsze m"odzi ludzie s&

Bardziej szczegółowo

komputerowego wraz z oprogramowaniem i licencjami dla potrzeb jednostek organizacyjnych Uniwersytetu

komputerowego wraz z oprogramowaniem i licencjami dla potrzeb jednostek organizacyjnych Uniwersytetu Page 1 of 5 Wrocław: Sprawa nr NA-P/17/2010 Dostawa sprztu komputerowego wraz z oprogramowaniem i licencjami dla potrzeb jednostek organizacyjnych Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu z podziałem na

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KONKURSU OFERT NA WYBÓR BROKERA UBEZPIECZENIOWEGO DLA MIASTA ZIELONA GÓRA, JEGO JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ORAZ SPÓŁEK KOMUNALNYCH.

REGULAMIN KONKURSU OFERT NA WYBÓR BROKERA UBEZPIECZENIOWEGO DLA MIASTA ZIELONA GÓRA, JEGO JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ORAZ SPÓŁEK KOMUNALNYCH. REGULAMIN KONKURSU OFERT NA WYBÓR BROKERA UBEZPIECZENIOWEGO DLA MIASTA ZIELONA GÓRA, JEGO JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ORAZ SPÓŁEK KOMUNALNYCH. I. INFORMACJE PODSTAWOWE Prezydent Miasta Zielona góra ogłasza

Bardziej szczegółowo

KONKURS PRZEDMIOTOWY INFORMATYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

KONKURS PRZEDMIOTOWY INFORMATYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ... piecztka WKK KONKURS PRZEDMIOTOWY INFORMATYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ETAP WOJEWÓDZKI Drogi Uczniu, witaj w II etapie konkursu informatycznego. Przeczytaj uwanie instrukcj i postaraj si prawidłowo

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE WYDZIAU ETI POLITECHNIKI GDASKIEJ Nr 6 Seria: Technologie Informacyjne 2008

ZESZYTY NAUKOWE WYDZIAU ETI POLITECHNIKI GDASKIEJ Nr 6 Seria: Technologie Informacyjne 2008 ZESZYTY NAUKOWE WYDZIAU ETI POLITECHNIKI GDASKIEJ Nr 6 Seria: Technologie Informacyjne 2008 Krzysztof Wyrzykowski 2,1, Piotr Kowalski 1 1 Premium Technology Sp. z o.o. Dzia+ In,ynierii Oprogramowania pkowalski@premiumtechnology.pl

Bardziej szczegółowo

Twoja instrukcja użytkownika PHILIPS JR32RWDVK http://pl.yourpdfguides.com/dref/1003823

Twoja instrukcja użytkownika PHILIPS JR32RWDVK http://pl.yourpdfguides.com/dref/1003823 Możesz przeczytać rekomendacje w przewodniku, specyfikacji technicznej lub instrukcji instalacji dla PHILIPS JR32RWDVK. Znajdziesz odpowiedź na wszystkie pytania w instrukcji dla PHILIPS JR32RWDVK (informacje,

Bardziej szczegółowo

Regulamin rekrutacji

Regulamin rekrutacji Regulamin rekrutacji ZASADY I TRYB PRZEPROWADZANIA POSTPOWANIA REKRUTACYJNEGO DO NKJO W TYCHACH 1 Wstp 1. Rekrutacja na pierwszy rok nauki w NKJO odbywa si na podstawie konkursu wiadectw dla kandydatów

Bardziej szczegółowo

Przygotowanie rodowiska dla egzaminu e-obywatel

Przygotowanie rodowiska dla egzaminu e-obywatel Kandydaci przystpujcy do testu powinni dokona rejestracji w Centrum Egzaminacyjnym ECDL-A wypełniajc Kart rejestracji uczestnika egzaminu ECDL e-obywatel (ang. ECDL e-citizen Skills Card). Po zakoczeniu

Bardziej szczegółowo

w sprawie wprowadzenia procedury naboru pracowników na kierownicze stanowiska urzdnicze i stanowiska urzdnicze w Starostwie Powiatowym w Krasnymstawie

w sprawie wprowadzenia procedury naboru pracowników na kierownicze stanowiska urzdnicze i stanowiska urzdnicze w Starostwie Powiatowym w Krasnymstawie ZARZDZENIE Nr 13/2005 STAROSTY KRASNOSTAWSKIEGO z dnia 29 sierpnia 2005 roku w sprawie wprowadzenia procedury naboru pracowników na kierownicze stanowiska urzdnicze i stanowiska urzdnicze w Starostwie

Bardziej szczegółowo

Bazy danych. Plan wykładu. Podzapytania - wskazówki. Podzapytania po FROM. Wykład 5: Zalenoci wielowartociowe. Sprowadzanie do postaci normalnych.

Bazy danych. Plan wykładu. Podzapytania - wskazówki. Podzapytania po FROM. Wykład 5: Zalenoci wielowartociowe. Sprowadzanie do postaci normalnych. Plan wykładu azy danych Wykład 5: Zalenoci wielowartociowe. Sprowadzanie do postaci normalnych. Dokoczenie SQL Zalenoci wielowartociowe zwarta posta normalna Dekompozycja do 4NF Przykład sprowadzanie do

Bardziej szczegółowo

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI PROGRAM AKREDYTACJI JEDNOSTEK OCENIAJCYCH I AKCEPTUJCYCH LUB CERTYFIKUJCYCH ZAKŁADOW KONTROL PRODUKCJI Akceptował: Kierownik Biura ds. Akredytacji Polskiego Centrum Akredytacji

Bardziej szczegółowo

Paweł Gole, Securing. 1 InfoTRAMS "Cloud Computing Latajc c w chmurach"

Paweł Gole, Securing. 1 InfoTRAMS Cloud Computing Latajc c w chmurach Paweł Gole, Securing 1 InfoTRAMS "Cloud Computing Latajc c w chmurach" Agenda Cloud Computing co to właciwie jest Co jest moje w chmurze, co kontroluj Stare i nowe problemy bezpieczestwa Dostpno Interfejs

Bardziej szczegółowo

dostawa sprztu komputerowego i oprogramowania, którego rodzaj, parametry techniczne oraz iloci

dostawa sprztu komputerowego i oprogramowania, którego rodzaj, parametry techniczne oraz iloci Page 1 of 6 Katowice: DOSTAWA SPRZTU KOMPUTEROWEGO I OPROGRAMOWANIA - nr postpowania KE/02/02/16 Numer ogłoszenia: 17371-2016; data zamieszczenia: 19.02.2016 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - dostawy Zamieszczanie

Bardziej szczegółowo

Regulamin Organizacyjny Gminnego Orodka Pomocy Społecznej w Jasienicy. Rozdział I Podstawy prawne

Regulamin Organizacyjny Gminnego Orodka Pomocy Społecznej w Jasienicy. Rozdział I Podstawy prawne Regulamin Organizacyjny Gminnego Orodka Pomocy Społecznej w Jasienicy Rozdział I Podstawy prawne 1 1. Gminny Orodek Pomocy Społecznej w Jasienicy zwany dalej GOPS lub Orodkiem jest gminn jednostk organizacyjn

Bardziej szczegółowo

ubezpieczenie mienia oraz odpowiedzialnoci cywilnej (CPV: 66515400-7, 66515000-3, 66516000-0)

ubezpieczenie mienia oraz odpowiedzialnoci cywilnej (CPV: 66515400-7, 66515000-3, 66516000-0) Strona 1 z 5 Chojnice: Ubezpieczenie mienia i odpowiedzialnoci cywilnej Urzdu Miejskiego w Chojnicach wraz z jednostkami organizacyjnymi Numer ogłoszenia: 194104-2012; data zamieszczenia: 08.06.2012 OGŁOSZENIE

Bardziej szczegółowo

Wstp. Odniesienie do podstawy programowej

Wstp. Odniesienie do podstawy programowej ! " 1 Wstp Praca dotyczy projektu midzyprzedmiotowego, jaki moe by zastosowany na etapie nauczania gimnazjum specjalnego. Powyszy projekt moe zosta przeprowadzony na zajciach z przedmiotów: informatyka

Bardziej szczegółowo

System midzybankowej informacji gospodarczej Dokumenty Zastrzeone MIG DZ ver. 2.0. Aplikacja WWW ver. 2.1 Instrukcja Obsługi

System midzybankowej informacji gospodarczej Dokumenty Zastrzeone MIG DZ ver. 2.0. Aplikacja WWW ver. 2.1 Instrukcja Obsługi System midzybankowej informacji gospodarczej Dokumenty Zastrzeone MIG DZ ver. 2.0. Aplikacja WWW ver. 2.1 Instrukcja Obsługi 1.Wymagania techniczne 1.1. Wymagania sprztowe - minimalne : komputer PC Intel

Bardziej szczegółowo

AUKCJE ELEKTRONICZNE W ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH - regulacje unijne i polskie

AUKCJE ELEKTRONICZNE W ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH - regulacje unijne i polskie AUKCJE ELEKTRONICZNE W ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH - regulacje unijne i polskie Nowe technologie s równie wykorzystywane przy tworzeniu instrumentów prawnych w zakresie zamówie publicznych. Szczególnie istotnym

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. Projekt zespołowy D1_10

KARTA PRZEDMIOTU. Projekt zespołowy D1_10 KARTA PRZEDMIOTU 1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu i kod (wg planu studiów): Projekt zespołowy D1_10 Nazwa przedmiotu (j. ang.): Team Project Kierunek studiów: Specjalność/specjalizacja: Poziom kształcenia:

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA SST 2 Instalacja odgromowa

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA SST 2 Instalacja odgromowa 28 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA SST 2 Instalacja odgromowa Nazwy i kody według Wspólnego Słownika Zamówie ( CPV) a) grupa : 45312311-0 Instalacja odgromowa 1. Wstp...30 1.1 Przedmiot specyfikacji

Bardziej szczegółowo

Program SMS4 Monitor

Program SMS4 Monitor Program SMS4 Monitor INSTRUKCJA OBSŁUGI Wersja 1.0 Spis treci 1. Opis ogólny... 2 2. Instalacja i wymagania programu... 2 3. Ustawienia programu... 2 4. Opis wskaników w oknie aplikacji... 3 5. Opcje uruchomienia

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJE DLA PRODUCENTÓW BRAM POZWALAJCE SPEŁNI WYMAGANIA PRZEPISÓW CE DOTYCZCYCH REZYDENCJALNYCH BRAM SEKCYJNYCH

INSTRUKCJE DLA PRODUCENTÓW BRAM POZWALAJCE SPEŁNI WYMAGANIA PRZEPISÓW CE DOTYCZCYCH REZYDENCJALNYCH BRAM SEKCYJNYCH INSTRUKCJE DLA PRODUCENTÓW BRAM POZWALAJCE SPEŁNI WYMAGANIA PRZEPISÓW CE DOTYCZCYCH REZYDENCJALNYCH BRAM SEKCYJNYCH Wszystkie rodzaje bram firmy produkcyjnej musz ubiega si o przyznanie nowej Normy EN13241-1

Bardziej szczegółowo

Metody wytwarzania oprogramowania. Metody wytwarzania oprogramowania 1/31

Metody wytwarzania oprogramowania. Metody wytwarzania oprogramowania 1/31 Metody wytwarzania oprogramowania Metody wytwarzania oprogramowania 1/31 Metody wytwarzania oprogramowania 2/31 Wprowadzenie Syndrom LOOP Late Późno Over budget Przekroczono budżet Overtime nadgodziny

Bardziej szczegółowo

Art. 1. W ustawie z dnia 20 pa dziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nast puj ce

Art. 1. W ustawie z dnia 20 pa dziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nast puj ce Art. 1. W ustawie z dnia 20 padziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) art. 4 i 5 otrzymuj brzmienie: "Art. 4. 1. Rada

Bardziej szczegółowo

Klonowanie MAC adresu oraz TTL

Klonowanie MAC adresu oraz TTL 1. Co to jest MAC adres? Klonowanie MAC adresu oraz TTL Adres MAC (Media Access Control) to unikalny adres (numer seryjny) kadego urzdzenia sieciowego (jak np. karta sieciowa). Kady MAC adres ma długo

Bardziej szczegółowo

Regulamin Europejskiej Sieci Prewencji Kryminalnej z dnia 25 czerwca 2001 roku

Regulamin Europejskiej Sieci Prewencji Kryminalnej z dnia 25 czerwca 2001 roku Regulamin Europejskiej Sieci Prewencji Kryminalnej z dnia 25 czerwca 2001 roku Krajowi Przedstawiciele Sieci, Uwzgldniajc Decyzj Rady Unii Europejskiej z 28 maja 2001 roku ( dalej nazywanej Decyzj Rady

Bardziej szczegółowo

Mechanizm Finansowy EOG oraz Norweski Mechanizm Finansowy 2004-2009 Fundusz kapitału pocztkowego. (ang. seed money)

Mechanizm Finansowy EOG oraz Norweski Mechanizm Finansowy 2004-2009 Fundusz kapitału pocztkowego. (ang. seed money) (ang. seed money) Mechanizm Finansowy EOG & Norweski Mechanizm Finansowy 2004-2009 Spis treci 1. INFORMACJE OGÓLNE 3 2. Czym jest fundusz kapitału pocztkowego?... 3 3. Wysoko dofinansowania i współfinansowanie...

Bardziej szczegółowo

INŻYNIERIA OPROGRAMOWANIA Jakość w projekcie informatycznym - normy

INŻYNIERIA OPROGRAMOWANIA Jakość w projekcie informatycznym - normy Wykład 5 (1) Jakość w projekcie informatycznym - normy ISO: Ogólne dot. jakości: ISO 8402 - terminologia ISO 9000 - wytyczne dotyczące wyboru modelu ISO 9001/3 - modele systemu jakości Dot. oprogramowania:

Bardziej szczegółowo

Jakość w procesie wytwarzania oprogramowania

Jakość w procesie wytwarzania oprogramowania Jarosław Kuchta Jakość Oprogramowania http://www.eti.pg.gda.pl/katedry/kask/pracownicy/jaroslaw.kuchta/jakosc/ J.Kuchta@eti.pg.gda.pl Względny koszt wprowadzania zmian w zależności od fazy realizacji projektu

Bardziej szczegółowo

Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia II stopnia o profilu: A P. Semestr: II

Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia II stopnia o profilu: A P. Semestr: II Przedsibiorstwo w e-gospodarce WZ Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia II stopnia o profilu: A P Przedmiot: Przedsibiorstwo w e-gospodarce Kod przedmiotu ZIP S 0 43-4_0 Status przedmiotu: Przedmiot

Bardziej szczegółowo

realizacja w całoci dostaw urzdze komputerowych i oprogramowania partiami wg potrzeb

realizacja w całoci dostaw urzdze komputerowych i oprogramowania partiami wg potrzeb Page 1 of 6 Zielona Góra: DOSTAWA URZDZE KOMPUTEROWYCH I OPROGRAMOWANIA Numer ogłoszenia: 240363-2010; data zamieszczenia: 03.09.2010 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - dostawy Zamieszczanie ogłoszenia: obowizkowe.

Bardziej szczegółowo

Krótkie przedstawienie PKE S.A. Elektrowni Jaworzno III

Krótkie przedstawienie PKE S.A. Elektrowni Jaworzno III !"! # $$$ 28 kwiecie 24r Krótkie przedstawienie PKE S.A. Elektrowni Jaworzno III Stan zatrudnienia w latach 1995-24 spadł z poziomu 285 do 178 pracowników, rednia wieku pracowników 45 lat redni sta pracy

Bardziej szczegółowo

Kurs Tester/ewaluator treci e-learningowych

Kurs Tester/ewaluator treci e-learningowych Kurs Tester/ewaluator treci e-learningowych Jednym z najdynamiczniej rozwijajcych si zastosowa techniki informacyjnych jest wspomagane komputerowo nauczanie. Konieczno ustawicznego podnoszenia kwalifikacji

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENY METODY WSPOMAGAJCEJ INTERAKCJ KLIENT-DOSTAWCA OPROGRAMOWANIA I ICH ZASTOSOWANIE DO METODY WIKLIDO

KRYTERIA OCENY METODY WSPOMAGAJCEJ INTERAKCJ KLIENT-DOSTAWCA OPROGRAMOWANIA I ICH ZASTOSOWANIE DO METODY WIKLIDO ROZDZIA 99 KRYTERIA OCENY METODY WSPOMAGAJCEJ INTERAKCJ KLIENT-DOSTAWCA OPROGRAMOWANIA I ICH ZASTOSOWANIE DO METODY WIKLIDO W rozdziale przedstawiono metod3 Wspomagania Interakcji KLIent-Dostawca Oprogramowania

Bardziej szczegółowo

Kod pocztowy 00-928. Województwo Mazowieckie. Faks 630-10-19. Adres internetowy (URL) www.mi.gov.pl

Kod pocztowy 00-928. Województwo Mazowieckie. Faks 630-10-19. Adres internetowy (URL) www.mi.gov.pl OGŁOSZE O ZAMÓWIENIU Roboty budowlane Dostawy Usługi Wypełnia Urzd Zamówie Publicznych Data otrzymania ogłoszenia Numer identyfikacyjny SEKCJA I: ZAMAWIAJCY I.1) OFICJALNA NAZWA I ADRES ZAMAWIAJCEGO Ministerstwo

Bardziej szczegółowo