Status gwary w języku i kulturze

Transkrypt

1 KONFERENCJA NAUKOWA Status gwary w języku i kulturze Zakład Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego Kraków, września 2015 r. Dom Gościnny Uniwersytetu Jagiellońskiego Przegorzały, ul. Jodłowa 13

2 14 września (poniedziałek) 2015 r Rejestracja uczestników 9 00 Otwarcie konferencji Obrady plenarne (aula) przewodniczy dr hab. Zofia Sawaniewska-Mochowa, prof. IS PAN prof. dr hab. Halina Pelcowa (Lublin, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Gwara dziedzictwo ciągle żywe czy już zapomniane? prof. dr hab. Janusz Rieger (Warszawa), Czy możliwe jest odrodzenie (rewitalizacja) polszczyzny kresowej? prof. dr hab. Halina Kurek (Kraków, Uniwersytet Jagielloński), Krakowianie o wiejskich korzeniach. Podzielona tożsamość Przerwa kawowa Obrady w sekcjach Gwara poza wiejską chatą (sala C) przewodniczy dr hab. Maria Pająkowska-Kensik, prof. UKW dr hab. Renata Kucharzyk, prof. IJP PAN (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Miejsce dialektyzmów w języku potocznym (na przykładzie forów internetowych) mgr Bartosz Cemborowski (Warszawa, Instytut Slawistyki PAN), Internetowe dyskusje w gwarze poznańskiej (na przykładzie serwisu Facebook) dr hab. Maria Pająkowska-Kensik, prof. UKW (Bydgoszcz, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego), O gwarach kociewskich i borowiackich we współczesnym życiu kulturalnym regionów dr Anna Piechnik-Dębiec (Kraków, Uniwersytet Jagielloński), Język i kultura okolic Zakliczyna nad Dunajcem w pismach oficjalnych 2

3 dr Iwona Nobis (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Urzędowa i lokalna (gwarowa) odmiana toponimów na przykładzie dopełniacza wybranych nazw miejscowych typu singulare i plurale tantum Dialekt język regionalny język narodowy (sala F) przewodniczy prof. dr hab. Halina Pelcowa dr Adrianna Siennicka (Warszawa, Uniwersytet Warszawski), Wielokulturowość a dialekt przykład Włoch dr Tamara Roszak (Łódź, Uniwersytet Łódzki), Status dialektów języka sardyńskiego na Sardynii po roku 1992 dr Grażyna Olszaniec (Toruń, Uniwersytet Mikołaja Kopernika), Język bretoński dialekty a tworzenie normy językowej dr Katarzyna Konczewska, (Białoruś, Grodno), Zróżnicowanie gwar polskich Grodzieńszczyzny mgr Gabriela Augustyniak-Żmuda (Warszawa, Instytut Slawistyki PAN), Mowa Kresowian regionu lubuskiego Gwara kluczem do kultury (sala H) przewodniczy prof. dr hab. Halina Kurek dr Михаил Кондратенко (Rosja, Jarosławl, Ярославский государственный педагогический университет им. К. Д. Ушинского), Диалект и этническая идентичность dr Ольга Крылова (Rosja, Sankt Petersburg, Институт лингвистических исследований РАН), Семиотические доминанты в традиционном севернорусском костюме (на материале диалектных словарей) dr Ирина Бакланова (Rosja, Sankt Petersburg, Институт лингвистических исследований РАН), Отражение национальной культуры в наименованиях янтарных бус в русских народных говорах dr Наталія Хобзей (Ukraina, Lwów, Інститут українознавства ім. І. Крип'якевича НАН України), Обрядовість у форматі діалектного словника 3

4 prof. dr hab. Anna Tyrpa (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Kraków w gwarach i folklorze Gwara w źródłach historycznych i etnograficznych (sala K) przewodniczy doc. Ігар Капылоў dr Błażej Osowski (Poznań, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza), Status gwary w języku i kulturze. Na przykładzie Wielkopolski w 2. połowie XVIII wieku doc. Ігар Капылоў (Białoruś, Mińsk, Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі), Тапанімія Вялікага Княства Літоўскага як паказчык стану і дынамікі развіцця лексічнай сістэмы беларускіх народных гаворак dr Ганна Дидик-Меуш (Ukraina, Lwów, Інститут українознавства ім. І. Крип'якевича НАН України) Говіркові риси в пам ятках української мови XVI XVII ст. (на матеріалі документів Львівського Ставропігійського братства та Юридики монастиря св. Юра ) dr hab. Zofia Sawaniewska-Mochowa, prof. IS PAN (Warszawa, Instytut Slawistyki PAN), Źródła etnograficzne jako baza empiryczna słownika gwarowego (na przykładzie leksykonu Kujaw) Obiad 4

5 Obrady w sekcjach Gwara kluczem do kultury (sala C) przewodniczy dr hab. Małgorzata Magda-Czekaj, prof. IJP PAN dr Renata Jarzębowska-Sadkowska (Toruń, Uniwersytet Mikołaja Kopernika), Wartościowanie w quebeckiej odmianie języka francuskiego na przykładzie socjolektu quebeckiego joual oraz słownictwa zwanego sacres dr Maciej Rak (Kraków, Uniwersytet Jagielloński), Kilka uwag o socjolekcie przestępczym w polszczyźnie przedwojennego Krakowa dr Emil Popławski (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Elementy gwarowe w Nowej księdze przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich dr hab. Halszka Górny, prof. IJP PAN (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Ludowy obraz świata człowieka zachowany w nazwiskach dr hab. Małgorzata Magda-Czekaj, prof. IJP PAN (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Świat przyrody widziany poprzez nazwiska pochodzenia gwarowego Dialekt język regionalny język narodowy (sala F) przewodniczy dr hab. Jadwiga Wronicz, prof. IJP PAN dr hab. Jadwiga Wronicz, prof. IJP PAN (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Status gwary w języku polskim dr Anna Kostecka-Sadowa (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Gwara polska w otoczeniu obcym (na przykładzie Kresów południowo-wschodnich) dr hab. Helena Grochola-Szczepanek, prof. IJP PAN (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Derenk mała wyspa gwary podhalańsko-spiskiej na Węgrzech dr hab. Mirosława Sagan-Bielawa (Kraków, Uniwersytet Jagielloński), Wdrażanie przepisów europejskich a rzeczywistość socjolingwistyczna w Polsce (na marginesie sporu o język regionalny) Елена Зиновьева (Rosja, Pudoż, Средняя общеобразовательнaя школa 2), Использование диалектного, топонимического и фольклорного материала в воспитательной работе учителя 5

6 Opisać gwary (sala H) przewodniczy prof. dr hab. Jerzy Reichan prof. dr hab. Jerzy Reichan (Kraków), Z badań nad synonimią i tautonimią w gwarach polskich prof. dr hab. Đuro Blažeka (Chorwacja, Zagrzeb, Učiteljski fakultet Sveučilište u Zagrebu), O fonološkim inačicama u govoru preloga kao stilskim sredstvima mgr Agnieszka Gotówka (Warszawa, Instytut Slawistyki PAN), Sposoby wyrażania grzeczności we współczesnej rodzinie góralskiej dr Justyna Kobus (Poznań, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza), Fleksja gwarowa rzeczownika w cz. II. Kwestionariusza do Atlasu języka i kultury ludowej Wielkopolski dr Ewelina Grześkiewicz (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Co pozostało po Mazurach? Sytuacja socjolingwistyczna w powiecie piskim Gwara tworzywem literatury (sala K) przewodniczy prof. dr hab. Bogusław Wyderka doc. Галина Тимошик (Ukraina, Lwów, Львівський національний університет ім. Івана Франка), Дiaлектизми у перекладi Святого Письма o. Маркiяна Шашкевича prof. dr hab. Janina Labocha (Kraków, Uniwersytet Jagielloński), Zaolziańska twórczość gwarowa prof. dr hab. Bogusław Wyderka (Opole, Uniwersytet Opolski), Gwara w twórczości nowej fali prozaików śląskich mgr Anna Momot (Wrocław, Uniwersytet Wrocławski), Śląskie przekłady jako próba podniesienia rangi gwary dr Włodzimierz Moch (Bydgoszcz, Wyższa Szkoła Gospodarki), Rewitalizacja gwary a przestylizowanie tekstu (na przykładzie gawęd Henryka Lewickiego Na kujawską nutę, czyli Benasowe pogwarki ) Bankiet 6

7 15 września (wtorek) 2015 r Obrady w sekcjach Gwara kluczem do kultury (sala C) przewodniczy prof. dr hab. Janusz Rieger dr Monika Buława (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Kulturowe uwarunkowania gwarowych nazw chorób doc. Елена Сьянова (Rosja, Sankt Petersburg, Институт лингвистических исследований РАН), Лингвокультурологические особенности лексики народной медицины в русско-украинских говорах (по материалам говоров Воронежской области Российской Федерации) mgr Volha Liauchuk (Warszawa, Uniwersytet Warszawski), Określenia rodzime i obce w nazwach chorób w gwarze polskiej w okolicach Komaj i Łyntup dawnego powiatu święciańskiego dr Wiktoria Hojsak (Kraków, Uniwersytet Jagielloński), Leksyka gwarowa związana z tradycyjnymi łemkowskimi weczirkami w aspekcie porównawczym Dynamika gwar: zanikanie, trwanie, rozwój (sala F) przewodniczy dr hab. Kazimierz Sikora dr Сергей Мызников (Rosja, Sankt Petersburg, Институт лингвистических исследований РАН), Динамика диалектной лексики в академических словарях русского языка prof. dr hab. Ewa Siatkowska (Warszawa), Standaryzacja językowa po kurpiowsku doc. Вераніка Курцова (Białoruś, Mińsk, Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі), Гаворкі беларускай мовы ў 20 ст.: ступень жыццѐвасці і дынаміка развіцця dr hab. Kazimierz Sikora (Kraków, Uniwersytet Jagielloński), Gbury, dziwki, patole, zwyrole i ćwoki o szczególnej karierze quasi-gwarowych ekspresywizmów w polszczyźnie 7

8 Opisać gwary (sala H) przewodniczy prof. dr hab. Jerzy Sierociuk prof. dr hab. Jerzy Sierociuk (Poznań, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza), Językowokulturowa wspólnota wsi słowiańskiej założenia projektu badawczego dr Мадина Алексеева (Rosja, Moskwa, Институт славяноведения РАН), Transformacja kategorii męskoosobowości w polskiej gwarze wsi Wierszyna (obwód Irkucki, Rosja) dr hab. Mirosława Wronkowska-Dimitrowa, prof. UKW (Bydgoszcz, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego), Gwara a polszczyzna potoczna w świadomości leksykografa amatora (na materiale Słownika gwary Kujaw wschodnich, wyrazów dawniej używanych, porzekadeł i powiedzonek Antoniego B. Łukaszewicza) dr Елена Гусева, Валерия Макарова (Rosja, Pietrozawodsk, Петрозаводский государственный университет), Речевой портрет провинциального учителя (г. Пудож, Республика Карелия) Gwara tworzywem literatury (sala K) przewodniczy prof. dr hab. Maciej Mączyński prof. dr hab. Maria Biolik (Olsztyn, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski), Liczba podwójna czasowników jako wykładnik stylizacji na gwarę warmińską prof. dr hab. Maciej Mączyński (Kraków, Uniwersytet Pedagogiczny), Gwara podhalańska w opowiadaniach Władysławy Panek dr hab. Anna Paluszak-Bronka (Bydgoszcz, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego), O stylizacji gwarowej w Kujawskich legendach, gawędach i gadkach Antoniego B. Łukaszewicza mgr Maria Tokarz (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Dialektyzmy w twórczości Melchiora Wańkowicza Przerwa kawowa 8

9 Obrady w sekcjach Dynamika gwar: zanikanie, trwanie, rozwój (sala F) przewodniczy prof. dr hab. Elżbieta Rudnicka-Fira prof. dr hab. Elżbieta Rudnicka-Fira (Kraków, Uniwersytet Pedagogiczny), Ludowe antroponimy przezwiskowe a gwara w dobie współczesnych przemian cywilizacyjnych mgr Tomasz Jelonek (Kraków, Uniwersytet Jagielloński), Nazwy terenowe jako czynnik utrwalający gwarę doc. Наталія Хібеба (Ukraina, Lwów, Львівський національний університет ім. Івана Франка) Весільна лексика Бойківщини: архаїзація та інновація назв dr Katarzyna Czarnecka (Warszawa, Instytut Języka Polskiego PAN), Zmiany wartościowania gwary przez mieszkańców Hajnówki na pograniczu wschodnim (od połowy XX wieku do dnia dzisiejszego) Opisać gwary (sala H) przewodniczy dr hab. Barbara Grabka, prof. IJP PAN dr hab. Barbara Grabka, prof. IJP PAN (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Słowotwórstwo przymiotników w gwarach polskich perspektywy badawcze dr Мирослава Гнатюк (Ukraina, Lwów, Національний університет Львівська політехніка), Дисимілятивні звукові зміни в північнолемківських переселенських говірках mgr Magdalena Duda (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Gwara we frazeologii okolic Tarnowa mgr Joanna Kozioł (Kraków, Instytut Języka Polskiego PAN), Gwarowy leksem gwałt jako przykład numeralizacji rzeczowników 9

10 Gwara tworzywem literatury (sala K) przewodniczy dr hab. Stanisław Cygan, prof. UJK dr Katarzyna Sobolewska (Warszawa, Instytut Języka Polskiego PAN), Gwara mazurska w powieściach Erwina Kruka dr Zofia Kubiszyn-Mędrala (Kraków, Uniwersytet Jagielloński), O strukturze dialogu w ludowym tekście artystycznym (na przykładzie Wesela hoczoskiego ) dr hab. Stanisław Cygan, prof. UJK (Kielce, Uniwersytet Jana Kochanowskiego), Dialektyzmy w tekście wspomnień Profesora Stanisława Urbańczyka Z miłości do wiedzy jako wyraz więzi ze środowiskiem wiejskim mgr Ilona Gumowska (Lublin, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Teksty folkloru w strukturze wypowiedzi gwarowej Zamknięcie konferencji (sala H) Obiad 10