Efektywność energetyczna w Polsce w perspektywie europejskiej osiągnięcia i wyzwania

Transkrypt

1 Efektywność energetyczna w Polsce w perspektywie europejskiej osiągnięcia i wyzwania Mateusz Kędzierski Ekspert Instytutu Sobieskiego w obszarze gospodarka i energetyka 1

2 EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA GŁÓWNE CELE i WYZWANIA Podnoszenie efektywności energetycznej polegające na ograniczaniu energochłonności różnych procesów w gospodarce pośród wszystkich celów polityki energetyczno-klimatycznej UE, nie budzi zastrzeżeń, zgodnie z zasadą, że energia oszczędzona jest najtańszą i najczystszą energią. Cel w zakresie efektywności energetycznej do 2020 r. wzrost efektywności energetycznej o 20% dyrektywa PE i Rady 2012/27/UE z 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej. Wyzwanie: szybki wzrost PKB w Polsce przy jednoczesnym ograniczeniu zwiększania zapotrzebowania na energię, finalnie osiągnięcie zeroenergetycznego wzrostu gospodarczego w przewidywalnej perspektywie zbyt wymagające. 2

3 DOTYCHCZASOWE OSIĄGNIĘCIA W ostatnich kilkunastu latach w Polsce spada energochłonność względem PKB będąca jednym z podstawowych wskaźników efektywności energetycznej. Źródło: GUS (2014), Efektywność wykorzystania energii w latach , Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, s

4 ENERGOCHŁONNOŚĆ PKB Źródło: GUS (2014), Efektywność wykorzystania energii w latach , Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, s

5 ENERGOCHŁONNOŚĆ W WYBRANYCH SEKTORACH Źródło: GUS (2014), Efektywność wykorzystania energii w latach , Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, s

6 STRUKTURA ZUŻYCIA ENERGII W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH W LATACH Źródło: GUS (2014), Efektywność wykorzystania energii w latach , Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, s

7 SPRAWNOŚĆ CIEPŁOWNI I ELEKTROCIEPŁOWNI Źródło: GUS (2014), Efektywność wykorzystania energii w latach , Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, s

8 ZUŻYCIE ENERGII W TRANSPORCIE Źródło: GUS (2014), Efektywność wykorzystania energii w latach , Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, s

9 SKUMULOWANE OSZCZĘDNOŚCI ENERGII Źródło: GUS (2014), Efektywność wykorzystania energii w latach , Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, s

10 POLSKA NA TLE UE ENERGOCHŁONNOŚĆ PIERWOTNA PKB Z KOREKTĄ KLIMATYCZNĄ Źródło: GUS (2014), Efektywność wykorzystania energii w latach , Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, s. 35. W poprzedniej dekadzie Polska odnotowywała 2-krotnie szybsze tempo zwiększania efektywności energetycznej niż państwa tzw. starej Unii, lecz nadal dzieli nas spory dystans Polska bliska państw regionu (Węgier, Rumunii). 10

11 UBÓSTWO ENERGETYCZNE STRUKTURA WYDATKÓW MIESZKANIOWYCH W 2012 R. Źródło: Dane GUS-u za prezentacją dr. P. Kurowskiego pt. Wydatki mieszkaniowe gospodarstw domowych i ubóstwo energetyczne. Skala zjawiska i grupy wrażliwe (2014), Warszawa: IPiPS, , slajd 9. 11

12 WYZWANIA DLA POLSKI Główne wyzwanie: utrzymanie tempa zwiększania efektywności energetycznej 1. Wykorzystanie doświadczenia państw rozwiniętych (np. wprowadzenie zachęt podatkowych dla firm oszczędzających energię), aby większa część efektywności energetycznej była wynikiem polityki wspierania efektywności, a nie zmian strukturalnych w gospodarce. Instytucje publiczne Państwo jako regulator i inicjator Efektywność energetyczna Sektor prywatny 2. Wielowymiarowe myślenie o efektywności: cały rynek zamiast pojedynczych projektów, pogłębiona współpraca podmiotów z różnych sektorów. Sektor energetyczny 12

13 WYZWANIA C.D. Obszary zwiększania efektywności energetycznej: Gospodarstwa domowe rosnące zużycie energii elektrycznej na osobę wyzwaniem, ale też szansą Termomodernizacja wysokie standardy efektywności w nowych budynkach (przykład Austrii czy Szwecji) i modernizacja istniejących Ciepłownictwo rozwój sieci ciepłowniczych musi uwzględniać cele redukcji emisji CO 2, do których Polska się zobowiązała, a jednocześnie być optymalnym pod względem wykorzystania naszych zasobów Transport zrównoważenie transportu kołowego i kolejowego oraz promocja niskoemisyjnego transportu publicznego tramwaje, autobusy na LNG i CNG, autobusy elektryczne, co szczególnie istotne także w kontekście uzależnienia Polski od importu ropy naftowej. Potencjał do zagospodarowania: Zachęty dla sektora prywatnego poprzez zwiększenie efektywności energetycznej firmy obniżają koszty i zarażają się wzajemnie dobrymi praktykami, należy rozwijać demand side managment, promować BMS, edukować w kwestii znaczenia jakości energii ESCO i EPC (Energy Performace Contracting) promocja rozwiązań w tych modelach Rozwój kogeneracji zwiększenie wsparcia dla kogeneracji Znaczenie poprawy infrastruktury zmniejszenie strat w przesyle 13

14 Dziękuję za uwagę! Mateusz Kędzierski Ekspert Instytutu Sobieskiego 14