INFORMACJE OGÓLNE O PROGRAMIE KSZTAŁCENIA NA PODYPLOMOWYCH STUDIACH TERAPII ZABURZEŃ CZYTANIA I PISANIA

Transkrypt

1 załącznik nr 1 do wniosku o zatwierdzenie efektów kształcenia w oparciu o przedstawiony program kształcenia UNIWERSYTET GDAŃSKI Wydział Filologiczny INFORMACJE OGÓLNE O PROGRAMIE KSZTAŁCENIA NA PODYPLOMOWYCH STUDIACH TERAPII ZABURZEŃ CZYTANIA I PISANIA Studia podyplomowe jako wyodrębniona część obszaru (względnie obszarów) kształcenia: Podyplomowe Studia Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania w Uniwersytecie Gdańskim stanowią wyodrębnioną część obszaru kształcenia z zakresu nauk humanistycznych, realizowaną w uczelni w sposób określony przez program kształcenia. Jednostka prowadząca studia podyplomowe: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego, Instytut Filologii Polskiej. Forma studiów i poziom studiów: Podyplomowe Studia Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania realizowane są w formie studiów niestacjonarnych (zaocznych). Zajęcia odbywają się w ramach zjazdów przewidywanych od soboty do niedzieli (po 7 zjazdów na semestr) w trakcie roku akademickiego. Podyplomowe Studia Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania w UG realizowane są jako studia podyplomowe przeznaczone dla absolwentów kierunków pedagogicznych i filologicznych z tytułem magistra lub licencjata (z przygotowaniem nauczycielskim). Określenie formy zakończenia studiów podyplomowych Absolwent studiów podyplomowych uzyskuje świadectwo ukończenia studiów podyplomowych potwierdzające uzyskanie określonych w programie efektów kształcenia, wymaganej liczby punktów ECTS. Egzamin dyplomowy polega na obronie pracy dyplomowej. Uzyskiwane uprawnienia/specjalność w ramach studiów Absolwent kończący Podyplomowe Studia Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania uzyskuje przygotowanie merytoryczne do pracy z dziećmi, które mają trudności w opanowaniu czytania i pisania oraz nabywa kwalifikacje do prowadzenia zajęć terapii pedagogicznej. Profil absolwenta (moŝliwości związane z rozwojem kariery zawodowej lub kontynuacji kształcenia) Absolwent kończący Podyplomowe Studia Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania: posiada przygotowanie merytoryczne do pracy z dziećmi, które mają trudności w opanowaniu czytania i pisania, posiada kwalifikacje do prowadzenia zajęć terapii pedagogicznej,

2 zna psycholingwistyczną oraz neuropsychologiczną interpretację zaburzeń czytania i pisania, posiada umiejętności kształcenia sprawności czytania u uczniów w świetle lingwistycznej teorii nauki czytania, zna sposoby zapobiegania trudnościom w czytaniu i pisaniu, zna róŝnorodne metody i formy pracy stosowane w terapii pedagogicznej, posiada kompetencje merytoryczne i metodyczne w zakresie pracy z uczniem dyslektycznym, zarówno w ramach zajęć lekcyjnych, jak równieŝ korekcyjnych (wyrównawczych, korekcyjno-kompensacyjnych, terapii pedagogicznej), posiada umiejętności konieczne do optymalizacji procesu terapii trudności w czytaniu i pisaniu, zna uregulowania prawne dotyczące sytuacji uczniów z dysleksją w szkolnictwie, posiada rozwinięte sprawności i kompetencje językowe. Dziedziny nauki i dyscypliny naukowe, do których odnoszą się efekty kształcenia: Studia podyplomowe zakładają realizację efektów kształcenia w zakresie nauk humanistycznych, dyscyplina: językoznawstwo. Czas trwania studiów: Podyplomowe Studia Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania trwają 3 semestry. Liczba punktów ECTS uzyskiwana w czasie trwania studiów podyplomowych: Studia podyplomowe zakładają uzyskanie 90 punktów ECTS, obejmujących zajęcia dydaktyczne z bezpośrednim udziałem nauczycieli akademickich i słuchaczy studiów (zajęcia dydaktyczne, egzaminy z przedmiotów i modułów wchodzących w skład programu kształcenia, praktyki oraz konsultacje z nauczycielami akademickimi) oraz pracę własną studenta (w tym projekty realizowane przez studenta w trakcie studiów). Związek z Misją Uniwersytetu Gdańskiego i jego Strategią rozwoju: Podyplomowe Studia Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania są zgodne z misją Uniwersytetu Gdańskiego, w myśl której posłannictwem Uniwersytetu jest kształcenie cenionych absolwentów wyposaŝonych we wszechstronną wiedzę, umiejętności i kompetencje niezbędne w Ŝyciu gospodarczo-społecznym opartym na wiedzy oraz wnoszenie trwałego wkładu w naukowe poznanie świata i rozwiązywanie jego istotnych współczesnych problemów. Studia odpowiadają takŝe priorytetowi strategicznemu: Kształcenie akademickie na światowym poziomie ( Przekazywaniu i popularyzacji najnowszej wiedzy poznawczej i utylitarnej będą słuŝyły nieustannie modernizowane i rozwijane studia podyplomowe oraz kursy adresowane do osób z regionalnych oraz krajowych kręgów gospodarczych i instytucjonalnych. ); Wymagania wstępne (oczekiwane kompetencje) kandydata:

3 Kandydat na studia podyplomowe to osoba posiadająca co najmniej kwalifikacje pierwszego stopnia i przygotowanie nauczycielskie. Studia adresowane są przede wszystkim do absolwentów kierunków pedagogicznych i filologicznych z tytułem magistra lub licencjata(z przygotowaniem nauczycielskim). Zasady rekrutacji: Wskazane w akcie powołania studiów podyplomowych (Uchwała Senatu Uniwersytetu Gdańskiego nr 33/06 z dnia 25 maja 2006 roku w sprawie utworzenia na Wydziale Filologiczno-Historycznym Podyplomowych Studiów Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania): Rekrutacja odbywa się do połowy września. O przyjęciu na studia decyduje kolejność zgłoszeń. RóŜnice w stosunku do innych prowadzonych na UG programów kształcenia o podobnie zdefiniowanych celach i efektach kształcenia: Podyplomowe Studia Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania były pierwszymi tego typu studiami w Polsce i na Uniwersytecie Gdańskim. Obecnie na Uniwersytecie Gdańskim funkcjonują takŝe studia podyplomowe Wczesne wspomaganie oraz edukacja i terapia dzieci i młodzieŝy z zaburzeniami rozwoju oraz Terapia pedagogiczna (oba na Wydziale Nauk Społecznych) Innowacyjność Podyplomowych Studiów Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania polega na wprowadzeniu psycholingwistyki jako kontekstu problematyki specyficznych zaburzeń czytania i pisania (dysleksji rozwojowej), na rozszerzeniu programu zajęć o przedmioty umoŝliwiające pracę z uczniami starszymi i z młodzieŝą oraz na wprowadzeniu przedmiotów odwołujących się do obszarów trudności szkolnych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Celem Podyplomowych Studiów Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania jest uzyskanie przez słuchaczy przygotowania merytorycznego do pracy z osobami mającymi specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu. W cyklu kształcenia ze względu na psycholingwistyczny kontekst tych trudności jest połoŝony nacisk na psycholingwistyczną oraz neuropsychologiczną interpretację zaburzeń czytania i pisania. Słuchacze nabywają takŝe umiejętności kształcenia sprawności czytania u uczniów w świetle lingwistycznej teorii nauki czytania oraz poznają sposoby zapobiegania trudnościom w czytaniu i pisaniu w odniesieniu do kształcenia kompetencji komunikacyjnej. Kadra dydaktyczna studiów: Kadrę dydaktyczną studiów tworzą wybitni specjaliści, pracownicy Uniwersytetu Gdańskiego oraz osoby z zewnątrz: doświadczeni praktycy zajmujący się diagnozą i terapią pedagogiczną: prof. dr hab. M. Bogdanowicz, prof. dr hab. R. Pawłowska, dr hab. M. Bidzan prof. UG, dr D. Bronk, dr M. Chmiel, dr J. Dyrda, dr B. Kapela-Bagińska, dr Z. Pomirska (kierownik studiów), dr A. Walencik-Topiłko, dr I. Zachciał - Uniwersytet Gdański; prof. dr hab. M. Święcicka Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy,

4 dr K. Bogdanowicz, nauczyciel języka angielskiego, autorka publikacji na temat nauczania języków obcych w kontekście dysleksji, mgr M. Liro nauczyciel-terapeuta, autorka publikacji na temat pracy z uczniami z dysleksją rozwojową, mgr B. Kopicka - nauczyciel-terapeuta, autorka publikacji na temat pracy z uczniami z dysleksją rozwojową, mgr I. Łuczak psycholog, pracownik poradni psychologiczno-pedagogicznej, autorka publikacji na temat dysleksji rozwojowej, mgr C. Tuszyńska-Skubiszewska matematyk, autorka publikacji na temat pracy z uczniami z dysleksją rozwojową. Dokumentacja dotycząca programu kształcenia i sposobów jego realizacji: Dokumentację dotyczącą programu kształcenia i sposobów jego realizacji na Podyplomowych Studiach Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania stanowi: 1. Opis zakładanych efektów kształcenia w odniesieniu do wybranych efektów obszarowych 2. Opis procesu kształcenia (opis modułów/przedmiotów sylabusy) 3. Plan studiów z podziałem na semestry i określeniem modułów/przedmiotów wraz z przyporządkowaną im liczbą godzin i punktów ECTS. Zasoby materialne infrastruktura dydaktyczna: Na potrzeby studiów są wykorzystywane zasoby materialne Uniwersytetu Gdańskiego w postaci sal wykładowych oraz wyposaŝenia i odpowiedniego oprogramowania. Wydział Filologiczny UG, gdzie prowadzona jest większość zajęć na Podyplomowych Studiach Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania, dysponuje salami wykładowymi, ćwiczeniowymi, salą komputerową i gabinetami nauczycieli akademickich, w których uczestnicy mogą realizować godziny kontaktowe (odbywać konsultacje z nauczycielami akademickimi oraz zajęcia dydaktyczne, zdawać egzaminy i zdobywać zaliczenia z przedmiotów wchodzących w skład programu kształcenia). Na Wydziale Filologicznym znajduje się sprzęt audiowizualny i specjalistyczny, umoŝliwiający prowadzenie zajęć dydaktycznych na wysokim poziomie (m.in. projektory multimedialne, laptopy, stałe stanowiska komputerowe). Sposób prowadzenia zajęć: Proponowane zajęcia to wykłady, konwersatoria, ćwiczenia audytoryjne, seminaria. Zajęcia uwzględniają wszelkie formy wspomagające proces dydaktyczny, zbudowane na nowatorskich metodach, obejmujące studia przypadków, fakultet, konsultacje pracowników. Ponadto część zajęć odbywa się poza Uczelnią (praktyki). Działalność naukowa lub naukowo-badawcza: Zajęcia dydaktyczne na Podyplomowych Studiach Terapii Zaburzeń Czytania i Pisania odbywają się w oparciu o prowadzone w jednostce badania naukowe związane z problematyką złoŝoności procesu czytania i problematyką zaburzeń tego

5 procesu (słuchacz ma kontakt z najnowszymi wynikami badań poprzez literaturę i bezpośredni kontakt z autorami prac naukowych poświęconych omawianej problematyce). Poprzez tworzenie własnych prac dyplomowych słuchacze czynnie włączani są w działalność badawczą. Na podstawie prac dyplomowych studentów pierwszej edycji studiów powstała ksiąŝka pod red. nauk. Zofii Pomirskiej Wokół dysleksji. Co warto wiedzieć o dysleksji i nowoczesnych sposobach przeciwdziałania jej, Wyd. DIFIN, Warszawa Dokumentacja związana z wewnętrznym systemem zapewniania jakości: Wewnętrzny system zapewniania jakości kształcenia na Wydziale Filologicznym działa na podstawie Uchwały Senatu UG nr 76/09 z dnia 26 listopada 2009 w sprawie wprowadzenia wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia, Zarządzenia Rektora Uniwersytetu Gdańskiego nr 48/R/10 z dnia 31 maja 2010 w sprawie zasad funkcjonowania Wewnętrznego Systemu Zapewniania Jakości Kształcenia na Uniwersytecie Gdańskim oraz Zarządzenia Rektora Uniwersytetu Gdańskiego nr 49/R/10 z dnia 31 maja 2010 w sprawie składu Uczelnianego i Wydziałowych Zespołów do spraw Zapewniania Jakości Kształcenia oraz zakresu powierzanych im zadań. Jego składową stanowi Uczelniany Zespół do spraw Zapewniania Jakości Kształcenia oraz Wydziałowy Zespół do spraw Zapewniania Jakości Kształcenia powołany na mocy Zarządzenia Dziekana Wydziału Filologicznego nr 1/F010/2010 z dnia 1 października 2010 r. oraz Zarządzenia Dziekana nr 2/F010/2012 z dnia 12 stycznia 2012 r. roku w sprawie zmiany Zarządzenia nr 1/F010/2010 r. w sprawie powołania Wydziałowego Zespołu ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia oraz zakresu powierzonych mu zadań. W ramach systemu prowadzi się ankietyzację i hospitację wybranych zajęć. Ankietyzacja zajęć przeprowadzana jest po zakończeniu cyklu kształcenia. Zbiorcze wyniki ankiet są analizowane i przedstawiane nauczycielom akademickim, których zajęcia były ankietowane, a następnie archiwizowane na Wydziale Filologicznym. Sposób wykorzystania wzorców międzynarodowych: W określaniu efektów kształcenia dla programu kształcenia realizowanego na studiach podyplomowych wykorzystano wyniki badań prowadzonych przez EDA (The European Dyslexia Association).