Wymagania państwa wobec szkół jako wyraz nowej polityki edukacyjnej w Polsce. dr Joanna Kołodziejczyk Instytut Spraw Publicznych UJ

Transkrypt

1 Wymagania państwa wobec szkół jako wyraz nowej polityki edukacyjnej w Polsce dr Joanna Kołodziejczyk Instytut Spraw Publicznych UJ

2 Plan wystąpienia Wymagania wobec szkoły jako priorytety w jej funkcjonowaniu. Wymagania przedmiotem ewaluacji. Wymagania w latach: 2009, 2013, 2015, Analiza porównawcza wymagań z 2015 i Wnioski z analizy.

3 Czym są wymagania wobec szkół? Stanowią zbiór priorytetów w funkcjonowaniu szkół i innych placówek; Wyznaczają pożądany stan w systemie oświaty; Określone na poziomie dość ogólnym, pozwalają na prowadzenie działalności zgodnie z potrzebami, możliwościami, specyfiką placówek.

4 Wymagania jako przedmiot ewaluacji wymagania jako obszary badania w ewaluacji zewnętrznej; informacja o funkcjonowaniu szkoły w obszarze wymagań; rekomendacje dla polityki edukacyjnej na poziomie regionu i państwa.

5 Rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego z 2009 rok 17 wymagań podzielonych na 4 obszary

6 Wymagania w latach: 2013, 2015, 2017 Rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego z 2013 roku - rezygnacja z obszarów ; zmiana liczby wymagań (w szkołach z 17 na 12). Rozporządzenie w sprawie wymagań z 2015 roku zmiana w treści wymagań. Rozporządzenie w sprawie wymagań z 2017 roku zredukowanie do 9 wymagań i zmiany w treści wymagań.

7 Zmiany w wymaganiach w 2017 roku Zrezygnowano z podziału na poziom podstawowy i wysoki wymagań. Obecnie istnieje jeden poziom opisu wymagania ( Charakterystyka wymagania ). Część charakterystyk z poziomu B (z Rozporządzenia z 2015 r.) włączono do opisu obecnie obowiązujących wymagań.

8 Z jakich wymagań zrezygnowano? Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. Promowana jest wartość edukacji. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych częściowo włączono do innego wymagania: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.

9 Co oznacza rezygnacja z wymagania: Szkoła realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów Brak oczekiwań: że szkoła będzie funkcjonować według przemyślanych, wypracowanych przez środowisko szkoły założeń; że działając - uwzględniać się będzie zdiagnozowane potrzeby rozwojowe uczniów danej szkoły, specyfikę jej pracy, oczekiwania środowiska; że w proces stanowienia o szkole, tworzenia (również modyfikacji) koncepcji i jej realizowania będą włączani uczniowie i rodzice. Zapisy charakteryzujące to wymaganie nie zostały włączone do innych obszarów

10 Co oznacza rezygnacja z wymagania: Promowana jest wartość edukacji Wyłączono obszar związany z podkreślaniem konieczności promowania tego, że warto się uczyć, że edukacja jest wartością. Nie oczekuje się, że istotne jest prowadzenie w szkole działań kształtujących pozytywny klimat sprzyjający uczeniu się. Nie podkreśla, że istotne jest kształtowanie pozytywnych postaw wobec uczenia się, że uczymy się cały czas i uczyć się będziemy także po skończeniu szkół. Nie wymaga się od szkół przyglądania się losom absolwentów. Nie oczekuje tego, by szkoła podejmowała wysiłki promowania pozytywnych postaw wobec uczenia się w społeczności lokalnej. Zapisy charakteryzujące to wymaganie nie zostały włączone do innych obszarów

11 Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Wymaga się nadal od nauczycieli współpracy w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu, modyfikowaniu procesów edukacyjnych. Wymaga się tego, by nauczyciele pomagali sobie nawzajem i wspólnie rozwiązywali problemy. Nie wymaga się, by współpracowali w prowadzonej ewaluacji i doskonalenia własnej pracy.

12 Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. Nie ma części zapisów z charakterystyki z poziomu B: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem Uczniowie czują się odpowiedzialni za własny rozwój W szkole lub placówce stosuje się nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów

13 Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Znika zapis: Wdrażane wnioski przyczyniają się do osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych.

14 Uczniowie są aktywni Bez fragmentu: Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego.

15 Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne Nie ma zapisów: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki W szkole lub placówce, wspólnie z uczniami i rodzicami, analizuje się podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne

16 Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Nie ma fragmentu z poziomu B: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom

17 Rodzice są partnerami szkoły Nie ma zapisu z poziomu B: W szkole lub placówce są realizowane inicjatywy rodziców na rzecz rozwoju uczniów oraz szkoły lub placówki

18 Szkoła lub placówka współpracuje ze środowiskiem lokalnym na rzecz wzajemnego rozwoju Zmodyfikowano poprzednie brzmienie wymagania: Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju Zrezygnowano z fragmentu: W szkole lub placówce rozpoznaje się potrzeby i zasoby własne oraz środowiska lokalnego i na tej podstawie podejmuje inicjatywy na rzecz ich wzajemnego rozwoju. Nie wymaga się od szkół systematycznej współpracy ze środowiskiem, uwzględniającej specyfikę jej działania

19 Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Nie uwzględniono zapisu z poziomu B: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych innych niż wyniki sprawdzianu i egzaminów i prowadzi badania wewnętrzne, odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym badania osiągnięć uczniów i losów absolwentów.

20 Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Zmodyfikowano zapis, przenosząc akcenty. Było: Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu warunków odpowiednich do realizacji tych zadań. Jest: Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na zapewnieniu warunków organizacyjnych odpowiednich do realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Było: W procesie zarządzania, na podstawie wniosków wynikających z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące podnoszeniu jakości pracy i rozwojowi szkoły lub placówki Jest W procesie zarządzania wykorzystuje się wnioski wynikające ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego.

21 Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Brak zapisów: Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli, innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki. Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja wykorzystywaniu aktualnej wiedzy z zakresu pedagogiki, psychologii i nauk pokrewnych. Dodano: W szkole lub placówce są ustalane i przestrzegane procedury dotyczące bezpieczeństwa, w tym sposobów działania w sytuacjach trudnych i kryzysowych.

22 Wnioski Rezygnując z podziału na poziomy: podstawowy i wysoki nie pokazuje się kierunków rozwoju, doskonalenia działań; Część wymagania, do tej pory określana jako wysoki poziom jego realizacji, staje się obowiązująca dla wszystkich szkół, co dla części z nich może być trudne; Rezygnacja z wymogu tworzenia koncepcji pracy szkoły sprawia, że nie oczekuje się od szkół namysłu nad jej specyfiką; jej indywidualnym, niepowtarzalnym charakterem; mniejszą wartość ma autonomia szkoły; Brak wymogu promowania wartości edukacji można odczytać jako brak wymogu tworzenia przekazów, że warto się uczyć, że uczenie się jest wartością autoteliczną;

23 Wnioski c.d. Mniejszy nacisk kładzie się na uspołecznienie szkoły, wspólnotowość; znaczenie opinii uczniów i rodziców dotyczących szkoły; ich pełnego zaangażowania, inicjatywy, współzarządzania; Mniejsze znaczenie ma współpraca (uczniów, nauczycieli, rodziców; systematyczna współpraca z podmiotami środowiska lokalnego); Mniejszy nacisk kładzie się na badania, analizy, refleksyjne działanie; Przyjęto koncepcję administrowania, a nie zarządzania edukacyjnego.