Osoby homoseksualne a wybrane zagadnienia prawa administracyjnego i praktyki administracyjnej

Transkrypt

1 Osoby homoseksualne a wybrane zagadnienia prawa administracyjnego i praktyki administracyjnej Dr Adam Bodnar Zakład Praw Człowieka WPiA UW Poznań,

2 Zakaz dyskryminacji ze względu na orientację seksualną Art. 32 ust. 2 Konstytucji z jakiejkolwiek przyczyny Art. 13 TWE oraz art. 21 Karty Praw Podstawowych Art. 14 Konwencji i Protokół nr 12 do Konwencji brak przepisów antydyskryminacyjnych w sferze prawa administracyjnego na poziomie ustawowym projekt ustawy o równym traktowaniu (projekt MPiPS oraz Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania) uwaga ogólna - w polskim prawie trudno znaleźć przepisy otwarcie dyskryminujące osoby LGBT

3 Problemy administracyjne osób homoseksualnych w Polsce - przegląd wolność zgromadzeń honorowe krwiodawstwo pomoc społeczna prawo do dziedziczenia lokalu socjalnego zaświadczenia z urzędu stanu cywilnego mniejszości seksualne w sferze edukacji inne potencjalne obszary nierówności wobec prawa (podatki, ubezpieczenia społeczne)

4 Wolność zgromadzeń zakaz Parady Równości 2005 w Warszawie wyrok ETPCz w sprawie Bączkowski i inni przeciwko Polsce wyrok TK w sprawie Prawa o Ruchu Drogowym zakaz Marszu Równości 2005 w Poznaniu wyrok NSA instrumentalne traktowanie prawa administracyjnego przez polityków nowy standard wolności słowa - politycy powinni się ograniczyć we własnych wypowiedziach

5 Honorowe krwiodawstwo problemy z oddawaniem krwi przez osoby homoseksualne uznawanie osób homoseksualnych za grupy podwyższonego ryzyk stosowanie w niektórych województwach kwestionariusza z rubryką orientacja seksualna stygmatyzacja osób homoseksualnych podobny problem w innych krajach propozycja w 2008 r. ponownego wprowadzenia ograniczeń przez Narodowe Centrum Krwi (rubryka orientacja seksualna w kwestionariuszu) wycofanie się z pomysłu

6 Pomoc społeczna tzw. sprawa chorzowska para gejowska żyjąca przez wiele lat razem starania o pomoc socjalną - art. 6 pkt. 14 ustawy o pomocy społecznej: "Rodzina -osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące" odmowa świadczeń - uznanie, że są rodziną w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej gdyby spełniali warunki ustawowe - należałoby im przyznać świadczenia - poprawna decyzja urzędnika

7 Prawo do dziedziczenia mieszkania sprawa Kozak przeciwko Polsce komunikacja skargi w dniu 18 grudnia 2007 r. skarga z sierpnia 2001 r., nr 13102/02 para gejowska mieszkająca od 1989 r. w mieszkaniu komunalnym 1998 r. - śmierć partnera wynajmującego mieszkanie prośba do Prezydenta Szczecina o zawarcie nowej umowy najmu odmowa - zarzut, że wprowadził się do mieszkania jedynie na kilka miesięcy przed śmiercią kwestia interpretacji terminu osoby pozostające faktycznie we wspólnym pożyciu małzeńskim z najemcą w rozumieniu ustawy z 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych orzeczenia sądów w sprawie - powoływanie się na KRiO

8 Zaświadczenia z USC obywatelka Polski zamierzająca zawrzeć związek partnerski z obywatelką Niemiec decyzja o odmowie wydania zaświadczenia o stanie cywilnym przez USC w Gdańsku (zatwierdzona przez wojewodę) brak interesu prawnego w uzyskaniu zaświadczenia, ponieważ polskie prawo nie przewiduje związków partnerskich prawomocny wyrok WSA w Gdańsku z r. Zamierzony sposób wykorzystania uzyskanego zaświadczenia przez wnioskodawczynię nie może mieć żadnego wpływu na czynności organu, skoro jako obywatelka polska ma ona prawo taki dokument uzyskać.

9 Edukacja a mniejszości seksualne postulat ograniczenia dostępu do zawodu nauczyciela dla osób homoseksualnych projekt ustawy o zakazie propagowania homoseksualizmu w polskich szkołach niedopuszczanie przedstawicieli organizacji LGBT do prelekcji i spotkań w szkołach publicznych podręcznik Kompas - Edukacja o prawach człowieka zakaz MEN w 2006 r. obecnie Oficjalnie wszystko jest w porządku, a nieoficjalnie wszyscy się boją, bo mogą przecież być oskarżeni o propagowanie homoseksualizmu jak Mirek Sielatycki (K. Zakroczymska w artykule A. Graff)

10 Obszary występowania nierówności przepisy podatkowe: wobec prawa podatek od spadku po zmarłym partnerze wspólne opodatkowanie noszenie takiego samego nazwiska (przybieranie nazwiska partnera) ubezpieczenia społeczne, emerytury i renty np. prawo do renty wdowiej (por. sprawa Tadao Maruko) ubezpieczenie zdrowotne dla członków rodziny

11 Wnioski dwie przyczyny problemów administracyjnych niechęć, uprzedzenia, brak empatii, homofobia zawężająca interpretacja przepisów ogólnych wiele problemów zostałoby rozwiązanych dzięki ustawie o związkach partnerskich raport Agencji Praw Podstawowych UE brak rzeczywistej debaty na temat ustawy ignorowanie tematu przez Rząd RP i inne znaczące siły polityczne

12 Dziękuję za uwagę