URZĄD STATYSTYCZNY W GDAŃSKU

Transkrypt

1 URZĄD STATYSTYCZNY W GDAŃSKU NARODOWY SPIS POWSZECHNY LUDNOŚCI I MIESZKAŃ POWSZECHNY SPIS ROLNY 2002 PODSTAWOWE INFORMACJE ZE SPISÓW POWSZECHNYCH Gmina miejska GDYNIA Powiat m. GDYNIA Województwo POMORSKIE Gdańsk 2003

2 ZESPÓŁ REDAKCYJNY Opracowanie pubikacji: Zespół pracowników Urzędu Statystycznego w Gdańsku pod kierunkiem: Janusza Łyskawy Zastępcy Wojewódzkiego Komisarza Spisowego Dyrektora US Redakcja merytoryczna: Barbara Grabara Zastępca Dyrektora US Autorzy opracowania: Józefa Jakubowska Lidia Małoepsza Ewa Mathea Eżbieta Meteska Prace edytorskie i graficzne: Zespół pracowników Wydziału Anaiz pod kierunkiem: Małgorzaty Buńko Projekt okładki: Sywester Jabłoński Druk i oprawa: Urząd Statystyczny w Gdańsku Nakład: 20 egz. Cena: 25,00 zł Przy pubikowaniu danych US prosimy o podanie źródła. 2

3 Przedmowa Koejną grupę opracowań zawierających wyniki przeprowadzonych w ubiegłym roku spisów - Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań oraz Powszechnego Spisu Ronego - stanowią pubikacje pod wspónym tytułem Podstawowe informacje ze spisów powszechnych. Każda z nich jest poświęcona w całości okreśonej gminie (gminie miejskiej, miejsko-wiejskiej ub gminie wiejskiej). Zawarte w tych zeszytach wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań obejmują obszerne informacje o stanie i strukturze udności według jej cech demograficznych, o źródłach utrzymania, aktywności ekonomicznej, w tym o bezrobociu, o rodzinach i gospodarstwach domowych, o niepełnosprawności i mobiności udności, a także dane o obywatestwie oraz przynaeżności narodowościowej mieszkańców gmin. Szeroko są tu także prezentowane wyniki spisu mieszkań, charakteryzując rozmiary i jakość substancji mieszkaniowej (zasobów), jej formy własności, a także warunki mieszkaniowe udności, gospodarstw domowych i rodzin. Zestawiono też informacje o budynkach mieszkanych oraz mieszkaniach niezamieszkanych. Szczegónie obszerny przegąd wyników Powszechnego Spisu Ronego zawierają zeszyty poświęcone gminom miejsko-wiejskim i wiejskim. W wieu tabicach statystycznych zawarto tam informacje opisujące zbiorowość gospodarstw ronych i gospodarstw domowych z użytkownikiem gospodarstwa ronego, prezentujące użytkowanie gruntów, wiekość i strukturę zasiewów, hodowane zwierzęta gospodarskie i wyposażenie gospodarstw w budynki i budowe oraz w ciągniki, samochody ciężarowe i wybrane maszyny i urządzenia do produkcji ronej, a także wiee innych tematów szczegółowych. Na początku części tabearycznej każdej pubikacji zamieszczono tabicę przegądową obejmującą wszystkie gminy, charakteryzując je przy pomocy bisko 30 parametrów z zakresu tematyki spisowej. Da ułatwienia Czytenikom właściwej interpretacji wyników spisów część tabearyczna poprzedzona została uwagami metodycznymi. Zawierają one wyczerpujący opis podstaw prawnych obu spisów, ich zakresu i tematyki, przegąd formuarzy spisowych, a także ważniejsze definicje, pojęcia spisowe i zasady spisywania. Przekazując Państwu koejną partię wyników przeprowadzonych niedawno spisów Urząd Statystyczny składa serdeczne podziękowanie wszystkim osobom i instytucjom uczestniczącym w ich przygotowaniu i przeprowadzeniu. Gdańsk, grudzień 2003 r. 3

4 SPIS RZECZY Tab. Str. Przedmowa... x 3 Uwagi metodoogiczne... x 7 TABLICA PRZEGLĄDOWA x 32 Ważniejsze dane dotyczące udności, zasobów mieszkaniowych i ronictwa... I 32 TABLICE SZCZEGÓŁOWE x 48 Ludność według płci i wieku Ludność według płci i ekonomicznych grup wieku Ludność w wieku 15 at i więcej według stanu cywinego prawnego i grup wieku i płci 3 50 Ludność w wieku 15 at i więcej według stanu cywinego faktycznego, grup wieku i płci 4 50 Ludność w wieku 13 at i więcej według poziomu wykształcenia, grup wieku i płci Osoby niepełnosprawne według kategorii niepełnosprawności, płci, ekonomicznych grup wieku, poziomu wykształcenia oraz aktywności ekonomicznej Ludność przybyła w atach według miejsca poprzedniego zamieszkania, roku przybycia i płci Emigranci i przebywający za granicą 12 miesięcy i więcej według przyczyn emigracji, grup wieku i płci Ludność przebywająca czasowo powyżej 2 miesięcy za granicą, według poziomu wykształcenia, grup wieku i płci Ludność według głównego źródła utrzymania, grup wieku i płci Ludność pobierająca świadczenia z niezarobkowego źródła według rodzaju świadczenia, grup wieku i płci Ludność według płci i języka używanego w domu Ludność według płci i dekarowanej narodowości Ludność w gospodarstwach domowych z użytkownikiem gospodarstwa ronego (działki ronej) według powierzchni użytków ronych, grup wieku i płci Użytkownicy gospodarstw ronych (działek ronych) według powierzchni użytków ronych, grup wieku i płci Gospodarstwa domowe i udność według iczby osób w gospodarstwie domowym Gospodarstwa domowe według iczby osób w gospodarstwie i głównego źródła utrzymania Rodziny w gospodarstwach domowych według typów rodzin Rodziny z dziećmi w gospodarstwach domowych według iczby dzieci do at 24 pozostających na utrzymaniu, typu rodziny i wieku matki (ub ojca w rodzinach niepełnych) Dzieci w rodzinach w gospodarstwach domowych według typów rodzin oraz grup wieku dzieci do at 24 pozostających na utrzymaniu Rodziny z co najmniej 1 osobą niepełnosprawną w gospodarstwach domowych według typu rodziny bioogicznej oraz kategorii niepełnosprawności dzieci

5 Tab. Aktywność ekonomiczna udności w wieku 15 at i więcej według wieku Aktywność ekonomiczna udności w wieku 15 at i więcej według poziomu wykształcenia Pracujący w wieku 15 at i więcej według statusu zatrudnienia i grup zawodów Bezrobotni w wieku 15 at i więcej według okresu poszukiwania pracy Mieszkania zamieszkane i niezamieszkane według przeznaczenia i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Ogóne dane o zamieszkanych mieszkaniach i warunkach mieszkaniowych według rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania zamieszkane według okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania zamieszkane według iczby izb, okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania zamieszkane według powierzchni użytkowej, okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania zamieszkane według wyposażenia w wodociąg i ustęp, iczby izb, okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania zamieszkane według wyposażenia w łazienkę, ciepłą wodę i gaz, iczby izb, okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania zamieszkane według sposobu ich ogrzewania, okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania zamieszkane według stopnia wyposażenia w instaacje, iczby izb, okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania zamieszkane stae, izby i powierzchnia użytkowa mieszkań według iczby osób w mieszkaniu Mieszkania zamieszkane stae według iczby osób na izbę, iczby izb, okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania zamieszkane stae według powierzchni użytkowej na 1 osobę, okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania zamieszkane stae według iczby izb i typu gospodarstw domowych Mieszkania zamieszkane stae według iczby gospodarstw domowych i składu rodzinnego oraz powierzchni użytkowej mieszkania Gospodarstwa domowe według iczby izb i iczby osób w gospodarstwie Gospodarstwa domowe według iczby izb oraz iczby rodzin w gospodarstwie Gospodarstwa domowe zamieszkujące w mieszkaniach według typu gospodarstwa i iczby rodzin w gospodarstwie oraz tytułu zajmowania mieszkania przez gospodarstwo Rodziny zamieszkujące w mieszkaniach według tytułu zajmowania mieszkania przez gospodarstwo w skład którego wchodzi rodzina oraz typu rodziny Rodziny z dziećmi zamieszkujące w mieszkaniach według stopnia wyposażenia mieszkań w instaacje i iczby dzieci w rodzinie Rodziny z dziećmi zamieszkujące w mieszkaniach według powierzchni użytkowej przypadającej na 1 osobę i iczby dzieci w rodzinie Str. 5

6 6 Tab. Budynki zamieszkane i znajdujące się w nich mieszkania, powierzchnia użytkowa mieszkań i udność w mieszkaniach według rodzaju budynków i rodzaju podmiotów będących właścicieami ub współwłaścicieami tych budynków Budynki mieszkane zamieszkane według iczby mieszkań, okresu budowy i rodzaju podmiotów będących właścicieami ub współwłaścicieami budynków Budynki mieszkane zamieszkane według wyposażenia w instaacje, okresu budowy i rodzaju podmiotów będących właścicieami ub współwłaścicieami budynków Mieszkania niezamieszkane przeznaczone do stałego zamieszkania według przyczyn niezamieszkania i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania niezamieszkane przeznaczone do stałego zamieszkania według iczby izb oraz okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Mieszkania niezamieszkane przeznaczone do stałego zamieszkania według powierzchni użytkowej oraz okresu budowy budynku i rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Charakterystyka gospodarstw ronych Gospodarstwa rone według prowadzonej działaności gospodarczej Gospodarstwa rone prowadzące działaność pozaroniczą Użytkowanie gruntów w gospodarstwach ronych Powierzchnia zasiewów w gospodarstwach ronych według grup obszarowych powierzchni użytków ronych Powierzchnia zasiewów głównych ziemiopłodów Powierzchnia zasiewów zbóż podstawowych Gospodarstwa rone zajmujące się uprawą głównych ziemiopłodów Gospodarstwa rone utrzymujące zwierzęta gospodarskie według gatunków i grup produkcyjno-użytkowych Zwierzęta gospodarskie według grup obszarowych powierzchni użytków ronych Wyposażenie gospodarstw ronych w budynki i budowe Ciągniki, samochody ciężarowe, wybrane maszyny i urządzenia w gospodarstwach ronych WYKRESY Str. Wykres 1. Struktura udności w wieku 15 at i więcej według stanu cywinego prawnego Wykres 2. Ludność w wieku 13 at i więcej według płci i poziomu wykształcenia Wykres 3. Struktura aktywności zawodowej udności w wieku 15 at i więcej Wykres 4. Współczynnik aktywności zawodowe i wskaźnik zatrudnienia oraz stopa bezrobocia udności w wieku 15 at i więcej według płci Wykres 5. Struktura mieszkań zamieszkanych według rodzaju podmiotów będących właścicieami mieszkań Wykres 6. Struktura mieszkań zamieszkanych stae według iczby osób na izbę Wykres 7. Struktura użytkowania gruntów Wykres 8. Zwierzęta gospodarskie Str.

7 UWAGI METODOLOGICZNE I. Uwagi ogóne 1. Podstawy prawne spisów Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań oraz Powszechny Spis Rony zostały przeprowadzone na terenie całego kraju w dniach od 21 maja do 8 czerwca 2002 r. (według stanu w dniu 20 maja 2002 r. godz ) zgodnie z n/w ustawami podjętymi przez Sejm Rzeczpospoitej Poskiej: - z dnia 2 grudnia 1999 r. o narodowym spisie powszechnym udności i mieszkań w 2001 r. (Dz. U. z 2000 r., Nr 1, poz. 1) z późniejszą zmianą (Dz. U. z 2000 r., Nr 93, poz. 1026), - z dnia 9 września 2000 r. o powszechnym spisie ronym w 2002 r. (Dz. U. Nr 99, poz. 1072), - z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce pubicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439) z późniejszymi zmianami. W powyższych aktach prawnych okreśono termin i zakres tematyczny spisów, zasady organizacji i reaizacji prac spisowych, zobowiązanie udności do udzieania informacji oraz sposób ich zebrania. 2. Zakres podmiotowy Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań i Powszechnego Spisu Ronego Narodowemu spisowi powszechnemu udności i mieszkań 2002 podegały: 1) osoby stae zamieszkałe i czasowo przebywające w mieszkaniach, budynkach, obiektach i pomieszczeniach, 2) mieszkania i budynki, w których znajdują się mieszkania zamieszkane ub niezamieszkane oraz zamieszkane obiekty zbiorowego zakwaterowania i inne zamieszkane pomieszczenia nie będące mieszkaniami, 3) osoby niemające miejsca zamieszkania. Spis udności i mieszkań przeprowadzony w 2002 r. nie obejmował: 1) szefów i cudzoziemskiego personeu przedstawiciestw dypomatycznych i urzędów konsuarnych państw obcych, członków rodzin tych osób oraz innych osób korzystających z przywiejów i immunitetów na mocy umów, ustaw ub powszechnie ustaonych zwyczajów międzynarodowych (pozostai cudzoziemcy przebywający w Posce były spisywani na ogónych zasadach), 2) osób ubiegających się o azy, 3) mieszkań, budynków, obiektów i pomieszczeń będących własnością przedstawiciestw dypomatycznych i urzędów konsuarnych państw obcych. Powszechnym spisem ronym zostały objęte: 1) indywiduane gospodarstwa rone, 2) działki rone, 3) osoby fizyczne będące właścicieami zwierząt gospodarskich, nie posiadające użytków ronych ub posiadające użytki rone o powierzchni mniejszej niż 0,1 ha, 4) pozostałe gospodarstwa rone będące w użytkowaniu osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej. 7

8 3. Formuarze spisowe W czasie spisu wypełniane były następujące formuarze: 1) formuarz A przeznaczony do opisu mieszkania i budynku oraz do spisania osób w mieszkaniu, osób mieszkających w pomieszczeniu nie będącym mieszkaniem, osób w obiekcie zbiorowego zakwaterowania, a także osób bezdomnych, 2) formuarz M przeznaczony do zebrania informacji o migracjach osób, które w atach przebywały poza obecnym miejscem zamieszkania (w innej miejscowości w kraju ub za granicą) przez okres co najmniej 12 miesięcy, 3) formuarz D przeznaczony do badania dzietności kobiet będących w wieku 16 at i więcej, zamieszkałych w wyosowanych mieszkaniach, 4) formuarz R1 przeznaczony do spisu w indywiduanych gospodarstwach ronych, 5) formuarz R2 przeznaczony do spisu u użytkowników działek ronych i u właściciei zwierząt gospodarskich, 6) formuarz R3 przeznaczony do spisu gospodarstw ronych prowadzonych przez osoby prawne i inne jednostki organizacyjne. Wzory formuarzy zostały opubikowane jako załączniki do ustaw o spisach. Zgodnie z przepisami tych ustaw, udzieenie odpowiedzi na pytania zawarte w formuarzach A, M, R1, R2, R3 było obowiązkowe, zaś w formuarzu D dobrowone. Osoby objęte spisem obowiązane były do udzieenia rachmistrzom spisowym ścisłych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi na pytania zawarte w wymienionych formuarzach. Osoby prawne i inne jednostki organizacyjne wypełniły we własnym zakresie formuarze R3 i przekazywały je do właściwego terytorianie urzędu statystycznego. Szczegółowe zasady wypełniania formuarzy A, M oraz D podane są w instrukcjach metodoogicznych do spisu udności i mieszkań, natomiast zasady wypełniania formuarzy R1, R2 oraz R3 zawarte zostały w instrukcjach metodoogicznych do powszechnego spisu ronego. Formuarze oraz instrukcje spisowe dostępne są na stronie internetowej GUS. 4. Zakres i tematyka Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002 Spis uwzgędniał: 1) geograficzną charakterystykę udności: miejsce zamieszkania oraz przebywania, migracje udności (wewnętrzne i zagraniczne), 2) migracje wewnętrzne i zagraniczne udności, 3) demograficzną charakterystykę osób: płeć, wiek, stan cywiny (formanoprawny i faktyczny), 4) charakterystykę demograficzną gospodarstw domowych i rodzin: pozycję osób w gospodarstwie domowym i rodzinie, wiekość i skład gospodarstwa domowego i rodziny, 5) charakterystykę społeczną osób: poziom wykształcenia oraz uczęszczanie do szkoły, kraj urodzenia, obywatestwo, dekarowaną narodowość i język używany w rozmowach w domu, 6) niepełnosprawność prawną i bioogiczną, 7) aktywność ekonomiczną udności: pracujący, bezrobotni, bierni zawodowo, pracujący w indywiduanych gospodarstwach ronych, zawód, rodzaj działaności zakładu pracy, 8) główne i dodatkowe źródła utrzymania osób oraz pobieranie świadczeń społecznych, 9) źródła utrzymania gospodarstwa domowego; samodzieność gospodarowania oraz zamieszkiwania, 10) gospodarstwa zbiorowe i rodziny w tych gospodarstwach, 8

9 11) mieszkania zamieszkane i niezamieszkane; stan zasobów mieszkaniowych, 12) wiekość mieszkań i ich wyposażenie, 13) samodzieność zamieszkiwania, 14) charakterystykę budynków. Tematyka udnościowa została wzbogacona dzięki przeprowadzeniu dwóch badań towarzyszących spisowi, a mianowicie badania dzietności kobiet oraz długookresowych migracji udności. Pierwsze z tych badań przeprowadzone zostało w kraju na próbie ok. 350 tys. kobiet, będących w wieku powyżej 16 at (bez wzgędu na ich stan cywiny) i miało charakter dobrowony. Drugim badaniem objęto w kraju bisko 4 mn osób, które zmieniały w atach miejsce zamieszkania na pobyt stały ub na czas dłuższy niż 12 miesięcy. Obejmuje ono zarówno migracje wewnętrzne udności jak i migracje zagraniczne. 5. Zakres i tematyka Powszechnego Spisu Ronego ) powierzchnia gospodarstwa; 2) struktura własnościowa użytków ronych gospodarstwa; 3) struktura dochodów; 4) działaność gospodarcza; 5) pracujący w indywiduanym gospodarstwie ronym; 6) powierzchnia zasiewów; 7) powierzchnia inna; 8) pogłowie zwierząt gospodarskich; 9) rozdysponowanie produkcji roniczej; 10) infrastruktura gospodarstwa; 11) budynki i budowe; 12) magazynowanie w gospodarstwie; 13) nawozy i pestycydy w gospodarstwie; 14) maszyny i urządzenia ronicze; 15) wybrane wydatki w gospodarstwie. II. Ważniejsze definicje, pojęcia spisowe i zasady spisywania 1. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań ) Kategorie udności Na podstawie wyników spisu udności i mieszkań z 2002 r. (NSP 2002) zostały wyodrębnione trzy podstawowe kategorie udności: udność stała (stae zamieszkała); udność faktycznie zamieszkała; rezydenci (udność rezydująca). We wszystkich tabicach tej pubikacji informacje dotyczą kategorii udności faktycznie zamieszkałej - daej okreśanej jako udność. a) udność stała (stae zamieszkała) Kategoria obejmuje osoby mieszkające stae (z reguły zamedowane na pobyt stały) oraz: obecne w czasie spisu, a dokładnie w momencie krytycznym spisu, nieobecne w momencie spisu, bez wzgędu na miejsce przebywania i czas trwania tej nieobecności. 9

10 b) udność faktycznie zamieszkała Kategoria obejmuje następujące grupy osób: mieszkające stae, które: - były obecne w momencie spisu; - były nieobecne w momencie spisu, ae ich nieobecność trwała mniej niż 2 miesiące; - były nieobecne w momencie spisu przez okres dłuższy niż 2 miesiące, ae ich nieobecność wynikała z następujących powodów: - odbywania zasadniczej służby wojskowej ub innej w systemie skoszarowanym oraz uczestniczenia w misjach wojskowych; - przebywania w zakładzie karnym ub śedczym; - pobytu za granicą. przebywające czasowo przez okres powyżej 2 miesięcy Dotyczy to osób, które mieszkają na stałe w innym miejscu (są tam zamedowane na pobyt stały), natomiast w miejscu spisania przebywają czasowo z następujących powodów: nauka, praca, warunki rodzinne ub mieszkaniowe, eczenie ub rehabiitacja, przebywanie w domu opieki. Jako czas okresowej nieobecności ub przebywania przyjęty został czas faktyczny, a nie zamierzony. Kategoria udności faktycznie zamieszkałej nie uwzgędnia osób przybyłych z zagranicy na pobyt czasowy, tj. tych, które nie posiadają stałego pobytu w Posce (pozwoenia na osiedenie się). Rezydenci (udność rezydująca) nowa kategoria udności Do rezydentów zaicza się: a) stałych mieszkańców, z wyjątkiem osób przebywających poza miejscem zamieszkania przez okres co najmniej 12 miesięcy bez wzgędu na ich miejsce przebywania (w kraju czy za granicą); b) osoby przebywające czasowo przez okres co najmniej 12 miesięcy, przybyłe z innego miejsca w kraju ub z zagranicy (cudzoziemcy). Jako kryterium przemieszczania się udności przy wyodrębnianiu tej kategorii przyjmuje się: naukę, pracę, warunki rodzinne i mieszkaniowe, eczenie i rehabiitację, pobyt w domu opieki. Oznacza to, że osoby odbywające zasadniczą służbę wojskową (w systemie skoszarowanym) ub przebywające w zakładach karnych czy aresztach bez wzgędu na czas nieobecności są zaiczane do rezydentów miejscowości, w których zamieszkiwai przed jej przymusowym opuszczeniem. 2) Wiek Wiek osób - okreśony iczbą at ukończonych - ustaono poprzez porównanie pełnej daty urodzenia z dniem przeprowadzenia spisu (tzw. dniem krytycznym, tj. 20 maja 2002 r.). W tabicach, obok roczników wieku, wprowadzono również ekonomiczne grupy: wiek przedprodukcyjny - mężczyźni i kobiety w wieku 0-17 at, wiek produkcyjny - mężczyźni w wieku ata, kobiety w wieku at, grupa ta została podzieona na : - wiek mobiny (18-44 ata mężczyźni i kobiety), - wiek niemobiny (45-64 ata mężczyźni i at kobiety), wiek poprodukcyjny - mężczyźni w wieku 65 at i więcej oraz kobiety w wieku 60 at i więcej. 10

11 3) Stan cywiny prawny W spisie udności 2002 po raz pierwszy badany był (zgodnie z rekomendacjami międzynarodowymi) stan cywiny prawny osób - zdefiniowany jako stan cywiny według obowiązującego w danym kraju prawa. Da każdej osoby w wieku 15 at i więcej ustaono stan cywiny prawny według następujących kategorii: kawaer/panna; żonaty/zamężna; wdowiec/wdowa; rozwiedziony/rozwiedziona; separowany/separowana (separacja prawna została w Posce wprowadzona w końcu 1999 r.). 4) Stan cywiny faktyczny Stan cywiny faktyczny osób został okreśony wtórnie, na podstawie charakteru związku, w jakim żyje dana osoba, tj. w oparciu o informacje dotyczące reacji z głową gospodarstwa domowego, stanu cywinego prawnego oraz wzajemnych powiązań między osobami spisanymi. Ustaono następujące kategorie faktycznego stanu cywinego: kawaer/panna; żonaty/zamężna w świete prawa świeckiego ub kanonicznego i pozostający w faktycznym małżeństwie; partner/partnerka (partnerów wyodrębniono w ramach tego samego gospodarstwa domowego bez wzgędu na ich stan cywiny prawny); wdowiec/wdowa; rozwiedziony/rozwiedziona; separowany/separowana. Kategoria ta dotyczyła osób: - pozostających w separacji prawnej i nietworzących formanych związków (partnerskich) z innymi osobami; - o stanie cywinym prawnym żonaty/zamężna niepozostających w związku małżeńskim i nietworzących formanych związków (partnerskich) z innymi osobami; 5) Poziom wykształcenia Poziom wykształcenia jest to najwyższy ukończony cyk kształcenia w szkoe ub szkoenia w innym trybie i formie, uznany zgodnie z obowiązującym systemem szkonictwa. Podstawą zaiczenia wykształcenia do okreśonego poziomu było uzyskane świadectwo (dypom) ukończenia odpowiedniej szkoły: dziennej, wieczorowej, zaocznej czy eksternistycznej. Ze wzgędu na nowy system szkonictwa, wprowadzony reformą oświaty w dniu 1 stycznia 1999 r., poziom wykształcenia został ustaony da osób w wieku 13 at i więcej. W spisie zastosowano szczegółową kasyfikację, za pomocą której badano czy osoby o wykształceniu wyższym miały tytuł naukowy, magisterium ub icencjat, a osoby o wykształceniu średnim i poiceanym czy miały maturę. Naeży również zaznaczyć, że w momencie przeprowadzania spisu (maj 2002 r.) uczniowie ostatnich kas, we wszystkich typach szkół, nie posiadai jeszcze świadectwa ukończenia szkoły, tym samym został im okreśony niższy poziom wykształcenia. Dane spisowe dotyczą zatem raczej sytuacji z początku roku szkonego (ub z końca roku kaendarzowego 2001). 11

12 W pubikacji zastosowano następującą kasyfikację poziomów wykształcenia: wyższe, poiceane, średnie zawodowe, średnie ogónokształcące, zasadnicze zawodowe, podstawowe ukończone, podstawowe nieukończone i bez wykształcenia szkonego. 6) Niepełnosprawność Osobą niepełnosprawną jest taka osoba, która posiada odpowiednie orzeczenie wydane przez organ do tego uprawniony osoba niepełnosprawna prawnie ub osoba, która takiego orzeczenie nie posiada, ecz odczuwa ograniczenie sprawności w wykonywaniu czynności podstawowych da swojego wieku (zabawa, nauka, praca, samoobsługa) osoba niepełnosprawna bioogicznie. Kryterium do zakwaifikowania danej osoby do zbiorowości osób niepełnosprawnych prawnie było posiadanie: aktuanego orzeczenia wydanego przez odpowiedni organ orzekający da osób w wieku 16 at i więcej, uprawnienie do pobierania zasiłku pieęgnacyjnego da dzieci poniżej 16 roku życia tj. urodzonych po 20 maja 1986 r. W spisie udności 2002, da osób w wieku 16 at i więcej ustaono 3 stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany, ekki. Ze wzgędu na zmiany przepisów prawnych dotyczące osób niepełnosprawnych w spisie 2002 r. przyjęto definicje wyodrębniania tej kategorii osób spójne metodoogicznie z zasadami stosowanymi w spisach z at 1988 i 1978, tym samym została zachowana możiwość porównywaności danych. Wykaz równorzędnych orzeczeń kwaifikujących osobę do grupy osób niepełnosprawnych prawnie oraz okreśenia stosowane w kasyfikacji niepełnosprawności/inwaidztwa prawnego w atach 1988 i stopień niepełnosprawności rodzaj orzeczenia równorzędnego grupa inwaidztwa znaczny umiarkowany ekki - całkowita niezdoność do pracy i samodzienej egzystencji - I grupa inwaidztwa - orzeczenie o długotrwałej niezdoności do pracy w gospodarstwie ronym z uprawnieniem do zasiłku pieęgnacyjnego - całkowita niezdoność do pracy - II grupa inwaidztwa - III grupa inwaidztwa - częściowa niezdoność do pracy - ceowość przekwaifikowania zawodowego - orzeczenie o długotrwałej niezdoności do pracy w gospodarstwie ronym bez uprawnienia do zasiłku pieęgnacyjnego I grupa inwaidztwa II grupa inwaidztwa III grupa inwaidztwa 12

13 7) Narodowość Pytanie o narodowość, które zostało sformułowane na formuarzu spisowym, uwzgędniało z jednej strony nawiązanie do pierwszego spisu z 1921 r., a z drugiej - zachowanie zgodności ze standardami europejskimi. W związku z tym przyjęto, że pytanie będzie następujące: Do jakiej narodowości się Pan(i) zaicza?, przy następującym zdefiniowaniu narodowości: Narodowość jest dekaratywną (opartą na subiektywnym odczuciu) cechą indywiduaną każdego człowieka, wyrażającą jego związek emocjonany (uczuciowy), kuturowy ub geneaogiczny (ze wzgędu na pochodzenie rodziców) z okreśonym narodem. Sformułowane pytanie oraz przyjęta definicja narodowości, są na tye otwarte, iż zezwaają osobie spisywanej na indywiduane, własne rozumienie pojęcia narodowości. Rachmistrze spisowi byi zobowiązani do odnotowywania każdej udzieonej przez osoby spisywane odpowiedzi, która pozostawała w związku z tematem narodowości. 8) Język używany w domu Obok pytania o narodowość do tematyki spisu udności w 2002 r. wprowadzono pytanie o język, używany w kontaktach domowych. Pytanie to przyjęło następującą postać: W jakim języku (językach) rozmawia Pan(i) najczęściej w domu? Konstrukcja pytania dawała możiwość zarejestrowania dwóch nazw języków nieposkich, niezaeżnie od tego, czy były one używane z językiem poskim, czy też wyłącznie. 9) Migracje udności Migracje udności to przemieszczenia udności związane ze zmianą miejsca zamieszkania (pobytu stałego ub czasowego) połączone z przekroczeniem granicy administracyjnej jednostki terytorianej. Migracją jest zatem zmiana miejsca zamieszkania z jednej gminy do innej ub w przypadku gminy miejsko-wiejskiej z terenów miejskich do wiejskich tej gminy ub odwrotnie; nie jest migracją zmiana adresu w ramach tej samej gminy miejskiej, wiejskiej, części miejskiej ub wiejskiej gminy miejsko-wiejskiej. Migracją jest także zmiana kraju zamieszkania. Ludność zamieszkała od urodzenia to udność, która od urodzenia nie opuszczała miejscowości aktuanego zamieszkania, a jeżei ją opuszczała, to na okres krótszy niż rok. Nie były uwzgędniane przerwy w zamieszkiwaniu (bez wzgędu na okres ich trwania) spowodowane: odbywaniem zasadniczej służby wojskowej, przebywaniem w zakładach karnych, przebywaniem za granicą w pacówkach dypomatycznych, przebywaniem w innych miejscach z powodu działań wojennych ub uczestniczenia w misjach wojskowych. Przez miejscowość aktuanego zamieszkania naeży rozumieć obszar gminy miejskiej ub wiejskiej, a w gminach miejsko-wiejskich część miejską ub wiejską tej gminy. Do udności przybyłej zaiczono również udność, która powróciła do miejscowości aktuanego zamieszkania, po co najmniej rocznym pobycie poza tą miejscowością (w innym miejscu w kraju ub za granicą) pod warunkiem, że pobyt ten nie był spowodowany jedną z przyczyn wymienionych wcześniej. 13

14 10) Źródła utrzymania udności W spisie powszechnym ustaano główne i dodatkowe źródło utrzymania osób i tworzonych przez nie gospodarstw domowych jak również osób przebywających w obiektach zbiorowego zakwaterowania (będących członkami gospodarstw zbiorowych). Informacje o źródłach, z których pochodziły środki na finansowanie konsumpcyjnych i innych życiowych potrzeb osób dotyczyły całego roku (12 miesięcy) poprzedzającego moment krytyczny spisu. Informacje o źródłach utrzymania zbierano na podstawie dekaracji osób spisywanych. Główne źródło utrzymania osoby jest to źródło przynoszące jej największy dochód. Jeżei osoba miała w ciągu roku poprzedzającego spis tyko jedno źródło dochodów było ono jednocześnie jej głównym, a zarazem wyłącznym źródłem utrzymania. Za dodatkowe źródło utrzymania osoby uważa się źródło najważniejsze spośród wszystkich pozostałych, po okreśeniu głównego źródła utrzymania, czyi przynoszące dochód drugi pod wzgędem wysokości. Wyróżniono następujące źródła utrzymania pochodzące z dochodów: a) z pracy najemnej - poza ronictwem w sektorze pubicznym, - poza ronictwem w sektorze prywatnym, - w ronictwie w sektorze pubicznym, - w ronictwie w sektorze prywatnym, na rachunek własny - poza ronictwem, - w ronictwie w swoim gospodarstwie ronym (działce ronej), - w ronictwie poza swoim gospodarstwem ronym (działką roną); b) z niezarobkowych źródeł emerytury pracowniczej, kombatanckiej i pochodnych, emerytury ronej, renty z tytułu niezdoności do pracy na rachunek własny, poza ronictwem, w ronictwie (renty inwaidzkiej), renty socjanej, renty rodzinnej, zasiłku da bezrobotnych, zasiłku pomocy społecznej, innych niezarobkowych źródeł; c) inne dochody z własności da osób utrzymujących się z dochodów z tytułu oddanych w dzierżawę gruntów ronych, z okat kapitałowych (z obrotu akcjami, obigacjami, zysków kapitałowych itp.), z odsetek od oszczędności, udziału w zyskach przedsiębiorstw (dywidend). Dotychczas źródło to zaiczane było do niezarobkowych źródeł, 14

15 z najmu da osób uzyskujących dochody z najmu mieszkania, pokoi, budynków mieszkanych i niemieszkanych, garażu. W opracowaniach wyników NSP 2002 (jeżei nie zaznaczono inaczej) dochód z najmu wyodrębniony jest jako oddziena pozycja ub grupowany jest razem z pracą na rachunek własny poza ronictwem; d) na utrzymaniu osoby (z gospodarstwa domowego ub spoza gospodarstwa domowego) posiadającej własne źródło dochodów. Ze wzgędu na posiadane źródła utrzymania udność dziei się na dwie kategorie: posiadający własne źródła utrzymania, do których zaiczono osoby utrzymujące się z dochodów uzyskiwanych w ciągu całego roku poprzedzającego moment spisu: z pracy osobiście wykonywanej, z niezarobkowych źródeł, a także z własności ub z najmu, utrzymywani, tj. osoby, da których pozostawanie na utrzymaniu jest źródłem utrzymania. Osobom pozostającym na utrzymaniu wskazywany był również rodzaj głównego źródła, osoby utrzymującej: dochody z pracy, niezarobkowe źródło, dochody z własności ub najmu. Utrzymujący się z dochodów z pracy, z niezarobkowego źródła, z dochodów z własności oraz z dochodów z najmu oznacza wszystkie osoby utrzymujące się w ciągu roku głównie z danego źródła oraz osoby utrzymywane przez nie. Stosowany już tradycyjnie podział wyodrębnia osoby posiadające własne źródło utrzymania oraz osoby utrzymywane. 11) Biorcy świadczeń społecznych W spisie udności 2002 pozyskiwano informacje o rodzaju otrzymywanych świadczeń z: ZUS, FUS, KRUS, opieki społecznej, takich jak: emerytury, renty, zasiłki da bezrobotnych, pomocy społecznej, pieęgnacyjny, aimenty itp. Informacje o rodzajach pobieranych świadczeń zbierano niezaeżnie od wieku osób, którym przyznano świadczenie, a także od faktu czy świadczenia te stanowiły źródło utrzymania (główne, dodatkowe) czy też nie. W przypadku dzieci, którym przyznano świadczenie, np. rentę rodzinną, aimenty, zasiłek pieęgnacyjny - dysponentem w imieniu dziecka była osoba dorosła i to jej wykazywano świadczenie jako źródło utrzymania (jeżei stanowiło ono źródło utrzymania), natomiast dziecko było świadczeniobiorcą. W przypadku gdy osoba uzyskiwała kika świadczeń z niezarobkowych źródeł naeżało wskazać maksymanie trzy - najważniejsze. 12) Gospodarstwa domowe Osoby mieszkające w mieszkaniach ub zamieszkanych pomieszczeniach nie będących mieszkaniami (np. strych, barakowóz, przyczepa kempingowa, barka) tworzą gospodarstwa domowe. Przez gospodarstwo domowe rozumie się zespół osób spokrewnionych ub niespokrewnionych, mieszkających razem i wspónie utrzymujących się. Jeżei któraś z osób mieszkających razem utrzymuje się oddzienie, osoba ta tworzy oddziene jednoosobowe gospodarstwo domowe. W spisywanym pomieszczeniu mogło mieszkać jedno, dwa, trzy ub więcej gospodarstw domowych. W spisie badano samodzieność zamieszkiwania mieszkania przez gospodarstwo. Podstawą 15

16 podziału gospodarstw na zamieszkujące samodzienie i mieszkające wspónie była iczba gospodarstw domowych spisanych w danym mieszkaniu. Jeżei w mieszkaniu zostało spisane tyko jedno gospodarstwo domowe uznawano je za zamieszkujące samodzienie (niezaeżnie od składu rodzinnego gospodarstwa). W każdym gospodarstwie domowym wyodrębniano głowę gospodarstwa, wobec której ustaano stosunek pokrewieństwa (powinowactwa) wszystkich pozostałych członków gospodarstwa domowego. Głową gospodarstwa domowego w rozumieniu spisu jest ta osoba, która całkowicie ub w przeważającej części dostarcza środków utrzymania danemu gospodarstwu domowemu. Jeżei dwie ub więcej osób dostarczają środków utrzymania w jednakowym stopniu, za głowę gospodarstwa domowego uznaje się tę osobę, która tymi środkami rozporządza. Na podstawie stosunku pokrewieństwa każdej osoby z głową gospodarstwa domowego oraz dodatkowych informacji (daty zawarcia związku małżeńskiego, informacji czyje jest dziecko ub czyim partnerem jest osoba żyjąca w związku nieformanym) ustaano skład rodzinny gospodarstwa domowego, tzn. iczbę i typy rodzin. Ze wzgędu na iczbę oraz stosunek pokrewieństwa osób wyróżniono następujące typy gospodarstw domowych: rodzinne (jednorodzinne, dwurodzinne, trzy i więcej rodzinne), nierodzinne (jednoosobowe, wieoosobowe). Gospodarstwo domowe z użytkownikiem indywiduanego gospodarstwa ronego (działki ronej) jest to gospodarstwo, w którym jeden z członków jest użytkownikiem gospodarstwa ronego, działki ronej ub właścicieem zwierząt gospodarskich. Kryterium wyodrębniającym te gospodarstwa domowe z ogółu gospodarstw domowych był fakt występowania w gospodarstwie domowym osoby - użytkownika indywiduanego gospodarstwa ronego (działki ronej) ub właściciea zwierząt gospodarskich, niezaeżnie od tego czy w gospodarstwie była prowadzona aktuanie (i w okresie 12 miesięcy poprzedzających spis) działaność ronicza czy też nie oraz czy dochód z pracy w gospodarstwie ronym stanowił jakiekowiek źródło utrzymania. Dane prezentowane w niniejszej pubikacji zostały opracowane według miejsca zamieszkania użytkownika indywiduanego gospodarstwa ronego (działki ronej), które nie zawsze jest tożsame z miejscem położenia użytkowanych przez niego gruntów ronych. Gospodarstwa domowe wyodrębnione w opisany powyżej sposób okreśa się gospodarstwami związanymi z ronictwem zaś osoby, które tworzą te gospodarstwa to udność związana z ronictwem, a precyzyjniej z indywiduanymi gospodarstwami ronymi (patrz definicja gospodarstwa ronego oraz indywiduanego gospodarstwa ronego). W gospodarstwie domowym może wystąpić tyko jeden użytkownik indywiduanego gospodarstwa ronego (działki ronej), natomiast w spisywanym mieszkaniu, (pomieszczeniu nie będącym mieszkaniem), mogło mieszkać jedno, dwa, trzy ub więcej gospodarstw domowych. Liczba gospodarstw domowych z użytkownikiem indywiduanego gospodarstwa ronego (działki ronej) nie jest taka sama jak iczba użytkowników indywiduanych gospodarstw ronych. Liczba wspomnianych gospodarstw przewyższa iczbę użytkowników. Część gospodarstw domowych, 16

17 skasyfikowana jako gospodarstwa z użytkownikiem nie posiadała wyznaczonego indywiduanego gospodarstwa ronego. Sytuacje takie mały miejsce wówczas, gdy faktyczni użytkownicy byi długotrwae nieobecni przez okres powyżej 2 miesięcy. W przypadkach kiedy w gospodarstwie domowym pozostawały inne osoby, zostały one zaiczone do udności związanej z ronictwem, zaś takie gospodarstwa domowe do grupy gospodarstw związanych z ronictwem. W przypadku gdy były to gospodarstwa domowe 1-osobowe użytkowników trwae nieobecnych gospodarstwa takie zniknęły w wynikach spisu udności, zaś gospodarstwa rone tych osób są ujmowane wyłącznie w wynikach spisu ronego. 13) Rodziny Rodziny w spisach wyodrębnia się spośród osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego. Rodzina (bioogiczna) w spisie definiowana jest jako dwie ub większa iczba osób, które są związane jako mąż i żona, wspónie żyjący partnerzy (kohabitanci) - osoby płci przeciwnej ub jako rodzic i dziecko. Tak więc, rodzina obejmuje parę bez dzieci ub parę z jednym ub większą iczbą dzieci, abo też samotnego rodzica z jednym bądź większą iczbą dzieci. Wyróżniono następujące typy rodzin: małżeństwo bez dzieci, małżeństwo z dziećmi, partnerzy bez dzieci, partnerzy z dziećmi, matka z dziećmi, ojciec z dziećmi. Innowacją w spisie 2002 jest wyodrębnienie partnerów jako odrębny typ rodziny. W poprzednich spisach pary kohabitanckie wykazywano łącznie z małżeństwami. Młoda rodzina to rodzina, w której matka była w momencie spisu w wieku poniżej 30 at, a ojciec poniżej 35 at; w przypadku małżeństw (związków partnerskich) brano pod uwagę jednocześnie wiek obojga małżonków/partnerów. Jako dziecko okreśa się osobę w każdym wieku, która pozostaje w gospodarstwie domowym (ub przebywa w gospodarstwie zbiorowym) wraz z obojgiem ub jednym z rodziców. Do dzieci zaicza się również pasierbów oraz dzieci przysposobione. Dziecko do at 24 pozostające na utrzymaniu jest to dziecko w wieku 0-24 ata, które nie posiada własnego źródła utrzymania i pozostaje na utrzymaniu innej osoby wchodzącej w skład gospodarstwa domowego. 14) Źródła utrzymania gospodarstw domowych Źródła utrzymania gospodarstwa domowego (główne i dodatkowe) wynikają z indywiduanych źródeł dochodów uzyskiwanych przez poszczegónych członków gospodarstwa domowego w okresie 12 miesięcy poprzedzających spis. Jeżei członkowie gospodarstwa domowego uzyskiwai dochody z jednego rodzaju źródła, wówczas źródło to było głównym, a zarazem jedynym (wyłącznym) źródłem utrzymania ich gospodarstwa. Natomiast jeżei uzyskiwai dochody, ze źródeł zai- 17

18 czanych do różnych kategorii wówczas okreśenie, które z tych źródeł jest głównym, a które dodatkowym następowało według oświadczenia osób spisywanych. Decydujące znaczenie da okreśenia źródeł utrzymania gospodarstwa domowego miał rodzaj przeważającego dochodu osiąganego łącznie przez członków danego gospodarstwa, które ustaano poprzez łączenie indywiduanych dochodów (pochodzących z tego samego źródła) wśród poszczegónych osób. Główne źródło utrzymania gospodarstwa domowego jest to źródło, z którego pochodzi przeważająca część środków w budżecie domowym, przeznaczana na potrzeby wszystkich członków gospodarstwa. Dodatkowym źródłem utrzymania jest drugie pod wzgędem wysokości łącznego dochodu, przeznaczonego na potrzeby gospodarstwa domowego jako całości. Przy ustaaniu głównego i dodatkowego źródła utrzymania gospodarstwa domowego z użytkownikiem gospodarstwa ronego ub działki ronej uwzgędniano zarówno wartość produktów sprzedanych, jak i zużytych w gospodarstwie domowym (skonsumowanych ub wykorzystywanych do daszej produkcji w gospodarstwie ronym). Da okreśenia głównego i dodatkowego źródła utrzymania gospodarstw domowych użyto identycznej kasyfikacji jak da źródeł utrzymania osób. Jako odrębną pozycję wykazywano gospodarstwa domowe na utrzymaniu. Oznacza to, że osoby tworzące gospodarstwo domowe spełniają warunek wspónego zamieszkiwania, natomiast nie posiadają własnych źródeł dochodu, bądź posiadane środki są niewystarczające, zaś osoby te pozostają wyłącznie ub głównie na utrzymaniu innych osób spoza ich gospodarstwa. 15) Aktywność ekonomiczna udności 18 Do pracujących zaiczono wszystkie osoby w wieku 15 at i więcej, które w okresie badanego tygodnia: wykonywały przez co najmniej 1 godzinę pracę przynoszącą zarobek ub dochód, tzn. były zatrudnione w charakterze pracownika najemnego, pracowały we własnym (ub dzierżawionym) gospodarstwie ronym ub prowadziły własną działaność gospodarczą poza ronictwem, pomagały (bez wynagrodzenia) w prowadzeniu rodzinnego gospodarstwa ronego ub rodzinnej działaności gospodarczej poza ronictwem, nie wykonywały pracy (np. z powodu choroby, uropu, przerwy w działaności zakładu, trudnych warunków atmosferycznych, strajku), ae formanie miały pracę jako pracownicy najemni bądź pracujący na własny rachunek. Do pracujących w swoim gospodarstwie ronym (na działce ronej) zaiczono osoby pracujące wyłącznie ub głównie: w indywiduanych gospodarstwach ronych powyżej 1 ha, z wyłączeniem gospodarstw produkujących wyłącznie na potrzeby własne, na działkach ronych (do 1 ha użytków ronych włącznie), z wyłączeniem działek produkujących wyłącznie ub głównie na potrzeby własne, jako właściciee zwierząt gospodarskich, z wyłączeniem produkujących wyłącznie ub głównie na potrzeby własne.

19 Bezrobotni są to osoby w wieku ata, które spełniły jednocześnie trzy warunki: w okresie badanego tygodnia nie były osobami pracującymi, aktywnie poszukiwały pracy tzn. podjęły konkretne działania w ciągu 4 tygodni (wiczając jako ostatni - tydzień badany), aby znaeźć pracę, były gotowe (zdone) podjąć pracę w tygodniu badanym i następnym. Do bezrobotnych zostały zaiczone także osoby, które nie poszukiwały pracy, ponieważ miały pracę załatwioną i oczekiwały na jej rozpoczęcie. Ludność bierną zawodowo (tzn. pozostająca poza siłą roboczą) stanowią osoby w wieku 15 at i więcej, które nie zostały zakasyfikowane jako pracujące ub bezrobotne, tzn. osoby, które w badanym tygodniu: nie pracowały, nie miały pracy i jej nie poszukiwały, nie pracowały, poszukiwały pracy, ae nie były zdone (gotowe) do jej podjęcia w tygodniu badanym i następnym. Współczynnik aktywności zawodowej jest to udział osób aktywnych zawodowo (tj. pracujących i bezrobotnych) w iczbie udności ogółem oraz danej grupy. Wskaźnik zatrudnienia jest to udział osób pracujących w iczbie udności ogółem oraz danej grupy. Stopa bezrobocia jest to udział osób bezrobotnych w iczbie udności aktywnej zawodowo ogółem oraz danej grupy. Kasyfikacja statusu zatrudnienia oparta została na Internationa Cassification of Status in Empoyment (ICSE) i wyróżnia następujące kategorie pracujących: pracownik najemny - osoba zatrudniona na podstawie stosunku pracy w przedsiębiorstwie pubicznym ub u pracodawcy prywatnego; do tej kategorii zaiczono również osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zecenia ub umowy o dzieło, osoby wykonujące pracę nakładczą, duchownych, a także uczniów, zatrudnionych na podstawie umowy o naukę zawodu ub przyuczenie do pracy, jeżei otrzymywai wynagrodzenie; pracodawca - osoba, która prowadzi własną działaność gospodarczą i zatrudnia co najmniej jednego pracownika najemnego; pracujący na własny rachunek - osoba, która prowadzi własną działaność gospodarczą i nie zatrudnia pracowników; do tej kategorii zaiczono również agentów (we wszystkich rodzajach agencji) oraz członków roniczych spółdzieni produkcyjnych; pomagający bezpłatnie członek rodziny - osoba, która bez umownego wynagrodzenia pomaga w prowadzeniu rodzinnej działaności gospodarczej. 16) Mieszkania Mieszkanie jest to oka składający się z jednej ub kiku izb, łącznie z pomieszczeniami pomocniczymi, wybudowany ub przebudowany do ceów mieszkanych, konstrukcyjnie wydzieony (trwałymi ścianami) w obrębie budynku, do którego to okau prowadzi niezaeżne wejście z katki schodowej, ogónego korytarza, wspónej sieni bądź z uicy, podwórza ub ogrodu. 19

20 Przez pomieszczenie pomocnicze naeżało rozumieć: przedpokój, ho, łazienkę, ustęp, garderobę, spiżarnię, schowek i inne pomieszczenia znajdujące się w obrębie mieszkania, służące mieszkanym i gospodarczym potrzebom mieszkańców. W przypadku wieoizbowego okau ub domu indywiduanego (jednorodzinnego), w którym zamieszkiwało 2 ub więcej odrębnych gospodarstw domowych, zajmujących wyłącznie da siebie odrębne izby i inne pomieszczenia, obowiązywała zasada, że jeśi w obrębie tego okau ub domu znajdowało się przynajmniej jedno pomieszczenie, takie jak: kuchnia, łazienka ub ustęp, użytkowane wspónie przez te gospodarstwa, to taki oka (dom) stanowił jedno mieszkanie. Jeżei nie zachodził przypadek wspónego użytkowania wymienionych pomieszczeń, to zespoły pomieszczeń zajmowanych przez poszczegóne gospodarstwa uznano za odrębne mieszkania. Za mieszkanie zamieszkane stae uznano takie, w którym spisano jedną ub więcej osób i co najmniej jedną z tych osób uznano za faktycznie stae zamieszkałą. Za mieszkanie zamieszkane czasowo uznano takie, w którym spisano jedną ub więcej osób, ae żadna z tych osób nie została uznana za mieszkańca faktycznie stae zamieszkałego na danym terenie. Za mieszkanie niezamieszkane uznano takie, w którym nie spisano żadnej osoby, ani jako mieszkającej stae, ani jako przebywającej czasowo. Da tej kategorii mieszkań ustaono przyczynę, z powodu której mieszkanie było niezamieszkane. Pod wzgędem przyczyn nie zamieszkania skasyfikowano mieszkania na: jeszcze nie zasiedone w budynkach nowo zbudowanych ub rozbudowanych, niezamieszkane z powodu zmiany okatora - do wtórnego zasiedenia (przeznaczone do wynajmu ub na sprzedaż), niezamieszkane z powodu przeprowadzania remontu ub oczekiwania na remont, przeznaczone do rozbiórki bądź opuszczone z różnych przyczyn i nie ustaono, czy będą rozebrane czy wykorzystywane do ceów niemieszkanych, przeznaczone do czasowego ub sezonowego przebywania (drugie mieszkanie), wynajęte pacówce dypomatycznej ub konsuarnej innego państwa; ta grupa mieszkań z reguły była zamieszkana, ae przez osoby nie objęte spisem (korzystające z dypomatycznego immunitetu) i z tego wzgędu uznane za niezamieszkane, wykorzystywane wyłącznie do prowadzenia działaności gospodarczej. 17) Tytuł prawny zajmowania mieszkania przez gospodarstwo domowe Informacje na ten temat dotyczą tytułu prawnego do mieszkania, jaki posiadała w momencie spisu jedna ub więcej osób wchodzących w skład gospodarstwa zamieszkującego w danym mieszkaniu. Rozróżniono następujące tytuły: własność dotyczy gospodarstwa, którego członkowie mieszkają we własnym domu ub własnym mieszkaniu (w tym też gospodarstwa, które wcześniej zamieszkiwało mieszkanie z tytułu spółdzieczego prawa do okau własnościowego ub okatorskiego, ae po wejściu w życie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzieniach mieszkaniowych, zostało ustanowione na rzecz jednej ub kiku osób z gospodarstwa prawo odrębnej własności tego okau z wpisem do księgi wieczystej), 20

21 spółdziecze prawo do mieszkania dotyczy gospodarstwa, w skład którego wchodzi członek spółdzieni mieszkaniowej, posiadający spółdziecze prawo do mieszkania z daszym rozróżnieniem czy do mieszkania okatorskiego, czy własnościowego, najem dotyczy gospodarstwa, które zamieszkuje na podstawie umowy najmu okau mieszkanego, zawartej z właścicieem ub zarządcą budynku, w którym znajduje się oka (w tym okau zamiennego ub socjanego). Forma ta występuje we wszystkich rodzajach własności mieszkania tj.: w mieszkaniach stanowiących własność spółdzieni mieszkaniowych, gmin, Skarbu Państwa, zakładu pracy, towarzystw budownictwa społecznego oraz osób fizycznych, podnajem dotyczy z reguły drugiego ub trzeciego gospodarstwa zamieszkującego w charakterze subokatora, tj. osoby podnajmującej odpłatnie izbę(y) w mieszkaniu, w którym jako pierwsze spisano gospodarstwo głównego okatora najemcy, członka spółdzieni ub właściciea mieszkania, pokrewieństwo z właścicieem ub głównym okatorem mieszkania, jak również z tytułu dożywocia, inny tytuł do tej kategorii zaiczono gospodarstwa zamieszkujące: - w budynkach stanowiących własność instytucji wyznaniowych, - za pomoc w gospodarstwie domowym np. za opiekę nad chorym ub dziećmi, za korepetycje, - za świadczenie pracy w gospodarstwie ronym ub w innej działaności gospodarczej prowadzonej przez właściciea mieszkania ub domu, - jako pomoc charytatywna da osoby (rodziny), która znaazła się w trudnej sytuacji, mieszkaniowej, za opiekę nad mieszkaniem, - bez tytułu prawnego jako tzw. dzicy okatorzy. 18) Izby Za izby uznano pomieszczenia w mieszkaniu oddzieone od innych pomieszczeń stałymi ścianami sięgającymi od podłogi do sufitu, z bezpośrednim oświeteniem dziennym i o powierzchni nie mniejszej niż 4 m 2. Izbami są pokoje oraz kuchnie spełniające powyższe kryteria. Inne pomieszczenia w mieszkaniu, takie jak: przedpokój, ho, łazienka, ubikacja, spiżarnia, schowek, garderoba, akowa, obudowana weranda, ganek, są pomieszczeniami pomocniczymi i nie uznaje się ich za izby. 19) Powierzchnia użytkowa mieszkań Powierzchnia użytkowa mieszkania jest to suma powierzchni wszystkich pomieszczeń znajdujących się w obrębie mieszkania, a w szczegóności: pokoi, kuchni (z oknem i bez okna), akow, spiżarni, przedpokoi, hoi, łazienek, ubikacji, obudowanej werandy ub ganku oraz innych pomieszczeń służących mieszkanym ub gospodarczym potrzebom mieszkańców okau, bez wzgędu na ich przeznaczenie i sposób użytkowania. Nie zaiczono do powierzchni użytkowej mieszkania powierzchni: bakonów, tarasów i oggii, antreso, szaf i schowków w ścianach, prani, suszarni, strychów, piwnic i komórek przeznaczonych do przechowywania opału oraz powierzchni garaży. Powierzchnię sieni z reguły zaiczono do powierzchni mieszkania. 21

22 W budynkach indywiduanych (jednorodzinnych) będących w budowie, ae już częściowo zamieszkanych, w powierzchni użytkowej mieszkania uwzgędniono tyko powierzchnię izb i pomieszczeń pomocniczych wykończonych. 20) Rodzaj podmiotu będącego właścicieem mieszkania W spisie ustaono rodzaj podmiotu, który posiadał prawo własności do mieszkania. Stan prawny do mieszkania ustaano na tzw. krytyczny moment spisu. Pod wzgędem rodzaju podmiotów władających skasyfikowano mieszkania na stanowiące własność: osób fizycznych - zaiczono tu zarówno mieszkania stanowiące cały budynek będący własnością osoby fizycznej jak też mieszkania stanowiące wyodrębnione okae na rzecz osób fizycznych znajdujące się w budynku wieomieszkaniowym będącym nieruchomością wspóną. Do podgrupy wyodrębnionych okai w budynkach wieomieszkaniowych zaiczono również mieszkania w budynkach spółdzieczych, da których na mocy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzieniach mieszkaniowych zostało ustanowione odrębne prawo własności na rzecz osoby fizycznej (osób fizycznych, np. małżeństwa), ujawnione w księdze wieczystej; spółdzieni mieszkaniowych; gmin - wykazano tu mieszkania stanowiące własność gminy ub powiatu (okanej wspónoty samorządowej), a także mieszkania przekazane gminie, ae pozostające w dyspozycji jednostek użyteczności pubicznej takich jak: zakłady opieki zdrowotnej, ośrodki pomocy społecznej, jednostki systemu oświaty, instytucje kutury; Skarbu Państwa - zaiczono tu mieszkania pozostające w zasobie Agencji Własności Ronej Skarbu Państwa, Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, pozostające w zarządzie jednostek podegłych ministerstwom: Obrony Narodowej, Spraw Wewnętrznych i Administracji, Sprawiediwości, szefowi Urzędu Ochrony Państwa, organów administracji państwowej, kontroi państwowej itp.; zakładów pracy (sektora pubicznego i prywatnego); pozostałych podmiotów - do tej kategorii zaiczono mieszkania stanowiące własność instytucji budujących da zysku przeznaczone na sprzedaż (ae jeszcze nie sprzedane osobom fizycznym) ub na wynajem, mieszkania stanowiące własność instytucji wyznaniowych, stowarzyszeń, partii, związków zawodowych itp., jak również mieszkania stanowiące własność towarzystw budownictwa społecznego. 21) Urządzenia (instaacje) techniczno-sanitarne w mieszkaniu W spisie wykazano urządzenia czynne jak i chwiowo nieczynne, a także te, które już zainstaowano w mieszkaniu, ae nie podłączono ich jeszcze do sieci. Nie spisano natomiast urządzeń, które na skutek znacznych uszkodzeń były nieczynne dłużej niż rok. Wodociąg - za mieszkanie wyposażone w wodociąg uznano takie, w obrębie którego znajdował się kran z wodą bieżącą. Urządzenia te wykazano w podziae na podłączone do sieci (wodociąg sieciowy) i stanowiące urządzenia okane. 22