C. zwykłą większością głosów D. bezwzględną większością głosów

Transkrypt

1 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE X KONKURS WIEDZY OBYWATELSKIEJ I EKONOMICZNEJ ETAP SZKOLNY, 18 PAŹDZIERNIKA 2012 R. ARKUSZ ZADAŃ W zadaniach 1-21 wybierz jedną prawidłową odpowiedź. Zadanie 1. (0-1) Po wielogodzinnej dyskusji członkowie zespołu muzycznego osiągnęli konsensus w sprawie promocji nowej płyty. W jaki sposób członkowie tej grupy podjęli decyzję? A. jednomyślnie B. w drodze losowania C. zwykłą większością głosów D. bezwzględną większością głosów Zadanie 2. (0-1) Członkowie lokalnego stowarzyszenia postanowili wyrazić swoje niezadowolenie z działań burmistrza i zebrali się z transparentami przed urzędem gminy. Jak nazywa się takie działanie? A. strajk B. parada C. pikieta D. petycja Zadanie 3. (0-1) Jak nazywają się przeciwnicy instytucji państwa, którzy uważają, że nieograniczona wolność jednostki jest wartością najważniejszą? A. apatrydzi B. anarchiści C. kosmopolici D. monarchiści Zadanie 4. (0-1) Jaki status prawny w Polsce mają obywatele Polski identyfikujący się z narodem niemieckim? A. grupy wyznaniowej C. mniejszości narodowej B. mniejszości etnicznej D. grupy narodowościowej Zadanie 5. (0-1) Jak nazywa się postawa opierająca się na wrogości wobec osób innej narodowości lub pochodzenia etnicznego? A. nazizm B. rasizm C. ksenofobia D. antysemityzm Zadanie 6. (0-1) Która z poniższych organizacji ma za główny cel udzielanie pomocy humanitarnej? A. Greenpeace B. Polski Czerwony Krzyż C. Transparency International D. Komitet Ochrony Praw Dziecka Zadanie 7. (0-1) Którą instytucję międzynarodową symbolizuje zamieszczone poniżej logo? A. Światowej Organizacji Zdrowia B. Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju C. Funduszu Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci D. Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury Strona 1 z 9

2 Zadanie 8. (0-1) W procesie legislacyjnym Prezydent RP ma prawo skierować ustawę przed jej podpisaniem do A. Trybunału Stanu C. Trybunału Konstytucyjnego B. Sądu Najwyższego D. Naczelnego Sądu Administracyjnego Zadanie 9. (0-1) Która instytucja sprawuje w stosunku do obywateli taką samą funkcję, jak Trybunał Stanu wobec Prezydenta, który w trakcie swej kadencji popełni przestępstwo. A. sądy wojskowe B. sądy powszechne C. Trybunał Konstytucyjny D. Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej Zadanie 10. (0-1) Na podstawie którego kodeksu sąd określa sposób podziału spadku po śmierci spadkodawcy? A. karnego B. etycznego C. cywilnego D. administracyjnego Zadanie 11. (0-1) W jakim wieku obywatele Polski uzyskują prawo do oddawania głosu w wyborach prezydenckich? A. 16 lat B. 18 lat C. 21 lat D. 35 lat Zadanie 12. (0-1) Co jest wspólnym elementem wyborów do rady gminy i powiatu? A. oddawanie głosu na tej samej karcie do głosowania B. moment zarządzenia przez Prezesa Rady Ministrów C. wymóg ukończenia 21 roku życia do kandydowania na radnego D. nakaz zrywania plakatów wyborczych w okresie ciszy wyborczej Zadanie 13. (0-1) Który z poniższych podmiotów może być organem wykonawczym w mieście na prawach powiatu? A. wójt B. starosta C. prezydent D. zarząd miasta Zadanie 14. (0-1) W której z poniższych grup znajdują się wyłącznie państwa, które mają inną walutę niż euro. A. Litwa, Łotwa, Estonia C. Bułgaria, Słowacja, Słowenia B. Czechy, Węgry, Rumunia D. Dania, Irlandia, Wielka Brytania Zadanie 15. (0-1) Unia Europejska nie organizuje olimpiad przedmiotowych dla gimnazjalistów w Polsce, lecz je dofinansowuje. Przejawem której zasady jest takie działanie? A. solidarności B. pomocniczości C. proporcjonalności D. sprawiedliwości społecznej Zadanie 16. (0-1) W systemie dwupartyjnym istnienie więcej niż dwóch partii politycznych jest prawnie zakazane. Zadanie 17. (0-1) Faworyzowanie znajomych przy obsadzaniu stanowisk w urzędzie jest formą korupcji. Zadanie 18. (0-1) W Polsce zakazane jest stosowanie cenzury represyjnej. Strona 2 z 9

3 Zadanie 19. (0-1) Przewodniczącym Sojuszu Lewicy Demokratycznej jest A. Leszek Miller C. Wojciech Olejniczak B. Leszek Balcerowicz D. Aleksander Kwaśniewski Zadanie 20. (0-1) Która z wymienionych partii ma obecnie najmniej przedstawicieli w Sejmie? A. Solidarna Polska C. Polskie Stronnictwo Ludowe B. Prawo i Sprawiedliwość D. Sojusz Lewicy Demokratycznej Zadanie 21. (0-1) Która z przedstawionych osób jest w 2012 roku ministrem edukacji narodowej? A B C D Źródło: Serwis Sejmu RP, dostęp z dn Zapoznaj się z poniższym wykresem, a następnie wykonaj zadania Kolejność opisów w legendzie odpowiada kolejności słupków. Na podstawie: Stowarzyszenie Klon/Jawor, Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych 2012, z dn Zadanie 22. (0-1) Które organizacje są najmniej zainteresowane środkami europejskimi? A. w wieku poniżej 3 lat B. w wieku 3-5 lat C. w wieku 6-10 lat D. w wieku 16 lat i więcej Zadanie 23. (0-1) Ponad jedna trzecia zbadanych organizacji nie jest zainteresowana środkami europejskimi. A. prawda C. nie można tego określić na podstawie wykresu B. fałsz Strona 3 z 9

4 Zadanie 24. (0-1) Taka sama liczba organizacji istniejących lat i ponad 16 jest niezainteresowana funduszami europejskimi. A. prawda C. nie można tego określić na podstawie wykresu B. fałsz Zadanie 25. (0-1) Jak zmienia się odsetek organizacji niezainteresowanych funduszami europejskimi w zależności od ich wieku? A. nie zmienia się B. nie można tego określić na podstawie wykresu C. im starsza organizacja, tym mniej niezainteresowana D. im starsza organizacja, tym bardziej niezainteresowana Zapoznaj się z poniższym tekstem, a następnie wykonaj zadania Skwierzyna nie odwołała burmistrza Z uwagi na zbyt niską frekwencję nieskuteczne okazało się przeprowadzone 1 kwietnia referendum w sprawie odwołania burmistrza Skwierzyny Tomasza Watrosa poinformowała Marta Piekarska z Miejskiej Komisji do Spraw Referendum w Skwierzynie. Uprawnionych do udziału w referendum było nieco ponad 10 tys. osób. Referendum byłoby ważne, gdyby wzięły w nim udział 2594 osoby uprawnione do głosowania tj. 3/5 liczby osób, które wzięły udział w ostatnich wyborach burmistrza Skwierzyny. Tymczasem do urn poszło 1317 osób. Inicjator referendum, sołtys sołectwa Świniary Czesław Januszkiewicz tłumaczył, że postanowił podjąć próbę odwołania burmistrza, gdyż jego zdaniem gmina jest przez niego źle zarządzana. Burmistrz Skwierzyny Tomasz Watros powiedział z kolei po zakończeniu głosowania, że trudno mu mówić o zadowoleniu. Jestem trochę bardziej spokojny, że to co zaczęliśmy będziemy mogli dokończyć. Chciałbym podziękować tym którzy dali nam szansę mówił. To kolejne referendum dotyczące lokalnych władz samorządowych, które w ostatnim czasie odbyło się w Lubuskiem. 25 marca w Krośnie Odrzańskim mieszkańcy w drodze referendum decydowali o losach burmistrza Marka Cebuli i tamtejszej rady miejskiej. Referendum było nieważne ze względu na niską frekwencję (wyniosła 14,5 procent). W Krośnie Odrzańskim referendum było m.in. skutkiem ubiegłorocznej fali protestów, które wywołały plany dotyczące zamiaru likwidacji szkół. Ostatecznie, pod naciskiem społecznym, burmistrz zrezygnował z ich zamykania. Źródło: Wprost, z dn Zadanie 26. (0-1) Jaką rolę w kwestii referendum w Skwierzynie odegrał sołtys sołectwa Świniary? A. był jego pomysłodawcą B. zarządził jego zorganizowanie C. sfinansował jego przeprowadzenie D. kontrolował, czy sposób jego przeprowadzenia jest zgodny z prawem Zadanie 27. (0-1) Frekwencja wyrażona w procentach w referendum zorganizowanym w Krośnie Odrzańskim była wyższa niż w Skwierzynie. Zadanie 28. (0-1) W której gminie referendum w sprawie odwołania burmistrza odbyło się wcześniej? A. w gminie Skwierzyna B. w gminie Krosno Odrzańskie Strona 4 z 9

5 Zadanie 29. (0-1) Co było przyczyną nieodwołania burmistrza w Krośnie Odrzańskim? A. nieważność referendum B. decyzja sądu o unieważnieniu referendum C. zbyt duża liczba głosów za utrzymaniem burmistrza D. zmiana decyzji przez burmistrza w sprawie likwidacji szkół Zadanie 30. (0-1) Aby wynik referendum w sprawie odwołania burmistrza w Skwierzynie był ważny, liczba osób biorących udział w referendum powinna wynieść co najmniej 60% A. wszystkich mieszkańców gminy. B. mieszkańców gminy uprawnionych do głosowania. C. osób biorących udział w ostatnich wyborach na burmistrza Skwierzyny. D. wyborców, którzy w ostatnich wyborach samorządowych zagłosowali na obecnego burmistrza. Zadanie 31. (0-1) Referendum to forma demokracji A. pośredniej. B. bezpośredniej. Zadanie 32. (0-1) Zdanie Referendum byłoby ważne, gdyby wzięły w nim udział 2594 osoby uprawnione do głosowania jest A. wyrażeniem opinii. B. stwierdzeniem faktu. Zapoznaj się z poniższym wykresem, a następnie wykonaj zadania Źródło: Stowarzyszenie Klon/Jawor, Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych 2012, z dn Zadanie 33. (0-1) Którego roku dotyczą przedstawione powyżej dane o popularności i znaczeniu poszczególnych źródeł finansowania organizacji pozarządowych? A B C D Strona 5 z 9

6 Zadanie 34. (0-1) Wskaż najczęściej wykorzystywane źródło finansowania organizacji pozarządowych w 2009 r. A. środki samorządowe C. publiczne środki rządowe B. składki członkowskie D. wsparcie innych organizacji Zadanie 35. (0-1) Które z podanych poniżej źródeł stanowi ponad 20% przychodu sektora pozarządowego? A. własny majątek C. publiczne środki rządowe B. składki członkowskie D. filantropia indywidualna i instytucjonalna Zadanie 36. (0-1) Które z podanych poniżej źródeł stanowiło większą część przychodu sektora pozarządowego niż pozostałe podane poniżej źródła? A. własny majątek organizacji B. wsparcie innych organizacji Zapoznaj się z poniższą tabelą, a następnie wykonaj zadania C. publiczne środki zagraniczne D. filantropia indywidualna i instytucjonalna Źródło: GUS, Rocznik Statystyczny Pracy 2010, z dn Zadanie 37. (0-1) Zaznacz zdanie prawdziwe. A. Liczba bezrobotnych kobiet w wieku lata była większa w 2008 r. niż w 2009 r. B. Liczba bezrobotnych kobiet w wieku lata była większa w 2009 r. niż w 2008 r. C. Na podstawie powyższej tabeli nie można stwierdzić, w którym roku liczba bezrobotnych kobiet w wieku lata była większa. Zadanie 38. (0-1) W której grupie wiekowej było w 2008 r. najmniej bezrobotnych mężczyzn? A. do 24 lat B C D. 55 lat i więcej Zadanie 39. (0-1) Uzupełnij zdanie: W 2008 roku liczba bezrobotnych mężczyzn w wieku była bezrobotnych kobiet w tym samym przedziale wiekowym. A. równa liczbie B. większa niż liczba C. mniejsza niż liczba Strona 6 z 9

7 Zadanie 40. (0-1) Wskaż zdanie, którego zgodność z prawdą możesz stwierdzić tylko na podstawie danych z tabeli. A. W 2008 r. więcej mężczyzn niż kobiet straciło pracę. B. W 2009 r. stopa bezrobocia była wyższa niż w 2008 r. C. W 2008 r. stopa bezrobocia wśród kobiet była wyższa niż wśród mężczyzn. D. W 2009 r. największą grupę bezrobotnych stanowiły pod względem wykształcenia osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Zadanie 41. (0-1) Ponad jedna czwarta bezrobotnych kobiet w 2009 była w wieku lat. Zapoznaj się z poniższym tekstem, a następnie wykonaj zadania Tanie wakacje ryzykowne wakacje Upadłość Sky Clubu i kłopot tysięcy Polaków przebywających na wczasach i kolejnych oczekujących na wyjazd wywołały dyskusję. Jak zorganizować branżę turystyczną, aby turysta nie ryzykował, kupując zagraniczną wycieczkę? Pomysł pojawił się natychmiast trzeba powołać fundusz gwarantujący szczęśliwy powrót z wakacji lub zwrot pieniędzy. Kto miałby się zrzucać? Oczywiście turyści. "Gdy ktoś kupuje wycieczkę za 1500 zł, to dwa, trzy euro dodatkowo nie ma dla niego znaczenia" przekonywali przedstawiciele branży. [ ] Polskie przepisy nakładają na organizatorów turystyki obowiązek ubezpieczenia się na wypadek upadłości. Składka i kwota ubezpieczenia są pochodną obrotów firmy im więcej turystów wysyła biuro na wakacje, tym wyższa musi być kwota ubezpieczenia. Przepisy są logiczne, jasne i jak zwykle w Polsce... nie działają jak trzeba. Problem widać na przykładzie Sky Clubu roszczenia turystów szacowane są na 35 mln zł, a kwota gwarantowana przez ubezpieczyciela to zaledwie 25 mln zł. [ ] Abstrahując jednak od tej sytuacji specjaliści od rynku turystycznego wiedzą, jakie patologie występują na rynku. Ot, choćby praktyka dzielenia usługi turystycznej na przewóz i samą usługę. Efekt? W podstawie ubezpieczenia nie uwzględnia się całej wpłaty klienta, lecz tylko jej część. Cel? Oszczędzanie na polisie... Skutek? Ryzyko, że ubezpieczyciel nie pokryje z polisy wszystkich roszczeń klientów. Recepta na to zjawisko? Zdaniem branży i przedstawicieli urzędów marszałkowskich (nadzorują one biura podróży) dodatkowy fundusz finansowany przez klientów Ale może zamiast tego warto zawalczyć o uzdrowienie systemu ubezpieczeń? Doprowadzić do stanu, w którym kwota ubezpieczenia odpowiada wartości ewentualnych roszczeń. Co więcej może trzeba tak uprościć przepisy, aby roszczenia zaspokajano jak najszybciej, a nie po wielu miesiącach. Aby to osiągnąć, nie trzeba tworzyć nowego prawa, powoływać nowego funduszu i korzystać z pieniędzy turystów. Wystarczy nieco poprawić już istniejące przepisy. I bardziej kontrolować ubezpieczenia wykupywane przez biura. A do klientów biur można wyłącznie zaapelować, aby z rozmysłem wybierali wakacyjne oferty. W turystyce taniej to prawie zawsze znaczy gorzej. I ma to większe znaczenie niż w innych branżach. I nie chodzi tylko o to, czy będziemy mieli okno od morza, czy od strony hotelowego zaplecza. Wojna cenowa biur może mieć ofiary w postaci klientów Źródło: Artur Kiełbasiński, Gazeta Wyborcza, ryzykowne_wakacje.html, z dn Zadanie 42. (0-1) Zdaniem autora tekstu dzielenie usługi turystycznej na samą usługę i przewóz jest przejawem A. łamania prawa. B. brutalnego traktowania klientów. C. chęci płacenia niższych składek ubezpieczeniowych. D. chęci zwiększenia liczby klientów poprzez oferowanie niskich cen usług. Strona 7 z 9

8 Zadanie 43. (0-1) Według autora tekstu godnym rozważenia pomysłem rozwiązania problemu klientów bankrutujących biur turystycznych jest A. dzielenie usługi turystycznej na samą usługę i przewóz. B. zwiększenie liczby klientów biur celem podwyższenia kwoty ubezpieczenia. C. powołanie funduszu gwarantującego szczęśliwy powrót z wakacji lub zwrot pieniędzy. D. modyfikacja zapisów prawnych określających warunki ubezpieczeń dokonywanych przez biura. Zadanie 44. (0-1) Autor tekstu uważa, że klienci biur turystycznych powinni rozsądniej wybierać oferty wyjazdowe. Zadanie 45. (0-1) Zgodnie z tekstem kwota 25 mln zł gwarantowana przez ubezpieczyciela nie pokryje całej kwoty będącej przedmiotem żądań klientów upadłego biura turystycznego. Zadanie 46. (0-1) Który organ sprawuje nadzór nad działalnością biur podróży? A. Marszałek Sejmu C. fundusz gwarancyjny B. sejmik wojewódzki D. marszałek województwa Zapoznaj się z poniższymi rysunkami, a następnie wykonaj zadania rysunek 1 rysunek 2 Źródło: Danuta Sterna, Centrum Edukacji Obywatelskiej, z dn Zadanie 47. (0-2) Nazwij problem, który obrazuje rysunek 1. Wyjaśnij, co twoim zdaniem wskazuje na ten problem. Podaj co najmniej jeden argument. Zadanie 48. (0-1) Przedstaw swoje zdanie, udzielając odpowiedzi na zadane przez autorkę pytanie na rysunku 2. Uzasadnij swoją odpowiedź co najmniej jednym argumentem. Strona 8 z 9

9 Wykonaj zadania i zapisz odpowiedzi na karcie odpowiedzi. Zadanie 49. (0-2) Podaj dwa czynniki, które utrudniają odwołanie burmistrza w wyniku lokalnego referendum. Wyjaśnij, dlaczego utrudniają one odwołanie burmistrza poprzez referendum lokalne. Zadanie 50. (0-1) Napisz, co jest w twoim przypadku kosztem alternatywnym, który ponosisz pisząc test etapu szkolnego Konkursu Wiedzy Obywatelskiej i Ekonomicznej. Zadanie 51. (0-1) Posłowie w Sejmie zasiadają zgodnie z orientacją polityczną klubu, do którego należą, tzn. po lewej stronie sali patrząc z fotela Marszałka zasiadają posłowie klubów lewicowych, po prawej prawicowych. Zgodnie z tą zasadą zaznacz na schemacie, w której części sali zajmują miejsca posłowie z partii: PO, PiS, RP. Zadanie 52. (0-1) Oznacz na mapie literą A kraj, który stał się członkiem Unii Europejskiej w tym samym roku, co Bułgaria. Zadanie 53. (0-1) Oznacz na mapie literą B kraj, w którym znajduje się główna siedziba Komisji Europejskiej. Zadanie 54. (0-1) Oznacz na mapie literą C obecnego członka Unii Europejskiej, który w 1999 roku stał się obok Czech i Węgier członkiem Paktu Północnoatlantyckiego. Już dziś o znajdziesz zadania I etapu KWOiE wraz z odpowiedziami na stronie Międzyszkolnych Klubów Olimpijskich na Facebooku. Zapraszamy na facebook.pl/ceo.mkol. Zachęcamy do śledzenia strony MKOl. Trenerzy Klubów laureaci i finaliści KWOiE mają do przekazania nie tylko wiadomości potrzebne podczas Konkursu, ale i wskazówki wynikające z doświadczenia uczestnika. II ETAP W II etapie twoim zadaniem będzie m.in. zrealizowanie projektu. Do 12 listopada na twój adres podany przez nauczyciela w protokole etapu szkolnego otrzymasz linki do indywidualnych formularzy, poprzez które będziesz relacjonował postępy swojej pracy. Kolejne części projektu wybór rodzaju i tematu, plac pracy, prezentacja będziesz musiał wysłać przez formularze odpowiednio do 3, 17 i 31 grudnia. Przewodnik po realizacji projektu znajdziesz na Strona 9 z 9