Informacja nt. realizacji Programu Poprawy Bezpieczeństwa Obywateli Bezpieczna Polska za okres lipiec 2004 czerwiec 2005

Transkrypt

1 INFORMACJA NT. REALIZACJI PROGRAMU POPRAWY BEZPIECZEŃSTWA OBYWATELI BEZPIECZNA POLSKA ZA OKRES LIPIEC 2004 CZERWIEC 2005 Warszawa, październik 2005 r.

2 1 stanowi trzeci dokument sprawozdawczy z wykonania założeń do powyższego Programu. Zawiera ona zestawienie najważniejszych zadań (przedsięwzięć) realizowanych przez poszczególne resorty w okresie od lipca 2004 r. do czerwca 2005 r. Program jest realizowany nieprzerwanie od września 2002 r. na podstawie trzech harmonogramów, które zarazem stanowiły modyfikację założeń i celów pierwotnie w nim zawartych, związanych przede wszystkim z zagadnieniami szeroko rozumianej prewencji kryminalnej, jak również poprawy efektywności działania służb ochrony prawa. Dodatkowo należy zaznaczyć, że wiele z zadań wskazanych w niniejszej Informacji dotyczy problematyki edukacji społecznej w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego, prowadzonej zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Dokument podejmuje także kwestię promocji Polski jako kraju względnie bezpiecznego wśród pozostałych państw europejskich (zadanie realizowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych). Z drugiej strony, ukazuje różne zagrożenia, związane chociażby ze zjawiskiem narkomanii i alkoholizmu w Siłach Zbrojnych i wskazuje na inicjatywy podejmowane przez resort obrony narodowej w zakresie zwalczania tego rodzaju patologii (np. realizowanie wieloletnich programów profilaktycznych przeznaczonych dla żołnierzy). EFEKTY REALIZACJI: L.p. Podmiot wiodący Zadanie 1. MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI 1) Poprawa efektywności zapobiegania patologiom w obrocie gospodarczym oraz ujawniania i ścigania przestępstw gospodarczych. W ramach tego zadania:

3 2 - Monitorowano efektywność rozpoznania operacyjnego i zwalczania zagrożeń przestępczością gospodarczą, generujących największe straty Skarbu Państwa i legalnego obrotu gospodarczego. - Opracowano informację uogólniającą na temat mechanizmów przestępczego działania i sposobów ujawniania sprawców przestępstw wyłudzeń podatku akcyzowego przy obrocie gazem propan-butan, przeznaczonym do celów gospodarczo-bytowych, wykorzystywanym nielegalnie do pojazdów mechanicznych. Informację przekazano do wszystkich komend wojewódzkich Policji. - Koordynowano czynności wykrywcze jednostek terenowych Policji w kraju w zakresie prowadzonych postępowań przygotowawczych w sprawach wyłudzeń środków finansowych. - Koordynowano czynności operacyjno-wykrywcze w zakresie nielegalnego pośrednictwa pracy i oszustw na szkodę obywateli polskich poszukujących pracy zarobkowej za granicą. - Współdziałano z Ministerstwem Finansów i koordynowano czynności operacyjno-wykrywcze w zakresie nielegalnego urządzania i prowadzenia gier na automatach. - Koordynowano czynności operacyjno-wykrywcze w zakresie prowadzenia oszukańczych loterii promocyjnych i audiotele. - Opracowano ocenę pracy operacyjnej pionu do walki z przestępczością gospodarczą za 2004 r. i założenia programu naprawczego pracy operacyjnej, który przesłano do komend wojewódzkich Policji. Ocenę zaprezentowano na Rocznej Naradzie Zastępców Komendantów i Naczelników Wydziałów Służby Kryminalnej Policji. - Uczestniczono w pracach Zespołu GAFU w Ministerstwie Finansów w zakresie ochrony interesów finansowych RP i UE. - Uczestniczono w pracach Zespołu ds. Opracowania Narodowej Strategii Zapobiegania Przestępczości Gospodarczej. Na potrzeby Zespołu opracowano informację na temat obszarów najbardziej zagrożonych przestępczością gospodarczą oraz ocenę efektów procesowych uzyskanych przez pion do walki z przestępczością gospodarczą w 2004 r. - Opracowywano i przekazywano do Departamentu Podatku Akcyzowego Ministerstwa Finansów comiesięczne informacje na temat efektów procesowych uzyskanych przez Policję w zakresie zwalczania przestępczości akcyzowej. - Zorganizowano, przy współudziale Ministerstwa Środowiska, szkolenie dla 40 policjantów na temat zwalczania przestępczości przeciwko zagrożonym gatunkom zwierząt i roślin objętych ochroną Konwencji Waszyngtońskiej CITES. 2) Kontynuowanie realizacji programu pozbawiania sprawców korzyści majątkowych uzyskanych

4 3 z przestępstwa i opodatkowania przychodów pochodzących z nieujawnionych źródeł lub nie znajdujących pokrycia w ujawnionych dochodach. Realizacja powyższego zadania obejmowała: - Prowadzenie miesięcznego monitoringu skuteczności działań rewindykacyjnych służby kryminalnej. Opracowano roczną analizę podejmowanych przez Policję przedsięwzięć w zakresie pozbawiania sprawców korzyści z przestępstwa. - Kontynuowanie współpracy z Generalnym Inspektorem Informacji Finansowej i podległym mu Departamentem Informacji Finansowej (udzielanie pomocy w ustaleniach operacyjnych oraz koordynacja współdziałania między komendami wojewódzkimi Policji a jednostką wywiadu finansowego). - Zorganizowanie szkolenia na temat prawno-karnych podstaw pozbawiania sprawców korzyści majątkowych uzyskanych z przestępstwa i opodatkowania przychodów z nieujawnionych źródeł dla policjantów Biura Taktyki Zwalczania Przestępczości KGP. 3) Realizacja programu zapobiegania i zwalczania przestępczości w obszarze zaawansowanych technologii informatycznych, m.in. poprzez utworzenie na szczeblu KGP komórki o charakterze koordynacyjno-wykonawczym oraz na szczeblu komend wojewódzkich Policji wyodrębnionych komórek do walki z przestępczością komputerową. W ramach tego zadania, realizowano program zapobiegania i zwalczania przestępczości w obszarze zaawansowanych technologii informatycznych. Za realizację programu od 1 czerwca 2004 r. odpowiada Zespół Komputerowy Centralnego Biura Śledczego KGP. 4) Poprawa efektywności przeciwdziałania i zwalczania oszustw w sektorze ubezpieczeń oraz przestępstw prania brudnych pieniędzy. W obu obszarach zagrożeń prowadzono miesięczny monitoring stanu zagrożenia i efektów wykrywczych uzyskiwanych przez Policję. Na bieżąco realizowano współpracę z Polską Izbą Ubezpieczeń w sferze problematyki dotyczącej bezpieczeństwa rynku ubezpieczeń. Uczestniczono także w posiedzeniach Zespołu ds. przestępczości ubezpieczeniowej PIU,

5 4 wymieniając się informacjami na temat nowych metod popełniania przestępstw ubezpieczeniowych i taktyki ich zwalczania. Realizowano również współpracę z Generalnym Inspektorem Informacji Finansowej. Zadanie to realizowane jest także poprzez opracowanie, a w dalszej kolejności wdrożenie do służby w ruchu drogowym projektu informatycznego Systemu Wsparcia Ruchu Drogowego (SWRD), który stanowi jeden z elementów Programu Zapobiegania i Zwalczania Przestępczości Samochodowej. W dalszym ciągu (plany dotyczą 2005 /2006 r.) dąży się m.in. do wyposażenia 557 radiowozów w specjalistyczne tablety, drukarki i aparaty cyfrowe do kompleksowej obsługi zdarzeń drogowych w ramach realizacji programu. Elektroniczny system przekazywania informacji do firm ubezpieczeniowych, pozwoli m.in. na znaczne ograniczenie przestępczości ubezpieczeniowej. 5) Zintensyfikowanie działań w zakresie ochrony własności intelektualnej. Powyższa problematyka z chwilą likwidacji Wydziału dw. z Przestępczością Gospodarczą Biura Służby Kryminalnej KGP ( r.), przeszła w gestię Wydziału VI CBŚ KGP. W ramach Biura Taktyki Zwalczania Przestępczości KGP prowadzono miesięczny monitoring zagrożeń wyżej wymienioną przestępczością oraz analizowano efekty wykrywcze poszczególnych komend wojewódzkich Policji. Doraźnie udzielano pomocy jednostkom terenowym Policji i podejmowano przedsięwzięcia o charakterze koordynacyjnym. W styczniu 2005 r. opracowano analizę zagrożenia przestępczością przeciwko własności intelektualnej i przemysłowej, której wyniki zaprezentowane zostały na Rocznej Naradzie Zastępców Komendantów Wojewódzkich i Naczelników Wydziałów Służby Kryminalnej. 6) Kontynuowanie prac nad budową bazy danych w ramach Krajowego Systemu Informatycznego (KSI), służącej potrzebom kontroli granicznej oraz ustalania legalności pobytu cudzoziemców na terytorium RP. W Komendzie Głównej Policji przygotowano projekt ustawy o zmianie ustawy o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji kryminalnych oraz ustawy o cudzoziemcach. Ustawę uchwalono, weszła w życie w sierpniu 2004 r. Została opublikowana w Dzienniku Ustaw Nr 179,

6 5 poz Policja wnosiła o usunięcie zapisów o KSI, jednak propozycje te nie zostały uwzględnione i zgodnie z projektem rządowym ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r o zmianie ustawy o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji kryminalnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 179, poz. 1842) wprowadziła m.in. następujące zmiany do ustawy o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji kryminalnych: - zgodnie z art. 1 ust. 1 nazwa ustawy otrzymała brzmienie o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji kryminalnych oraz o Krajowym Systemie Informatycznym, - art. 1 ust. 12 ustanowił ministra właściwego do spraw wewnętrznych jako organ administracji rządowej właściwy w sprawach gromadzenia, przetwarzania i udostępniania danych w Krajowym Systemie Informatycznym, - art. 3 zmienił treść art. 162 ustawy z dnia 23 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz.U. Nr 128, poz oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959), który otrzymał brzmienie Minister właściwy do spraw wewnętrznych utworzy Krajowy System Informatyczny do dnia 30 czerwca 2005 r. 7) Kontynuowanie działań w ramach Strategii zintegrowanego zarządzania granicą w latach oraz kontynuacja Planu działania w zakresie wdrażania dorobku prawnego Schengen w Polsce (Poland Schengen Action Plan). W okresie lipiec 2004 r. czerwiec 2005 r. realizowano szereg zadań wynikających ze Strategii: - Rozbudowa Krajowego Systemu Informacyjnego Policji (KSIP). W ramach zapewnienia wsparcia informatycznego, w okresie sprawozdawczym wdrożono etap XV oraz rozpoczęto realizację etapu XVI rozbudowy KSIP. Wdrożenie etapu XV związane było z implementacją w systemie KSIP tzw. NIEBIESKICH KART. Efektem realizacji etapu XVI była poprawa wydajności KSIP, zwiększenie jego funkcjonalności, dostosowanie do wymagań użytkowników i obowiązującego prawa, integracja KSIP z systemem CEPiK, integracja z systemem Straży Granicznej. Pełne wdrożenie etapu XVI rozbudowy KSIP nastąpiło 30 maja 2005 r. - Budowa Systemu Wsparcia Ruchu Drogowego (SWRD). Realizacja wyżej wymienionego projektu została rozpoczęta w 2004 r. Wdrożenie SWRD jest przewidziane na IV kwartał 2006 r. Zgłoszony został również projekt organizacji mobilnego dostępu do baz danych w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego TRANSPORT, którego

7 6 rozpoczęcie realizacji przewidziane jest na przełom 2005/2006 r. Wykonanie wyżej wymienionego projektu przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym - Budowa Policyjnego Rejestru Imprez Masowych (PRIM). W 2004 r. przygotowano i zatwierdzono stosowne dokumenty koncepcyjne w zakresie budowy PRIM. Aktualnie trwa postępowanie przetargowe. Realizacja wyżej wymienionego przedsięwzięcia będzie bezpośrednio służyć poprawie bezpieczeństwa na imprezach masowych. - Doposażenie w komputerowe stacjonarne stacje dostępowe. W ramach zapewnienia wsparcia informatycznego na każdym szczeblu wykonywania obowiązków służbowych w kontekście upowszechnienia dostępu w Policji do systemów informatycznych, zrealizowano (w omawianym okresie) trzy projekty zakupowe komputerowych stacjonarnych stacji dostępowych z oprogramowaniem. - Budowa cyfrowych sieci teletransmisyjnych. W ramach przygotowania infrastruktury teleinformatycznej do współpracy z Systemem Informacyjnym Schengen (SIS), w okresie sprawozdawczym Biuro Łączności i Logistyki KGP kontynuowało prace związane z budową cyfrowych sieci teletransmisyjnych i modernizacji systemów teletransmisyjnych na terenie KWP/KSP r. sfinalizowano realizację i odebrano, celem wdrożenia do użytkowania, produkt Sieć POLWAN finansowany w ramach funduszu Schengen W trakcie realizacji jest rozbudowa sieci regionalnych w woj. podkarpackim, warmińsko mazurskim, wielkopolskim i w jednostkach podległych KSP. Termin realizacji przedsięwzięcia jest przewidziany na IV kwartał 2005r. W okresie sprawozdawczym przygotowano i skonsultowano z właściwymi służbami wnioski zakupowe dotyczące realizacji projektów z funduszu Schengen 2005: Upowszechnienie dostępu do zasobów SIS dla podstawowych jednostek Policji na obszarze województw sieci regionalne i Upowszechnienie dostępu do zasobów SIS dla podstawowych jednostek Policji w miastach wojewódzkich. W fazie przygotowań i konsultacji jest opracowanie dokumentacji technicznej dotyczącej realizacji projektu z funduszu Schengen 2006 Upowszechnienie dostępu do zasobów SIS dla podstawowych jednostek Policji na obszarze województw - sieci regionalne. - Doposażenie jednostek Policji w radiotelefony. W celu poprawy obsługi obywatela ułatwiono łączność z Policją oraz zwiększono mobilność Policji, a także zwiększono sprawność działań policjantów w realizacji zadań służbowych w 2004 r. doposażono jednostki Policji w całym kraju (trzy projekty) w radiotelefony: przewoźne,

8 7 noszone i bazowe. Z kolei w I półroczu 2005 r., zrealizowano projekt zmierzający do doposażenia jednostek terenowych Policji woj. centralnych i wschodnich w sprzęt łączności radiowej. W okresie sprawozdawczym przygotowano i skonsultowano z właściwymi służbami wnioski zakupowe na realizację projektu z funduszu PHARE 2003: Modernizacja policyjnych systemów radiokomunikacyjnych włącznie ze specjalistycznym systemem radiokomunikacji dla CBŚ. - Wyposażenie jednostek Policji w systemy sieci LAN, systemy zasilania i systemy komutacyjne. W celu zapewnienia dostępu Policji do systemów informatycznych w III kwartale 2005 r. zostanie zrealizowane przedsięwzięcie związane z wyposażeniem 500 jednostek Policji w 8 województwach w systemy sieci LAN wraz z urządzeniami aktywnymi (routery, switch e, huby). Ponadto, w okresie sprawozdawczym przygotowano i skonsultowano z właściwymi służbami wnioski zakupowe dotyczące realizacji projektów: z funduszu PHARE 2003: Modernizacja policyjnych systemów komutacyjnych, z funduszu Schengen Zapewnienie bezpieczeństwa dostępu do zasobów SIS budowa systemów zasilania w jednostkach podstawowych. W okresie sprawozdawczym przygotowano również fisze projektowe ogólnych założeń projektowych i wypracowania rozwiązań koncepcyjnych produktów w ramach Norweskiego mechanizmu finansowania: Systemy komutacyjne. - Organizacja Biura SIRENE. Skierowano do Biura Logistyki Policji KGP wnioski zakupowe dotyczące projektu Przygotowanie infrastruktury teleinformatycznej Biura SIRENE do obsługi etapu uruchomienia oraz potwierdzono zgodność oszacowanej wartości zamówień realizacji wyżej wymienionego projektu z założeniami Ministerstwa Gospodarki i Pracy dla projektu budżetu państwa na 2005 r. - Szkolenie personelu Biura Łączności i Logistyki KGP na temat dorobku prawnego Schengen. W styczniu 2005 r. podjęto w KGP działania zmierzające do uruchomienia procesów edukacyjnych związanych z wdrożeniem przygotowania funkcjonariuszy oraz wybranych pracowników cywilnych KGP w zakresie pozyskania wiedzy na temat podstaw i zasad współpracy policyjnej w Unii Europejskiej oraz szczegółowych procedur związanych z realizacją zobowiązań wynikających z dorobku prawnego Schengen. Rozbudowano system AFIS i uruchomiono bezpośrednie połączenie z Jednostką Centralną systemu EURODAC. Krajowy Punkt Dostępu NAP EURODAC funkcjonuje od 1 maja 2004 r.

9 8 - Zgodnie z decyzją Komitetu Sterującego z dnia 26 listopada 2004 r., przedstawiono opis procesu inicjacji przygotowań Policji do wdrożenia dorobku prawnego Schengen w zakresie celu operacyjnego 5 Gotowość do działań policyjnych wynikających z dorobku prawnego Schengen (w szczególności kontrola policyjna, obserwacja, pościg transgraniczny, ENA, przesyłka niejawnie nadzorowana, zwalczanie przestępczości narkotykowej). Dla zapewnienia przebiegu i organizacji całego przedsięwzięcia w sposób ustrukturyzowany oraz uporządkowany, stworzono odpowiednią dokumentację wspierającą podejmowane decyzje. Przedstawiono uogólniony opis celu operacyjnego, a także podano jego definicję, w tym diagram kontekstowy i diagram przepływu produktów, które należy wytworzyć w ramach realizacji celu operacyjnego Gotowość do działań policyjnych wynikających z dorobku prawnego Schengen. - W ramach międzynarodowej grupy programowej, podjęto prace (wrzesień prace trwają) mające na celu stworzenie polsko-niemieckiego przewodnika dla służb działających w rejonie nadgranicznym (dotychczas przygotowano roboczą wersję przewodnika). - Nawiązano kontakt (robocze spotkania programowe w Białowieży i Druskiennikach) z przedstawicielami Policji litewskiej, mające na celu opracowanie polsko-litewskiego podręcznika dla służb działających w rejonie nadgranicznym. - Wspólnie z Biurem Logistyki Policji KGP podjęto inicjatywę w celu uruchomienia rezerwy budżetowej na zakup pojazdów specjalistycznych, osobowo-terenowych i osobowych dla Komend Wojewódzkich Policji w Białymstoku, Lublinie, Olsztynie i Rzeszowie. Podjęte działania mają na celu doposażenie głównie komend powiatowych Policji, realizujących zadania w rejonach przygranicznych oraz jednostek specjalistycznych Policji w Warszawie, Gdańsku i Krakowie, realizujących zadania na obszarach międzynarodowych portów lotniczych. Wskazano jednocześnie, że zasadnym jest doposażenie jednostek Policji w portach utrzymujących połączenia z państwami Unii Europejskiej Katowice, Poznań, Wrocław i Szczecin. Podjęte działania dotyczą także pozyskania środków z rezerwy budżetowej na zakup małych i dużych więźniarek na potrzeby transportowania wydalanych cudzoziemców oraz wykonania remontu strzeżonego ośrodka dla cudzoziemców w Lesznowoli, administrowanego przez Policję. Polska Policja realizuje obecnie szereg przedsięwzięć wynikających z wdrażania prawnego dorobku Schengen, które w konsekwencji mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa granicy zewnętrznej Unii Europejskiej poprzez m.in. przyjęcie ujednoliconych zasad przekraczania granic wewnętrznych, zewnętrznych i polityki wizowej, zasad i środków międzynarodowej współpracy policyjnej, współpracy w zwalczaniu handlu narkotykami, zapobiegania przestępczości.

10 9 - Współdziałanie Policji ze Strażą Graniczną. Wspólne działania Policji i Straży Granicznej realizowane są na podstawie Porozumienia Komendanta Głównego Policji i Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 17 czerwca 2004 r. w sprawie współdziałania Policji i Straży Granicznej. Współpracą objęte zostały, takie obszary jak:: zwalczanie i zapobieganie przestępczości (w szczególności rozpoznawanie zagrożeń terrorystycznych), ochrona granicy państwowej, prewencyjna ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, współpraca szkoleniowa oraz wsparcie logistyczne. W ramach inicjatyw podejmowanych w 2004 r., mieszczących się w zakresie współpracy między Policją a Strażą Graniczną, które mają oraz będą miały wpływ w przyszłości na bezpieczeństwo wewnętrzne Polski, a pośrednio także na zabezpieczenie granicy wschodniej, można zaliczyć m.in.: - spotkania Zespołu Zadaniowego ds. Koordynacji Przeciwdziałania Aktom Terroru z użyciem materiałów wybuchowych oraz innych zdarzeń noszących cechy zamachu terrorystycznego, jakie odbyły się w KGP, podczas których omawiano m.in. typowanie podczas kontroli granicznej, osób podejrzanych o działalność terrorystyczną, przemyt materiałów wybuchowych i broni, - współpracę między terenowymi komórkami CBŚ a oddziałami Straży Granicznej w zakresie m.in. ustalenia miejsc, terminów, częstotliwości przekraczania granicy przez osoby podejrzane o zorganizowaną działalność przestępczą, - podpisanie Porozumienia między Ministrem Finansów, Ministrem Kultury, Komendantem Głównym Policji i Komendantem Głównym Straży Granicznej w sprawie współdziałania w zakresie zwalczania nielegalnego wywozu za granicę lub przywozu z zagranicy zabytków, - udział Policji i Straży Granicznej w zakresie realizacji strategii zmierzającej do poprawy stanu bezpieczeństwa na obszarach kolejowych dotyczy to głównie organizowania wspólnych patroli Policji i Straży Granicznej oraz wymiany informacji o zaobserwowanych zagrożeniach na obszarach kolejowych w strefie nadgranicznej, - uczestnictwo przedstawicieli Straży Granicznej w pracach, kierowanego przez Policję Centralnego oraz Wojewódzkich Zespołów ds. Bezpieczeństwa na Obszarach Kolejowych, - przygotowania łącza umożliwiającego bezpośredni dostęp Policji do baz danych Straży

11 10 Granicznej. W zakresie właściwości Straży Granicznej (efekty realizacji głównych zadań): - Budowa nowych granicznych jednostek organizacyjnych SG oraz nowych siedzib dla jednostek istniejących (w ramach Planu budowy i włączania strażnic SG w system ochrony wschodniego odcinka granicy państwowej w latach , znowelizowanego Planem budowy nowych jednostek organizacyjnych SG i włączenia nowych strażnic SG na wschodnim odcinku granicy państwowej w latach ). W dniu r. oddano nowy obiekt strażnicy w Janowie Podlaskim. Wykonano dokumentację techniczną na budowę GPK SG w Hrubieszowie. Roboty budowlane realizowane mają być z Funduszu Schengen. - Budowa nowych granicznych jednostek organizacyjnych SG oraz nowych siedzib dla jednostek istniejących poza Planem..., w tym z wykorzystaniem środków z Funduszu Schengen i Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Zadania realizowano zgodnie z przyjętym na 2004 r. harmonogramem, z wyjątkiem zadań przewidzianych do finansowania z Funduszu Schengen. M.in. zakończono budowę obiektu strażnicy w m. Czarna Górna. - Realizacja zadań związanych z rozdziałem pasażerów na Schengen/Non-Schengen (właściwość Ministerstwa Infrastruktury). Zgodnie z Decyzją Rady UE z dnia 13 stycznia 2004 r. w sprawie minimalnych oznaczeń używanych w przejściach granicznych na zewnętrznej granicy, we wszystkich międzynarodowych portach lotniczych oraz portach morskich wykonano stosowne oznaczenia stanowisk kontrolerskich. - Budowa nowych aresztów w celu wydalenia i izb krótkotrwałych zatrzymań ze środków budżetowych i współfinansowanych w ramach Funduszu Schengen. W 2004 r. w ramach planu inwestycyjnego, opracowano dokumentację techniczną na adaptację obiektów na potrzeby aresztów w celu wydalenia i strzeżonych ośrodków dla cudzoziemców w Kętrzynie, Białymstoku, Białej Podlaskiej i Przemyślu oraz na izby krótkotrwałego zatrzymania w GPK SG Kołobrzeg. - Kontynuowano prace nad systemem perymetrycznej ochrony granicy lądowej (testy urządzeń) oraz radiolokacyjnym systemem nadzoru obszarów morskich (wdrożenie I etapu budowy). - Realizacja Harmonogramu uzawodowienia Straży Granicznej w latach W ramach uzawodowienia formacji w 2004 r., przyjęto do SG funkcjonariuszy oraz 445

12 11 w ramach limitu uwolnionego. Tym samym w pełni wykorzystano przydzielony na ten rok limit uzawodowienia. W I kwartale 2005 r. przyjęto do Straży Granicznej 16 funkcjonariuszy, w tym 5 w ramach uzawodowienia formacji. - Utrzymanie i rozwój sieci teleinformatycznej. Zgodnie z umową, dostarczono, podłączono i uruchomiono terminale dostępowe. W I kwartale 2005 r. uruchomiono kont pocztowych w nowej domenie strazgraniczna.pl oraz uruchomiono nową, profesjonalną stronę SG. - Modernizacja teletechniczna węzłów informatycznych w KG SG: uruchomienie Centralnego Węzła Teleinformatycznego Straży Granicznej, zakup mocy obliczeniowej i przestrzeni dyskowej wraz z systemem back-up i system zarządzania - prace rozpoczną się w 2006 r. - Wdrożenie Centralnej Bazy Danych. Pierwszy etap prac stanowi wyłonienie podmiotu wspierającego Straży Granicznej przy opracowaniu założeń do budowy Centralnej Bazy Danych oraz przy nadzorze nad jej wykonaniem i wdrożeniem. Do r. składane były wnioski przez oferentów o dopuszczenie do dalszego udziału. Po złożeniu wniosków przez firmy wyłoniono 2 z nich, z którymi przeprowadzono negocjacje. Dalsza realizacja przedsięwzięcia jest ściśle uzależniona od wyłonienia podmiotu wspierającego r. nastąpiło otwarcie ofert r. przesłano do WWPWPP umowę zawartą pomiędzy konsorcjum S&T i Infovide a Strażą Graniczną. - Uzupełnienie wyposażenia jednostek organizacyjnych SG w sprzęt radiowy oraz budowa systemu TETRA. Powołano Zespół Roboczy, który prowadzi negocjacje z Konsorcjum Tetra System Polska, w celu wybudowania systemu łączności trankingowej w ramach zobowiązań offsetowych. W dniu r. w MSWiA odbyło się posiedzenie Zespołu Sterującego, powołanego Zarządzeniem nr 12 Ministra SWiA z dnia r. w sprawie powołania zespołów do realizacji zadań w zakresie przygotowania i wdrożenia krajowego sytemu radiokomunikacyjnego. W posiedzeniu uczestniczyli także członkowie Zespołu Roboczego powołanego ww. Zarządzeniem oraz przedstawiciele Instytutu Łączności. Podczas spotkania omawiano kwestie realizacji projektu offsetowego 1-100A-G, którego przedmiotem jest wybudowanie ogólnokrajowego systemu łączności radiowej dla służb bezpieczeństwa publicznego i ratownictwa w standardzie TETRA. Do prac nad budową systemu TETRA w III kw r. do MSWiA oddelegowani zostali dwaj

13 12 przedstawiciele BŁiI. W IV kwartale odbyły konsultacje pomiędzy przedstawicielami MSWiA a BŁiI KGSG odnośnie ustaleń technicznych infrastruktury, wymaganej do budowy systemu oraz ustaleń co do adaptacji do wymogów systemu TETRA pomieszczeń i urządzeń znajdujących się w posiadaniu SG. W I kwartale przedłożono Radzie Ministrów projekt ustawy o planie wieloletnim budowy systemu cyfrowej łączności radiowej TETRA. Straż Graniczna zapoznała się z ofertą handlową przedłożoną przez konsorcjum Tetra System Polska dotyczącą budowy i świadczenia usług utrzymaniowych systemu TETRA. - Rozbudowa systemu telekomunikacyjnego SG. Projekt został zaakceptowany do realizacji w dniu r. podczas V posiedzenia Międzyresortowego Zespołu ds. Wykorzystania Środków w Ramach Funduszu Schengen. Biuro Łączności i Informatyki otrzymało zgodę Komendanta Głównego SG na wszczęcie procedur o udzielenie zamówienia publicznego. W tym zadaniu planuje się zakup 11 systemów telekomunikacyjnych LAN oraz uruchomienie ich w budynkach komend oddziałów Straży Granicznej. W ramach tego projektu uruchomione zostaną również systemy zarządzania siecią LAN, system biurowy, przeprowadzone szkolenia dla administratorów oraz wykonanie niezbędnej instalacji okablowania telekomunikacyjnego. W dniu r. wysłano SIWZ do WWPWPP celem zaopiniowania. Postępowanie zostało rozstrzygnięte r. podpisano umowę i jest ona w trakcie realizacji (montaż urządzeń). - Zakup i eksploatacja: jednostek pływających, statków powietrznych, środków transportu. Zakup środków transportowych: Zakupiono samochód typu furgon, który zaadaptowano na autobus. Ze środków pomocy niemieckiej zakupiono 7 kpl łodzi rzecznych (wraz przyczepami do holowania). Zawarto umowy na zakup pojazdów w ramach środków Funduszu Schengen. Dostarczono 42 pojazdy patrolowe Skoda Octavia kombi. 42 pojazdy terenowo-patrolowe Land-Rover dostarczono w lutym 2005 r. Rozpoczęto procedury zamówień publicznych dotyczące dostaw: 2 autobusów, 15 szt. samochodów więźniarka, 20 samochodów ciężarowo-osobowych, olejów smarnych do pojazdów. Zakup jednostek pływających: 4 jednostki hybrydowe - postępowanie unieważniono ze względu na to, że oferta nie spełniała warunków technicznych. Obecnie prowadzone jest nowe postępowanie, r. przekazano SIWZ do WWPWPP r. ogłoszono nowy przetarg.

14 13 Na 2 poduszkowce ( r.) unieważniono postępowanie r. przekazano do WWPWPP SIWZ dotyczącą ponownego postępowania r. ogłoszono nowy przetarg. Zakup statków powietrznych: Wielozadaniowy wielosilnikowy śmigłowiec przystosowany do lotów nad akwenami wodnymi r. zawarto umowę z WSK PZL-Świdnik S.A. dotyczącą dostawy śmigłowca W-3AM. Zrealizowano I etap zamówienia. 4 wielozadaniowe wielosilnikowe śmigłowce r. zawarto umowę z WSK PZL-Świdnik S.A. dotyczącą dostawy 4 śmigłowców Kania r. zawarto umowę, r. odebrano I etap umowy. Samolot wielozadaniowy wielosilnikowy przystosowany do wykonywania lotów nad akwenami wodnymi r. otwarto oferty (wpłynęła jedna ważna oferta - WSK PZL-Mielec S.A.), oferta z przyczyn formalny została odrzucona - zbyt wysoka cena. Postępowanie zostało powtórzone. Dnia r. nastąpiło otwarcie ofert. Środki zaplanowane na finansowanie tego zadania przeszły jako niewygasające do r. - Zakup samochodów ze sprzętem termowizyjnym: PL /PL2002/ /PL2002/ L001 System ochrony granicy państwowej 2. Wszystkie kontrakty podpisano r. Do końca 2004 r. dostawca dostarczył wszystkie pojazdy. Znajdują się one w miejscach przeznaczenia, kontrakt jest rozliczony i zrealizowany. W ramach projektu nr PL-2003/ strona polska podpisała w grudniu kontrakt i odesłała do dostawcy w celu podpisania. - Zakupy sprzętu do kontroli ruchu granicznego. Zakupiono szt. stempli kontrolerskich za kwotę ,80 zł. - Program wdrożenia analizy kryminalnej w SG. Decyzją nr 47 KGSG z dnia 19 maja 2004 roku powołano zespół do opracowania specyfikacji technicznej dla Programu wdrażania analizy kryminalnej w jednostkach SG. Zadaniem zespołu było opracowanie specyfikacji technicznej dotyczącej zakupu sprzętu i oprogramowania dla 28 samodzielnych stanowisk analizy kryminalnej (SSAK) oraz przygotowanie analizy rynku potencjalnych dostawców sprzętu komputerowego i oprogramowania analizy kryminalnej, a także kalkulacji kosztów związanych z jej zakupem. W dniu r. KGSG zatwierdził opracowaną specyfikację techniczną. W sprawie zakupu samodzielnych stanowisk analizy kryminalnej rozpoczęto procedurę przetargową - w dniu r. nastąpiło otwarcie ofert.

15 14 Funkcjonariusze Straży Granicznej uczestniczyli w szkoleniach twinningowych z zakresu analizy kryminalnej: szkolenie nr analiza operacyjna, szkolenie nr analiza strategiczna, szkolenie nr opracowanie specyfikacji technicznej do urządzeń analizy kryminalnej, nr organizacja i przygotowanie wprowadzenia analizy kryminalnej przy użyciu narzędzi analitycznych. Ponadto, w III kw r. odbyło się szkolenie dla analityków kryminalnych w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie (przeszkolono 12 funkcjonariuszy, w tym 4 wykładowców z CSSG). W ramach reorganizacji struktury Zarządu Operacyjno-Śledczego KGSG powołano Wydział IV Analizy Kryminalnej odpowiedzialny za prowadzenie analizy operacyjnej i strategicznej. Decyzją nr 98 KG SG z dnia 23 września 2004 r. powołano zespół do opracowania opisu funkcjonalnego bazy danych do analizy kryminalnej oraz specyfikacji technicznej sprzętu. Zadaniem zespołu jest: opracowanie opisu funkcjonalnego bazy danych do analizy kryminalnej, opracowanie specyfikacji technicznej sprzętu dla bazy danych, przygotowanie analizy rynku potencjalnych dostawców sprzętu komputerowego oraz kalkulacji kosztów związanych z uruchomieniem bazy danych i zakupem sprzętu. - Program wdrażania analizy ryzyka w SG. Programu wdrażania analizy ryzyka w Straży Granicznej został zatwierdzony przez Komendanta Głównego SG w dniu r. W dniu r. Komendant Główny SG zatwierdził Harmonogram wdrożenia analizy ryzyka w Straży Granicznej. W ramach realizacji Programu... i zgodnie z Harmonogramem podjęto działania mające na celu powołanie jednostki organizacyjnej zajmującej się analizą ryzyka na szczeblu Komendy Głównej SG. Komendant Główny Straży Granicznej wydał decyzję nr 40 z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie powołania pełnomocnika Komendanta Głównego Straży Granicznej do utworzenia Zespołu Analizy Ryzyka oraz określenia jego zadań. Zgodnie z tą decyzją, pełnomocnik opracował i przedstawił Komendantowi Głównemu SG projekty: regulaminu organizacyjnego zespołu struktury organizacyjno-etatowej oraz zakresów zadań i uprawnień na poszczególnych. Po zakończeniu prac przez pełnomocnika, przystąpiono do działań organizacyjnych i formalnoprawnych niezbędnych dla utworzenia nowej jednostki Komendy Głównej SG - Samodzielnego Zespołu Analizy Ryzyka. W związku z tym wydano: - zarządzenie nr Pf-26 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 25 czerwca 2004 r. zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów oraz ośrodków szkolenia. Określiło ono

16 15 i wprowadziło etat Samodzielnego Zespołu Analizy Ryzyka do struktury organizacyjno-etatowej Komendy Głównej SG, - zarządzenie nr 29 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 30 czerwca 2004 r. zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji Komendy Głównej Straży Granicznej. Wprowadziło ono do struktury Komendy Głównej SG Samodzielny Zespół Analizy Ryzyka, - zarządzenie nr 30 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 30 czerwca 2004 r. w sprawie nadania regulaminu organizacyjnego Samodzielnemu Zespołowi Analizy Ryzyka. Nadanie regulaminu organizacyjnego zakończyło formalno-prawne działania związane z powoływaniem Samodzielnego Zespołu Analizy Ryzyka w Komendzie Głównej SG. Tym samym zrealizowana została pierwsza część przedsięwzięć przewidzianych w Programie wdrażania analizy ryzyka w Straży Granicznej. Faktyczne utworzenie SZAR nastąpiło z dniem wejścia w życie regulaminu organizacyjnego tej jednostki, tj r. Powołano kierownika Zespołu, pełniącego jednocześnie funkcję Pełnomocnika Komendanta Głównego SG ds. wdrażania analizy ryzyka w Straży Granicznej. Dokonano niezbędnych zmian legislacyjnych związanych z utworzeniem SZAR (m.in. w regulaminach organizacyjnych, decyzji KGSG dot. podziału zakresu czynności pomiędzy Komendanta Głównego SG i jego zastępców, aktach prawnych dot. struktury organizacyjnej Komendy Głównej SG oraz organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów i ośrodków szkolenia).przeprowadzono pierwszy etap naboru kandydatów do pracy i służby w SZAR. Obecnie obsadzono łącznie 5 z 9 etatów. W porozumieniu z kierownikami jednostek organizacyjnych KGSG, oddziałów i ośrodków szkolenia wyznaczono w poszczególnych jednostkach osoby zobowiązane do współpracy z SZAR. Podjęto działania mające na celu powołanie pełnomocników komendantów oddziałów ds. wdrożenia analizy ryzyka oraz utworzenia komórek analizy ryzyka w OSG. Do dnia r. pełnomocników powołano w oddziałach: Nadwiślańskim, Warmińsko-Mazurskim, Podlaskim, Nadbużańskim, Bieszczadzkim, Karpackim, Śląskim, Sudeckim, Łużyckim, Lubuskim, Morskim, a także w ośrodkach szkolenia: w Centrum Szkolenia SG w Kętrzynie i Ośrodku Tresury Psów Służbowych w Lubaniu. Pełnomocnik w Nadwiślańskim Oddziale SG powołany został r. Przygotowano propozycje dotyczące struktury organizacyjno-etatowej Samodzielnych Sekcji Analizy Ryzyka w oddziałach SG. Została ona zróżnicowana w zależności od położenia

17 16 (wewnętrzna lub zewnętrzna granica Unii Europejskiej) oraz poziomu zagrożenia przestępczością graniczną. Na odcinkach zewnętrznej granicy Unii Europejskiej przewidziano dla SSAR po 6 etatów (5 funkcjonariuszy, 1 pracownik), na wewnętrznej - po 4 etaty (3 funkcjonariuszy, 1 pracownik), z wyjątkiem Lubuskiego OSG, dla którego - ze względu na zagrożenie przestępczością graniczną - przewidziano 5 etatów (4 funkcjonariuszy, 1 pracownik). Określono zakres potrzeb szkoleniowych. Przeprowadzono przegląd ofert komercyjnych (firm i uczelni wyższych) oraz własnych możliwości formacji w zakresie zorganizowania szkolenia z analizy ryzyka. Przekazano propozycje przeprowadzenia tego rodzaju szkoleń organom UE (w tym do RAC i ATC). Podjęte zostały prace nad przygotowaniem podstawowego szkolenia dla pełnomocników komendantów OSG oraz osób współpracujących z komórkami analizy ryzyka. Rozpoczęto prace mające na celu: doprecyzowanie zasad gromadzenia i przetwarzania informacji przez komórki analizy ryzyka, określenie zakresu gromadzonych danych, ustalenie sposobu wykorzystania istniejących systemów informatycznych i baz danych SG do analizy ryzyka, określenie zasad współpracy SZAR z poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi KGSG oraz oddziałami i ośrodkami szkolenia. Trwają prace organizacyjne, koordynowane i nadzorowane przez SZAR KGSG, związane z tworzeniem Samodzielnych Sekcji Analizy Ryzyka w oddziałach SG. - Współpraca z podmiotami krajowymi: Współpraca z Policją. Współpraca między SG a Policją w 2004 r. realizowana była na podstawie porozumienia Komendanta Głównego Straży Granicznej i Komendanta Głównego Policji z dnia 15 czerwca 1998 r. o współdziałaniu Straży Granicznej i Policji oraz Porozumienia zawartego w dniu 17 czerwca 2004 r. przez Komendanta Głównego Straży Granicznej i Komendanta Głównego Policji w sprawie współdziałania Straży Granicznej i Policji. Podejmowane współdziałanie miało na celu organizowanie i prowadzenie wspólnych przedsięwzięć zapewniających skuteczna ochronę granicy państwowej, bezpieczeństwo i porządek publiczny w strefie nadgranicznej oraz realizację związanych z nimi czynności prewencyjnych i operacyjno-śledczych. Współpraca ze Służbą Celną. Współpraca SG i SC prowadzona była w oparciu o Porozumienie Nr 3 Komendanta Głównego

18 17 Straży Granicznej i Prezesa Głównego Urzędu Ceł z dnia 1 marca 2000 r. w sprawie współdziałania Straży Granicznej i Służby Celnej oraz o Porozumienie Nr 2 między Ministrem Finansów a Komendantem Głównym Straży Granicznej z dnia 28 stycznia 2004 r. w sprawie współdziałania Służby Celnej i Straży Granicznej. Współpraca funkcjonariuszy pionu operacyjno-śledczego ze Służbą Celną opierała się głównie na wymianie informacji, podejmowaniu wspólnych przedsięwzięć o charakterze administracyjnoporządkowym, operacyjno-rozpoznawczym i dochodzeniowo-śledczym, mających na celu efektywne zabezpieczanie ładu i porządku publicznego w strefie nadgranicznej, jak też ujawnianie, rozpoznawanie i zwalczanie działalności przestępczej, a także na przeprowadzaniu rewizji celnej na zlecenie funkcjonariuszy Straży Granicznej oraz przeprowadzaniu wtórnych kontroli pojazdów wjeżdżających do RP. W ramach prowadzonego współdziałania graniczne placówki kontrolne zlecały urzędom celnym przeprowadzenie szczegółowej kontroli osób, bagaży oraz środków transportu przekraczających granicę państwa, w tym będących wynikiem realizacji zastrzeżeń, jak i rozpoznania. Ponadto realizowano wspólne szkolenia, dotyczące m.in. procedur celnych stosowanych w UE, uproszczonych procedur w kontroli celnej, postępowania z osobami w trakcie kontroli celnej. Współpraca SG z innymi organami odpowiedzialnymi za poszanowanie prawa, w tym z urzędami kontroli skarbowej, urzędami skarbowymi i urzędami pracy, obejmowała zarówno działania prewencyjne, jak też wzajemną wymianę informacji i wykorzystywanie prowadzonych baz danych, adekwatnie do aktualnie obowiązujących przepisów prawnych w tym zakresie. Ponadto, podejmowano wspólne ofensywne przedsięwzięcia o charakterze administracyjnoporządkowym, które ukierunkowane były na zabezpieczenie ładu i porządku publicznego w strefie nadgranicznej, kontrolę legalności pobytu cudzoziemców w naszym kraju, jak też ujawnianie i zwalczanie przestępczej działalności. Pracownicy Powiatowych Urzędów Pracy w dalszym ciągu biorą udział we wszystkich działaniach organizowanych przez SG, kontrolując dokumenty uprawniające do prowadzenia przez cudzoziemców działalności handlowej na terytorium naszego kraju. W dniu r. zostało podpisane Porozumienie Nr 19 pomiędzy Ministrem Finansów, Ministrem Kultury, Komendantem Głównym Policji i Komendantem Głównym Policji w sprawie współdziałania w zwalczaniu nielegalnego wywozu za granicę lub przywozu z zagranicy zabytków. - Współpraca międzynarodowa. - Na polsko-rosyjskim odcinku granicy państwowej podejmowane były działania zmierzające do

19 18 skrócenia czasu oczekiwania podróżnych na przekroczenie granicy państwowej, m.in. poprzez wprowadzenie tzw.,,zielonych pasów. Podczas posiedzenia Komisji ds. Przejść Granicznych i Infrastruktury Polsko-Rosyjskiej Rady ds. Współpracy Regionów RP z Obwodem Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej w dniach kwietnia 2005 r., strona rosyjska zadeklarowała wprowadzenie zielonych pasów w swoich przejściach granicznych. Pasy te miały funkcjonować w jednym ciągu komunikacyjnym z takimi samymi pasami po stronie polskiej. W dniach 25 maja i 6 czerwca 2005 r. odbyły się spotkania grupy ekspertów obu stron w celu wypracowania techniki odpraw. Zgodnie z ustaleniami, inauguracja funkcjonowania zielonych pasów miała się odbyć w dniu 1 lipca 2005 r. Na prośbę strony rosyjskiej w dniu 10 czerwca 2005 r. Pełnomocnikowi Granicznemu Federacji Rosyjskiej przesłano informację dotyczącą dozwolonych norm przywozowych niektórych towarów w bagażach osobistych podróżnych, według których strona rosyjska miała dokonywać podziału podróżnych zezwalając na korzystanie z zielonego pasa. W dniu 30 czerwca 2005 r. komendanci granicznych placówek kontrolnych, na spotkaniach z rosyjskimi odpowiednikami, dokonali szczegółowych uzgodnień dotyczących metod zachowania płynności ruchu i zasad skoordynowania rosyjskich zielonych pasów z funkcjonującymi po stronie polskiej. Strona rosyjska dodatkowo przekazała schematy przedstawiające organizację ruchu środków transportu zielonymi pasami. Prowadzone są również prace zmierzające do skrócenia czasu oczekiwania autobusów na przekroczenie polsko-rosyjskiej granicy państwowej. W ramach rozmów dwustronnych podjęto działania w kierunku otwarcia nowych przejść granicznych, m.in. Michałkowo Żeleznodorożnyj, Perły - Kryłowo oraz utworzenia rzecznego przejścia granicznego Łyna - Ława i drogowego przejścia granicznego Piaski - Bałtijsk. Strony rozważają także możliwości rozszerzenia ruchu w drogowym przejściu granicznym Gołdap - Gusiew o ruch autobusów zarejestrowanych w państwach trzecich oraz oddanie do użytku drogowego przejścia granicznego Grzechotki - Mamonowo II. - Na polsko-białoruskim odcinku granicy państwowej w dniu 16 kwietnia 2005 r. zostało otwarte drogowe przejście graniczne Białowieża - Piererow. Odbyła się wymiana not dyplomatycznych w sprawie otwarcia tego przejścia granicznego. Brak jednak informacji o dacie otrzymania noty białoruskiej, a tym samym jej wejścia w życie (od dnia 16 kwietnia 2005 r. przekraczanie granicy państwowej w tym miejscu odbywa się zgodnie z art. 8 ust. 2 Umowy zawartej między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Białoruś o przejściach granicznych, sporządzonej

20 19 w dniu 24 kwietnia 1992 r.). Oczekuje się na notę dyplomatyczną strony białoruskiej w sprawie otwarcia rzecznego przejścia granicznego Rudawka - Lesnaja (od dnia 30 kwietnia 2005 r. przekraczanie granicy państwowej w tym miejscu odbywa się zgodnie z art. 8 ust. 2 Umowy zawartej między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Białoruś o przejściach granicznych, sporządzonej w dniu 24 kwietnia 1992 r.). Ponadto, strona białoruska podjęła na swoim terytorium prace modernizacyjne związane z udrożnieniem Kanału Augustowskiego. - Na polsko-ukraińskim odcinku granicy państwowej podejmowane są inicjatywy utworzenia następujących przejść granicznych: Dołhobyczów - Uhrynow dla międzynarodowego ruchu osobowego i samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 ton, Budomierz - Hruszew dla ruchu osobowego i towarowego do 3,5 ton, Malhowice - Niżankowice (z infrastrukturą przejścia po stronie ukraińskiej). W dniu 18 kwietnia 2005 r. strona ukraińska przekazała stronie polskiej notę dyplomatyczną, w której poinformowała, że ostateczna odpowiedź w sprawie utworzenia drogowych przejść granicznych Dołhobyczów - Uhrynow i Budomierz - Hruszew zostanie udzielona po ukończeniu przez stronę ukraińską niezbędnych wewnątrzpaństwowych procedur. W dniu r., uchwałą Rady Ministrów nr 68/2005, wyrażono zgodę w sprawie rozszerzenia ruchu w drogowym przejściu granicznym Krościenko - Smolnica o autobusy i samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej do 7,5 tony. W dniu 23 maja 2005 r., uchwałą Rady Ministrów nr 141/2005, wyrażono zgodę na zawarcie porozumienia w sprawie rozszerzenia ruchu osobowego w kolejowym przejściu granicznym Krościenko - Chyrow o obywateli państw trzecich. Należy spodziewać się, że w najbliższych dniach nota dyplomatyczna w tej sprawie zostanie przekazana stronie ukraińskiej. - Na polsko-litewskim odcinku strony uwzględniły propozycje samorządów dotyczące utworzenia nowych przejść granicznych (Markiszki - Kalediszkiai, Burbiszki - Galiniai, Dusznica Budvietis, Krejwiany - Naujieji Alksnenai) oraz otwarcie przejścia granicznego Wiżajny - Varteliai w oparciu o istniejącą już infrastrukturę. - Na polsko-słowackim odcinku granicy państwowej ujednolicono terminy i godziny otwarcia miejsc przekraczania granicy na 4 szlakach turystycznych oraz umożliwiono korzystanie z tego typu przejść obywatelom Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego, na zasadach

21 20 analogicznych jak obywatele Polski i Słowacji. W dniu 1 lutego 2005 r. otwarto drogowe przejścia graniczne: Radoszyce - Palota, Muszynka - Kurov, Jurgów - Podspady. Wystąpiono z notą w sprawie przejść turystycznych: Kikula - Kykula, Eliaszówka - Eliasovka. W uzgodnieniach międzyresortowych znajduje się nota dotycząca przejścia turystycznego Łapszanka - Ostruna oraz pozytywnie oceniono prace przy budowie odcinka autostrady Cadca - granica państwa i odcinka drogi ekspresowej granica państwa - Żywiec, wraz z nowymi obiektami odpraw granicznych. - Na polsko-czeskim odcinku granicy państwowej rozważane jest wprowadzenie udogodnień w korzystaniu z drogowych i kolejowych przejść granicznych oraz z przejść na szlakach turystycznych przez obywateli państw trzecich (dotyczy to 3 przejść małego ruchu granicznego), a także utworzenie nowych przejść na szlakach turystycznych oraz rozszerzenie ruchu osobowego o autobusy w 8 przejściach granicznych. W 2004 r. otwarto 9 nowych przejść na szlakach turystycznych przecinających granicę państwową. Rozważane jest otwarcie następnych 13 takich przejść granicznych (na szlakach turystycznych) oraz zniesienie ograniczeń w ruchu granicznym w 5 przejściach granicznych. Na spotkaniu w dniu 18 marca 2005 r. w Karpaczu strony uzgodniły utworzenie dwóch przejść turystycznych na Śnieżce strona polska oczekuje na oficjalne stanowisko strony czeskiej w tej sprawie. Wymieniane są lub przygotowywane noty dyplomatyczne dotyczące przejść turystycznych: Kałków - Vidnava, Skrbenno - Petrovice u Karvine, Jastrzebie Ruptawa - Pertowice u Karvine Kempy, Cisownica - Nydek, Istebna - Bukovec, Jaworzynka Trójstyk - Hrcava Trojmezi, Łomnica - Rupeticky Spisak, Zawidów - Cernousy/Ves, Wygancice Żytawskie - Visnovska, Orlica - Vrchmezi, Orłowiec - Bila Voda, Czarna Przełęcz Martinova Bouda, Jagniątków Petrova Bouda, Podlesie - Ondrejovice, Jarnołtówek - Zlate Hory (Biskupska kupa, vrchol), Łomnica - Ruprechitsky Spisak (sedlo), Nyzerov - Bielice, Paprsek Bielice, Zdarky - Pastrążna, Orlicke Zahori Trckov - Lasówka, Złoty Stok - Bila Voda, Wielka Czantoria - Velke Cantoryje. W najbliższym czasie planowane jest utworzenie przejść na szlakach turystycznych od Skrebenko - Petrovice u Karvine do Łomnica - Rupetsky Spisak oraz Zawidów - Cernousy/Ves i Wygancice Żytawskie - Visnovska oraz przejścia małego ruchu granicznego Gazdowice - Rusin. W trakcie XII Konferencji Głównych Pełnomocników Granicznych, która odbyła się w Pradze w dniach kwietnia 2005 r. omówiono rozmieszczenie stanowisk odpraw w planowanym do

22 21 otwarcia w 2008 r. drogowym przejściu granicznym Gorzyczki - Vernovice. W dniu 28 grudnia 2004 r. podpisano porozumienie o utworzeniu drogowego przejścia granicznego Mostowice Orlicke Zahori (obecnie przejście małego ruchu granicznego), jednak Strona czeska nie rozstrzygnęła przetargu na budowę odpowiedniej infrastruktury. W dniu 28 czerwca 2005 r. weszły w życie: porozumienie dotyczące przejścia na szlaku turystycznym Kocioł - Olesnice v Orlickych Horach, porozumienie dotyczące rozszerzenia ruchu w przejściu turystycznym Śnieżnik Vrchol Kral Snezniku o ruch narciarzy i otwarcia go przez cały rok oraz rozszerzeniu ruchu w przejściu turystycznym Stóg Izerski - Smryk o ruch rowerzystów. - Na polsko-niemieckim odcinku granicy państwowej, zgodnie z załącznikiem nr 2 do umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o przejściach granicznych i rodzajach ruchu granicznego, do otwarcia pozostały 4 drogowe przejścia graniczne oraz jedno kolejowe: Pieńsk - Deschka, Łęknica Krauschwitz, Świnoujście - Ahlbeck (kolejowe), Świnoujście - Garz i Dobieszczyn - Hintersee (otwarcie przejść planowane jednocześnie). Sprawa otwarcia przejść granicznych Świnoujście - Garz i Dobieszczyn Hintersee została omówiona podczas posiedzenia delegacji ekspertów Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Federalnej Niemiec ds. przejść granicznych, które odbyło się w dniach maja 2005 r. w Poczdamie. Obie delegacje zgodnie stwierdziły, że ze względu na konieczne jeszcze prace budowlane przy urządzeniach odpraw, otwarcie ich nie będzie w 2005 r. możliwe. Delegacje są zgodne, że otwarcie obu przejść granicznych nastąpi najpóźniej jesienią 2006 r. Rozszerzenie ruchu o samochody osobowe zostanie rozpatrzone po opracowaniu Zintegrowanej Koncepcji Rozwoju Komunikacji Uznam - Wolin, zleconej przez Federalne Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Mieszkalnictwa. Podczas spotkania w Poczdamie delegacje omówiły również sprawę kolejowego przejścia granicznego Świnoujście - Ahlbeck. Uzgodniono, iż będą kontynuowane rozmowy pomiędzy Usedomer Bäderbahn (UBB) i władzami miasta Świnoujście w celu realizacji tego przedsięwzięcia. Sprawę utworzenia drogowego przejścia granicznego Pieńsk - Deschka omówiono podczas spotkania ekspertów ds. przejść granicznych w dniach 3-4 czerwca 2003 r. w Dreźnie. Strona polska poinformowała wówczas, że podtrzymuje wolę utworzenia przejścia granicznego Pieńsk - Deschka. Strona niemiecka zgodziła się z tą propozycją. Strony uzgodniły ponadto, że do czasu realizacji infrastruktury drogowej i mostowej na planowanym przejściu granicznym Pieńsk -

23 22 Deschka możliwe jest utworzenie w jego sąsiedztwie przejścia granicznego dla pieszych i rowerzystów na bazie mostu składanego. W związku z tym, rozpoczęto prace nad zawarciem porozumienia w tym zakresie. Po wymianie not, w dniu 23 grudnia 2004 r. weszło w życie porozumienie o zmianie załącznika nr 2 do Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o przejściach granicznych i rodzajach ruchu granicznego, sporządzonej w Bonn dnia 6 listopada 1992 r., tj. utworzeniu drogowego przejścia granicznego Pieńsk - Deschka dla ruchu osobowego: pieszego i rowerowego z miejscem odpraw zlokalizowanym po stronie polskiej w Pieńsku. W sprawie otwarcia drogowego przejścia granicznego Łęknica - Krauschwitz dla ruchu osobowego inicjatywa należy do Strony niemieckiej. Zgodnie z załącznikiem nr 2 do Umowy o przejściach granicznych, infrastruktura przejścia zlokalizowana będzie po stronie niemieckiej. W celu zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu drogowym na początku każdego sezonu turystycznego, Straż Graniczna podejmuje działania w celu usprawnienia kontroli granicznej, m.in. ruchu turystycznego oraz podróży dzieci i młodzieży na wypoczynek zagraniczny. W tym celu: - poza kolejnością dokonywane są odprawy autobusów przewożących dzieci, młodzież, osoby w podeszłym wieku i niepełnosprawne, wobec których nie zachodzi konieczność przeprowadzania szczegółowych kontroli (np. obywateli Państw Członkowskich UE): wydzielane są osobne pasy ruchu dla tej kategorii środków transportu, podejmowane jest ścisłe współdziałanie z urzędami celnymi oraz służbami granicznymi strony sąsiedniej w zakresie usprawnienia wspólnych odpraw granicznych, w okresach nasilonego ruchu granicznego, a w szczególności podczas rozpoczynającego się sezonu turystycznego lub organizowanych w Polsce imprez sportowych, np. podczas zawodów w skokach narciarskich, dodatkowi funkcjonariusze Straży Granicznej kierowani są do przeprowadzania kontroli granicznej. W ramach realizacji programu Bezpieczna Polska, zgodnie z Planem działań antykorupcyjnych w Straży Granicznej, w lutym 2005 r. opracowano broszurę informacyjną dla podróżnych pt. Informacja dla podróżnych na temat podstawowych zasad przekraczania granicy RP w ruchu osobowym. Informacja jest rozprowadzana wśród podróżnych na zewnętrznej granicy UE (broszura została opracowana w języku polskim, rosyjskim, niemieckim oraz angielskim). Ponadto, turyści w każdej sytuacji mogą zgłaszać problemy związane z przekraczaniem granicy oraz uzyskiwać niezbędne informacje korzystając z interwencyjnego telefonu Straży Granicznej , a także kierować wszelkie uwagi i wnioski dot. funkcjonowania przejść