Scenariusze zajęć edukacyjnych nr 6.6 Temat zajęć: Rozpoznanie wroga, czyli jak wygląda rynek? (2)

Transkrypt

1 Strona1 Anna Irena Szymańska Scenariusze zajęć edukacyjnych nr 6.6 Temat zajęć: Rozpoznanie wroga, czyli jak wygląda rynek? (2) 1. Cele lekcji: Uczeń: wyjaśnia znaczenie pojęć: rynek, rynek przedsiębiorstwa, mechanizm rynkowy, konkurencja, konkurenci, konsumenci, współpracownicy, określa wielkość i cechy charakterystyczne dla rynku, na którym planuje podjąć działalność, wskazuje i wyjaśnia proste mechanizmy występujące na tym rynku, wie, z jakich źródeł należy korzystać, gromadząc dane na temat otoczenia przedsiębiorstwa, wie, czym są pierwotne źródła danych oraz wtórne źródła danych i wykorzystuje te źródła w toku prowadzonych badań, określa na podstawie danych źródłowych konkurencję: liczbę konkurentów, ich wielkość, obecną pozycję, potencjał i zakres działalności, dokonuje analizy potencjalnych konsumentów oraz współpracowników podejmowanego przedsięwzięcia gospodarczego, korzystając z określonych źródeł informacji oraz narzędzi. 2. Metody i techniki: dyskusja lub burza mózgów. 3. Środki dydaktyczne: rycina Fazy rozwoju ogólnej orientacji przedsiębiorstwa, karty pracy 1 3 dla każdej grupy, komputery z dostępem do internetu dla grup. 4. Typ lekcji: realizacja nowego materiału.

2 Strona2 5. Formy organizacji pracy: praca: grupowa i zbiorowa. 6. Literatura, materiały źródłowe, strony internetowe: 1. Altkorn J. (red.), 2004, Podstawy marketingu, Instytut Marketingu, Kraków. 2. Dziedzic D., Szymańska A.I., 2011, Marketing transakcji a marketing relacji, Zeszyty Naukowe WSEI w Krakowie, Nr 7, Hingston P., 1992, Wielka księga marketingu, SIGNUM, Kraków. 4. Kotler Ph., 1999, Kotler o marketingu. Jak kreować i opanowywać rynki, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków. 5. Kotler Ph., 2005, Marketing, Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o. Poznań. 6. Kotler Ph., 2004, Marketing od A do Z, PWE, Warszawa. 7. Wiktor J.W., 2001, Promocja. System komunikacji przedsiębiorstwa z rynkiem, PWN, Warszawa. 8. Szymańska A.I., 2012, Preferencje konsumenckie i ich determinanty, Zeszyty Naukowe WSEI w Krakowie, Nr 8, s Szymańska A.I., 2007, Zarys metodologii badań preferencji konsumenckich, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Nr 739, s Szymańska A.I., 2012, Innowacyjność oferty asortymentowej przedsiębiorstw produkcyjnych a zachowania konsumentów [w:] Zioło Z., Rachwał T. (red.), Wpływ innowacyjności na rozwój przedsiębiorstw, Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Nr 20, s Szymańska A.I., 2012, Wpływ innowacyjności na konkurencyjność przedsiębiorstw [w:] Stabryła A., Małkus T. (red.), Strategie rozwoju organizacji, Mfiles.pl, seria wydawnicza: Encyklopedia Zarządzania, Kraków, s Kontrola uczniów: Kontrola uczniów polega na: obserwacji aktywności uczniów na lekcji (udział w dyskusji lub burzy mózgów), ocenie wyników pracy grup, ocenie kompletności i szczegółowości informacji zdobytych o rynku.

3 Strona3 8. Nawiązanie do lekcji: Nauczyciel przypomina informacje z ostatniej lekcji, odnoszące się do analizy otoczenia przedsiębiorstwa. Analiza ta powinna obejmować rozpoznanie podmiotów występujących w otoczeniu przedsiębiorstwa oraz pozyskanie jak największej liczby informacji na ich temat. Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie, jakich uczestników rynku się wyróżnia oraz jakie działania podejmują oni na rynku. 9. Przebieg lekcji: 1. Czynności organizacyjne. 2. Nauczyciel podaje temat i cel lekcji oraz formy realizacji tematu. 3. Nawiązując do tematu lekcji, nauczyciel przypomina tematykę poruszaną na ostatnich zajęciach i zachęca uczniów do dyskusji na ten temat. 4. Następnie nauczyciel wyjaśnia, że w gospodarce stale zachodzą zmiany, które wpływają na zmianę warunków funkcjonowania przedsiębiorstw. Zmiany te wymuszają na przedsiębiorcach wynajdywanie skutecznych sposobów dostosowania się do nowych potrzeb, wymagań i możliwości charakteryzujących ich rynkowe otoczenie. Stopniowo zmieniają się stosunek przedsiębiorstw do rynku i metody działania. 5. Nauczyciel prezentuje rycinę przedstawiającą cztery podstawowe fazy rozwoju ogólnej orientacji przedsiębiorstw (załącznik 1). Nauczyciel wyjaśnia różnice między poszczególnymi fazami rozwoju. Zachęca uczniów do dyskusji na temat ich oceny sytuacji współczesnych przedsiębiorstw. Zadaje uczniom pytanie: Czy w swoich działaniach przedsiębiorstwa ukierunkowane są na produkcję, produkty czy może na klienta. Nauczyciel prosi o podanie przykładów konkretnych przedsiębiorstw funkcjonujących na rynku (np. IKEA, McDonald s, Coca-Cola, wodociągi miejskie, Telekomunikacja Polska, Bank PKO SA, itp.). 6. Wnioskiem końcowym z dyskusji powinno być stwierdzenie, że gwarantem sukcesu firmy jest zadowolony klient. Dla przedsiębiorcy istotne jest określenie, czyje i jakie potrzeby przedsiębiorstwo zaspokaja oraz co stanowi w ofercie przedsiębiorstwa istotną z perspektywy nabywcy wartość skłaniającą go do skorzystania właśnie z tej oferty. 7. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 3-4-osobowe. Każda grupa wybiera swojego lidera. Nauczyciel informuje uczniów, że w tych samych grupach na kolejnych lekcjach będą realizować następne zadania, które zebrane w całość utworzą projekt przedsięwzięcia gospodarczego. Następnie nauczyciel rozdaje grupom karty pracy (załączniki 2, 3, 4). Każda

4 Strona4 z grup otrzymuje wszystkie trzy karty pracy. Korzystając z decyzji podjętych przez uczniów w ramach zadania domowego, a dotyczących rodzaju działalności, którą chcą uruchomić, uczniowie dokonają analizy konkurentów oraz potencjalnych konsumentów planowanego przedsięwzięcia gospodarczego. Uczniowie wykorzystują w tym celu internet. Wyznaczają lokalizację swojej działalności, a następnie, korzystając z internetu, poszukują najbliższych konkurentów. Analizują strony WWW poszczególnych konkurentów, po czym uzupełniają karty pracy. 8. Nauczyciel kontroluje przebieg oraz zaawansowanie pracy poszczególnych grup. 9. Na zakończenie lekcji nauczyciel prosi lidera jednej z grup o zaprezentowanie wyników pracy. Pozostali uczniowie proszeni są o uwagi oraz komentarze. 10. Zadanie domowe: Dokończcie uzupełnianie kart pracy. Przynieście na następną lekcję broszury, reklamy prasowe i artykuły z czasopism branżowych prezentujące ofertę produktową wybranych przedsiębiorstw (np. artykuł dotyczący produktów kosmetycznych firmy Laboratorium Kosmetyczne Dr. Irena Eris, którego współwłaścicielką jest znana polska businesswoman Irena Eris).

5 Strona5 Załącznik 1 Fazy rozwoju ogólnej orientacji przedsiębiorstwa orientacja produkcyjna marketing strategiczny Fazy rozwoju ogólnej orientacji przedsiębiorstwa orientacja sprzedażowa orientacja marketingowa (orientacja na klienta)

6 Strona6 Załącznik 2 Karta pracy 1 1. Uzupełnijcie tabelę pozwalającą uzyskać informacje o potencjalnych konsumentach. Lp. Co firma powinna wiedzieć na temat potencjalnych konsumentów? 1. Kim są konsumenci? 2. Czego chcą i potrzebują? 3. Jakie cele pragną osiągnąć? 4. Kto uczestniczy w procesie decyzyjnym? 5. W jaki sposób konsumenci podejmują decyzje dotyczące zakupu? 6. Kiedy są gotowi kupić? 7. Gdzie wolą kupić?

7 Strona7 Załącznik 3 Karta pracy 2 1. Uzupełnijcie tabelę pozwalającą uzyskać informacje o konkurentach firmy. Lp. 1. Czy konkurent koncentruje się na: - utrzymaniu obecnego poziomu zysków? - rozwoju rynku? - dążeniu do pozycji lidera? Co firma powinna wiedzieć o swoich konkurentach? CELE Czy konkurent jest nastawiony na agresywne starcie czy na koegzystencję? 2. W jaki sposób stara się zwyciężyć: - poprzez niższe ceny, - lepszą jakość, - lepszą obsługę, - niższe koszty. STRATEGIE Czy działania konkurencji są zorientowane na doraźne wyniki czy też na osiągnięcie celów dalekosiężnych? 3. Jakie są najistotniejsze zalety konkurencji w porównaniu z naszą firmą? Jakie są główne słabości konkurencji, które możemy wykorzystać na swoją korzyść? 4. Jak zareagują konkurenci, jeśli podniesiemy lub obniżymy ceny naszych produktów/usług? Jak zareagują konkurencji, jeśli znacząco zwiększymy kwotę środków przeznaczonych na promocję lub zatrudnimy dodatkowy personel sprzedaży? SŁABE I MOCNE STRONY WZORCE REAGOWANIA

8 Strona8 Załącznik 4 Karta pracy 3 1. Uzupełnijcie kartę konkurenta. Lp. 1. Nazwa firmy KARTA KONKURENTA 2. Adres firmy 3. Numer telefonu 4. Data rozpoczęcia działalności 5. Forma prawna (np. sc, sp. z o.o.) 6. Oddziały, filie, zakłady produkcyjne 7. Nazwisko właściciela, dyrektora 8. Kluczowi pracownicy firmy (np. kierownik produkcji, kierownik sprzedaży) 9. Opis działalności 10. Charakterystyka oferowanych produktów (usług) 11. Ceny dóbr konkurencyjnych 12. Charakterystyka stosowanych przez firmę działań promocyjnych: - reklama, - inne formy promocji, - metody sprzedaży (upusty, rabaty, gwarancje). 13. Dane z rozliczeń rocznych (jeśli są dostępne). Wielkość obrotów, zyski, zadłużenie, wynagrodzenia dyrektorów itp.