NADPOBUDLIWOŚĆ PSYCHORUCHOWA U DZIECI

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "NADPOBUDLIWOŚĆ PSYCHORUCHOWA U DZIECI"

Transkrypt

1 Kącik dla rodziców NADPOBUDLIWOŚĆ PSYCHORUCHOWA U DZIECI OPRACOWAŁY: Agnieszka Jaszczyk Beata Kochaniak Małgorzata Woźniak

2 Charakterystyka dziecka nadpobudliwego psychoruchowo Dziecko porusza się biegiem, na niczym nie może dłużej skupić uwagi, nie odkłada zabawek na wyznaczone miejsce, wchodzi w konflikty z innymi dziećmi, jego zachowanie budzi niepokój najbliższych domowników, przysparza problemów nauczycielom. Pojawia się w tym momencie pytanie: czy trzeba udać się z nim do lekarza, psychologa, znachora, czy lepiej po prostu uzbroić się w cierpliwość? Zadaje je większość rodziców dzieci sprawiających tego typu problemy. Nauczyciele w tym względzie wydają się być bezradni, pomimo tego, iż problem jest dość powszechny i sporo się na ten temat pisze i mówi. Termin nadpobudliwość psychoruchowa zrobił ostatnio sporą karierę. Nadużywają go nauczycielki nauczania początkowego i przedszkoli. Diagnoza taka budzi powszechny niepokój, a jednocześnie rodzi poczucie bezradności i małej sprawczości. Współczujemy rodzicom tych dzieci, często obarczamy ich winą, staramy się zrzucić odpowiedzialność za losy żywych maluchów, szukając winnych zaistniałej sytuacji. Tymczasem nie każde dziecko aktywne, ruchliwe, zapominalskie, krzykliwe jest nadpobudliwe. Nadpobudliwość ujawnia się wcześnie, między trzecim a piątym rokiem życia, ale pierwsze objawy zaburzenia mogą dać o sobie znać w różnym wieku: zdarza się, że stają się one widoczne dopiero w późnym dzieciństwie lub wręcz w okresie dorastania.. Niepokój może wzbudzać fakt wystąpienia następujących zachowań: Nadmierna ruchliwość - zarówno w zakresie dużej jak i małej motoryki nie jest w stanie usiedzieć w miejscu, ma często nerwowe ruchy rąk, które są ciągle czymś zajęte, rusza nogami, chrząka, wydaje dziwne dźwięki. Brak samokontroli i refleksji na temat własnego zachowania. Trudności z koncentracja uwagi słucha nieuważnie, rozprasza się, nie pamięta co miało zrobić, robi wrażenie mało spostrzegawczego. Impulsywność działa szybko, bez zastanowienia, akceptuje łatwo cudze pomysły, domaga się natychmiastowego zaspokojenia swoich potrzeb, wyrywa się często z odpowiedzią zanim padnie pytanie, odpowiada bezmyślnie. Zaburzone relacje z rówieśnikami stara się przejmować inicjatywę w zabawie, nie umie przegrywać, często w sposób niezamierzony zadaje krzywdę innym dzieciom, jest krzykliwy, napastliwy, nie umie czekać na swoją kolej. Trudności z uwewnętrznieniem swoich zachowań i wypowiedzi nazywają głośno to, co robią, co dezorganizuje zajęcia. Brak kontroli emocji, motywacji i stanu pobudzenia co utrudnia funkcjonowanie w grupie, a czasem wręcz uniemożliwia realizację celów. Jeśli uważamy, że dziecko jest nadpobudliwe psychoruchowo należy przeprowadzić rozmowę z rodzicami zadając dodatkowe pytania dotyczące zachowania dziecka w domu:

3 Czy problemy z zachowaniem zdarzają się nagminnie, czy dotyczą tylko specyficznych sytuacji? Czy dziecko na niczym nie może się skoncentrować, a może są sytuacje, przedmioty, które przyciągają jego uwagę i angażują na dłużej? Czy kłopoty pojawiły się dawno czy miesiąc temu? Czy dziecko nie umie opanować ataków złości, domaga się natychmiastowego zaspokojenia swoich potrzeb? Czy fakt, że dziecko jest ruchliwe dostrzegają inni, którzy o tym informują? Jak pomóc dziecku nadpobudliwemu psychoruchowo? Każde dziecko potrzebuje wiele zrozumienia, ale dziecku nadpobudliwemu jest ono szczególnie potrzebne. Warto pamiętać, że jego zachowanie, męczące dla otoczenia jemu samemu sprawia również poważne problemy. Dziecku nadpobudliwemu psychoruchowo można pomóc w następujący sposób: Organizując im środowisko zewnętrzne. Dziecko żyje w świecie wewnętrznego niepokoju i dlatego świat wokół niego powinien być uporządkowany. Dziecko nadpobudliwe potrzebuje więcej zrozumienia, tolerancji i cierpliwości ze strony dorosłych. Warto pamiętać, że jego zachowania, męczące dla otoczenia, jemu samemu sprawiają również poważne problemy - trudniej mu znaleźć przyjaciół, trudniej odnieść sukces, trudniej usłyszeć pochwały. Wprowadzaj porządek i rutynę. Większość dzieci lubi, kiedy rytm dnia jest stały: znana pora wstawania, posiłków, obowiązków i kładzenia się spać. Daje im to poczucie bezpieczeństwa i stałości. Poza tym układ nerwowy i cały organizm dziecka ma czas na regenerację. Ograniczaj bodźce. Ponieważ dziecko łatwo się rozprasza, należy się starać by w domu był spokój. Należy unikać puszczania głośnej muzyki, zapraszania często i wielu gości naraz, trzeba ograniczać przesiadywanie przed telewizorem czy komputerem. Trzeba dbać o to, by dziecko mogło się skupić na jednej czynności. Kiedy je, niech nie gra radio, kiedy czyta, niech nie je itp. Mów jasno i wyraźnie. Staraj się, by to, co mówisz, było jak najbardziej konkretne. Zamiast ogólnego: posprzątaj zabawki, powiedz raczej: włóż klocki do pudełka, zamiast: ale z ciebie niezdara, powiedz: trzymaj filiżankę za ucho. Nie dawaj dziecku zbyt dużo możliwości wyboru. Staraj się planować. Dzieci nadpobudliwe wytrąca z równowagi wszystko, co jest nagłe i niespodziewane. Przewiduj za dziecko wydarzenia. Rozkładaj jego przyszłe zadania na prostsze, mniej odległe czynności i natychmiast nagradzaj dziecko. Celem tych zabiegów

4 jest zastąpienie dziecku wewnętrznych, niewłaściwie funkcjonujących systemów informacji, zasad i motywacji. Zadbaj o miejsce pracy dziecka. Każde dziecko w wieku szkolnym, a zwłaszcza nadpobudliwe powinno mieć wygodne i ciche miejsce do pracy, z małą ilością przedmiotów dookoła. Najlepszy będzie jasny blat, lampa i dwa pojemniki: na kredki i na długopisy. Miejsce do pracy powinno być jasne i nie zagracone. Kąpiel dziecka nadpobudliwego traktuj nie tylko jako zabieg higieniczny, ale też jako doskonały moment do relaksu i wyciszenia. Interweniuj w sytuacjach konfliktowych, w jakie uwikłało się dziecko, reguluj jego zachowania, ucz go innego sposobu negatywnych uczuć. Zachęcaj dziecko do wykonywania różnego rodzaju prac plastycznych, które pomogą mu uzewnętrznić jego uczucia. Dostosowuj tempo pracy i zabawy do możliwości psychofizycznych dziecka. Daj dziecku szansę wypowiadania się, jednocześnie porządkuj jego wypowiedzi, pamiętając o tym, że dziecko ma skłonność do udzielania pochopnych wypowiedzi. Rozbudzaj w dziecku zainteresowania i angażuj go w bardzo konkretnym działaniu. Bądź elastycznym rodzicem. Pamiętaj, że twoje metody wychowawcze mogą cię zawieść. Dziecko nadpobudliwe wymaga jasno określonych reguł, ale nadmierny rygoryzm często daje odwrotny skutek do zamierzonego. Staraj się konfrontować dziecko z konsekwencjami własnych zachowań. Przypominaj i podpowiadaj mu, jak ma postępować, aby lepiej zorganizować czas i móc korzystać z rozmaitych wskazówek. Współpracuj z przedszkolem do którego uczęszcza twoje dziecko dbaj o jego pozytywny wizerunek w oczach innych. Baw się razem z dzieckiem. Są zabawy, które mogą powoli ale dość skutecznie pomóc wyciszyć dziecko i poprawić jego funkcjonowanie przedszkolne i społeczne. Przypominaj dziecku o jego obowiązkach, umieszczając, np. karteczki z różnymi napisami lub obrazkami symbolami w widocznych miejscach. Podsuwaj dziecku rozwiązania alternatywne. Zamiast mówić, żeby przestało coś robić, staraj się mu podsunąć, co mogłoby zacząć robić. Możesz, po konsultacji z lekarzem podawać leki. Poprawiają one zdolność hamowania i regulowania impulsywnych zachowań. Współczesne leki zapewniają znaczna poprawę w zachowaniu dzieci. Stają się one mniej impulsywne, lepiej zapamiętują, przejawiają większą samodzielność, dzięki temu stają się bardziej lubiane w gronie rówieśników i nauczycieli.

5 Bibliografia: 1. R. A. Barkley Dzieci nadpobudliwe i roztargnione w : Świat Nauki, Listopad E. Chmielewska Zabawy logopedyczne i nie tylko. Poradnik dla nauczycieli i rodziców. Kielce J. Makowska Dzieci trudne do kochania. Instytut Wydawniczy CRZZ 4. H. Nartowska Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo. Warszawa T. Opolska, E. Potemska Dziecko nadpobudliwe psychoruchowo. Program korekcji zachowań. Warszawa T. Wolańczyk, A. Kołakowski, M. Skotnicka Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci. Lublin 1999

6 Jak rozsądnie nagradzać dzieci Nagradzaj dziecko za dobre zachowanie - rodzice często słyszą tę radę, ale słowo nagroda może być mylące. Jest wiele rodzajów nagród - od pochwały, poprzez nową zabawkę, do specjalnego traktowania. Poniżej zamieszczamy kilka wskazówek, jak używać różnych rodzajów nagród. Nagrody naturalne. Za dobre zachowanie dzieci często są nagradzane w sposób naturalny. Na przykład po skończeniu trudnego zadania czują się dumne. Zwracaj uwagę dziecka na korzyści i dobre samopoczucie, które pojawiają się, gdy zrobi coś pożytecznego: Pościeliłeś łóżko! Musisz byś z siebie dumny! lub Pozbierałeś zabawki, gdy cię o to poprosiłam. A więc mamy czas na jeszcze jedną bajkę na dobranoc. Pochwała. Powinna być stosowana częściej niż inne nagrody. Pochwała za właściwe zachowanie wywołuje w dzieciach pozytywne uczucie i chęć powtarzania takich zachowań. Chwal za konkretne postępowanie: Jestem dumna, że pozwoliłeś Łucji pobawić się swoją zabawką. Jeśli dziecko robi coś, czego nie lubisz, na przykład krzyczy, pamiętaj o chwaleniu przeciwnych zachowań przy każdej nadarzającej się sposobności: Dziękuję, że mówisz ściszonym głosem. Specjalne traktowanie. Gdy dzieci zachowują się odpowiedzialnie, zapracowują sobie na zaufanie rodziców. Do okazywania tego służą przywileje, czyli specjalne traktowanie. Na przykład: Bardzo dbasz o swoje książki. Chodźmy do księgarni, żebyś mógł sam sobie wybrać nową książkę. Nagrody. Powinny być stosowane jako środek, gdy twoje dziecko musi poprawić swoje zachowanie, a inne metody się nie sprawdziły. Niech nagrodą będzie coś, o czym dziecko marzy. Spytaj: Jeśli dostałbyś pieniążki, co byś za nie sobie kupił? Albo: Czy jest jakieś wyjątkowe miejsce, do którego chciałbyś się wybrać z mamą czy tatą? Opracowała: Katarzyna Barańska (Na podstawie Rodzice i przedszkole wyd. Dr Josef Raabe Spółka Wydawnicza Sp. z. o. o.)

7 Źródła agresji u dzieci w wieku przedszkolnym i sposoby jej redukowania. W dzisiejszych czasach możemy zaobserwować znaczne nasilenie agresji. Często zastanawiamy się co jest tego powodem. Agresywne zachowanie może przyjąć formę agresji fizycznej i słownej. Zachowanie dziecka agresywnego cechuje brak zdyscyplinowania, naruszanie zasad ustalonego regulaminu- kontraktu oraz obowiązujących norm współżycia. Niepokojącym jest to, że mimo działań wyjaśniających, że ranienie innych osób jest wbrew zasadom, liczba zachowań agresywnych wydaje się rosnąć z każdym dniem. Dzieci w różnych okresach swojego życia mogą się złościć, gniewać albo zachowywać agresywnie. Każde z nich ma przecież prawo do chwili słabości. Gromadząc doświadczenia dzieci próbują różnych rzeczy, badają granicę, do której mogą się w swoich zachowaniach posunąć. Chcą wiedzieć na ile im pozwolimy. Czy na głośny krzyk dziecka reagujemy natychmiast, czy też jeszcze pozwolimy mu uderzyć, znieważyć czy w końcu kopnąć kolegę? Każde dziecko od czasu do czasu zachowuje się agresywnie. Najważniejsze jednak, to nie dopuścić, aby przejawy agresji i złości były stałym, powtarzającym się sposobem postępowania. Częścią pracy nauczyciela jest pomaganie dzieciom w zrozumieniu przeżywanych przez siebie uczuć, wyrażaniu ich i radzeniu sobie z nimi. Odpowiednia ekspresja złości jest jednak dla wielu dzieci trudna. Świadome, ukierunkowywane przezwyciężanie wybuchów złości środkami pedagogicznymi jest niezwykle potrzebne. Jeśli tłumimy emocje, to one nie znikają, ale się kumulują, nawarstwiają i potem może nastąpić wybuch niewspółmierny do bodźca. Dzieci najlepiej uczą się poprzez własne bezpośrednie doświadczenia. I. Reakcje agresywne dzieci Zachowania agresywne mogą wynikać z wielu różnych czynników, tj. temperamentu dziecka czy przebytych chorób. Najważniejszym czynnikiem jest jednak atmosfera rodzinnego domu i wszelkich innych środowisk (również przedszkolnego), w których dziecko przebywa. Jedną z najczęstszych przyczyn agresji jest brak rodzinnego ciepła. Dziecko potrzebuje kontaktu z dorosłymi, a szczególnie z mamą i tatą. Jeżeli ma tego kontaktu za mało, przestaje się czuć kochane i chronione. Aby uniknąć przeżywania smutku i żalu, staje się złe na cały świat. Inną przyczyną agresji mogą być niewłaściwe wzorce rozwiązywania konfliktów. Jak wiadomo nasze dzieci uczą się poprzez naśladownictwo. Jeśli krzyczą, biją, nie szanują, to bądźmy pewni, że nie przyszły z tym dorobkiem na świat. One nauczyły się tego od nas - dorosłych. Nierzadko bywa tak, że my sami dajemy dzieciom darmową lekcję agresji. Ostatnią przyczyną, o której wciąż za mało się mówi, jest oglądanie w telewizji nieodpowiednich programów, filmów, a nawet bajek.

8 Zachowania agresywne w przedszkolu to nic innego jak: kłótnie, sprzeczki, przezwiska, obraźliwe słowa, ciągnięcie za włosy, prowokacja, popychanie, bicie szczypanie, gryzienie, kopanie, zabieranie i niszczenie zabawek, wyśmiewanie, drwienie, dokuczanie. Agresja to również brak przyzwolenia na przyłączenie się do zabawy, wykluczenie kogoś z rozmowy, zabawy, zemsta, groźba, dręczenie, onieśmielanie. II. Formy pozbywania się złości Za pośrednictwem gier i zabaw przeciwko agresji możemy uczyć dzieci opanowywać i przezwyciężać złość i agresję, budować poczucie własnej wartości i silnej osobowości, nawiązywać kontakty nie agresywne i pokojowo rozwiązywać konflikty. Oto kilka akceptowanych społecznie form pozbywania się, odreagowywania złości, zanim złość zapanuje nad dzieckiem: - skrzynia złości lub pudełko z gazetami, które można gnieść do woli, - przelanie złości na papier- malowanie z rozmachem jaskrawymi farbami na dużych arkuszach papieru, - tłuczenie gliny, wałkowanie jej, ugniatanie, - "ludzik złości" - skarpeta z namalowaną twarzą, do której można włożyć rękę i powiedzieć jej o swoim zdenerwowaniu, - uderzanie we wszystkie garnki i patelnie w kąciku złości, - spłukiwanie złości wraz z wodą w toalecie, - wczołganie się do namiotu złości i leżenie na poduszkach, - ustawienie obok siebie tabliczki nastroju, napis "złość", rysunek czarnej i czerwonej błyskawicy lub inny, - woreczek złości, w którym zamykamy złość, III. Konsekwencje Bardzo ważne jest, by wszyscy z góry wiedzieli, jakie działania uważane są za niewłaściwe oraz co się stanie, gdy postąpimy wbrew ustanowionym regułom. "Sankcje" można przygotować razem z dziećmi na wypadek agresywnych zachowań wywołujących złe skutki. Takimi skutkami są: wyrządzenie krzywdy innym, obrażanie ich, poniżanie, izolacja. Psychologowie są zdania, że sankcje powinny być prawdziwymi karami, w postaci np. - dodatkowych zadań, - utraty przywilejów np. utrata funkcji dyżurnego, itp., - wykluczenie na pewien czas z zajęć grupy. Pod żadnym pozorem nie mogą być stosowane kary cielesne ani poniżanie dziecka. Opracowała na podstawie materiałów zebranych w internecie: Marzena Rutkowska.

9 ŚPIEWAĆ KAŻDY MOŻE? KAŻDY POWINIEN! Zoltan Kodaly - węgierski kompozytor, który zreformował system nauczania muzyki na Węgrzech uważał,że,, wychowanie muzyczne powinno zaczynać się na 9. miesięcy przed narodzeniem dziecka. "Śpiew ciężarnej kobiety, jej aktywność ruchowa przy muzyce, percepcja muzyki czy gra na instrumencie wywiera korzystny wpływ na rozwój inteligencji muzycznej dziecka. W okresie po niemowlęcym naturalną formą ekspresji staje się śpiew. Już od około 19. miesiąca życia dziecka można zauważyć w jego śpiewie zwroty melodyczne i rytmiczne charakterystyczne dla kręgu kulturowego, z którego pochodzi. W okresie przedszkolnym muzykę łączy się z zabawą ruchową dostarczając dziecku wiele radości. W tym okresie zwiększa się też wrażliwość na zmiany dynamiczne w muzyce oraz rozwija się poczucie rytmu. Czterolatek potrafi rozpoznać piosenkę na podstawie wystukanego rytmu. W okresie nabywania dojrzałości szkolnej muzyka staje się dla dziecka ważnym źródłem zainteresowań i obszarem intelektualnych działań. Zwiększa się zakres czysto śpiewanych dźwięków, rośnie umiejętność poprawnego posługiwania się głosem. Zdaniem E. Gordona (muzyk, współtwórca własnej oryginalnej teorii i koncepcji wychowania muzycznego) poziom uzdolnień muzycznych zaczyna spadać po urodzeniu, dlatego najważniejsze dla rozwoju muzycznego dziecka jest bogate muzycznie środowisko, jakie można mu zapewnić do 9. roku życia. Po tym okresie zdolności stabilizują się i przestają podlegać wpływom środowiska zewnętrznego, nawet gdyby ten wpływ był nadzwyczaj sprzyjający. Trzeba więc starać się jak najlepiej wykorzystać etap przedszkolny, aby dziecko rozwinęło umiejętności muzyczne. Śpiewanie piosenek, prowadzone w sposób właściwy, wpływa na rozwój klatki piersiowej oraz wzmocnienie wiązadeł głosowych. Zajęcia grupowe prowadzone przy muzyce lub śpiewie kształcą ogólną koordynację ruchową dziecka oddziaływując dodatnio na pracę narządów wewnętrznych (płuca, serce) oraz układ nerwowy. Zajęcia umuzykalniające rozwijają wyobraźnię dziecka wzbogacając jego słownictwo i poprawiając wymowę. Treść poznawanych piosenek rozszerza zakres jego wiadomości o świecie i ludziach. Opanowanie tekstu słownego ćwiczy pamięć, sprzyja rozwojowi prawidłowej wymowy oraz umożliwia prowadzenie zajęć ortofonicznych w zawiązku z opracowaną piosenką. W czasie zajęć muzycznych dziecko uczestniczy w następujących formach aktywności: ruch przy muzyce, śpiew, gra na dziecięcych instrumentach perkusyjnych, słuchanie muzyki, tworzenie muzyki. Zachęcajmy dzieci, aby zaśpiewały w domu piosenkę, której nauczyły się w przedszkolu, ale też w miarę możliwości śpiewajmy razem z dzieckiem. Myślę, że każdy pamięta ile radości sprawia zabawa przy piosence np. Stary niedźwiedź, Dwóm tańczyć się zachciało, Rolnik sam w dolinie. Warto też wybrać się z dzieckiem do filharmonii lub teatru na koncert przeznaczony dla dzieci na pewno nie będzie to czas stracony - zachęcam. Opracowała muzykoterapełtka: Dorota Wiśniewska

Pokochaj i przytul dziecko z ADHD. ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi.

Pokochaj i przytul dziecko z ADHD. ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi. Pokochaj i przytul dziecko z ADHD ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi. TYPOWE ZACHOWANIA DZIECI Z ADHD: stale wierci się na krześle,

Bardziej szczegółowo

ADHD - zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi, zespół hiperkinetyczny lub zespół nadpobudliwości psychoruchowej

ADHD - zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi, zespół hiperkinetyczny lub zespół nadpobudliwości psychoruchowej ADHD - zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi, zespół hiperkinetyczny lub zespół nadpobudliwości psychoruchowej Jedno z najczęstszych zaburzeń wieku rozwojowego. ZauwaŜane

Bardziej szczegółowo

WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA

WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA Pochwała jest jednym z czynników decydujących o prawidłowym rozwoju psychicznym i motywacyjnym dziecka. Jest ona ogromnym bodźcem motywującym dzieci do działania oraz potężnym

Bardziej szczegółowo

Jeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze.

Jeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze. Jeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze. Plan: Co to jest ADHD? Objawy ADHD Jak odróżnić ADHD od innych problemów zachowania

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ OCENY DOJRZAŁOŚCI PROCESÓW SPOŁECZNO-EMOCJONALNYCH

ARKUSZ OCENY DOJRZAŁOŚCI PROCESÓW SPOŁECZNO-EMOCJONALNYCH ARKUSZ OCENY DOJRZAŁOŚCI PROCESÓW SPOŁECZNO-EMOCJONALNYCH Arkusz wypełnia nauczyciel nauczania przedszkolnego placówki, do której uczęszcza Pani/Pana dziecko... (imię i nazwisko dziecka) D dobrze S średnio

Bardziej szczegółowo

OCENA OPISOWA ŚRÓDROCZNA/ SEMESTRALNA KLASA 1. Klasa.. Rok szkolny.. Data EDUKACJA SPOŁECZNA

OCENA OPISOWA ŚRÓDROCZNA/ SEMESTRALNA KLASA 1. Klasa.. Rok szkolny.. Data EDUKACJA SPOŁECZNA OCENA OPISOWA ŚRÓDROCZNA/ SEMESTRALNA KLASA 1 Imię i nazwisko ucznia Klasa.. Rok szkolny.. Data EDUKACJA SPOŁECZNA Współdziałanie z rówieśnikami i osobami dorosłymi. Potrafi odróżnić co jest dobre, a co

Bardziej szczegółowo

ADHD Zespół nadpobudliwości psychoruchowej

ADHD Zespół nadpobudliwości psychoruchowej ADHD Zespół nadpobudliwości psychoruchowej - mamy z ADHD do czynienia wtedy, gdy dochodzi do powstania przewagi procesów pobudzania nad procesami hamowania ADHD występuje na całym świecie, we wszystkich

Bardziej szczegółowo

JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI

JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI Motywacja to: CO TO JEST MOTYWACJA? stan gotowości człowieka do podjęcia określonego działania, w tym przypadku chęć dziecka do uczenia się, dążenie do rozwoju, do zaspokajania

Bardziej szczegółowo

Od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki zostanie zachęcone w przedszkolu i w domu do słuchania muzyki,

Od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki zostanie zachęcone w przedszkolu i w domu do słuchania muzyki, Od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki zostanie zachęcone w przedszkolu i w domu do słuchania muzyki, śpiewania, a nawet tworzenia łatwych melodii oraz w jakim

Bardziej szczegółowo

Jak postępować z dzieckiem agresywnym?

Jak postępować z dzieckiem agresywnym? Jak postępować z dzieckiem agresywnym? Każde dziecko od czasu do czasu zachowuje się w sposób, który może być dla Ciebie nie do zaakceptowania. Zazwyczaj dzieje się tak, kiedy jakieś ważne potrzeby dziecka

Bardziej szczegółowo

Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży.

Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży. Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży. (Terapia Krótkoterminowa Skoncentrowana na Rozwiązaniu) Kontakt tel.: +48 600779294 e-mail: iwona@gabinetterapeutyczny.eu Iwona Czerwoniuk psychoterapeuta

Bardziej szczegółowo

BY OSWOIĆ DZIECIĘCĄ ZŁOŚĆ... Dominika Kwarcińska 17.11.2015

BY OSWOIĆ DZIECIĘCĄ ZŁOŚĆ... Dominika Kwarcińska 17.11.2015 BY OSWOIĆ DZIECIĘCĄ ZŁOŚĆ... Dominika Kwarcińska 17.11.2015 Złość - emocja jak Potrzebna i pożądana każda inna Złość - emocja jak Niezbędna, by być autentycznym każda inna Wolność wyrażania Gwarancja zdrowego

Bardziej szczegółowo

nauczyciele, doceniając wartość programu i widząc jego efekty, realizują zajęcia z kolejnymi grupami dzieci.

nauczyciele, doceniając wartość programu i widząc jego efekty, realizują zajęcia z kolejnymi grupami dzieci. Program Przyjaciele Zippiego to międzynarodowy program promocji zdrowia psychicznego dla dzieci w wieku 5-8 lat, który kształtuje i rozwija umiejętności psychospołeczne u małych dzieci. Uczy różnych sposobów

Bardziej szczegółowo

Rola rodziców w kształtowaniu motywacji do nauki. Zespół Szkół w Rycerce Górnej

Rola rodziców w kształtowaniu motywacji do nauki. Zespół Szkół w Rycerce Górnej Rola rodziców w kształtowaniu motywacji do nauki Zespół Szkół w Rycerce Górnej CO TO JEST MOTYWACJA? Na słowo MOTYWACJA składają się dwa słówka: Motyw i Akcja. Czyli aby podjąć jakieś określone działanie

Bardziej szczegółowo

Jesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem

Jesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Jesper Juul Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Dzieci od najmłodszych lat należy wciągać w proces zastanawiania się nad różnymi decyzjami i zadawania sobie pytań w rodzaju: Czego chcę? Na co

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE

PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE Podstawy prawne: Ustawa z dnia 7 wrzesnia1991 r. o systemie oświaty ( DZ. U z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, oraz z 2009 r. Nr.6 poz.33, Nr 31 poz. 206

Bardziej szczegółowo

SPOSOBY NA DOBRY POCZĄTEK ROKU SZKOLNEGO

SPOSOBY NA DOBRY POCZĄTEK ROKU SZKOLNEGO SPOSOBY NA DOBRY POCZĄTEK ROKU SZKOLNEGO 1. Zadbanie, aby dziecko miało stałe miejsce do uczenia się, w którym znajdują się wszystkie potrzebne przedmioty. 2. Podczas odrabiania lekcji ważne jest stworzenie

Bardziej szczegółowo

ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ. /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/

ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ. /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/ ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/ Coraz częściej rodzice, którzy nie dają sobie rady z niespokojnym, łatwo rozpraszającym się dzieckiem, do którego nic nie

Bardziej szczegółowo

10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI 2. DAJ DZIECIOM SWÓJ CZAS

10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI 2. DAJ DZIECIOM SWÓJ CZAS 10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI Jedną z najlepszych rzeczy, jaką ojciec może zrobić dla swoich dzieci, to okazywać szacunek dla ich mamy. Jeśli jesteś żonaty, dbaj

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO W PLEWISKACH

PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO W PLEWISKACH PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO W PLEWISKACH Dziecko powinno umieć, mieć prawo być tym kim jest, być dzieckiem. ' Janusz Korczak 1. Podstawy prawne systemu wychowania Rozporządzenie Ministra

Bardziej szczegółowo

Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej.

Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej. Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej. Gotowość szkolna- sylwetka dziecka dojrzałego i niedojrzałego do rozpoczęcia nauki w szkole Edukacja szkolna jest

Bardziej szczegółowo

rozwija się emocjonalnie i społecznie, współpracuje z dziećmi i nauczycielem, rozwija pamięć, myślenie, spostrzegawczość,

rozwija się emocjonalnie i społecznie, współpracuje z dziećmi i nauczycielem, rozwija pamięć, myślenie, spostrzegawczość, Nasze przedszkole! Pięciolatek w grupie rówieśniczej ma szansę wcześniej wykorzystać swój naturalny zapał do poznawania świata. Szybciej stanie się samodzielny i odpowiedzialny. Bezstresowo zaakceptuje

Bardziej szczegółowo

Mali czytelnicy. Nikt nie rodzi się czytelnikiem, czytelnika trzeba wychować...

Mali czytelnicy. Nikt nie rodzi się czytelnikiem, czytelnika trzeba wychować... Mali czytelnicy. " Nikt nie rodzi się czytelnikiem, czytelnika trzeba wychować... Według rozporządzenia MENiS z dn. 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego głównym celem

Bardziej szczegółowo

PRACA Z DZIECKIEM NADPOBUDLIWYM PSYCHORUCHOWO

PRACA Z DZIECKIEM NADPOBUDLIWYM PSYCHORUCHOWO PRACA Z DZIECKIEM NADPOBUDLIWYM PSYCHORUCHOWO ZALECENIA DLA NAUCZYCIELI Wiele informacji napisano już na temat dzieci nadpobudliwych psychoruchowo. Postępowanie z nimi wciąż jednak stanowi ogromny problem

Bardziej szczegółowo

PROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209

PROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209 PROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209 Szkoła, obok rodziny, jest jednym z najważniejszych środowisk społecznych dziecka. Jej

Bardziej szczegółowo

W nieświadomym uczeniu najważniejsze, a w każdym razie bardzo ważne są EMOCJE.

W nieświadomym uczeniu najważniejsze, a w każdym razie bardzo ważne są EMOCJE. Z wypowiedzi prof. BARBARY KAMIŃSKIEJ (not. E.C.): Psychologia obecnie nie zajmuje się już pojęciem zdolności muzycznych, nie bada się zjawiska geniuszu muzycznego. Okazało się, że jest odwrotnie niż dotychczas

Bardziej szczegółowo

OPRACOWANIE WYNIKÓW BADAŃ PRZEPROWADZONYCH WSRÓD RODZICÓW

OPRACOWANIE WYNIKÓW BADAŃ PRZEPROWADZONYCH WSRÓD RODZICÓW OPRACOWANIE WYNIKÓW BADAŃ PRZEPROWADZONYCH WSRÓD RODZICÓW Kwestionariusz ankiety został przygotowany przez zespół nauczycieli do spraw ewaluacji. Celem badań było zebranie informacji na temat wspomagania

Bardziej szczegółowo

Jak motywować dziecko by chciało się dobrze uczyć i zachowywać. Refleksje pedagoga

Jak motywować dziecko by chciało się dobrze uczyć i zachowywać. Refleksje pedagoga Jak motywować dziecko by chciało się dobrze uczyć i zachowywać. Refleksje pedagoga Nie da się sformułować gotowej recepty, jak pomagać dziecku. Do każdego należy podchodzić indywidualnie. Rodzice i nauczyciele

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY SAMORZĄDOWEGO PRZEDSZKOLA W KOCHANOWICACH

KONCEPCJA PRACY SAMORZĄDOWEGO PRZEDSZKOLA W KOCHANOWICACH KONCEPCJA PRACY SAMORZĄDOWEGO PRZEDSZKOLA W KOCHANOWICACH CELE KONCEPCJI PRACY PRZEDSZKOLA 1. Diagnozowanie i rozwijanie inteligencji wielorakich dzieci. Zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych

Bardziej szczegółowo

Program Profilaktyczno Wychowawczy o Charakterze Biblioterapeutycznym. dla I Etapu Edukacyjnego i Zespołów Edukacyjno Terapeutycznych

Program Profilaktyczno Wychowawczy o Charakterze Biblioterapeutycznym. dla I Etapu Edukacyjnego i Zespołów Edukacyjno Terapeutycznych Program Profilaktyczno Wychowawczy o Charakterze Biblioterapeutycznym dla I Etapu Edukacyjnego i Zespołów Edukacyjno Terapeutycznych /CZARODZIEJSKIE BAJKI/ na rok 2006 2009. Opracował zespół w składzie:

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYCHOWAWCZY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 14 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W OŚWIĘCIMIU

PROGRAM WYCHOWAWCZY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 14 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W OŚWIĘCIMIU PROGRAM WYCHOWAWCZY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 14 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W OŚWIĘCIMIU UZASADNIENIE Ważnym zadaniem przedszkola jest kształtowanie cech i postaw dzieci, pozwalających im w przyszłości

Bardziej szczegółowo

PROGRAM KOŁA TANECZNO- WOKALNEGO. Tańczące nutki

PROGRAM KOŁA TANECZNO- WOKALNEGO. Tańczące nutki PROGRAM KOŁA TANECZNO- WOKALNEGO Tańczące nutki Realizowanego w Przedszkolu Miejskim z Oddziałem Żłobkowym w Wolinie opracowanie: Małgorzata Ciechanowska WSTĘP: Muzyka jest bardzo ważnym czynnikiem wpływającym

Bardziej szczegółowo

20 sposobów na wspieranie dziecka - w nauce i emocjach. Opracowała: Katarzyna Maszkowska- pedagog szkolny

20 sposobów na wspieranie dziecka - w nauce i emocjach. Opracowała: Katarzyna Maszkowska- pedagog szkolny 20 sposobów na wspieranie dziecka - w nauce i emocjach Opracowała: Katarzyna Maszkowska- pedagog szkolny Kiedy się uczymy, emocje są niezwykle ważne. Gdybyśmy uczyli się tylko biorąc suche fakty, które

Bardziej szczegółowo

PROJEKT EDUKACYJNY. Odnajduję siebie w świecie dźwięków. Muzyka mi pomaga. - zajęcia realizowane w ramach art. 42 KN

PROJEKT EDUKACYJNY. Odnajduję siebie w świecie dźwięków. Muzyka mi pomaga. - zajęcia realizowane w ramach art. 42 KN Agnieszka Janielak 1 PROJEKT EDUKACYJNY Odnajduję siebie w świecie dźwięków. Muzyka mi pomaga. - zajęcia realizowane w ramach art. 42 KN CELE OGÓLNE: 1. Rozwijanie wrażliwości muzycznej. 2. Kształtowanie

Bardziej szczegółowo

Roczny plan pracy. Przedszkola Samorządowego nr 22 w Wałbrzychu. na rok szkolny 2016/2017

Roczny plan pracy. Przedszkola Samorządowego nr 22 w Wałbrzychu. na rok szkolny 2016/2017 Roczny plan pracy Przedszkola Samorządowego nr 22 w Wałbrzychu na rok szkolny 2016/2017 Zadanie Zadania szczegółowe Formy realizacji Termin Odpowiedzialni 1.Zapewnienie wszechstronnego rozwoju dzieci na

Bardziej szczegółowo

Wpływ czytania na rozwój dzieci i młodzieży

Wpływ czytania na rozwój dzieci i młodzieży Wpływ czytania na rozwój dzieci i młodzieży Anita Duda nauczyciel Szkoły Podstawowej Nr 47 im. Jana Klemensa Branickiego w Białymstoku Białystok, II semestr roku szkolnego 2015/2016 Wszyscy chcemy, aby

Bardziej szczegółowo

DZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO

DZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO DZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO Nadpobudliwość psychoruchowa już od wielu lat jest tematem wielu badań, dyskusji i opracowań. To jedno z najczęściej występujących zaburzeń wieku rozwojowego. Badania

Bardziej szczegółowo

AUTORSKI PROGRAM Ja wśród innych

AUTORSKI PROGRAM Ja wśród innych AUTORSKI PROGRAM Ja wśród innych REALIZOWANY W ŚWIETLICY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W PILCHOWIE W LATACH 2014-2016 Opracowała: mgr Małgorzata Pysiewicz CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Program został skonstruowany z myślą

Bardziej szczegółowo

TEMAT: Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci symptomy oraz postępowanie. Geneza

TEMAT: Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci symptomy oraz postępowanie. Geneza Jolanta Ziarko Sandomierz, 27 kwietnia 2006 r. nauczycielka języka polskiego Gimnazjum nr 1 im. Jana Długosza ul. Cieśli 2, 27 600 Sandomierz Lider Programu ORTOGAFFITI Marta Walek TEMAT: Nadpobudliwość

Bardziej szczegółowo

Czy mój sześciolatek/siedmiolatek jest gotowy by przekroczyć próg szkoły, by stawić czoła nowym wyzwaniom? Czy będzie potrafił podporządkować się

Czy mój sześciolatek/siedmiolatek jest gotowy by przekroczyć próg szkoły, by stawić czoła nowym wyzwaniom? Czy będzie potrafił podporządkować się NOWA RZECZYWISTOŚĆ Czy mój sześciolatek/siedmiolatek jest gotowy by przekroczyć próg szkoły, by stawić czoła nowym wyzwaniom? Czy będzie potrafił podporządkować się szkolnej dyscyplinie? Czy wejdzie w

Bardziej szczegółowo

Dzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze.

Dzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze. Przedmowa Kiedy byłem mały, nawet nie wiedziałem, że jestem dzieckiem specjalnej troski. Jak się o tym dowiedziałem? Ludzie powiedzieli mi, że jestem inny niż wszyscy i że to jest problem. To była prawda.

Bardziej szczegółowo

Wielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko jest w pełni gotowe, by sprostać wymaganiom jakie niesie za sobą szkoła.

Wielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko jest w pełni gotowe, by sprostać wymaganiom jakie niesie za sobą szkoła. O GOTOWOŚCI SZKOLNEJ Rozpoczęcie nauki szkolnej to bardzo ważny moment w życiu każdego dziecka. Pójście do szkoły poprzedzone jest rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym, któremu podlegają wszystkie

Bardziej szczegółowo

SZTUKA SŁUCHANIA I ZADAWANIA PYTAŃ W COACHINGU. A n n a K o w a l

SZTUKA SŁUCHANIA I ZADAWANIA PYTAŃ W COACHINGU. A n n a K o w a l SZTUKA SŁUCHANIA I ZADAWANIA PYTAŃ W COACHINGU K r a k ó w, 1 7 l i s t o p a d a 2 0 1 4 r. P r z y g o t o w a ł a : A n n a K o w a l KLUCZOWE UMIEJĘTNOŚCI COACHINGOWE: umiejętność budowania zaufania,

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z MUZYKI W KLASIE 7

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z MUZYKI W KLASIE 7 WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z MUZYKI W KLASIE 7 Nauczyciel oceniając ucznia bierze pod uwagę przede wszystkim jego zaangażowanie, wkład pracy i aktywność. Ocena postawy,

Bardziej szczegółowo

MIŚ I KREDKA Newsletter Przedszkola Nr 110

MIŚ I KREDKA Newsletter Przedszkola Nr 110 MIŚ I KREDKA Newsletter Przedszkola Nr 110 S.1 TEMAT MIESIĄCA MUZYKA NAJMŁODSZYCH LAT MUZYKA - KILKA DŹWIĘKÓW UŁOŻONYCH W PEWIEN RYTM. NIBY NIC TAKIEGO, A JEDNAK KAŻDY JEJ SŁUCHA I KAŻDEGO, ONA NA SWÓJ

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Rysunki i tabele... Wstęp do wydania polskiego... Przedmowa... Podziękowania...

Spis treści. Rysunki i tabele... Wstęp do wydania polskiego... Przedmowa... Podziękowania... Spis treści Rysunki i tabele... Wstęp do wydania polskiego... Przedmowa... Podziękowania... XI XIII XV XIX Wprowadzenie... 1 Umiejętności społeczne i dziecko w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym...

Bardziej szczegółowo

Warsztaty grupowe z zakresu kluczowych umiejętności społeczno - zawodowych istotnych z punktu widzenia rynku pracy

Warsztaty grupowe z zakresu kluczowych umiejętności społeczno - zawodowych istotnych z punktu widzenia rynku pracy Warsztaty grupowe z zakresu kluczowych umiejętności społeczno - zawodowych istotnych z punktu widzenia rynku pracy II ETAP AKTYWIZACJI MATERIAŁY DLA BENEFICJENTÓW/BENEFICJENTEK CO TO SĄ EMOCJE? EMOCJE

Bardziej szczegółowo

INNE W DOMU, INNE W PRZEDSZKOLU

INNE W DOMU, INNE W PRZEDSZKOLU INNE W DOMU, INNE W PRZEDSZKOLU Bywa, że w czasie rozmów indywidualnych nauczycielki z rodzicami wychodzi na jaw, że dziecko zupełnie inaczej zachowuje się w domu a inaczej w grupie przedszkolnej. Rodzice

Bardziej szczegółowo

Zajęcia ruchowo - taneczne Roztańczone stópki

Zajęcia ruchowo - taneczne Roztańczone stópki Przedszkole nr 3 Promyczek bierze udział w Ogólnopolskiej Akcji Ministra Edukacji Narodowej Ćwiczyć każdy może, organizowanej w ramach Roku Szkoły w Ruchu Realizacja obszaru nr 7 Zajęcia ruchowo - taneczne

Bardziej szczegółowo

SKALA ZDOLNOŚCI SPECJALNYCH W WERSJI DLA GIMNAZJUM (SZS-G) SZS-G Edyta Charzyńska, Ewa Wysocka, 2015

SKALA ZDOLNOŚCI SPECJALNYCH W WERSJI DLA GIMNAZJUM (SZS-G) SZS-G Edyta Charzyńska, Ewa Wysocka, 2015 SKALA ZDOLNOŚCI SPECJALNYCH W WERSJI DLA GIMNAZJUM (SZS-G) SZS-G Edyta Charzyńska, Ewa Wysocka, 2015 INSTRUKCJA Poniżej znajdują się twierdzenia dotyczące pewnych cech, zachowań, umiejętności i zdolności,

Bardziej szczegółowo

POZNAJ SIEBIE POZNAJ ŚWIAT

POZNAJ SIEBIE POZNAJ ŚWIAT PORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA W MIELCU POZNAJ SIEBIE POZNAJ ŚWIAT WSPIERANIE ROZWOJU DZIECKA przygotowanie i realizacja zajęć Gerta Fijołek pedagog Katarzyna Juras - psycholog CEL WARSZTATÓW W trakcie

Bardziej szczegółowo

Sprawdź i oceń stan rozwoju mowy swojego dziecka

Sprawdź i oceń stan rozwoju mowy swojego dziecka Sprawdź i oceń stan rozwoju mowy swojego dziecka Przedstawiony poniżej sprawdzian ma na celu pomóc rodzicom ocenić stan rozwoju mowy dziecka. Należy pamiętać o tym, że każde dziecko ma indywidualne tempo

Bardziej szczegółowo

II TYDZIEŃ WRZEŚNIA PODSUMOWANIE ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH TRZYLATKI. Wrzesień tydzień drugi. Temat tygodnia: Jestem przedszkolakiem.

II TYDZIEŃ WRZEŚNIA PODSUMOWANIE ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH TRZYLATKI. Wrzesień tydzień drugi. Temat tygodnia: Jestem przedszkolakiem. II TYDZIEŃ WRZEŚNIA PODSUMOWANIE ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH TRZYLATKI Treści programowe Dzień tygodnia/ temat dnia Aktywność i działalność dziecka Cele ogólne Cele operacyjne Numery obszarów z podstawy programowej

Bardziej szczegółowo

WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA Nr 337

WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA Nr 337 PLAN WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA Nr 337 JESTEM W GRUPIE, ROZUMIEM SIEBIE I INNYCH, DOSTRZEGAM SIEBIE I SWOJE MOCNE STRONY Cele główne: CELE PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO zapoznanie dzieci z regułami życia w grupie,

Bardziej szczegółowo

Dojrzałość szkolna dziecka

Dojrzałość szkolna dziecka Dojrzałość szkolna dziecka Dojrzałość szkolna Według B. Wilgockiej-Okoń dojrzałość szkolna to osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju intelektualnego, społecznego i fizycznego, jaki umożliwi

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY W MIEJSKIM PRZEDSZKOLU NR 2 FANTAZJA W SZCZYTNIE

KONCEPCJA PRACY W MIEJSKIM PRZEDSZKOLU NR 2 FANTAZJA W SZCZYTNIE KONCEPCJA PRACY W MIEJSKIM PRZEDSZKOLU NR 2 FANTAZJA W SZCZYTNIE Koncepcja pracy przedszkola oparta jest na celach i zadaniach zawartych w aktach prawnych: ustawie o systemie oświaty oraz aktach wykonawczych

Bardziej szczegółowo

CZY NASZE DZIECKO MOŻE

CZY NASZE DZIECKO MOŻE CZY NASZE DZIECKO MOŻE JUŻ IŚĆ DO SZKOŁY? Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 im. ks. dra S. Wilczewskiego w Katowicach OBOWIĄZEK SZKOLNY W KRAJACH EUROPEJSKICH GOTOWOŚĆ SZKOLNA Osiągnięcie przez

Bardziej szczegółowo

Projekt Mały muzyk. Opracowała: Ewa Karcz

Projekt Mały muzyk. Opracowała: Ewa Karcz Projekt Mały muzyk Opracowała: Ewa Karcz Wstęp Muzyka jest ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój dziecka. Przeżycia związane z odbiorem muzyki mają duży wpływ na rozwój emocjonalny i estetyczny. Słuchanie

Bardziej szczegółowo

Program autorski Poznaję uczucia

Program autorski Poznaję uczucia Dziecko chce być dobre, Jeśli nie umie naucz, Jeśli nie wie wytłumacz, Jeśli nie może pomóż. Janusz Korczak Program autorski Poznaję uczucia 1 Anna Major Program Poznaję uczucia jest skierowany do dzieci

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NR 50 W BIELSKU-BIAŁEJ

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NR 50 W BIELSKU-BIAŁEJ KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NR 50 W BIELSKU-BIAŁEJ Podstawa prawna: Rozporządzenie MEN z dnia 7 października 2009r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz. 1324 z późn. zm.) Ustawa z dn.

Bardziej szczegółowo

MAMO, TATO, POBAWMY SIĘ RAZEM! innowacja pedagogiczna

MAMO, TATO, POBAWMY SIĘ RAZEM! innowacja pedagogiczna MAMO, TATO, POBAWMY SIĘ RAZEM! innowacja pedagogiczna 1. Osoby wdrażające innowacje: mgr Justyna Witas, mgr Adriana Jachnicka, mgr Marta Jafernik 2. Termin wprowadzenia i czas trwania innowacji: Innowacja

Bardziej szczegółowo

Gazetka dla rodziców na miesiąc maj 2017

Gazetka dla rodziców na miesiąc maj 2017 Gazetka dla rodziców na miesiąc maj 2017 MOJA MAMA Moja mama jest jak wiosna, taka piękna i radosna. Kocha mnie, ja o tym wiem i ja mamo kocham Cię. Dam Ci gwiazdy, słońce, niebo, dam Ci kwiatów bukiet

Bardziej szczegółowo

Jak rozpoznać zaburzenia rozwojowe u dzieci? Dorota Kalinowska - psycholog

Jak rozpoznać zaburzenia rozwojowe u dzieci? Dorota Kalinowska - psycholog Jak rozpoznać zaburzenia rozwojowe u dzieci? Dorota Kalinowska - psycholog ADHD - nazewnictwo Wg DSM - IV TR: ADHD Attention Deficit Hyperactiviti Disorder /zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami

Bardziej szczegółowo

Rola i znaczenie czytania w ogólnym rozwoju dziecka. Maja Adamkiewicz

Rola i znaczenie czytania w ogólnym rozwoju dziecka. Maja Adamkiewicz Rola i znaczenie czytania w ogólnym rozwoju dziecka Maja Adamkiewicz Jakie ziarno w serca Wasze padnie, takim będzie późniejsze żniwo. Wszyscy chcemy, aby nasze dzieci wyrosły na mądrych, dobrych i szczęśliwych

Bardziej szczegółowo

Model autokratyczny Model liberalny Model demokratyczny. Pozytywne i negatywne skutki

Model autokratyczny Model liberalny Model demokratyczny. Pozytywne i negatywne skutki Model autokratyczny Model liberalny Model demokratyczny Pozytywne i negatywne skutki Dzieci mają niskie poczucie własnej wartości zachowują się ulegle. Lub przeciwnie buntują się przeciwko wszystkim i

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYCHOWAWCZY. Gminnego Przedszkola w Grębkowie Na rok szkolny 2016/20167

PROGRAM WYCHOWAWCZY. Gminnego Przedszkola w Grębkowie Na rok szkolny 2016/20167 PROGRAM WYCHOWAWCZY Gminnego Przedszkola w Grębkowie Na rok szkolny 2016/20167 Podstawę prawną Programu Wychowawczego stanowią: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku 2.Ustawa o systemie

Bardziej szczegółowo

WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ

WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ DZIECI I MŁODZIEŻY Szkoła Podstawowa w Opatowie Sukces jednostek i społeczeństw zależy od ich wiedzy. Kluczem do wiedzy wciąż jest czytanie. Wiele osób, choć umie czytać, nie czyta.

Bardziej szczegółowo

Program wychowawczy Przedszkola Nr 131 w Poznaniu

Program wychowawczy Przedszkola Nr 131 w Poznaniu Program wychowawczy Przedszkola Nr 131 w Poznaniu Cele nadrzędne, które realizuje nauczyciel z dziećmi we współpracy z rodzicami tworzenie więzi z rodziną i środowiskiem, w którym dziecko wzrasta; rozwijanie

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z realizacji innowacji pedagogicznej w I semestrze roku szkolnego 2018/2019

Sprawozdanie z realizacji innowacji pedagogicznej w I semestrze roku szkolnego 2018/2019 Sprawozdanie z realizacji innowacji pedagogicznej w I semestrze roku szkolnego 2018/2019 Temat innowacji: Bajki uczą życia - w świecie emocji i uczuć dzieci w wieku przedszkolnym Autorzy innowacji: Dominika

Bardziej szczegółowo

Zachowania trudne to zachowania niefunkcjonalne, które ograniczają lub nawet uniemożliwiają uczenie się i codzienne funkcjonowanie zgodnie z

Zachowania trudne to zachowania niefunkcjonalne, które ograniczają lub nawet uniemożliwiają uczenie się i codzienne funkcjonowanie zgodnie z Zachowania trudne to zachowania niefunkcjonalne, które ograniczają lub nawet uniemożliwiają uczenie się i codzienne funkcjonowanie zgodnie z przyjętymi normami. zaburzenie codziennej rutyny/ schematu,

Bardziej szczegółowo

Rozwijanie zainteresowań dzieci

Rozwijanie zainteresowań dzieci Rozwijanie zainteresowań dzieci Zainteresowanie to dążenie do aktywnego poznawania świata Antonina Gurycka Rozwijanie zainteresowań dzieci Rozwijanie zainteresowań dziecka sprzyja przede wszystkim kształtowaniu

Bardziej szczegółowo

Program wychowawczy Przedszkola nr 3 w Szamotułach

Program wychowawczy Przedszkola nr 3 w Szamotułach Program wychowawczy Przedszkola nr 3 w Szamotułach Szamotuły 2014 Zaktualizowany Program Wychowawczy Przedszkola Nr 3 w Szamotułach został uchwalony przez Radę Rodziców uchwałą nr 1 w dniu 21.08.2014r.

Bardziej szczegółowo

autor Tamara Machnik BEZPIECZNY INTERNET SZKOŁA PODSTAWOWA KLASY 1-3

autor Tamara Machnik BEZPIECZNY INTERNET SZKOŁA PODSTAWOWA KLASY 1-3 BEZPIECZNY INTERNET SZKOŁA PODSTAWOWA KLASY 1-3 Co to jest internet? Internet to komputery, które w danej chwili są ze sobą połączone za pomocą różnych łączy: telefonicznych, internetowych i radiowych.

Bardziej szczegółowo

METODA MOBILNEJ REKREACJI MUZYCZNEJ DR MACIEJ KIERYŁ

METODA MOBILNEJ REKREACJI MUZYCZNEJ DR MACIEJ KIERYŁ Ważne jest- aby odczuwać muzykę, przyjmować ją wewnętrznie, łączyć się z nią duszą i ciałem, słuchać jej nie tylko uszami, lecz całą swoją istotą. Emil Jaques- Dalcroze Muzyka, jako jedna z dziedzin sztuki

Bardziej szczegółowo

Broszura informacyjna dla przedszkola i domu. Art nr 11012 puzzle edukacyjne Mój dzień

Broszura informacyjna dla przedszkola i domu. Art nr 11012 puzzle edukacyjne Mój dzień Broszura informacyjna dla przedszkola i domu Art nr 11012 puzzle edukacyjne Mój dzień Nowe puzzle edukacyjne "Mój dzień" przedstawia dzieciom w obrazowy sposób przebieg całej doby na zegarze. Dzięki puzzle

Bardziej szczegółowo

Dojrzałość szkolna. Mariola Pietroń-Ratyńska (psycholog szkolny)

Dojrzałość szkolna. Mariola Pietroń-Ratyńska (psycholog szkolny) Dojrzałość szkolna Mariola Pietroń-Ratyńska (psycholog szkolny) Uczeń klasy pierwszej Od debiutu w roli ucznia bardzo wiele zależy Zadbaj o swoje dziecko i podejmuj decyzję odpowiedzialnie. Oczekiwania...

Bardziej szczegółowo

Jak pomóc uczniowi z trudnościami w nauce? (przyczyny trudności, skutki, formy pomocy uczniowi)

Jak pomóc uczniowi z trudnościami w nauce? (przyczyny trudności, skutki, formy pomocy uczniowi) Jak pomóc uczniowi z trudnościami w nauce? (przyczyny trudności, skutki, formy pomocy uczniowi) W każdej klasie są uczniowie, dla których nauka to problem, którym uczenie się sprawia poważne trudności.

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA MUZYKA i ZAJĘCIA ARTYSTYCZNE. nauczyciel muzyki i zajęć artystycznych Ewa Giernalczyk

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA MUZYKA i ZAJĘCIA ARTYSTYCZNE. nauczyciel muzyki i zajęć artystycznych Ewa Giernalczyk PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA MUZYKA i ZAJĘCIA ARTYSTYCZNE nauczyciel muzyki i zajęć artystycznych Ewa Giernalczyk Wrzesień 2015 1. OCENA UCZNIÓW UKIERUNKOWANA NA ZAKRES REALIZACJI PRZEZ UCZNIÓW CELÓW

Bardziej szczegółowo

Program Rozwoju Przedszkola Samorządowego w Jednorożcu na lata 2015/2020

Program Rozwoju Przedszkola Samorządowego w Jednorożcu na lata 2015/2020 Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć, nauczyłem się w przedszkolu o tym jak żyć, co robić, jak postępować, współżyć z innymi, patrzeć, odczuwać, myśleć, marzyć i wyobrażać sobie lepszy świat. Robert

Bardziej szczegółowo

Roczny plan pracy. Przedszkola Samorządowego nr 22 w Wałbrzychu. na rok szkolny 2017/2018

Roczny plan pracy. Przedszkola Samorządowego nr 22 w Wałbrzychu. na rok szkolny 2017/2018 Roczny plan pracy Przedszkola Samorządowego nr 22 w Wałbrzychu na rok szkolny 2017/2018 Zadanie Zadania szczegółowe Formy realizacji Termin Odpowiedzialni 1.Zapewnienie wszechstronnego rozwoju dzieci na

Bardziej szczegółowo

KWIECIEŃ W GRUPIE MISIE

KWIECIEŃ W GRUPIE MISIE KWIECIEŃ W GRUPIE MISIE Tematy kompleksowe: Praca rolnika Tajemnice książek Wielkanoc Dbamy o naszą planetę Ogólne cele wychowawczo-dydaktyczne: Poznanie pracy rolnika czynności, jakie wykonuje i potrzebnych

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Bunt nastolatka

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Bunt nastolatka Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Bunt nastolatka Magdalena Łabuś Akademia Ekonomiczna w Katowicach 22 marca 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Jak przetrwać trudny

Bardziej szczegółowo

ul. Kasztelańska 3. 58-316 Wałbrzych tel. 74 646 70 40 kom. +48 795 700 762 www.przedszkole-universus.pl e-mail: przedszkole.universus@gmail.

ul. Kasztelańska 3. 58-316 Wałbrzych tel. 74 646 70 40 kom. +48 795 700 762 www.przedszkole-universus.pl e-mail: przedszkole.universus@gmail. 1 ul. Kasztelańska 3. 58-316 Wałbrzych tel. 74 646 70 40 kom. +48 795 700 762 www.przedszkole-universus.pl e-mail: przedszkole.universus@gmail.com Zapisuję do Przedszkola Niepublicznego UNIVERSUS w Wałbrzychu

Bardziej szczegółowo

Wymagania programowe - klasa I

Wymagania programowe - klasa I 1 konstruuje wypowiedzi z pomocą nauczyciela; ma trudności z odtwarzaniem prawidłowych kształtów liter i rozmieszczaniem tekstu w liniaturze; przepisuje poprawnie tylko z pomocą nauczyciela; czyta poprawnie

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Empatyczna komunikacja w rodzinie Beata Kosiacka, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 27 marca 2012 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Porozumienie

Bardziej szczegółowo

Witaj pierwsza klaso!

Witaj pierwsza klaso! Witaj pierwsza klaso! Aktywność sześciolatka w przedszkolu i w szkole: Przedszkole - dziecko: rozwija się emocjonalnie i społecznie, rozwija motorykę dużą i małą, rozwija pamięć, myślenie, spostrzegawczość,

Bardziej szczegółowo

Program wyjazdów integracyjnych dla klas IV

Program wyjazdów integracyjnych dla klas IV Program wyjazdów integracyjnych dla klas IV W naszej szkole realizowane są wyjazdy integracyjne dla uczniów klasy IV. Najczęściej wyjazdy te trwają trzy dni i uczestniczy w nim jeden zespół klasowy. Wyjazd

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowy system oceniania z języka angielskiego dla klas I III

Przedmiotowy system oceniania z języka angielskiego dla klas I III Przedmiotowy system oceniania z języka angielskiego dla klas I III I. OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIA PODLEGAJĄCE OCENIE 1. Mówienie 2. Czytanie 3. Słuchanie 4. Pisanie 5. Słownictwo 6. Rozwój emocjonalno-społeczny

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNEGO Nr 1 Pod Topolą w Szczytnie. Kochać dziecko, to służyć mu, jak daleko jest to tylko możliwe. M.

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNEGO Nr 1 Pod Topolą w Szczytnie. Kochać dziecko, to służyć mu, jak daleko jest to tylko możliwe. M. KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNEGO Nr 1 Pod Topolą w Szczytnie Kochać dziecko, to służyć mu, jak daleko jest to tylko możliwe. M. Montessori MISJA PRZEDSZKOLA Nasze przedszkole jest drogowskazem

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYCHOWAWCZY GMINNEGO PRZEDSZKOLA IM. JANA PAWŁA II W PIĄTKU

PROGRAM WYCHOWAWCZY GMINNEGO PRZEDSZKOLA IM. JANA PAWŁA II W PIĄTKU PROGRAM WYCHOWAWCZY GMINNEGO PRZEDSZKOLA IM. JANA PAWŁA II W PIĄTKU NAUCZYCIELU: WSKAŻ, W CZYM DZIECKO MOGŁOBY CI POMÓC. WYRAŹ SWOJE UCZUCIA I OCZEKIWANIA. POKAŻ DZIECKU, JAK MOŻE NAPRAWIĆ ZŁO. ZAPROPONUJ

Bardziej szczegółowo

Kluczem do wiedzy wciąż jest czytanie. Wiele osób, choć umie czytać, nie czyta. muszą powstać w dzieciństwie.

Kluczem do wiedzy wciąż jest czytanie. Wiele osób, choć umie czytać, nie czyta. muszą powstać w dzieciństwie. Sukces człowieka zależy w dużej mierze od wiedzy. Kluczem do wiedzy wciąż jest czytanie. Wiele osób, choć umie czytać, nie czyta. Dlaczego? Ponieważ nawyk i potrzeba lektury Dlaczego? Ponieważ nawyk i

Bardziej szczegółowo

Ma miejsce wówczas, gdy osoba atakująca jest silniejsza fizycznie lub psychicznie, albo jest starsza. Osoba zaatakowana ma często spore trudności z

Ma miejsce wówczas, gdy osoba atakująca jest silniejsza fizycznie lub psychicznie, albo jest starsza. Osoba zaatakowana ma często spore trudności z Ma miejsce wówczas, gdy osoba atakująca jest silniejsza fizycznie lub psychicznie, albo jest starsza. Osoba zaatakowana ma często spore trudności z tym, żeby się bronić i jest niemal bezradna. Cechą charakterystyczną

Bardziej szczegółowo

im. Wojska Polskiego w Przemkowie

im. Wojska Polskiego w Przemkowie Szkołła Podstawowa nr 2 im. Wojska Polskiego w Przemkowie PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA MUZYKA Nauczyciel: mgr Paweł Juchom 1. Ocena uczniów ukierunkowana na zakres realizacji przez uczniów celów wychowawczych:

Bardziej szczegółowo

Kryteria Oceniania z Muzyki dla klasy IV Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

Kryteria Oceniania z Muzyki dla klasy IV Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: Kryteria Oceniania z Muzyki dla klasy IV Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: Śpiewa polski hymn narodowy (4 zwrotki) na pamięć, poprawnie pod względem melodycznym, rytmicznym, z zachowaniem jego charakteru,

Bardziej szczegółowo

JAK KOMUNIKOWAĆ SIĘ SŁUCHAĆ I BYĆ WYSŁUCHANYM

JAK KOMUNIKOWAĆ SIĘ SŁUCHAĆ I BYĆ WYSŁUCHANYM JAK KOMUNIKOWAĆ SIĘ SŁUCHAĆ I BYĆ WYSŁUCHANYM Z a d a n i e f i n a n s o w a n e z e ś r o d k ó w N a r o d o w e g o P r o g r a m u Z d r o w i a 2 0 1 6-2 0 2 0 KOMUNIKACJA JEST KLUCZEM DO OSIĄGNIĘCIA

Bardziej szczegółowo

Projekt edukacyjny pt. Książka moim przyjacielem.

Projekt edukacyjny pt. Książka moim przyjacielem. Projekt edukacyjny pt. Książka moim przyjacielem. Wszyscy chcemy, aby nasze dzieci wyrosły na mądrych, dobrych i szczęśliwych ludzi. Jest na to sposób- CZYTAJMY DZIECIOM! WSTĘP We współczesnej dobie wszechobecnej

Bardziej szczegółowo

Uczeń zagrożony niedostosowaniem społecznym Opis przypadku We wrześniu naukę w IV klasie szkoły podstawowej rozpoczął Eryk.

Uczeń zagrożony niedostosowaniem społecznym Opis przypadku We wrześniu naukę w IV klasie szkoły podstawowej rozpoczął Eryk. Uczeń zagrożony niedostosowaniem społecznym Opis przypadku We wrześniu naukę w IV klasie szkoły podstawowej rozpoczął Eryk. Wkrótce wszyscy nauczyciele uczący w tej klasie mówili tylko o nim i o jego zachowaniach.

Bardziej szczegółowo

ROCZNY PROGRAM ROZWOJU TĘCZOWEGO PRZEDSZKOLA W DZIERZGONIU NA ROK SZKOLNY 2013/2014.

ROCZNY PROGRAM ROZWOJU TĘCZOWEGO PRZEDSZKOLA W DZIERZGONIU NA ROK SZKOLNY 2013/2014. ROCZNY PROGRAM ROZWOJU TĘCZOWEGO PRZEDSZKOLA W DZIERZGONIU NA ROK SZKOLNY 2013/2014. Adres : ul. Słowackiego 4, 82-440 Dzierzgoń, woj. pomorskie data: 02.09.2013 r. Podczas opracowywania programu uwzględniono:

Bardziej szczegółowo

Komunikacja w rodzinie jako środek rozwoju kompetencji emocjonalnych i społecznych dzieci

Komunikacja w rodzinie jako środek rozwoju kompetencji emocjonalnych i społecznych dzieci Komunikacja w rodzinie jako środek rozwoju kompetencji emocjonalnych i społecznych dzieci dr Julia Kaleńska-Rodzaj Katedra Psychologii UP Krakowski Ośrodek Doradztwa dla Artystów KODA kalenska@up.krakow.pl

Bardziej szczegółowo

PLAN PRACY WYCHOWAWCZO DYDAKTYCZNEJ NA MIESIĄC LUTY 2016 r. W GRUPIE 3 LATKÓW BIEDRONKI

PLAN PRACY WYCHOWAWCZO DYDAKTYCZNEJ NA MIESIĄC LUTY 2016 r. W GRUPIE 3 LATKÓW BIEDRONKI PLAN PRACY WYCHOWAWCZO DYDAKTYCZNEJ NA MIESIĄC LUTY 2016 r. W GRUPIE 3 LATKÓW BIEDRONKI Tematyka: 1. Chciałbym być matematykiem 2. Chciałbym być muzykiem Luty tydzień pierwszy. Tematyka tygodnia: Chciałbym

Bardziej szczegółowo