Muzyczny tort. Kształcenie umiejętności spostrzegania elementów muzyki

Transkrypt

1 Muzyczny tort. Kształcenie umiejętności spostrzegania elementów muzyki Agnieszka Kamińska absolwentka IV Wydziału Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku specjalność rytmika. Od 18 lat pracuje jako nauczyciel rytmiki w Państwowej Szkole Muzycznej I i II st. im. Fryderyka Chopina w Olsztynie. W swoje karierze zawodowej pracowała zarówno w przedszkolach, prowadząc rytmikę dla dzieci, jak i ze studentami w Instytucie Muzyki Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego prowadząc zajęcia muzyczno-ruchowe. Od kilkunastu lat współpracuje z Filharmonią Warmińsko-Mazurską prowadząc koncerty z cyklu Spotkania z Panią Muzyką" w olsztyńskich przedszkolach i w innych miastach regionu Warmińsko- Mazurskiego. 1

2 Spis treści Wstęp Zabawa Pieczenie tortu kształcenie wyobraźni Echo rytmiczne kształcenie poczucia rytmu Echo melodyczne kształcenie słuchu melodycznego Uwrażliwienie na podstawowe parametry muzyczne artykulacja staccato Uwrażliwienie na podstawowe parametry muzyczne dynamika forte

3 Wstęp Celem niniejszej pracy jest zaproponowanie nauczycielom przystępnej formy skupienia uwagi dziecka na budowie utworu muzycznego oraz na podstawowych elementach dzieła muzycznego dynamice i artykulacji. Za pomocą echa rytmicznego i melodycznego kształcimy słuch dziecka, jego pamięć muzyczną oraz poczucie rytmu. Zawarte w scenariuszu przykłady muzyczne mogą posłużyć nauczycielowi do stworzenia krótkich kompozycji przestrzenno-ruchowych. Zajęcia rozpoczynamy, pokazując ilustrację tortu. Pytamy dzieci: Dlaczego na zajęciach muzycznych pojawił się tort?. Po wysłuchaniu wszystkich odpowiedzi prowadzący zwraca się do dzieci: A może ten tort wziął się stąd, że ja Lubię torty z marmoladą, Otulone czekoladą, mniam, mniam. W lukrowanych sukieneczkach, W szaliczkach z ptasiego mleczka, mniam, mniam. Tortu zjadłabym tonę przez dzień cały, mniam, mniam, Tortu z kokosowym daszkiem, Resztki rzuciłabym dla ptaszków, mniam, mniam. (autor wiersza: Maria Tomaszewska) Następnie mówi: Co wspólnego ma muzyka z tortem? Zanim się dowiecie, upieczmy najpierw tort. 3

4 4

5 1. Zabawa Pieczenie tortu kształcenie wyobraźni Prowadzący mówi tekst i wspólnie z dziećmi obrazuje go odpowiednimi ruchami. L.p. Tekst Układ rąk 1. Najpierw ciasto zagnieciemy 2. W piekarniku upieczemy 3. Cztery placki pokroimy 4. Każdy placek kremem przełożymy 5. Owocami udekorujemy 6. Czekoladą polejemy 5

6 L.p. Tekst Układ rąk 7. Świeczki zapalimy: cyk, cyk, cyk 8. Tort gotowy w mig! 9. A więc świeczki zdmuchujemy i przepyszny torcik jemy Nauczyciel mówi: Jak powstaje tort, już wiecie. A muzyka? Zaraz się dowiecie. Upieczemy wspólnie czteropiętrowy tort muzyczny. Pierwszym plackiem do naszego tortu będzie... rytm. 6

7 2. Echo rytmiczne kształcenie poczucia rytmu Nauczyciel wspólnie z dziećmi śpiewa na melodię kanonu Panie Janie: Kto tak stuka, kto tak stuka, Pośród drzew, pośród drzew? To dzięcioł tak stuka, to dzięcioł tak stuka, Wy stukajcie też, wy stukajcie też. Po zaśpiewaniu dzieci powtarzają na zasadzie echa klaskaniem, tupaniem lub pstrykaniem rytmy wystukiwane przez nauczyciela. Nauczyciel mówi: A zatem pierwszym plackiem naszego muzycznego tortu będzie rytm, po czym pokazuje dzieciom rysunek i wspólnie z dziećmi wyklaskuje zapisany na nim rytm. Rytm może być dowolny; może zawierać wartości, które dzieci już znają lub które chcemy wprowadzić. 7

8 8

9 Następnie nauczyciel mówi: Drugim plackiem do naszego muzycznego tortu będą dźwięki. 3. Echo melodyczne kształcenie słuchu melodycznego Nauczyciel wspólnie z dziećmi śpiewa na melodię Panie Janie: Kto tak śpiewa, kto tak śpiewa? Pośród drzew, pośród drzew? To nam szpak tak śpiewa, to nam szpak tak śpiewa, Wy śpiewajcie też, wy śpiewajcie też. Mały szpak śpiewał tak nauczyciel śpiewa, dzieci powtarzają: Szpu-szpu-szpu Szpa-szpa-szpa Szpo-szpo-szpo Szpe-szpe-szpe Szpi-szpi-szpi Szpu-szpa-szpo-szpe-szpi Następnie pokazuje dzieciom rysunek i wspólnie z dziećmi śpiewa zapisane na nim dźwięki. 9

10 10

11 Nauczyciel pyta: A co się stanie, jak połączymy rytm i melodię, czyli dwa upieczone już placki tortu?. 11

12 Następnie mówi: Zabierzmy się teraz za pieczenie trzeciego placka do naszego muzycznego tortu. Trzeci placek będzie miał dwa smaki waniliowy i cytrynowy. Częścią waniliową placka będzie to, że muzyka umie skakać. 4. Uwrażliwienie na podstawowe parametry muzyczne artykulacja staccato Nauczyciel wspólnie z dziećmi śpiewa na melodię Panie Janie: Muzyka skacze, muzyka skacze Raz i dwa, raz i dwa. Skacze sobie pani, skaczą sobie dzieci Hop-sa-sa, hop-sa-sa. Prezentujemy dzieciom krótki utwór, w którym występuje artykulacja staccato. STACCATO 12

13 Nauczyciel mówi: Częścią cytrynową trzeciego placka muzycznego tortu będzie to, że muzyka potrafi również pływać. Nauczyciel wspólnie z dziećmi śpiewa na melodię Panie Janie: Muzyka płynie, muzyka płynie Ładnie tak, ładnie tak. My płyniemy także, my płyniemy także Właśnie tak, właśnie tak. Dzieci słuchają utworu granego legato. LEGATO 13

14 14

15 Nauczyciel mówi: Połączmy ze sobą trzy upieczone placki rytm, melodię i artykulację. 15

16 Następnie pyta: A jaki będzie czwarty placek do naszego muzycznego tortu?. 5. Uwrażliwienie na podstawowe parametry muzyczne dynamika forte Nauczyciel mówi: Czwarty placek będzie smakowity śmietankowo-pistacjowy. Częścią śmietankową placka będzie to, że muzyka może być głośna. Nauczyciel wspólnie z dziećmi śpiewa na melodię Panie Janie: Co tak głośno, co tak głośno, Co tak gra, co tak gra? Wiatr rozwiewa huczne dźwięki, wiatr rozwiewa huczne dźwięki Bum-ta-ra, bum-ta-ra. Nauczyciel prezentuje utwór grany w dynamice forte. FORTE 16

17 Nauczyciel mówi: Częścią pistacjową czwartego placka będzie to, że muzyka może być cicha. Nauczyciel wspólnie z dziećmi śpiewa na melodię Panie Janie: Co tak cicho, co tak cicho? Co tak gra, co tak gra? To jest wietrzyk mięciuteńki, to jest wietrzyk mięciuteńki On cicho gra, cicho sza. Dzieci słuchają utworu utrzymanego w dynamice piano. PIANO 17

18 18

19 Nauczyciel mówi: A zatem nasz muzyczny tort ma już cztery piętra. Połączmy je ze sobą. 19

20 Nauczyciel wraz z dziećmi śpiewa melodię z uwzględnieniem dynamiki i artykulacji. Do melodii można zaproponować słowa, na przykład: Tak to jest nasz muzyczny tort. Na zakończenie nauczyciel mówi: Przypomnijmy sobie, jak powstaje utwór muzyczny. Dzięcioł stuka sobie rytm: Tik, tik, tik, tik, tik, tik. Na gałęzi melodię śpiewa ptak, Właśnie tak, właśnie tak. Muzyka jak żabka skacze Lub jak bóbr płynie. Kozioł cicho albo głośno fika. Tak powstaje muzyka! * Następnie prezentuje dzieciom wybrane utwory muzyki klasycznej. Wspólnie ich wysłuchują i analizują poznane elementy muzyki. * W tym miejscu zwracam dzieciom uwagę na poprawne akcentowanie słowa muzyka. 20