RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W ZABRZU ZA ROK 2008

Transkrypt

1 P o w i a t o w y U r z ą d P r a c y w Z a b r z u RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W ZABRZU ZA ROK 2008 POWIATOWY RAPORT ROCZNY II/P/2008 CZĘŚĆ DIAGNOSTYCZNA Zabrze 2009

2 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 Opracowanie dla Powiatowego Urzędu Pracy w Zabrzu Ośrode Doradztwa Zawodowego i Badania Rynu Pracy dla Eduacji Centrum Kształcenia Pratycznego i Ustawicznego w Zabrzu Autor: Andrzej Kaspere Opracowanie redacyjne i sład omputerowy: Andrzej Kaspere

3 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 SPIS TREŚCI str Wstęp... 5 I. Założenia ogólne do monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych... 6 II. Analiza i diagnoza Bezrobocie i oferty pracy Zawody deficytowe i nadwyżowe Podsumowanie IV. Wniosi Załącznii Załączni nr 1. T-II/P-1. Bezrobotni według zawodów w Zabrzu. Stan na oniec rou 2008 rou Załączni nr 2. T-II/P-2. Napływ bezrobotnych według zawodów w Zabrzu w 2008 rou. Załączni nr 3. T-II/P-3. Oferty pracy według zawodów w Zabrzu w 2008 rou Załączni nr 4. T-II/P-4. Zawody deficytowe i nadwyżowe w Zabrzu w 2008 rou Załączni nr 5. T-II/P-7. Raning zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w Zabrzu w 2008 rou Załączni nr 6. T-II/P-11. Raning zawodów zgłoszonych w ofertach pracy w Zabrzu w 2008 rou ze względu na wsaźni szansy uzysania oferty Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 3

4 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 4

5 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 WSTĘP Ustawa z dnia 20 wietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynu pracy w artyule 9.1. mówi, iż do zadań samorządu powiatu w zaresie polityi rynu pracy należy m.in.: opracowywanie analiz rynu pracy i badanie popytu na pracę, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych oraz doonywanie ocen dotyczących rynu pracy na potrzeby powiatowej rady zatrudnienia oraz organów zatrudnienia (pt 9). Opierając się na powyższych zapisach ustawy oraz systemie statystyczno-sprawozdawczym z rynu pracy (sprawozdania: MPiPS-01, MPiPS-02, MPiPS-04, MPiPS-05 i MPiPS-06) wprowadzono do pratyi działania powiatowych i wojewódzich urzędów pracy oraz szół ponadgimnazjalnych jednolitej metody, służącej bieżącej oordynacji szolenia bezrobotnych oraz ierunów ształcenia zawodowego z potrzebami rynu pracy, o nazwie: Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych 1. Wdrożenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych pozwala w szczególności na: oreślenie ierunów i natężenia zmian zachodzących w struturze zawodowo-walifiacyjnej na loalnych, regionalnych i rajowym rynu pracy, stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych strutur zawodowowalifiacyjnych w uładzie loalnym, regionalnym i rajowym, oreślenie odpowiednich ierunów szolenia bezrobotnych, zapewniając więszą efetywność organizowanych szoleń, bieżącą oretę poziomu, strutury i treści ształcenia zawodowego (dotyczy władz oświatowych oraz dyrecji szół), usprawnienie poradnictwa zawodowego poprzez wsazanie zawodów deficytowych i nadwyżowych, usprawnienie pośrednictwa pracy poprzez uzysanie informacji o planowanych ofertach pracy na ro przyszły oraz przewidywanej liczbie absolwentów według zawodów, ułatwienie realizacji programów specjalnych dla atywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia. 1 Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych Departament Rynu Pracy Ministerstwa Gospodari, Pracy i Polityi Społecznej, Warszawa 2003 Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 5

6 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 I. ZAŁOŻENIA OGÓLNE DO MONITORINGU ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH 2 Prezentowana metoda wyorzystuje istniejące w tym zaresie dotychczasowe doświadczenia w raju, w tym w szczególności: Wojewódziego Urzędu Pracy w Poznaniu, Międzygminnego Ośroda Doradztwa i Orientacji Zawodowej Gliwic, Zabrza, Knurowa i Pysowic (esperyment gliwici), 3 projet prof. M. Kabaja opubliowany w siążce pt. Strategie i programy przeciwdziałania bezrobociu (Wydawnictwo Nauowe SCHOLAR, Warszawa 1997), Krajowego Urzędu Pracy w zaresie pilotażowego wdrożenia monitoringu zawodów w wybranych województwach, Międzyresortowego Zespołu do Prognozowania Popytu na Pracę, działającego przy Rządowym Centrum Studiów Strategicznych, w zaresie analizy dorobu metodologicznego oraz efetywności pratycznej monitoringu rynu pracy według zawodów, stosowanego w różnych ośrodach w raju 4. Jednocześnie przy opracowaniu zasad organizacji i funcjonowania systemu monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych przyjęto założenie o masymalnym wyorzystaniu informacji zbieranych w ramach obowiązującej sprawozdawczości o rynu pracy. Podstawowe definicje monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych, to proces systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy dotyczących ształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przeroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosów i rótotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funcjonowania systemów: szolenia bezrobotnych oraz ształcenia zawodowego. zawód deficytowy, to zawód, na tóry występuje na rynu pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. 2 Rozdział ten został opracowany na podstawie Zaleceń metodycznych do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych, przesłanych wszystim urzędom pracy przez Departament Rynu Pracy Ministerstwa Gospodari, Pracy i Polityi Społecznej w rou A.Kaspere Kształcenie a ryne pracy w Zabrzu w latach Analiza i monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych, Międzygminny Ośrode Doradztwa i Orientacji Zawodowej Gliwic, Zabrza, Knurowa i Pysowic, Gliwice Szerzej: B.Łuaszewicz Analiza dorobu metodologicznego oraz efetywności pratycznej monitoringu rynu pracy według zawodów, stosowanego w różnych ośrodach w raju; Studia i materiały Tom IX, Rządowe Centrum Studiów Strategicznych Warszawa 2002 Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 6

7 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 zawód nadwyżowy, to zawód, na tóry występuje na rynu pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. zawód wyazujący równowagę (zrównoważony), to zawód, dla tórego liczba ofert pracy równoważy liczbę osób poszuujących pracy. Źródła informacji monitoringu Podstawowymi źródłami informacji do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych są dane zgromadzone w powiatowych urzędach pracy, dotyczące osób bezrobotnych oraz zgłoszonych ofert pracy według zawodów i specjalności, a taże zgłoszonych ofert pracy według Polsiej Klasyfiacji Działalności (PKD) oraz informacje oparte na badaniach sondażowych w załadach pracy dotyczących obecnego stanu zatrudnienia oraz przewidywanych przyjęć i zwolnień pracowniów według zawodów w ciągu najbliższego rou, ja również informacje oparte na badaniach sondażowych w szołach ponadgimnazjalnych w zaresie przewidywanej liczby absolwentów według zawodów w danym rou szolnym. SZCZEGÓŁOWE ZALECENIA METODYCZNE DO OPRACOWANIA ROCZNEGO RAPORTU POWIATOWEGO (RAPORT II/P - CZĘŚĆ DIAGNOSTYCZNA) Źródła informacji Źródłem informacji do opracowania części diagnostycznej RAPORTU II/P/2008 są: Wygenerowane przy pomocy omputerowego programu Syriusz dane z załącznia 3 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności za 2008 rou i załącznia 2 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy. Stan za 2008 rou do sprawozdania MPiPS-01. dane zawarte są w tabelach załączonych do raportu. Półroczne i roczne powiatowe raporty Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu za lata Miernii stosowane do monitoringu 1) Średnia miesięczna nadwyża (deficyt) podaży siły roboczej w zawodzie ( N I ) gdzie: N I BI OI (1) B I - średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w danym rou, O I - średnia miesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy w zawodzie w danym rou, Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 7

8 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 przy czym wielości te są obliczane według wzorów: gdzie: B I O I 6 i 1 B 12 6 i 1 i O 12 i (2) (3) B i - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w zawodzie O i - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w zawodzie 2) Wsaźni intensywności nadwyżi (deficytu) zawodów ( W n, I ) gdzie: O I W ni, dla BI OI 0 i BI 0 (4) O I, B I są oreślone wzorami (2) i (3) Przyjęto, że zawody o wsaźniu: W n, I < 0,9 to zawody nadwyżowe, 0,9 W n, I 1,1 to zawody zrównoważone (wyazujące równowagę na rynu pracy), W n, I > 1,1 to zawody deficytowe Ponadto: - w przypadu, jeżeli wsaźni intensywności jest równy 0 lub MAX tzn. liczba bezrobotnych albo liczba ofert pracy jest równa 0, to dla oreślenia, czy zawód jest deficytowy lub nadwyżowy bierze się pod uwagę średnią miesięczną nadwyżę (deficyt) podaży siły roboczej ( N I ), tzn. dla: N I > 1, zawód jest nadwyżowy, N I < -1, zawód jest deficytowy, -1 N I 1, zawód jest zrównoważony - zawody, tóre pojawiły się w statystyach, dla tórych zawalifiowane do zawodów wyazujących równowagę, O I =0 i B I =0, zostały 3) Wsaźni szansy uzysania oferty w zawodzie ( W s, I ) gdzie: I PO W s, I (5) PBI Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 8

9 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 PO I - średnia miesięczna liczba ofert pracy w zawodzie w rou, będąca w dyspozycji powiatowego urzędu pracy, obliczana według wzoru: POO t1 I PO I (6) 12 przy czym POt 1 - liczba ofert pracy w zawodzie, będąca do dyspozycji powiatowego urzędu pracy w ońcu poprzedniego rou (t-1) O I - liczba ofert pracy w zawodzie, zgłoszona do powiatowego urzędu pracy w danym rou oraz PB I - średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w zawodzie w rou obliczany metodą uproszczoną według wzoru: PBPB t1 I PB I (7) 2 przy czym: PBt 1 - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu poprzedniego rou PB I - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu danego rou. 4) Wsaźni długotrwałego bezrobocia w zawodzie ( W d, I ) B di, W di,. 100 % (8) BI gdzie: B d, I - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie, pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy, według stanu na oniec danego rou, B - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie według stanu na oniec danego rou. I Przyjęto następujące założenia dotyczące podziału zawodów według wyształcenia: wyształcenie wyższe - grupy wielie 1 i 2, wyształcenie średnie - grupy wielie 3, 4 i 5, wyształcenie zasadnicze zawodowe - grupy wielie 6,7,8 i 9 Przyjęto również, że oreślenie absolwent odnosi się do osób, tóre nie później niż 12 miesięcy temu. uończyły nauę, Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 9

10 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 II. ANALIZA I DIAGNOZA 1. BEZROBOCIE I OFERTY PRACY W Zabrzu na oniec rou 2008 było 5500 zarejestrowanych osób bezrobotnych (spade o 60 % w porównaniu z ońcem 2005 rou), z czego 65% stanowiły obiety (wzrost o 4 punty procentowe w porównaniu z ońcem 2005 rou). Zmniejszył się odsete osób długotrwale bezrobotnych (pozostających w rejestrze urzędu pracy łącznie przez ores ponad 12 miesięcy w oresie ostatnich 2 lat). Stanowiły one 28% ogółu bezrobotnych (w 2005 rou - 46%). Prawie 70% tej grupy osób to obiety (patrz Tabela 1). Tabela 1. Strutura bezrobocia w Zabrzu na oniec rou 2008 ogółem w tym absolwenci powyżej 12 miesięcy obiety razem obiety razem obiety liczba bezrobotnych odsete w stosunu do ogółu bezrobotnych 100% 65% 3% 2% 28% 19% odsete obiet w stosunu do danej 100% 65% 100% 62% 100% 69% grupy bezrobotnych źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) lp. Tabela 2. Raning i strutura 10 zawodów o najwięszej liczbie bezrobotnych w Zabrzu na oniec rou 2008 od nazwa ogółem obiety w tym* osoby długotrwale absolwenci bezrobotne razem obiety razem obiety Bez 19,8% 22,7% 36,6% 35,6% 5,9% 6,6% Sprzedawca 10,3% 15,0% 7,9% 12,7% 12,2% 16,5% Sprzątacza 4,6% 7,0% 0,5% 0,8% 5,6% 8,0% Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Pracowni biurowy [Zawód szolny: Techni prac biurowych] 3,8% 3,6% 1,0% 0,8% 7,5% 7,5% 2,5% 3,7% 2,1% 2,5% 3,5% 4,8% Robotni budowlany 2,3% 0,0% 0,0% 0,0% 1,7% 0,1% Ślusarz 1,7% 0,2% 0,0% 0,0% 2,0% 0,4% Salowa 1,6% 2,5% 0,5% 0,8% 2,4% 3,5% Robotni gospodarczy 1,6% 1,2% 0,0% 0,0% 1,1% 0,8% Dozorca 1,4% 1,6% 0,0% 0,0% 1,6% 1,6% Razem 10 zawodów 49,7% 57,6% 48,7% 53,4% 43,6% 49,8% * odsete liczony w odniesieniu do danej grupy bezrobotnych źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Dziesięć zawodów o najwięszej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych (przyjmując, że osoby bez tworzą na potrzeby statystyi grupę bez ) generuje prawie 50% zarejestrowanych Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 10

11 odsete bezrobotnych miejsce w raningu odsete bezrobotnych miejsce w raningu odsete bezrobotnych miejsce w raningu odsete bezrobotnych miejsce w raningu Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 bezrobotnych. Równocześnie w tych zawodach zarejestrowanych jest prawie 44% osób długotrwale bezrobotnych (patrz Tabela 2). Tabela 3. Raning dziesięciu zawodów o najwięszej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych na oniec rou 2008 w Zabrzu i ich strutura w latach od nazwa Bez 18,3% 1 20,1% 1 19,1% 1 19,8% Sprzedawca 9,9% 2 10,8% 2 10,4% 2 10,3% Sprzątacza 2,8% 4 3,3% 4 4,4% 4 4,6% Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym 4,3% 3 4,2% 3 4,4% 3 3,8% Pracowni biurowy [Zawód szolny: Techni prac biurowych] 1,6% 7 1,7% 7 2,1% 5 2,5% Robotni budowlany 2,0% 6 2,1% 6 1,9% 7 2,3% Ślusarz 2,6% 5 2,2% 5 2,0% 6 1,7% Salowa 0,9% 20 1,01% 14 1,7% 8 1,6% Robotni gospodarczy 0,6% 32 0,86% 19 1,5% 9 1,6% Dozorca 0, 9% 16 0,95% 17 1,2% 12 1,4% 10 źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Podobnie ja w poprzednich latach zdecydowanie najwięszą grupę zarejestrowanych bezrobotnych stanowią osoby bez (prawie 20%). W pierwszej 10 zawodów o najwięszej liczbie osób bezrobotnych, aż 7 utrzymuje się w niej od rou 2005 (patrz Tabela 3). Tabela 4. Strutura i raning 10 zawodów 5 o najwięszej liczbie długotrwale bezrobotnych w Zabrzu na oniec rou 2008 Kod Nazwa Liczba bezrobotnych ogółem długotrwale Odsete bezrobotnych długotrwale w stosunu do ogółu zarejestrowanych bezrobotnych długotrwale Wsaźni długotrwałego bezrobocia Sprzedawca ,2% 33% Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym ,5% 55% Bez ,9% 8% Sprzątacza ,6% 34% Pracowni biurowy [Zawód szolny: Techni prac biurowych] ,5% 39% Salowa ,4% 41% Ślusarz ,0% 33% Pozostali pracownicy do spraw finansowostatystycznych ,9% 81% Robotni budowlany ,7% 20% Dozorca ,6% 33% Magazynier ,6% 37% źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) 5 Dla dwóch zawodów liczba długotrwale bezrobotnych była identyczna Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 11

12 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 W grupie zawodów o najwięszej liczbie długotrwale bezrobotnych aż 9 (sprzedawca, robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym, sprzątacza, pracowni biurowy, ślusarz, magazynier, pozostali pracownicy do spraw finansowo-statystycznych, robotni budowlany oraz bez ) utrzymuje się w pierwszej 10 od 2005 rou. (patrz Tabela 4). Spośród 737 zawodów generujących bezrobocie na rynu pracy w Zabrzu na oniec 2008 rou, dla 101 wsaźni długotrwałego bezrobocia wyniósł 100%. Ale aż 88% z nich to zawody, w tórych zarejestrowano tylo 1 osobę bezrobotną. W pozostałych 12% zawodów, zarejestrowane były 2 lub 3 osoby bezrobotne (patrz Załączni 5).. l.p. Tabela 5. Raning zawodów* według wsaźnia długotrwałego bezrobocia w Zabrzu na oniec 2008 rou (fragment) Kod Nazwa Liczba bezrobotnych ogółem długotrwale odsete bezrobotnych długotrwale w stosunu do ogółu zarejestrowanych bezrobotnych długotrwale Wsaźni długotrwałego bezrobocia Pozostali pracownicy do spraw finansowo-statystycznych ,9% 81% Robotni naziemny [górnictwo] ,6% 75% Cieśla ,7% 71% Sprzedawca ,3% 33% Bez ,8% 8% * w raningu umieszczono zawody (68), w tórych zarejestrowano co najmniej 10 osób bezrobotnych źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Duża liczba osób długotrwale bezrobotnych nie mających, nie przełożyła się na wysoi wsaźni długotrwałego bezrobocia. W grupie zawodów, w tórych zarejestrowano co najmniej 10 osób bezrobotnych, nie ma zawodów, dla tórych wsaźni długotrwałego bezrobocia wyniósł 0%. Tabela 6. Strutura i raning 6 zawodów 6 o najwięszej liczbie bezrobotnych absolwentów w Zabrzu na oniec rou 2008 Kod Liczba bezrobotnych Odsete absolwentów Nazwa do ogółu ogółem absolwentów zarejestrowanych absolwentów Bez ,6% 6% do liczby bezrobotnych w zawodzie Sprzedawca ,9% 3% Pracowni biurowy [Zawód szolny: Techni prac biurowych] ,1% 3% Paowacz ,1% 9% Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] ,6% 12% Hostessa 7 3 1,6% 43% Razem dla 6 zawodów 52% * głównie absolwenci liceów ogólnoształcących i profilowanych źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) 6 W olejnych 12 zawodach zarejestrowano po 2 bezrobotnych absolwentów Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 12

13 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 Absolwenci szół lub uczelni stanowią tylo 3% ogólnej liczby bezrobotnych. Są zarejestrowani w 86 zawodach, ale tylo 6 zawodów generuje ponad 50% bezrobotnych w tej grupie. Grupa absolwentów bez - głównie liceów ogólnoształcących lub profilowanych stanowi prawie 37% wszystich absolwentów. Fatem pozytywnym jest zmniejszająca się corocznie ich liczba ( , , , ). Wyres 1. Bezrobotni i oferty pracy w Zabrzu w latach liczba bezrobotnych liczba ofert I półrocze 2005 II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze 2008 źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Od rou 2005 utrzymuje się spade liczby bezrobotnych, przy równoczesnym wzroście ofert pracy ( , , , ). Najwięsze zapotrzebowanie (prawie 6% wszystich ofert) dotyczyło Sprzedawca Poszuiwani byli również Pracownicy biurowi oraz. Górnicy esploatacji podziemnej Kod Tabela 6. Raning i strutura 10 zawodów o najwięszej liczbie ofert pracy w Zabrzu w rou 2008 Nazwa Liczba ofert Odsete ofert w zawodzie do ogółu ofert Sprzedawca 445 5,74% Pracowni biurowy [Zawód szolny: Techni prac biurowych] 424 5,47% Górni esploatacji podziemnej 376 4,85% Robotni budowlany 357 4,60% Sprzątacza 240 3,10% Ślusarz 208 2,68% Murarz 197 2,54% Pracowni ochrony mienia i osób [zawód szolny: Techni ochrony fizycznej osób i mienia] 161 2,08% Pozostali spawacze i porewni 147 1,90% Robotni gospodarczy 147 1,90% Razem dla 10 zawodów 35% źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 13

14 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 Spośród 10 zawodów o najwięszym zapotrzebowaniu na rynu, aż dla pięciu (pracowni biurowy, pracowni ochrony mienia i osób, robotni budowlany, sprzedawca, ślusarz) utrzymuje się ono wysoie niezmiennie od 2005 rou. Analiza strutury bezrobotnych i ofert pracy w rou 2008 według secji Polsiej Klasyfiacji Działalności (PKD) wsazuje, iż najwięsza liczba bezrobotnych - podobnie ja w latach poprzednich - była ostatnio zatrudniona w załadach pracy należących do secji: Działalność usługowa, omunalna, społeczna, indywidualna ponad 36%, Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów mechanicznych, motocyli oraz artyułów użytu osobistego i domowego ponad 21%, oraz Przetwórstwo przemysłowe - ponad 15%. Najwięcej ofert pracy zgłoszono z załadów pracy należących do secji Przetwórstwo przemysłowe ponad 23%, Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów mechanicznych, motocyli oraz artyułów użytu osobistego i domowego - ponad 17% oraz Budownictwo prawie 17% ofert pracy (patrz Tabela 7). Tabela 7. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w Zabrzu w 2008 rou Secja PKD Bezrobotni zarejestrowani w 2008r. stan w ońcu 2008r. Oferty pracy zgłoszone w 2008r. stan w ońcu 2008r. Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo Rybactwo Górnictwo Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, wodę Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocyli oraz artyułów użytu osobistego i domowego Hotele i restauracje Transport, gospodara magazynowa i łączność Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne Eduacja Ochrona zdrowia i pomoc społeczna Działalność usługowa omunalna, społeczna i indywidualna, pozostała Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów Organizacje i zespoły esterytorialne Działalność nie zidentyfiowana źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 14

15 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE Analizując dane uzysane z systemu Syriusz 7 dla Zabrza, dotyczące zawodów deficytowych i nadwyżowych (Tabela T-II/P-4), zidentyfiowano w 2008 rou 308 elementarnych grup zawodowych oraz 880 zawodów/specjalności. W 82% (721) zawodów wystąpiły rejestracje bezrobotnych, natomiast w 50% (436) zarejestrowano oferty pracy. Wyres 2. Zmiana strutury zawodów deficytowych i nadwyżowych na rynu pracy Zabrza w latach od 2005 do 2008 zawody 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 5% 10% 15% 15% 72% 68% 66% 64% 22% 22% 20% 21% deficytowe wyazujące równowagę nadwyżowe źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Spośród zidentyfiowanych zawodów wyodrębniono zawody deficytowe i nadwyżowe oraz wyazujące równowagę 8. Zawody wyazujące równowagę stanowią 64% ogólnej liczby zawodów. Tabela 8. Strutura zawodów według poziomu wyształcenia w Zabrzu w rou 2008 poziom wyształcenia zawody ogółem* deficytowe nadwyżowe wyższe 24% 1,6% 5,5% średnie 27% 3,6% 6,6% zasadnicze zawodowe 49% 9,9% 8,4% bez 0,23% - 0,11% 100% 15,1% 20,6% razem zawodów * wartości dla zawodów: deficytowych, nadwyżowych i równoważnych źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Nie wpływają one w zdecydowany sposób na zmiany na rynu pracy. W ponad 48% z tych zawodów odnotowano w badanym oresie pojedyncze rejestracje bezrobotnych przy całowitym 7 8 Patrz: Patrz str. 8 Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 15

16 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 brau ofert albo odwrotnie, pojedyncze rejestracje ofert pracy przy całowitym brau zarejestrowanych bezrobotnych (patrz Wyres 2 i Tabela 8). Zawody deficytowe stanowiły 15% wszystich zawodów, natomiast zawody nadwyżowe stanowiły ponad 20% wszystich zawodów. Spośród nich najwięszą grupą zarejestrowanych bezrobotnych były osoby bez. Prawie 65% zawodów deficytowych, to zawody na poziomie wyształcenia zasadniczego zawodowego. Wśród zawodów nadwyżowych również najwięszy odsete stanowią zawody na poziomie wyształcenia zasadniczego (patrz Tabela 9). Tabela 9. Strutura zawodów deficytowych i nadwyżowych według poziomu wyształcenia w Zabrzu w rou 2008 poziom wyształcenia zawody ogółem* deficytowe nadwyżowe wyższe 24% 11% 27% średnie 27% 24% 32% zasadnicze zawodowe 49% 65% 41% bez 0,23% - 0,55% razem zawodów 100% 100% 100% * wartości dla zawodów: deficytowych, nadwyżowych i równoważnych źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Tabele 10 i 11 przedstawiają 30 najbardziej nadwyżowych zawodów. Wśród nich 8 jest na poziomie wyształcenia wyższego, a 9 na poziomie wyształcenia średniego. Kod Tabela 10. Raning zawodów nadwyżowych w Zabrzu w rou 2008 (według wsaźnia intensywności nadwyżi (deficytu) równego zero) Nazwa liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych nadwyża podaży siły roboczej wsaźni intensywności nadwyżi (deficytu) Bez 0 258,25 258, Asystent usług pocztowych 0 2,33 2, Rozlepiacz afiszy 0 2,17 2, Woźny 0 2,17 2, Politolog 0 1,75 1, Informator handlowy 0 1,75 1, Specjalista administracji publicznej 0 1,58 1, Listonosz 0 1,42 1, Konserwator części 0 1,42 1, Kucharz małej gastronomii 0 1,33 1, Pozostali technicy technologii żywności 0 1,25 1, Techni żywienia i gospodarstwa domowego 0 1,25 1, Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarsich i turystycznych 0 1,17 1,17 0 Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 16

17 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w Techni teleomuniacji 0 1,17 1, Pozostali magazynierzy i porewni 0 1,17 1, Malarz tapeciarz 0 1,17 1,17 0 źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Kod Tabela 11. Raning zawodów nadwyżowych w Zabrzu w rou 2008 (według wsaźnia intensywności nadwyżi (deficytu) różnego od zera) Nazwa liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych nadwyża podaży siły roboczej wsaźni intensywności nadwyżi Salowa 0,17 10,17 10,00 0, Ładowacz 0,08 4,00 3,92 0, Gospodarz domu 0,08 3,25 3,17 0, Pozostali specjaliści do spraw eonomicznych i zarządzania gdzie indziej nieslasyfiowani 0,08 2,83 2,75 0, Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym 1,08 27,50 26,42 0, Kierowni wewnętrznej jednosti działalności podstawowej gdzie indziej nieslasyfiowany 0,25 4,00 3,75 0, Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 0,33 4,92 4,58 0, Pozostali mechanicy monterzy maszyn i urządzeń 0,25 3,42 3,17 0, Dyretor wyonawczy 0,08 1,08 1,00 0, Kierowni wewnętrznej jednosti działalności podstawowej w handlu hurtowym i detalicznym 0,42 5,08 4,67 0, Kierowni małego przedsiębiorstwa w handlu hurtowym i detalicznym 0,08 1,00 0,92 0, Pozostali monterzy instalacji i urządzeń sanitarnych 0,08 1,00 0,92 0, Pozostali pracownicy do spraw finansowostatystycznych 0,25 2,83 2,58 0, Asystent eonomiczny [zawód szolny: Techni eonomista] 0,50 5,33 4,83 0,09 źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Tabele 12 i 13 przedstawiają 30 najbardziej deficytowe zawody. Wśród nich tylo trzy (Letor języa angielsiego , Pozostali specjaliści do spraw społecznych , Inżynier eletry ) są na poziomie wyształcenia wyższego. Również trzy zawody są na poziomie wyształcenia średniego. Kod Tabela 12. Raning zawodów deficytowych w Zabrzu w rou 2008 (przy zarejestrowanych bezrobotnych) Nazwa Średnia miesięczna wsaźni intensywności deficytu liczba nadwyża liczba ofert zarejestrowanych podaży siły pracy bezrobotnych roboczej Monter wyrobów z tworzyw sztucznych 5,00 0,08-4,92 60, Pozostali operatorzy maszyn i urządzeń do obróbi metali 4,25 0,17-4,08 25, Mechani automatyi przemysłowej i urządzeń precyzyjnych 4,17 0,17-4,00 25, Monter maszyn i urządzeń przemysłowych 1,75 0,08-1,67 21, Pomocniczy robotni przy onserwacji terenów zieleni 3,25 0,17-3,08 19,50 Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 17

18 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w Sprzedawca na telefon 1,50 0,08-1,42 18, Ustawiacz 2,92 0,17-2,75 17, Pozostali ustawiacze-operatorzy obrabiare srawających do metali 1,33 0,08-1,25 16, Inżynier eletry 1,08 0,08-1,00 13, Monter rusztowań 1,67 0,17-1,50 10, Wagowy 0,83 0,08-0,75 10, Pozostali elnerzy i porewni 1,50 0,17-1,33 9, Manewrowy 3,33 0,42-2,92 8, Mechani silniów spalinowych 1,25 0,17-1,08 7, Eletromonter maszyn i urządzeń górnictwa podziemnego 2,92 0,42-2,50 7, Operator maszyn i urządzeń do przeróbi mechanicznej węgla 2,92 0,42-2,50 7, Pozostali pracownicy do spraw finansowych i handlowych gdzie indziej nieslasyfiowani 0,58 0,08-0,50 7, Blacharz budowlany 0,58 0,08-0,50 7,00 Pozostali robotnicy budowlani robót wyończeniowych i porewni gdzie indziej 1,00 0,17-0,83 6,00 nieslasyfiowani Pozostali robotnicy pomocniczy w budownictwie drogowym, wodnym i porewni 1,00 0,17-0,83 6, Eletromonter maszyn eletrycznych 0,50 0,08-0,42 6, Techni eletry 2,42 0,42-2,00 5, Asystent rachunowości [zawód szolny: Techni rachunowości] 2,42 0,42-2,00 5,80 źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Kod Tabela 13. Raning zawodów deficytowych w Zabrzu w rou 2008 (przy brau zarejestrowanych bezrobotnych) Nazwa liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych nadwyża podaży siły roboczej wsaźni intensywności nadwyżi (deficytu) Urzędni podatowy 4,83 0-4,83 MAX Monter żaluzji 4,17 0-4,17 MAX Pozostali zamiatacze i porewni 2,08 0-2,08 MAX Maszynista pojazdu tracyjnego 1,75 0-1,75 MAX Pozostali robotnicy w producji wyrobów mleczarsich 1,67 0-1,67 MAX Eletromonter instalacji eletrycznych 1,42 0-1,42 MAX Letor języa angielsiego 1,25 0-1,25 MAX Pozostali specjaliści do spraw społecznych 1,08 0-1,08 MAX źródło: dane PUP w Zabrzu (system omputerowy SYRIUSZ) Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 18

19 3. PODSUMOWANIE Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 Na oniec rou 2008 liczba osób bezrobotnych z terenu Zabrza zarejestrowanych w PUP wynosiła niecałe 5500 (spade o 60 % w porównaniu z ońcem 2005 rou). 65% bezrobotnych stanowiły obiety. Od 2005 rou stale maleje liczba bezrobotnych. Najwięszą grupę zarejestrowanych bezrobotnych podobnie ja w poprzednich latach - stanowią osoby bez (prawie 20%). Dziesięć zawodów o najwięszej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych generuje prawie 50% zarejestrowanych bezrobotnych. W pierwszej 10 zawodów o najwięszej liczbie osób bezrobotnych, aż 7 utrzymuje się w niej od rou 2005 Zmniejszył się odsete osób długotrwale bezrobotnych. Stanowiły one 28% ogółu bezrobotnych (w 2005 rou - 46%).. Prawie 70% tej grupy osób to obiety. W grupie zawodów o najwięszej liczbie długotrwale bezrobotnych aż 9 utrzymuje się w pierwszej 10 od 2005 rou. Tylo 3% ogólnej liczby bezrobotnych stanowili absolwenci szół lub uczelni. Grupa absolwentów bez stanowi prawie 37% wszystich absolwentów. Od rou 2005 utrzymuje się spade liczby bezrobotnych, przy równoczesnym wzroście ofert pracy. W rou 2008 zarejestrowano 7753 oferty pracy. Najwięsze zapotrzebowanie (prawie 6% wszystich ofert) dotyczyło Sprzedawca. Spośród 10 zawodów o najwięszym zapotrzebowaniu na rynu, aż dla pięciu utrzymuje się ono wysoie niezmiennie od 2005 rou. Najwięsza liczba bezrobotnych (według secji PKD) - podobnie ja w rou była ostatnio zatrudniona w załadach pracy należących do secji: Działalność usługowa, omunalna, społeczna, indywidualna (ponad 36%). Na podstawie wygenerowanych danych z systemu Syriusz dla Zabrza, dotyczących zawodów deficytowych i nadwyżowych zidentyfiowano w 2008 rou 308 elementarnych grup zawodowych oraz 880 zawodów/specjalności. Zawody wyazujące równowagę nie wpływające na zmiany na rynu pracy stanowią 64% wszystich zawodów. W ponad 48% z tych zawodów odnotowano w badanym oresie pojedyncze rejestracje bezrobotnych przy całowitym brau ofert albo odwrotnie, pojedyncze rejestracje ofert pracy przy całowitym brau bezrobotnych. Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 19

20 Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w Zabrzu w 2008 Zawody deficytowe stanowiły 15% wszystich zawodów. Zawody nadwyżowe stanowiły 20% ogólnej liczby zawodów. Najbardziej nadwyżową grupą jest grupa osób Bez. Ponad 65% zawodów deficytowych czyli poszuiwanych na rynu pracy, to zawody na poziomie wyształcenia zasadniczego zawodowego. Najwięszy odsete (41%) zawodów nadwyżowych stanowią zawody na poziomie wyształcenia zasadniczego zawodowego. Spośród 30 najbardziej nadwyżowych zawodów aż 17, to zawody na poziomie wyształcenia wyższego i średniego. W grupie 30 najbardziej deficytowych zawodów tylo 6 jest na poziomie wyształcenia wyższego i sześć na poziomie wyształcenia średniego. IV. WNIOSKI 1. Najwięszą grupę zarejestrowanych bezrobotnych podobnie ja w ońcu 2005 rou - stanowią osoby bez (20%). Grupę tę charateryzuje znaczna flutuacja, o czym świadczy niewieli wsaźni długotrwałego bezrobocia. Pozytywnym fatem jest zmniejszająca się corocznie liczba absolwentów w tej grupie. 2. Należy zmienić struturę ształcenia w tym ształcenia zawodowego i ształcić w zawodach deficytowych, a nie nadwyżowych. 3. W porównaniu z ońcem rou 2005, w dalszym ciągu wśród zawodów nadwyżowych o wysoim wsaźniu intensywności nadwyżi oraz znaczącej nadwyżce podaży siły roboczej znajdowały się głównie zawody na poziomie wyształcenia średniego lub wyższego, natomiast wśród zawodów deficytowych o wysoim wsaźniu intensywności deficytu oraz znaczącym deficycie podaży siły roboczej znajdowały się zawody robotnicze. 4. Szczegółowe wniosi dotyczące monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych będzie można sformułować dopiero po opracowaniu raportu rocznego zawierającego oprócz analizy zawodów deficytowych i nadwyżowych za miniony ro alendarzowy (2 badania) również analizę zawodów deficytowych i nadwyżowych w oparciu o badania sondażowe przeprowadzone w załadach pracy i szołach. Wynia to z definicji monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych, tóry należy rozumieć jao proces systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy dotyczących ształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy. Powiatowy Urząd Pracy w Zabrzu 20