INŻYNIERIA ŚRODOWISKA

Transkrypt

1 POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII I OCHRONY ŚRODOWISKA PROGRAMY STUDIÓW dla kierunku INŻYNIERIA ŚRODOWISKA STUDIA STACJONARNE I STOPNIA

2 PRZEDMIOTY OGÓLNE, PODSTAWOWE I KIERUNKOWE

3 Biologia i ekologia Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska : 1W, 1C I 3 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Charakterystyka Procaryota i Eucaryota. Budowa i funkcje składników komórkowych. Rola tkanek roślinnych i zwierzęcych w procesach fizjologicznych. Rozpoznawanie wybranych grup mikroorganizmów: wirusów, bakterii, grzybów, glonów, ich roli w biosferze. Sposoby odżywiania: heterotrofizm, autotrofizm (chemo i fotosynteza), miksotrofizm. Metabolizm-katabolizm i anabolizm. Zrozumienie procesów biologicznych zachodzących w środowisku; zrozumienie procesów towarzyszących neutralizacji zanieczyszczeń i rekultywacji obszarów zdegradowanych; oceny zagrożeń biologicznych środowiska wewnętrznego i zewnętrznego. Wykłady, ćwiczenia Znajomość podstaw z biologii z zakresu szkoły średniej o profilu ogólnym. Podręczniki z zakresu ekologii, biologii ogólnej, mikrobiologii. Tablice dostępne dla studentów w trakcie ćwiczeń, materiały pomocnicze rozdawane podczas wykładów i ćwiczeń. Bez egzaminu. Zaliczenie. Nie są wymagane przedmiot obowiązkowy. Tematyka zajęć odpowiednia dla studentów studiów stacjonarnych I stopnia na kierunku Inżynieria Środowiska. 1. Odum E. P.: Podstawy ekologii. PWRiL, Warszawa Trojan P.: Ekologia ogólna. PWN, Warszawa Więckowski P.: Podstawy ekologii. Oficyna wyd. Brauta, Stryer L.: Biochemia. PWN, Warszawa Ville C. A.: Biologia. PWRiL, Warszawa Chmiel A.: Biotechnologia. PWN, Warszawa Kunicki-Goldfinger Wł.: Życie bakterii. PWN, Warszawa Pawlaczyk-Szpilowa M.: Mikrobiologia wody i ścieków. PWN, Warszawa Pawlaczyk-Szpilowa M.: Ćwiczenia z mikrobiologii wody i ścieków. PWN, Warszawa Schlegel H. G.: Mikrobiologia ogólna. PWN, Warszawa 1996.

4 Matematyka Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Matematyki i Informatyki Liczba godzin / tydzień 2W E, 2C I 7 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria środowiska. Liczby rzeczywiste i zespolone. Postać algebraiczna i trygonometryczna liczb zespolonych. Działania na liczbach zespolonych. Macierze działania na macierzach i ich własności, wyznacznik i rząd macierzy. Macierze odwrotne i równania macierzowe. Układy równań liniowych twierdzenie Cramera i Kroneckera- Capelliego. Ciągi liczbowe granica właściwa i niewłaściwa, liczba e. Funkcje elementarne: wymierne, trygonometryczne, logarytmiczne, wykładnicze, cyklometryczne i hiperboliczne. Granica funkcji i iągłość. c Pochodna funkcji, jej interpretacja geometryczna i fizyczna, własności oraz zastosowania do badania funkcji. Funkcje pierwotne i całki nieoznaczone. Uzyskanie wiedzy w zakresie podstaw algebry, analizy funkcji jednej zmiennej i teorii równań różniczkowych zwyczajnych; nabycie znajomości pojęć i umiejętności posługiwania się metodami matematycznymi użytecznymi dla dalszego studiowania inżynierii środowiska. Umiejętność opisu matematycznego zjawisk i procesów w przyrodzie oraz abstrakcyjnego rozumienia problemów z zakresu nauk przyrodniczych i technicznych. Wykłady, ćwiczenia rachunkowe. Znajomość podstaw matematyki z zakresu szkoły średniej. Podręczniki z zakresu algebry liniowej, geometrii i analizy, materiały pomocnicze przygotowywane na ćwiczenia rachunkowe. Egzamin dwuczęściowy w formie pisemnej: I część obejmuje zadania, II pytania teoretyczne. Termin egzaminu ustalany przez Dziekana. Nie są wymagane przedmiot obowiązkowy. Tematyka zajęć odpowiednia dla studentów wszystkich kierunków technicznych. 1. Berman G. N.: Zbiór zadań z analizy matematycznej. Wydawnictwo Pracowni Komputerowej Jacka Sklamierskiego, Gliwice Krysicki W., Włodarski L.: Analiza matematyczna w zadaniach. PWN, Warszawa Leitner R.: Zarys matematyki wyższej część. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa Stankiewicz W.: Zadania z matematyki dla wyższych uczelni technicznych. PWN, Wars zawa 1999.

5 Ekonomia Wykład, ćwiczenia 1W, 1C I 3 Jednostka: Katedra Chemii, Technologii Wody i Ścieków Przedmiot ogólny, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Podstawy teoretyczne. Wprowadzenie do gospodarki i ekonomii. Przedmiot mikro- i makroekonomii. Istota, treść i formy praw ekonomicznychw gospodarce. Rozwinięcie teorii podaży i popytu. Elastyczność popytu i podaży. Rynek - mechanizm jego funkcjonowania. Rynek pracy. Rynek finansowy i jego instrumenty. Pieniądz i jego kreacja. Zróżnicowanie wartości pieniądza w czasie. Współczesny system bankowy. Instrumenty polityki pieniężnej banku centralnego.międzynarodowy system walutowy i finanse międzynarodowe. Inflacja i bezrobocie. Ćwiczenia obejmują zadania rachunkowe: instrumenty rynku pieniężnego i kapitałowego, wartość obecna i przyszła pieniądza. Uzyskanie wiedzy ogólnej z elementarnych zagadnień ekonomii we współczesnej gospodarce rynkowej. Wykłady, ćwiczenia. Znajomość podstaw z matematyki finansowej i zagadnień ekonomii z zakresu szk oły średniej o profilu ogólnym. Podręczniki i skrypty z ekonomii, rynku papierów wartościowych, ustawy dotyczące funkcjonowania systemu bankowego oraz materiały pomocnicze przedstawiane w czasie wykładów. Bez egzaminu. Bez zapisów 1. Begg B.: Ekonomia cz. 1 i 2. PWE, Warszawa Samuelson P.A.: Ekonomia 1. PWN, Warszawa Ostrowska E.: Rynek kapitałowy. Funkcjonowanie i metody oceny. PWE, Warszawa Nasiłowski M.: System rynkowy. Wyd. Key Text, Warszawa Rutkowski A.: Rynek finansowy i jego mechanizmy. Podstawy teorii i praktyki. PWN, Warszawa Dobosiewicz Z.: Wprowadzenie do finansów i bankowości. PWN, Warszawa 2005.

6 Mechanika i wytrzymałość materiałów Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska Liczba godzin/zjazd 2W, 2C I 5 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria środowiska. Zasady statyki, siła, moment. Układy sił, redukcja, warunki równowagi. Siły zewnętrzne i wewnętrzne: kratownice, belki, ramy. Obliczanie cięgien. Tarcie. Geometria mas, momenty bezwładności. Wytrzymałość materiałów. Określanie własności mechanicznych materiałów. Obliczenia wytrzymałościowe prętów prostych, rozciąganych i ściskanych. Stan naprężenia i odkształcenia. Zginanie proste, ukośne i z uwzględnieniem naprężeń stycznych. Hipotezy wytrzymałościowe. Wyboczenie, ścinanie, skręcanie. Równowaga układu sił, tarcie. Momenty bezwładności powierzchni płaskich. Ruch punktu na płaszczyźnie, ruch obrotowy i płaski, ruch złożony punktu. Analiza jednoosiowego i płaskiego stanu napr ężenia, rozciągania i ściskania. Zbiorniki cienkościenne. Energia odkształcania sprężystego. Wytrzymałość złożona. Wyboczenie. Zmęczenie materiału. Doświadczalna analiza naprężeń. Podstawy dynamiki. Zrozumienie ogólnych praw ruchu i równowagi ciał materialnych oraz zjawisk fizycznych, którym podlegają odkształcane ciała stałe poddane działaniu obciążeńzewnętrznych; stosowania wiedzy z zakresu mechaniki i wytrzymałości materiałów w projektowaniu urządzeńdla potrzeb inżynierii środowiska. Wykłady, ćwiczenia rachunkowe. Znajomość podstaw z matematyki i fizyki, znajomość zasad projektowania na poziomie szkoły średniej. Podręczniki z zakresu mechaniki, wytrzymałości materiałów, podstaw konstrukcji maszyn, tablice i katalogi dostępne dla studentów w trakcie ćwiczeń projektowych, materiały pomocnicze rozdawane podczas wykładów. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Leyko J.: Mechanika ogólna, T. 1 PWN, Warszawa Misiak J.: Zadania z mechaniki ogólnej. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa Piasecki S., Rżysko J.: Mechanika PWN. Warszawa Korewa W., Zygmunt K.: Podstawy konstrukcji maszyn. PWN, Warszawa Osiński Z., Bajon W., Szucki T.: Podstawy konstrukcji maszyn.. PWN, Warszawa Praca zbiorowa.: Podstawy konstrukcji maszyn. Wydawnictwo P.Cz., Częstochowa 1996.

7 Ochrona środowiska Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska 2W E, 2C I 6 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Historia ochrony środowiska. Współczesne inicjatywy na rzecz ochrony środowiska rozwój zrównoważony. Przyrodnicze aspekty ochrony środowiska ochrona biosfery, krajobrazu, ekosystemu, biocenozy, różnorodności gatunkowej. Równowaga ekologiczna. Aspekty prawne i ekonomiczne ochrony środowiska. Ochrona atmosfery efekt cieplarniany, dziura ozonowa, kwaśne deszcze, smog kwaśny i fotochemiczny. Ochrona hydrosfery zanieczyszczenia wód, eutrofizacja, środki techniczne, ekonomiczne i prawne w ochro nie wód. Ochrona kopalin i litosfery: rodzaje oddziaływań na litosferę, trwałość użytkowania zasobów kopalin. Ochrona gleb: typy degradacji, zagrożenia gleb w Polsce. Ochrona lasów: zagrożenia lasów, sposoby i środki ochrony lasów. Wpływ zanieczyszczeń środowiska i hałasu na zdrowie człowieka. Elementy toksykologii trucizny i toksyny, radioaktywność, eliminowanie zanieczyszczeńz ustroju. Przedsięwzięcia i środki techniczne w ochronie środowiska koncepcja czystych technologii. Zrozumienie procesów, zjawisk i interakcji występujących w środowisku; zrozumienie przebiegu procesów krótko i długoterminowych zachodzących w środowisku; rozumienia powiązań między zjawiskami globalnymi, a antropopresją. Wykłady, ćwiczenia. Znajomości podstaw ochrony środowiska i ekonomii na poziomie akademickim. Podręczniki z dziedziny tematu, materiały pomocnicze rozdawane podczas zajęć Egzamin pisemny i ustny. Termin egzaminu ustalonyprzez Dziekana. Bez zapisów 1. Angiel J. Iin.: Ochrona przyrody i środowiska w Polsce oraz udział w niej organizacji społecznych, LOP, Warszawa Górka K., Poskrobko B., Radecki W.: Ochrona środowiska. Problemy społeczne, ekonomiczne i prawne, PWN, Warszawa Karaczun Z., Indeka L.: Ochrona Środowiska, Agencja wyd. ARIES, Warszawa Tuszyńska L.: Edukacja środowiskaowa społeczności lokalnych w Polsce i innych krajach Europy, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa M. Perkowski, T.M. Kiercel.: Finansowanie polityki ochrony środowiska Unii Europejskiej, Wydawnictwo Temida 2, 2005.

8 Ochrona własności intelektualnej Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska 1W, 1C I 3 Przedmiot ogólny, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Podstawowe pojęcia teorii prawa; międzynarodowe i wspólnotowe prawo w zakresie własności intelektualnej; system prawa własności intelektualnej w Polsce, prawo własności przemysłowej, ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, instytucje twórczości technicznej oraz zakres podmiotowy i przedmiotowy praw wyłącznych, normy regulujące procedury zgłoszeniowe do urzędu patentowego, zakres praw autorskich do utworu oraz zagadnienia związane z dozwolonym użytkiem chronionych utworów. Uzyskanie podstawowej wiedzy z zakresu systemu prawnego ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień prawnych dotyczących ochrony własności intelektualnej. Wykłady, ćwiczenia. Brak wymagań. Akty prawne, literatura z zakresu własności intelektualnej. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Nowińska E., Promińska U., Du Vall M.: Prawo własności przemysłowej. Wydawnictwo Lexis Nexis, Warszawa Akty prawne; 3. Orzecznictwo Sądu Najwyższego.

9 Technologia informacyjna Wykład, ćwiczenia Jednostka: Katedra Chemi, Technologii Wody i Ścieków 1W, 1C I 3 Przedmiot kierunkowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria środowiska. Modelowanie przestrzeni realnej, model rastrowy transformacja przestrzeni do postaci dwu- i jednowymiarowej. Integracja przestrzeni i informacji z elementami rastra. Bazy danych i struktura danych, struktury blokowe, efektywna organizacja informacji w zbiorach tematycznych - Baza Danych Topograficznych (TBD). Zapis przestrzeni w postaci modelu wektorowego, numeryczne modele powierzchni terenowej. Rozwarstwienie geometryczne i tematyczne obiektów, zasady odwzorowania struktur obiektów. Relacje mi ędzy obiektami w modelach topologicznych. Środki narzędziowe komputerowych systemów informacji geograficznej GIS (Geographical Information System). GPS, ang. Global Positioning System. Typowe zadania z dziedziny inżynierii środowiska rozwiązywane za pomocąsystemów informacji przestrzennej. Umiejętność posługiwania się systemami informacji przestrzennej; rozwiązywania zagadnień z zakresu inżynierii środowiska z pomocą systemów informacji przestrzennej. Wykłady, ćwiczenia. Podstawowa obsługa komputera, praca w środowisku MS Windows XP/Vista. Podręczniki, zestawy ćwiczeniowe. Bez egzaminu. Zaliczenie. Nie są wymagane. Tematyka zajęć odpowiednia dla studentów kierunku Inżynieria środowiska. 1. Kistowski M., Iwanska M.: Systemy Informacji Geograficznej. Zastosowanie w badaniach środowiska przyrodniczego. Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań Januszewski J.: Systemy satelitarne GPS, Galileo i inne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Davis D.E.: GIS dla każdego. Wydawnictwo MIKOM, Warszawa, Longley P.A., Goodchild M.F., Maguire D.J., Rhind D.W.: GIS. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, Gaździcki J.: Systemy informacji przestrzennej. PPWK, Warszawa-Wrocław Menno-Jan Kraak, Ferjan Ormeling: Kartografia: Wizualizacja danych przestrzennych. Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. Wydanie I., Warszawa Urbanski J.: Zrozumieć GIS. Analiza informacji przestrzennej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Magnuszewski A.: GIS w geografii fizycznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Myrda G.: GIS czyli mapa w komputerze. Wydawnictwo Helion, 1997.

10 Biologia i ekologia Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska : 1W, 1C II 3 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunkuinżynieria Środowiska. Łańcuch oddechowy. Systemy generacji ATP fosforylacja substratowa, oksydatywna, fotooksydacja. Oddychanie tlenowe, beztlenowe i fermentacja. Fotosynteza jako podstawowy proces anaboliczny. Rola mikroorganizmów w biogeochemicznym krążeniu węgla, azotu, siarki i żelaza w przyrodzie. Rola mikroorganizmów w niszczeniu przedmiotów użytkowych. Podstawy ekologii. Ekologia populacji. Tolerancja na czynniki środowiskowe. Prawo Liebiega. Prawo Shelforda. Ekologia biocenoz.grupy troficzne. Zrozumienie procesów biologicznych zachodzących w środowisku; zrozumienie procesów towarzyszących neutralizacji zanieczyszczeń i rekultywacji obszarów zdegradowanych; oceny zagrożeń biologicznych środowiska wewnętrznego i zewnętrznego. Wykłady, ćwiczenia Znajomość podstaw z biologii z zakresu szkoły średniej o profilu ogólnym. Kurs biologii i ekologii semestr I. Podręczniki z zakresu ekologii, biologii ogólnej, mikrobiologii. Tablice dostępne dla studentów w trakcie ćwiczeń, materiały pomocnicze rozdawane podczas wykładów i ćwiczeń. Bez egzaminu. Zaliczenie. Nie są wymagane przedmiot obowiązkowy Tematyka zajęć odpowiednia dla studentów studiów stacjonarnych I stopnia na kierunku Inżynieria Środowiska. 1. Odum E. P.: Podstawy ekologii. PWRiL, Warszawa Trojan P.: Ekologia ogólna. PWN, Warszawa Więckowski P.: Podstawy ekologii. Oficyna wyd. Brauta, Stryer L.: Biochemia. PWN, Warszawa Ville C. A.: Biologia. PWRiL, Warszawa Chmiel A.: Biotechnologia. PWN, Warszawa Kunicki-Goldfinger Wł.: Życie bakterii. PWN, Warszawa Pawlaczyk-Szpilowa M.: Mikrobiologia wody i ścieków. PWN, Warszawa Pawlaczyk-Szpilowa M.: Ćwiczenia z mikrobiologii wody i ścieków. PWN, Warszawa Schlegel H. G.: Mikrobiologia ogólna. PWN, Warszawa 1996.

11 Matematyka Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Matematyki i Informatyki Liczba godzin / tydzień 2W E, 2C II 5 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria środowiska. Całka oznaczona i jej zastosowania w geometrii. Całki niewłaściwe I i II rodzaju. Ciągi na płaszczyźnie granica i zbieżność. Granica i ciągłość funkcji dwu zmiennych. Pochodne cząstkowe i pierwsza różniczka funkcji dwu zmiennych. Zastosowanie pierwszej różniczki w szacowaniu błędu bezwzględnego pomiaru pośredniego. Równanie różniczkowe zupełne. Ekstrema lokalne funkcji dwu zmiennych. Całka podwójna współrzędne kartezjańskie i biegunowe. Całka potrójna współrzędne kartezjańskie, walcowe i sferyczne. Zastosowania całek podwójnych i potrójnych. Elementy teorii równań różniczkowych zwyczajnych I rzędu równanie o zmiennych rozdzielonych, równanie jednorodne i równanie liniowe. Opanowanie przez studentów podstaw analizy matematycznej funkcji dwu zmiennych i metod wyznaczania rozwiązań ogólnych i szczególnych podstawowych typów równań różniczkowych zwyczajnych I rzędu. Zdobycie podstawowej wiedzy w zakresie analizy funkcji wielu zmiennych i analizy zespolonej; poszerzenie zakresu umiejętności rozwiązywania problemów matematycznych użytecznych dla dalszego studiowania matematyki i innych działów nauk ścisłych. Umiejętność posługiwania się metodami matematycznymi w inżynierii środowiska oraz opisu matematycznego zjawisk i procesów w przyrodzie. Umiejętność abstrakcyjnego rozumienia problemów z zakresu nauk przyrodniczych i technicznych. Wykłady, ćwiczenia rachunkowe. Znajomość podstaw z matematyki, wiedza z dziedziny algebry liniowej i analizy uzyskana w I semestrze. Podręczniki z zakresu analizy funkcji rzeczywistych wielu zmiennych, analizy zespolonej oraz równań różniczkowych, materiały pomocnicze do ćwiczeń rachunkowych. Egzamin dwuczęściowy w formie pisemnej: I część obejmuje zadania, II pytani a teoretyczne Termin egzaminu ustalany przez Dziekana. Nie są wymagane. Tematyka zajęć odpowiednia dla studentów kierunków technicznych z uwzględnieniem specyfiki kierunku Inżynieria Środowiska. 1. Gewert M., Skoczylas Z..: Analiza matematyczna II. Definicje, twierdzenia, wzory. GiS, Wrocław Gewert M., Skoczylas Z.: Równania różniczkowe zwyczajne. Teoria, przykłady, zadania. GiS, Wrocław Palczewski A.: Równania różniczkowe zwyczajne. WNT, Warszawa Leitner R.: Zarys matematyki wyższej, część II. WNT, Warszawa Leiner R., Markuszewski W., Rojek Z.: Zadania z matematyki wyższej, część I i II. WNT, Warszawa Krysicki W., Włodarski L.: Analiza matematyczna w zadaniach, część II. PWN, Warszawa

12 Ekonomia Wykład, ćwiczenia 1W, 1C II 2 Jednostka: Katedra Chemii, Technologii Wody i Ścieków Przedmiot ogólny, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Podstawy teoretyczne. Przedsiębiorstwo jego funkcje. Formy przekształceń własnościowych. Spółki osobowe i kapitałowe. Rachunek kosztów. Próg rentowności. Sprawozdania finansowe analiza bilansu, rachunku zysków i strat oraz sprawozdania z przepływów środków pieniężnych. Aspekty ekonomiczne i społeczne zrównoważonego rozwoju. Podstawowe instrumenty ekonomiczne ochrony środowiska w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej. Polityka ekologiczna w gospodarce rynkowej. Ćwiczenia obejmują analizę sprawozdań finansowych, naliczanie opłat za korzystanie ze środowiska, naliczanie opłat produktowych. Uzyskanie wiedzy ogólnej na temat jednostki gospodarczej funkcjonującej we współczesnym systemie rynkowym oraz na temat instrumentów ekonomicznych oddziaływujących na racjonalne gospodarowanie przez te jednostki zasobami naturalnymi. Wykłady, ćwiczenia. Znajomość zagadnień ekonomii z zakresu szkoły średniej o profilu ogólnym oraz zagadnień środowiskowych. Podręczniki i skrypty z ekonomii oraz ekonomii ochrony środowiska, ustawy dotyczące funkcjonowania podmiotów gospodarczych, ustawy dotyczące ochrony środowiska oraz materiały pomocnicze przedstawiane w czasie wykładów. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Kąsiewicz S., Możaryn H.: Teoria przedsiębiorstwa. Wybrane zagadnienia. SGH, Warszawa Ratusińska I.: Kodeks spółek handlowych, Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym, Prawo działalności gospodarczej, Prawo upadłościowe i naprawcze, Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych, Wydawnictwo LEX, Zakamycze Fijałkowski T.: Kodeks Cywilny. Codex, Warszawa Bednarz J., Gostomski E.: Finansowanie działalności gospodarczej, Uniwersytet Gdański, Gdańsk Jarzemowska M.: Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie. PWE, Warszawa Fiedor B.: Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa Kozłowski S.: EKOROZWÓJ wyzwanie XXI wieku. Wydawnictwo PWN, Warszawa 2000.

13 Nazwa przedmiotu Informatyczne podstawy projektowania Rodzaj zajęć Wykład, laboratorium Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska Kod przedmiotu 1W, 2L Semestr II 3 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Języki programowania. Pętle i instrukcje sterujące. Operatory logiczne. Funkcje i zmienne. Ciągi znakowe i tablice. Wskaźniki. Obliczenia numeryczne i symboliczne z wykorzystaniem narzędzi typu CAD (Computer Aided Design) w tym do projektowania. Elementy programowania komunikacja z programem, rodzaje współrzędnych i jednostek, przestrzeńmodelu i arkusza, granice rysunku. Umiejętności posługiwania się komputerem do zbierania, gromadzenia i przechowywania informacji; wykonywania obliczeń inżynierskich i projektowania utworów inżynierskich. Wykłady, ćwiczenia laboratoryjne. Wiedza z zakresu szkoły średniej o profilu ogólnym: znajomość zasad obsługi komputera, znajomość systemu operacyjnego Windows. Podręczniki z dziedziny tematu, zestawy ćwiczeniowe. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Boyce J., Ostrowski T., Moskwa M., Górecka M., Kowalczyk M.: Praktyczny poradnik: Windows. Wyd. RM, Warszawa Gookin D., tłum. Rogalińska H.: Dla Opornych: Word. Wyd. RM, Warszawa Magazyny komputerowe (CHIP, PC Word itp.) 4. Rathbone A., tłum. Rogalińska H.: Windows 98 dla Opornych ciąg dalszy. Wydawnictwo. RM, Warszawa Szymacha I.: Ćwiczenia z edytora Word 7 dla Windows 95. Wyd. MIKON, Warszawa Harvey G., tłum. Chodkowska - Gyuric A.: Dla Opornych: Excel. Wyd. RM, Warszawa Szymacha I.: Ćwiczenia z Excel 97. Wyd. MIKON, Warszawa Szymacha I.: Excel 7, krok po kroku. Wyd. MIKON, Warszawa 1998.

14 Rysunek techniczny i geometria wykreślna Wykład, projekt Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska : 1W, 1P II 3 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Rzutowanie prostokątne i wymiarowanie. Oznaczenia graficzne. Zasady rysowania i wymiarowania. Odwzorowanie elementów przestrzeni na płaszczyźnie. Metody rzutowania i ich wykorzystanie w praktyce inżynierskiej. Podstawowe wiadomości o wielościanach i powierzchniach w aspekcie ich praktycznego wykorzystania. Praktyczne posługiwanie się rzutami prostokątnymi i równoległymi obiektów technicznych, rozszerzenia wyobraźni i zdolności kojarzenia. Umiejętność stosowania rysunku technicznego i wizualizacji utworów inżynierskich. Wykład. Klauzurowe zajęcia projektowe. Znajomość podstawowych twierdzeń i relacji geometrycznych, klasycznych konstrukcji geometrycznych z zakresu szkoły podstawowej i średniej, pisma technicznego i techniki kreślenia, oraz podstaw matematycznego, logicznego myślenia. Podręczniki wymienione w spisie literatury, przyrządy kreślarskie, modele wykonywane i prezentowane przez studentów. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Czech L.: Zmechanizowane konstrukcje stożkowe. Poznań, ZN. Politechniki Poznańskiej nr 6, Geometria wykreślna, 1969, s Grochowski B.: Wykład geometrii wykreślnej. PWN, Warszawa Jankowski W.: Geometria wykreślna. Wyd. Pol. Poznańskiej, Poznań Otto E i F.: Podręcznik geometrii wykreślnej. 5. Ochoński S.: Geometria przekryć w budownictwie. Częstochowa Ochoński S.: Rysunek techniczny budowlany. Częstochowa Samujłło H. i J.: Rysunek techniczny i odręczny w budownictwie. Arkady, Warszawa 1987.

15 Zarys nauk o ziemi Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska 2W E, 2C II 4 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku "Inżynieria Środowiska". Miejsce nauk o Ziemi w naukach przyrodniczych. Historia Ziemi. Budowa geologiczna Ziemi. Geofizyczne źródła informacji o wnętrzu Ziemi. Czynniki kształtujące powierzchnię lądów: wietrzenie, działalność rzek, wiatru i lodowców. Ocean światowy. Hydrogeologia, geologia inżynierska, geologia złóż, naturalne źródła energii. Wpływ warunków geologicznych na kształtowanie środowiska naturalnego. Uzyskanie umiejętności rozumienia funkcjonowania geoekosystemów. Poznanie obszaru, na którym żyje i gospodaruje człowiek ze szczególnym uwzględnieniem eksploatacji złóż. Wykłady, ćwiczenia. Znajomość podstaw z ekologii, geografii, biologii i chemii na poziomie szkoły średniej. Podręcznik z zakresu geologii dynamicznej i historycznej oraz mineralogii podręcznik pomagający rozpoznawać minerały i skały. Folie, plansze, tablice okazy skalne i mineralogicz ne. Egzamin pisemny. Termin egzaminu ustalany przez Dziekana. Bez zapisów. 1. Bolewski W, Żabiński S.: Metody badań minerałów i skał. Wyd. Geologiczne, Warszawa Chodyniewska A, Kapuściński T.: Podstawowe metody rozpoznawania minerałów i skał. Skrypt Politechniki Śląskiej, Glwice Jaroszewski K., Marks J., Radomski R.: Słownik geologii dynamicznej. Wyd. Geologiczne, Warszawa 1995.

16 Materiałoznawstwo Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska 2W, 2C II Liczba punktów ECTS : 4 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Fizyczne i mechaniczne własności materiałów. Żelazo, stopy żelaza z węglem obróbka cieplna, cieplno chemiczna i plastyczna, zastosowania. Metale nieżelazne i ich stopy zastosowania. Materiały instalacyjne z tworzyw sztucznych zastosowania w technice sanitarnej. Tworzywa mineralne, wyroby ceramiczne i betonowe zastosowania w sieciach i instalacjach sanitarnych. Cechy i własności materiałów izolacji termicznej i akustycznej. Materiały uszczelniające w połączeniach przewodów i armatury. Korozja i zabezpieczenia antykorozyjne. Armatura i elementy wyposażenia instalacji oraz sieci sanitarnych. Dobór materiałów do urządzeń sieci i instalacji inżynierii środowiska. Opanowanie przez studentów podstaw z zakresu własności różnych materiałów zastosowania w technice sanitarnej z uwzględnieniem ich Wykłady (z wykorzystaniem rzutnika), ćwiczenia audytoryjne Wymagana wiedza: Znajomość podstaw fizyki i chemii. Podręczniki z zakresu materiałoznawstwa instalacyjnego. Czasopisma branżowe, strony internetowe firm instalacyjnych, katalogi i materiały informacyjne z zakresu przedmiotu. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Jamer M., Rubnikowicz A.: Technologia robót i materiałoznawstwo instalacyjne, Wydawnictwa Politechniki Łódzkiej, Łódź Zawistowski H.: Tworzywa konstrukcyjne nowej generacji, WNT, Warszawa Gruin J. Materiały polimerowe, PWN, Warszawa Tworzywa sztuczne, Poradnik, PWN, Warszawa Górzyński J.: Przemysłowe izolacje cieplne. Sorus, Poznań Czasopisma branżowe (Rynek Instalacyjny, Instal, Murator itp.).

17 Fizyka Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Fizyki 2W E, 2C Semestr II 6 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku "Inżynieria środowiska". Podstawowe pojęcia kinematyki, zasady dynamiki. Praca i energia. Równoważność masy i energii. Zasady zachowania energii i pędu. Drgania i fale w ośrodkach sprężystych. Ruch harmoniczny prosty, składanie drgań, dudnienia; drgania tłumione i wymuszone, rezonans. Podstawowe pojęcia ruchu falowego, klasyfikacja fal i ich własności. Elementy akustyki. Polaryzacja, interferencja i dyfrakcja fal. Podstawowe pojęcia elektrostatyki. Elektryczne i magnetyczne właściwości materii. Elektryczność. Prąd elektryczny, opór elektryczny, prawo Ohma i prawa Kirchhoffa. Pole magnetyczne, prawa magnetostatyki, magnetyczne własności ciał. Indukowane pola elektryczne i magnetyczne, prawa Maxwella. Fale elektromagnetyczne - widmo fal i ich własności. Elementy optyki. Falowa natura materii, elementy mechaniki kwantowej. Oddziaływanie promieniowania z materią. Podstawy mechaniki klasycznej i termodynamiki fenomenologicznej. Elementy hydromechaniki. Grawitacja. Elementy optyki falowej i geometrycznej. Elementy akustyki - hałas. Promieniotwórczość naturalna i sztuczna. Elementy fizyki jądrowej. Uzyskanie wiadomości z wybranych działów fizyki, uzyskanie umiejętności poznania i rozumienia zjawisk i procesów fizycznych w przyrodzie oraz wykorzystywania praw fizyki w technice i życiu codziennym. Umiejętność pomiaru i określania podstawowych wielkości fizycznych. Wykłady, ćwiczenia rachunkowe. Znajomość fizyki i matematyki na poziomie szkoły średniej. Wykłady przygotowane przez wykładowcę w formie elektronicznej w Power Point i udostępnione studentom na życzenie. Podręczniki z podstaw fizyki. Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych w czytelni i Internecie Egzamin pisemny. Termin egzaminu ustalany przez Dziekana. Nie są wymagane. Tematyka zajęć odpowiednia dla studentów wszystkich kierunków technicznych. 1. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Podstawy Fizyki t. 1-5, PWN, Warszawa Orear J.: Fizyka, t. 1-2, WNT, Warszawa Halliday D., Resnick R., Fizyka t.1-2, PWN, Warszawa 1999.

18 Biologia i ekologia Wykład, laboratorium Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska : 2W E, 2L III 6 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Ekologia wód śródlądowych. Degradacja zbiorników wodnych. Organizacja biocenoz leśnych i pól uprawnych. Powietrze jako czynnik warunkujący bytowanie organizmów w biosferze. Degradacja powietrza atmosferycznego. Woda i gleba jako miejsce bytowania organizmów oraz przenoszenia organizmów chorobotwórczych. Zrozumienie procesów biologicznych zachodzących w środowisku; zrozumienie procesów towarzyszących neutralizacji zanieczyszczeń i rekultywacji obszarów zdegradowanych; oceny zagrożeń biologicznych środowiska wewnętrznego i zewnętrznego. Wykłady, ćwiczenia laboratoryjne. Zaliczony I i II semestr kursu Biologii i Ekologii. Podręczniki z zakresu ekologii, biologii ogólnej, mikrobiologii. Tablice dostępne dla studentów w trakcie ćwiczeń, materiały pomocnicze rozdawane podczas wykładów i ćwiczeń laboratoryjnych. Egzamin pisemny. Termin egzaminu ustalony przez Dziekana. Bez zapisów. 1. Odum E. P.: Podstawy ekologii. PWRiL, Warszawa Trojan P.: Ekologia ogólna. PWN, Warszawa Więckowski P.: Podstawy ekologii. Oficyna wyd. Brauta, Stryer L.: Biochemia. PWN, Warszawa Ville C. A.: Biologia. PWRiL, Warszawa Chmiel A.: Biotechnologia. PWN, Warszawa Kunicki-Goldfinger Wł.: Życie bakterii. PWN, Warszawa Pawlaczyk-Szpilowa M.: Mikrobiologia wody i ścieków. PWN, Warszawa Pawlaczyk-Szpilowa M.: Ćwiczenia z mikrobiologii wody i ścieków. PWN, Warszawa Schlegel H. G.: Mikrobiologia ogólna. PWN, Warszawa 1996.

19 Nazwa przedmiotu Termodynamika techniczna Rodzaj zajęć Wykład, ćwiczenia Kod przedmiotu 2W, 2C Semestr III 5 Jednostka: Katedra Ogrzewnictwa, Wentylacji i Ochrony Atmosfery Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria środowiska. Podstawowe pojęcia z termodynamiki. Bilans substancjalny i energetyczny. Gazy doskonałe, półdoskonałe i rzeczywiste. Zasady termodynamiki. Przemiany i obiegi termodynamiczne. Przemiany fazowe. Para wodna jako czynnik termodynamiczny. Teorie i parametry wilgotnego powietrza. Mechanizmy wymiany ciepła: przewodzenie, konwekcja, promieniowanie. Złożona wymiana ciepła. Ustalona i nieustalona wymiana ciepła. Ogólna charakterystyka wnikania ciepła. Uzyskanie wiedzy z zakresu podstaw teoretycznych i metod praktycznych z zakresu podstaw termodynamicznych działania maszyn cieplnych, ponadto procesów wytwarzania energii z paliw i zamiany jej na pracę użyteczną. Umiejętność rozumienia procesów przekazywania energii i ciepła oraz stosowania wiedzy z zakresu termodynamiki do rozwiązywania problemów technicznych. Wykład, ćwiczenia rachunkowe. Znajomość podstaw z matematyki i fizyki, a także mechaniki płynów i wymiany ciepła. Podręczniki z zakresu termodynamiki i techniki cieplnej, materiały pomocnicze rozdawane podczas wykładów. Bez egzaminu. Nie są wymagane. Tematyka zajęć odpowiednia dla studentów wszystkich kierunków technicznych. 1. Szargut J.: Termodynamika. Warszawa PWN, Yunus A., Cengel, Michael A. Boles.: Thermodynamics An Engineering Approach. New York, McGraw- Hill Int. Editions, 1989.

20 Nazwa przedmiotu Informatyczne podstawy projektowania Rodzaj zajęć Wykład, laboratorium Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska Kod przedmiotu 1W, 2L Semestr III 3 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Rysowanie precyzyjne, usuwanie obiektów, transformacje obiektów. Operacje na warstwach: linie i style, wprowadzanie tekstu, style tekstu. Operacje na blokach. Wymiarowanie obiektów i skala rysunku. Ustawienia parametrów wydruku. Modelowanie trójwymiarowe krawędziowe, płaszczyznowe, bryłowe. Wydruk rysunków trójwymiarowych. Umiejętności posługiwania się komputerem do zbierania, gromadzenia i przechowywania informacji; wykonywania obliczeń inżynierskich i projektowania utworów inżynierskich. Wykłady, ćwiczenia laboratoryjne. Wiedza z kursu Informatyczne Podstawy Projektowania sem. II; znajomość zasad obsługi komputera, znajomość systemu operacyjnego Windows. Podręczniki z dziedziny tematu, zestawy ćwiczeniowe. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Boyce J., tłum. Ostrowski T., Moskwa M., Górecka M., Kowalczyk M.: Praktyczny poradnik: Windows. Wyd. RM, Warszawa Gookin D., tłum. Rogalińska H.: Dla Opornych: Word. Wyd. RM, Warszawa Magazyny komputerowe (CHIP, PC Word itp.) 4. Rathbone A., tłum. Rogalińska H.: Windows 98 dla Opornych ciąg dalszy. Wydawnictwo. RM, Warszawa Szymacha I.: Ćwiczenia z edytora Word 7 dla Windows 95. Wyd. MIKON, Warszawa Harvey G., tłum. Chodkowska - Gyuric A.: Dla Opornych: Excel. Wyd. RM, Warszawa Szymacha I.: Ćwiczenia z Excel 97. Wyd. MIKON, Warszawa Szymacha I.: Excel 7, krok po kroku. Wyd. MIKON, Warszawa 1998.

21 Rysunek techniczny i geometria wykreślna Projekt Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska 2P III 3 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Widoki rysunkowe i przekroje. Rysunek techniczny budowlany i instalacyjny. Rysunki odtworzeniowe elementów maszyn i części aparatury. Odtworzeniowy rysunek architektoniczno - budowlany: zasady wykonywania, wykorzystanie w dokumentacji wewnętrznej instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. Schematy (technologiczne) instalacji stosowanych w inżynierii środowiska. Nabycie umiejętności stosowania rysunku technicznego oraz wizualizacji utworów inżynierskich. Projektowanie wspomagane programami komputerowymi. Znajomość podstaw geometrii wykreślnej. Przykłady rozdane przez prowadzącego. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Koczyk H.: Geometria wykreślna, wyd. III. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Materiały informacyjne firmy Micrographix źródła internetowe. 3. Rachwał T., Dwurożna S.: Ćwiczenia z geometrii wykreślnej, t.1. PWN, Warszawa Rydzanicz J.: Zapis konstrukcji zadania. WNT, Warszawa 1995.

22 Chemia Wykład, ćwiczenia Jednostka: Katedra Chemii, Technologii Wody i Ścieków 2W, 1C III 4 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Podstawowe pojęcia i prawa chemii. Budowa atomu, układ okresowy pierwiastków. Właściwości pierwiastków. Związki chemiczne rodzaje, budowa cząsteczki. Oddziaływania międzycząsteczkowe. Otrzymywanie, budowa i właściwości związków nieorganicznych i kompleksowych. Otrzymywanie, budowa i właściwości związków organicznych: węglowodorów alifatycznych i aromatycznych, alkoholi, fenoli, eterów, aldehydów, ketonów, kwasów karboksylowych, estrów, amin oraz związków heterocyklicznych i halogenoorganicznych. Uzyskanie i poszerzenie wiedzy z zakresu podstaw chemii ogólnej i organicznej. Uzyskanie umiejętności rozumienia procesów chemicznych zachodzących w środowisku i ważnych dla technologii inżynierii środowiska. Umiejętność planowania i stosowania procesów chemicznych w neutralizacji zanieczyszczeń. Wykłady, ćwiczenia rachunkowe. Znajomość podstaw chemii z zakresu szkoły średniej. Podręczniki z zakresu chemii, zbiory zadań, materiały pomocnicze przygotowywane przez prowadzącego zajęcia. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Pajdowski L.: Chemia ogólna. PWN, Warszawa Pazdro K. M.: Zbiór zadań z chemii dla szkół średnich. Oficyna Edukacyjna, Warszawa Hermanowicz W., Chemia sanitarna, Arkady, Warszawa Sienko M. J., Plane R. A., Chemia. Podstawy i zastosowania, WNT, Warszawa Kupryszewski G., Wstęp do chemii organicznej, Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk Minczewski J., Marzenko Z., Chemia analityczna, t.2, PWN, Warszawa Całus M., Podstawy obliczeń chemicznych, WNT, Warszawa Kołodziejczyk A., Naturalne związki organiczne, Wydawnictwio Naukowe PWN, Warszawa 2006.

23 Hydrologia i hydrogeologia Wykład, ćwiczenia, laboratorium Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska 2W E, 1C, 1L III 6 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Cykl hydrologiczny jako system fizyczny. Określanie przepływów charakterystycznych dla rzek kontrolowanych. Stany charakterystyczne. Analiza wezbrańi niżówek. Określanie pojemności użytkowej i przeciwpowodziowej zbiorników retencyjnych. Metody przenoszenia informacji hydrologicznej do miejsc niekontrolowanych. Modelowanie matematyczne procesów hydrologicznych. Algorytmy modelu matematycznego. Systemy hydrologiczne ich własności i wzajemne związki. Modele systemów hydrologicznych. Modele zlewni z uwzględnieniem działalności gospodarczej człowieka. Identyfik acja i weryfikacja modeli hydrologicznych. Statystyczne i genetyczne metody prognozowania zjawisk hydrologicznych. Rozumienia funkcjonowania geoekosystemów; rozumienia procesów i praw determinujących obieg wody w geoekosystemach. Uzyskanie podstawowej wiedzy z zakresu procesów i zjawisk zachodzących w hydrosferze i litosferze, ze szczególnym uwzględnieniem warunków krążenia wód, zależności między wodami powierzchniowymi i podziemnymi oraz charakterystyki podstawowych parametrów hydrogeologicznych.. Wykłady, ćwiczenia, laboratorium Znajomość podstaw z matematyki, fizyki i chemii, podstaw nauk o ziemi i elementów geografii. Podręcznik z zakresu geologii dynamicznej i historycznej or az mineralogii podręcznik pomagający rozpoznawać minerały i skały. Folie, plansze, tablice okazy skalne i mineralogiczne. Literatura przedmiotowa, poradniki, mapy hydrologiczne i hydrogeologiczne, przekroje hydrogeologiczne. Egzamin pisemny oraz ustny. Termin egzaminu ustalany przez Dziekana. Bez zapisów. 1. Bolewski W, Żabiński S.: Metody badań minerałów i skał. Wyd. Geologiczne, Warszawa Chodyniewska A, Kapuściński T.: Podstawowe metody rozpoznawania minerałów i skał. Skrypt Politechniki Śląskiej, Gliwice Jaroszewski K., Marks J., Radomski R.: Słownik geologii dynamicznej. Wyd. Geologiczne, Warszawa Bajkiewicz-Grabowska E. i in.: Przewodnik do ćwiczeń z hydrologii. PWN, Warszawa Kowalski J.: Hydrogeologia z podstawami geologii. Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Wrocław Pazdro I., Kozerski B.: Hydrogeologia ogólna. Wyd. Geologiczne, Warszawa Słownik hydrogeologiczny. Wyd. Trio, Warszawa Szymkiewicz R.: Hydrologia. Skrypt politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1990.

24 BHP i egronomia Ćwiczenia Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska 1C III 1 Przedmiot ogólny, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w obiektach technicznych. Przepisy prawne dotyczące bhp. Przepisy przeciwpożarowe. Rodzaje substancji niebezpiecznych w laboratoriach. Obowiązki pracodawcy i pracownika w zakresie bhp. Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Wyposażenie obiektów technicznych, zasady projektowania pomieszczeń i stanowisk pracy z uwzględnieniem zasad bhp i ergonomii. Uzyskanie podstawowej wiedzy z zakresu systemu prawnego dotyczącego przepisów bhp i przeciwpożarowych oraz umiejętności rozumienia zasad bhp i ergonomii na stanowiskach pracy i w obiektach technicznych. Ćwiczenia. Znajomość zagadnień prawnych. Normy i akty prawne, materiały rozdawane podczas zajęć. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Materiały rozdawane podczas zajęć. 2. Akty prawne dotyczące bhp i ochrony przeciwpożarowej.

25 Mechanika płynów Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska 1W, 1C IV 2 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria środowiska. Płynność i ciągłość płynu. Parametry opisujące stan płynu. Podstawowe własnoś ci fizyczne płynów. Hydrostatyka ciśnienie i napór hydrostatyczny, równania równowagi płynu, pływanie ciał. Napór cieczy na ściany płaskie i zakrzywione. Podstawowe pojęcia kinetyki płynów. Równanie różniczkowe ciągłości przepływu. Równanie Bernoulliego dla cieczy doskonałej i rzeczywistej. Przepływ laminarny i burzliwy. Opory ruchu. Obliczanie przepływów w przewodach pod ciśnieniem. Uderzenie hydrauliczne. Reakcja strumienia cieczy. Wypływ cieczy przez otwory i przystawki. Przelewy. Uzyskanie umiejętności zrozumienia zjawisk i praw rządzących przepływem płynów; stosowania wiedzy z zakresu mechaniki płynów w projektowaniu urządzeń służących inżynierii środowiska. Wykład, ćwiczenia. Fizyka z zakresu szkoły średniej. Podręczniki, skrypty. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Mitosek M.: Mechanika płynów w inżynierii środowiska. OWPW, Warszawa Sobota J.: Hydraulika. Wyd. Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław Walden H., Stasiak J.: Mechanika cieczy i gazów w inżynierii sanitarnej. Arkady, Warszawa 1981.

26 Podstawy konstrukcji mechanicznych I Wykład, projekt 2W, 1P IV Liczba punktów ECST: 3 Jednostka: Katedra Ogrzewnictwa, Wentylacji i Ochrony Atmosfery Przedmiot kierunkowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieriaśrodowiska. Połączenia gwintowe, siły działające w złączu gwintowym, wytrzymałość gwintu i śruby, warunki pracy połączeń gwintowych. Połączenia spawane, obliczenia złącza spawanego. Tolerancje i pasowania w częściach maszyn. Osie i wały, obliczenia wytrzymałościowe, sztywność wału, drgania wału. Przekładnie mechaniczne, rodzaje przekładni, zastosowania. Łożyska ślizgowe i toczne, zastosowania, dobór łożysk. Uzyskanie wiedzy z zakresu podstaw konstrukcji maszyn i ich elementów, metod praktycznych projektowania i doboru w związku z ich wykorzystaniem w technice sanitarnej.. Wykłady, ćwiczenia projektowe. Znajomość podstaw z mechaniki i wytrzymałości materiałów. Znajomość zasad rysunku tec hnicznego. Podręczniki z zakresu mechaniki, wytrzymałości materiałów, podstaw konstrukcji maszyn, tablice i katalogi dostępne dla studentów w trakcie ćwiczeń rachunkowych i projektowych, materiały pomocnicze rozdawane podczas wykładów. Bez egzaminu. Nie są wymagane. Tematyka zajęć odpowiednia dla studentów wszystkich kierunków technicznych. 1. Korewa W., Zygmunt K.: Podstawy konstrukcji maszyn. PWN, Warszawa Osiński Z., Bajon W., Szucki T.: Podstawy konstrukcji maszyn.. PWN, Warszawa Praca zbiorowa.: Podstawy konstrukcji maszyn. Wydawnictwo P.Cz., Częstochowa 1997.

27 Gospodarka wodna i ochrona wód Wykład, ćwiczenia Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska 2W E, 1C IV 5 Przedmiot kierunkowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Lądowa faza krążenia wody w przyrodzie. Metody pomiarów hydrometrycznych. Stany hydrologiczne i przepływy. Bilans wodny zlewni. Ekstremalne zjawiska hydrologiczne wezbrania, niżówki. Gospodarka wodno - ściekowa w osiedlach i aglomeracjach w kontekście regionalnej i zlewniowej gospodarki wodnej. Zasoby i zapotrzebowanie na wodęw zlewni, aglomeracji i osiedlu bilans z uwzględnieniem jakości wody. Relacje między zasobami dyspozycyjnymi wody a ilością i stopniem zanieczyszczenia ścieków. Gospodarka wodno-ściekowa w wybranych działach gospodarki. Wodno ściekowa gospodarka komunalna. Aspekty prawne korzystania z wód naturalnych. Kataster wodny. Ilość i jakość wód powierzchniowych i podziemnych w relacji do gospodarki wodno - ściekowej. Strategie gospodarowania wodą, ochrona zasobów wodnych. Zasoby wodne kraju jako ekologiczny wskaźnik rozwoju społeczno-gospodarczego. Prognozy hydrologiczne. Stan zasobów wodnych Polski. Zarządzanie zasobami wody i administrowanie gospodarką wodną w Polsce i krajach Unii Europejskiej. Uzyskanie umiejętności zrozumienia zjawisk i procesów hydrologicznych; sporządzanie dokumentacji hydrologicznych i zasobowych; sporządzanie bilansów wodno-gospodarczych; prognozowanie zaopatrzenia w wodę w wybranych działach gospodarki. Wykłady, ćwiczenia. Wymagana wiedza: Znajomość podstaw nauk o ziemi z elementami geografii, ekologii, fizyki i chemii. Podręczniki z zakresu hydrologii, materiały pomocnicze przygotowywane przez prowadzącego zajęcia. Egzamin pisemny. Termin egzaminu ustalany przez Dziekana. Bez zapisów. 1. Szpindor A., Piotrowski J.: Gospodarka wodna. PWN, Warszawa Bartkowska I., Królikowski A. J., Orzechowska M.: Gospodarka wodno-ściekowa w zakładach przemysłowych. Wyd. Politechniki Białostockiej, Białystok Pazdro I., Kozerski B. Hydrogeologia ogólna. Wyd. Geologiczne, Warszawa Szymkiewicz R. Hydrologia. Skrypt Politechniki Gdańskiej, Gdańsk Kowalski J.: Hydrogeologia z podstawami geologii. Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Wrocław Dominik A.: Przewodnik do ćwiczeń z ochrony i kształtowania środowiska. Skrypt Akademii Ekonomicznej, Katowice Lampert W., Sommer U.: Ekologia wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Allan J.D.: Ekologia wód płynących. Wydawnictwo Naukowe, Warszawa Chełmicki W.: Woda: Zasoby, Degradacja, Ochrona. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.

28 Ochrona powietrza I Wykład, ćwiczenia 2W E, 1C IV 5 Jednostka: Katedra Ogrzewnictwa, Wentylacji i Ochrony Atmosfery Przedmiot kierunkowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria środowiska. Pojęcia podstawowe z zakresu ochrony powietrza i zanieczyszczenia atmosfery. Skład powietrza atmosferycznego. Zanieczyszczenia gazowe i pyłowe powietrza. źródła zanie czyszczeń powietrza naturalne i antropogeniczne (punktowe, liniowe i powierzchniowe). Metody zbierania informacji o emisji zanieczyszcze ń. Wpływ zjawisk meteorologicznych turbulencji, wiatrów, zmian temperatury na rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń. Modele matematyczne rozprzestrzeniania zanieczyszczeń w atmosferze. Oznaczanie i określanie stężeń zanieczyszczeń gazowych oraz opadu pyłów w kontekście poziomów dopuszczalnych. Uzyskanie umiejętności rozumienia zjawisk i procesów zachodzących watmosferze; rozumienia zasad działania, projektowania i stosowania urządzeńi technologii chroniących powietrze atmosferyczne.. Wykłady, ćwiczenia rachunkowe. Znajomość termodynamiki, wymiany ciepła i masy, miernictwa cieplnego oraz mechaniki płynów zgodna z programem studiów. Podręczniki z zakresu ochrony atmosfery, tablice i katalogi dostępne dla studentów w trakcie ćwiczeń rachunkowych i projektowych, materiały pomocnicze rozdawane podczas wykładów. Egzamin pisemny. Termin egzaminu ustalany przez Dziekana. Nie są wymagane. Tematyka zajęć odpowiednia dla studentów kierunków technicznych. 1. Konieczyński J.: Oczyszczanie gazów odlotowych. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice Kuropka J.: Oczyszczanie gazów odlotowych z zanieczyszczeń gazowych. Urządzenia i technologie, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław Kuropka J.: Oczyszczanie gazów odlotowych z zanieczyszczeń gazowych. Procesy podstawowe, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław Warych J.: Oczyszczanie przemysłowych gazów odlotowych. WNT, Warszawa 1988.

29 Budownictwo Wykład, ćwiczenia, projekt Jednostka: Instytut Inżynierii Środowiska 1W, 1C, 1P IV 3 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Elementy budowli: dachy, stropy, ściany, schody, fundamenty pojęcia podstawowe, rodzaje, zadania. Układy konstrukcyjne sztywność budynku. Przegrody budowlane warunki wytrzymałościowe, izolacyjne i przeciwpożarowe. Przewody wentylacyjne i spalinowe. Konstrukcje murowe, żelbetowe, stalowe i drewniane charakterystyka, warunki stosowania. Warunki techniczne użytkowania budynków. Zrozumienie roli i zadań podstawowych elementów budynku, w tym elementów konstrukcyjnych; oceny podstawowych warunków technicznych, jakim powinny odpowiadaćbudynki. Wykłady, ćwiczenia rachunkowe, projekt techniczny Znajomość podstaw z mechaniki teoretycznej, wytrzymałości materiałów, geometrii wykr eślnej i rysunku technicznego. Podręczniki i skrypty z zakresu budownictwa, normy i przepisy ustawowe, czasopisma, materiały reklamowe firm zajmujących się wyrobem materiałów budowlanych lub wykonawstwem budowlanym. Bez egzaminu. Bez zapisów. 1. Kuczyński A.: Podstawy budownictwa dla inżynierów sanitarnych. Arkady, Warszawa Praca zbiorowa: Poradnik kierownika budowy. t. 1 i 2. Arkady, Warszawa Praca zbiorowa: Poradnik majstra budowlanego. Arkady, Warszawa Praca zbiorowa: Wszechnica budowlana, t. 1. Fundamenty, Warszawa Sieczkowski J., Niejman T.: Ustroje budowlane. Arkady, Warszawa Żenczykowski W.: Budownictwo ogólne, t. 2/1. Arkady, Warszawa 1990.

30 Chemia Wykład, ćwiczenia, laboratorium Jednostka: Katedra Chemii, Technologii Wody i Ścieków 1W E, 1C, 1L IV 5 Przedmiot podstawowy, obowiązkowy na kierunku Inżynieria Środowiska. Budowa i właściwości: barwników, cukrów, aminokwasów, peptydów, białek oraz kwasów nukleinowych. Budowa, właściwości i zastosowania tworzyw sztucznych. Stany skupienia materii gazy, ciecze, ciała stałe. Roztwory. Typy reakcji chemicznych. Elementy termodynamiki chemicznej, termochemia. Elementy termodynamiki procesów nieodwracalnych. Elementy kinetyki chemicznej. Zjawisko osmozy. Zjawiska na granicach faz adsorpcja. Elektrochemia potencjały elektrod, ogniwa, elektroliza. Elementy spektroskopii molekularnej. Uzyskanie umiejętności opisu właściwości pierwiastków i związków chemicznych oraz stanów materii; opisu podstawowych typów reakcji chemicznych za pomocą równań; wykonywania obliczeń chemicznych; otrzymywania i identyfikacji prostych związków chemicznych; pomiaru lub wyznaczania wartości oraz oceny wiarygodności wielkości fizykochemicznych; bezpiecznego postępowania z chemikaliami oraz selekcji i utylizacji odpadów chemicznych. Wykłady z wykorzystaniem przezroczy, ćwiczenia laboratoryjne i tablicowe. Znajomość podstaw chemii na poziomie akademickim. Zaliczony kurs chemii wsem. III. Podręczniki z zakresu chemii, zbiory zadań, materiały pomocnicze przygotowywane przez prowadzącego zajęcia. Egzamin pisemny. Termin egzaminu ustalany przez Dziekana. Bez zapisów. 1. Mastalerz P.: Chemia organiczna. PWN, Warszawa Pazdro K. M.: Zbiór zadań z chemii dla szkół średnich. Oficyna Edukacyjna, Warszawa Sienko M. J., Plane R. A., Chemia. Podstawy i zastosowania, WNT, Warszawa Kupryszewski G., Wstęp do chemii organicznej, Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk 1994, 5. Kołodziejczyk A., Naturalne związki organiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.