POSTANOWIENIE. Sygn. akt XVI GCo 211/18. Dnia 21 września 2018 r.

Transkrypt

1 Sygn. akt XVI GCo 211/18 POSTANOWIENIE Sąd Okręgowy w Warszawie XVI Wydział Gospodarczy w składzie: Przewodniczący - SSO Jan Wawrowski po rozpoznaniu 21 września 2018 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku U. Spółki Akcyjnej w W. z udziałem S. G. Spółki Akcyjnej w W. o udzielenie zabezpieczenia postanawia: oddalić wniosek. Dnia 21 września 2018 r. SSO Jan Wawrowski UZASADNIENIE W dniu 14 września 2018 r. U. Spółka Akcyjna w W. złożyła wniosek o udzielenie zabezpieczenia następujących roszczeń: 1. o ustalenie nieistnienia lub ewentualnie o stwierdzenie nieważności następujących uchwał, które miały zostać podjęte przez osoby, które nazwały swoje spotkanie Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniem S. G. Spółki Akcyjnej z 27 sierpnia 2018 r.: a. uchwały nr 2 w sprawie odwołania członków Rady Nadzorczej; b. uchwały nr 3 w sprawie powołania na członka Rady Nadzorczej T. P. K., c. uchwały nr 4 w sprawie powołania na członka Rady Nadzorczej J. Z. O., d. uchwały nr 5 w sprawie powołania na członka Rady Nadzorczej D. R. M., e. uchwały nr 6 w sprawie powołania na członka Rady Nadzorczej D. D. S., f. uchwały nr 7 w sprawie powołania na członka Rady Nadzorczej N. M. W., g. uchwały nr 8 w sprawie powołania na członka Rady Nadzorczej W. M., 1

2 2. o ustalenie nieistnienia lub ewentualnie ustalenie nieważności następujących uchwał, które osoby pod nimi podpisane, nazwały uchwałami Rady Nadzorczej S. G. Spółki Akcyjnej z 29 sierpnia 2018 r.: a. uchwały nr 3 w sprawie zawieszenia S. K. w pełnieniu obowiązków Prezesa Zarządu S. G. Spółki Akcyjnej, b. uchwały nr 4 w sprawie delegowania członka rady nadzorczej do pełnienia funkcji członka zarządu spółki S. G. Spółki Akcyjnej, poprzez wstrzymanie, na czas trwania postępowania wykonalności uchwał nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ze spotkania nazwanego Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniem S. G. Spółki Akcyjnej z 27 sierpnia 2018 r. oraz uchwał nr 3 i 4 ze spotkania nazwanego posiedzeniem Rady Nadzorczej S. G. Spółki Akcyjnej z 29 sierpnia 2018 r.. W uzasadnieniu wniosku wskazano, iż 27 sierpnia 2018 r. została podjęta próba bezprawnego, wrogiego przejęcia S. G. Spółki Akcyjnej, podczas której grupa osób zgromadziła się pod siedzibą obowiązanej, a notariusz zaprotokołował ich oświadczenia jako uchwały nadzwyczajnego walnego zgromadzenia. Wnioskodawca twierdził, iż zwołane na ten dzień nadzwyczajne walne zgromadzenia S. G. Spółki Akcyjnej zostało odwołane. Zaskarżone uchwały zostały podjęte pomimo tego, że zarząd obowiązanej nie sporządził listy osób uprawnionych do udziału w nadzwyczajnym walnym zgromadzeniu, a osoby, które miały w nim uczestniczyć, zdaniem wnioskodawcy najprawdopodobniej nie dysponowały wykazem podmiotów uprawnionych do udziału w tym zgromadzeniu. Zdaniem wnioskodawcy uchwały podjęte w takich okolicznościach nie mogą być uznane za uchwały organu obowiązanej, gdyż odwołanie walnego zgromadzenia powoduje, że zgromadzenie to nie może się odbyć i podejmować uchwał, natomiast brak listy uprawnionych do udziału w walnym zgromadzeniu uniemożliwia ustalenie, czy jego uczestnicy mają prawdo do wzięcia udziału w walnym zgromadzeniu oraz wykonywania prawa głosu. Zaskarżone uchwały stanowią element wrogiego przejęcia obowiązanej, które jest dokonywane z naruszeniem prawa oraz z pominięciem woli akcjonariuszy S. G. Spółki Akcyjnej. Działanie tego rodzaju zagraża funkcjonowaniu obowiązanej, stwarzając poważne ryzyko wyprowadzenia jej majątku oraz utrudnienia działania jej organów. Informacja o odwołaniu walnego zgromadzenia była publicznie dostępna i nie budziła wątpliwości co do tego, że 27 sierpnia 2018 r. walne zgromadzenie obowiązanej się nie odbędzie. Wnioskodawca jest jednym z największych akcjonariuszy obowiązanej, dysponuje akcji dającym uprawnienie do 8,5% ogólnej liczby głosów w S. G. Spółce Akcyjnej. Ze względu na informację o odwołaniu walnego zgromadzenia, uprawniony nie planował uczestnictwa w nim, ani się do niego nie przygotowywał. Wnioskodawca wskazał, że ma interes prawny w ustaleniu, gdyż po zmianach w składzie organów spółki przeprowadzonych w wyniku uchwał z walnego zgromadzenia, które wnioskodawca kwestionuje, konieczne jest ustalenie czy oświadczenia składane przez organy S. G. Spółki Akcyjnej stanowią uchwałę 2

3 organu i wywołują skutki prawne. Ponadto funkcjonowanie w obrocie prawnym zaskarżonych uchwał stwarza zagrożenie dla podmiotów, które mogą być objęte ich skutkami, gdyż nowy prezes zarządu, zdaniem uprawnionego wybrany bezprawnie, może zaciągać na rachunek spółki zobowiązania, przejmować dostęp do jej rachunków bankowych oraz innych składników majątku, a także podważać wiarygodność spółki wśród jej kontrahentów i osób trzecich. Sąd zważył, co następuje. Wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie. Stosownie do art. 730 i at Kodeksu postępowania cywilnego przesłankami ustawowymi udzielenia zabezpieczenia roszczenia są: uwiarygodnienie roszczenia, tj. uprawdopodobnienie jego zasadności oraz uprawdopodobnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Wskazane warunki muszą istnieć łącznie, co oznacza, że brak chociażby jednej z nich powoduje, że udzielenie zabezpieczenie roszczenia jest niedopuszczalne. Wymóg uprawdopodobnienia roszczenia odpowiada obowiązkowi uprawdopodobnienia wiarygodności roszczenia. Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym, przy uwzględnieniu treści art. 243 k.p.c. oznacza, że uprawniony przedstawił i należycie uzasadnił twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Sąd na etapie postępowania zabezpieczającego nie rozpoznaje meritum sporu, a ocenia jedynie wiarygodność istnienia roszczenia na podstawie posiadanego materiału procesowego. Zdaniem Sądu, twierdzenia wnioskodawcy oraz załączone do wniosku dokumenty nie uprawdopodobniają istnienia roszczenia opisanego we wniosku. Według wnioskodawcy omawiane nadzwyczajne walne zgromadzenie zostało skutecznie odwołane 20 sierpnia 2018 r. Na potwierdzenie swoich twierdzeń uprawniony do wniosku o udzielenie zabezpieczenia dołączył m.in. raporty bieżące spółki, informacje ze strony internetowej obowiązanej, zdjęcia protokołu z nadzwyczajnego walnego zgromadzenia kwestionowanego przez wnioskodawcę, a także wpisy z forum internetowego bankier.pl, których autorami zdaniem wnioskodawcy są akcjonariusze obowiązanej. Zdaniem Sądu ocena powyższych dokumentów nie prowadzi do wniosku, że uprawdopodobnione zostało roszczenie wnioskodawcy o ustalenie nieistnienia lub o stwierdzenie nieważności wspomnianych uchwał. Bezsporny jest fakt, iż na 27 sierpnia 2018 r. zarząd S. G. Spółki Akcyjnej zwołał nadzwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy spółki (raport bieżący obowiązanej nr 15/2018 z 26 lipca 2018 r. wraz z ogłoszeniem k ). Z dokumentów oraz twierdzeń przedstawionych we wniosku nie wynika natomiast jednoznacznie, iż nadzwyczajne walne zgromadzenie zostało skutecznie odwołane. Uprawniony we wniosku o udzielenie zabezpieczenia powołuje się na orzecznictwo 3

4 dotyczące spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W ocenie Sądu regulacje mające zastosowanie do zgromadzenia wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a nadzwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy nie są tożsame. W piśmiennictwie oraz orzecznictwie dominuje pogląd o dopuszczalności odwołania walnego zgromadzenia akcjonariuszy, mimo iż występują zdania odrębne. Trudno znaleźć jednoznaczną odpowiedź w doktrynie, która wskazywałaby, jakie przesłanki muszą zostać spełnione, aby odwołanie walnego zgromadzenia akcjonariuszy uznać za skuteczne. Dominującym poglądami w tej kwestii, z którym w ocenie Sądu należy się w pełni zgodzić, jest zdanie, iż odwołać zgromadzenie może jedynie sam inicjator (Wosiak K, artykuł PPH , Zwołanie i odwołanie walnego zgromadzenia akcjonariuszy). Jak stwierdził Sąd Apelacyjny w wyroku z 14 grudnia 2010 r. przepis art Kodeksu spółek handlowych jest wyrazem ochrony akcjonariuszy mniejszościowych, a uprawnienie do żądania zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia i umieszczenia określonych spraw w porządku obrad ma charakter bezwzględnego prawa mniejszości. Prawo to ma charakter bezwzględny w tym sensie, że nie może być akcjonariuszom odjęte, a warunkiem zgłoszenia takiego żądania jest odpowiedni udział akcjonariuszy w kapitale spółki, gdyż muszą oni reprezentować co najmniej 1/20 kapitału zakładowego (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 14 grudnia 2010 r., V ACa 455/10, LEX). Zdaniem Sądu należy zgodzić się z poglądem, iż odmienne uregulowanie tej kwestii nie tylko stanowiłoby sprzeczność z przyjętym przez ustawodawcę modelem podziału kompetencji między organy spółki, gdyż umożliwiałaby ingerencję w decyzję jednego organu przez drugi, ale również naruszałoby gwarancje przyznane mniejszościowym akcjonariuszom. Przeciwne rozwiązanie mogłaby prowadzić do sytuacji, w której akcjonariusze reprezentujący wymaganą ilość kapitału zakładowego żądają zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia, co też zarząd w dwutygodniowym terminie czyni, po czym odwołuje walne zgromadzenie z własnej inicjatywy, nie zważając na wolę akcjonariuszy. Tego rodzaju regulacja powodowałaby, iż wynikające art k.s.h. gwarancje dotyczące praw mniejszościowych akcjonariuszy mogłyby być ograniczane przez zarząd według jego uznania. Dodatkowo wątpliwości może budzić forma w jakiej walne zgromadzenie S. G. Spółki Akcyjnej zostało odwołane, gdyż w doktrynie występuje pogląd, który zdaniem Sądu należy uznać za słuszny, iż walne zgromadzenie zwołane poprzez ogłoszenie, powinno być w takiej samej formie odwołane (Krysik A. [w:] Jara Z. (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, wyd. 19, C.H. Beck, art. 399). Jak już zostało wskazane wcześniej, Sąd na etapie postępowania zabezpieczającego nie rozstrzyga jednoznacznie kwestii skuteczności odwołania walnego zgromadzenia. Jak stanowi jednak art k.p.c., strona żądająca zabezpieczenia musi uprawdopodobnić roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. W niniejszej sprawie wnioskodawca do wniosku o udzielenie zabezpieczenia dołączył zdjęcia protokołu z kwestionowanego nadzwyczajnego walnego zgromadzenia z 27 sierpnia 2018 r., z których 4

5 wynika, iż zostało ono zwołane w trybie art k.s.h. oraz że wnioskodawcy nie wycofali swoich żądań, ani nie wyrazili zgody na odwołanie nadzwyczajnego walnego zgromadzenia spółki, stąd też uważają, iż nie zostało ono odwołane (k. 73). Uprawniony w treści wniosku nie odniósł się do tej kwestii, mimo iż jest ona w rozpatrywanej sprawie kluczowa. Zdaniem Sądu należy przyjąć, iż kwestię dopuszczalności odwołania walnego zgromadzenia mógłby inaczej regulować statut spółki, którego jednak uprawniony nie dołączył do wniosku o udzielenie zabezpieczenia, mimo iż wspominany akt reguluje zadania, strukturę organizacyjną i sposób działania spółki, z racji czego jego rola jest istotna w kontekście rozpatrywania niniejszego wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Trudno również zgodzić się z argumentem wnioskodawcy, iż negatywne konsekwencje braku w siedzibie zarządu listy akcjonariuszy uprawnionych do uczestnictwa w walnym zgromadzeniu powinny obciążać akcjonariuszy, którzy 27 sierpnia 2018 r. zebrali się w celu uczestnictwa w nadzwyczajnym walnym zgromadzeniu. Dodatkowo należy zauważyć, iż w protokole dołączonym przez wnioskodawcę stwierdzono, iż ww. lista została sporządzona i przekazana spółce 20 sierpnia 2018 r. (k. 72). Wbrew twierdzeniom uprawnionego, nie są wystarczającym dowodem na potwierdzenie jego wniosków anonimowe wpisy z forum internetowego. Działania N. W., który zdaniem wnioskodawcy uważa się obecnie za prezesa zarządu S. G. Spółki Akcyjnej, a także pozostałych akcjonariuszy, nie powinny być oceniane przez pryzmat wpisów w internecie, dodatkowo pod pseudonimami, gdyż w tej formie ocena ich wiarygodności jest niemożliwa. Zważywszy na wspomniane okoliczności należało uznać, że wnioskodawca nie uprawdopodobnił zasadności swojego roszczenia. W konsekwencji uprawniony nie ma również interesu prawnego w żądaniu ustalenia nieistnienia lub stwierdzenia nieważności wspomnianych uchwał. Wnioskodawca nie uprawdopodobnił, iż nadzwyczajne walne zgromadzenie zostało skutecznie odwołane, stąd nie uprawdopodobnił również, iż podjęte uchwały stanowią dla niego, jako akcjonariusza, zagrożenie oraz że naruszają jego interes, mimo iż uprawniony zarejestrował się pierwotnie na walne zgromadzenia, w którym jednak ostatecznie nie uczestniczył ze względu na przyjęcie założenia, że nie dojdzie ono do skutku. Wskazane okoliczności przesądzają o braku istnienia interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c. Mając na względzie powyższe, brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku i dlatego, podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w sentencji. SSO Jan Wawrowski 5