PROTOKÓŁ KONTROLI KOMPLEKSOWEJ przeprowadzonej w dniach lutego 2013 r. w Urzędzie Gminy Manowo. Wójt Gminy Manowo

Transkrypt

1 K-S ML PROTOKÓŁ KONTROLI KOMPLEKSOWEJ przeprowadzonej w dniach lutego 2013 r. w Urzędzie Gminy Manowo Jednostka kontrolowana: Urząd Gminy Manowo Adres: Manowo 40 Podmiot prowadzący: Wójt Gminy Manowo Kontrolę przeprowadzili: - Małgorzata Lewińska - starszy inspektor wojewódzki Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie Delegatura w Koszalinie, - Iwona Lorenc - starszy inspektor wojewódzki Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie Delegatura w Koszalinie, - Dorota Kowalska - starszy inspektor Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie Delegatura w Koszalinie na podstawie upoważnienia Wojewody Zachodniopomorskiego Nr 4/2013 z dnia 14 lutego 2013 r. Akta kontroli str. 1 Kontrolą objęto zagadnienia dotyczące zadań określonych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz z późn. zm.) realizowanych przez gminę w okresie od dnia 01 stycznia 2012 r. do dnia kontroli. Podczas kontroli analizie poddana została następująca tematyka: 1. Opracowania i realizacji gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie, 2. Prowadzenia poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie, 3. Zapewnienia osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia, 4. Tworzenia zespołów interdyscyplinarnych, 5. Procedury Niebieskie Karty, 6. Podejmowania innych działań na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

2 W trakcie czynności kontrolnych informacji i wyjaśnień udzielali: Pan Roman Kłosowski Wójt Gminy Manowo; Pani Genowefa Pelikan - Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Manowie; Pani Marzena Krawczyk Przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego, pracownik socjalny GOPS w Manowie; Pani Alicja Stillger Zastępca Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego, pracownik socjalny GOPS w Manowie. I. USTALENIA OGÓLNE Gmina Manowo realizuje zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, wynikające z art. 6 ust 1 i ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz z późn. zm.). Opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata dla Gminy Manowo przyjęto Uchwałą Nr XIX/139/2008 Rady Gminy Manowo z dnia 29 maja 2008 r. Program stanowi Załącznik Nr 2 do powyższej uchwały. W dokumencie bardzo szczegółowo opisano teorię - definicje, rodzaje i formy przemocy w rodzinie, a także wymieniono dokumenty ONZ, Unii Europejskiej i Polski dot. problemu przemocy. Brak jednak diagnozy problemu na terenie Gminy nie wymieniono i nie poddano analizie danych liczbowych dot. omawianego zagadnienia w poprzednich latach (dane zebrane z różnych instytucji i organizacji zobrazowałyby problem przemocy w rodzinie na terenie Gminy). Omawiany dokument zawiera ogólne założenia systemu przeciwdziałania przemocy na terenie gminy, wymieniono instytucje i organizacje włączone w prace Programu. Przedstawiono także cele szczegółowe Programu: 1. Zapobieganie występowaniu przemocy w rodzinie (m. in. edukacja dzieci i młodzieży, edukacja przedmałżeńska i rodzinna, wspieranie rozwiązywania konfliktów społecznych i rodzinnych poprzez mediacje, działania naprawcze, warsztaty, promocja Systemu przeciwdziałania przemocy i ochrony ofiar); 2. Zmniejszenie negatywnych następstw przemocy (pomoc i ochrona ofiar i świadków przemocy, udzielenie wsparcia, poradnictwa i schronienia); 3. Zapobieganie przemocy w rodzinie (działania wobec sprawców przemocy korekcyjno-edukacyjne i przeciwdziałające alkoholizmowi); 4. Poprawa skuteczności i efektywności działań (szkolenia kadr zajmujących się omawianym zagadnieniem, oddziaływanie na społeczność lokalną, monitorowanie i rejestrowanie zjawiska przemocy); 5. Harmonogram realizacji celów; 6. Zasady finansowania. Akta kontroli str

3 Z realizacji zadań wymienionych w Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata dla Gminy Manowo Przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego składa coroczne sprawozdanie. Akta kontroli str Prowadzenie poradnictwa i interwencji oraz działania edukacyjne w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie W Gminie Manowo funkcjonuje Punkt konsultacyjny dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin. Mieszkańcy gminy mają tam możliwość uzyskania informacji na temat profesjonalnej terapii odwykowej, są motywowani do leczenia, uzyskują wsparcie oraz pomoc terapeuty uzależnień w trakcie leczenia i po jego zakończeniu. Wsparcie specjalistów Punktu otrzymują również członkowie rodzin osoby nadużywającej alkoholu, także w przypadkach przemocy domowej zarówno sprawcy jak i ofiary przemocy. Punkt jest czynny w każdą środę w Klubie Osiedlowym w Rosnowie. Na stronie internetowej ( podaje się do publicznej wiadomości miejsce oraz godziny działania Punktu konsultacyjnego oraz numer telefonu pracownika Urzędu Gminy Manowo, pod którym można uzyskać dodatkowe informacje. Członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego po odbytych szkoleniach przekazywali wiedzę w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie w swoich środowiskach pracy. W szkole przeprowadzono pogadanki oraz lekcje wychowawcze nt. przemocy i możliwości reagowania na nią, nauczycieli pouczono o pracach Zespołu oraz zasadach wszczynania procedury Niebieskie Karty. Zorganizowano w miesiącu czerwcu festyn rodzinny dla dzieci i ich rodziców pod hasłem Stop przemocy. We września, w trakcie spotkania z rodzicami uczniów przedstawiono zasady funkcjonowania Zespołu. Pedagog Szkoły Podstawowej w Rosnowie nawiązał kontakt z Przedszkolem Samorządowym w Rosnowie, którego pracownicy zapoznali się z procedurą Niebieskie Karty, Dyrekcja jest w stałym kontakcie w przedstawicielem Zespołu, monitoruje i informuje o problemach dot. przemocy w rodzinach podopiecznych, zgłasza przypadki zaniedbań. Podobnie nawiązano współpracę z Dyrekcją i pracownikami Gimnazjum w Manowie oraz Szkoły Podstawowej w Rosnowie. Zawodowy kurator sądowy ma na terenie Urzędu Gminy dyżury 1 raz w miesiącu. Pracuje wówczas z osobami skazanymi z terenu gminy oraz z sołtysami w zakresie odpracowania zasądzonych w ramach kar zastępczych godzin pracy, współpracuje z GOPS w Manowie, jest jednocześnie członkiem Zespołu Interdyscyplinarnego. W Klubie Seniora na terenie gminy odbyła się pogadanka na temat przemocy, prezentacja o uzależnieniach oraz film. Informacje na temat działań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, a także niezbędne dla zainteresowanych dane adresowe i kontakt telefoniczny (gminny telefon interwencyjny czynny jest codziennie w godzinach pracy instytucji zajmujących się przemocą) podawane są na stronach internetowych: Biuletyn Informacji Publicznej - Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Manowie, Punktu konsultacyjnego dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin przy Urzędzie Gminy. Informacje podane są na tablicach ogłoszeń GOPS w Manowie, zakładu opieki zdrowotnej, szkołach na terenie 3

4 działania Gminy Manowo oraz na łamach gazety lokalnej Głos Manowa. Wydawane są również ulotki z omówieniem problemu oraz danymi do kontaktu. Akta kontroli str Zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia Na terenie Gminy Manowo nie utworzono ośrodków wsparcia. Jednak w razie zaistnienia potrzeby mieszkańcy gminy kierowani są do Centrum Kryzysowego w Koszalinie przy ul. Harcerskiej (w 2012 r. z noclegów skorzystała kobieta z dzieckiem przez weekend, następnie zamieszkała z rodziną). W Gminie Manowo utrzymuje się 6 mieszkań socjalnych, obecnie brak jest wolnych lokali. Nie występuje jednak potrzeba zapewnienia ofiarom przemocy miejsc noclegowych. Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Prawne podstawy funkcjonowania Zespołu Interdyscyplinarnego: 1. Uchwała Nr XLV/324/2010 Rady Gminy Manowo z dnia 28 października 2010 r. w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania; 2. Zarządzenie Nr 12/2011 Wójta Gminy Manowo z dnia 3 lutego 2011 r. w sprawie powołania członków Zespołu Interdyscyplinarnego; 3. Zarządzenie Nr 29/2011 Wójta Gminy Manowo z dnia 30 marca 2011 r. zmieniające zarządzenie w sprawie powołania członków Zespołu Interdyscyplinarnego (dot. zmiany składu osobowego Zespołu oraz doprecyzowania tworzonej w ramach jego prac dokumentacji); 4. Zarządzenia Wójta Gminy Manowo Nr 67/2011 z dnia 4 października 2011 r., Nr 27/2012 z dnia 13 kwietnia 2012 r., Nr 56/2012 z dnia 1 października 2012 r. zmieniające zarządzenie w sprawie powołania członków Zespołu Interdyscyplinarnego (dot. zmian w składzie osobowym Zespołu). Obsługę organizacyjno-techniczną Zespołu Interdyscyplinarnego zapewnia Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Manowie na podstawie 4 Zarządzenia Nr 12/2011 Wójta Gminy Manowo z dn. 3 lutego 2011 r. w sprawie powołania Zespołu Interdyscyplinarnego oraz 2 pkt 2 Regulaminu Zespołu Interdyscyplinarnego (Regulamin stanowi Załącznik do Zarządzenia) na terenie i w godzinach pracy Ośrodka odbywają się posiedzenia Zespołu, tam też gromadzona jest i przechowywana dokumentacja dotyczącą działań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Akta kontroli str Tryb postępowania, określony w ww. przepisach był zachowany. W skład Zespołu powołano przedstawicieli podmiotów związanych z realizacją zadań wynikających 4

5 z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Podmioty te, w drodze zawartych z Burmistrzem Gminy Manowo pisemnych porozumień o współpracy, oddelegowały imiennie swych przedstawicieli do prac w Zespole. Wśród członków Zespołu znaleźli się zatem przedstawiciele: Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Manowie, Gminnej Komisji Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Urzędzie Gminy Manowo, Komendy Miejskiej Policji w Koszalinie, Szkoły Podstawowej w Boninie, Fundacji Jaś i Małgosia w siedzibą w Cewlinie, Szkoły Podstawowej w Rosnowie, I Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej w Koszalinie. Akta kontroli str W roku 2012 odbyło się 8 posiedzeń Zespołu Interdyscyplinarnego: 10 stycznia opracowano plan działań na rok 2012, omówiono zagrożone patologią środowiska z terenu gminy (Protokół Nr 6, lista obecności 9 osób); 2 marca - obrady dot. omówienia problemów jednej rodziny podsumowano efekty pracy z rodziną, podjęto decyzję o skierowaniu sprawy do prokuratury (Protokół Nr 7, lista obecności 6 osób); 9 maja - obrady dot. omówienia problemów jednej rodziny, w której założono NK powołano grupę roboczą (Protokół Nr 8, lista obecności 5 osób); 8 sierpnia - obrady dot. omówienia problemów jednej rodziny, uzgodniono częstotliwość odwiedzin w środowisku, a także analizowano działania profilaktyczne oraz w zakresie rozpowszechniania informacji na temat zjawiska przemocy podejmowane na trenie gminy (Protokół Nr 9, lista obecności 5 osób); 27 sierpnia - obrady dot. omówienia problemów jednej rodziny, powołanie grupy roboczej w wyniku zgłoszonej nowej Niebieskiej Karty (Protokół Nr 10, lista obecności 4 osoby); 25 października - obrady dot. omówienia problemów jednej rodziny, podjęcie decyzji o zamknięciu procedury Niebieskie Karty, powołanie grup roboczych w wyniku zgłoszonych dwóch Niebieskich Kart (Protokół Nr 11, lista obecności 8 osób); 19 listopada - obrady dot. omówienia problemów jednej rodziny, zaplanowano spotkanie dwóch rodzin w celu załagodzenia konfliktów między rodzinami (Protokół Nr 12, lista obecności 5 osób); 11 grudnia - obrady dot. omówienia problemów jednej rodziny nowa Niebieska Karta oraz podsumowano działania Zespołu Interdyscyplinarnego w roku 2012 (Protokół Nr 13, lista obecności 5 osób).. Wszyscy członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego złożyli stosowne oświadczenia dot. ochrony danych osobowych przetwarzanych i przechowywanych w ramach pracy Zespołu, a także otrzymali upoważnienia do przetwarzania danych zgodnie z art. 37 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 z późn. zm.). Zespół Interdyscyplinarny tworzy i realizuje corocznie Plan pracy Zespołu, który zawiera główne cele i zadania, sposób ich realizacji, podmiot odpowiedzialny za poszczególne działania oraz termin realizacji prac. Akta kontroli str

6 Procedura Niebieskie Karty W 2012 roku do Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego wpłynęło 6 Niebieskich Kart, z tego w 5 przypadkach instytucją wszczynającą procedurę i wypełniającą formularz Niebieska Karta A był pracownik socjalny Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Manowie i w 1 przypadku - Szkoła Podstawowa w Rosnowie. Spotkania powołanych dla każdego przypadku grup roboczych odbywały się w obecności osób, co do których istniało podejrzenie, że są dotknięte przemocą, a następnie osób co do których istniało podejrzenie, że stosują przemoc. W czasie spotkań omawiane były problemy danego środowiska dotkniętego przemocą, ustalano plan działania członków grupy, a także wyznaczano zadania i propozycje pomocy dla członków rodzin objętych procedurą NK. W skład grup roboczych wchodzili m. in.: pracownik socjalny, policjant, w razie potrzeby, gdy w środowisku znajdowały się dzieci - pedagog szkolny, kurator społeczny. W każdej sprawie zakładano akta, w skład których wchodziły formularze Niebieskiej Karty, dokumentacja dot. powołania i spotkań grupy roboczej, dokumentacja tworzona w związku z prowadzonym postępowaniem. Z ustaleń, spotkań oraz wizyt w środowisku sporządza się protokoły oraz notatki służbowe, które przechowywane są w aktach sprawy. I tak na pierwszym spotkaniu z osobą, wobec której stosowana jest przemoc, wypełniany jest formularz Niebieska Karta C, planuje się spotkanie dziecka z psychologiem, pedagogiem, kuratorem; rozważa konieczność zaangażowania ofiar przemocy w terapię dla osób współuzależnionych, planuje się wizyty pracownika socjalnego w miejscu zamieszkania, monitoring dzielnicowego itp. Na pierwszym spotkaniu grupy z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc wypełnia się formularz Niebieska Karta D i rozpatruje, w zależności od cech sprawy: konieczność zasięgnięcia opinii Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, leczenia odwykowego, uczestnictwa w terapii uzależnień, w programie korekcyjnoedukacyjnym, regularnych spotkań z grupą roboczą, spotkań z dzielnicowym. Wyznacza się także zadania poszczególnym członkom grupy roboczej. Ze spotkań grup roboczych, Zespołu Interdyscyplinarnego sporządza się protokoły. W dwóch przypadkach podjęto decyzję o zamknięciu procedury Niebieskie Karty ze względu na umorzenie postępowania przez Prokuraturę Rejonową w Koszalinie. Z posiedzenia Zespołu Interdyscyplinarnego w tych sprawach sporządzono protokół. W obu przypadkach rodziny są jednak nadal odwiedzane przez pracownika socjalnego celem monitorowania prawidłowych stosunków w rodzinie. Efekty działań grup roboczych: 1 mężczyzna uczestniczy w programie korekcyjno-edukacyjnym dla sprawców przemocy w PCPR w Koszalinie; 1 kobieta uzyskała pomoc w napisaniu wniosków do sądu w sprawie o rozwód; 3 dzieci zostało objętych pomocą psychologiczno-pedagogiczną na terenie szkół; 2 rodziny objęto pomocą finansową Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Manowie; 6

7 dla 2 rodzin zorganizowano spotkanie mające na celu złagodzenie konfliktów wewnątrzrodzinnych; 2 sprawy zostały skierowane do Prokuratury Rejonowej w Koszalinie. Inne działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie Gmina Manowo prowadzi także inne systemy i programy w zakresie promowania prawidłowych wzorców rodzinnych, w ramach których poruszany jest również problem przemocy: 1. Uchwała Nr XIX/139/2008 z dnia 29 maja 2008 r. w sprawie przyjęcia programu System Profilaktyki i Opieki Nad Dzieckiem i Rodziną na lata dla Gminy Manowo oraz Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata dla Gminy Manowo; 2. Uchwała Nr XIII/90/2011 z dnia 29 grudnia 2011 roku w sprawie przyjęcia harmonogramu realizacji zadań wynikających z Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata w roku 2012; 3. Uchwała Nr XIII/89/2011 z dnia 29 grudnia 2011 roku w sprawie Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2012 rok. 4. Uchwała Nr XLIX/277/2006 z dnia 26 października 2006 r. w sprawie uchwalenia Gminnej Strategii Integracji i Polityki Społecznej na lata III. USTALENIA KOŃCOWE Na podstawie zbadanej w trakcie kontroli dokumentacji ogólnej oraz spraw indywidualnych nie stwierdzono nieprawidłowości w toku prowadzonego postępowania. Stosowane procedury oraz dokumentacja prowadzone są zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wójta Gminy Manowo pouczono o przysługującym prawie: zgłoszenia, przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole, odmowy podpisania protokołu kontroli, składając, w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, wyjaśnienie przyczyn tej odmowy. Protokół kontroli sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach po jednym dla: - Wójta Gminy Manowo, - Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie Wydział Spraw Społecznych. 7

8 Kontrolę odnotowano w książce kontroli Urzędu Gminy w Manowie pod pozycją nr 2/2013. Manowo, dnia Kierownik jednostki kontrolowanej... Kontrolujący... Kontrolujący... Kontrolujący Protokół sporządzono: r. 8