BD BBL GO Slide. GOTOWE PODŁOŻA NA PŁYTKACH ZANURZENIOWYCH INSTRUKCJE STOSOWANIA DA Wersja: wrzesień 2006

Transkrypt

1 GOTOWE PODŁOŻA NA PŁYTKACH ZANURZENIOWYCH INSTRUKCJE STOSOWANIA DA Wersja: wrzesień 2006 BD BBL GO Slide PRZEZNACZENIE Produkt BBL GO Slide (Płytka BBL GO) to system płytki dwustronnej do izolowania bakterii Neisseria gonorrhoeae z próbek pochodzenia klinicznego. ZASADY I OBJAŚNIENIE PROCEDURY Metoda mikrobiologiczna. Rzeżączka jest chorobą przenoszoną drogą płciową, wywoływaną przez bakterie Neisseria gonorrhoeae (gonokoki). 1-3 Mimo że zakażenie można często rozpoznać na podstawie objawów klinicznych, izolacja czynnika przyczynowego jest konieczna do przeprowadzenia odpowiedniego leczenia przeciwbakteryjnego. Rozpoznanie mikrobiologiczne jest także konieczne u pacjentów bez objawów klinicznych lub u chorych z zakażeniem przewlekłym. Neisseria gonorrhoeae jest drobnoustrojem o dużych wymaganiach odżywczych, gdyż do wzrostu wymaga cysteiny, puryn, pirymidyn oraz możliwego do wykorzystania źródła energii (np. glukozy lub pirogronianu); szczepy auksotroficzne mogą wymagać dodatkowych czynników odżywczych, niedostarczanych powszechnie w podłożach hodowlanych. Zatem często stosowanym podłożem podstawowym jest agar czekoladowy, uzupełniony dodatkowo czynnikiem IsoVitaleX. drobnoustrojów jest również stymulowany przez zwiększoną wilgotność oraz przez dwutlenek węgla. 1-4 Po osiągnięciu przez Neisseria gonorrhoeae fazy wzrostu stabilnego często występuje zjawisko autolizy, po którym następuje szybka utrata żywotności hodowli. Zatem osiągnięcie wysokiego odsetka próbek dodatnich wymaga odpowiednich podłoży transportowych i wzrostowych, a także co jeszcze ważniejsze szybkiego transportu i natychmiastowej obróbki laboratoryjnej. Dwa podłoża zawarte w systemie BBL GO Slide opracowano w oparciu o zmodyfikowany agar GC. Podłoże 1 jest podłożem selektywnym, służącym do hodowli drobnoustrojów patogennych z gatunku Neisseria i hamuje wzrost większości towarzyszących mikroorganizmów zawartych w próbce, natomiast podłoże 2 jest nieselektywne i podtrzymuje wzrost wszystkich bakterii i grzybów. Podłoże 2 jest stosowane głównie do izolowania szczepów N. gonorrhoeae wrażliwych na czynniki hamujące, włączone w skład podłoża 1. W obu podłożach ogólne składniki pokarmowe zapewnia Proteose Peptone nr 3. Czynnik IsoVitaleX dostarcza witamin, aminokwasów, puryn, pirymidyn oraz glukozy, która pełni funkcję możliwego do wykorzystania źródła energii. Skrobia kukurydziana absorbuje toksyczne związki, które mogą być zawarte w próbce. Stabilne ciśnienie osmotyczne utrzymuje chlorek sodu. W podłożu 1 wankomycyna, kolistyna i trimetoprim hamują wzrost bakterii towarzyszących, a pimarycyna (natamycyna) hamuje wzrost grzybów. Po zaszczepieniu podłoży do każdej probówki dodaje się tabletkę wydzielającą CO 2 w celu wzbogacenia atmosfery w CO 2. System BBL GO Slide stosuje się do izolowania N. gonorrhoeae z próbek pochodzenia klinicznego. Po zaszczepieniu BBL GO Slide można wysłać płytkę z gabinetu lekarskiego do dalszej obróbki w laboratorium analitycznym. DA

2 ODCZYNNIKI BBL GO Slide Skład* w przeliczeniu na jeden litr wody oczyszczonej Podłoże 1 Dodatek wzbogacający BD IsoVitaleX Bacto Proteose Peptone No. 3 15,0 g Witamina B 12 0,01 g Skrobia kukurydziana 1,0 L-glutamina 10,0 Wodorofosforan potasu 4,0 Adenina 1,0 Dwuwodorofosforan potasu 1,0 Chlorowodorek guaniny 0,03 Chlorek sodu 5,0 Kwas p-aminobenzoesowy 0,013 Hemoglobina 10,0 Dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy 0,25 Agar 13,5 Pirofosforan tiaminy 0,1 Wankomycyna 0,004 Azotan (V) żelaza (III) 0,02 Siarczan kolistyny 0,009 Chlorowodorek tiaminy 0,003 Mleczan trimetoprimu 0,006 Chlorowodorek cysteiny 25,9 Pimarycyna (natamycyna) 0,2 L-cystyna 1,1 Dodatek wzbogacający IsoVitaleX 10,0 ml Glukoza 100,0 ph 7,2 +/- 0,2 *Skorygowany lub uzupełniony zgodnie z wymaganiami kryteriów działania. Podłoże 2 zawiera te same składniki odżywcze i ma taką samą wartość ph, co podłoże 1, ale nie zawiera wankomycyny, kolistyny, trimetoprimu i pimarycyny. Tabletki wydzielające CO 2 zawierają jako składniki czynne (w podłożu składającym się z wosku karnauba i stearynianu magnezu): Kwas cytrynowy 24,8% Wodorowęglan sodu 26,7% Każda sztuka opakowania zawiera 10 tabletek w opakowaniu blistrowym. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI. Wyłącznie do zastosowań profesjonalnych. Nie należy używać płytek BBL GO Slide, jeżeli są na nich widoczne oznaki skażenia mikrobiologicznego, odbarwienia, wyschnięcia, pęknięcia lub inne oznaki pogorszenia jakości. Podczas wykonywania wszystkich procedur należy przestrzegać aseptycznej techniki pracy i środków ostrożności dotyczących zagrożenia mikrobiologicznego. Podczas pobierania i pracy z próbkami oraz dodatnimi płytkami zawierającymi czynniki zakaźne należy używać rękawic ochronnych. Procedury aseptycznej techniki pracy z produktem, zagrożenia biologiczne oraz usuwanie zużytego produktu opisano w dokumencie OGÓLNA INSTRUKCJA DOTYCZĄCA STOSOWANIA. W przypadku stosowania płytek BBL GO Slide jako podłoża do transportu próbek z gabinetu lekarskiego do laboratorium diagnostycznego należy przestrzegać lokalnych przepisów dotyczących przewozu próbek zakaźnych. Ostrzeżenie: Nie połykać tabletek wydzielających CO 2! WARUNKI I OKRES PRZECHOWYWANIA Dostarczone płytki BBL GO Slide należy przechowywać aż do momentu użycia w oryginalnych opakowaniach, w zaciemnionym pomieszczeniu, w temperaturze 2 8 C. Nie zamrażać, nie przegrzewać, unikać wysychania i wahań temperatury. Płytki zanurzeniowe należy wykorzystać do posiewu bakterii przed upływem daty ważności (zobacz etykietę na opakowaniu) i inkubować zgodnie z zalecanymi czasami inkubacji. Nieotwarte płytki z otwartych opakowań zbiorczych można stosować aż do upływu daty ważności, o ile były przechowywane w czystym miejscu, w temperaturze od 2 do 8 C. Otwarte płytki zanurzeniowe należy wykorzystywać natychmiast. Tabletki wydzielające CO 2 przechowywać w temperaturze od 2 do 8 C. Należy pamiętać, że tabletki należy zużyć bezpośrednio po przerwaniu opakowania blistrowego. DA

3 KONTROLA JAKOŚCI PRZEZ UŻYTKOWNIKA Przygotować zawiesiny wymienionych poniżej szczepów, zgodne ze standardem McFarlanda 0,5. Przygotować dla każdego drobnoustroju probówkę (dostatecznie szeroką, aby można było umieścić w niej nośnik agarowy systemu BBL GO Slide) zawierającą od 20 do 25 ml jałowego roztworu soli fizjologicznej, po czym dodać do niej 1 ml opisanej wyżej zawiesiny szczepu. Otworzyć system BBL GO Slide, wyjąć nośnik agarowy i zanurzyć go na krótko w zawiesinie szczepu testowego, włożyć tabletkę wydzielającą CO 2 do probówek ze szczepami Neisseria, po czym postępować zgodnie z opisem zamieszczonym w części Procedura testowa. Inkubować przez h w temperaturze od 35 do 37 C. Skontrolować powierzchnie agaru w poszukiwaniu wzrostu drobnoustrojów zgodnie z opisem w części Wyniki i ich interpretacja. Badany szczep Podłoże 1 Podłoże 2 Neisseria gonorrhoeae ATCC Neisseria sicca ATCC 9913 Całkowite zahamowanie wzrostu Escherichia coli ATCC Proteus mirabilis ATCC Częściowe lub całkowite zahamowanie wzrostu, zahamowanie stopniowego wzrostu kolonii Enterococcus faecalis ATCC Staphylococcus epidermidis ATCC Candida albicans ATCC PROCEDURA Dostarczane materiały BBL GO Slide. Sprawdzane pod względem obecności drobnoustrojów. CO 2 tablets (Tabletki wydzielające CO 2 ); używa się jednej tabletki na probówkę w celu wytworzenia atmosfery wzbogaconej w CO 2. Materiały niedostarczane Pomocnicze pożywki hodowlane, odczynniki i sprzęt, tak jak wymieniono. Odczynnik Oxidase Dropper Reagent, 50 ampułek, nr kat ; ewentualnie można wykorzystywać test BD DrySlide Oxidase (nr kat , 75 zestawów testowych). Typy próbek Płytki BBL GO Slide można stosować do izolowania N. gonorrhoeae ze wszystkich typów próbek pochodzenia klinicznego. Często badanymi próbkami są wymazy z dróg moczowopłciowych, odbytu i jamy ustno-gardłowej (patrz także CHARAKTERYSTYKA WYDAJNOŚCIOWA I OGRANICZENIA PROCEDURY). 1-4 Pobieranie próbek Używać tamponów Dacron. Nie wolno używać wymazówek bawełnianych i z alginianu wapnia, gdyż mogą one zawierać resztki związków chemicznych toksycznych dla N. gonorrhoeae. 1 Próbki z cewki moczowej (u obu płci), szyjki macicy, gruczołów Bartholina, odbytu lub gardła pobiera się jałowym tamponem lub ezą. Szczegółowe informacje znajdują się w piśmiennictwie. 1-4 Dla uzyskania optymalnego wzrostu zaszczepić płytki BBL GO Slide bezpośrednio po pobraniu próbek. Procedura testowa 1. Skontrolować wzrokowo powierzchnie podłoży agarowych, nie otwierając probówki z zestawem BBL GO Slide. Wyrzucić płytki z oznakami obkurczania się podłoży lub ich skażenia. 2. Zapisać na probówce nazwisko pacjenta, numer próbki i datę wykonania posiewu. 3. Odkręcić pokrywę i wyjąć płytkę z plastikowej probówki, unikając dotykania powierzchni podłoży agarowych. DA

4 4. Za pomocą wymazówki lub ezy zaszczepić najpierw podłoże 1, a następnie podłoże 2. Wymazówkę należy przetoczyć po powierzchni obu podłoży agarowych, wywierając przy tym lekki nacisk. Próbki pobrane za pomocą ezy posiewa się pasmowo na powierzchni obu podłoży agarowych. 5. Włożyć do każdej probówki tabletkę wydzielającą CO 2. Nie umieszczać tabletki na podłożu agarowym w plastikowym nośniku. Nie dodawać wody! 6. Umieścić zaszczepioną płytkę w plastikowej probówce i szczelnie zamknąć ją nakrętką. Wilgotna atmosfera w plastikowej probówce powoduje uwalnianie się z tabletki CO 2, którego gonokoki wymagają do wzrostu. Można ewentualnie inkubować płytkę w inkubatorze z atmosferą wzbogaconą CO 2, odkręcając lekko nakrętkę w celu umożliwienia wymiany gazowej. 7. Inkubować co najmniej przez 24 h w temperaturze od 35 do 37 C. W przypadku braku wzrostu należy wydłużyć czas inkubacji do 48 lub 72 h, zanim będzie można uznać wynik hodowli za ujemny. Należy pamiętać, że płytki BBL GO Slide powinno się wysyłać do laboratorium analitycznego po zaszczepieniu, ale przed inkubacją. Przesyłanie inkubowanych płytek do laboratoriów analitycznych zaleca się tylko wówczas, gdy zostaną dostarczone i poddane obróbce w ciągu 24 h. Wyniki i ich interpretacja Po okresie inkubacji ostrożnie wyjąć płytkę z próbówki w celu dokonania interpretacji. W trakcie całej procedury kontroli hodowli przestrzegać aseptycznej techniki pracy. Zaleca się używanie podczas kontrolowania hodowli rękawiczek chirurgicznych. Nie dotykać powierzchni podłoży agarowych! Oznaką wzrostu jest tworzenie się kolonii na obu podłożach w probówce. Każda ilość kolonii Neisseria gonorrhoeae oznacza zakażenie. Podłoże 1: Kolonie Neisseria gonorrhoeae są małe i przejrzyste (jak krople rosy), są też oksydazododatnie. Wynik hodowli ocenia się jako ujemny, jeśli po upływie 72 h nie ma żadnych widocznych kolonii. W wyjątkowych przypadkach może dojść do wzrostu na podłożu 1 opornych na antybiotyki paciorkowców lub pałeczek Enterobacteriaceae. Można je odróżnić od gonokoków na podstawie kształtu kolonii oraz ujemnej reakcji na oksydazę. Podłoże 2: Ponieważ jest to podłoże nieselektywne, pożywka ta umożliwia wzrost wszystkich grzybów i bakterii. Jeżeli nie ma widocznego wzrostu N. gonorrhoeae na podłożu 1, należy sprawdzić, czy nastąpił wzrost tych patogenów na podłożu 2, ponieważ niektóre szczepy gonokoków są wrażliwe na antybiotyki obecne w podłożu 1, a zatem rosną jedynie na podłożu 2. W celu potwierdzenia diagnozy postępować w następujący sposób: 1. Jeżeli na podłożach stwierdza się słaby wzrost N. gonorrhoeae (od jednej do trzech izolowanych kolonii), należy wykonać hodowle pochodne do dalszych badań (na przykład hodowlę pochodną ponownie na świeżej płytce BBL GO Slide). 2. Jeżeli obecnych jest więcej kolonii niż trzy, należy jedną z nich poddać testowi na oksydazę (informacje na temat dostępności patrz część Materiały niedostarczane). Kolonie gonokoków lub materiał z kolonii zabarwiają się w ciągu s na kolor od ciemnoniebieskiego do czarnego. Poza gonokokami inne drobnoustroje, np. Pseudomonas aeruginosa, również są oksydazododatnie. Jednakże wzrost tych bakterii ulega prawie całkowitemu zahamowaniu na podłożu 1 w omawianych płytkach. Odróżnienie Pseudomonas aeruginosa od gonokoków jest możliwe na podstawie przeprowadzonego barwienia metodą Grama i badania mikroskopowego. Po wykonaniu barwienia metodą Grama Neisseria gonorrhoeae jest widoczna w postaci małych, Gram-ujemnych dwoinek, natomiast P. aeruginosa jest pałeczką Gram-ujemną. W celu pełnej identyfikacji metodami biochemicznymi i/lub serologicznymi oraz przeprowadzenia badań wrażliwości należy przesłać płytkę do laboratorium bakteriologicznego. Unikać opóźnienia podczas przesyłania płytek z wynikiem dodatnim hodowli! DA

5 Po wykorzystaniu wszystkie zużyte płytki oraz pozostałe skażone materiały należy przed wyrzuceniem poddać sterylizacji lub spalić. Szczegółowe informacje przedstawiono w dokumencie OGÓLNA INSTRUKCJA DOTYCZĄCA STOSOWANIA. CHARAKTERYSTYKA WYDAJNOŚCIOWA I OGRANICZENIA PROCEDURY System BBL GO Slide stosuje się do izolowania Neisseria gonorrhoeae z próbek pochodzenia klinicznego. Zastosowane w systemie podłoża są często używanymi pożywkami o składzie umożliwiającym izolowanie i hodowlę Neisseria gonorrhoeae. 1,3,4 Neisseria gonorrhoeae jest bardzo wrażliwa na niekorzystne warunki środowiska. Jeżeli płytki po zaszczepieniu lub po zaszczepieniu i inkubacji będą wysyłane do dalszej diagnostyki w laboratorium, należy to zrobić bezpośrednio po wykonaniu posiewu lub po dokonaniu odczytu wyniku. Optymalna temperatura transportu wynosi C. Nie należy zamrażać próbek! 1,3,4 W rzadkich przypadkach na podłożu wybiórczym (podłoże 1) mogą rosnąć drobnoustroje inne niż Neisseria gonorrhoeae (np. Neisseria lactamica), które mogą przypominać N. gonorrhoeae. 1 Różnicowanie tych gatunków można przeprowadzić wyłącznie metodami biochemicznymi lub immunologicznymi. Należy pamiętać, że zjawisko to będzie występować głównie w przypadku próbek z jamy nosowo-gardłowej, ponieważ niepatogenne gatunki z rodzaju Neisseria są stałym elementem flory górnych dróg oddechowych. Podłoże 2 jest nieselektywne; wzrost N. gonorrhoeae na tej pożywce może tłumić normalna flora. W przypadku uzyskania hodowli mieszanych konieczne mogą być hodowle pochodne na odpowiednich podłożach płytkowych. Należy pamiętać, że morfologicznie podobne, lecz niepatogenne gatunki z rodzaju Neisseria oraz zbliżone drobnoustroje są u ludzi stałym elementem flory jamy ustnej, zatem próbki takie jak wymazy z jamy ustnej mogą powodować wzrost na podłożu 2. System BBL GO Slide jest przeznaczony do pierwotnego izolowania i transportu drobnoustrojów. Do przeprowadzenia dalszych testów, szczególnie jeśli na podłożach omawianego systemu występują hodowle mieszane, konieczne są hodowle pochodne na odpowiednich podłożach płytkowych w celu uzyskania czystych hodowli, niezbędnych do identyfikacji i badania wrażliwości na antybiotyki. 1,3 Należy pamiętać, że do pełnej identyfikacji patogenów wyizolowanych na omawianej płytce konieczne są dalsze testy, takie jak badania biochemiczne i/lub mikroskopowe. 1,3 Większość z tych metod jest dostępna wyłącznie w laboratoriach diagnostycznych i zwykle nie można przeprowadzić tych badań w gabinecie lekarskim. Zatem wszystkie płytki zanurzeniowe z wynikami wątpliwymi lub jednoznacznie dodatnimi należy wysyłać do właściwego laboratorium analitycznego. Płytki BBL GO Slide nie są przeznaczone do izolowania patogenów innych niż Neisseria gonorrhoeae. PIŚMIENNICTWO 1. Janda, W.M., and J.S. Knapp Neisseria and Moraxella catarrhalis. In: Murray, P. R., E. J. Baron, J.H. Jorgensen, M. A. Pfaller, and R. H. Yolken (ed.). Manual of clinical microbiology, 8 th ed. American Society for Microbiology, Washington, D.C. 2. Halle, E. et al Genitalinfektionen Teil I: Infektionen des weiblichen und männlichen Genitaltrakts. In: Mauch, H., R. Lüttiken, and S. Gatermann (eds.). MiQ Qualitätsstandards in der mikrobiologisch-infektiologischen Diagnostik, vol. 10. Urban und Fischer, München. 3. Halle, E. et al Genitalinfektionen Teil II: Infektionserreger. In: Mauch, H., R. Lüttiken, and S. Gatermann (eds.). MiQ Qualitätsstandards in der mikrobiologisch-infektiologischen Diagnostik, vol 11. Urban und Fischer, München. 4. Thomson, R.B., and J.M. Miller Specimen collection, transport, and processing: bacteriology. In: Murray, P. R., E. J. Baron, J.H. Jorgensen, M. A. Pfaller, and R. H. Yolken (ed.). Manual of clinical microbiology, 8th ed. American Society for Microbiology, Washington, D.C. DA

6 PAKOWANIE / DOSTĘPNOŚĆ BBL GO Slide Nr kat płytek DODATKOWE INFORMACJE W celu uzyskania dodatkowych informacji należy skontaktować się z lokalnym przedstawicielem firmy BD. Becton Dickinson GmbH BD Diagnostic Systems Tullastrasse 8 12 D Heidelberg/Germany Tel.: , Faks: Reception_Germany@europe.bd.com BD Diagnostic Systems Europe Becton Dickinson France SA 11 rue Aristide Bergès Le Pont de Claix/France Tel.: Faks: BD, BD logo, BBL, IsoVitaleX and DrySlide are trademarks of Becton, Dickinson and Company. Bacto is a trademark of Difco Laboratories, divison of Becton, Dickinson and Company. ATCC is a trademark of the American Type Culture Collection Becton, Dickinson and Company DA