Szczegółowe Wymagania Edukacyjne z matematyki. Klasa pierwsza

Transkrypt

1 Matematyka z plusem Szczegółowe Wymagania Edukacyjne z matematyki Klasa pierwsza POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH: K - konieczny ocena dopuszczająca (2) P podstawowy ocena dostateczna (3) R - rozszerzający ocena dobra (4) D - dopełniający ocena bardzo dobra (5) W - wykraczający ocena celująca (6) Dokument pochodzi ze strony

2 DZIAŁ 1. LICZBY I DZIAŁANIA Dopuszczający Dostateczny Dobry Uczeń: zna podręcznik i zeszyt ćwiczeń, z których będzie korzystał w ciągu roku szkolnego na lekcjach matematyki zna pojęcie liczby naturalnej, całkowitej, wymiernej rozumie rozszerzenie osi liczbowej na liczby ujemne umie porównywać liczby wymierne (K-P) umie zaznaczać liczbę wymierną na osi liczbowej zna pojęcia: rozwinięcie dziesiętne skończone, nieskończone, okres umie zapisać liczby wymierne w postaci rozwinięć dziesiętnych skończonych i rozwinięć dziesiętnych nieskończonych okresowych (K-P) zna sposób zaokrąglania liczb rozumie potrzebę zaokrąglania liczb (K-P) umie zaokrąglić liczbę do danego rzędu (K-P) zna algorytm dodawania i odejmowania liczb wymiernych dodatnich umie dodawać i odejmować liczby wymierne dodatnie zapisane w jednakowej postaci umie odczytać z osi liczbowej liczby spełniające określony warunek umie opisać zbiór liczb za pomocą nierówności umie zaznaczyć na osi liczbowej liczby spełniające określoną nierówność (K-P) umie zapisać nierówność, jaką spełniają liczby z zaznaczonego na osi liczbowej zbioru zna pojęcie odległości między dwiema liczbami na osi liczbowej umie na podstawie rysunku osi liczbowej określić odległość między liczbami zna algorytm mnożenia i dzielenia liczb wymiernych dodatnich umie podać liczbę odwrotną do danej umie mnożyć i dzielić przez liczbę naturalną umie obliczać ułamek danej liczby naturalnej zna kolejność wykonywania działań u zna kolejność wykonywania działań umie wykonywać działania łączne na liczbach wymiernych dodatnich umie wykonywać działania łączne na liczbach wymiernych dodatnich zna pojęcie liczb przeciwnych umie stosować prawa działań umie dodawać, odejmować, mnożyć i dzielić dwie liczby ujemne oraz o różnych znakach rozumie pojęcie zbioru liczb wymiernych umie znajdować liczbę wymierną leżącą pomiędzy dwiema danymi na osi liczbowej umie zamieniać ułamek zwykły na dziesiętny i odwrotnie (K-P) zna warunek konieczny zamiany ułamka zwykłego na ułamek dziesiętny skończony umie porównywać liczby wymierne umie określić na podstawie rozwinięcia dziesiętnego, czy dana liczba jest liczbą wymierną umie zaokrąglić liczbę o rozwinięciu dziesiętnym nieskończonym okresowym do danego rzędu umie mnożyć i dzielić liczby wymierne dodatnie umie obliczać liczbę na podstawie danego jej ułamka umie szacować wyniki działań (K-P) umie dodawać i odejmować liczby wymierne dodatnie zapisane w różnych postaciach umie obliczyć odległość między liczbami na osi liczbowej zna kolejność wykonywania działań umie wykonywać działania łączne na liczbach wymiernych dodatnich umie obliczać potęgi liczb wymiernych umie przedstawić rozwinięcie dziesiętne nieskończone okresowe w postaci ułamka zwykłego (R- D) umie znajdować liczby spełniające określone warunki umie zamieniać jednostki długości, masy zna przedrostki mili i kilo umie zamieniać jednostki długości na mikrony i jednostki masy na karaty umie wykonywać działania łączne na liczbach wymiernych dodatnich umie obliczać wartości wyrażeń arytmetycznych zawierających większą liczbę działań (R-D) umie zapisać podane słownie wyrażenia arytmetyczne i obliczać jego wartość umie tworzyć wyrażenia arytmetyczne na podstawie treści zadań i obliczać ich wartość (R-W) umie wykorzystać kalkulator umie uzupełniać brakujące liczby w dodawaniu, odejmowaniu, mnożeniu i dzieleniu tak, by otrzymać ustalony wynik umie obliczać wartości wyrażeń arytmetycznych zawierających wartość bezwzględną umie stosować prawa działań umie rozwiązywać zadania z zastosowaniem ułamków (R-D) 2

3 Bardzo Dobry Celujący Matematyka z plusem dla gimnazjum umie dokonać porównań poprzez szacowanie w zadaniach tekstowych umie znajdować liczby spełniające określone warunki (R-W) umie zaznaczać na osi liczbowej zbiór liczb, które spełniają jednocześnie dwie nierówności (R-D) umie znajdować zbiór liczb spełniających kilka warunków (R-D) umie znaleźć liczby znajdujące się w określonej odległości na osi liczbowej od danej liczby (R-D) umie obliczać wartości wyrażeń arytmetycznych (P-D) umie wstawiać nawiasy tak, by otrzymać żądany wynik (D) umie obliczać wartości ułamków piętrowych umie wykorzystywać wartość bezwzględną do obliczeń odległości liczb na osi liczbowej (R-W) umie znaleźć rozwiązanie równania z wartością bezwzględną (R-W) DZIAŁ 2. PROCENTY (19h) Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo Dobry Celujący zna pojęcie procentu rozumie potrzebę stosowania procentów w życiu codziennym umie wskazać przykłady zastosowań procentów w życiu codziennym umie zamienić procent na ułamek umie zamienić ułamek na procent (K-P) umie zamienić liczbę wymierną na procent umie określić procentowo zaznaczoną część figury (K-P) i zaznaczyć procent danej figury (K-P) zna pojęcie diagramu procentowego umie z diagramów odczytać potrzebne informacje (K-P) rozumie pojęcia podwyżka (obniżka) o pewien procent wie jak obliczyć podwyżkę (obniżkę) o pewien procent umie obliczyć podwyżkę (obniżkę) o pewien procent (K-P) rozumie potrzebę stosowania diagramów do wizualizacji informacji zna sposób obliczania jakim procentem jednej liczby jest druga liczba umie obliczyć jakim procentem jednej liczby jest druga liczba umie obliczyć liczbę na podstawie jej procentu zna pojęcie promila umie zamieniać ułamki, procenty na promile i odwrotnie umie obliczyć procent danej liczby (K-P) potrafi wybrać z diagramu informacje i je zinterpretować (R-D) potrafi zobrazować dowolnym diagramem wybrane informacje (R-D) umie obliczyć o ile procent jest większa (mniejsza) liczba od danej umie przedstawić dane w postaci diagramu (R-D) umie odczytać z diagramu informacje potrzebne w zadaniu (R-D) umie rozwiązywać zadania związane z procentami (R-D) umie obliczyć jakim procentem jednej liczby jest druga liczba umie rozwiązać zadanie tekstowe dotyczące obliczania jakim procentem jednej liczby jest druga liczba (R-W) umie rozwiązać zadanie tekstowe dotyczące obliczania procentu danej liczby (R-W) umie wykorzystać diagramy do rozwiązywania zadań tekstowych (R-W) umie obliczyć liczbę na podstawie jej procentu umie rozwiązać zadanie tekstowe dotyczące obliczania liczby na podstawie jej procentu (R-W) umie rozwiązać zadanie tekstowe dotyczące obliczania podwyżek i obniżek o pewien procent (R- W) umie zastosować powyższe obliczenia w zdaniach tekstowych (R-W) umie stosować własności procentów w sytuacji ogólnej Dopuszczający DZIAŁ 3. FIGURY NA PŁASZCZYŹNIE (21 h) zna podstawowe pojęcia: punkt, prosta, odcinek zna pojęcie prostych prostopadłych i równoległych umie kreślić proste i odcinki prostopadłe przechodzące przez dany punkt umie konstruować odcinek przystający do danego zna pojęcie kąta zna pojęcie miary kąta zna rodzaje kątów (K-P) umie konstruować kąt przystający do danego zna pojęcie wielokąta 3

4 Dostateczny Dobry Bardzo Dobry zna sumę miar kątów wewnętrznych trójkąta umie kreślić poszczególne rodzaje trójkątów (K-P) zna definicję figur przystających umie wskazać figury przystające zna definicję prostokąta i kwadratu umie rozróżniać poszczególne rodzaje czworokątów umie rysować przekątne umie rysować wysokości czworokątów (K-P) zna wzór na pole prostokąta zna wzór na pole kwadratu umie narysować układ współrzędnych zna pojęcie układu współrzędnych umie odczytać współrzędne punktów umie zaznaczyć punkty o danych współrzędnych umie rysować odcinki w układzie współrzędnych zna jednostki miary pola zna wzory na obliczanie pól powierzchni wielokątów umie obliczać pola wielokątów umie podzielić odcinek na połowy zna cechy przystawania trójkątów umie konstruować trójkąt o danych trzech bokach zna nazwy kątów utworzonych przez dwie przecinające się proste oraz kątów utworzonych pomiędzy dwiema prostymi równoległymi przeciętymi trzecia prostą i związki pomiędzy nimi (K-P) umie obliczyć miary katów przyległych,(wierzchołkowych, odpowiadających, naprzemianległych), gdy dana jest miara jednego z nich umie obliczać miary katów w poznanych czworokątach zna definicję trapezu, równoległoboku i rombu umie podać własności czworokątów zna zależności pomiędzy jednostkami pola (K-P) umie zamieniać jednostki umie obliczać pole prostokąta, którego boki są wyrażone w tych samych jednostkach i różnych jednostkach umie rysować wielokąty w układzie współrzędnych umie obliczyć długość odcinka równoległego do jednej z osi układu współrzędnych umie obliczać na podstawie rysunku miary kątów w trójkącie (P-R) umie kreślić proste i odcinki równoległe przechodzące przez dany punkt umie kreślić geometryczną sumę i różnicę kątów umie obliczać na podstawie rysunku miary kątów umie rozwiązywać zadania tekstowe dotyczące kątów (R-W) zna warunek istnienia trójkąta rozumie zasadę klasyfikacji trójkątów umie klasyfikować trójkąty ze względu na boki i kąty umie stosować zależności między bokami i kątami w trójkącie podczas rozwiązywania zadań tekstowych (R-W) umie zamieniać jednostki umie rozwiązywać trudniejsze zadania dotyczące pola prostokąta (R-D) umie rozpoznawać trójkąty przystające (P-R) umie konstruować trójkąt o danych dwóch bokach i kącie między nimi zawartym rozumie zasadę klasyfikacji czworokątów umie klasyfikować czworokąty ze względu na boki i kąty umie stosować własności czworokątów do rozwiązywania zadań (R-W) umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z obliczaniem pól i obwodów wielokątów na płaszczyźnie (R-D) umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z obliczaniem pól i obwodów wielokątów w układzie współrzędnych (R-D) umie wyznaczyć współrzędne brakujących wierzchołków prostokąta, równoległoboku i trójkąta (umie konstruować trójkąt, gdy dany jest bok i dwa kąty do niego przyległe (D) umie rozwiązywać zadania konstrukcyjne z wykorzystaniem własności trójkątów (D-W) umie uzasadniać przystawanie trójkątów (R-D) umie obliczać pola wielokątów (R-W) DZIAŁ 4. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE (18 h) 4

5 Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo Dobry Celujący Matematyka z plusem dla gimnazjum zna pojęcie wyrażenia algebraicznego rozumie zasadę nazywania wyrażeń algebraicznych umie budować proste wyrażenia algebraiczne umie rozróżnić pojęcia: suma, różnica, iloczyn, iloraz umie budować i odczytywać wyrażenia algebraiczne (K-P) zna pojęcie sumy algebraicznej zna pojęcie wyrazów podobnych rozumie zasadę przeprowadzania redukcji wyrazów podobnych umie odczytać wyrazy sumy algebraicznej umie wskazać współczynniki sumy algebraicznej umie wyodrębnić wyrazy podobne umie zredukować wyrazy podobne (K-P) zna pojęcie jednomianu zna pojęcie jednomianów podobnych umie porządkować jednomiany (K-P) umie określić współczynniki liczbowe jednomianu umie rozpoznać jednomiany podobne umie przemnożyć każdy wyraz sumy algebraicznej przez liczbę umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia bez jego przekształcenia dla zmiennych wymiernych (K-P) umie opuścić nawiasy umie zredukować wyrazy podobne (K-P) umie rozpoznawać sumy algebraiczne przeciwne umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia dla zmiennych wymiernych po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń umie przemnożyć każdy wyraz sumy algebraicznej przez jednomian umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia dla zmiennych wymiernych po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń umie podzielić sumę algebraiczną przez liczbę wymierną umie wyłączyć wspólny czynnik(liczbę) przed nawias umie zapisać sumę w postaci iloczynu umie budować i odczytywać wyrażenia o konstrukcji wielodziałaniowej (R-D) umie zapisywać warunki zadania w postaci jednomianu (R-W) umie obliczyć wartość wyrażenia dla zmiennych wymiernych po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń (R-D) umie stosować mnożenie jednomianów przez sumy alg. w zadaniach tekstowych (D-W) umie wyłączyć wspólny czynnik(jednomian) przed nawias (R-D) umie zapisać sumę w postaci iloczynu (R-D) umie obliczyć sumę algebraiczną znając jej wartość dla podanych wartości występujących w niej zmiennych (D) umie zapisywać warunki zadania w postaci sumy algebraicznej (R-W) umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia dla zmiennych wymiernych po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń (R-D) umie wstawić nawiasy w sumie algebraicznej tak, by wyrażenie spełniało podany warunek (D) umie zinterpretować geometrycznie iloczyn sumy algebraicznej przez jednomian (D) umie określić dziedzinę wyrażenia wymiernego umie stosować dodawanie i odejmowanie sum alg. w zadaniach tekstowych (D-W) umie mnożyć sumy alg. przez sumy alg. umie stosować wyłączanie wspólnego czynnika w zadaniach na dowodzenie DZIAŁ 5. RÓWNANIA I NIERÓWNOŚCI (22 h) Dopuszczający Dostateczny Dobry zna pojęcie równania umie zapisać zadanie w postaci równania (K-P) rozumie pojęcie rozwiązania równania umie sprawdzić, czy dana liczba spełnia równanie zna pojęcie rozwiązania równania umie rozwiązywać równania bez stosowania przekształceń na wyrażeniach algebraicznych zna pojęcia: równania równoważne, tożsamościowe, sprzeczne umie rozpoznać równania równoważne umie zbudować równanie o podanym rozwiązaniu zna metodę równań równoważnych (K-P) umie stosować metodę równań równoważnych (K-P) umie rozwiązywać równania posiadające jeden pierwiastek, równania sprzeczne i tożsamościowe (K-P) umie rozwiązywać równania z zastosowaniem prostych przekształceń na wyrażeniach algebraicznych umie zbudować równanie o podanym rozwiązaniu 5

6 Bardzo Dobry Celujący Przekształcanie wzorów. wyszukuje wśród równań z wartością bezwzględną równania sprzeczne (R-D) umie zapisać zadanie w postaci równania (R-D) umie zapisać problem w postaci równania umie stosować metodę równań równoważnych umie rozwiązywać równania posiadające jeden pierwiastek, równania sprzeczne i tożsamościowe (R-D) umie rozwiązywać równania z zastosowaniem przekształceń na wyrażeniach algebraicznych (R- D) umie przekształcać wzory, w tym fizyczne i geometryczne (R-D) umie analizować treść zadania o prostej konstrukcji umie wyrazić treść zadania za pomocą równania (R-W) umie rozwiązać zadanie tekstowe za pomocą równania i sprawdzić poprawność rozwiązania (R- W) umie rozwiązać zadanie tekstowe za pomocą równania (D-W) umie wyrazić treść zadania z procentami za pomocą równania (R-W) umie rozwiązać zadanie tekstowe z procentami za pomocą równania i sprawdzić (R-W) zna pojęcie nierówności i jej rozwiązania rozumie pojęcie rozwiązania nierówności umie sprawdzić, czy dana liczba spełnia nierówność umie rozpoznać nierówności równoważne umie rozwiązywać nierówności bez stosowania przekształceń na wyrażeniach algebraicznych umie rozwiązywać nierówności z zastosowaniem prostych przekształceń na wyrażeniach algebraicznych umie przedstawić zbiór rozwiązań nierówności na osi liczbowej umie rozwiązywać nierówności z zastosowaniem przekształceń na wyrażeniach algebraicznych umie zapisać zbiór rozwiązań w postaci przedziału umie wyrazić treść zadania za pomocą nierówności umie rozwiązać zadanie tekstowe za pomocą nierówności umie wyznaczyć ze wzoru określoną wielkość (R-W) DZIAŁ 6. PROPORCJONALNOŚĆ (10 h) Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo Dobry umie podać przykłady proporcji rozumie pojęcie proporcjonalności prostej umie rozpoznawać wielkości wprost proporcjonalne zna pojęcie proporcji i jej własności umie rozpoznać wielkości wprost proporcjonalne i odwrotnie proporcjonalne w różnych sytuacjach rozumie różnice pomiędzy wielkościami wprost- i odwrotnie proporcjonalnymi umie rozwiązywać równania w postaci proporcji zna pojęcie proporcjonalności odwrotnej umie rozpoznawać wielkości odwrotnie proporcjonalne umie wyrazić treść zadania za pomocą proporcji (R-W) umie rozwiązać zadanie tekstowe za pomocą proporcji (R-W) umie rozwiązywać trudniejsze równania zapisane w postaci proporcji (R-D) umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z wielkościami wprost proporcjonalnymi (R-D) umie rozwiązywać trudniejsze zadania tekstowe związane z wielkościami wprost proporcjonalnymi (D-W) umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z wielkościami odwrotnie proporcjonalnymi (R-D) umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z wielkościami odwrotnie proporcjonalnymi (D-W) umie rozwiązać zadania tekstowe wykorzystując wiedzę na temat wielkości wprost i odwrotnie proporcjonalnych (R-W) DZIAŁ 7. SYMETRIE (16 h) Dopuszczający zna pojęcie punktów symetrycznych względem prostej umie rozpoznawać figury symetryczne względem prostej zna pojęcie figur symetrycznych względem prostej umie wykreślić punkt symetryczny do danego umie podać przykłady figur, które mają oś symetrii zna pojęcie osi symetrii figury umie konstruować symetralną odcinka umie konstrukcyjnie znajdować środek odcinka zna pojęcie dwusiecznej kąta i jej własności (K- P) 6

7 Dostateczny Dobry Bardzo Dobry Celujący rozumie pojęcie dwusiecznej kąta i jej własności (K-P) umie konstruować dwusieczną kąta zna pojęcie symetralnej odcinka umie rysować figury w symetrii osiowej, gdy figura i oś: -nie mają punktów wspólnych -mają punkty wspólne umie wykreślić oś symetrii, względem której punkty są symetryczne umie określić własności punktów symetrycznych umie rozpoznać symetrię środkową i osiową w różnych sytuacjach umie tworzyć figury symetryczne rozumie pojęcie figury osiowosymetrycznej umie narysować oś symetrii figury rozumie pojęcie symetralnej odcinka i jej własności zna pojęcie środka symetrii figury umie podać przykłady figur, które mają środek symetrii umie rysować figury posiadające środek symetrii umie wskazać środek symetrii figury umie wyznaczyć środek symetrii odcinka umie wykreślić środek symetrii, względem którego: punkty są symetryczne umie podać własności punktów symetrycznych umie odnaleźć punkty symetryczne względem osi oraz początku układu współrzędnych (K-P) umie zapisać współrzędne punktów symetrycznych względem osi oraz początku układu współrzędnych umie wykreślić oś symetrii, względem której figury są symetryczne umie wskazać wszystkie osie symetrii figury umie dzielić odcinek na 2 n równych części umie dzielić kąt na 2 n równych części umie wykreślić środek symetrii, względem którego: figury są symetryczne umie rysować figury posiadające więcej niż jeden środek symetrii umie podawać przykłady figur będących jednocześnie osiowo- i środkowosymetrycznymi lub mających jedną z tych cech umie stosować własności figur środkowosymetrycznych w zadaniach (R-W) umie zastosować równania do wyznaczania współrzędnych punktów symetrycznych względem osi oraz początku układu współrzędnych (R-D) umie wyznaczać współrzędne wierzchołków wielokątów będących środkowo- lub osiowosymetrycznymi (R-W) umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z symetrią względem prostej (R-W) stosuje własności punktów symetrycznych w zadaniach (R-W) rysuje figury posiadające więcej niż jedną oś symetrii (R-W) umie stosować własności punktów symetrycznych w zadaniach (R-W) umie wykorzystać własności symetralnej odcinka w zadaniach (D-W) umie wykorzystać własności dwusiecznej kąta w zadaniach (D-W) umie konstruować kąty o miarach 30, 60, 90 i 45, 45, 90 umie znaleźć obraz figury w złożeniu symetrii środkowych (D-W) WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM KLASA II POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH: K - konieczny ocena dopuszczająca (2) P podstawowy ocena dostateczna (3) R - rozszerzający ocena dobra (4) D - dopełniający ocena bardzo dobra (5) W - wykraczający ocena celująca (6) Wymagania nieobowiązkowe oznaczono szarym paskiem. 7

8 DZIAŁ 1. POTĘGI OCENA BARDZO (D). CELUJĄCY WYMAGANIA EDUKACYJNE Uczeń: zna i rozumie pojęcie potęgi o wykładniku naturalnym umie zapisać potęgę w postaci iloczynu umie zapisać iloczyn jednakowych czynników w postaci potęgi umie obliczyć potęgę o wykładniku naturalnym zna wzór na mnożenie i dzielenie potęg o tych samych podstawach umie mnożyć i dzielić potęgi o tych samych podstawach zna wzór na potęgowanie potęgi umie zapisać w postaci jednej potęgi potęgę potęgi umie potęgować potęgę umie potęgować iloraz i iloczyn zna pojęcie notacji wykładniczej umie zapisać liczbę w notacji wykładniczej (K-P) umie porównać potęgi o różnych wykładnikach naturalnych i takich samych podstawach oraz o takich samych wykładnikach naturalnych i różnych dodatnich podstawach (K-P) umie zapisać w postaci jednej potęgi iloczyny i ilorazy potęg o takich samych podstawach (K-P) zna wzór na potęgowanie ilorazu i iloczynu umie zapisać w postaci jednej potęgi iloczyny i ilorazy potęg o takich samych wykładnikach (K-P) umie zapisać liczbę w postaci potęgi umie zapisać liczbę w postaci iloczynu potęg nie wykonując obliczeń umie określić znak potęgi umie obliczyć wartość wyrażenia arytmetycznego zawierającego potęgi rozumie powstanie wzoru na mnożenie i dzielenie potęg o tych samych podstawach umie przedstawić potęgę w postaci iloczynu i ilorazu potęg o tych samych podstawach umie stosować mnożenie i dzielenie potęg o tych samych podstawach do obliczania wartości liczbowej wyrażeń rozumie powstanie wzoru na potęgowanie potęgi umie przedstawić potęgę w postaci potęgowania potęgi umie stosować potęgowanie potęgi do obliczania wartości liczbowej wyrażeń rozumie powstanie wzoru na potęgowanie ilorazu i iloczynu umie zapisać iloraz i iloczyn potęg o tych samych wykładnikach w postaci jednej potęgi umie stosować mnożenie i dzielenie potęg o tych samych podstawach do obliczania wartości liczbowej wyrażeń (R-D) umie porównać potęgi sprowadzając do tej samej podstawy ( R) umie stosować potęgowanie potęgi do obliczania wartości liczbowej wyrażeń (R-D) umie stosować potęgowanie iloczynu i ilorazu w zadaniach tekstowych (R-D) umie doprowadzić wyrażenie do prostszej postaci stosując działania na potęgach ( R) umie stosować działania na potęgach w zadaniach tekstowych (R-D) umie obliczyć potęgę o wykładniku całkowitym ujemnym umie wykonać porównanie ilorazowe potęg o wykładnikach ujemnych (R-D) umie obliczyć wartość wyrażenia arytmetycznego zawierającego potęgi o wykładnikach całkowitych (R-D) rozumie potrzebę stosowania notacji wykładniczej w praktyce umie zapisać liczbę w notacji wykładniczej umie wykonać porównywanie ilorazowe dla liczb podanych w notacji wykładniczej (R-D) umie zapisać liczbę w postaci iloczynu potęg umie obliczyć wartość wyrażenia arytmetycznego zawierającego potęgi (R-D) umie doprowadzić wyrażenie do prostszej postaci stosując działania na potęgach (D-W) umie wykonać działania na potęgach o wykładnikach całkowitych (D) umie zapisać liczbę w systemach niedziesiątkowych i odwrotnie umie rozwiązać nietypowe zadanie tekstowe związane z potęgami umie przekształcić wyrażenie arytmetyczne zawierające potęgi umie porównać potęgi korzystając z potęgowania potęgi 8

9 DZIAŁ 2. PIERWIASTKI BARDZO (D) zna pojęcie pierwiastka arytmetycznego II stopnia z liczby nieujemnej i III stopnia z dowolnej liczby zna pojęcie liczby niewymiernej i rzeczywistej umie obliczyć pierwiastek arytmetyczny II stopnia z liczby nieujemnej i III stopnia z dowolnej liczby (K-P) zna wzór na obliczanie pierwiastka z iloczynu i ilorazu zna wzór na obliczanie pierwiastka II stopnia z kwadratu liczby nieujemnej i pierwiastka III stopnia z sześcianu dowolnej liczby umie obliczyć pierwiastek II stopnia z kwadratu liczby nieujemnej i pierwiastek III stopnia z sześcianu dowolnej liczby umie wyłączyć czynnik przed znak pierwiastka oraz włączyć czynnik pod znak pierwiastka (K-R) umie mnożyć i dzielić pierwiastki II stopnia oraz pierwiastki III stopnia rozumie różnicę w rozwinięciu dziesiętnym liczby wymiernej i niewymiernej umie oszacować wartość wyrażenia zawierającego pierwiastki umie określić na podstawie rozwinięcia dziesiętnego, czy dana liczba jest wymierna, czy niewymierna umie obliczyć wartość wyrażenia arytmetycznego zawierającego pierwiastki umie stosować wzory na obliczanie pierwiastka z iloczynu i ilorazu do wyznaczania wartości liczbowej wyrażeń umie oszacować wartość wyrażenia zawierającego pierwiastki umie obliczyć wartość wyrażenia arytmetycznego zawierającego pierwiastki (R-D) umie oszacować liczbę niewymierną (R-D) umie obliczyć pierwiastek II stopnia z kwadratu liczby nieujemnej i pierwiastek III stopnia z sześcianu dowolnej liczby umie wyłączyć czynnik przed znak pierwiastka umie włączyć czynnik pod znak pierwiastka (R-D) umie wykonywać działania na liczbach niewymiernych (R-D) umie stosować wzór na obliczanie pierwiastka z iloczynu i ilorazu do obliczania wartości liczbowej wyrażeń (P-D) umie usuwać niewymierność z mianownika korzystając z własności pierwiastków (R-D) umie doprowadzić wyrażenie algebraiczne zawierające potęgi i pierwiastki do prostszej postaci (R-D) umie porównać pierwiastki podnosząc do odpowiedniej potęgi (D-W) DZIAŁ 3. DŁUGOŚĆ OKRĘGU I POLE KOŁA (8 h) zna wzór na obliczanie długości okręgu zna liczbę umie obliczyć długość okręgu znając jego promień lub średnicę (K-P) zna wzór na obliczanie pola koła umie obliczyć pole koła, znając jego promień lub średnicę (K-P) umie obliczyć pole pierścienia kołowego, znając promienie lub średnice kół ograniczających pierścień (K-P) zna pojęcie kąta środkowego zna pojęcie łuku zna pojęcie wycinka koła umie rozpoznać kąt środkowy (K-P) umie obliczyć długość łuku jako określonej części okręgu (K-P) umie obliczyć pole wycinka koła jako określonej części koła (K-P) umie wyznaczyć promień lub średnicę okręgu, znając jego długość umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z porównywaniem obwodów figur umie wyznaczyć promień lub średnicę koła, znając jego pole umie rozwiązać zadanie tekstowe związane porównywaniem pól figur umie obliczyć długość łuku i pole wycinka koła, znając miarę kąta środkowego 9

10 umie obliczyć długość figury złożonej z łuków i odcinków umie obliczyć pole figury złożonej z wielokątów i wycinków koła BARDZO (D) rozumie sposób wyznaczenia liczby umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z długością okręgu (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane porównywaniem obwodów figur (R-D) umie wyznaczyć promień lub średnicę koła, znając jego pole umie obliczyć pole koła, znając jego obwód i odwrotnie (R-D) umie obliczyć pole nietypowej figury wykorzystując wzór na pole koła (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z porównywaniem pól figur (R-D) umie obliczyć długość figury złożonej z łuków i odcinków obliczyć pole figury złożonej z wielokątów i wycinków koła (R-D) umie obliczyć promień okręgu, znając miarę kąta środkowego i długość łuku, na którym jest oparty umie obliczyć promień koła, znając miarę kąta środkowego i pole wycinka koła umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z obwodami i polami figur (D-W) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z obwodam i polami figur (D-W) DZIAŁ 4. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE BARZO (D) zna pojęcie wyrażenia algebraicznego zna pojęcie jednomianu zna pojęcie jednomianu uporządkowanego zna pojęcie jednomianów podobnych rozumie zasadę nazywania wyrażeń algebraicznych umie budować proste wyrażenia algebraiczne umie opisać za pomocą wyrażeń algebraicznych związki pomiędzy różnymi wielkościami (K-P) umie odczytać wyrażenia algebraiczne (K-P) umie porządkować jednomiany (K-P) umie podać współczynnik liczbowy jednomianu umie wskazać jednomiany podobne umie redukować wyrazy podobne (K-P) umie dodawać i odejmować sumy algebraiczne (K-P) umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia dla zmiennych wymiernych bez jego przekształcania (K-P) umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia dla zmiennych wymiernych po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń umie mnożyć i dzielić sumę algebraiczną przez liczbę wymierną umie mnożyć sumę algebraiczną przez jednomian (K-P) umie wyłączyć wspólny czynnik przed nawias (K-P) umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia dla zmiennych wymiernych po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń umie wyrazić pole figury w postaci wyrażenia algebraicznego umie mnożyć sumy algebraiczne zna wzór na kwadrat sumy zna wzór na kwadrat różnicy zna wzór na różnicę kwadratów umie przekształcać wyrażenia algebraiczne stosując wzory skróconego mnożenia (P-R) rozumie zasadę przeprowadzania redukcji wyrazów podobnych umie doprowadzić wyrażenie algebraiczne do prostszej postaci umie opuszczać nawiasy umie przekształcać wyrażenia algebraiczne stosując wzory skróconego mnożenia (R-D) umie wykorzystać wzory skróconego mnożenia do obliczeń wartości wyrażeń, w których występują kwadraty liczb (R-D) umie wykorzystać wzory skróconego mnożenia do obliczania pól (R-W) umie wykorzystać wzory skróconego mnożenia do dowodzenia własności liczb (D- W) 10

11 CELUJĄCY DZIAŁ 5. UKŁADY RÓWNAŃ BARZO (D) CELUJĄCY zna pojęcie układu równań zna pojęcie rozwiązania układu równań rozumie pojęcie rozwiązania układu równań umie podać przykładowe rozwiązanie równania I stopnia z dwiema niewiadomymi (K-P) umie zapisać treść zadania w postaci układu równań (K-P) umie sprawdzić, czy dana para liczb spełnia układ równań (K-P) zna metodę podstawiania umie wyznaczyć niewiadomą z równania (K-P) umie rozwiązać układ równań I stopnia z dwiema niewiadomymi metodą podstawiania (K-P) zna metodę przeciwnych współczynników umie rozwiązać układ równań I stopnia z dwiema niewiadomymi metodą przeciwnych współczynników (K-P) zna pojęcia: układ oznaczony, nieoznaczony, sprzeczny umie podać przykłady par liczb spełniających podany układ nieoznaczony umie rozwiązać zadanie tekstowe z zastosowaniem układu równań (P-R) umie rozwiązać zadanie tekstowe z zastosowaniem układu równań i procentów ( P-R) umie rozwiązać zadanie tekstowe z zastosowaniem układu równań i metody przeciwnych współczynników umie rozwiązać zadanie tekstowe z zastosowaniem układu równań i metody podstawiania (P-R) umie wyznaczyć niewiadomą z równania umie rozwiązać układ równań I stopnia z dwiema niewiadomymi metodą podstawiania (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe z zastosowaniem układu równań i metody podstawiania (R-D) umie rozwiązać układ równań I stopnia z dwiema niewiadomymi metodą przeciwnych współczynników (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe z zastosowaniem układu równań i metody przeciwnych współczynników (R-D) umie określić rodzaj układu równań (R-D) umie dobrać współczynniki układu równań, aby otrzymać żądany rodzaj układu (D) umie rozwiązać zadanie tekstowe z zastosowaniem układu równań (R-W) umie wykorzystać diagramy procentowe w zadaniach tekstowych (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe z zastosowaniem układu równań i procentów(r- W) umie zapisać treść zadania w postaci układu równań (D-W) umie tworzyć układ równań o danym rozwiązaniu (D-W) umie rozwiązać układ równań z większą ilością niewiadomych DZIAŁ 6. TRÓJKĄTY PROSTOKĄTNE zna twierdzenie Pitagorasa rozumie potrzebę stosowania twierdzenia Pitagorasa umie obliczyć długość przeciwprostokątnej na podstawie twierdzenia Pitagorasa ) zna twierdzenie odwrotne do twierdzenia Pitagorasa rozumie potrzebę stosowania twierdzenia odwrotnego do twierdzenia Pitagorasa umie sprawdzić, czy trójkąt o danych bokach jest prostokątny (K-P) umie wskazać trójkąt prostokątny w figurze umie stosować twierdzenie Pitagorasa w prostych zadaniach o trójkątach, prostokątach, 11

12 Matematyka z plusem dla gimnazjum trapezach, rombach (K-P) umie odczytać odległość między dwoma punktami o równych odciętych lub rzędnych zna wzór na obliczanie długości przekątnej kwadratu zna wzór na obliczanie długości wysokości trójkąta równobocznego umie obliczyć długość przekątnej kwadratu, znając jego bok (K-P) umie obliczyć wysokość lub pole trójkąta równobocznego, znając jego bok umie obliczyć długość boku lub pole kwadratu, znając jego przekątną umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z przekątną kwadratu i wysokością trójkąta równobocznego zna zależność między bokami i kątami trójkąta o kątach 90 0, 45 0, 45 0 oraz 90 0, 30 0, 60 0 umie rozwiązać trójkąt prostokątny o kątach 90 0, 45 0, 45 0 oraz 90 0, 30 0, 60 0 umie obliczyć długości przyprostokątnych na podstawie twierdzenia Pitagorasa umie wyznaczyć odległość między dwoma punktami, których współrzędne wyrażone są liczbami całkowitymi zna wzór na obliczanie pola trójkąta równobocznego umie wyprowadzić wzór na obliczanie długości przekątnej kwadratu rozumie konstrukcję odcinka o długości wyrażonej liczbą niewymierną umie konstruować odcinek o długości wyrażonej liczbą niewymierną (R-D) umie stosować twierdzenie Pitagorasa w zadaniach o trójkątach, prostokątach, trapezach, rombach (R-D) umie stosować twierdzenie Pitagorasa w zadaniach rachunkowych i konstrukcyjnych (R-D) umie obliczyć długości boków wielokąta leżącego w układzie współrzędnych umie sprawdzić, czy trójkąt leżący w układzie współrzędnych jest prostokątny (R-D) umie sprawdzić, czy punkty leżą na okręgu lub w kole umieszczonym w układzie współrzędnych (R-D) umie wyprowadzić wzór na obliczanie długości wysokości trójkąta równobocznego umie obliczyć wysokość lub pole trójkąta równobocznego, znając jego bok umie obliczyć długość boku lub pole kwadratu, znając jego przekątną umie obliczyć długość boku lub pole trójkąta równobocznego, znając jego wysokość (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z przekątną kwadratu i wysokością trójkąta równobocznego (R-W) umie rozwiązać trójkąt prostokątny o kątach 90 0, 45 0, 45 0 oraz 90 0, 30 0, 60 0 (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe z wykorzystaniem zależności między bokami i kątami trójkąta o kątach 90 0, 45 0, 45 0 oraz 90 0, 30 0, 60 0 (R-W) umie sprawdzić, czy trójkąt o danych bokach jest prostokątny umie stosować twierdzenie odwrotne do twierdzenia Pitagorasa w zadaniach tekstowych (R- D) BARZO (D) CELUJĄCY umie konstruować kwadraty o polu równym sumie pól danych kwadratów umie uzasadnić twierdzenie Pitagorasa umie określić rodzaj trójkąta znając jego boki DZIAŁ 7. WIELOKĄTY I OKRĘGI zna pojęcie okręgu opisanego na wielokącie umie konstruować okrąg opisany na trójkącie umie określić położenie środka okręgu opisanego na trójkącie prostokątnym, ostrokątnym, rozwartokątnym korzysta z twierdzenia o trójkącie prostokątnym wpisanym w okrąg (P-R) umie konstruować okrąg przechodzący przez trzy dane punkty umie rozpoznać wzajemne położenie prostej i okręgu zna pojęcie stycznej do okręgu umie rozpoznać styczną do okręgu wie, że styczna do okręgu jest prostopadła do promienia poprowadzonego do punktu styczności 12

13 BARZO (D) CELUJĄCY umie konstruować styczną do okręgu, przechodzącą przez dany punkt na okręgu zna pojęcie okręgu wpisanego w wielokąt umie konstruować okrąg wpisany w trójkąt zna pojęcie wielokąta foremnego rozumie własności wielokątów foremnych umie konstruować sześciokąt i ośmiokąt foremny wpisany w okrąg o danym promieniu (K-P) umie obliczyć długość promienia okręgu wpisanego w kwadrat o danym boku umie wpisać i opisać okrąg na wielokącie (K-P) umie konstruować okrąg styczny do prostej w danym punkcie umie rozwiązać zadanie konstrukcyjne i rachunkowe związane ze styczną do okręgu umie obliczać pole trójkąta znając jego boki i promień okręgu wpisanego w ten trójkąt (P-R) umie rozwiązać zadanie konstrukcyjne i rachunkowe związane z okręgiem wpisanym w trójkąt (P-R) umie obliczyć miarę kąta wewnętrznego wielokąta foremnego umie wskazać wielokąty foremne środkowosymetryczne umie podać ilość osi symetrii wielokąta foremnego umie obliczyć długość promienia okręgu opisanego na kwadracie o danym boku umie obliczyć długość promienia, pole lub obwód koła opisanego i wpisanego w trójkąt równoboczny o danym boku umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z okręgami wpisanymi i opisanymi na wielokątach foremnych umie rozwiązać zadanie konstrukcyjne i rachunkowe związane z okręgiem opisanym na trójkącie (R-W) zna twierdzenie o równości długości odcinków na ramionach kąta wyznaczonych przez wierzchołek kąta i punkty styczności umie rozwiązać zadanie konstrukcyjne i rachunkowe związane ze styczną do okręgu (R-W) umie konstruować okrąg styczny w danym punkcie do ramion kąta ostrego umie rozwiązać zadanie konstrukcyjne i rachunkowe związane z okręgiem wpisanym w trójkąt (R-W) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z wielokątami foremnymi (D-W) rozumie warunek wpisywania i opisywania okręgu na czworokącie (D) umie obliczyć długość promienia, pole lub obwód koła opisanego i wpisanego w trójkąt równoboczny o danym boku umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z okręgami wpisanymi i opisanymi na wielokątach foremnych (R-W) DZIAŁ 8. GRANIASTOSŁUPY zna pojęcie prostopadłościanu zna pojęcie graniastosłupa prostego zna pojęcie graniastosłupa prawidłowego zna budowę graniastosłupa rozumie sposób tworzenia nazw graniastosłupów umie wskazać na modelu krawędzie i ściany prostopadłe i równoległe umie określić liczbę wierzchołków, krawędzi i ścian graniastosłupa (K-P) umie rysować graniastosłup prosty w rzucie równoległym (K-P) umie obliczyć sumę długości krawędzi graniastosłupa zna pojęcie siatki graniastosłupa zna pojęcie pola powierzchni graniastosłupa zna wzór na obliczanie pola powierzchni graniastosłupa rozumie pojęcie pola figury 13

14 rozumie zasadę kreślenia siatki umie rozpoznać siatkę graniastosłupa (K-P) umie kreślić siatkę graniastosłupa o podstawie trójkąta lub czworokąta umie obliczyć pole powierzchni graniastosłupa (K-P) zna wzór na obliczanie objętości prostopadłościanu i sześcianu zna jednostki objętości rozumie pojęcie objętości figury umie zamieniać jednostki objętości (K-P) umie obliczyć objętość prostopadłościanu i sześcianu (K-P zna wzór na obliczanie objętości graniastosłupa umie obliczyć objętość graniastosłupa (K-P) zna pojęcie przekątnej ściany graniastosłupa zna pojęcie przekątnej graniastosłupa umie wskazać na modelu przekątną ściany bocznej oraz przekątną graniastosłupa(k-p) BARZO (D) CELUJĄCY rozumie sposób obliczania pola powierzchni jako pola siatki umie kreślić siatkę graniastosłupa o podstawie dowolnego wielokąta zna pojęcie graniastosłupa pochyłego umie wskazać na rysunku krawędzie i ściany prostopadłe i równoległe umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z polem powierzchni graniastosłupa prostego rozumie zasady zamiany jednostek objętości umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z objętością prostopadłościanu umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z objętością graniastosłupa umie rysować w rzucie równoległym przekątne ścian oraz przekątne graniastosłupa (P- R) umie obliczyć długość przekątnej ściany graniastosłupa jako przekątnej prostokąta (P-R) umie kreślić siatkę graniastosłupa o podstawie dowolnego wielokąta (P-R) umie obliczyć sumę długości krawędzi graniastosłupa umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z sumą długości krawędzi (R-D) umie rozpoznać siatkę graniastosłupa (R-W) umie obliczyć pole powierzchni graniastosłupa umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z polem powierzchni graniastosłupa prostego (R-W) umie zamieniać jednostki objętości (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z objętością prostopadłościanu (R-W) umie obliczyć objętość graniastosłupa umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z objętością graniastosłupa (R-W) umie obliczyć długość przekątnej dowolnej ściany i przekątnej graniastosłupa (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z długościami przekątnych, polem i objętością graniastosłupa (R-W) umie rozwiązać nietypowe zadanie związane z rzutem graniastosłupa DZIAŁ 9. OSTROSŁUPY zna pojęcie ostrosłupa zna pojęcie ostrosłupa prawidłowego zna pojęcie czworościanu i czworościanu foremnego zna budowę ostrosłupa rozumie sposób tworzenia nazw ostrosłupów zna pojęcie wysokości ostrosłupa umie określić ilość wierzchołków, krawędzi i ścian ostrosłupa (K-P) umie rysować ostrosłup w rzucie równoległym (K-P) umie obliczyć sumę długości krawędzi ostrosłupa zna pojęcie przekroju figury zna pojęcie siatki ostrosłupa zna pojęcie pola powierzchni ostrosłupa zna wzór na obliczanie pola powierzchni ostrosłupa rozumie pojęcie pola figury 14

15 rozumie zasadę kreślenia siatki umie kreślić siatkę ostrosłupa prawidłowego (K-P) umie rozpoznać siatkę ostrosłupa (K-P) umie obliczyć pole ostrosłupa prawidłowego (K-P) zna pojęcie wysokości ostrosłupa zna wzór na obliczanie objętości ostrosłupa zna jednostki objętości rozumie pojęcie objętości figury umie obliczyć objętość ostrosłupa (K-P) zna pojęcie wysokości ściany bocznej umie wskazać trójkąt prostokątny, w którym występuje dany lub szukany odcinek BARZO (D) CELUJĄCY rozumie sposób obliczania pola powierzchni jako pola siatki umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z polem powierzchni ostrosłupa umie określić rodzaj figury powstałej z przekroju bryły umie obliczyć pole przekroju graniastosłupa i ostrosłupa umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z objętością ostrosłupa umie stosować twierdzenie Pitagorasa do wyznaczania długości odcinków umie określić rodzaj figury powstałej z przekroju bryły (R-D) umie obliczyć pole przekroju graniastosłupa lub ostrosłupa (R-W) umie obliczyć sumę długości krawędzi ostrosłupa umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z sumą długości krawędzi (R-D) umie kreślić siatkę ostrosłupa umie rozpoznać siatkę ostrosłupa (R-D) umie obliczyć pole powierzchni ostrosłupa (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z polem powierzchni ostrosłupa (R-W) umie obliczyć objętość ostrosłupa umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z objętością ostrosłupa (R-W) umie stosować twierdzenie Pitagorasa do wyznaczania długości odcinków umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z długością odcinków, polem powierzchni i objętością ostrosłupa (R-W) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z objętością ostrosłupa i graniastosłupa (D-W) DZIAŁ 10. STATYSTYKA zna pojęcie diagramu słupkowego i kołowego zna pojęcie wykresu rozumie potrzebę korzystania z różnych form prezentacji informacji umie odczytać informacje z tabeli, wykresu, diagramu, tabeli łodygowo listkowej (K-P) umie ułożyć pytania do prezentowanych danych zna pojęcie średniej, mediany umie obliczyć średnią (K-P) umie policzyć medianę (K-P) zna pojęcie danych statystycznych umie zebrać dane statystyczne zna pojęcie zdarzenia losowego umie podać zdarzenia losowe w doświadczeniu (K-P) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane ze średnią umie opracować dane statystyczne umie prezentować dane statystyczne 15

16 umie obliczyć prawdopodobieństwo zdarzenia umie ocenić zdarzenia mniej/bardziej prawdopodobne zna pojęcie tabeli łodygowo listkowej BARZO (D) umie interpretować prezentowane informacje (R-D) umie obliczyć średnią umie obliczyć medianę (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane ze średnią i medianą (R-W) umie opracować dane statystyczne (R-D) umie prezentować dane statystyczne (R-D) zna pojęcie prawdopodobieństwa zdarzenia losowego umie podać zdarzenia losowe w doświadczeniu umie obliczyć prawdopodobieństwo zdarzenia (R-W) umie ocenić zdarzenia mniej i bardziej prawdopodobne, zdarzenia pewne i zdarzenia niemożliwe (R-D) umie prezentować dane w korzystnej formie (D) CELUJĄCY WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM KLASA III POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH: K - konieczny ocena dopuszczająca (2) P podstawowy ocena dostateczna (3) R - rozszerzający ocena dobra (4) D - dopełniający ocena bardzo dobra (5) W - wykraczający ocena celująca (6) Wymagania nieobowiązkowe oznaczono szarym paskiem. 16

17 DZIAŁ 1. LICZBY I WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE OCENA WYMAGANIA EDUKACYJNE zna pojęcie notacji wykładniczej zna sposób zaokrąglania liczb rozumie potrzebę zaokrąglania liczb zna znaki używane do zapisu liczb w systemie rzymskim zna pojęcia: liczby naturalnej, liczby całkowitej, liczby wymiernej zna pojęcia: liczby niewymiernej, liczby rzeczywistej zna pojęcia liczby przeciwnej do danej oraz odwrotności danej liczby zna pojęcie potęgi o wykładniku: naturalnym, zna pojęcie pierwiastka arytmetycznego II stopnia z liczby nieujemnej i III stopnia z dowolnej liczby umie obliczyć potęgę o wykładniku: naturalnym, umie obliczyć pierwiastek arytmetyczny II i III stopnia z liczb, które są odpowiednio kwadratami lub sześcianami liczb wymiernych zna algorytmy działań na ułamkach zna kolejność wykonywania działań zna wzory dotyczące potęgowania i pierwiastkowania zna pojęcie procentu zna pojęcie promila rozumie potrzebę stosowania procentów w życiu codziennym zna pojęcia: wyrażenie algebraiczne, jednomian, suma algebraiczna, wyrazy podobne zna zasadę przeprowadzania redukcji wyrazów podobnych umie budować proste wyrażenia algebraiczne umie redukować wyrazy podobne w sumie algebraicznej (K-P) umie dodawać i odejmować sumy algebraiczne (K-P) umie mnożyć jednomiany, sumę algebraiczną przez jednomian oraz sumy algebraiczne (K- P) zna pojęcie równania zna metodę równań równoważnych zna pojęcie układu równań zna pojęcie rozwiązania układu równań zna pojęcia układów: oznaczonych, nieoznaczonych, sprzecznych zna metodę podstawiania zna metodę przeciwnych współczynników rozumie pojęcie rozwiązania równania rozumie pojęcie rozwiązania układu równań umie rozwiązać równanie (K-P) rozumie potrzebę stosowania notacji wykładniczej w praktyce umie oszacować wynik działań (K-P) umie zaokrąglić liczby do podanego rzędu (K-P) umie zapisać liczbę w notacji wykładniczej umie porównać liczby przedstawione w różny sposób (K-P) zna zasady zapisu liczb w systemie rzymskim umie zapisać i odczytać liczby naturalne dodatnie w systemie rzymskim (K-P) rozumie różnicę pomiędzy rozwinięciem dziesiętnym liczby wymiernej a niewymiernej umie podać liczbę przeciwną do danej oraz odwrotność danej liczby (K-P) umie podać rozwinięcie dziesiętne ułamka zwykłego (K-P) umie odczytać współrzędną punktu na osi liczbowej oraz zaznaczyć liczbę na osi liczbowej (K- P) umie oszacować wartość wyrażenia zawierającego pierwiastki (P-R) umie porównać oraz porządkować (K-P) liczby przedstawione w różny sposób umie wykonać działania łączne na liczbach (K-P) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z działaniami na liczbach umie zapisać w postaci jednej potęgi iloczyny i ilorazy potęg o takich samych podstawach (K-P) umie zapisać w postaci jednej potęgi iloczyny i ilorazy potęg o takich samych wykładnikach (K- P) umie zapisać w postaci jednej potęgi potęgę potęgi o wykładnikach naturalnych (K-P) umie wyłączyć czynnik przed znak pierwiastka umie usunąć niewymierność z mianownika korzystając z własności pierwiastków umie zamienić procent na ułamek i odwrotnie (K-P) 17

18 BARDZO (D). CELUJĄCY umie obliczyć procent danej liczby (K-P) umie odczytać dane z diagramu procentowego (K-P) umie obliczyć liczbę na podstawie danego jej procentu umie obliczyć jakim procentem jednej liczby jest druga liczba umie rozwiązać zadanie związane z procentami zna pojęcie punktu procentowego zna pojęcie inflacji umie obliczyć liczbę większą lub mniejszą o dany procent umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia bez jego przekształcania (K-P) i po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń umie przekształcać wyrażenia algebraiczne umie opisywać zadania tekstowe za pomocą wyrażeń algebraicznych umie wyłączyć wspólny czynnik przed nawias zna pojęcia równań: równoważnych, tożsamościowych, sprzecznych umie rozwiązać układ równań liniowych metodą podstawiania lub metodą przeciwnych współczynników (K-P) umie rozpoznać równanie sprzeczne lub tożsamościowe umie rozpoznać układ sprzeczny lub nieoznaczony umie rozwiązać równanie, korzystając z proporcji (K-P) umie przekształcić wzór umie rozwiązać zadanie związane z procentami w kontekście praktycznym (P-R) umie obliczyć o ile procent wzrosła lub zmniejszyła się liczba (P-R) umie obliczyć liczbę na podstawie jej procentowego wzrostu (obniżki) (P-R) umie oszacować wartość wyrażenia zawierającego pierwiastki (P-R) stosuje w obliczeniach notację wykładniczą (P-R) umie opisać za pomocą równania lub układu równań zadanie osadzone w kontekście praktycznym (P-R) umie zapisać liczbę w notacji wykładniczej umie porównać liczby przedstawione na różne sposoby (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe dotyczące różnych sposobów zapisywania liczb (R-D) zna inne systemy zapisywania liczb umie usunąć niewymierność z mianownika korzystając z własności pierwiastków umie obliczyć liczbę na podstawie danego jej procentu umie obliczyć jakim procentem jednej liczby jest druga liczba umie obliczyć liczbę na podstawie jej procentowego wzrostu (obniżki) (R-D) umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń (R-D) umie przekształcać wyrażenia algebraiczne (R-D) umie przekształcać wyrażenia algebraiczne stosując wzory skróconego mnożenia (R-D) umie wyłączyć wspólny czynnik przed nawias (R-D) umie usunąć niewymierność z mianownika stosując wzory skróconego mnożenia (R-D) umie rozwiązać równanie (R-D) umie rozwiązać nierówność (R-D) umie rozwiązać układ liniowy metodą podstawiania lub metodą przeciwnych współczynników (R-D) umie rozwiązać równanie, korzystając z proporcji (R-D) umie rozwiązać równanie, korzystając z proporcji (R-D) umie przekształcić wzór (R-D) umie zapisać liczby w systemie dwójkowym i nieduże w trójkowym (R-W) umie przedstawić w systemie dziesiątkowym liczbę, którą zapisano w innym systemie(dwójkowym, trójkowym) (R-D) umie zapisać i odczytać w systemie rzymskim liczby większe od 4000 (R-D) umie odczytać współrzędne punktów na osi liczbowej i zaznaczyć liczbę na osi liczbowej umie porównać i porządkować liczby przedstawione w różny sposób (R-D) umie obliczać wartości wyrażeń arytmetycznych zawierających większą liczbę działań (R-D) umie dokonać porównań, szacując wartości w zadaniach tekstowych (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z działaniami na liczbach (R-D) umie oszacować wartość wyrażenia zawierającego pierwiastki (R-D) umie wyłączyć czynnik przed znak pierwiastka umie włączyć czynnik pod znak pierwiastka (R-D) umie rozwiązać zadanie tekstowe związane z zastosowaniem równań lub układów równań (R-W) umie stosować przekształcenia wyrażeń algebraicznych w zadaniach tekstowych (R-W) umie rozwiązać zadanie związane z procentami (R-W) 18

19 DZIAŁ 2. FUNKCJE OCENA BARDZO (D). WYMAGANIA EDUKACYJNE rozumie wykres jako sposób prezentacji informacji umie odczytać informacje z wykresu zna pojęcie funkcji zna pojęcia: dziedzina, argument, wartość funkcji, zmienna zależna i niezależna zna pojęcie miejsca zerowego rozumie pojęcie przyporządkowania umie przedstawić funkcję za pomocą opisu słownego, wzoru, grafu, wykresu i tabelki (K-P) umie odczytać wartość funkcji dla danego argumentu lub argument dla danej wartości z tabelki, wykresu i grafu zna różne sposoby zapisu funkcji określonej danym wzorem (K-P) rozumie związek między wzorem funkcji a jej wykresem umie sprawdzić rachunkowo i na wykresie, czy punkt należy do wykresu funkcji umie odczytać z wykresu argumenty, dla których funkcja przyjmuje największą lub najmniejszą wartość (P-R) umie obliczyć miejsce zerowe funkcji (K-P) umie odczytać z wykresu miejsce zerowe (K-P) zna związek pomiędzy wielkościami wprost proporcjonalnymi zna kształt linii będącej wykresem wielkości wprost proporcjonalnych (K-P) zna pojęcie współczynnika proporcjonalności (K-P) zna związek pomiędzy wielkościami odwrotnie proporcjonalnymi zna kształt linii będącej wykresem wielkości odwrotnie proporcjonalnych (K-P) umie interpretować informacje odczytane z wykresu umie odczytać i porównać informacje z kilku wykresów narysowanych w jednym układzie współrzędnych (K-P) umie interpretować informacje z kilku wykresów narysowanych w jednym układzie współrzędnych umie wskazać miejsce zerowe funkcji umie na podstawie wykresu funkcji określić jej monotoniczność zna etapy rysowania wykresów funkcji umie na podstawie wzoru wyznaczyć argument dla danej wartości funkcji i odwrotnie potrafi rozwiązać zadania tekstowe związane z wykresem funkcji i jej wzorem umie rozpoznać wielkości wprost proporcjonalne umie obliczyć współczynnik proporcjonalności umie opisać wzorem dane wielkości wprost proporcjonalne umie narysować wykres funkcji typu y=ax jeśli dziedziną jest zbiór liczb rzeczywistych umie rozpoznać wielkości odwrotnie proporcjonalne umie opisać wzorem dane wielkości odwrotnie proporcjonalne umie odczytać z wykresu zbiór argumentów, dla których funkcja przyjmuje wartości dodatnie lub ujemne umie interpretować informacje z kilku wykresów narysowanych w jednym układzie współrzędnych (R-D) umie przedstawić funkcję za pomocą opisu słownego, wzoru, grafu, wykresu i tabelki zna nazwy wykresów niektórych funkcji ( liniowa, parabola) umie rozpoznać wielkości wprost proporcjonalne umie rozpoznać wielkości odwrotnie proporcjonalne umie przedstawić wykres funkcji spełniającej warunki (R-D) umie podać argumenty, dla których funkcja przyjmuje wartości dodatnie lub ujemne (R-D) umie wyznaczyć współrzędne punktów przecięcia się wykresu z osiami układu współrzędnych (R-D) umie narysować wykres funkcji typu y=ax (R-D) umie dopasować wzory do wykresów funkcji (R-D) umie zastąpić wzorem opis słowny funkcji (R-D) umie odczytać z wykresu zbiór argumentów, dla których funkcja przyjmuje określone wartości (R-D) 19

20 CELUJĄCY Matematyka z plusem dla gimnazjum umie interpretować informacje odczytane z wykresu (R-W) umie wskazać miejsce zerowe funkcji (R-W) umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z wielkościami odwrotnie proporcjonalnymi oraz ich wykresami (R-W) umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z wielkościami wprost proporcjonalnymi oraz ich wykresami (R-W) umie na podstawie wzoru narysować wykres funkcji (R-W) OCENA DZIAŁ 3. FIGURY NA PŁASZCZYŹNIE WYMAGANIA EDUKACYJNE zna pojęcie trójkąta zna sumę miar kątów wewnętrznych trójkąta zna wzór na pole dowolnego trójkąta zna twierdzenie Pitagorasa i twierdzenie do niego odwrotne zna wzory na obliczanie wysokości i pola trójkąta równobocznego rozumie potrzebę stosowania twierdzenia Pitagorasa i twierdzenia do niego odwrotnego umie obliczyć miarę trzeciego kąta trójkąta, mając dane dwa pozostałe umie zapisać wzór Pitagorasa dla trójkąta prostokątnego umie obliczyć wysokość i pole trójkąta równobocznego o danym boku umie obliczyć pole trójkąta o danej podstawie i wysokości zna definicję prostokąta, kwadratu, trapezu, równoległoboku i rombu zna wzory na obliczanie pól powierzchni czworokątów zna własności czworokątów zna pojęcie punktów i figur symetrycznych względem prostej i względem punktu zna pojęcie osi symetrii figury oraz środka symetrii figury rozumie pojęcie osi symetrii figury i potrafi ją wskazać w prostych przypadkach rozumie pojęcie środka symetrii figury i potrafi go wskazać w prostych przypadkach umie znajdować punkty symetryczne do danych względem prostej i względem punktu zna pojęcie okręgu i koła zna elementy okręgu i koła zna wzór na obliczanie długości okręgu zna wzór na obliczanie pola koła zna pojęcie łuku i wycinka koła zna pojęcie symetralnej odcinka zna pojęcie dwusiecznej kąta zna pojęcie wielokąta foremnego zna wzór na promień okręgu opisanego i wpisanego w kwadrat, trójkąt równoboczny i sześciokąt umie konstruować sześciokąt i ośmiokąt foremny wpisany w okrąg o danym promieniu (K-P) umie konstruować symetralną odcinka umie konstruować dwusieczną kąta umie obliczyć długość łuku jako określonej części okręgu umie obliczyć pole wycinka koła jako określonej części koła zna pojęcie okręgów rozłącznych, przecinających się i stycznych zna warunek istnienia trójkąta zna zależność między bokami i kątami trójkąta prostokątnego o kątach 90 0, 45 0, 45 0 oraz 90 0, 30 0, 60 0 rozumie zasadę klasyfikacji trójkątów umie sprawdzić, czy z odcinków o danych długościach można zbudować trójkąt umie obliczyć długość przeciwprostokątnej i przyprostokątnej na podstawie twierdzenia Pitagorasa umie obliczyć długość odcinka w układzie współrzędnych umie sprawdzić, czy trójkąt o danych bokach jest prostokątny (K-P) umie rozwiązać trójkąt prostokątny o kątach 90 0, 45 0, 45 0 oraz 90 0, 30 0, 60 0 umie obliczyć pole i obwód trójkąta umie wyznaczyć kąty trójkąta na podstawie danych z rysunku (K-P) umie rysować figury w symetrii osiowej, gdy figura i oś nie mają punktów wspólnych, lub mają punkty wspólne umie rysować figury w symetrii środkowej, gdy środek symetrii nie należy do figury lub należy do figury 20