STRUKTURA POPYTU NA PRACĘ I PODAŻ ZASOBÓW PRACY W MIEŚCIE TYCHY I POWIECIE BIERUŃSKO LĘDZIŃSKIM

Transkrypt

1 POWIATOWY URZĄD PRACY W TYCHACH UL. BUDOWLANYCH 59 STRUKTURA POPYTU NA PRACĘ I PODAŻ ZASOBÓW PRACY W MIEŚCIE TYCHY I POWIECIE BIERUŃSKO LĘDZIŃSKIM Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych Raport diagnostyczny 2014 Opracował: Tomasz Jędrysik Tychy

2 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE ANALIZA PROBLEMU BEZROBOCIA W TYCHACH ANALIZA PROBLEMU BEZROBOCIA W POWIECIE BIERUŃSKO - LĘDZIŃSKIM WSKAŹNIK SZANSY UZYSKANIA OFERTY PRACY STAN I STRUKTURA BEZROBOTNYCH WEDŁUG ZAWODÓW ANALIZA OFERT PRACY ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE WNIOSKI

3 Wprowadzenie Monitoring Zawodów Deficytowych i Nadwyżkowych (MZDiN) jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących w głównej mierze kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym. Pełni on dwie podstawowe funkcje: 1) deskryptywną opisuje rzeczywistość lokalnego rynku pracy, koncentrując się przede wszystkim na różnych aspektach jego nierównowagi; 2) normatywną pozwala na formułowanie ocen i wniosków dla systemu kształcenia zawodowego, szkolenia bezrobotnych, poradnictwa zawodowego i służyć ma pełniejszemu dopasowaniu strumienia popytu na pracę i podaży pracy. Niniejsze opracowanie stanowi analizę kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo kwalifikacyjnej na lokalnym rynku pracy. W szczególności bada ono zawody wykazujące deficytowość lub nadwyżkę. Przez zawody deficytowe należy rozumieć zawody, na które występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Natomiast zawodami nadwyżkowymi są zawody, w których liczba poszukujących pracy przewyższa liczbę zgłoszonych ofert pracy. Zawody wykazujące deficytowość, nadwyżkę lub stan równowagi wyznaczono w oparciu o wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodu, który wyraża stosunek średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w określonym zawodzie w 2014r. do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w tymże zawodzie i roku. Ramy czasowe niniejszego monitoringu stanowi rok 2014, zaś zakres terytorialny stanowi obszar działania PUP Tychy, tj. miasto Tychy i powiat bieruńsko lędziński. Stosowane w monitoringu nazewnictwo zawodów jest zgodne z powszechnie obowiązującą w danym okresie czasu klasyfikacją zawodów i specjalności, która porządkuje je w coraz bardziej zagregowane grupy oraz ustala ich symbole i nazwy. Podział bezrobotnych według zawodu dokonywany jest na podstawie zgłoszonych 3

4 kwalifikacji potwierdzonych świadectwem szkolnym lub innym dokumentem, bądź stażem pracy (minimum 1 rok w tym samym zawodzie). Osoby nie spełniające jednocześnie obu tych warunków klasyfikowane są jako bezrobotni bez zawodu. Do grupy tej można więc zaliczyć część osób legitymujących się zarówno wykształceniem podstawowym, gimnazjalnym jak i średnim ogólnokształcącym. Oczywiście należy zdać sprawę z ograniczeń niniejszego monitoringu, gdyż nie daje on pełnej informacji o lokalnym rynku pracy z przynajmniej dwóch powodów: Po pierwsze, dotyczy on jedynie ofert pracy zgłoszonych do Powiatowego Urzędu Pracy w Tychach, nie uwzględniając innych ofert; w tym prasowych, ofert pojawiających się w Internecie, ofert zgłoszonych do agencji zatrudnienia czy nieujawnionych wolnych miejsc pracy. Po drugie, dotyczy on jedynie bezrobocia rejestrowanego, nie obejmując tym samym jego nieujawnionej liczby oraz pracy nierejestrowanej w grupie osób bezrobotnych 1. Pomimo iż, analizy zawarte w niniejszym monitoringu posiadają wyżej wymienione ograniczenia, to są wyposażone także w znaczącą moc poznawczą i wyjaśniają wiele zjawisk oraz procesów zachodzących na lokalnym rynku pracy, pozwalając na formułowanie pewnych zaleceń praktycznych. 1 Na uwzględnienie nieujawnionej liczby bezrobotnych, tzn. osób z różnych przyczyn niezarejestrowanych w urzędach pracy a pozostających bez pracy, aktywnie jej poszukujących i gotowych do jej podjęcia pozwala metodologia Badań Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL). Badania te przeprowadzane są w okresach kwartalnych przez Główny Urząd Statystyczny. 4

5 1. Analiza problemu bezrobocia w Tychach Stopa bezrobocia rejestrowanego w mieście Tychy na koniec 2014r. wyniosła 5,2% i była niższa od stopy bezrobocia w województwie śląskim (o 4,4%) i w kraju (o 6,3%). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych na koniec 2014r. wynosiła 3059 i była o 1134 osób niższa niż w grudniu 2013r. Dokładniej, w formie graficznej przedstawiają to wykresy 1-3. Wykres 1. Stopa bezrobocia w mieście Tychy w okresie grudzień 2006r. grudzień na tle woj. śląskiego i kraju. 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 14,9% 11,9% 12,4% 12,5% 13,4% 13,4% 12,8% 11,5% 11,2% 11,1% 11,3% 9,5% 10,0% 10,2% 9,1% 9,2% 9,2% 9,6% 6,9% 6,9% 7,0% 5,2% 5,2% 5,8% 5,8% 5,2% 3,8% Polska woj. śląskie Tychy Źródło: PUP Tychy, GUS ( Wykres 2. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w mieście Tychy w latach

6 Źródło: PUP Tychy Wykres 3. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w mieście Tychy. Styczeń Grudzień 2014r I II III Źródło: PUP Tychy IV V VI VII VIII IX X XI XII Szczegółową ą strukturę bezrobocia w mieście Tychy wg stanu na r. przedstawiono w oparciu o analizę takich zmiennych, jak: płeć, wiek, wykształcenie, staż pracy i czas pozostawania bez pracy. Tabela 1. Bezrobotni w mieście Tychy ze względu na płeć (stan na r.) Płeć kobiety mężczyźni SUMA N % 53,4% 46,6% 100,0% W rejestrach PUP Tychy analizując dane dla miasta Tychy - biorąc pod uwagę kryterium płci w dalszym ciągu dominują kobiety, które stanowią 53,4% ogółu bezrobotnych. Kolejna tabela przedstawia strukturę bezrobocia wg wieku. 6

7 Tabela 2. Bezrobotni w mieście Tychy ze względu na wiek (stan na r.) Wiek N % lata 297 9,7% lata ,5% lata ,1% lata ,8% lat ,1% pow. 60 lat 208 6,8% SUMA ,0% W grudniu 2014 roku najwięcej zarejestrowanych osób było wśród bezrobotnych w przedziale wiekowym lata (810 osób, tj. 26,5%), oraz w przedziale wiekowym lata (677 osób, 22,1%). Najmniej natomiast zarejestrowanych było wśród osób w przedziale wiekowym powyżej 60 lat (208 osób, tj. 6,8% wszystkich zarejestrowanych). Kolejną zmienną różnicującą bezrobocie na terenie miasta Tychy jest wykształcenie. Tabela 3. Bezrobotni w mieście Tychy ze względu na wykształcenie (stan na r.) Wykształcenie N % wyższe ,5% policealne i średnie zawodowe ,3% średnie ogólnokształcące ,4% zasadnicze zawodowe ,6% gimnazjalne i poniżej ,2% SUMA ,0% Prawie 47% bezrobotnych stanowią osoby legitymujące się wykształceniem gimnazjalnym i niższym oraz zasadniczym zawodowym. 35% to osoby posiadające średnie wykształcenie. Natomiast odsetek osób z wyższym wykształceniem wyniósł 18%. 7

8 Analizując następną zmienną czas pozostawania bez pracy okazuje się, że 68% bezrobotnych w rejestrach PUP Tychy nie pozostaje dłużej niż rok, a 32% bez pracy pozostaje co najmniej 12 miesięcy. Tabela 4. Bezrobotni w mieście Tychy ze względu na czas pozostawania bez pracy (stan na r.) Czas pozostawania bez pracy N % do 1 miesiąca ,8% od 1 do 3 miesięcy ,6% od 3 do 6 miesięcy ,3% od 6 do 12 miesięcy ,5% od 1 roku do 2 lat ,1% powyżej 2 lat ,7% SUMA ,0% Tabela 5. Bezrobotni w mieście Tychy wg stażu pracy (stan na r.) Staż pracy N % bez stażu 261 8,5% do 1-go roku ,8% od 1 do 5 lat ,8% od 5 do 10 lat ,0% od 10 do 20 lat ,8% od 20 do 30 lat ,0% powyżej 30 lat 279 9,1% SUMA ,0% 8,5% pozostających bez pracy mieszkańców Tychów (261 osób) w ogóle nie posiada stażu pracy. Natomiast odsetek osób, których staż pracy wynosił powyżej 30 lat to 9,1%. 8

9 2. Analiza problemu bezrobocia w powiecie bieruńsko - lędzińskim Wg stanu na r. poziom rejestrowanego bezrobocia wyniósł w powiecie bieruńsko - lędzińskim 4,7% - był niższy o 4,9% w porównaniu z woj. śląskim i o 6,8% w zestawianiu ze wskaźnikiem bezrobocia w kraju. Liczba bezrobotnych w powiecie bieruńsko lędzińskim na koniec grudnia 2014r. wynosiła 1225 osób. Wykres 4. Stopa bezrobocia w powiecie bieruńsko - lędzińskim w okresie grudzień 2006r. grudzień 2014r. na tle woj. śląskiego i kraju. 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 14,9% 12,8% 11,2% 9,5% 9,2% 7,8% 6,9% 5,5% 3,1% 11,9% 12,4% 12,5% 13,4% 13,4% 11,5% 11,1% 9,2% 10,0% 10,2% 11,3% 9,6% 4,5% 5,9% 6,2% 4,7% 5,1% 4,9% Polska woj. śląskie powiat bieruńsko - lędziński Źródło: PUP Tychy, GUS ( Wykres 5. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie bieruńsko - lędzińskim w latach Źródło: PUP Tychy 9

10 Wykres 6. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie bieruńsko - lędzińskim. Styczeń Grudzień 2014r I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Źródło: PUP Tychy Szczegółową strukturę bezrobocia w powiecie bieruńsko - lędzińskim wg stanu na r. przedstawiono w oparciu o analizę takich zmiennych, jak: płeć, wiek, wykształcenie, staż pracy i czas pozostawania bez pracy. Tabela 6. Bezrobotni w powiecie bieruńsko - lędzińskim ze względu na płeć (stan na r.) Płeć N % kobiety ,3% mężczyźni ,7% Suma ,0% W rejestrach bezrobotnych mieszkańców powiatu bieruńsko - lędzińskiego biorąc pod uwagę kryterium płci dominują kobiety, które stanowią 55,3% ogółu bezrobotnych. Kolejna tabela przedstawia strukturę bezrobocia wg wieku. 10

11 Tabela 7. Bezrobotni w powiecie bieruńsko - lędzińskim ze względu na wiek (stan na r.) Wiek N % lata ,9% lata ,0% lata ,5% lata ,9% lat 116 9,4% pow. 60 lat 40 3,3% SUMA ,0% W powiecie bieruńsko - lędzińskim największe problemy ze znalezieniem pracy mają osoby pomiędzy 25-tym a 34-tym rokiem życia (31% ogółu bezrobotnych) oraz osoby między 35-tym a 44-tym rokiem życia (19,5%). Inną istotną zmienną, różnicującą bezrobocie na terenie tego powiatu ziemskiego jest wykształcenie. Przedstawia to tabela 8. Tabela 8. Bezrobotni w powiecie bieruńsko - lędzińskim ze względu na wykształcenie (stan na r.) Wykształcenie N % wyższe ,7% policealne i średnie zawodowe ,2% średnie ogólnokształcące 107 8,7% zasadnicze zawodowe ,5% gimnazjalne i poniżej ,9% SUMA ,0% 50% bezrobotnych stanowią osoby legitymujące się wykształceniem co najwyżej zasadniczym zawodowym. Natomiast prawie 32% stanowiły osoby z wykształceniem średnim, a niecałe 18% z wyższym wykształceniem. 11

12 Tabela 9. Bezrobotni w powiecie bieruńsko - lędzińskim ze względu na czas pozostawania bez pracy (stan na r.) Czas pozostawania bez pracy N % do 1 miesiąca ,2% od 1 do 3 miesięcy ,0% od 3 do 6 miesięcy ,8% od 6 do 12 miesięcy ,6% od 1 roku do 2 lat ,8% powyżej 2 lat ,6% SUMA ,0% Analizując kolejną zmienną czas pozostawania bez pracy okazuje się, że 72% bezrobotnych mieszkańców powiatu bieruńsko - lędzińskiego w rejestrach PUP Tychy nie pozostaje dłużej niż rok, a 28% bez pracy pozostaje co najmniej 12 miesięcy. 13,3% pozostających bez pracy mieszkańców powiatu bieruńsko - lędzińskiego w ogóle nie posiada stażu pracy, a 4,4% stanowią osoby ze stażem pracy powyżej 30 lat tabela nr 10. Tabela 10. Bezrobotni w powiecie bieruńsko - lędzińskim wg stażu pracy (stan na r.) Staż pracy N % bez stażu ,3% do 1-go roku ,7% od 1 do 5 lat ,0% od 5 do 10 lat ,4% od 10 do 20 lat ,2% od 20 do 30 lat ,0% powyżej 30 lat 55 4,4% SUMA ,0% 12

13 3. Wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy Jednym z obiektywnych mierników stosowanych w monitoringu jest wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy (zatrudnienia). Wyraża on stosunek liczby ofert pracy będących w dyspozycji Powiatowego Urzędu Pracy w okresie sprawozdawczym do stanu bezrobotnych na koniec tego okresu. Obecnie średni wskaźnik uzyskania oferty pracy dla całej zbiorowości bezrobotnych miasta Tychy i powiatu bieruńsko lędzińskiego jest na niższym poziomie niż miało to miejsce jeszcze w pierwszej połowie 2008r. Na koniec 2014r. dla miasta Tychy wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy (w przedziale lipiec - grudzień 2014r.) wyniósł 0,73 (wzrost o 0,25 w stosunku do stanu na koniec 2013r. Dokładniej przedstawia to wykres nr 7. Na obszarze powiatu bieruńsko lędzińskiego wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy (w przedziale lipiec grudzień 2014r.) wyniósł 0,30, co stanowi wzrost o 0,06 w stosunku do stanu na koniec 2013r. Obrazuje to wykres nr 8. W mieście Tychy od II połowy 2008r. wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy zaczął się zmniejszać ponieważ wraz ze wzrostem liczby bezrobotnych, spadła liczba zgłaszanych do PUP Tychy ofert pracy. Tendencja spadkowa utrzymywała się również w pierwszej połowie 2011r. Natomiast w drugiej połowie 2011r. w wyniku zdecydowanego zwiększenia liczby zgłaszanych ofert pracy (o 446 w stosunku do stanu w II połowie 2010r.) wskaźnik ten był najwyższy od końca 2008r. Pogorszenie się sytuacji na rynku przede wszystkim zauważalne było w 2012 roku (spadek wskaźnika o 0,42). W 2014 natomiast, ze względu na spadek bezrobocia, wskaźnik wzrósł i zbliżył się do poziomu z II połowy 2011r. W powiecie bieruńsko lędzińskim od II półrocza 2008r. pojawiła się stała tendencja spadkowa, trwająca do II połowy 2011 roku włącznie. W I połowie 2012 w wyniku niewielkiego spadku bezrobocia i wzrostu liczby składanych ofert pracy wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy nieco wzrósł, by następnie w II połowie 2013 zmniejszyć się o 0,08. W 2014 r. w związku ze spadkiem wysokość wskaźnika ponownie zwiększyła się (o 0,06 w przeciągu roku). 13

14 Wykres 7. Bezrobotni, oferty pracy oraz wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy w Tychach w latach ,40 Bezrobotni / Oferty pracy , ,97 0, ,66 0,60 0,62 0, , , ,52 0, , ,48 0,34 I 2008 II 2008 I 2009 II 2009 I 2010 II 2010 I 2011 II 2011 I 2012 II 2012 I 2013 II 2013 I 2014 II 2014 Oferty pracy Bezrobotni Wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00 Wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy Źródło: PUP Tychy Wykres 8. Bezrobotni, oferty pracy oraz wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy w powiecie bieruńsko - lędzińskim w latach ,61 0, ,70 0,60 Bezrobotni / Oferty pracy ,32 0,37 0,38 0, , ,32 0,35 0,26 0,21 0, ,24 0, ,50 0,40 0,30 0,20 0,10 Wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy 0 I 2008 II 2008 I 2009 II 2009 I 2010 II 2010 I 2011 II 2011 I 2012 II 2012 I 2013 II 2013 I 2014 II ,00 Oferty pracy Bezrobotni Wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy Źródło: PUP Tychy 14

15 4. Stan i struktura bezrobotnych według zawodów 4.1. Miasto Tychy stan na koniec 2014r. Na koniec 2014r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tychach zarejestrowanych było osób z terenu miasta Tychy i osób z powiatu bieruńsko lędzińskiego. W Tychach najliczniejsze grupy bezrobotnych stanowili: sprzedawca 336 osób, co stanowi 11% ogółu zarejestrowanych; osoby z innym zawodem lub nie posiadające zawodu 179 osób, co stanowi 6% ogółu bezrobotnych; pozostali operatorzy maszyn 139 osób, co stanowi 5% ogółu bezrobotnych; robotnicy budowlani 93 osoby, co stanowi 3% ogółu bezrobotnych. Tabela 11. Ranking najliczniejszych pod względem liczby bezrobotnych zawodów i specjalności w mieście Tychy stan na koniec 2014r. Lp. Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem 1 Sprzedawca* Inny zawód lub brak zawodu Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani Robotnik budowlany 93 5 Robotnik gospodarczy 87 6 Sprzątaczka biurowa 69 7 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 60 8 Ślusarz* 55 9 Technik prac biurowych* Magazynier Murarz* Technik ekonomista* Kierowca operator wózków jezdniowych Górnik eksploatacji podziemnej* Przedstawiciel handlowy Kelner* Specjalista do spraw marketingu i handlu Kierowca samochodu ciężarowego Pozostali monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani Księgowy 24 15

16 Należy nadmienić, iż zawody takie jaki sprzedawca i sprzątaczka biurowa są silnie sfeminizowane. W grupie sprzedawców kobiety stanowią 92%, a sprzątaczek biurowych 98%. Tabela 12. Ranking najliczniejszych pod względem liczby bezrobotnych zawodów i specjalności wśród osób zarejestrowanych powyżej 12 m-cy w mieście Tychy stan na koniec 2014r. Lp. Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem 1 Sprzedawca* Robotnik budowlany 32 3 Robotnik gospodarczy 32 4 Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani 30 5 Sprzątaczka biurowa 29 6 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 18 7 Technik prac biurowych* 18 8 Ślusarz* 17 9 Murarz* Inny zawód lub brak zawodu 16 Źródło: PUP Tychy Tabela 13. Ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie. Stan na koniec 2014r. Lp. Nazwa grupy zawodów Wskaźnik długotrwałego bezrobocia 1 Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 0,5 2 Rolnicy produkcji towarowej 0, Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewny 0, Pomoce domowe i sprzątaczki 0, Kierownicy do spraw produkcji i usług 0, Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 0, Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 0, Monterzy 0,381 9 Pozostali pracownicy obsługi biura 0, Pracownicy usług ochrony 0, Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0, Leśnicy i rybacy 0, Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0, Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 0, Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 0,

17 16 Kierowcy i operatorzy pojazdów 0, Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 0, Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,32 19 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 0, Pracownicy usług osobistych 0,303 Źródło: PUP Tychy Wśród osób długotrwale bezrobotnych (zarejestrowanych powyżej 12 m-cy), najliczniej reprezentowaną grupę stanowią sprzedawcy (12%) oraz robotnicy budowlani (4%) i robotnicy gospodarczy (4%). Tabela 14. Ranking najliczniejszych pod względem napływu liczby bezrobotnych zawodów i specjalności w mieście Tychy w 2014r. Lp. Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem 1 Sprzedawca* Inny zawód lub brak zawodu Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani Robotnik gospodarczy Robotnik budowlany Magazynier Pozostali pracownicy obsługi biurowej Ślusarz* 97 9 Technik prac biurowych* Kierowca operator wózków jezdniowych Pozostali monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani Sprzątaczka biurowa Technik ekonomista* Kasjer handlowy Fryzjer* Przedstawiciel handlowy Kucharz* Kontroler jakości wyrobów mechanicznych Kelner* Murarz* 51 Źródło: PUP Tychy Najliczniej reprezentowaną grupę w tym wypadku stanowią osoby posiadające zawód sprzedawcy (10%) i osoby bez zawodu lub z zawodem nieklasyfikowanym (8%) oraz pozostali operatorzy maszyn (6%), co jednoznacznie koreluje z rankingiem zawodów osób zarejestrowanych na koniec 2014r. 17

18 4.2. Powiat bieruńsko - lędziński stan na koniec 2014r. W powiecie bieruńsko - lędzińskim najliczniejsze grupy bezrobotnych stanowili: sprzedawcy 114 osób, co stanowi 9% ogółu bezrobotnych; osoby bez zawodu, lub z zawodem niesklasyfikowanym 105 osób, co stanowi 8% ogółu bezrobotnych; robotnicy gospodarczy 70 osób, co stanowi 6% ogółu bezrobotnych. Tabela 15. Ranking najliczniejszych pod względem liczby bezrobotnych zawodów i specjalności w powiecie bieruńsko lędzińskim stan na koniec 2014r. Lp. Nazwa zawodu Bezrobotni Ogółem 1 Sprzedawca* Inny zawód lub brak zawodu Robotnik gospodarczy 70 4 Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani 42 5 Robotnik budowlany 41 6 Technik ekonomista* 38 7 Sprzątaczka biurowa 36 8 Górnik eksploatacji podziemnej* 34 9 Ślusarz* Technik prac biurowych* Pakowacz Kucharz* Magazynier Pozostali pracownicy obsługi biurowej Krawiec* Murarz* Pozostali mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych Szwaczka Technik informatyk* 9 20 Fryzjer* 9 Udział kobiet w najliczniej reprezentowanych zawodach wśród bezrobotnych powiatu bieruńsko lędzińskiego wynosi odpowiednio: dla osób bez zawodu, lub z zawodem niesklasyfikowanym 58%; dla sprzedawców 95%. 18

19 Tabela 16. Ranking najliczniejszych pod względem liczby bezrobotnych zawodów i specjalności wśród osób zarejestrowanych powyżej 12 m-cy w powiecie bieruńsko - lędzińskim stan na koniec 2014r. Lp. Nazwa zawodu Bezrobotni Ogółem 1 Sprzedawca* 31 2 Robotnik gospodarczy 23 3 Robotnik budowlany 15 4 Sprzątaczka biurowa 13 5 Ślusarz* 11 6 Technik ekonomista* 10 7 Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani 9 8 Technik prac biurowych* 6 9 Inny zawód lub brak zawodu 5 10 Górnik eksploatacji podziemnej* 5 Źródło: PUP Tychy Tabela 17. Ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie. Stan na koniec 2014r. Lp. Nazwa grupy zawodów Wskaźnik długotrwałego bezrobocia 1 Leśnicy i rybacy 1 2 Pracownicy usług ochrony 0, Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,5 4 Kierownicy do spraw produkcji i usług 0,4 5 Pracownicy obsługi klienta 0,4 6 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0, Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0, Rolnicy produkcji towarowej 0, Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 0, Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,3214 Źródło: PUP Tychy Z tabeli nr 16 jednoznacznie wynika, iż osoby z zawodem sprzedawcy (10%) oraz robotnika gospodarczego (8%) i budowlanego (5%) są najliczniej reprezentowaną grupą pod względem liczby bezrobotnych zarejestrowanych powyżej 12 m-cy w powiecie bieruńsko - lędzińskim. 19

20 Kolejna tabela przedstawia napływ bezrobotnych o określonych zawodach i specjalnościach w przeciągu całego 2014r. Tabela 18. Ranking najliczniejszych pod względem napływu liczby bezrobotnych zawodów i specjalności w powiecie bieruńsko - lędzińskim w 2014r. Lp. Nazwa zawodu Bezrobotni Ogółem 1 Inny zawód lub brak zawodu Sprzedawca* Robotnik gospodarczy Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani Technik ekonomista* 66 6 Robotnik budowlany 64 7 Magazynier 47 8 Fryzjer* 42 9 Górnik eksploatacji podziemnej* Ślusarz* Sprzątaczka biurowa Pakowacz Kucharz* Technik prac biurowych* Pozostali pracownicy obsługi biurowej Mechanik pojazdów samochodowych* Kierowca operator wózków jezdniowych Technik informatyk* Kelner* Murarz* 20 Źródło: PUP Tychy Liczną grupę wśród zawodów osób napływających w 2014r. w powiecie bieruńsko - lędzińskim stanowiły osoby nie posiadające zawodu lub z zawodem niesklasyfikowanym (10%), sprzedawcy (8%) oraz robotnicy gospodarczy (5%). 20

21 5. Analiza ofert pracy W 2014r. do Powiatowego Urzędu Pracy w Tychach łącznie zgłoszono ofert pracy, z czego ofert z terenu miasta Tychy i 803 ofert z powiatu bieruńsko-lędzińskiego. Wykresy nr 9 i 10 prezentują rozkład ofert pracy wg sekcji PKD 2 a tabele 19 i 20 strukturę ofert pracy wg zawodów. Wykres 9. Oferty pracy wg sekcji PKD w 2014r. Miasto Tychy Źródło: PUP Tychy 2 Podstawą określenia rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę ę jest Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) wprowadzona Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) ( Dz. U. 251, poz.1885). 21

22 Wykres 10. Oferty pracy wg sekcji PKD w 2014r. Powiat bieruńsko lędziński Źródło: PUP Tychy 1 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 2 Górnictwo i wydobywanie 3 Przetwórstwo przemysłowe 4 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych 5 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją 6 Budownictwo 7 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 8 Działalność związana zana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 9 Transport i gospodarka magazynowa 10 Informacja i komunikacja 11 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 12 Działalność związana z obsługą ą rynku nieruchomości 13 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 14 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 15 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 16 Edukacja 17 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 18 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 19 Pozostała działalność usługowa 20 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby 21 Organizacje i zespoły eksterytorialne 22

23 W 2014r. najwięcej ofert pracy w mieście Tychy zgłosili pracodawcy działający w sekcjach: działalność w zakresie usług administrowania (24% wszystkich zgłoszonych ofert pracy), handel hurtowy i detaliczny (17%) i przetwórstwo przemysłowe (12%). W powiecie bieruńsko lędzińskim najwięcej ofert pracy w 2014r. zgłoszono w sekcjach: przetwórstwa przemysłowego oraz handlu hurtowego i detalicznego. Odpowiednio 23% i 22% wszystkich zgłoszonych ofert pracy od stycznia do grudnia 2014r. Tabela 19. Ranking zawodów i specjalności, dla których zgłoszono najwięcej ofert pracy w 2014r. w mieście Tychy Lp. Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w 2014r. 1 Pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani Sprzedawca* Pakowacz Magazynier Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani Pozostałe pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne Kierowca operator wózków jezdniowych Kasjer handlowy Operator wtryskarki Szwaczka Pracownik ochrony fizycznej bez licencji Pozostali listonosze i pokrewni Robotnik budowlany Robotnik gospodarczy Technik prac biurowych* Kierowca samochodu ciężarowego Pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni Kierowca samochodu dostawczego Kelner* Elektromonter instalacji elektrycznych 52 Najwięcej ofert pracy zgłoszonych dla miasta Tychy stanowiły oferty dotyczące pracowników prac prostych (5%), sprzedawców (4%) i pakowaczy (4%). 23

24 Tabela 20. Ranking zawodów i specjalności, dla których zgłoszono najwięcej ofert pracy w 2014r. w powiecie bieruńsko lędzińskim. Lp. Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w 2014r. 1 Sprzedawca* 54 2 Kontroler jakości wyrobów elektronicznych 39 3 Kierowca samochodu ciężarowego 39 4 Robotnik gospodarczy 34 5 Magazynier 33 6 Pozostali magazynierzy i pokrewni 26 7 Przetwórca ryb 22 8 Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani 21 9 Robotnik budowlany Pakowacz Pozostałe pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne Przedstawiciel handlowy Technik prac biurowych* Technik administracji* Pozostali pracownicy obsługi biurowej Tynkarz Fryzjer* Pielęgniarka specjalista pielęgniarstwa opieki długoterminowej Kontroler jakości wyrobów mechanicznych Księgowy 10 Najwięcej ofert pracy zgłoszonych w powiecie bieruńsko - lędzińskim było związanych z takimi zawodami jak; sprzedawca*, kontroler jakości wyrobów elektronicznych i kierowca samochodu ciężarowego. Kolejno stanowiło to 7%, 5% oraz również 5% ogółu wszystkich zgłoszonych ofert pracy w 2014r. 24

25 6. Zawody deficytowe i nadwyżkowe Zawody deficytowe i nadwyżkowe wyznaczono w oparciu o wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodu, obliczany za pomocą wzoru: gdzie: W = k n, I O B k I k I k O I - średnia miesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy w zawodzie k, w 2013r.; k I B - średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie k, w 2013r.; Przyjmuje się, że zawody o wskaźniku: W, < 0,9 to zawody nadwyżkowe, k n I 0,9 k W n, I 1,1 to zawody zrównoważone, k W n, I > 1,1 to zawody deficytowe. Wskaźnik = MAX oznacza, iż w danym zawodzie nie było zarejestrowanych bezrobotnych. W mieście Tychy w 2014r. 241 zawodów spośród 841 występujących w ewidencji wykazywało deficytowość, 43 miały zrównoważony charakter, a pozostałe 557 było zawodami nadwyżkowymi. W powiecie bieruńsko lędzińskim spośród 494 zawodów występujących w ewidencji 93 było deficytowymi, 22 cechowała równowaga, a 379 miało nadwyżkowy charakter. W poniższym zestawieniu zawodów deficytowych (dla miasta Tychy) uwzględniono tylko te, dla których średnia miesięczna liczba zgłaszanych ofert pracy 25

26 była większa lub równa 0,5. Pozwala to na wyodrębnienie tych zawodów, których deficytowość ma rzeczywisty i znaczący wpływ na rynek pracy. Zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w zestawieniu nie uwzględniono również zawodów, dla których wskaźnik intensywności deficytu wynosi MAX, oraz zawodów tzw. pozostałych, czyli takich, których ostatnie cyfry w kodzie zawodu wynoszą 0 i 9. Tabela 21. Zawody deficytowe w mieście Tychy w 2014r. Lp. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodu 1 Operator wtryskarki 8 0, Kontroler jakości wyrobów elektrycznych 3,1667 0, Operator maszyn do obróbki skrawaniem 2,5 0, Opiekun osoby starszej* 1,8333 0, Pracownik ochrony fizycznej I stopnia 0,9167 0, Monter osprzętu elektrotechnicznego 1,75 0, ,5 7 Agent ubezpieczeniowy 3,3333 0, Właściciel małego sklepu 0,8333 0, Sortowacz 3,9167 0,4167 9,4 10 Konserwator budynków 0,6667 0, Manewrowy 0,6667 0, Murarz-tynkarz 1,8333 0,25 7, Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 2,3333 0, Pracownik centrum obsługi telefonicznej (pracownik call center) 1,5833 0,25 6, Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 6,8333 1,0833 6, Sekretarka medyczna 0,5 0, Pomocniczy robotnik przy konserwacji terenów zieleni 1 0, Doradca finansowy 2,3333 0,4167 5,6 26

27 19 Listonosz 2,1667 0,4167 5,2 20 Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 1,5833 0,3333 4,75 21 Elektromonter instalacji elektrycznych 4,3333 0,9167 4, Kierowca autobusu 0,75 0,1667 4,5 23 Pakowacz 16,5 3,75 4,4 24 Kierowca samochodu dostawczego 4,9167 1,1667 4, Opiekunka dziecięca* 1 0, Spedytor 0,6667 0, Dostawca potraw 0,6667 0, Cieśla* 1,25 0,3333 3,75 29 Kosztorysant budowlany 0,5833 0,1667 3,5 30 Asystent do spraw księgowości 1,5833 0,5 3,1667 W poniższym zestawieniu zawodów deficytowych (dla powiatu bieruńsko - lędzińskiego) w zestawieniu nie uwzględniono zawodów, dla których wskaźnik intensywności deficytu wynosi MAX oraz zawodów tzw. pozostałych, czyli takich, których ostatnie cyfry w kodzie zawodu wynoszą 0 i 9. Tabela 22. Zawody deficytowe w powiecie bieruńsko lędzińskim w 2014r. Lp. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodu 1 Kontroler jakości wyrobów elektronicznych 3,25 0, Operator koparki 0,5 0, Przetwórca ryb 1,8333 0,4167 4,4 4 Technik administracji* 1 0, Spawacz metodą MAG 0,3333 0, Asystent nauczyciela przedszkola 0,25 0, Zbrojarz 0,25 0, Kierownik budowy 0,4167 0,1667 2,5 27

28 9 Sprzedawca w branży mięsnej 0,4167 0,1667 2,5 10 Kierowca samochodu ciężarowego 3,25 1,5833 2, Księgowy 0,8333 0, Technik geodeta* 0,1667 0, Bibliotekarz* 0,1667 0, Operator maszyn do obróbki skrawaniem 0,1667 0, Formierz wyrobów z kompozytów polimerowych 0,1667 0, Przedstawiciel handlowy 1,1667 0,6667 1,75 17 Mechanik samochodów ciężarowych 0,4167 0,25 1, Specjalista do spraw sprzedaży 0,5 0,3333 1,5 19 Sprzedawca w stacji paliw 0,25 0,1667 1,5 20 Sekretarka 0,5833 0,4167 1,4 21 Asystent do spraw księgowości 0,3333 0,25 1, Operator koparko - ładowarki 0,3333 0,25 1,3333 Tabela 23. Zawody zrównoważone w mieście Tychy w 2014r. Lp. Nazwa zawodu Średnia miesięczn a liczba ofert pracy Średnia miesięczn a liczba zarejestrowa nych bezrobotnych Wskaźnik intensyw ności nadwyżki (deficytu) zawodu 1 Kelner* 4,6667 4,8333 0, Nauczyciel przedszkola 1,4167 1,3333 1, Recepcjonista 1,3333 1,25 1, Mechanik samochodów ciężarowych 0,9167 0, Elektryk* 0,8333 0,75 1, Rejestratorka medyczna 0,8333 0,9167 0, Ogrodnik* 0,5 0,5 1 8 Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 0,5 0,5 1 9 Główny technolog 0,25 0, Specjalista do spraw ubezpieczeń majątkowych i osobowych 0,25 0, Technik mechanik maszyn i urządzeń 0,25 0,

29 12 Pokojowa 0,25 0, Kierownik magazynu 0,1667 0, Programista aplikacji 0,1667 0, Pracownik działu logistyki 0,1667 0, Bibliotekarz* 0,1667 0, Sortowacz surowców wtórnych 0,1667 0, Dyrektor handlowy 0,0833 0, Kierownik lokalu gastronomicznego 0,0833 0, Specjalista do spraw planowania strategicznego 0,0833 0, Autor tekstów i sloganów reklamowych (copywriter) 0,0833 0, Analityk systemów teleinformatycznych 0,0833 0, Administrator sieci informatycznej 0,0833 0, Inżynier systemów i sieci komputerowych 0,0833 0, Radca prawny 0,0833 0, Instalator systemów alarmowych 0,0833 0, Dietetyk* 0,0833 0, Higienistka stomatologiczna* 0,0833 0, Pozostały średni personel ochrony środowiska, medycyny pracy i bhp 0,0833 0, Asystent dyrektora 0,0833 0, Tabela 24. Zawody zrównoważone w powiecie bieruńsko - lędzińskim w 2014r. Lp. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodu 1 Nauczyciel języka angielskiego 0,0833 0, Specjalista do spraw logistyki 0,1667 0, Asystentka stomatologiczna* 0,1667 0, Asystent zarządu 0,0833 0, Sekretarka medyczna 0,0833 0, Recepcjonista 0,0833 0,

30 7 Dyspozytor transportu samochodowego 0,0833 0, Kosmetyczka 0,25 0, Konserwator budynków 0,0833 0, Cieśla* 0,25 0, Dekarz* 0,0833 0, Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 0,0833 0, Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych 0,0833 0, Serwisant sprzętu komputerowego 0,0833 0, Tłoczarz w metalu 0,0833 0, Pomoc kuchenna 0,5833 0, Sortowacz surowców wtórnych 0,1667 0, Zawody nadwyżkowe poddano selekcji w oparciu o następujące parametr: Dla miasta Tychy średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych k w danym zawodzie B I 2 Dla powiatu bieruńsko lędzińskiego średnia miesięczna liczba k zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie B I 0,75 Zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w poniższym zestawieniu dla miasta Tychy nie uwzględniono zawodów, dla których wskaźnik intensywności nadwyżki wynosi 0, oraz zawodów tzw. pozostałych, czyli takich, których ostatnie cyfry w kodzie zawodu wynoszą 0 i 9. Tabela 25. Zawody nadwyżkowe w mieście Tychy w 2014r. Lp. Nazwa zawodu Średnia miesięcz na liczba ofert pracy Średnia miesięczn a liczba zarejestrowa nych bezrobotnych Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodu 1 Sprzedawca* 16, ,9167 0, Robotnik gospodarczy 5,75 13,25 0,434 30

31 3 Robotnik budowlany 6,25 13,0833 0, Ślusarz* 0,3333 8,0833 0, Technik prac biurowych* 5, , Sprzątaczka biurowa 3,8333 6,6667 0,575 7 Technik ekonomista* 0,25 6,3333 0, Fryzjer* 3,25 5,6667 0, Kucharz* 2,9167 5,3333 0, Przedstawiciel handlowy 2,25 5,3333 0, Kontroler jakości wyrobów mechanicznych 3,0833 5,1667 0, Murarz* 2,3333 4,25 0, Technik mechanik* 0,9167 3,8333 0, Doradca klienta 1,6667 3,6667 0, Cukiernik* 0,4167 3,1667 0, Księgowy 2,4167 3,0833 0, Technik informatyk* 1, , Krawiec* 1 3 0, Barman 1 2,9167 0, Specjalista do spraw marketingu i handlu 2,4167 2,8333 0, Mechanik pojazdów samochodowych* 2,0833 2,75 0, Piekarz* 0,5 2,5 0,2 23 Stolarz* 0,5 2,5 0,2 24 Telemarketer 1,75 2,4167 0, Mechanik samochodów osobowych 1,5833 2,25 0, Pedagog 0,1667 2,25 0, Pielęgniarka 1 2,1667 0, Kucharz małej gastronomii* 1 2,1667 0, Kierowca samochodu osobowego 0,0833 2,1667 0, Robotnik magazynowy 0, ,

32 Tabela 26. Zawody nadwyżkowe w powiecie bieruńsko - lędzińskim w 2014r. Lp. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodu 1 Sprzedawca* 4,5 17,1667 0, Robotnik gospodarczy 2, ,3333 0, Robotnik budowlany 1,75 5,3333 0, Magazynier 2,75 3,9167 0, Fryzjer* 0,9167 3,5 0, Pakowacz 1,5833 3,3333 0,475 7 Ślusarz* 0,25 3,3333 0,075 8 Sprzątaczka biurowa 0,1667 3,3333 0,05 9 Kucharz* 0,6667 2,8333 0, Technik prac biurowych* 1,1667 2,5833 0, Kierowca operator wózków jezdniowych 0,5833 1,9167 0, Mechanik pojazdów samochodowych* 0,3333 1,9167 0, Technik informatyk* 0,1667 1,8333 0, Kelner* 0,5 1,75 0, Murarz* 0,5833 1,6667 0,35 16 Cukiernik* 0,0833 1,6667 0,05 17 Kontroler jakości wyrobów mechanicznych 0,8333 1,5833 0, Krawiec* 0,25 1,5 0, Kasjer handlowy 0,25 1,25 0,2 20 Technik mechanik* 0,0833 1,1667 0, Specjalista do spraw marketingu i handlu 0,1667 1,0833 0, Piekarz* 0,5 1 0,5 23 Stolarz* 0, , Kucharz małej gastronomii* 0, , Doradca klienta 0,3333 0,8333 0,4 26 Barman 0,25 0,8333 0,3 27 Specjalista do spraw finansów 0,1667 0,8333 0,2 28 Lakiernik samochodowy 0,0833 0,8333 0,1 29 Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 0,6667 0,75 0, Kierowca samochodu dostawczego 0,6667 0,75 0,

33 Wnioski: Przeprowadzona analiza zgromadzonych przez Powiatowy Urząd Pracy w Tychach danych, pozwala na sformułowanie przynajmniej kilku kluczowych konkluzji zamykających raport: Nastąpił znaczący spadek poziomu bezrobocia dla miasta Tychy o 1,8% (1 134 osoby) w porównaniu do grudnia 2013r. Nastąpił spadek poziomu bezrobocia dla powiatu bieruńsko-lędzińskiego o 1,5% (386 osób) w porównaniu do grudnia 2013r. Bezrobocie w mieście Tychy dotyczy przede wszystkim osób w przedziale wiekowym od 25 do 34 lat (26% wszystkich bezrobotnych), oraz od 35 do 44 lat (22%), legitymujących się wykształceniem zasadniczym zawodowym (27%) lub policealnym i średnim zawodowym (23%), posiadających staż pracy od 1 roku do 5 lat (19%). Bezrobocie w powiecie bieruńsko-lędzińskim dotyczy przede wszystkim osób w przedziale wiekowym od 25 do 34 lat (31% wszystkich bezrobotnych), legitymujących się wykształceniem zasadniczym zawodowym (29%), policealnym i średnim zawodowym (23%) oraz gimnazjalnym i poniżej (21%), posiadających staż pracy od 1 roku do 5 lat (21%). Lokalny rynek pracy cechuje się głęboką nierównowagą. Nadmiar bezrobotnych notowany jest w większości zawodów i specjalności, a tylko nieliczne charakteryzują się deficytem. W 2014r. wśród wszystkich zawodów występujących w ewidencji 70% stanowiły zawody nadwyżkowe, a 25% zawody deficytowe. Zawody szczególnie deficytowe w mieście Tychy: Operator wtryskarki Kontroler jakości wyrobów elektrycznych 33

34 Operator maszyn do obróbki skrawaniem Opiekun osoby starszej* Pracownik ochrony fizycznej Agent ubezpieczeniowy Zawody szczególnie deficytowe w powiecie bieruńsko-lędzińskim: Kontroler jakości wyrobów elektronicznych Przetwórca ryb Operator koparki Kierowca samochodu ciężarowego Spawacz metodą MAG Zbrojarz Zawody szczególnie nadwyżkowe w mieście Tychy: Sprzedawca* Robotnik gospodarczy Robotnik budowlany Technik prac biurowych* Kasjer handlowy Ślusarz* Fryzjer* Technik ekonomista* Przedstawiciel handlowy Kucharz* Doradca klienta Kelner* Zawody szczególnie nadwyżkowe w powiecie bieruńsko - lędzińskim: Sprzedawca* Robotnik budowlany Robotnik gospodarczy Fryzjer* 34

35 Kucharz* Magazynier Sprzątaczka biurowa Technik prac biurowych* Kierowca operator wózków jezdniowych Widoczna, choć sukcesywnie zmniejszająca się feminizacja bezrobocia. Na koniec grudnia 2014r. biorąc pod uwagę kryterium płci, dominują kobiety, które stanowią w przypadku miasta Tychy 53% ogółu bezrobotnych, a w przypadku powiatu bieruńsko lędzińskiego 55%. Brak związku między posiadanym zawodem, a chęcią podjęcia pracy na stanowisku z nim związanym. Sytuacja ta jest widoczna szczególnie wśród osób posiadających wykształcenie handlowe, oraz wśród osób o takich zawodach jak; ślusarz, krawiec, kucharz i fryzjer gdzie znaczna liczba zarejestrowanych osób nie chce pracować w swoim zawodzie. Wzrost liczby składanych dla miasta Tychy ofert pracy w stosunku do zeszłego roku (w przedziale lipiec grudzień) o 214 ofert. Najwięcej ofert pracy zgłoszonych dla miasta Tychy stanowiły oferty dotyczące pracowników prac prostych, sprzedawców oraz pakowaczy i magazynierów. Wzrost wysokości wskaźnika szansy uzyskania oferty pracy (o 0,25) w mieście Tychy w stosunku do stanu na koniec grudnia 2013r. Wzrost liczby składanych dla powiatu bieruńsko - lędzińskiego ofert pracy w przeciągu 12 miesięcy o 52 oferty. Najwięcej ofert pracy zgłoszonych w powiecie bieruńsko - lędzińskim było związanych z takimi zawodami jak; sprzedawca, kontroler jakości i kierowca samochodu ciężarowego. Wzrost wysokości wskaźnika szansy uzyskania oferty pracy (o 0,06) w powiecie bieruńsko-lędzińskim w stosunku do stanu na koniec 2013r. 35

36 Biorąc pod uwagę niedopasowanie zainteresowań i predyspozycji zawodowych do posiadanego zawodu wyuczonego, potrzebny jest silniejszy związek edukacji i rynku pracy poprzez koordynację działań instytucji oświatowych z instytucjami obsługującymi rynek pracy, między innymi pod kątem działań zwiększających świadomy wybór zawodu. Konieczne jest przede wszystkim wzmocnienie doradztwa zawodowego, w szczególności na etapie wyboru kierunku kształcenia (w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych), który to kierunek oprócz dopasowania do indywidualnych predyspozycji powinien być zgodny z zapotrzebowaniem lokalnego rynku pracy. 36