Eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin i Hongkongu w I półroczu 2015 r.

Transkrypt

1 Eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin i Hongkongu w I półroczu 2015 r. Wersja I Opracowanie: Artur Siejka, Wydział Promocji Handlu i Inwestycji w Pekinie Pekin, listopad

2 Spis treści 1. Streszczenie Eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin Eksport Sekcji I (Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego Eksport Sekcji II (Produkty pochodzenia roślinnego) Eksport Sekcji III (Tłuszcze, oleje pochodzenia zwierzęcego i roślinnego) Eksport Sekcji IV (Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń) Podsumowanie 3. Eksport artykułów rolno-spożywczych do Hongkongu Eksport Sekcji I (Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego) Eksport Sekcji II (Produkty pochodzenia roślinnego) Eksport Sekcji III (Tłuszcze, oleje pochodzenia zwierzęcego i roślinnego) Eksport Sekcji IV (Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń) Podsumowanie Porównanie eksportu artykułów rolno-spożywczych do Chin i Hongkongu oraz innych krajów Azji Wschodniej i Azji Południowo-Wschodniej Załączniki: I. Struktura towarowa eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin II. Struktura towarowa eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski do Hongkongu..21 2

3 1. Streszczenie Chiny i Hongkong są największymi rynkami zbytu dla polskich artykułów rolno-spożywczych w Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Wartość eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin i Hongkongu w I półroczu 2015 r. była zbliżona (Chiny: 59,58 mln EUR; Hongkong: 57,11 mln EUR). Udział artykułów rolno-spożywczych w łącznym eksporcie z Polski do Chin w I połowie 2015 r. wyniósł 6,8%, a do Hongkongu 41,6%. Udział Polski w łącznym eksporcie artykułów rolno-spożywczych z krajów Unii Europejskiej do Chin w I półroczu 2015 r. wyniósł 1,5%. W eksporcie artykułów rolno-spoż. z Polski do Chin w I półroczu 2015 r. dominowały dwie sekcje (94% ogółu) - sekcja I Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego (głównie serwatka, mięso podroby z drobiu oraz mleko i śmietana) oraz sekcja IV Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń (głównie: czekolada i przetwory z kakao oraz wyroby cukiernicze niezawierające kakao). W eksporcie artykułów rolno-spoż. z Polski do Hongkongu w I półroczu 2015 r. dominowała (92% ogółu) sekcja I Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego (głównie podroby jadalne, mięso drobiowe i mięso wieprzowe). W eksporcie artykułów rolno-spoż. z Polski do Chin w ostatnich latach można zauważyć skokowe wzrosty, a następnie spadki eksportu dwóch grup produktów: mięsa wieprzowego w 2013 r. (było to spowodowane dopuszczeniem tego produktu do importu do Chin w 2012 r. i wstrzymaniem dopuszczenia na pocz r.) oraz czekolady i przetworów z kakao w 2014 r.). Łączny eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin za cały 2015 r. można prognozować na poziomie ok. 128 mln EUR. Ta wartość będzie niższa niż w 2014 r., ale powinna zostać utrzymana długoterminowa tendencja tego wzrostu. Duży potencjał na dalszy wzrost eksportu do Chin ma w szczególności mięso i jadalne podroby z drobiu. Nastąpi to najpewniej po dopuszczeniu kolejnych zakładów z Polski do importu do Chin. Inne grupy produktów posiadające szanse na wzrost eksportu to wyroby cukiernicze nie zawierające kakao, czekolada i inne przetwory zawierające kakao oraz soki owocowe i warzywne. Warto rozważyć wzmocnienie przez Polskę promocji produktów rolno-spożywczych, które mogą być łatwo kojarzone z Polską oraz posiadają odpowiednio długą tradycję produkcji - takimi produktami mogą być wódka i miód pitny. Trudno ocenić potencjał eksportu jabłek z Polski po otrzymaniu dopuszczenia na rynek chiński. Przeszkodą może mogą być różne gusta konsumentów w Chinach i niewysoki import jabłek do Chin. 3

4 2. Eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin. Eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin w I półroczu 2015 r. wyniósł 59,58 mln EUR 1 co oznacza, że zmniejszył się o 9,4% w porównaniu do analogicznego okresu w 2014 r., gdy wyniósł 63,7 mln EUR. Udział artykułów rolno-spożywczych w łącznym eksporcie z Polski do Chin w I połowie 2015 r. zmniejszył się do 6,8% z 8,4% w analogicznym okresie 2014 r. Udział Polski w łącznym eksporcie krajów Unii Europejskiej do Chin zmalał w tym czasie z 2,3% do 1,5%. 2 W poprzednich latach eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin wzrastał w latach średnio o ok. 53,4% rocznie, natomiast w 2013 r. o 238,1% (z 66,13 mln do 157,45 mln EUR). W 2014 r. eksport tych produktów wzrósł o kolejne 3,8% - do 163,36 mln EUR (Wykres 1). Wykres 1. Eksport produktów rolno-spożywczych do Chin VI 2015 (dane GUS 1 ) 180,00 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 28,09 42,60 66,13 157,45 163,36 59, I-VI 2015 Eksport art. rolno-spoż z Polski do Chin (w mln EUR) Udział art. rolno-spoż. w łącznym eksporcie z Polski do Chin (w proc.) 45,0% 40,0% 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% Udział artykułów rolno-spożywczych w łącznym eksporcie z Polski do Chin w latach również rósł z 2,3% w 2010 r., 3,2% w 2011 r., 4,9% w 2012 r. do 9,9% w 2013 r. W 2014 r. udział ten nieznacznie zmalał do 9,7%. W polskim eksporcie artykułów rolno-spożywczych do Chin w I półroczu 2015 r. dominowały dwie sekcje CN sekcja I Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego (37,53 mln EUR; spadek o 8% w porównaniu do I półrocza 2014 r.; 63% ogółu eksportu artykułów rolno-spoż. do Chin) oraz sekcja IV Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń (18,45 mln EUR; wzrost o 28%; 31% ogółu) (Wykres 2). 1 Większość danych w niniejszej analizie, w tym tam, gdzie nie są one oznaczone, pochodzi ze źródeł Głównego Urzędu Statystycznego. Inne źródła (np. Eurostat, Euromonitor) zostały zaznaczone odrębnie. 2 Według danych Eurostat udział Polski w łącznym eksporcie krajów Unii Europejskiej do Chin w latach wynosił: 2010 i ,1%, ,4%, ,8%, ,6%. Dla porównania udział Polski w ogólnym eksporcie do krajów Unii Europejskiej w I półroczu 2015 wzrósł z 4,4% do 4,5%. W 2010 wyniósł 3,4%, ,5%, ,9%, 2013 i ,4%. 4

5 Znacząco mniejszy był eksport pozostałych dwóch sekcji sekcji II Produktów pochodzenia roślinnego (3,59 mln EUR; wzrost o 56,3%; 6% ogółu) oraz sekcji III Tłuszcze, oleje pochodzenia zwierzęcego i roślinnego (27,05 tys. EUR; spadek o 89,4%; 0,05% ogółu). 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Wykres 2. Porównanie eksportu trzech głównych sekcji CN artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin w I półroczu 2014 r. i I półroczu 2015 r. (w mln EUR) 2,30 14,41 46,75 3,59 18,45 37,53 I-VI 2014 r. I-VI 2015 r. Produkty pochodzenia roślinnego Gotowe artykuły spoż.; napoje bezalkohol., alkohol i ocet; tytoń Zwierzęta żywe; produkty pochodzenia zwierzęcego 2.1 Eksport Sekcji I Wśród towarów 4 zn CN sekcji I (Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego) na odnotowanie zasługuje eksport: Serwatki i pozostałych produktów mlecz. dosłodz. (16,38 mln EUR, wzrost o 166,4%), Mięsa i jadalnych podrobów z drobiu - świeżych, schłodzonych lub zamrożonych 3 (12,68 mln EUR, wzrost o 258,6%), Mleka i śmietany - zagęszczonych lub dosłodzonych 4 (3,98 mln EUR, spadek o 74,5%) oraz Mleka i śmietany - niezagęszczonych i niesłodzonych (3,31 mln EUR, wzrost o 43,6%). W ostatnim okresie najwyższą dynamikę wzrostu spośród tych produktów odnotowują Mięso jadalne i podroby z drobiu (wzrost o 358,5% w I półroczu 2015 r w porównaniu do analogicznego okresu 2014 r.) oraz Serwatka i pozostałe produkty mleczne dosłodz. (wzrost o 266,4%). Natomiast zauważalny jest brak eksportu w I półroczu 2015 r. Mięsa wieprzowego świeżego, schłodzonego lub zamrożonego, co jest związane wstrzymaniem przez Chiny importu mięsa wieprzowego z Polski w dn. 14 lutego 2014 r. Wartość eksportu tych produktów od 1 stycznia do 14 lutego 2014 r. wyniosła 11,21 mln EUR. Wstrzymanie importu zatrzymało dynamicznie rozwijający się eksport mięsa wieprzowego z Polski do Chin od 2012 r.. W całym 2013 r. Polska eksportowała te produkty o wartości 67,56 mln EUR, co stanowiło aż 42,9% całego eksportu artykułów rolno-spożywczych do Chin. W I półroczu 2015 r. o 74,5% do 3,98 mln EUR zmniejszył się także eksport Mleka i śmietany - zagęszczonych lub dosłodzonych w porównaniu do I półrocza 2014 r. W 2014 r. ta grupa towarów osiągnęła najwyższą wartość eksportu sekcji I. Jest to spowodowane spadkiem cen na rynkach światowych (wielkość eksportu w I półroczu spadła o 32,7%) i wzrostem podaży wewnątrz Chin. 3 Obecnie 5 zakładów produkcyjnych z branży drobiarskiej z Polski posiada niezbędne uprawnienia do importu do Chin, a kolejne 18 zakładów ubiega się o uzyskanie tych uprawnień. 4 Obecnie 71 zakładów produkcyjnych z branży mleczarskiej z Polski posiada niezbędne uprawnienia do importu do Chin. 5

6 2.2 Eksport Sekcji II Eksport sekcji II (Produktów pochodzenia roślinnego), który wyniósł 3,59 mln EUR w I półroczu 2015 r., składał się w 69,4% z dwóch grup towarów: Mąki, grysiku i płatków ziemniaczanych (przed rokiem 2015 zanotowano śladowe ilości eksportu) i Herbaty (dane objęte tajemnica statystyczną). Eksport Owoców mrożonych, Warzyw mrożonych oraz Roślin dla celów perfumeryjnych, farmaceutycznych i owadobójczych wyniósł ok. 180 tys. 280 tys. EUR. Warto odnotować stopniowy spadek eksportu Owoców zamrożonych z Polski do Chin 5. Wartość ich eksportu w I półroczu wyniosła 279,3 tys. EUR, co stanowi spadek o 63,1% w porównaniu z analogicznym okresem 2014 r. Dla porównania w całym 2010 r. ich eksport wyniósł 2,06 mln EUR. 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Wykres 4. Eksport Produktów pochodzenia roślinnego z Polski do Chin I VI 2015 (w mln EUR) I-VI 2015 Rośliny dla celów perfumeryjnych, farmaceutycznych i owadobójczych Warzywa zamrożone Owoce zamrożone 5 Polska posiada obecnie dopuszczenie na import do Chin trzech rodzajów mrożonych owoców truskawki, czarnej porzeczki oraz wiśni/czereśni. 6

7 2.3 Eksport Sekcji III Z uwagi na niska wartość eksportu tej sekcji III (Tłuszcze, oleje pochodzenia zwierzęcego i roślinnego), który wyniósł 27,05 tys., w niniejszej analizie nie jest poddawany analizie. 2.4 Eksport Sekcji IV W sekcji IV (Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń) najbardziej znaczący był eksport następujących grup towarów (4 zn CN): Przetwory spożywcze, gdzie indziej nie wymienione (10,23 mln EUR), Czekolada i inne przetwory spożywcze zawierające kakao (3,12 mln EUR), Wyroby cukiernicze (także biała czekolada), niezawierające kakao (2,09 mln EUR), Ekstrakt słodowy, przetwory z mąki, grysiku i przetwory dla niemowląt (1,06 mln EUR). Mniejszy był eksport Chleba, pieczywa cukierniczego, ciasta, ciastek itp. (350 tys. EUR, wzrost o 240,4%), Soków owocowych i warzywnych (250 tys. EUR, wzrost o 733,8%) oraz Prażonego, dmuchanego ryżu, kukurydzy i płatków (230 tys. EUR, wzrost o 143,9%). Wśród produktów sekcji IV Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń w I półroczu 2015 r. zauważalny jest wzrost eksportu wyrobów cukierniczych (w tym białej czekolady, niezawierających kakao) o 37,2% w latach Należy się spodziewać utrzymania tendencji wzrostu ich eksportu w 2015 r., gdyż w I poł r. ich eksport wyniósł 2,09 mln EUR, co stanowi już 66,3% eksportu z całego zeszłego roku. Od 2013 r. zauważalnie wzrósł także eksport Ekstraktu słodowego, przetworów z mąki, grysiku i przetworów dla niemowląt. W I poł r. ich eksport wyniósł 1,06 mln EUR, co stanowi 57,9% i 64,2% eksportu z lat 2013 i 2014 odpowiednio. 7

8 Zauważalny jest także stosunkowo szybki wzrost eksportu sekcji IV Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń od roku Eksport tych towarów w 2012 r. wzrósł o 27,9% do 5,83 mln EUR, w 2013 r. o 223,2% do 13,01 mln EUR, a w 2014 r. aż o 615,4% do 80,06 mln EUR. W I półroczu 2015 r. eksport sekcji IV wzrósł z kolei o 27,8% w porównaniu do analogicznego okresu 2014 r. Warty odnotowania jest także eksport Czekolady i innych przetworów spożywczych zawierające kakao począwszy od 2013 r. Eksport tych produktów w 2014 wyniósł rekordowe 61,22 mln EUR, co stanowiło aż 37,5% całego eksportu artykułów rolno-spożywczych do Chin. 2.5 Podsumowanie Przekraczający 60 mln EUR eksport mięsa wieprzowego w 2013 r. oraz czekolady i przetworów z kakao w 2014 r. tłumaczy skokowy wzrost całości eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin w 2013 r. i utrzymanie tego poziomu rok później. Jednakże znaczący wzrost i spadek ich eksportu w krótkim czasie utrudnia obserwacje tendencji rozwoju eksportu poszczególnych sekcji i poszczególnych grup produktów (4 zn CN). Wyłączając wartość eksportu mięsa wieprzowego oraz czekolady i przetworów z kakao, w sytuacji gdy wznowienie eksportu pierwszego z nich jest niemożliwe z powodu utrzymania zakazu importu ze strony chińskiej, a powtórzenie wysokiej wartości eksportu drugiego - trudne do oszacowania pozwala łatwiej zaobserwować tendencje rozwoju eksportu pozostałych produktów, których eksport nie rośnie tak gwałtownie (Wykres 6). 100,00 Wykres 6. Łączny eksport artykułów rolno-spoż. z Polski do Chin z wyłączeniem mięsa wieprzowego oraz czekolady i przetworów z kakao I VI 2015 (w mln EUR) 80,00 60,00 40,00 20,00 0, I-VI 2015 Pozostałe artykuły rolno-spożywcze (poza mięsem wieprzowym oraz czekoladą i przetworów zawierających kakao) Mięso wieprzowe świeże schłodzone lub zamrożone Czekolada i inne przetwory spożywcze zawierające kakao Jeżeli chodzi o zmiany udziałów poszczególnych sekcji artykułów rolno-spożywczych eksportowanych z Polski do Chin od 2010 r. warto odnotować stopniowy wzrost udziału sekcji I (Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego) w całym eksporcie artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin w latach (71% w 2010 r, 83,2% w 2011 r., 86,9% w 2012 r. i 89% w 2013 r.) oraz gwałtowny spadek w 2014 r. do 48,5%. W I półroczu 2015 r. w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej ten udział zmniejszył się z 73,4% do 63% (Wykres 7). Z kolei udział Gotowych artykułów spożywczych, napoi bezalkoholowych i alkoholowych, tytoniu w całym eksporcie artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin zmieniał się wprost przeciwnie do udziału sekcji I: w latach malał (15,8% w 2010 r, 10,7% w 2011 r., 8,8% w 2012, 8,3% w 2013 r.), by gwałtowanie 8

9 wzrosnąć o 49% w 2014 r. W I półroczu 2015 r. w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej ten udział wzrósł z 22,6% do 31%. 180,00 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Wykres 7. Eksport sekcji CN art. rolno-spoż. z Polski do Chin I VI 2015 (mln EUR) 4,45 19,96 4,56 35,46 5,83 57,43 3,92 3,82 13,01 140,27 80,06 79,18 3,59 18,45 37, Tłuszcze, oleje pochodzenia zwierzęcego i roślinnego 2014 I-VI 2015 Produkty pochodzenia roślinnego Gotowe artykuły spozywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego Wyżej opisane zmiany w eksporcie z Polski do Chin są w dużym stopniu spowodowane opisanym wcześniej skokowym wzrostem, a następnie spadkiem, eksportu mięsa wieprzowego oraz czekolady i przetworów z kakao. Oddzielenie tych dwóch grup produktów od sekcji pozwala łatwiej zaobserwować tendencje rozwoju eksportu poszczególnych sekcji towarów (Wykres 8). 180,00 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Wykres 8. Eksport sekcji 4 zn CN art. rolno-spoż. z wyłączeniem mięsa wieprzowego oraz czekolady i przetworów z kakao z Polski do Chin I VI 2015 (mln EUR) 4,29 19,96 18,40 4,20 5,17 35,03 39,03 67,53 11,21 61,22 8,52 18,84 72,74 67,97 15,33 37, I-VI 2015 Mięso wieprzowe świeże schłodzone lub zamrożone Czekolada i inne przetwory spożywcze zawierające kakao Produkty pochodzenia roślinnego Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń bez czekolady itp. Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego bez mięsa wieprzowego Na podstawie powyższej analizy przy założeniu, że eksport poszczególnych sekcji CN i artykułów rolnospożywczych (4 zn CN) będzie rozwijał się zgodnie z opisanymi tendencjami i nie wystąpią skokowe spadki lub wzrosty eksportu danych produktów, a eksport czekolady i przetworów z kakao wyniesie w 2015 r. 6,24 mln EUR (wartość eksport II połowy 2015 będzie się równał I połowie roku), łączny eksport artykułów rolno- 9

10 spożywczych z Polski do Chin za cały 2015 r. można oszacować na 128,36 mln EUR 6. W porównaniu do łącznego eksportu artykułów rolno-spożywczych będzie to oznaczało spadek w porównaniu do 2014 r. (Wykres 1), lecz przy wyłączeniu eksportu wieprzowiny i czekolady będzie to oznaczało wzrost (Wykres 5). Rosnąca liczba klasy średniej w Chinach, obawy konsumentów dotyczące bezpieczeństwa produktów rolnospożywczych i związane z tym preferencje kupowania produktów importowanych z jednej strony oraz coraz aktywniejsze działania polskich firm zmierzające do pozyskania kontrahentów na rynku chińskim (m.in. poprzez udział w targach 7 ) oraz działania polskiego rządu zmierzające do promocji całej branży i dopuszczenia kolejnych produktów na rynek chiński - z drugiej, pozwalają z optymizmem patrzeć na rozwój eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin w dłuższej perspektywie. W celu zwiększenia eksportu artykułów rolno-spożywczych do Chin ważna jest także analiza rynku chińskiego i doświadczeń innych eksporterów na ten rynek. Wśród sekcji I (Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego) obecnie największe szanse na zwiększenie wartości eksportu do Chin ma mięso i jadalne i podroby z drobiu. Warto odnotować, że zgodnie ze statystykami Eurostat w I półroczu 2015 r. ponad połowa (56,9%) wartości eksportu drobiu z krajów Unii Europejskiej do Chin pochodziła z Polski. Rozwojowi eksportu tych produktów sprzyja sytuacja u innych eksporterów, w tym Stanów Zjednoczonych, które znacząco zmniejszyły eksport do Chin z powodu wystąpienia przypadków ptasiej grypy. Ponadto można podjąć próby uczynienia z drobiu produktu kojarzonego z Polską (tzw. produktu flagowego) podobnie jak wieprzowina kojarzy się z Australią. Pomoże to w rozwoju eksportu w dłuższej perspektywie oraz zwiększeniu rozpoznawalności Polski jako producenta artykułów rolno-spożywczych. Ta rozpoznawalność jest obecnie zbyt niska. Należy jednak wziąć pod uwagę konkurencję ze strony innych krajów 8. Innymi przykładami produktów w tej sekcji, które mają szanse na zwiększenie eksportu do Chin są mleko i śmietana - w szczególności mleko UHT oraz serwatka. Ponadto z uwagi na duże zapotrzebowanie w Chinach na mleko w proszku dla niemowląt Polscy eksporterzy nabiału powinni podjąć wysiłki w celu uzyskania dopuszczenia do importu do Chin kolejnych wytwórców tych produktów. Obecnie tylko jeden zakład produkcyjny z Polski ma takie zezwolenia. Polscy producenci nabiału powinni także podjąć wysiłki w celu zwiększenia terminu ważności innych produktów mlecznych, jak jogurty, sery, co obecnie jest główną przeszkodą w rozwoju eksportu tych produktów do Chin. Pośród produktów drugiej najważniejszej sekcji - Gotowych artykułów spożywczych, napoi bezalkoholowych i alkoholowych, tytoniu największe szanse na zwiększenie wartości eksportu do Chin mają wyroby cukiernicze nie zawierające kakao oraz czekolada i inne przetwory zawierające kakao oraz soków owocowych i warzywnych w szczególności soków jabłkowych. Po przeprowadzeniu odpowiednich działań marketingowych w Chinach można byłoby liczyć również na wzrost eksportu wódki z Polski, który zmalał do poniżej 300 tys. EUR w 2014 r. 9 Polska jest największym producentem i eksporterem wódki w Unii Europejskiej, lecz jedynie 7 eksporterem ze Wspólnoty do Chin. 6 Obliczone na podstawie wartości CAGR (tzw. złożona stopa wzrostu rocznego) dla wartości eksportu artykułów rolnospoż. z Polski do Chin w latach z wartością eksportu czekolady i przetworów z kakao w 2015 r. na poziomie 6,24 mln EU. 7 Liczba polskich firm biorących udział w targach spożywczych w tragach SIAL w Szanghaju w maju br. wyniosła ponad 110 i ustępowała tylko Stanom Zjednoczonym. 8 W 2014 r. Polska eksportowała do Chin 6,47 tys. ton drobiu (dla porównania Brazylia 24,8 tys. ton dane Brazylijskiego Stowarzyszenia Białka Zwierzęcego ABPA). 9 Można założyć, że potencjał eksportowy wódki z Polski, wykorzystując tradycję produkcji tego trunku, nie jest mniejszy niż Szwecji. Zgodnie z danymi Eurostat Szwecja eksportuje do Chin wódkę o wartości ok. 1,5 mln EUR rocznie (najprawdopodobniej głównie markę Absolut). 10

11 Podobnie jak w przypadku drobiu promocja wódki powinna służyć wzrostowi rozpoznawalności Polski w Chinach. Chińscy konsumenci szczególnie cenią produkty, z którymi związane są bogate tradycje i długa historia, a historia wódki w Polsce sięga XV w. Produktem spełniającym te kryteria jest także miód pitny. Jednocześnie warto zastanowić się nad potencjałem eksportu do Chin świeżych owoców głównie jabłek, o których dopuszczenie na rynek chiński stara się polski rząd. Doświadczenia innych krajów Unii Europejskiej, które posiadają odpowiednie zezwolenia 10, chińskie dane dotyczące produkcji i importu jabłek 11 oraz inne wymagania jakościowe i odmianowe chińskich konsumentów względem jabłek 12 wskazują, że potencjał eksportowy tych produktów z Polski do Chin prawdopodobnie może nie być zbyt wysoki. Aby zwiększyć szanse na długoterminowy wzrost eksportu jabłek z Polski do Chin, należałoby w krótkiej perspektywie dostosowywać produkcję do preferencji konsumentów w Chinach, a w dłuższej perspektywie podejmować działania w celu zmiany tych preferencji Francja eksportowała w 2014 r. do Chin 3,7 tys. ton jabłek o wartości 1,6 mln (dane Eurostat). Francja jest jedynym krajem Unii Europejskiej, który posiada dopuszczenie na import jabłek do Chin. 11 Chiny są największym producentem jabłek na świecie, z roczną produkcją na poziomie ok. 38 mln ton (dane Chinese Fruit Exporting Association). W 2014 r. Chiny eksportowały 970 tys. ton jabłek (spadek o 5% w ciągu roku) i importowały 60 tys. ton (spadek o 20%) (dane Euromonitor). 12 W Polsce produkuje się stosunkowo więcej odmian jabłek dwukolorowych, kwaskowatych (słodko-kwaskowatych) i miękkich. Chińscy konsumenci preferują odmiany jednokolorowe, słodkie i twarde (chrupiące). 13 Elementem tego działania jest realizowana m.in. w Chinach 3-letnia kampania promocyjno-informacyjna pt. "Europejskie Jabłka Dwukolorowe. 11

12 3. Eksport artykułów rolno-spożywczych do Hongkongu 14. Eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do Hongkongu w I półroczu 2015 wyniósł 57,11 mln EUR tym samym wzrósł o 10,7% w porównaniu do analogicznego okresu w 2014 r., kiedy wyniósł 51,58 mln EUR. Udział artykułów rolno-spożywczych w łącznym eksporcie z Polski do Hongkongu wzrósł w tym czasie z 32,6% do 41,6%. Po znaczącym wzroście (o 40%) eksportu w 2011 r., w latach eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do Hongkongu był stabilny i utrzymywał się na poziomie ok. 71 mln EUR. Natomiast w 2014 r. eksport wzrósł o 113,5% do 146,38 mln EUR. Udział artykułów rolno-spożywczych w łącznym eksporcie w latach malał (z 34,7% w 2010 r. do 32,1% w 2011 r. i do 18,1% w 2012 r.). W 2013 r. nieznacznie wzrósł do 19,1%, a w 2014 r. już znacząco do 34,9 % (Wykres 9). 180,00 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Wykres 9. Eksport artykułów rolno-spożywczych do Hongkongu VI ,56 74,45 70,86 68,55 146,38 57, I-VI 2015 Eksport art. rolno-spoż z Polski do Hongkongu (w mln EUR) Udział art. rolno-spoż. w łącznym eksporcie z Polski do Hongkongu (w proc.) 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 92% eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski do Hongkongu stanowiły produkty tylko z jednej sekcji CN I Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego (51,98 mln EUR, wzrost o 10% w porównaniu do I półrocza 2014 r.) (Wykres 10). Znacząco mniej, bo 6,1% eksportu, stanowiły produkty z kolejnej sekcji - IV Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń (3,47 mln EUR, spadek o 15,4%). Eksport sekcji II Produktów pochodzenia roślinnego z Polski do Hongkongu wyniósł z kolei 980 tys. EUR (1,7% udziału; wzrost o 11,6%). Natomiast na sumę 50 tys. EUR Polska wyeksportowała produkty z sekcji III - Tłuszcze, oleje pochodzenia zwierzęcego i roślinnego; prod. ich rozkładu. Wcześniej nie zanotowano eksportu tych produktów. 14 Hongkong jest tzw. Specjalnym Regionem Administracyjnym Chin i posiada autonomię w polityce handlowej. Z tego powodu statystyki handlowe dla Chin i Hongkongu są prowadzone niezależnie. Aby jednak podkreślić przynależność Hongkongu do Chin w tym rozdziale używa się rozróżnienie na Hongkong i Chiny Kontynentalne. Określenie Chiny Kontynentalne znaczy to samo co Chiny z wyłączeniem Hongkongu (w przeszłości obszar Hongkongu ograniczał się do wyspy o tej nazwie). 12

13 60,00 50,00 40,00 Wykres 10. Eksport artykułów rolno-spoż. z Polski do Hongkongu IV VI 2015 (w mln EUR) 0,98 0,88 3,46 4,10 51,97 47,25 30,00 20,00 10,00 0,00 I-VI 2014 r. I-VI 2015 r. Produkty pochodzenia roślinnego Gotowe artykuły spozywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń Zwierzęta żywe; produkty pochodzenia zwierzęcego 3.1 Eksport Sekcji I 81,1% produktów I sekcji CN (Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego) stanowił wyłącznie jeden dział CN: Mięso i podroby jadalne (41,63 mln EUR, wzrost o 8,7%). Udział eksportu Produktów pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej nie wymienionych (podroby zwierzęce itp.) wyniósł w I półroczu 2015 r. 18,4% (9,58 mln EUR; wzrost o 11,9%), a Produktów mleczarskich, jaj, miodu naturalnego i pozostałych jadalnych produktów pochodzenia zwierzęcego 1,5% (758,4 tys. EUR, wzrost o 97%). Wśród produktów towarów 4 zn CN na odnotowanie zasługuje eksport: Mięsa i jadalnych podrobów z drobiu - świeżych, schłodzonych lub zamrożonych (15,46 mln EUR, wzrost o 13,4%), Podrobów jadalnych świeżych, schłodzonych lub zamrożonych (11,92 mln EUR, wzrost o 13,0%), Mięsa wieprzowego świeżego schłodzonego lub zamrożonego (8,49 mln EUR, spadek o 38,6%) oraz Jelit, pęcherzy i żołądków zwierzęcych (7,50 mln EUR, wzrost o 35,7%). 50 Wykres 11. Eksport Zwierzęt żywych i produktów pochodzenia zwierzęcego z Polski do Hongkongu I VI 2015 (w mln EUR) I-VI 2015 Jelita, pęcherze i żołądki zwierzęce Mięso wieprzowe świeże schłodzone lub zamrożone Podroby jadalne świeże, schłodzone lub zamrożone Mięso i jadalne podroby z drobiu - świeże, schłodzone lub zamrożone 13

14 W ostatnim okresie szczególnie zauważalny jest spadek eksportu Mięsa wieprzowego świeżego schłodzonego lub zamrożonego do Hongkongu. W 2014 r. wyniósł on 43,76 mln EUR, a w I półroczu 2015 r. jedynie 8,49 mln EUR 15. Najwyższą dynamikę wzrostu eksportu spośród tych produktów mają Jelita, pęcherze i żołądki zwierzęce (w 2011 r. wzrost o 45,4%, w 2012 r. o 73,4%, w 2013 r. 49,1%. W 2014 r. wartość ich eksportu zmalała o 0,5%, ale w I półroczu 2015 r., w porównaniu do analogicznego okresu 2014 r., ponownie wzrosła o 35,7%. 3.2 Eksport Sekcji II Z uwagi na niska wartość eksportu tej sekcji II (Produktów pochodzenia roślinnego), który wyniósł 980 tys. EUR, w niniejszej analizie nie jest poddawany analizie. 3.3 Eksport Sekcji III Z uwagi na niska wartość eksportu tej sekcji III (Tłuszcze, oleje pochodzenia zwierzęcego i roślinnego), który wyniósł 50 tys. EUR, w niniejszej analizie również nie jest poddawany analizie. 3.4 Eksport Sekcji IV W sekcji IV Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń najbardziej znaczący był eksport następujących grup towarów (4 zn CN): Przetwory spożywcze, gdzie indziej nie wymienione (10,23 mln EUR), Czekolada i inne przetwory spożywcze zawierające kakao (1,36 mln EUR), Chleb, pieczywo cukiernicze, ciasto, ciastka itp. (725,5 tys. EUR) Wyroby cukiernicze (także biała czekolada), niezawierające kakao (623,8 tys. EUR). Odnotowano także eksport Przetwory i konserwy z mięsa, drobiu, dziczyzny (szynki i łopatki) (229 tys. EUR) oraz Dżem, marmolady, galaretki, przeciery owocowe lub orzechowe (95 tys. EUR). 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Wykres 12. Eksport gotowych artykułów spożywczych, napoi bezalkoholowych i alkoholowych oraz tytoniu z Polski do Hongkongu I VI 2015 (w mln EUR) I-VI 2015 Cygara, cygaretki i papierosy Dżem, marmolady, galaretki, przeciery owocowe lub orzechowe Przetwory i konserwy z mięsa, drobiu, dziczyzny (szynki i łopatki) Wyroby cukiernicze (także biała czekolada), niezawierające kakao Chleb, pieczywo cukiernicze, ciasta, wafle itp. Czekolada i inne przetwory spożywcze zawierające kakao 15 W przeciwieństwie do Chin Kontynentalnych Hongkong wstrzymał import mięsa wieprzowego z Polski wyłącznie z terenów objętych przypadkami ASF. 14

15 3.5 Posumowanie Udział poszczególnych sekcji CN artykułów rolno-spożywczych w eksporcie do Hongkongu utrzymuje się w ostatnich latach na podobnym poziomie. Udział I sekcji CN (Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego) nieznacznie zmalał z 94,2% do 92,9%, udział IV sekcji CN (Gotowe artykuły spożywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń) waha się w przedziale od 5,5% do 7,5% w zależności od roku. Udział II sekcji CN (Produktów pochodzenia roślinnego), wzrósł natomiast z 0,7% do 1,7%. Z kolei udział sekcji III (Tłuszcze, oleje pochodzenia zwierzęcego i roślinnego; prod. ich rozkładu) jest zbyt marginalny. 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Wykres 13. Eksport artykułów rolno-spoż. z Polski do Chin I VI 2015 (w mln EUR) 2,36 43,88 6,26 4,10 5,20 69,59 63,25 62,16 8,62 135,94 4,10 51, I-VI 2015 Produkty pochodzenia roślinnego Tłuszcze, oleje pochodzenia zwierzęcego i roślinnego Gotowe artykuły spozywcze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe, tytoń Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego Fakt, że duża część importowanych przez Hongkong artykułów rolno-spożywczych jest reeksportowana, utrudnia analizę produktów, których eksport do Hongkongu ma szansę rozwoju. Pod uwagę należy wziąć także stosunkowo niedużą liczbę mieszkańców i tym samym konsumentów mieszkających w Hongkongu. Badanie rynku dotyczące dostępności polskich artykułów spożywczych sprzedawanych w sklepach detalicznych w Hongkongu pokazuje, że jest ona marginalna. Z powodu wzrostu eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski do Hongkongu w I półroczu 2015 o 10,7% w porównaniu do analogicznego okresu 2014 r., można się spodziewać, że eksport za cały 2015 r. będzie wyższy niż w 2014 r. Hongkong trzeba traktować jako obiecujący rynek dla polskich produktów w szczególności produktów nabiałowych takich jak jogurty, mleko i sery, wyrobów cukierniczych niezawierających kakao oraz czekolady i innych przetworów z kakao. Dlatego polscy producenci i eksporterzy powinni podjąć odpowiednie wysiłki w celu nawiązania kontaktu zwłaszcza z sieciami detalicznymi na obszarze Hongkongu. 15

16 4. Porównanie eksportu artykułów rolno-spożywczych do Chin i Hongkongu oraz innych krajów Azji Wschodniej i Azji Południowo-Wschodniej. W latach wartość eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski do Hongkongu niż do Chin Kontynentalnych (o 65,8% w 2010 r., 74,8% r., 7,2% w 2012 r.). W 2013 r. z kolei eksport do Chin Kontynentalnych znacząco przewyższył ten do Hongkongu aż o 129,7%. W 2014 r. ta różnica zmalała do 11,6%. W I połowie 2015 r. eksport do Chin był wyższy o 4,3% była wyższy niż do Hongkongu (Wykres 14). 180,00 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Wykres 14. Porównanie eksportu artykułów rolno-spożywczych do Chin i Hongkongu I półrocze 2015 (w mln EUR) 157,45 163,36 28,09 46,56 42,60 74,45 70,86 66,13 68,55 146,38 59, r. 2011r. 2012r. 2013r. 2014r. I-VI 15r. Chiny Kontynentalne Hongkong 57,11 Większe rozbieżności w eksporcie artykułów rolno-spożywczych do Chin i Hongkongu można zauważyć analizując ich udział w łącznym eksporcie. W przypadku Chin Kontynentalnych ten udział jest znacząco niższy (niecałe 10%) niż w przypadku Hongkongu (ponad 40% w zeszłym roku). W przypadku Hongkongu, którego terytorium jest zamieszkiwane przez ok. 7,2 mln mieszkańców, duża część importowanych artykułów rolno-spożywczych jest reeksportowana. Według danych Hongkongu w 2014 r. reeksportowane było 28% importowanej przetworzonej żywności i napojów, czyli 7 mld USD z wartości łącznego importu artykułów rolno-spoż mld USD. Eksport artykułów rolno-spożywczych do Chin i Hongkongu w I półroczu 2015 r. był najwyższy w porównaniu do pozostałych krajów Azji Wschodniej i Azji Południowo-Wschodniej (Wykres 15). Jedynie eksport do Wietnamu osiągnął przybliżoną wartość (51,42 mln EUR). Eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do pozostałych krajów regionu nie przekroczył 20 mln EUR. Oprócz Wietnamu i Japonii, eksport artykułów rolno-spożywczych do pozostałych krajów regionu utrzymuje się na stosunkowo stabilnym poziomie. W I połowie 2015 r. eksport do Wietnamu wzrósł aż o 57,2% w porównaniu do analogicznego okresu 2014 r. W ciągu całego 2014 r. polscy eksporterzy artykułów rolnospożywczych wysłali tam towary na łączną sumę 66,3 mln EUR, a rok wcześniej za 55,4 mln EUR. Kolejne możliwości eksportu powinny przyjść wraz z podpisaniem umowy o wolnym handlu między Unią Europejska a Wietnamem, które planowane jest jeszcze w tym roku. 16

17 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Wykres 15. Eksport artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin i Hongkongu oraz innych krajów Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej w I półroczu 2015 (w mln EUR) 59,58 57,11 51,42 16,01 13,38 11,11 7,34 6,67 4,76 Z kolei w przypadku Japonii w I półroczu 2015 r. zauważalny jest spadek polskiego eksportu do tego kraju o 46,6% do 11,11 mln EUR. Wiele wskazuje na to, że trudno będzie powtórzyć wartość eksport z 2012 r. i 2013 r. (wyniósł on wtedy odpowiednio 105,3 mln EUR i 99,3 mln EUR). Podsumowując analizę należy stwierdzić, że Chiny i Hongkong - traktując osobno jako dwa obszary celne, lub razem - jako jedno państwo, są najważniejszymi rynkami dla polskich artykułów rolno-spożywczych w Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Dalszy wzrost eksportu tych produktów do Chiny i Hongkongu w dużej mierze będzie zależał od odpowiedniego dostosowania struktury towarowej do gustów chińskich konsumentów. W tym zakresie może pomóc wsparcie dla chińskich inwestycji w sektorze rolno-spożywczym w Polsce. Przedsiębiorcy z Chin mają większe rozeznanie nt. preferencji chińskich konsumentów i ewentualnie mogą pomóc w staraniach nad dopuszczeniem danych produktów na rynek chiński. Handel Polski z Chinami, szczególnie w analizowanej grupie towarowej wymaga również orientacji na regiony/prowincje. Warto w tym celu wykorzystać powiązania polskich regionów z prowincjami Chin. 17

18 I. Dane eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski do Chin (w EUR). Kod 4 zn CN I-VI 2014 I-VI 2015 Dynamika '0106 Pozostałe zwierzęta żywe 0,00 0,02 0,19 0,41 20,161 '0202 Mięso wołowe zamrożone Mięso wieprzowe świeże, schłodzone lub '0203 zamrożone Podroby jadalne świeże, schłodzone lub '0206 zamrożone Mięso i jadalne podroby z drobiu - świeże, '0207 schłodzone lub zamrożone Tłuszcz wieprzowy i drobiowy świeży, schłodzony, zamrożony, solony, suszony, '0209 wędzony Ryby świeże lub schłodzone z wyjątkiem '0302 filetów '0303 Ryby zamrożone, z wyjątkiem filetów Filety i inne mięso z ryb świeże, schłodzone '0304 lub zamrożone Ryby suszone, solone, wędzone; mączka '0305 rybna do jedzenia Mleko i śmietana, niezagęszczone, '0401 niedosłodzone Mleko i śmietana, zagęszczone lub '0402 dosłodzone Przetwory mleczne sfermentowane lub zakwaszone, także zagęszczone lub '0403 dosłodzone Serwatka, także zagęszczona lub dosłodzona i pozostałe produkty mleczne '0404 dosłodzone Masło i inne tłuszcze i oleje otrzymane z '0405 mleka '0406 Sery i twarogi '0407 Jaja '0409 Miód naturalny Jadalne produkty zwierzęce, gdzie indziej nie '0410 wymienione '0504 Jelita, pęcherze i żołądki zwierzęce '0505 Puch, pierze i odpady '0506 Kości nieobrobione, proszek i odpadki Produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie '0511 indziej niewymienione '0602 Rośliny żywe, sadzonki, zrazy i grzybnia 0604 Liście, gałęzie, mchy, trawy świeże i suszone Warzywa strączkowe, także łuskane, świeże 0708 lub schłodzone Warzywa oprócz strączkowych, grzyby '0709 uprawne, szparagi, oliwki '0710 Warzywa zamrożone Warzywa suszone całe i cięte dalej '0712 nieprzetworzone '0713 Warzywa strączkowe suszone, łuskane '0808 Jabłka, gruszki i pigwy świeże Inne owoce świeże: truskawki, maliny, '0810 porzeczki, jagody '0811 Owoce zamrożone Owoce suszone(inne niż objęte pozycjami do 0806) Skórki owoców cytrusowych lub melonów, świeże, zamrożone, suszone lub 0814 zakonserwowane '0901 Kawa, substytuty zawierające kawę naturalną 1,09 0,00 0,00 20,70 131,41 0,00 433, , , ,90 231, , , , ,62 121,48 475, , , , , ,39 258,6% 0,00 0,00 0,03 70,18 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,00 0,01 0,00 0,00 b.d b.d b.d 583,56 8,86 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 297,69 66,80 23,73 269,18 122,29 0,00 0,00 6,52 13,27 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,00 241, , , , ,75 43,6% 38, ,43 939, , , , ,86-74,5% 0,03 0,10 0,11 79,26 184, , , , , , , ,92 166,4% 0,02 0,00 0,00 0,02 690,25 470,53 60,37 0,78 87,70 349,50 0,00 0,00 0,00 339,99 0,00 b.d b.d b.d 0,37 0,01 0,17 91,43 116,78 66,93 14,70 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 8935, , , , , , ,03 941, ,04 17,15 28,92 0,00 145,56 976,16 153,74 153,74 0,00 0,0% 670, , ,55 309,93 8,84 28,95 29,77 64,23 69,38 82,45 0,08 0,76 0,84 0,00 0,17 b.d b.d b.d b.d b.d b.d b.d b.d 0,53 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 0,61 5,74 0,52 2,92 62,19 0,00 183,43-63,87 28,07 0,01 0,00 0,00 b.d b.d b.d 0,00 2,14 0,61 0,00 1,96 0,00 0,00 0,00 0,00 0,77 b.d b.d b.d 0,00 0,00 0,00 9,00 0,00 b.d b.d b.d 2056,07 957,27 598, , ,34 757,26 279,37-63,1% 0,00 0,00 22,46 17,26 25,72 b.d b.d b.d b.d b.d 0,00 1,27 0,00 76,03 5,47 18

19 '0902 Herbata '0903 Maté (herbata paragwajska) Pieprz, owoce z rodzaju capsicum lub '0904 pimenta, suszone lub mielone '0905 Wanilia '0906 Cynamon i kwiaty cynamonowca '0907 Goździki (całe owoce, kwiaty i szypułki) Gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy i '0908 kardamony Nasiona anyżku, badianu, kopru, kolendry, '0909 kminu lub kminku, jagody jałowca Imbir, szafran, kurkuma, tymianek, liście laurowe, curry i pozostałe przyprawy '0910 korzenne '1101 Mąka pszenna lub z meslin '1102 Mąka ze zbóż innych niż pszenica lub meslin '1103 Kasze, mączki i grysiki ze zbóż Ziarna zbóż obrobione w inny sposób (np. Łuszczone, miażdżone, płatkowane, '1104 perełkowane, śrutowane) '1105 Mąka, grysik i płatki ziemniaczane '1108 Skrobie; inulina '1207 Nasiona bawełny, sezamu, maku i inne '1209 Nasiona, owoce i zarodniki, siewne Rośliny dla celów perfumeryjnych, '1211 farmaceutycznych i owadobójczych Chleb świętojański, algi, buraki i trzcina '1212 cukrowa '1213 Słoma i plewy zbóż Szelak; gumy naturalne, żywice, gumożywice '1301 i balsamy '1302 Soki i ekstrakty roślinne Produkty roślinne, gdzie indziej nie '1404 wymienione Tłuszcze i oleje, ich frakcje, z ryb lub ssaków '1504 morskich '1507 Olej sojowy i jego frakcje '1509 Oliwa i jej frakcje Olej słonecznikowy, szafranowy, bawełniany i '1512 ich frakcje Olej kokosowy, z ziaren palmy, babassu i ich '1513 frakcje Olej rzepakowy, rzepikowy, gorczycowy i ich '1514 frakcje Pozostałe nielotne tłuszcze i oleje roślinne i '1515 ich frakcje Tłuszcze i oleje zwierzęce i roślinne '1516 częściowo lub całkowicie przetworzone Margaryna; jadalne produkty z tłuszczów i '1517 olejów roślinnych i zwierzęcych Tłuszcze i oleje zwierzęce lub roslinne, ich '1518 frakcje przetworzone '1520 Gliceryna surowa, wody i ługi glicerynowe Woski roślinne, wosk pszczeli, inne woski '1521 owadzie '1601 Kiełbasy, wyroby z mięsa, podrobów Przetwory i konserwy z mięsa, drobiu, '1602 dziczyzny (szynki i łopatki) Ryby przetworzone i zakonserwowane; '1604 kawior Cukier trzcinowy, buraczany, chemicznie '1701 czysta sacharoza, w postaci stałej Cukry inne - laktoza, glukoza, syropy, miód '1702 sztuczny; karmel 0,01 463, , , ,40 0,00 0,00 0,00 0,14 0,01 0,00 0,00 0,02 26,10 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,00 0,00 0,75 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,00 0,16 0,00 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,00 0,36 0,00 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,00 0,06 0,00 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,01 0,00 25,85 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,00 0,00 0,02 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,09 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 0,01 0,00 0,00 1,38 0,88 0,00 0,00 21,51 8,44 17,67 105,44 0,00 0,00 0,00 21, ,20 712,14 755,72 391,52 0,00 12,76 104,39 0,00 253,94 437,09 0,06 1,39 0,88 0,20 10,38 172,55 123,66 265,03 381,16 196,05 150,62 178,47 18,5% 32,12 19,63 23,11 131,99 2,24 0,00 0,00 0,00 0,00 62,46 0,00 0,00 0,00 10,35 0,00 b.d b.d b.d 84,58 114,92 68,31 85,56 95,09 43,89 64,97 48,1% 0,00 0,00 0,00 0,00 12,94 0,00 0,00 0,67 162,79 25,66 b.d b.d b.d 1,74 1,78 0,00 2,01 0,00 b.d b.d b.d 1,12 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 1,69 0,00 0,00 0,00 2,22 0,00 0,00 0,18 0,00 0,41 b.d b.d b.d 6,97 2,44 1,30 2,61 0,03 8,48 5,41 3,22 3,72 2,43 b.d b.d b.d 12,96 5,75 9,02 13,83 14,13 2,28 2,45 0,00 0,00 2,52 b.d b.d b.d 0,00 0,00 0,00 0,00 0,09 0,00 0,09-0,00 0,00 0,00 67,20 252,49 3,16 1,56 4,73 1,30 1,13 0,00 0,00 0,00 0,74 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,89 0,00 0,63 0,12 b.d b.d b.d 0,01 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 1691,61 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 6,06 1,96 0,92 0,00 0,00 b.d b.d b.d 19

20 '1704 Wyroby cukiernicze (także biała czekolada), niezawierające kakao '1802 Odpady kakaowe 1805 Proszek kakaowy niesłodzony Czekolada i inne przetwory spożywcze '1806 zawierające kakao Ekstrakt słodowy; przetwory z mąki, grysiku, '1901 przetwory dla niemowląt Ciasto makaronowe, także gotowane lub '1902 nadziewane, ravioli itp.; kuskus '1904 Prażony, dmuchany ryż, kukurydza, płatki itp. Chleb, pieczywo cukiernicze, ciasta, ciastka, '1905 wafle, itp. '2001 Marynaty warzywne i owocowe '2002 Pomidory konserwowane bez octu Warzywa (z wyj. Pomidorów) przetworzone i '2005 zakonserwowane bez octu, niezamrożone Dżem, marmolady, galaretki, przeciery '2007 owocowe lub orzechowe Pozostałe zakonserwowane owoce i '2008 warzywa '2009 Soki owocowe i warzywne Ekstrakty, esencje, koncentraty kawy, '2101 herbaty; namiastki kawy '2102 Drożdże; proszek do pieczenia '2103 Sosy; mieszanki przyprawowe; musztarda '2104 Zupy, buliony i przetwory z nich '2105 Lody Przetwory spożywcze, gdzie indziej '2106 niewymienione ani niewłączone Wody mineralne naturalne i sztuczne bez '2201 cukru Wody mineralne i gazowane słodzone lub '2202 aromatyzowane '2203 Piwo '2204 Wino ze świeżych winogron '2205 Wermut, inne wina aromatyzowane '2206 Inne napoje fermentowane Alkohol etylowy nieskażony o mocy 80%, '2207 alkohol etylowy skażony Wódki, likiery, inne napoje alkoholowe o '2208 mocy poniżej 80% Mąki, grysiki z mięsa, podrobów, ryb i '2301 skorupiaków na paszę Otręby, śruta, inne produkty obróbki zbóż i '2302 roślin strączkowych Makuchy i inne pozostałości stałe z ekstrakcji '2306 pozostałych tłuszczów lub olejów roślinnych Materiały roślinne, odpady, produkty uboczne, do karmienia zwierząt, gdzie indziej '2308 niewymienione '2309 Gotowa karma dla zwierząt '2402 Cygara, cygaretki i papierosy 848, , , , ,04 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 31,94 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 164,67 361,33 658, , ,26 70,68 621,29 267, , ,35 13,00 123,38 144,55 65,31 72,96 10,07 5,25 98,65 230,41 340,83 96,02 234,20 143,9% 589,31 700,33 519,59 644,89 564,37 102,95 350,40 240,4% 0,22 0,00 10,74 2,27 0,01 68,45 0,00 0,00 2,23 0,01 40,10 65,20 53,05 40,97 0,01 40,44 88,01 102,25 40,08 76,13 51,33 41,79-18,6% 36,47 121,86 69,95 76,00 222,75 77,49 698,27 306,41 241,28 366,09 29,52 246,17 733,8% 57,86 41,66 105,63 61,13 188,47 1,45 9,47 0,00 11,95 0,00 b.d b.d b.d 0,01 0,91 3,27 97,70 33,14 69,81 166,48 48,68 27,94 0,10 0,00 0,00 0,00 11,69 25,86 50,21 181,36 205, , , , ,22 75,5% 0,06 0,00 47,67 97,44 0,02 19,41 17,60 75,48 180,52 188,43 161,18 140,38-12,6% 6,01 0,18 52,08 406,39 365,46 32,72 0,00 21,55 111,97 12,52 0,00 38,05-4,41 0,00 5,13 0,00 0,00 0,00 0,01-28,86 0,04 89,93 10,98 36,38 0,00 0,17 0,26 0,00 0,06 b.d b.d b.d 476,54 175,44 537,02 445,69 263,85 121,45 156,63 29,0% 0,00 22,05 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,00 0,00 20,68 8,33 0,00 59,87 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 0,00 0,00 58,34 34,08 8,67 14,93 2,48 0,02 0,30 222,67 0,29 0,48 0,06 0,07 0,00 20

21 II. Dane eksportu artykułów rolno-spożywczych z Polski do Hongkongu. Kod 4 zn CN 2010 [EUR] 2011 [EUR] 2012 [EUR] 2013 [EUR] 2014 [EUR] '0106 Pozostałe zwierzęta żywe 0,00 0,00 0,29 2,99 5,78 '0201 Mięso wołowe świeże lub schłodzone 0,00 25,46 0,00 0,00 81,43 I-VI 14r. [EUR] I-VI 15r. [EUR] Dynamika '0202 Mięso wołowe zamrożone 0,23 37,83 17,21 147, ,60 Mięso wieprzowe świeże, schłodzone lub '0203 zamrożone 3444, , , , , , ,79-38,6% '0206 Podroby jadalne świeże, schłodzone lub zamrożone 8760, , , , , , ,45 13,0% Mięso i jadalne podroby z drobiu - świeże, '0207 schłodzone lub zamrożone 27186, , , , , , ,24 13,4% Tłuszcz wieprzowy i drobiowy świeży, schłodzony, zamrożony, solony, suszony, '0209 wędzony 2,47 62,59 2,86 11,28 66,19 '0210 Mięso i podroby solone, suszone i wędzone 7,68 0,00 0 1,97 0,33 Filety i inne mięso z ryb świeże, schłodzone '0304 lub zamrożone 0,00 0,00 0,01 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0306 Skorupiaki żywe, świeże, schłodzone, zamrożone, suszone, solone, gotowane, mączka do spożycia 0,12 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0307 Mięczaki, wodne bezkręgowce żywe, mrożone, konserwowane oraz mączki itp. 0,11 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d Mleko i śmietana, niezagęszczone, '0401 niedosłodzone 0,01 0,00 17,67 1,04 25,25 Mleko i śmietana, zagęszczone lub '0402 dosłodzone 1,32 0,00 0,00 21,05 197,54 Przetwory mleczne sfermentowane lub zakwaszone, także zagęszczone lub '0403 dosłodzone 30,11 195,52 240,30 251,78 304,58 '0404 Serwatka, także zagęszczona lub dosłodzona i pozostałe produkty mleczne dosłodzone 0,00 23,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0405 Masło i inne tłuszcze i oleje otrzymane z mleka 0,00 0,00 0,00 0,00 74,26 b.d b.d b.d '0406 Sery i twarogi 142,35 630,81 215,84 350,65 519,91 '0407 Jaja 732, ,50 223,49 23,67 0,00 '0409 Miód naturalny 0,00 0,00 0,00 0,00 0,43 '0504 Jelita, pęcherze i żołądki zwierzęce 3360, , , , , , ,53 35,7% 0505 Puch, pierze i odpady b.d b.d b.d b.d b.d '0506 Kości nieobrobione, proszek i odpadki 127,50 274,52 373,48 638, ,03 513,88 441,61-14,1% 0507 Kość słoniowa, skorupy żółwi, rogi itp., nieobrobione 23,16 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0510 Ambra szara, strój bobrowy, cybet, piżmo, kantarydyna, żółć stosowane w farmacji 0,00 0,00 0,00 0,00 1,54 b.d b.d b.d Produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie '0511 indziej niewymienione 54,60 72, , , ,24 '0602 Rośliny żywe, sadzonki, zrazy i grzybnia 0,00 0,00 1,29 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0703 Cebula, szalotka, czosnek, pory i inne warzywa cebulowe, świeże lub schłodzone 0,25 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0704 Kapusta, kalafiory, kalarepa, kapusta włoska i podobne, świeże lub schłodzone 0,10 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0705 Sałata i cykoria, świeże lub schłodzone 0,03 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d Marchew, buraki, selery, inne korzenie '0706 jadalne, świeże lub schłodzone 0,04 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0707 Ogórki i korniszony świeże lub schłodzone 0,02 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d Warzywa oprócz strączkowych, grzyby '0709 uprawne, szparagi, oliwki 0,29 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0710 Warzywa zamrożone 0,04 0,00 30,68 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0713 Warzywa strączkowe suszone, łuskane 0,01 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d Orzechy kokosowe, brazylijskie, nerkowca, '0801 świeże lub suszone 0,00 0,00 0,00 0,00 2,53 Orzechy świeże lub suszone laskowe, '0802 włoskie, migdały 0,00 0,00 0,00 0,00 32,81 21

22 '0805 Owoce cytrusowe świeże lub suszone 0,072 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0806 Winogrona świeże lub suszone 0,00 0,00 0,00 0,00 43,97 16,31 0,00 0,0% '0808 Jabłka, gruszki i pigwy świeże 0,04 12,22 0,00 0,00 277,40 0,00 55, Morele, wiśnie, brzoskwinie, śliwki i owoce tarniny świeże 0,00 0,00 0,00 0,00 1,48 b.d b.d b.d Owoce suszone(inne niż objęte pozycjami ' do 0806) 0,00 0,00 0,00 0,00 52,40 Kawa, substytuty zawierające kawę '0901 naturalną 1,01 0,00 0,00 1,17 18,47 '0902 Herbata 0,00 232,24 415,82 411,54 462,78 217,41 387,13 78,1% '0904 Pieprz, owoce z rodzaju capsicum lub pimenta, suszone lub mielone 0,01 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '0910 Imbir, szafran, kurkuma, tymianek, liście laurowe, curry i pozostałe przyprawy korzenne 0,05 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '1006 Ryż 0,36 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '1101 Mąka pszenna lub z meslin 0,60 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '1103 Kasze, mączki i grysiki ze zbóż 0,00 0,00 0,00 0,00 16,08 Ziarna zbóż obrobione w inny sposób (np. Łuszczone, miażdżone, płatkowane, '1104 perełkowane, śrutowane) 0,00 8,57 10,84 2,04 48,89 '1108 Skrobie; inulina 291,11 556,21 598,56 296,29 711,88 '1206 Nasiona słonecznika, nawet łamane 0,00 0,00 0,00 0,00 1,86 '1207 Nasiona bawełny, sezamu, maku i inne 0,00 0,00 0,00 0,00 3, Nasiona, owoce i zarodniki, siewne 0,00 5,81 8,15 0,00 0,00 b.d b.d b.d Rośliny dla celów perfumeryjnych, '1211 farmaceutycznych i owadobójczych 0,00 33,34 88,50 68,11 68,92 Chleb świętojański, algi, buraki i trzcina '1212 cukrowa 0,00 0,00 0,00 0,00 8,60 '1214 Produkty pastewne (buraki, lucerna, siano, łubin) 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '1301 Szelak; gumy naturalne, żywice, gumożywice i balsamy 31,20 0,00 190,97 416,20 15,03 0,00 62,72 - '1404 Produkty roślinne, gdzie indziej nie wymienione 0,00 0,00 0,08 0,05 0,00 b.d b.d b.d 1501 Smalec i inny tłuszcz wieprzowy i drobiowy b.d b.d b.d b.d b.d '1502 Tłuszcze wołowe, owcze, kozie 0,00 0,00 0,00 0,00 52,83 Olej słonecznikowy, szafranowy, 1512 bawełniany i ich frakcje b.d b.d b.d b.d b.d Olej rzepakowy, rzepikowy, gorczycowy i 1514 ich frakcje b.d b.d b.d b.d b.d Pozostałe nielotne tłuszcze i oleje roślinne i '1515 ich frakcje 0,00 1,26 0,00 0,00 0,00 '1518 Tłuszcze i oleje zwierzęce lub roslinne, ich frakcje przetworzone 0,27 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d '1601 Kiełbasy, wyroby z mięsa, podrobów 0,06 0,00 0,00 5,93 1,03 Przetwory i konserwy z mięsa, drobiu, '1602 dziczyzny (szynki i łopatki) 9,76 0,00 0,00 109,32 629,18 Ryby przetworzone i zakonserwowane; 1604 kawior b.d b.d b.d b.d b.d Wyroby cukiernicze (także biała czekolada), '1704 niezawierające kakao 418,45 237,91 581,40 798, , Kakaowe masło, tłuszcz, olej b.d b.d b.d b.d b.d 1805 Proszek kakaowy niesłodzony b.d b.d b.d b.d b.d Czekolada i inne przetwory spożywcze '1806 zawierające kakao 468, , , , , , ,80-9,7% Ekstrakt słodowy; przetwory z mąki, grysiku, '1901 przetwory dla niemowląt 0,00 0,00 0,00 5,94 2,10 Ciasto makaronowe, także gotowane lub '1902 nadziewane, ravioli itp.; kuskus 0,00 0,00 69,24 66,23 36,75 Prażony, dmuchany ryż, kukurydza, płatki '1904 itp. 0,00 17,84 31,94 88,39 105,82 '1905 Chleb, pieczywo cukiernicze, ciasta, ciastka, wafle, itp. 759,71 939, ,14 781, ,78 484,57 725,53 49,7% '2001 Marynaty warzywne i owocowe 0,07 0,00 0,00 0,00 0,00 b.d b.d b.d 22