INSTRUMENTY FINANSOWE dla MŚP w instytucjach finansowych

Transkrypt

1 INSTRUMENTY FINANSOWE dla MŚP w instytucjach finansowych w Programie ramowym na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) Warszawa, 8 grudnia 2009 r. Joanna DĄBROWSKA Ekspert Krajowy Punkt Kontaktowy Programu CIP Instrumenty Finansowe dla MŚP

2 Główne cele Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP): zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw, szczególnie MŚP m.in. poprzez ułatwienie dostępu do finansowania zewnętrznego promowanie wszelkich form innowacji, w tym innowacji ekologicznych przyśpieszenie tworzenia społeczeństwa informacyjnego promowanie efektywności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii we wszystkich sektorach 2

3 Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) Budżet CIP 3,62 mld EUR Program na rzecz przedsiębiorczości i innowacji (EIP) Program na rzecz wspierania polityki w zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) Program Inteligentna Energia Program dla Europy (IEE) Komponent Instrumenty finansowe dla MŚP Budżet 1,13 mld EUR = ok. 30% całego CIP 3

4 Udział Polski w CIP wspierany jest przez Krajowe Punkty Kontaktowe Program EIP Program ICT Program IEE Instrumenty Pozafinansowe KPK IPPT PAN KPK KAPE KPK IPPT PAN cip.eip@kpk.gov.pl cip.ict@kpk.gov.pl kpkcip_iee@kape.gov.pl Instrumenty Finansowe KPK ZBP kpkcip@zbp.pl Strona internetowa Programu CIP: 4

5 Misja Krajowego Punktu Kontaktowego CIP Instrumenty Finansowe dla MŚP Informowanie i zachęcanie potencjalnych Beneficjentów (instytucji finansowych) do udziału w Programie ramowym na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) w zakresie komponentu przez prowadzenie działań o charakterze : promocyjnym, informacyjnym konsultacyjnym. 5

6 Beneficjenci: Pośrednicy finansowi CIP: Instytucje finansowe m.in. banki, fundusze pożyczkowe, poręczeniowe, firmy leasingowe, fundusze kapitałowe, itp. Instrumenty mają zachęcić te instytucje do aktywniejszego i szerszego finansowania MŚP na różnych etapach rozwoju (na etapie zakładania, w fazie startu, ekspansji czy na etapie transferu firmy). Beneficjenci końcowi: MŚP W rezultacie program ma umożliwić MŚP łatwiejsze pozyskanie środków finansowych na inwestycje (związane z wiedzą, innowacje i eko-innowacje, transfer technologii). 6

7 Komisja Europejska zapewnia środki Europejski Fundusz Inwestycyjny gwarantuje gwarantuje inwestuje KPK CIP Instrumenty finansowe dla MŚP działania promocyjne, informacyjne, konsultacyjne Fundusz poręczeniowy gwarantuje Bank / Fundusz pożyczkowy/f. leasingowe pożycza MSP Fundusz VC (w tym współprac. z sieciami BA) inwestuje MSP 7

8 Instrumenty finansowe dla MŚP GIF SMEG CBS High Growth and Innovative SME Facility Instrument na rzecz wysokiego wzrostu i innowacji w MŚP (wsparcie kapitałowe) SME Guarantee Facility System poręczeń dla MŚP (wsparcie gwarancyjne) Capacity Building Scheme System rozwijania zdolności instytucji pośrednictwa finansowego (wsparcie techniczne) dla kredytów/pożyczek/leasingu GIF1 - docelowe inwestycje w spółki na etapie zalążkow.ym i startu GIF2 inwestycje w spółki w fazie ekspansji rynkowej dla mikrokredytów dla inwestycji kapitałowych dla sekurytyzacji dla instytucji wsparcia dłużnego dla funduszy kapitałowych 8

9 GIF - Instrument na rzecz wysokiego wzrostu i innowacji w MŚP Obejmuje inwestycje w wyspecjalizowane fundusze podwyższonego ryzyka Wsparte fundusze, udostępniają następnie kapitał innowacyjnym MŚP, umożliwiając im rozpoczęcie i rozwój działalności, wprowadzenie produktów i usług na rynek, transfer technologii czy prowadzenie działalności B+R. 9

10 Inwestycje kapitałowe GIF GIF1 GIF2 Inwestycje w spółki na etapie zalążkowym i startu Inwestycje w spółki w fazie ekspansji rynkowej 10

11 Warunki działania instrumentu GIF o o Instrument GIF może inwestować w Fundusze Pośredniczące (FP) Bardzo ważne, by fundusze skupiały szeroki wachlarz INWESTORÓW PRYWATNYCH Inwestor pozarynkowy (publiczny) max. do 50% kapitału FP. o Pojedynczy inwestor max. do 50% kapitału Funduszu Pośredniczącego. o Warunki inwestycji: klauzula pari passu oznacza, że EFI (inwestując w ramach GIF) będzie traktowany na równi z innymi inwestorami rynkowymi; o Kluczowa rola EFI (cornerstone investor) możliwa, w przypadku nowych Funduszy Pośredniczących, mogących odegrać rolę katalizatora w rozwoju rynków kapitału podwyższonego ryzyka dla danej technologii lub w danym regionie. 11

12 Warunki brzegowe instrumentu kapitałowego GIF Instrument : GIF 1 GIF 2 Okres finansowania: Inwestycje 5 12 letnie Kwota udziału GIF: powinna osiągnąć masę krytyczną, ale nie może przekroczyć 30 mln EUR Udział % w funduszu: 10% - 25% w szczególnych przypadkach do 50% 7,5% - 15% w szczególnych przypadkach do 25% Udział w funduszach inwestujących w eko-innowacje: max do 50% max do 25% W ramach GIF1 możliwy oddzielny wkład kapitałowy w fundusze współinwestujące ze zorganizowanymi Sieciami Aniołów Biznesu 12

13 System gwarancji SMEG Portfel kredytów/pożyczek/ leasingu Transakcje sekurytyzacyjne Portfel mikrokredytów (dla mikroprzedsiębiorców) Portfel inwestycji kapitałowych/ quasikapitałowych 13

14 Warunek aplikowania do EFI o instrument gwarancyjny SMEG Zapewnienie MŚP rozszerzonego dostępu do finansowania tj. finansowania na warunkach bardziej dostępnych niż dotychczasowy standard dla tej grupy klientów + szeroki zasięg geograficzny oferowanych produktów finansowych 14

15 Warunki brzegowe instrumentu gwarancyjnego SMEG Okres gwarancji : - mikrokredyty (dla mikroprzedsiębiorców ) do 10 lat do 5 lat Współczynnik gwarancji: - mikrokredyty (dla mikroprzedsiębiorców ) - dla transakcji sekurytyzacji portfeli dłużnych Współczynnik pułapu gwarancji : do 20% do 50% do 75% szczególne warunki Pomoc techniczna do gwarancji portfela mikrokredytów 200 /mikrokredyt (tylko raz dla mikroprzedsiębiorcy) max. kwota pomocy Gwarancje UE w zasadzie bezkosztowe dla instytucji finansowej i dla MŚP (tj. zasadniczo nie jest pobierana prowizja za udzielenie gwarancji UE) 15

16 CIP - Instrumenty finansowe korzyści dla MŚP: stworzenie mechanizmów wspierających zakładanie i finansowanie MŚP we wszystkich fazach rozwoju, w szczególności na wczesnych etapach ułatwienie firmom pozyskania finansowania zewnętrznego na korzystnych warunkach zachęcanie i wspieranie instytucji finansowych w finansowaniu mikroprzedsiębiorstw, także produktami o niższych kwotach (mikrokredyty) zwiększanie podaży instrumentów dłużnych dla MŚP poprzez wspieranie instytucji finansowych w zakresie podziału ryzyka wynikającego z tego typu finansowania udostępnienie zabezpieczenia w formie gwarancji UE firmom znajdującym się w grupie podwyższonego ryzyka (start up y, B+R, ekoinnowacje) zmniejszenie luki kapitałowej na rynku inwestycji podwyższonego ryzyka 16

17 Nabór wniosków w imieniu Komisji Europejskiej: Prowadzi Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI), European Investment Fund, 96, boulevard Konrad Adenauer L-2968 Luxembourg kontakt mailowy z EFI: GIF cip.venturecapital@eif.org SMEG cip.guarantees@eif.org Nabór wniosków jest ciągły, aż do wyczerpania środków UE SMEG - Procedura oceny wniosku w EFI/ KE = 6-9 miesięcy GIF - Wybór wniosków na podstawie oceny i analizy kryteriów opisanych w Wytycznych wdrożeniowych. 17

18 Stan wdrożenia instrumentu GIF (na ) Liczba zaakceptowanych transakcji z VC 15 (13 umów podpisanych) Liczba krajów pochodzenia wspartych funduszy - 11 Kwota zawartych transakcji ze środków UE - 173,2 mln EUR Liczba wspartych MŚP - 27 Stan wdrożenia instrumentu SMEG (na ) Liczba zaakceptowanych transakcji gwarancji/ regwarancji 17 (9 umów podpisanych) Liczba krajów pochodzenia wspartych instytucji - 11 Kwota zawartych umów ze środków UE - 112,3 mln EUR Liczba wspartych MŚP

19 SMEG w praktyce Przykłady wspartych instytucji oferujących MŚP usługi finansowe Fonds de Participation (Belgia) Instytucja oferuje kredyty dla mikroprzedsiębiorstw i firm z sektora MŚP, które nie są w stanie pozyskać kredytów komercyjnych w ramach systemu bankowego. Wspiera także osoby pracujące na własny rachunek, przedstawicieli wolnych zawodów, nowopowstałe firmy oraz osoby bezrobotne, które chcą rozpocząć własną działalność gospodarczą. Kreditanstalt für Wiederaufbau (Niemcy) Bank Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW) stworzył nowy produkt finansowy, którego celem jest zachęcenie niemieckich banków do poszerzenia i rozwoju oferty małych kredytów dla firm rozpoczynających działalność (start-up) i mikroprzedsiębiorstw oraz oferowanie korzystnych warunków finansowania MŚP. Skorzystanie z instrumentu pozwoli KfW na obniżenie oprocentowania oraz umożliwi zapewnienie wyższego wolumenu kredytowego dla nowopowstałych firm. Polska Dwa pierwsze wnioski aplikacyjne już zostały zaakceptowane przez KE (sektor bankowy, sektor leasingowy) Kolejne wnioski aplikacyjne są w przygotowaniu (sektor bankowy, fundusze pożyczkowe i poręczeniowe) 19

20 GIF w praktyce Przykłady wspartych instytucji inwestujących w MŚP Serena Capital jest funduszem z siedzibą w Paryżu, skierowanym na inwestycje w dziedzinie ICT we Francji i innych krajach Europy. Fundusz inwestuje w spółki znajdujące się we wczesnych fazach rozwoju, na etapie poprzedzającym wejście na rynek ich produktów/ usług spółek, które mają uznaną technologię i robią pierwsze kroki w kierunku rynku. Początkowa kapitalizacja funduszu wyniosła 90 mln EUR. Inwestycja EFI została dokonana w ramach instrumentu GIF1. Chalmers Innovation Fund jest to fundusz partnerski Uniwersytetu Technologicznego Chalmers w Goeteborgu (Szwecja) oraz inkubatora Chalmers Innovation. Początkowa kapitalizacja funduszu wyniosła ok. 12 mln EUR, z prognozowaną końcową kapitalizacją na poziomie ok. 27 mln EUR. Fundusz stanowi wehikuł transferu technologii opracowanych na Uniwersytecie Technologicznym i będzie inwestował głównie w spółki technologiczne, dla których Chalmers Innovation stanowi inkubator przedsiębiorczości. EFI dokonał inwestycji w ramach GIF1 jako inwestor kluczowy (cornerstone investor) 20

21 GIF w praktyce cd. Przykłady wspartych instytucji inwestujących w MŚP BaltCap Private Equity Fund fundusz skierowany na inwestycje w MŚP w Estonii, Łotwie i Litwie. Sektorami będącymi w polu zainteresowania tego funduszu są: handel detaliczny, firmy produkcyjne nastawione na rozwój eksportu, turystyka i wypoczynek, ochrona środowiska, łączność, transport i budownictwo. Transakcja została zawarta w ramach instrumentu GIF2. Polska Pierwszy wniosek aplikacyjny już został złożony (fundusz seed capital) Kolejne wnioski są w przygotowaniu 21

22 Krajowy Punkt Kontaktowy Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji Komponent Związek Banków Polskich ul. Kruczkowskiego Warszawa tel/fax Strona internetowa: Infolinia mailowa: kpkcip@zbp.pl Niniejsza prezentacja służy wyłącznie celom informacyjnym. KPK nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za wykorzystywanie informacji zawartych w niniejszym dokumencie w celach prowadzonej działalności gospodarczej przez osoby trzecie. Ponadto, dokument ten nie może stanowić podstawy do zgłaszania roszczeń wobec KPK. 22