Spis treści. Ekspert radzi rodzicom. Biegunka fakty i mity. Rodzicielskie rady. Doustne płyny nawadniające. Domowa i wakacyjna apteczka antybiegunkowa

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Spis treści. Ekspert radzi rodzicom. Biegunka fakty i mity. Rodzicielskie rady. Doustne płyny nawadniające. Domowa i wakacyjna apteczka antybiegunkowa"

Transkrypt

1 1

2 Spis treści Spis treści 4 Czy biegunce można zapobiec? 4 Jakie są przyczyny biegunki? 5 Kiedy można rozpoznać, że dziecko ma biegunkę? 6 Czy biegunka może mieć różny przebieg? 7 O rodzajach biegunki ciąg dalszy 7 Jak reagować gdy wystąpi ostra biegunka i co jest najważniejsze w leczeniu? 8 Jakie mogą być następstwa ostrej biegunki? 10 Odwodnienie u dziecka jak je rozpoznać? 10 Ocena stopnia odwodnienia 13 Jak żywić dziecko podczas biegunki? 14 Kiedy zgłosić się do lekarza? 15 Co warto zabrać na wakacje, czyli nie daj się zaskoczyć biegunce! 16 Biegunka fakty i mity 18 Rodzicielskie rady 20 Doustne płyny nawadniające 23 Domowa i wakacyjna apteczka antybiegunkowa

3 Ekspert radzi rodzicom Nie wiesz, jak rozpoznać biegunkę? Masz wątpliwości związane z leczeniem biegunki, odpowiednią dietą dla Twojego malucha podczas choroby? Zastanawiasz się kiedy powinieneś skontaktować się ze specjalistą, a kiedy z biegunką można sobie spokojnie poradzić w domu? Nasz ekspert rozwieje wszystkie Twoje wątpliwości, a Ty zyskasz spokój ducha i będziesz wiedzieć dokładnie, jak reagować w danej sytuacji. Czy biegunce można zapobiec? Każdy z rodziców może znacznie zminimalizować ryzyko wystąpienia biegunki u swojego dziecka. W jaki sposób? U młodszych niemowląt ryzyko to można zmniejszyć dzięki karmieniu piersią. Droga mamo i tato, pamiętajcie także o tym, że wirusy i bakterie żywią się naszą niedbałością, dlatego trzeba zwrócić szczególną uwagę na codzienną higienę. Pamiętajmy o tym, aby uczyć nasze pociechy już od małego, że częste mycie rąk wbrew znanemu dowcipowi nie skraca życia, tylko czyni je znacznie przyjemniejszym. Dokładne mycie dłoni przed każdym posiłkiem, po wyjściu z toalety, po powrocie z przedszkola, z placu zabaw to przecież takie proste! 4 Mycie rąk to banalny nawyk, który warto ćwiczyć u maluchów, ale żeby skutecznie wpoić dziecku dobre zwyczaje, trzeba samemu dawać przykład, bo jak wiadomo, dzieci są bardzo wnikliwymi obserwatorami i chętnie naśladują swoich rodziców. Rodzice muszą pamiętać również o tym, że za pośrednictwem rąk przenoszone są niektóre chorobotwórcze organizmy, które znalazły się na nich podczas kontaktu z takimi produktami spożywczymi, jak np. surowe mięso, ryby, skorupki jaj czy niemyte warzywa lub owoce. Nawet jeśli dziecko płacze, bo wypadł mu smoczek, to oderwany od prac kulinarnych rodzic powinien najpierw umyć ręce, a dopiero potem spieszyć na pomoc maluchowi.. Często zdarza się, że rodzice oblizują smoczek przed podaniem go dziecku lub to samo robią z łyżeczką podczas karmienia. Drobnoustroje niegroźne dla osoby dorosłej mogą wywołać dużo poważniejsze objawy u młodszych dzieci. Nieodpowiedzialnym zachowaniem możemy przysporzyć dziecku wielu kłopotów. Jakie są przyczyny biegunki? We wszystkich krajach europejskich najczęstszą przyczyną ostrej biegunki infekcyjnej, jest rotawirus. Biegunka możebyć również objawem zaostrzenia się stanu przewlekłego (np. na skutek infekcji lub błędu dietetycznego). Na ciężki przebieg zakażenia rotawirusem narażone są szczególnie niemowlęta poniżej szóstego miesiąca życia. Im młodsze dziecko tym częściej i szybciej obserwujemy objawy odwodnienia z uwagi na małe rezerwy płynowe. Do ciężkiego odwodnienia przyczyniają się także straty związane z objawami towarzyszącymi, takimi jak wymioty czy gorączka. BIEGUNKA ROTAWIRUSOWA W POLSCE Według statystyk zachorowalności, 1 na 20 dzieci poniżej piątego roku życia z biegunką rotawirusową trafia do szpitala. Rotawirus jest odpowiedzialny za 55% hospitalizacji z powodu ostrej biegunki pozaszpitalnej. Źródło: ekspert/show.html?id=

4 CZY BIEGUNKA MOŻE MIEĆ RÓŻNY PRZEBIEG? Przebieg biegunki zależy od czynnika, który ją wywołał, wieku dziecka oraz jego dotychczasowego stanu zdrowia. Biegunkę dzielimy na ostrą i przewlekłą ze względu na długość utrzymywania się objawów. O rodzajach biegunki ciąg dalszy Ze względu na długość utrzymywania się objawów biegunkowych wyróżniamy biegunkę ostrą i przewlekłą. Kiedy można rozpoznać, że dziecko ma biegunkę? Jeśli dziecko robi kupkę o luźniejszej, czyli płynnej lub półpłynnej konsystencji i dzieje się to zdecydowanie częściej niż zwykle. Biegunkę należy rozpoznać także, gdy w luźnym stolcu pojawia się śluz, ropa lub nawet krew. Za nieprawidłową liczbę wypróżnień u dzieci starszych przyjmuje się oddawanie ponad trzech stolców w ciągu doby. W przypadku niemowląt karmionych wyłacznie piersią o biegunce świadczy zmiana konsystencji stolca oraz zwiększenie częstości wypróżnień w porównaniu z poprzednim okresem. Ostrej biegunce infekcyjnej towarzyszą często takie objawy jak wymioty lub gorączka. 6 Ostra biegunka u dziecka Przewlekła biegunka u dziecka Ostra biegunka pojawia się nagle i trwa zazwyczaj do 7-10 dni. Jest najczęściej spowodowana zakażeniem wirusowym lub bakteryjnym, a dodatkowe objawy, jakie mogą jej towarzyszyć, to gorączka, kurczowe bóle brzucha, wzdęcia, nudności i wymioty, a także niechęć do jedzenia i ogólne osłabienie. O biegunce przewlekłej mówimy wówczas, gdy objawy utrzymują się ponad dwa tygodnie. 7

5 Biegunka przewlekła może być objawem Dużo lepsze efekty przyniesie zastosowanie bardzo wielu chorób, w tym także chorób spoza doustnych płynów nawadniających, które przewodu pokarmowego. według badań naukowych są najskuteczniejszym sposobem na zminimalizowanie ryzyka W każdym jednak przypadku biegunki odwodnienia. Płyny tego typu mają obniżoną przewlekłej, niezbędna jest konsultacja osmolarność, czyli usprawniają wchłanianie z lekarzem. Biegunki przewlekłej nie należy wody do tkanek i komórek oraz posiadają lekceważyć, ponieważ może prowadzić do optymalne proporcje elektrolitów niezbędnych licznych i groźnych dla dziecka powikłań. Nie do przywrócenia równowagi w organizmie. należy także na własną rękę podejmować To właśnie dlatego doustne płyny nawadniające decyzji o wycofywaniu z diety określonych są jednym z najskuteczniejszych sposobów produktów, bo może to potem utrudnić na biegunkę. W przypadku biegunki u dzieci, postępowanie diagnostyczne. zaleca się stosowanie doustnych płynów nawadniających, takich jak np. ORSALIT plus smektyn. Środek ma malinowy smak, łagodzi objawy biegunki i skraca czas jej trwania oraz chroni śluzówkę żołądka i jelit przed działaniem patogenów wywołujących infekcje pokarmowe. ORSALIT plus smektyn można podawać dzieciom powyżej pierwszego roku życia. Po pierwsze nie należy panikować, ale zachować czujność. Po drugie musimy dziecko nawadniać, ponieważ każda biegunka wiąże się z utratą wody. Przywrócenie i utrzymanie prawidłowego stopnia nawodnienia jest najważniejszym elementem postępowania leczniczego w przypadku ostrej biegunki. Sprawdzonym sposobem przywrócenia prawidłowego stanu nawodnienia jest podawanie doustnych płynów nawadniających (DPN), które można stosować od pierwszej chwili wystąpienia objawów DPN jest skomponowany tak, aby zapewnić biegunkowych. odpowiednie wchłanianie wody i elektrolitów z przewodu pokarmowego. Jak reagować gdy wystąpi ostra biegunka i co jest najważniejsze w leczeniu? Pamiętaj, że im szybciej podasz dziecku doustny płyn nawadniający, tym skuteczniej zmniejszysz ryzyko odwodnienia i pobytu dziecka w szpitalu. Pamiętaj, że podawanie czystej wody lub gorzkiej herbaty nie wystarczy do odzyskania równowagi wodno-elektrolitowej organizmu. 8 Sprawdzone zasady postępowania przy biegunce z łagodnym i umiarkowanym odwodnieniem: zastosowanie płynów nawadniających w ciągu pierwszych 3-4 godzin (np. ORSALIT plus smektyn), wprowadzenie właściwej dla wieku diety dopiero po nawodnieniu organizmu, kontynuowanie procesu nawadniania poprzez stosowanie doustnych płynów nawadniających po każdym biegunkowym stolcu i epizodzie wymiotów, przywrócenie właściwej flory bakteryjnej układu pokarmowego poprzez przyjęcie bezpiecznych (sprawdzonych) probiotyków. 9

6 Jakie mogą być następstwa ostrej biegunki? W trakcie biegunki dziecko może utracić duże ilości wody, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Ciężkie odwodnienie jest stanem bardzo poważnym, który wymaga leczenia w warunkach szpitalnych. Objawia się ono zaburzeniami zachowania: apatią, sennością lub nadmiernym pobudzeniem czy też rozdrażnieniem dziecka. Często można zaobserwować suchość języka i śluzówek jamy ustnej, a oczy sprawiają wrażenie zapadniętych w głąb czaszki. Najpoważniejszym objawem alarmowym jest utrata przytomności lub drgawki. Najlepiej nie czekać z wizytą u lekarza aż wystąpią te groźne dla życia powikłania. Pilnej konsultacji wymagają dzieci poniżej trzeciego miesiąca życia, nawet jeśli objawy biegunki nie są zbyt nasilone oraz dzieci chorujące na ciężkie choroby przewlekłe Również fachowej pomocy należy poszukać, gdy biegunka utrzymuje się przez 3-5 dni, dziecko wysoko gorączkuje, z uwagi na uporczywe wymioty nie możemy mu zapewnić skutecznego nawodnienia lub gdy pomimo podejmowanych działań stan się pogarsza. 10 Odwodnienie u dziecka jak je rozpoznać? Lekkie odwodnienie Niewielki niedobór wody i elektrolitów, czyli sodu, potasu i innych składników mineralnych, stosunkowo łatwo można przeoczyć, ponieważ dziecko wygląda i zachowuje się zupełnie normalnie. Jedyną oznaką lekkiego odwodnienia jest uczucie pragnienia pojawia się ono po utracie zaledwie 2% zawartej w ciele dziecka wody. Niestety często małe dzieci nie zasygnalizują nam same, że chce im się pić. Objawy umiarkowanego odwodnienia Większy ubytek płynów daje o sobie znać w bardziej dotkliwy dla dziecka sposób. Malec staje się wtedy pobudzony i niespokojny, a czasami osłabiony i senny. Zwykle chce mu się bardzo pić. Utrzymujący się od pewnego czasu niedobór wody objawia się suchością w jamie ustnej, zmniejszonym wydalaniem moczu i zapadnięciem gałek ocznych dziecka. W tym stanie dziecko potrzebuje odpowiedniego leczenia, by odwodnienie nie pogłębiło się i nie zaczęło zagrażać jego zdrowiu oraz życiu. 11

7 Do objawów odwodnienia ciężkiego należą: spadek ciśnienia tętniczego krwi, obrzęk języka, drgawki, utrata przytomności, śpiączka. W takim przypadku należy niezwłocznie udać się do lekarza. W ocenie stopnia odwodnienia pomocna będzie poniższa tabelka, którą zalecamy wydrukować i powiesić w widocznym miejscu (nigdy nie wiadomo, kiedy może się przydać). Czy to już odwodnienie? Jednym ze sposobów oceny stopnia odwodnienia jest naciśnięcie płytki paznokciowej malucha, aż do zblednięcia. Jeśli krew (czyli różowe zabarwienie paznokcia) wraca dłużej niż 1,5 s oznacza to, że dziecko jest odwodnione. Dodatkową wskazówką dla rodzica może być także sprawdzenie elastyczności skóry; jeśli fałd skóry rozprostowuje się wolniej niż zwykle, to dziecko najprawdopodobniej jest odwodnione. Odwodnienie ciężkie Odwodnienie ciężkie, czyli tak zwane odwodnienie trzeciego stopnia, jest bardzo niebezpieczne dla organizmu dziecka. 12 Ocena stopnia odwodnienia Drukuj Brak lub lekkie odwodnienie Umiarkowane odwodnienie Ciężkie odwodnienie <3% 3-9% >9% Spokojne, przytomne Niespokojne, pobudzone* Senne lub nieprzytomne, wiotkie* Prawidłowo napięte Zapadnięte (podkrążone) Bardzo zapadnięte (podkrążone i podsychające) Łzy Obecne Brak Brak Jama ustna, język Wilgotne Suche Bardzo suche Pragnienie Normalne Pije łapczywie, spragnione* Pije słabo lub niezdolne do samodzielnego picia* Fałd skórny Rozprostowuje się szybko Rozprostowuje się powoli* Rozprostowuje się bardzo wolno* Ubytek masy ciała Stan ogólny Gałki oczne Na podstawie: Szajewska H, Mrukowicz J. Zasady postępowania w ostrej biegunce infekcyjnej u dziec, Pediatria Współczesna. Gastroenterologia, Hepatologia i Żywienie Dziecka, 2005; 7: 1:

8 po zakończeniu 4-6 godzinnego okresu rehydratacji (gdy podajemy tylko doustne płyny nawadniające) wracamy do karmienia stosowaną wcześniej mieszanką. Jeśli nie nastąpiło odwodnienie, można kontynuować karmienie w połączeniu z uzupełnianiem bieżących start (na drodze biegunki czy wymiotów) z zastosowaniem doustnych płynów nawadniających. Ważne: podczas biegunki nie należy podawać dziecku soków owocowych i innych napojów gazowanych, ze względu na występowanie w tego typu produktach wysokiej zawartości sacharozy i innych cukrów, które mogą dodatkowo nasilić biegunkę, zamiast ją zahamować. Należy także unikać słodyczy. U niektórych dzieci mogą pojawić się objawy nietolerancji laktozy. Ma ona najczęściej Nie ma dowodów na to, by popularna dieta charakter przemijający. Jeżeli jednak podawanie węglowodanowa (suchary, ryż i kaszki) skracała produktów bogatych w laktozę nasila objawy czas trwania biegunki. Oczywiście możemy biegunki lub powoduje występowanie i powinniśmy dziecku na początek zaproponować dolegliwości bólowych, można na kilka do pokarmy lżejsze i łatwiej przyswajalne. kilkunastu dni zastosować dietę ubogolaktozową lub bezlaktozowa. Kiedy zgłosić się do lekarza? Do lekarza należy udać się w przypadku, gdy objawy biegunki utrzymują się ponad 5-7 dni, a choroba powraca lub pojawia się w cyklicznych odstępach czasu lub gdy obserwujesz inne objawy, które mogą wskazywać na przewlekłość choroby (śluz lub krew w stolcu). Jeśli dziecko nie ukończyło 3. miesiąca życia, istnieje duże ryzyko bardzo szybkiego odwodnienia organizmu i w takim wypadku również zaleca się wizytę u lekarza. Do specjalisty należy się zgłosić również, gdy: Jak żywić dziecko podczas biegunki? Podczas ostrej biegunki musimy skupić się przede wszystkim na nawadnianiu. Przez pierwsze cztery do sześciu godzin, naszym priorytetem powinno być intensywne uzupełnianie płynów, w oparciu o doustne płyny nawadniające, które nie tylko nawadniają, ale także skracają czas trwania biegunki. W nawadnianiu doustnym można z powodzeniem zastosować preparaty typu ORSALIT plus smektyn, które zarówno łagodzą 14 objawy biegunki i skracają czas jej trwania oraz chronią śluzówkę żołądka i jelit przed działaniem patogenów wywołujących infekcje pokarmowe. Ostra biegunka nie jest powodem do wprowadzania zmian w dotychczasowej diecie. Bardzo ważne jest kontynuowanie karmienia piersią; jeżeli niemowlę było dotychczas w ten sposób żywione, przez cały okres nawadniania. W przypadku karmienia sztucznego, nasilone wymioty uniemożliwiają skuteczne podawanie płynów nawadniających i znacznie przyspieszają odwodnienie organizmu wtedy konsultacja ze specjalistą jest niezbędna i reagować trzeba szybko, dziecko jest chore na ciężką chorobę przewlekłą (np.: cukrzyca, niewydolność nerek, choroby układu krążenia), pojawiają się objawy ciężkiego odwodnienia (wzmożone pragnienie, płacz bez łez, rzadkie i skąpe oddawanie moczu, suchy język, zapadnięte gałki oczne, rozdrażnienie). 15

9 Pamiętaj! Im młodsze dziecko, tym większą należy zachować czujność. Znacznie szybciej odwodnią się dzieci z niedoborami masy ciała. Każda choroba przewlekła, a zwłaszcza obciążająca układ krążenia, czyli nerki czy przewód pokarmowy, również jest wskazaniem do szybkiego reagowania. Co warto zabrać na wakacje, czyli nie daj się zaskoczyć biegunce! W pierwszej kolejności należy zabrać ze sobą zdrowy rozsądek, ponieważ podczas wakacyjnych przygód szczególnie tych egzotyczno-kulinarnych można bardzo łatwo złapać tak zwaną biegunkę podróżnych, co oczywiście dotyczy nie tylko naszych pociech, ale również nas samych. przyczyną jest zakażenie przewodu pokarmowego. Biegunka podróżnych pojawia się zazwyczaj podczas wypraw do krajów o klimacie cieplejszym od naszego oraz charakteryzujących się niższym poziomem rozwoju ekonomicznego i gorszymi warunkami sanitarnymi. Największe ryzyko zachorowania dotyczy takich obszarów jak Indie, kraje Afryki, Azji PołudniowoCzym jest starożytna klątwa faraona? Wschodniej, południa Europy oraz Ameryki To nic innego jak wspomniana wcześniej Łacińskiej. biegunka podróżnych, czyli zespół objawów żołądkowo-jelitowych, których najczęstszą 16 Nikt z nas nie chce paść ofiarą niezbyt przyjemnej klątwy, więc w pierwszej kolejności skupmy się na tym, co robić, żeby nie spędzić swoich wymarzonych wakacji w toalecie. Po pierwsze, musimy pamiętać o higienie, czyli o częstym myciu rąk. W przypadku bardziej ambitnych wojaży warto zabrać ze sobą antybakteryjny płyn do mycia dłoni, który zastąpi nam brak łazienki. Jako odpowiedzialni rodzice, udając się szczególnie w egzotyczne rejony naszego pięknego świata, powinniśmy pić wodę butelkowaną, co oczywiście tyczy się także naszych dzieci. Woda z butelki powinna nam również towarzyszyć podczas szorowania zębów, unikajmy za wszelką cenę kraniczanki. Powinniśmy także odpuścić sobie zamawianie napojów z kostkami lodu, ponieważ tutaj z reguły następuje bezpośredni kontakt z bakteriami. Jeśli kosztujemy egzotyczne potrawy, to powinniśmy unikać tych przysmaków, które mogły być długo przechowywane w lodówce, lub takich, które mogą być niedogotowane. Oprócz mycia rąk nie możemy również zapominać o tym, że nawet najbardziej soczyście wyglądający owoc z lokalnego straganu trzeba koniecznie najpierw umyć, obrać ze skórki i dopiero potem zjeść. Jeśli nasze dziecko lub my sami jesteśmy w trakcie kuracji antybiotykowej w momencie wyjazdu na wakacje, musimy pamiętać o zastosowaniu probiotyku, który ochroni organizm przed skutkami wyjałowienia przewodu pokarmowego z prozdrowotnych bakterii probiotycznych. Probiotyk można także stosować jako środek prewencyjny przeciwko biegunce podróżnych. Jeśli mimo wszystko biegunka z jakiegoś powodu nas dopadła, to pierwszym, co należy zrobić w przypadku jej niepożądanej obecności, powinno być rozpoczęcie nawadniania organizmu. Warto tutaj wspomnieć o doustnym płynie nawadniającym i hamującym biegunkę ORSALIT plus smektyn, który może okazać się wybawieniem. Doustny płyn nawadniający nie zajmie dużo miejsca w bagażu, ponieważ dostępny jest w postaci wygodnych saszetek, których zawartość można łatwo rozpuścić w wodzie. DPN może się okazać niemalże wybawieniem w kryzysowych sytuacjach. Co ważne, można go podawać dzieciom powyżej 1. roku życia i równocześnie sprawdzi się on doskonale u dorosłych. Wyposażeni w masę praktycznej wiedzy, w dobre nawyki i ORSALIT plus smektyn musimy jeszcze pamiętać, że stres jest najlepszym przyjacielem biegunki, więc zróbmy wszystko, aby zaoszczędzić go zarówno sobie, jak i naszym dzieciom. Konsultacja naukowa: dr n. med Kinga Kowalska-Duplaga 17

10 Biegunka fakty i mity Biegunka fakty i mity Fakty Biegunka powoduje utratę elektrolitów i wody z organizmu. W czasie biegunki mogą ulec zaburzeniu niektóre mechanizmy wchłaniania wody z przewodu pokarmowego. Im młodsze dziecko, tym szybciej pojawiają się u niego następstwa niedoboru płynów. Szczególnie niebezpieczna dla dziecka jest biegunka połączona z wymiotami, ponieważ wtedy zwiększa się ryzyko szybkiego odwodnienia organizmu. Podstawą leczenia ostrej biegunki jest nawadnianie. Niemowlęta karmione piersią rzadziej chorują na biegunkę infekcyjną. Biegunka u dzieci zaburza florę bakteryjną układu pokarmowego. Jeśli przebieg biegunki jest ciężki, konieczna jest konsultacja lekarza. Podczas ostrej biegunki infekcyjnej nie ma potrzeby zmiany dotychczasowej diety, pod warunkiem że dziecko było dotychczas żywione zgodnie z zasadami zdrowejgo żywienia. W trakcie biegunki nie należy podawać napojów zawierających nadmiar cukru (np.: soków, kompotów czy napojów słodzonych). Należy także unikać napojów gazowanych. W większości przypadków ostra biegunka spowodowana jest zakażeniami wirusowymi i w związku z tym nie ma potrzeby stosowania antybiotyków. Leki spowalniające pracę jelit, zawierające loperamid, nie powinny być stosowane u małych dzieci (zwłaszcza tych poniżej 6. roku życia) z uwagi na możliwe powikłania. Mity Szczepienia niemowląt przeciwko rotawirusom są niepotrzebne. FAŁSZ! Szczepionka jest jedną z najskuteczniejszych metod zapobiegania zachorowaniom na biegunkę rotawirusową. Poziom ochronny przed rotawirusem utrzymuje się co najmniej przez 3 lata od zaszczepienia, czyli w okresie największego narażenia na wystąpienie infekcji o ciężkim przebiegu. Nie można się zarazić rotawirusem od osoby, u której nie występują już objawy ostrej biegunki. FAŁSZ! Wirusy są wydalane do kilkunastu dni po ustąpieniu objawów biegunki. Słodkie napoje gazowane pomagają w walce z biegunką. FAŁSZ! Gaz zawarty w napojach wypełnia żołądek i zmniejsza uczucie pragnienia, natomiast duża ilość cukru może nasilić objawy biegunki. Tego typu napoje utrudniają jej leczenie. Najważniejsze jest konsekwentne nawadnianie organizmu płynami o właściwym składzie. Rosół jest dobry na biegunkę. FAŁSZ! Rosoły oraz inne wywary mięsno-jarzynowe mogą być podawane po skutecznym nawodnieniu, w okresie powrotu do normalnego żywienia. Z uwagi na trudny do ustalenia skład i zawartość elektrolitów nie powinny być stosowane zamiast płynów nawadniających. Sama woda wystarczy, aby ustrzec dziecko przed odwodnieniem organizmu. FAŁSZ! Odwodnienie to nie tylko utrata wody, ale także elektrolitów. W czasie biegunki dochodzi często do zaburzenia niektórych mechanizmów wchłaniania wody. Najskuteczniej wchłania się ona w połączeniu z odpowiednią zawartością glukozy i elektrolitów. Tak właśnie skomponowane są doustne płyny nawadniające

11 Rodzicielskie rady Rodzicielskie rady Spytaliśmy mamy, które blogują na tematy rodzicielskie, jakie mają przejścia związane z biegunką u dzieci, jak sobie radzą i przede wszystkim co mogą rekomendować innym rodzicom. Zapraszamy do lektury! Macierzyństwo na szczęście nas hartuje z miesiąca na miesiąc, a zaryzykowałabym twierdzenie, że z dziecka na dziecko. Przybywa nam racjonalizmu i zaczynamy w końcu trzeźwo myśleć, zamiast działać po omacku. ;-) Magda Kogut-Wałęcka blogerka, szczesliva.pl Jeszcze 3 lata temu, gdy mój pierworodny Synal był małym zawiniątkiem, na hasło biegunka zrobiłabym wielkie oczy. Gdyby dopadła ona wtedy mojego malucha, to groziłoby mi omdlenie, serio. ;-) Założę się, że nie wiedziałabym, w co ręce włożyć. Dzwoniłabym w panice do lekarza pierwszego kontaktu albo na SOR. 20 Teraz doszłam do punktu, w którym mam już w domowej apteczce zawsze gotowy Zestaw Doświadczonej Matki ;-) i oprócz wody utlenionej, paracetamolu, plastrów, a także gotowego do odpalenia termometru na podczerwień jest również doustny płyn nawadniający ORSALIT plus smektyn. Z takim zaopatrzeniem czuję się pewniej i wiem, że nie grozi mi latanie na miotle po okolicznych aptekach. Przezorny zawsze ubezpieczony i tej zasady się trzymam, szczególnie przy dwójce maluchów, które poddadzą mnie pewnie jeszcze niejednemu sprawdzianowi. Maria Wolna-Pasek Ilona Kostecka blogerka, oczekując.pl blogerka, mumandthecity.pl W przypadku biegunki u dziecka w wieku przedszkolnym przede wszystkim należy nie panikować, bo nerwy mogłyby nas zjeść, mając na uwadze to, jak często i z jak prozaicznych z punktu widzenia dorosłego organizmu przyczyn owa przypadłość się zdarza u kilkulatka. Ale panikowanie nie oznacza bagatelizowania. Bo o ile sama biegunka od razu nie zaszkodzi, to po pierwsze jej przyczyny mogą być dużo poważniejsze niż sam jej przebieg, a po drugie nasz brak reakcji i tego skutki mogą prowadzić do dalszych komplikacji, wynikających z szybkiego odwodnienia małego organizmu, które nierzadko kończą się wizytą w szpitalu. Należy więc przyjrzeć się temu, co może być powodem dziecięcej niedyspozycji, i zdecydować, czy niezbędna jest konsultacja z lekarzem. Natomiast to, co możemy my, w domu, jako rodzice zrobić, to prewencja czyli łagodzić skutki i chronić przed odwodnieniem. Brak apetytu w takim stanie u dziecka jest normalny i nie ma potrzeby szczególnie dbać o to, by jadło, natomiast podawanie płynów, najlepiej w postaci doustnych płynów nawadniających, jak np. ORSALIT plus smektyn, które skuteczniej nawadniają organizm niż sama woda, to niezbędne minimum. Kiedy dziecko zaczyna chorować na grypę żołądkową, rodzic musi walczyć z wirusami oraz z własną bezsilnością! W sumie nie wiadomo, co gorsze. W chwili, w której ze wszystkich sił chciałoby się ulżyć maluchowi w cierpieniu, nie można zrobić zbyt wiele, bo nie ma leku zwalczającego rotawirusy. Ale, ale! To wcale nie znaczy, że musimy stać z założonymi rękoma. W takiej chwili nasza rola polega na łagodzeniu objawów i zapobieganiu odwodnieniu. Przede wszystkim warto zrozumieć, co się dzieje w organizmie dziecka, i nie panikować, kiedy całkowicie odmawia jedzenia. To zupełnie naturalne! Nie ma co do jedzenia zmuszać, bo wiadomo, jak to się może skończyć. Warto cierpliwie poczekać, aż dziecko poczuje się lepiej, nawet jeśli ma to oznaczać głodówkę lub podgryzanie suchego chleba przez kilka dni z rzędu. Bo jedzenie nie jest w tym momencie najważniejsze, a podawanie doustnych płynów nawadniających, które z jednej strony nawadniają, a z drugiej hamują biegunkę i uzupełniają niezbędne elektrolity. Wszelkie płyny (w tym preparaty nawadniające, np. ORSALIT plus smektyn) najlepiej pić bardzo małymi łyczkami, a potem poczekać i zobaczyć, czy nic się nie dzieje. Dać organizmowi czas na strawienie. Jeśli objawy biegunki nie ustępują, konsekwentnie dalej nawadniamy. I głowa do góry! Czas jest naszym sprzymierzeńcem, bo nawet najgorsza jelitówka kiedyś przecież się skończy. 21

12 Doustne płyny nawadniające Wiola Wołoszyn Magdalena Kołodziej blogerka, matkawariatka.pl blogerka, kinderki.eu Nasze dzieci przechodziły biegunki kilkukrotnie. Na szczęście zawsze udawało nam się uniknąć pobytu w szpitalu. Pamiętam doskonale ten dzień, gdy przy pierwszych objawach biegunki z wymiotami u naszego dziecka pognaliśmy do pediatry. Zostaliśmy poinstruowani, jak reagować i jak rozpoznawać odwodnienie. Noc z pierwszą biegunką u dziecka była jedną z najdłuższych nocy w naszym życiu. Wiedzieliśmy, jak ważne jest nawadnianie, i na zmianę z mężem podawaliśmy dziecku ORSALIT plus smektyn w małych ilościach przez całą dobę. Udało nam się uniknąć odwodnienia. Z każdą godziną było widać poprawę. Od tamtego czasu czujemy się zdecydowanie pewniej, gdy u któregoś z naszych dzieci pojawiają się pierwsze objawy biegunki. Na podstawie naszego doświadczenia możemy z przekonaniem stwierdzić, że w przypadku biegunki najważniejsza jest szybka reakcja, odrobina wiedzy na temat nawadniania i dobrze wyposażona domowa apteczka. Staramy się, aby zawsze znajdował się w niej ORSALIT plus smektyn środek polecony nam tamtego dnia przez naszą zaufaną pediatrę. Gdy dziecko ma biegunkę, nie musi głodować, ale ostrożnie wybieraj potrawy. Tyczy się to zwłaszcza starszych dzieci. Jeśli dziecko nie ma apetytu, nie zmuszajmy go do jedzenia. Ważne jednak, by dostawało płyny nawadniające. Jeśli po 24 godzinach apetyt odrobinę wróci, pamiętajmy, by posiłki były lekkie. Najlepszy jest ryż. Ugotuj z niego kleik z dodatkiem gotowanej marchewki, która uzupełni poziom potasu. Dobry będzie także kleik z kaszy jęczmiennej lub kukurydzianej. Na obiad można zjeść gotowaną pierś kurczaka. Gdy chcemy szybko uporać się z biegunką, z niektórych potraw powinnyśmy po prostu zrezygnować, bo mogą one dodatkowo nasilać jej objawy. Na pierwszym miejscu jest mleko i jego przetwory. 22 Do pediatry koniecznie trzeba pojechać i to jak najszybciej z malcem poniżej 6. miesiąca życia. Weź pod uwagę, że przyczyną nawracających biegunek u maluszków, tak samo jak kolki, może być nietolerancja laktozy, warto więc udać się do lekarza i sprawdzić przyczynę tych objawów. Niemniej należy w domowej apteczce zawsze mieć doustne środki nawadniające, jak np. ORSALIT plus smektyn, które jednocześnie nawadniają, dostarczają niezbędną ilość elektrolitów i hamują biegunkę. Doustne płyny nawadniające Zgodnie z wytycznymi europejskimi z 2014 roku najistotniejszym elementem postępowania w leczeniu biegunki u dzieci jest nawadnianie doustnym płynem nawadniającym (DPN) i odpowiednie żywienie. Doustne płyny nawadniające sprawdzą się także w innych sytuacjach życiowych i mogą się okazać przydatne zarówno jeśli chodzi dzieci, dorosłych, jak i seniorów. Czym więc jest DPN? Doustne płyny nawadniające to roztwory zawierające glukozę i elektrolity. Płyny nawadniające charakteryzują się wysoką osmolarnością, która wynika z odpowiedniego stężenia glukozy, oraz określoną zawartością elektrolitów, głównie sodu, potasu i chloru. 23

13 DPN w lecie Nadejście sezonu przeziębień pogorszenie warunków atmosferycznych sprzyja infekcjom. W upalne, letnie dni powinno się pić więcej Gdy w przebiegu zakażenia dochodzi do napojów, aby uzupełnić straty wody wywołane wzrostu temperatury ciała, wymiotów lub ostrej nasilonym poceniem się. Wysokie temperatury biegunki, ryzyko odwodnienia organizmu jest mogą być zagrożeniem dla naszego zdrowia naprawdę wysokie. Dobrym tego przykładem są infekcje rotawirusowe u niemowląt i małych (ryzyko odwodnienia, udaru słonecznego). dzieci, które są w stanie odwodnić młody Woda mineralna wydaje się dość oczywistym organizm w ekspresowo szybkim tempie. wyborem, gdy zależy nam na skutecznym nawodnieniu organizmu, ale jak pokazują wyniki Ryzyko wystąpienia niedoboru płynów licznych badań, istnieją napoje, które chronią i elektrolitów można zmniejszyć dzięki przed odwodnieniem w bardziej efektywny spożywaniu odpowiedniej ilości płynów, sposób. DPN to zdecydowanie najlepsza opcja ale czasem pomimo starań odwodnienie staje się faktem. W takim przypadku na pierwszy ogień zwalczania niedoboru płynów i elektrolitów. powinien pójść doustny płyn nawadniający, taki jak np. ORSALIT DRINK, który dostarczy nie DPN jesienią Mimo nadejścia jesieni ciągle możemy paść ofiarą odwodnienia, ponieważ tracimy więcej wody niż jej przyjmujemy z jedzeniem i piciem. Paradoksalnie, ryzyko niedoboru płynów jest porównywalne do tego, jakie występuje w okresie letnim. Z czego to wynika? Mniejsza podaż płynów w chłodne dni kubek gorącej herbaty zyskuje wyraźną przewagę nad butelką zimnej wody mineralnej, ale ze względu na działanie moczopędne herbata nie nawadnia organizmu równie skutecznie, jak woda. Zmiany w diecie wakacyjny jadłospis z reguły zawiera więcej świeżych owoców i warzyw, które w większości składają się przecież z wody. Znaczne ograniczenie ich spożycia nie pozostaje bez wpływu na funkcjonowanie organizmu. 24 Doustne płyny nawadniające tylko wodę, ale również elektrolity potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Preparat dostępny jest w gotowej butelce i nie wymaga wcześniejszego przygotowania. DPN dla sportowców Doustne płyny nawadniające mogą być stosowane również jako uzupełnienie zbilansowanej diety przez osoby aktywne, które są szczególnie narażone na odwodnienie organizmu. Wzmożony wysiłek fizyczny to nie tylko spalanie zbędnych kalorii i podnoszenie sprawności, ale także ryzyko odwodnienia organizmu. Skład DPN gwarantuje szybkie wchłanianie wody i cennych elektrolitów z przewodu pokarmowego, a co za tym idzie szybkie przywrócenie równowagi wodnej i elektrolitowej. Doustne płyny nawadniające zawierają wodę, glukozę, sód, chlor i potas, czyli te składniki, które w największej ilości tracone są podczas uprawiania sportu. DPN dla seniorów U osób w starszym wieku prawdopodobieństwo wystąpienia odwodnienia jest znacznie większe niż u osób młodych. Z wiekiem mechanizm odczuwania pragnienia słabnie wielu seniorów nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że ich organizm potrzebuje większej podaży płynów niż ta, jaką otrzymuje w ciągu dnia. Niedostateczne nawodnienie organizmu jest niekorzystne dla zdrowia seniora, ponieważ powoduje spadek ciśnienia tętniczego krwi i przyspieszenie oraz jednoczesne osłabienie pulsu. Zwiększenie podaży płynów jest zalecane od momentu pojawienia się objawów charakterystycznych dla niewielkiego lub umiarkowanego odwodnienia organizmu. Są to: bóle głowy, skurcze mięśni, suchość w ustach, senność lub rozdrażnienie, ciemne zabarwienie moczu oraz uczucie ogólnego osłabienia. Już wtedy warto zastosować doustny płyn nawadniający (DPN), który w krótkim czasie uzupełni niedobory wody oraz elektrolitów regulujących podstawowe procesy życiowe. Preparat nawadniający, taki jak np. ORSALIT plus smektyn, jest bezpieczny dla zdrowia i chroni przed wystąpieniem poważniejszych symptomów odwodnienia: spadku ciśnienia krwi, silnych skurczów mięśni kończyn, żołądka i pleców, wzdęć brzucha, osłabienia pulsu oraz zmniejszenia elastyczności skóry. 25

14 Domowa i wakacyjna apteczka antybiegunkowa Domowa i wakacyjna apteczka antybiegunkowa Badania naukowe potwierdzają, że najskuteczniejszym sposobem prawidłowego nawodnienia i dostarczenia niezbędnych elektrolitów jest podawanie doustnych płynów nawadniających. Dbanie o właściwe nawadnianie stanowi podstawę w leczeniu i zapobieganiu powikłaniom ostrej biegunki, dlatego w naszej apteczce, czy to domowej, czy to podróżnej, nie powinno zabraknąć preparatu ORSALIT plus smektyn. ORSALIT plus smektyn rekomendowany jest zarówno dzieciom, jak i osobom dorosłym. Co ważne, ORSALIT plus smektyn można bez przeszkód spakować do torby podróżnej, ponieważ ma postać wygodnych saszetek, więc nie zajmie dużo miejsca w bagażu. Preparat łatwo rozpuszcza się w wodzie i można go zastosować natychmiast, w każdej sytuacji, gdy zajdzie taka potrzeba. Ten środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego, o przyjaznym dla dzieci malinowym smaku, jednocześnie nawadnia, uzupełnia płyny i składniki mineralne oraz łagodzi i skraca czas trwania biegunki. W skład preparatu wchodzi smektyn dwuoktanościenny, czyli substancja, która: posiada właściwości adsorbowania niektórych bakterii, wirusów i toksyn bakteryjnych, Dawkowanie Dzieci powyżej 1. roku życia: 4 saszetki na dobę. Dzieci powyżej 2. roku życia i dorośli: 6 saszetek na dobę. działa miejscowo - wyłącznie w świetle przewodu pokarmowego, wytwarza warstwę ochronną, powlekającą błonę śluzową przewodu pokarmowego

Rybka Orsalitka radzi! Praktyczne rady dla rodziców przy wystąpieniu biegunki lub wymiotów

Rybka Orsalitka radzi! Praktyczne rady dla rodziców przy wystąpieniu biegunki lub wymiotów Rybka Orsalitka radzi! Praktyczne rady dla rodziców przy wystąpieniu biegunki lub wymiotów Kiedy rozpoznaje się biegunkę u niemowląt i dzieci? Biegunkę rozpoznajemy wtedy, gdy dziecko oddaje stolce o luźniejszej

Bardziej szczegółowo

Hipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.

Hipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o. Hipoglikemia Hipoglikemia Hipoglikemia, zwana inaczej niedocukrzeniem, oznacza obniżanie stężenia glukozy we krwi do wartości poniżej 55 mg/dl (3,1 mmol/l) Niekiedy objawy hipoglikemii mogą wystąpić przy

Bardziej szczegółowo

dziecko z biegunką kompendium wiedzy nadzór merytoryczny prof. dr hab. n.med. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska

dziecko z biegunką kompendium wiedzy nadzór merytoryczny prof. dr hab. n.med. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska lek. med. Julia Gawryjołek dziecko z biegunką kompendium wiedzy nadzór merytoryczny prof. dr hab. n.med. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska trilacplus krople saszetki kapsułki od 1. miesiąca życia poradnik

Bardziej szczegółowo

SmectaGo Gotowa do wypicia zawiesina zawierająca diosmektyt w saszetkach

SmectaGo Gotowa do wypicia zawiesina zawierająca diosmektyt w saszetkach SmectaGo Gotowa do wypicia zawiesina zawierająca diosmektyt w saszetkach Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem wyrobu medycznego, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta.

Bardziej szczegółowo

UŻYTECZNA RADA: miej w bagażu choćby plastikowy nożyk do obierania owoców.

UŻYTECZNA RADA: miej w bagażu choćby plastikowy nożyk do obierania owoców. Owoce i warzywa należy spożywać kilka razy dziennie. Trzeba jednak pamiętać, aby były odpowiednio przygotowane! Po pierwsze, dobrze je umyj. Po drugie, samodzielnie obierz ze skóry lub łupiny nie kupuj

Bardziej szczegółowo

POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH

POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH CUKRZYCA.? cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią (podwyższonym poziomem cukru we krwi) wynika

Bardziej szczegółowo

2011-03-17. Woda. Rola wody. Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia?

2011-03-17. Woda. Rola wody. Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia? Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia? A. Jarosz Woda głównym składnikiem ciała i podstawowym składnikiem pożywienia stanowi 50 80 %masy ciała zasoby wodne organizmu muszą być stale

Bardziej szczegółowo

MOJE SZCZENIĘ MA BIEGUNKĘ! CO ROBIĆ?

MOJE SZCZENIĘ MA BIEGUNKĘ! CO ROBIĆ? MOJE SZCZENIĘ MA BIEGUNKĘ! CO ROBIĆ? Biegunka to nic innego jak oddawanie przez szczenię, z większą niż zazwyczaj częstotliwością, rzadkiego, nieuformowanego kału. Jeżeli dodatkowo podczas biegunki występują

Bardziej szczegółowo

Norowirus: zimowa grypa żołądkowa

Norowirus: zimowa grypa żołądkowa Norowirus: zimowa grypa żołądkowa Zapobiegaj rozprzestrzenianiu się wirusa. Porady dla wszystkich Polish version: Norovirus: the winter vomiting bug Jak uniknąć zakażenia norowirusem Nie ma stuprocentowo

Bardziej szczegółowo

ZAKAŻENIA ROTAWIRUSAMI. Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Lublinie

ZAKAŻENIA ROTAWIRUSAMI. Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Lublinie ZAKAŻENIA ROTAWIRUSAMI Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Lublinie Czym są rotawirusy? Rotawirusy(łac.rota = koło) grupawirusównależących do rodziny

Bardziej szczegółowo

Ostre infekcje u osób z cukrzycą

Ostre infekcje u osób z cukrzycą Ostre infekcje u osób z cukrzycą Sezon przeziębień w pełni. Wokół mamy mnóstwo zakatarzonych i kaszlących osób. Chorować nikt nie lubi, jednak ludzie przewlekle chorzy, jak diabetycy, są szczególnie podatni

Bardziej szczegółowo

10 kroków do wzmocnienia organizmu dziecka

10 kroków do wzmocnienia organizmu dziecka 10 kroków do wzmocnienia organizmu dziecka Krok pierwszy - pełnowartościowa dieta Drogi Rodzicu, prawidłowo dobrana dieta jest podstawowym czynnikiem, który pomoże w zapobieganiu chorobom. Konieczne jest

Bardziej szczegółowo

Ocena stanu pacjenta

Ocena stanu pacjenta Ocena stanu pacjenta Prawidłowy dobowy bilans wody osoby dorosłej Przyjmujemy: Płyny (1000 1500 ml) Stałe pokarmy (700 ml) Woda oksydacyjna (300 ml) Wydalamy: Mocz (1000 1500 ml) Perspiratio insensibilis

Bardziej szczegółowo

ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE

ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE RACJONALNIE = ZDROWO Zdrowa dieta jest jednym z najważniejszych elementów umożliwiających optymalny wzrost, rozwój i zdrowie. Ma przez to wpływ na fizyczną i umysłową

Bardziej szczegółowo

Subiektywne objawy zmęczenia. Zmęczenie. Ból mięśni. Objawy obiektywne 2016-04-07

Subiektywne objawy zmęczenia. Zmęczenie. Ból mięśni. Objawy obiektywne 2016-04-07 Zmęczenie to mechanizm obronny, chroniący przed załamaniem funkcji fizjologicznych (wyczerpaniem) Subiektywne objawy zmęczenia bóle mięśni, uczucie osłabienia i wyczerpania, duszność, senność, nudności,

Bardziej szczegółowo

Cukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce www.seniorizdrowie.pl

Cukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce www.seniorizdrowie.pl Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Cukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce

Bardziej szczegółowo

ZDROWO JEM. Mamo! Tato! - ZDROWO ROSNE!

ZDROWO JEM. Mamo! Tato! - ZDROWO ROSNE! Mamo! Tato! To od Was zależy, co znajdzie się na moim talerzu, a potem - w brzuszku. Wybierajcie mądrze i nauczcie mnie jeść zdrowe oraz smaczne produkty. Tę naukę musimy zacząć już teraz. Kolorowanka

Bardziej szczegółowo

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ?

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! SZCZEPIONKA PRZECIW GRYPIE CZYM JEST

Bardziej szczegółowo

Zasady bezpieczeństwa podczas upałów

Zasady bezpieczeństwa podczas upałów Zasady bezpieczeństwa podczas upałów Zasada nr 1 Noś jasne, luźne, swobodne oraz bawełniane ubrania. Zakładaj tak mało ubrań jak to jest możliwe gdy jesteś w domu. Zasada nr 2 Pij dużo płynów W czasie

Bardziej szczegółowo

Doustna szczepionka przeciwko rotawirusom

Doustna szczepionka przeciwko rotawirusom Doustna szczepionka przeciwko rotawirusom Na tej stronie można znaleźć krótkie podsumowanie informacji o zapobieganiu chorobie i szczepionce, która jest dostępna. Łącza do bardziej szczegółowych informacji

Bardziej szczegółowo

ANKIETA DLA RODZICÓW dotycząca ALERGII oraz NIETOLERANCJI ŻYWIENIOWYCH dla uczestników obozów organizowanych przez SportFun

ANKIETA DLA RODZICÓW dotycząca ALERGII oraz NIETOLERANCJI ŻYWIENIOWYCH dla uczestników obozów organizowanych przez SportFun NAZWISKO i IMIĘ DZIECKA Data urodzenia dziecka MIEJSCE i TERMIN turnusu TELEFON do rodzica/opiekuna ANKIETA DLA RODZICÓW dotycząca ALERGII oraz NIETOLERANCJI ŻYWIENIOWYCH dla uczestników obozów organizowanych

Bardziej szczegółowo

Raport z badania ilościowego

Raport z badania ilościowego Nawracające infekcje a wsparcie odporności dzieci i dorosłych www.wspierajodpornosc.pl Badanie dotyczących postaw i zwyczajów związanych z leczeniem przeziębienia oraz wspieraniem odporności organizmu

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Rehydron, proszek do przygotowywania roztworu 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 saszetka zawiera: Glukoza bezwodna 6,75 g Chlorek sodu

Bardziej szczegółowo

Przestawiamy się na surową dietę

Przestawiamy się na surową dietę Przestawiamy się na surową dietę Autor: Wayne Gendel tłumaczyła Justyna Romanowska Piątek 12 marca 2010 Przestawienie się na surową dietę wcale nie jest tak trudne, jak mogłoby się wydawać. Wyróżniamy

Bardziej szczegółowo

Zasady diety piłkarskiej lek. med. Jarosław Madej

Zasady diety piłkarskiej lek. med. Jarosław Madej Zasady diety piłkarskiej lek. med. Jarosław Madej 1 Zasady ogólne 1. Częstość i regularność posiłków 2. Śniadanie - najważniejszy posiłek dnia 3. Ostatni posiłek -2 godz. przed snem 4. Posiłek budulcem

Bardziej szczegółowo

ZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO. Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka

ZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO. Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka ZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka TALERZ CZY PIRAMIDA? Przedstawione w modelach zdrowego żywienia zalecenia żywieniowe to sugestie ogólne,

Bardziej szczegółowo

4 rzeczy, których prawdopodobnie nie wiesz o grypie

4 rzeczy, których prawdopodobnie nie wiesz o grypie 4 rzeczy, których prawdopodobnie nie wiesz o grypie Jesień to początek sezonu grypowego. Zanim nadejdą kulminacyjne zimowe miesiące, warto odświeżyć swoją wiedzę na temat tego poważnego wirusowego zakażenia

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja zmian w charakterystyce produktu leczniczego i ulotce

Bardziej szczegółowo

Biegunka u prosiąt i cieląt: jak z nią walczyć?

Biegunka u prosiąt i cieląt: jak z nią walczyć? Biegunka u prosiąt i cieląt: jak z nią walczyć? Autor: Arleta Wojtczak Data: 3 września 2015 1/5 Biegunka jest powszechnym problemem nękającym zarówno hodowców trzody chlewnej, jak i bydła. Choć nie można

Bardziej szczegółowo

Natureheals

Natureheals Natureheals www.donatmg.eu/en Magnez NAUKOWCY OKREŚLILI MAGNEZ MIANEM MINERAŁU DO WALKI ZE STRESEM, NAZYWAJĄC GO RÓWNIEŻ BALSAMEM DLA NERWÓW I MIĘŚNI. MAGNEZ JEST JEDNYM Z NAJWAŻNIEJSZYCH MINERAŁÓW NIEZBĘDNYCH

Bardziej szczegółowo

Kod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8

Kod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8 // Kod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8 Białko 1 : Tłuszcz 2,5-3,5 : Węglowodany 05-0,8 grama na 1 kilogram wagi należnej i nie przejmuj się kaloriami. Po kilku tygodniach dla

Bardziej szczegółowo

tel

tel ANKIETA DIETETYCZNA. imię i nazwisko...... adres e-mail telefon data urodzenia wzrost waga Czy jesteś w ciąży? W którym miesiącu?... Czy masz rozrusznik serca? Czy posiadasz implanty? Jeśli tak to jakie?.......

Bardziej szczegółowo

PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW

PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW Młody organizm, aby mógł prawidłowo się rozwijać potrzebuje wielu różnorodnych składników odżywczych, które powinny być nieodłączną częścią diety każdego dojrzewającego

Bardziej szczegółowo

DZIECKO Z ZABURZENIAMI ODŻYWIANIA

DZIECKO Z ZABURZENIAMI ODŻYWIANIA DZIECKO Z ZABURZENIAMI ODŻYWIANIA Odżywianie jest ważną sferą w życiu każdego człowieka. Różnorodne przeżywane przez nas stresy są częstym powodem utraty apetytu, podjadania lub nadmiernego apetytu. Różne

Bardziej szczegółowo

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Należy spożywać produkty z różnych grup żywności (dbać o urozmaicenie posiłków) Kontroluj masę ciała (dbaj o zachowanie

Bardziej szczegółowo

LOPERAMID WZF 2 mg, tabletki Loperamidi hydrochloridum

LOPERAMID WZF 2 mg, tabletki Loperamidi hydrochloridum Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta LOPERAMID WZF 2 mg, tabletki Loperamidi hydrochloridum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona

Bardziej szczegółowo

na bezpieczne i zdrowe wakacje sposobów

na bezpieczne i zdrowe wakacje sposobów 5 w ó b sposo e n z na bez p i e c d z i e w ro je c a k wa Latem mamy więcej czasu na ruch i aktywność na świeżym powietrzu. To najlepszy czas na dłuższe spacery, jazdę na rowerze czy bieganie. Każdy

Bardziej szczegółowo

Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi.

Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi. Raport z badania ankietowego Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi. Strona 1/32 Spis treści Komentarz autora..................................................

Bardziej szczegółowo

22 marca Światowy Dzień Wody Znaczenie żywieniowe wody

22 marca Światowy Dzień Wody Znaczenie żywieniowe wody Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl 22 marca Światowy

Bardziej szczegółowo

Zatrucia bakteriami z rodzaju Salmonella

Zatrucia bakteriami z rodzaju Salmonella Zatrucia bakteriami z rodzaju Salmonella Drobnoustroje z rodzaju Salmonella są pierwotnymi patogenami wielu zwierząt, tj. ssaków i ptaków zarówno domowych, jak i hodowlanych oraz wolno żyjących. JAKIE

Bardziej szczegółowo

Dzisiejsza pandemia rozpoczęła się w Meksyku. Szybko jednak zaczęła przekraczać granice trafiając do USA, Kanady, Nowej Zelandii i w końcu Europy.

Dzisiejsza pandemia rozpoczęła się w Meksyku. Szybko jednak zaczęła przekraczać granice trafiając do USA, Kanady, Nowej Zelandii i w końcu Europy. Świńska grypa - ten temat nie schodzi od dłuższego czasu z pierwszych stron gazet, portali internetowych oraz mediów naziemnych. Zimowy sezon imprezowy - jeśli tak to możemy określić, właśnie się zaczął.

Bardziej szczegółowo

PROCEDURA postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę w Szkole Podstawowej w Jarnutach im. Papieża Jana Pawła II

PROCEDURA postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę w Szkole Podstawowej w Jarnutach im. Papieża Jana Pawła II PROCEDURA postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę w Szkole Podstawowej w Jarnutach im. Papieża Jana Pawła II Zadania rodzica: Rodzic powinien przedłożyć szkole następujące informacje i dokumenty: 1.

Bardziej szczegółowo

Wirusy pokarmowe jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych

Wirusy pokarmowe jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych Wirusy pokarmowe jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych Małopolskie Stowarzyszenie Komitetów i Zespołów ds. Zakażeń Szpitalnych 5 grudnia 2018 Bożena Burzyńska Biegunka jako paradoks I często i

Bardziej szczegółowo

Wypróbuj ze swoim dzieckiem, mamo

Wypróbuj ze swoim dzieckiem, mamo Kaszki nr wɋród mam Wypróbuj ze swoim dzieckiem, mamo * Nutricia Polska Sp. z o.o. za Nielsen sprzedaż wolumenowa i wartościowa w kategorii kaszek dla dzieci, 2017. Produkty po 4. miesiącu są przeznaczone

Bardziej szczegółowo

SZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015 Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny +

Bardziej szczegółowo

VI.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego LoperamideDr.Max przeznaczone do publicznej wiadomości

VI.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego LoperamideDr.Max przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego LoperamideDr.Max przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1.Omówienie rozpowszechnienia choroby 1. Ostra biegunka: Biegunka to zwiększona

Bardziej szczegółowo

Żywienie pacjenta w opiece paliatywnej przeciwdziałanie zaparciom

Żywienie pacjenta w opiece paliatywnej przeciwdziałanie zaparciom VI WARSZTATY SZKOLENIOWE 29 maja 2015 Żywienie pacjenta w opiece paliatywnej przeciwdziałanie zaparciom Agata Zając Zaspakajanie głodu należy do podstawowych potrzeb człowieka. Jedzenie jest jednak ważne

Bardziej szczegółowo

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie

Bardziej szczegółowo

ASMAG FORTE 34 mg jonów magnezu, tabletki Magnesii hydroaspartas

ASMAG FORTE 34 mg jonów magnezu, tabletki Magnesii hydroaspartas Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika ASMAG FORTE 34 mg jonów magnezu, tabletki Magnesii hydroaspartas Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ

Bardziej szczegółowo

Czy grozi mi wirusowe zapalenie wątroby typu B?

Czy grozi mi wirusowe zapalenie wątroby typu B? Czy grozi mi wirusowe zapalenie wątroby typu B? Co to jest? Wirus zapalenia wątroby typu B (HBW) powoduje zakażenie wątroby mogące prowadzić do poważnej choroby tego organu. Wątroba jest bardzo ważnym

Bardziej szczegółowo

4 JUNIOR PHARMA PREZENTUJE. suplementy stworzone z myślą o najmłodszych sportowcach

4 JUNIOR PHARMA PREZENTUJE. suplementy stworzone z myślą o najmłodszych sportowcach 4 JUNIOR PHARMA PREZENTUJE suplementy stworzone z myślą o najmłodszych sportowcach JESTEŚ RODZICEM MŁODEGO SPORTOWCA? Czy Twoje dziecko uczęszcza na treningi minimum 2 razy w tygodniu? Zdarzyło się, że

Bardziej szczegółowo

PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH

PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH 2010-2016 CO WARTO WIEDZIEĆ O GRYPIE Każdego roku na całym świecie zaraża się 5-10% populacji osób dorosłych i 20-30%dzieci Wirusy grypy ludzkiej łatwiej

Bardziej szczegółowo

CZYM JEST SZCZEPIONKA?

CZYM JEST SZCZEPIONKA? CZYM JEST SZCZEPIONKA? Szczepionka to preparat biologiczny, stosowany w celu uodpornienia organizmu. Ogólna zasada działania szczepionki polega na wprowadzeniu do organizmu antygenu, który jest rozpoznawany

Bardziej szczegółowo

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? SZCZEPIONKA WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ!

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. LACTEOL FORT 340 mg 340 mg, proszek do sporządzania zawiesiny doustnej

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. LACTEOL FORT 340 mg 340 mg, proszek do sporządzania zawiesiny doustnej Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta LACTEOL FORT 340 mg 340 mg, proszek do sporządzania zawiesiny doustnej Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zażyciem leku, ponieważ

Bardziej szczegółowo

Co to jest cukrzyca?

Co to jest cukrzyca? Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii

Bardziej szczegółowo

NIFUROKSAZYD GEDEON RICHTER, 100 mg, tabletki powlekane. Nifuroxazidum

NIFUROKSAZYD GEDEON RICHTER, 100 mg, tabletki powlekane. Nifuroxazidum Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta NIFUROKSAZYD GEDEON RICHTER, 100 mg, tabletki powlekane Nifuroxazidum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ

Bardziej szczegółowo

Okresy rozwojowe. Najczęściej występujące objawy chorób u dzieci. płód i noworodek okres niemowlęcy małe dziecko okres dojrzewania

Okresy rozwojowe. Najczęściej występujące objawy chorób u dzieci. płód i noworodek okres niemowlęcy małe dziecko okres dojrzewania Ogólne zasady postępowania z chorym dzieckiem. Interpretacja podstawowych badań dodatkowych. Najczęściej występujące schorzenia w poszczególnych okresach rozwojowych. dr n. med. Jolanta Meller Okresy rozwojowe

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Duphalac, 667 mg/ml, roztwór doustny. Lactulosum

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Duphalac, 667 mg/ml, roztwór doustny. Lactulosum Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Duphalac, 667 mg/ml, roztwór doustny Lactulosum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zażyciem leku, ponieważ zawiera ona informacje

Bardziej szczegółowo

Ty i Twoje dziecko Wirusowe zapalenie wątroby typub

Ty i Twoje dziecko Wirusowe zapalenie wątroby typub Ty i Twoje dziecko Wirusowe zapalenie wątroby typub Jeżeli chorujesz na wirusowe zapalenie wątroby typu B i jesteś w ciąży, planujesz ciążę, właśnie urodziłaś, albo masz już dzieci, ta ulotka dostarczy

Bardziej szczegółowo

2

2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Wzajemne oddziaływanie substancji leczniczych, suplementów diety i pożywienia może decydować o skuteczności i bezpieczeństwie terapii. Nawet przyprawy kuchenne mogą w istotny sposób

Bardziej szczegółowo

Graj na zdrowie! ale i ciekawe!

Graj na zdrowie! ale i ciekawe! Graj na zdrowie! Zastanawiasz się jak zachęcić swoje dziecko do prawidłowej diety i aktywności fizycznej? Poznaj nową aplikację Zdrowice, dzięki której jedzenie warzyw i owoców, picie wody czy aktywność

Bardziej szczegółowo

Co to jest cukrzyca?

Co to jest cukrzyca? CEL/75/11/09 Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym

Bardziej szczegółowo

Co Polacy wiedzą na temat żywienia w chorobach onkologicznych?

Co Polacy wiedzą na temat żywienia w chorobach onkologicznych? Co Polacy wiedzą na temat żywienia w chorobach onkologicznych? Wprowadzenie do raportu Choroba nowotworowa ma bardzo duży wpływ na odżywianie się pacjentów. Terapia często powoduje osłabienie apetytu,

Bardziej szczegółowo

NIGDY NIE SKACZ DO WODY W MIEJSCACH NIEROZPOZNANYCH!!!

NIGDY NIE SKACZ DO WODY W MIEJSCACH NIEROZPOZNANYCH!!! Wakacje to czas zabawy i nowych wrażeń. Korzystając z wakacyjnych przyjemności, nie zapominajmy jednak o bezpieczeństwie własnym i bliskich! Zanim oddasz się wakacyjnej beztrosce, musisz przyswoić sobie

Bardziej szczegółowo

42 Choroby wysokogórskie PORADA PORADA 42 ROBERT SZYMCZAK. Choroby. wysokogórskie

42 Choroby wysokogórskie PORADA PORADA 42 ROBERT SZYMCZAK. Choroby. wysokogórskie 4 Choroby wysokogórskie PORADA 4 ROBERT SZYMCZAK Choroby wysokogórskie 4 4 Choroby wysokogórskie W rozdziale omówimy choroby związane ze zmniejszającą się dostępnością tlenu na wysokości: Ostrą Chorobę

Bardziej szczegółowo

Diosminum. Należy przeczytać uważnie całą ulotkę, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta.

Diosminum. Należy przeczytać uważnie całą ulotkę, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Diohespan max, 1000 mg, tabletki Diosminum Należy przeczytać uważnie całą ulotkę, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. Lek ten jest dostępny

Bardziej szczegółowo

TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające

TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające dr hab. inż. Monika Bronkowska, prof. nadzw. UP Konferencja firm cateringowych - CATERING SZPITALNY

Bardziej szczegółowo

Częstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie.

Częstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie. GALAKTOZEMIA Częstotliwość występowania tej choroby to 1:60 000 żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie. galaktoza - cukier prosty (razem z glukozą i fruktozą wchłaniany w przewodzie pokarmowym),

Bardziej szczegółowo

Znaczenie pierwszego śniadania, czyli zdrowe odżywianie dzieci i młodzieży. Na podstawie materiałów ORE- Anna Pisowacka

Znaczenie pierwszego śniadania, czyli zdrowe odżywianie dzieci i młodzieży. Na podstawie materiałów ORE- Anna Pisowacka Znaczenie pierwszego śniadania, czyli zdrowe odżywianie dzieci i młodzieży Na podstawie materiałów ORE- Anna Pisowacka JAK PRAWIDŁOWO SIĘ ODŻYWIAĆ? Zalecenia żywieniowe 6 + 1 U według S. Bergera Urozmaicenie

Bardziej szczegółowo

SZKARLATYNA PŁONICA NADAL GROŹNY PRZECIWNIK

SZKARLATYNA PŁONICA NADAL GROŹNY PRZECIWNIK SZKARLATYNA PŁONICA NADAL GROŹNY PRZECIWNIK OBJAWY Pierwsze objawy szkarlatyny są bardzo gwałtowne. Pojawia się silny ból gardła, kaszel i wymioty. Towarzyszą jej wysoka gorączka, bóle głowy i znaczne

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA. MINIRIN Melt (Desmopressinum) 60 mikrogramów 120 mikrogramów 240 mikrogramów Liofilizat doustny

ULOTKA DLA PACJENTA. MINIRIN Melt (Desmopressinum) 60 mikrogramów 120 mikrogramów 240 mikrogramów Liofilizat doustny ULOTKA DLA PACJENTA Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. Należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty,

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Rimantin, 50 mg, tabletki. Rymantadyny chlorowodorek

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Rimantin, 50 mg, tabletki. Rymantadyny chlorowodorek ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Rimantin, 50 mg, tabletki Rymantadyny chlorowodorek Należy przeczytać uważnie całą ulotkę, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. Należy zachować

Bardziej szczegółowo

NIEMOWLĘ- JAK OCENIĆ ŻYWIENIE?

NIEMOWLĘ- JAK OCENIĆ ŻYWIENIE? NIEMOWLĘ- JAK OCENIĆ ŻYWIENIE? Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii, Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka, Warszawa MGR INŻ. MAŁGORZATA MATUSZCZYK ILE ML MLEKA POWINNO

Bardziej szczegółowo

22 marca Światowy Dzień Wody Znaczenie żywieniowe wody

22 marca Światowy Dzień Wody Znaczenie żywieniowe wody Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl 22 marca Światowy

Bardziej szczegółowo

Warsztaty Żywieniowe. Temat: Zasady żywienia młodzieży aktywnej

Warsztaty Żywieniowe. Temat: Zasady żywienia młodzieży aktywnej Warsztaty Żywieniowe Temat: Zasady żywienia młodzieży aktywnej Jeśli jesteś aktywny Powinieneś dbać szczególnie o to, co jesz! potrzebujesz więcej energii potrzebujesz więcej witamin i składników mineralnych

Bardziej szczegółowo

African Mango - recenzja, opis produktu

African Mango - recenzja, opis produktu African Mango - recenzja, opis produktu African mango to popularne obecnie suplementy diety wspomagające odchudzanie, stworzone na bazie pestek afrykańskiego mango. Skutecznie pomagają w utracie nadmiaru

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA 1

ULOTKA DLA PACJENTA 1 ULOTKA DLA PACJENTA 1 Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika Supremin MAX, 1,5 mg/ml, syrop Butamirati citras Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku,

Bardziej szczegółowo

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE - definicja Prawidłowe odżywianie to nie tylko dostarczenie organizmowi energii, ale także

Bardziej szczegółowo

Patronat honorowy: Patronat merytoryczny: Sponsor:

Patronat honorowy: Patronat merytoryczny: Sponsor: Patronat honorowy: Patronat merytoryczny: Sponsor: Szanowni Rodzice! Mamy przyjemność powitać Państwa w czwartej edycji programu edukacyjnego Mamo, Tato, wolę wodę!. Jest on odpowiedzią na narastający

Bardziej szczegółowo

B. ULOTKA DLA PACJENTA

B. ULOTKA DLA PACJENTA B. ULOTKA DLA PACJENTA 13 Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta CLARITINE ALLERGY, 1 mg/ml, syrop Loratadinum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ

Bardziej szczegółowo

ASMAG B 20 mg jonów magnezu + 0,25 mg pirydoksyny chlorowodorku, tabletki Magnesii hydroaspartas + Pyridoxini hydrochloridum

ASMAG B 20 mg jonów magnezu + 0,25 mg pirydoksyny chlorowodorku, tabletki Magnesii hydroaspartas + Pyridoxini hydrochloridum Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika ASMAG B 20 mg jonów magnezu + 0,25 mg pirydoksyny chlorowodorku, tabletki Magnesii hydroaspartas + Pyridoxini hydrochloridum Należy uważnie zapoznać

Bardziej szczegółowo

Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością.

Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością. Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością. Jadłospis 14-dniowy Anna Piekarczyk Dieta nie jest dietą indywidualną

Bardziej szczegółowo

jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz

jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz Światowy Dzień Nerek Światowy Dzień Nerek jest ogólnoświatową kampanią, której celem jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz informowanie o powszechności

Bardziej szczegółowo

Zapraszamy do oglądania

Zapraszamy do oglądania Zapraszamy do oglądania 1.Odżywiaj się regularnie Należy spożywać przynajmniej 3 podstawowe posiłki dziennie (śniadanie, obiad, kolacja), a jeszcze zdrowiej będzie dołączyć dwie przekąski (II śniadanie

Bardziej szczegółowo

Smacznie, zdrowo, aktywnie! Jak zachęcić młodzież do zdrowego stylu życia?

Smacznie, zdrowo, aktywnie! Jak zachęcić młodzież do zdrowego stylu życia? Smacznie, zdrowo, aktywnie! Jak zachęcić młodzież do zdrowego stylu życia? Omówienie ankiety na temat stylu życia dla uczniów klas 2 gimnazjum i 7 szkoły podstawowej 1.Czy spożywasz śniadanie codziennie

Bardziej szczegółowo

PIERWSZE KROKI. w terapii cukrzycy insuliną bazalną

PIERWSZE KROKI. w terapii cukrzycy insuliną bazalną PIERWSZE KROKI w terapii cukrzycy insuliną bazalną DROGA PACJENTKO, DROGI PACJENCIE, Jeżeli trzymasz w ręce tę broszurę, Twój lekarz najprawdopodobniej zalecił Ci terapię cukrzycy z zastosowaniem insuliny

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY

AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Aktywność fizyczna glukometr glukometr glukometr glukometr glukometr skrocona 8 str broszura aktywnosc fizyczna.indd 1 2013-05-09 14:12:46 AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA

Bardziej szczegółowo

Banting - tabletki Tiens kategoria: ZIOŁA, HERBATKI i SUPLEMENTY > Tiens

Banting - tabletki Tiens kategoria: ZIOŁA, HERBATKI i SUPLEMENTY > Tiens Glinka Agency Zapraszamy do sklepu www.multistore24.pl mail;sklep@multistore24.pl Warszawa tel. +48 602 395 051 Banting - tabletki Tiens kategoria: ZIOŁA, HERBATKI i SUPLEMENTY > Tiens Producent: Tiens

Bardziej szczegółowo

Tribux Forte 200 mg, tabletki

Tribux Forte 200 mg, tabletki Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika Tribux Forte 200 mg, tabletki Trimebutini maleas Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje

Bardziej szczegółowo

Tribux Bio 100 mg, tabletki

Tribux Bio 100 mg, tabletki Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika Tribux Bio 100 mg, tabletki Trimebutini maleas Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje

Bardziej szczegółowo

Patologia problemów żywieniowych u dzieci i młodzieży. Witold Klemarczyk Zakład Żywienia Instytut Matki i Dziecka

Patologia problemów żywieniowych u dzieci i młodzieży. Witold Klemarczyk Zakład Żywienia Instytut Matki i Dziecka Patologia problemów żywieniowych u dzieci i młodzieży Witold Klemarczyk Zakład Żywienia Instytut Matki i Dziecka Prawidłowe odżywianie to dostarczenia odpowiedniej ilości materiału energetycznego i budulcowego

Bardziej szczegółowo

JESIENIĄ UWAŻAJ NA INFEKCJE!

JESIENIĄ UWAŻAJ NA INFEKCJE! JESIENIĄ UWAŻAJ NA INFEKCJE! Jesień to czas kichania, kataru, kaszlu. Nie unikniesz kontaktu z drobnoustrojami, ale możesz ograniczyć ryzyko zakażeń. Pamiętaj! Myj często ręce wodą z mydłem. Gdy kichasz

Bardziej szczegółowo

dotyczących zdrowego żywienia (i nie tylko...) twojego psa i kota, które pozwolą cieszyć się ich zdrowiem i życiem przez długie lata.

dotyczących zdrowego żywienia (i nie tylko...) twojego psa i kota, które pozwolą cieszyć się ich zdrowiem i życiem przez długie lata. dotyczących zdrowego żywienia (i nie tylko...) twojego psa i kota, które pozwolą cieszyć się ich zdrowiem i życiem przez długie lata. 1. Tak jak ludzie potrzebują czasem okresowych badań kontrolnych, aby

Bardziej szczegółowo

Woda najlepiej gasi pragnienie

Woda najlepiej gasi pragnienie Woda najlepiej gasi pragnienie dr inż. Agnieszka Sulich Centrum Komunikacji Społecznej Zawartość wody w ciele zależy od: Wieku Płci Budowy ciała http://www.alvogenors.com/whatisdehydration 90 % 75 % 70

Bardziej szczegółowo

wzrasta drażliwość. Takie objawy nie mieszczą się w ramach klasyfikacji dotyczącej depresji. W związku z tym zdarza się, że u dzieci cierpiących na

wzrasta drażliwość. Takie objawy nie mieszczą się w ramach klasyfikacji dotyczącej depresji. W związku z tym zdarza się, że u dzieci cierpiących na Hasło tegorocznych Światowych Dni Zdrowia obchodzonych 7 kwietnia brzmi: Depresja - porozmawiajmy o niej. Specjaliści pracujący w naszej szkole zachęcają wszystkich rodziców do pogłębienia wiedzy na temat

Bardziej szczegółowo

MAGDALENA KRZYSZKA studentka WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI ZDROWY STYL ŻYCIA

MAGDALENA KRZYSZKA studentka WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI ZDROWY STYL ŻYCIA MAGDALENA KRZYSZKA studentka WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI ZDROWY STYL ŻYCIA Na czym polega zdrowy styl życia? ZDROWY STYL ŻYCIA Prawidłowe odżywianie Aktywność

Bardziej szczegółowo

Grypa jest jedną z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych.

Grypa jest jedną z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych. WIRUS GRYPY Grypa jest jedną z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych. Wirus grypy przenosi się drogą kropelkową poprzez kichanie, kaszel, rozmowę. W czasie kichnięcia wirus grypy porusza

Bardziej szczegółowo

XXVI edycja akcji Żółty Tydzień Profilaktyka może uchronić przed poważnymi konsekwencjami wirusowego zapalenia wątroby. WZW A i B powiedz NIE!

XXVI edycja akcji Żółty Tydzień Profilaktyka może uchronić przed poważnymi konsekwencjami wirusowego zapalenia wątroby. WZW A i B powiedz NIE! Warszawa, 10 kwietnia 2013 r. XXVI edycja akcji Żółty Tydzień Profilaktyka może uchronić przed poważnymi konsekwencjami wirusowego zapalenia wątroby. WZW A i B powiedz NIE! W dniach od 15 do 26 kwietnia

Bardziej szczegółowo