Poradnik żywienia Juniora. od nowych konsystencji do dobrych nawyków żywieniowych.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Poradnik żywienia Juniora. od nowych konsystencji do dobrych nawyków żywieniowych. www.bobovita.pl"

Transkrypt

1 Poradnik żywienia Juniora od nowych konsystencji do dobrych nawyków żywieniowych

2 Witaj, Mamo! Pierwsze lata życia mają kluczowe znaczenie dla kształtowania nawyków żywieniowych. To właśnie teraz masz szansę na to, by wykształcić u dziecka dobre przyzwyczajenia, z których będzie czerpać korzyści nawet w przyszłości. Za Tobą i Twoim maluszkiem pierwsze kroki urozmaicania diety Pora teraz na wprowadzanie do jadłospisu nowych konsystencji i doskonalenie umiejętności samodzielnego jedzenia. Po 1. urodzinach przyjdzie natomiast czas, by utrwalać dobre nawyki żywieniowe, których uczysz swoje dziecko od samego początku rozszerzania diety. W naszym poradniku znajdziesz wiele informacji na ten temat, dlatego zachęcamy do lektury! Plan 5 kroków urozmaicania diety mogłaś już poznać w poprzednim poradniku. Jest to prosta droga od pojedynczych, pierwszych smaków aż po dobry nawyk spożywania 5 regularnych posiłków dziennie. Plan 5 kroków przypomnisz sobie na plan5 kroków Napisz do nas na Zadzwoń do nas * *opłata zgodnie z cennikiem operatora Porozmawiaj na czacie na

3 1000 pierwszych dni dla zdrowej przyszłości 1000 pierwszych dni to niepowtarzalny okres w życiu dziecka. To właśnie wtedy następuje najbardziej intensywny wzrost i rozwój, a dziecko uczy się nawyków żywieniowych, które pozostaną z nim na dłużej pierwszych dni to także czas, kiedy wrażliwy organizm dziecka jest szczególnie narażony na działanie szkodliwych czynników środowiskowych, w tym szkodliwych substancji zawartych w pożywieniu. Twój Junior to nie mały dorosły Jego układ pokarmowy i odpornościowy wciąż dojrzewają, a w związku z intensywnym rozwojem inne niż u dorosłych jest również zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Dlatego nadal powinnaś szczególnie dbać o jakość i bezpieczeństwo żywności, którą wybierasz dla Twojego Juniora. Bezpieczna żywność chroni organizm przed szkodliwymi substancjami, a dzięki odpowiedniemu zbilansowaniu składników odżywczych programuje jego metabolizm, wpływając na stan zdrowia teraz i w przyszłości. Kontynuuj ochronę, jaką zapewniałaś dziecku podczas ciąży i karmienia piersią przez cały kluczowy dla rozwoju okres 1000 pierwszych dni życia. Wybieraj skontrolowaną żywność ze wskazaniem wiekowym, która zawiera odpowiednie ilości i proporcje składników odżywczych. 1

4 Gryzę, żuję i próbuję Około 8. miesiąca życia przychodzi pora na wprowadzenie do menu maluszka pokarmów o nowej konsystencji i doskonalenie umiejętności samodzielnego jedzenia. Do tej pory podawałaś dziecku łagodne przeciery i posiłki z delikatnymi grudkami pokarmów. Teraz maluszek jest gotowy na więcej! Uczy się poruszać językiem, co ułatwia mu rozgniatanie i połykanie pokarmu o mniej jednorodnej konsystencji. Dlatego jego posiłki powinny zawierać miękkie, ale wyczuwalne kawałeczki pokarmów. Zmiana konsystencji posiłków jest związana z rozwojem Twojego dziecka, które uczy się żucia i gryzienia. Podawanie posiłków z wyczuwalnymi kawałeczkami pokarmów pomoże mu rozwijać te umiejętności. Nawet jeśli Twój maluszek nie ma jeszcze ząbków lub ciągle woli przeciery, bądź konsekwentna we wprowadzaniu nowych konsystencji. Ucząc się żuć, Twoje dziecko przygotowuje się do rozwijania umiejętności mówienia. To także doskonały trening dla uniknięcia wad zgryzu. Mariola, Doradca BoboVita * Napisz do nas *opłata zgodnie z cennikiem operatora wchodząc na

5 Samodzielne jedzenie Być może już zauważyłaś, że Twój maluszek coraz częściej próbuje jeść samodzielnie. W trakcie posiłku chwyta do rączki kawałki pokarmu i sięga do miseczki. Tę rosnącą ciekawość warto wykorzystać do nauki samodzielnego jedzenia! Podczas karmienia daj maluchowi do rączki jego własną łyżeczkę. Zachęcaj go do samodzielnego picia z otwartego kubka (picie z kubeczka zamiast z butelki ze smoczkiem pomaga także zapobiegać rozwojowi próchnicy). Pomiędzy posiłkami podawaj do pogryzania kawałki pomidora czy jabłka (obserwując pilnie malucha i nie pozostawiając go z pokarmem samego ani na chwilę!). Twój maluch uczy się w ten sposób żucia, gryzienia oraz samodzielnego trzymania przedmiotów w rączce. Wspieraj dziecko w nauce samodzielnego jedzenia bo samodzielność doskonale wzmacnia samoocenę! Bałagan? Nie ma sprawy! Ucząc się jeść samodzielnie, Twój maluszek na pewno ubrudzi siebie i wszystko wokół Bądź cierpliwa i nie przejmuj się tym! Posadź dziecko z dala od ścian, ubierz w ubranko, którego nie szkoda zaplamić i pozwól mu cieszyć się ze zdobywania nowych umiejętności! Twoje dziecko potrzebuje coraz bardziej urozmaiconych posiłków, zawierających różne rodzaje produktów: warzyw, mięsa, ryb, owoców, a także dodatku kasz, makaronu czy ryżu. O ile początki urozmaicania diety mają za cel przede wszystkim przyzwyczajenie dziecka do nowych smaków, o tyle teraz Twoje dziecko zaczyna czerpać z posiłków innych niż mleko coraz więcej składników odżywczych niezbędnych do rozwoju. Pobierz bezpłatną aplikację BoboVita na Twój telefon! Znajdziesz w niej praktyczne wskazówki z zakresu żywienia i rozwoju na każdy dzień tygodnia, opracowane przez specjalistów. Sprawdź jadłospis dla Twojego dziecka Skorzystaj z praktycznych porad 3

6 Jadłospis Juniora Jadłospis Juniora Wszystkiego najlepszego z okazji 1. urodzin Twojego maluszka! Życzymy mu dużo zdrowia, którego najlepszym sprzymierzeńcem jest właściwe odżywianie!

7 Jadłospis Juniora Wiedza na temat właściwego odżywiania Juniora jest bardzo ważna i cenna. Pozwala uniknąć błędów żywieniowych i pomaga w zapewnieniu dziecku optymalnej diety, która korzystnie wpływa na jego rozwój i zdrowie także w przyszłości. Dlatego lekarze i dietetycy z Instytutu Matki i Dziecka stworzyli Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, będący praktycznym zastosowaniem norm żywienia, opracowanych przez Grupę Ekspertów w 2012 r. Poradnik znajdziesz na: My na jego podstawie przygotowaliśmy dla Ciebie krótki przewodnik po zasadach żywienia małego dziecka, który ułatwi Ci codzienne układanie jadłospisu. Znajdziesz go na następnych stronach. Po 1. urodzinach dieta dziecka nie zmienia się z dnia na dzień. Nadal powinna być urozmaicona, prawidłowo zbilansowana i złożona wyłącznie z najwyższej jakości produktów. Twoje roczne i starsze dziecko to wciąż nie mały dorosły! Czy wiesz, że nauka zdrowych nawyków żywieniowych może być dobrą zabawą? Naucz swojego Juniora kochać zdrowe jedzenie! Jak to zrobić, przeczytaj na str. 19. Mariola, Doradca BoboVita * Napisz do nas *opłata zgodnie z cennikiem operatora wchodząc na

8 Talerzyk Juniora Optymalna dieta wpływa korzystnie na rozwój dziecka i jego zdrowie w przyszłości, dlatego lekarze i dietetycy z Instytutu Matki i Dziecka opracowali z myślą o dzieciach w wieku od 1. do 3. roku życia tzw. Talerzyk żywieniowy. Pokazuje on w prosty sposób właściwe proporcje poszczególnych grup produktów, które powinny znaleźć się w menu Juniora. Korzystaj z niego, komponując jadłospis dziecka. Pamiętaj o 5 najważniejszych grupach produktów w codziennym żywieniu Juniora: produktach białkowych, zbożowych, warzywach, owocach i tłuszczach. Do picia podawaj maluchowi wodę. Woda zaspokaja pragnienie i jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Dla dzieci polecana jest woda źródlana lub woda niskozmineralizowana. Dzienne zapotrzebowanie dzieci pomiędzy 1. a 3. rokiem życia na płyny wynosi około 1,3 litra. W tej ilości zawiera się także woda, której używasz do przygotowania posiłków, mleka modyfikowanego oraz woda zawarta w pokarmach, np. warzywach i owocach. Źródło ilustracji: Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, 2012 r. 6

9 5 grup produktów PRODUKTY BIAŁKOWE DZIEŃ RYBKI 1-2x W TYGODNIU Mleko i produkty mleczne Mleko, jogurt, kefi r, sery żółte i twarogowe to źródła łatwo przyswajalnego wapnia, który jest niezbędny do budowy mocnych kości i ząbków, a także białka i witamin z grupy B. Jeśli planujesz zakończenie karmienia piersią lub karmisz dziecko mlekiem modyfi kowanym, wybieraj mleka modyfi kowane Junior o składzie specjalnie dostosowanym dla dzieci po 1. (a następnie po 2.) roku życia. Mięso, ryby i jaja Dostarczają białka oraz za wyjątkiem jaj najlepiej przyswajalnego przez organizm rodzaju żelaza (tzw. żelaza hemowego). Ryby są dodatkowo źródłem kwasów omega-3. Wybieraj mięsa chude, najlepiej gotuj je lub piecz. Przynajmniej 1-2 razy w tygodniu podaj rybę. Pamiętaj o jajach (3-4 szt. w tygodniu), które dostarczają cennych tłuszczów i witamin. PRODUKTY ZBOŻOWE Są ważnym źródłem energii w jadłospisie dziecka. Zawierają skrobię i błonnik pokarmowy. Pod nazwą produkty zbożowe kryją się różne rodzaje pieczywa, płatki zbożowe, kasze. Produkty ze zbóż z pełnego przemiału są bogatsze w błonnik i cenne składniki mineralne, ale podawaj czasem także białe pieczywo i biały ryż. 7

10 w codziennym żywieniu Juniora WARZYWA Warzywa są cennym źródłem witamin, składników mineralnych i błonnika pokarmowego. Na talerzu malucha powinny pojawiać się każdego dnia. Wybór warzyw jest bardzo duży, dlatego nie ograniczaj się tylko do tych, które dziecko lubi. Warto wiedzieć, że różnokolorowe warzywa zawierają wiele cennych składników odżywczych. Warzywa podawaj w surówkach, zupach i obiadkach albo gotowane na parze zachowują wtedy najwięcej cennych właściwości. OWOCE Dostarczają kluczowych witamin w tym A i C i wielu składników mineralnych. Jako źródło m.in. cukrów prostych dodają energii. Owoce zawierają błonnik. Warto zadbać o to, aby owoce pochodziły z bezpiecznego źródła. Możesz też zaproponować dziecku niesłodzone soki, zwłaszcza przecierowe (nie więcej niż 1/2 szklanki dziennie), czy też deserki lub musy owocowe. TŁUSZCZE To źródło niezbędnej energii dla rosnącego dziecka. Są niezbędne do przyswajania wielu ważnych witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, jak witaminy A, D i E. Wybieraj tłuszcze zawierające kwasy tłuszczowe nienasycone, jak oliwa z oliwek lub olej rzepakowy. Źródłem tłuszczów są też produkty mleczne, mięso, ryby i masło. 8

11 Wielkość porcji Pamiętaj, że porcje poszczególnych produktów powinny być odpowiedniej wielkości, odpowiadającej potrzebom Twojego dziecka. Przygotowując posiłki, sięgaj po konkretne przykłady, opracowane przez specjalistów:* MLECZNE PRODUKTY BIAŁKOWE (przykład 1 porcji) 1 szklanka mleka o zawartości 2-3,2% tłuszczu 1 szklanka mleka modyfi kowanego typu Junior 1/2 szklanki jogurtu, kefi ru lub maślanki, 2 łyżeczki twarożku lub białego sera; 1 plasterek lub łyżeczka tartego żółtego sera INNE PRODUKTY BIAŁKOWE (przykład 1 porcji) cienki plaster pieczonego schabu, ryby lub 1/2 piersi z kurczaka 1/2 jajka lub 1 plasterek chudej wędliny PRODUKTY ZBOŻOWE (przykład 1 porcji) 1/2 bułki pszennej lub 1 kromka jasnego chleba 1/2 bułki pełnoziarnistej lub 1 kromka chleba razowego 1/2 szklanki płatków zbożowych 2-3 łyżki gotowanej kaszy gryczanej, makaronu lub ryżu 1 naleśnik, 1 placuszek, 1 kawałek ciasta drożdżowego lub biszkoptu 9 * Źródło: Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, 2012 r. Podana wielkość porcji jest orientacyjna.

12 WARZYWA (przykład 1 porcji) warzywa żółte: 5 fasolek szparagowych, 2 łyżki kukurydzy warzywa pomarańczowe: 2 łyżki startej marchewki lub gotowanej dyni warzywa białe: 1 ziemniak, 1/2 szklanki białej kapusty kwaszonej, szklanka gotowanej cukinii, kalafi ora warzywa czerwone: 1 mały pomidor, 1/2 małej papryki, 1-2 łyżki gotowanych buraczków, 1-2 łyżki gotowanej czerwonej kapusty OWOCE (przykład 1 porcji) owoce żółtopomarańczowe i białe: jabłko, gruszka, morele (3 sztuki), mała brzoskwinia, 1/2 banana owoce fi oletowopurpurowe: 1/2 szklanki porzeczek, jagód owoce czerwone: 1/2 szklanki malin 1/2 szklanki soku ze świeżych owoców TŁUSZCZE (przykład 1 porcji) 1 łyżeczka oliwy z oliwek, oleju rzepakowego, 1 łyżeczka masła 10

13 Unikaj błędów żywieniowych Według badania Instytutu Matki i Dziecka przeprowadzonego we współpracy z Fundacją NUTRICIA, jadłospisowi wielu polskich dzieci daleko do ideału. Jednym z najczęstszych problemów jest niewłaściwie zbilansowana dieta, często wynikająca ze zbyt wczesnego przejścia na dorosły sposób żywienia po 1. urodzinach. Oto wnioski z badania*: Dzieci spożywają zbyt dużo białka Dzieci jedzą za często i za dużo mięsa i jego przetworów (wędlin, parówek, kiełbasy, o składzie nieodpowiednim dla najmłodszych). Białko jest dziecku niezbędne do rozwoju, ale jego nadmiar nie jest wskazany. W diecie 80% niemowląt obserwuje się niedobory wapnia i witaminy D Istnieje konieczność uzupełniania potrzebnej dawki witaminy D w postaci produktów spożywczych wzbogacanych i suplementacji (po konsultacji z lekarzem pediatrą lub lekarzem rodzinnym). Źródłem witaminy D są m.in. mleka modyfi kowane typu Junior (3 i 4). Aż 90% dzieci je za dużo soli, a 78% otrzymuje za dużo cukru Dzieci otrzymują dwa razy za dużo sodu w postaci soli i słonych kostek rosołowych czy przypraw. Nadmiar cukru w diecie zwiększa ryzyko próchnicy oraz otyłości i zmniejsza apetyt na zaplanowane posiłki. Dieta dzieci w wieku miesięcy odbiega od prawidłowych zaleceń żywieniowych Aż 100% dzieci w wieku 1-3 lata spożywa za mało warzyw, które są ważnym źródłem niezbędnych składników odżywczych. Powinny one stanowić stały składnik żywienia. Podając dziecku 5 porcji warzyw dziennie, zapewniasz mu dietę bogatą w składniki odżywcze i błonnik. 11 * Badanie Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku miesięcy w Polsce, przeprowadzone przez Instytut Matki i Dziecka we współpracy z Fundacją NUTRICIA.

14 Tego nie może zabraknąć! Twój Junior nadal ma wyjątkowe potrzeby żywieniowe, które powinna zaspokajać specjalnie komponowana dieta. Zadbaj o to, by w jadłospisie dziecka znalazły się składniki ważne dla jego rozwoju. ŻELAZO jest niezbędne do prawidłowego wytwarzania czerwonych krwinek i rozwoju mózgu. Pomiędzy 8. a 12. miesiącem życia maluszek potrzebuje podobnej ilości żelaza co dorosły mężczyzna! Gdzie szukać żelaza? kaszki BoboVita wzbogacone w żelazo mięso, ryby, jaja (np. jako dodatek do zupki lub obiadku) mleko modyfi kowane Przeżyłaś już być może radość z pojawienia się pierwszych ząbków... Do ich budowy, podobnie jak do budowy mocnych kości, Twoje dziecko codziennie potrzebuje wapnia. WAPŃ jest składnikiem niezbędnym dla zdrowych kości i ząbków. Od narodzin do ukończenia 3. roku życia Twoje dziecko potrzebuje, proporcjonalnie do masy ciała, najwięcej wapnia w swoim życiu. W tym czasie maluch podwaja urodzeniową masę ciała! Zapotrzebowanie na wapń w zależności od wieku Twojego dziecka 50 mg wapnia/kg masy ciała mies mies mies. 4-6 lat 7-9 lat wiek Czy wiesz, że... Każdy kubeczek Mlecznego Deserku BoboVita dostarcza aż 20% dziennej porcji wapnia. Deserki Mleczne BoboVita dostarczają także witaminy B 2, która wspiera wykorzystanie energii z pokarmów. 12

15 Menu idealne Już wiesz, że komponowanie jadłospisu Juniora może być bardzo proste. Pamiętaj o kilku zasadach, które pozwolą Ci zadbać o zdrową i prawidłową dietę malucha. ŚNIADANIE. Pierwszy posiłek dnia. Podstawą powinny być produkty białkowe, głównie mleko i produkty mleczne, np. jogurt naturalny, kefi r, napoje na bazie mleka czy płatki zbożowe, np. owsiane bez dodatku cukru. Pamiętaj, że nie tylko mleko jest źródłem białka! OBIAD. Główne źródło energii i wartości odżywczych. Najlepiej, jeśli składa się z zupy warzywnej, drugiego dania. Dbaj o różnorodność i regularność posiłków i staraj się wprowadzać do menu dziecka warzywa i owoce do obiadu każdego dnia. Kompozycja śniadania: prod. białkowe...2 porcje prod. zbożowe...1 porcja warzywa...1 porcja owoce...1 porcja Kompozycja obiadu: prod. białkowe...1 porcja prod. zbożowe...1 porcja warzywa...2 porcje owoce...1 porcja KOLACJA. Przede wszystkim powinna być lekkostrawna, bogata w węglowodany, witaminy i składniki mineralne. Pamiętaj o posiłkach, które dziecko zjadło w przedszkolu czy żłobku. Przed snem możesz podać szklankę ciepłego mleka. Kompozycja kolacji: prod. białkowe...1 porcja prod. zbożowe...1 porcja warzywa/owoce...1 porcja DRUGIE ŚNIADANIE, PODWIECZOREK. Uzupełniają zapotrzebowanie malucha na energię. Mogą to być posiłki na bazie mleka czy jogurtu, soki, przeciery warzywne, owoce z kleikiem czy kaszką. Niektóre posiłki możesz wzbogacać miodem, kakao czy bogatymi w składniki mineralne bakaliami. Kompozycja drugiego śniadania: prod. białkowe...1 porcja prod. zbożowe...1 porcja warzywa/owoce...1 porcja Kompozycja podwieczorku: prod. zbożowe /białkowe...1 porcje warzywa/owoce...1 porcja Porady dotyczące żywienia i rozwoju dziecka znajdziesz w aplikacji BoboVita! 13

16 Jakie powinny być posiłki dziecka? Urozmaicone dobieraj pokarm z poszczególnych grup spożywczych (patrz Talerzyk Juniora na str. 5), aby rozwijać ciekawość nowych smaków u dziecka. Regularne postaraj się, by przynajmniej trzy główne posiłki dziecko jadało o tej samej porze, możliwie jak najczęściej z pozostałymi domownikami. Umiarkowane dostosuj wielkość porcji posiłku do potrzeb dziecka (orientacyjne wielkości znajdziesz na poprzednich stronach). Bez nadmiaru cukru i soli oraz niezdrowych dodatków (np. barwników, substancji konserwujących). Doradzamy Podawaj dziecku posiłki odpowiednie do wieku. Ucz samodzielności przy stole jedzenia łyżeczką i z talerzyka. Proponuj nowe dania i smaki, aby rozwijać ciekawość dziecka i uczyć jedzenia urozmaiconych posiłków. Do picia podawaj wodę, najlepiej źródlaną lub niskozmineralizowaną. Jeśli nie karmisz już piersią, wskazuje się na korzyści płynące z podawania dziecku odpowiedniego mleka modyfi kowanego wzbogacanego m.in. w witaminę D i wapń oraz jod czy żelazo. Przygotowuj posiłki zdrowe i kolorowe! Przecież Ty też zwracasz uwagę na sposób podania posiłku! Nie polecamy Staraj się nie podawać dziecku słodkich przekąsek i napojów dosładzanych. Unikaj dosalania posiłków! Nie dosładzaj soków i innych posiłków! Słodkie napoje kolorowe to same kalorie i żadnych składników odżywczych. Zbyt duże porcje, tłuste i smażone potrawy, ciężkie sosy nie są odpowiednie dla Twojego dziecka (i dla pozostałych domowników). Chipsy, frytki, fast food, żywność z konserwantami ich podawanie powoduje złe nawyki żywieniowe i jest przyczyną otyłości wśród dzieci. Unikaj podawania konserw oraz potraw z dodatkiem konserwantów i sztucznych barwników, takich jak parówki. Warto od czasu do czasu wyczarować oryginalną kolację lub śniadanko dla Juniora. Kaszka? Niech uśmiechnie się oczkami i buźką ze świeżych malin. Gotowane jajo? Może być zabawnym jeżem z kolcami ze szczypiorku! Mariola, Doradca BoboVita * Napisz do nas *opłata zgodnie z cennikiem operatora wchodząc na 14

17 Jadłospis małego podróżnika Warto zapakować! Mleko modyfikowane w proszku i wodę do przygotowania mleka. Kaszki i wodę lub mleko szybko i łatwo przygotujesz posiłek. Owoce BoboVita Przyjaciele w nowoczesnych opakowaniach. Zmieszczą się do każdej torby i bezpiecznie dojadą z Wami do celu. Wystarczy odkręcić nakrętkę i gotowe! Gotowe dania: zupki i obiadki BoboVita będą odpowiednie dla dziecka i bardziej bezpieczne niż dania dla dorosłych podawane w restauracjach i barach. Co w podróży nie służy? Twarożki, kefi ry, jogurty przechowywane w nieodpowiedni sposób. Cały dzień na słońcu robi swoje taki produkt staje się niebezpieczny dla Juniora. Frytki, hamburgery, pizza. Pełne tłuszczu, który prawie na pewno nie jest zmieniany do każdego smażenia. Zawierają więc mnóstwo szkodliwych substancji i są wysokokaloryczne. Lody. Jeśli lody uległy rozmrożeniu, nie wolno ich ponownie zamrażać i spożywać, bo mogą wywołać zatrucie pokarmowe. Większość lodów zawiera też dużo kilokalorii i cukier. Czego jeszcze Twój Junior może potrzebować w czasie podróży? Porozmawiaj z naszym ekspertem: * *opłata zgodnie z cennikiem operatora 15 Napisz do nas wchodząc na

18 Nowe wyzwania żywieniowe Nowe wyzwania żywieniowe Twoje dziecko rozwija teraz umiejętność gryzienia i coraz lepiej posługuje się łyżeczką.

19 Zdrowe zasady przy stole Nawyki żywieniowe kształtują się w pierwszych latach życia dziecka. Aby łatwiej nauczyć malucha dobrych zachowań związanych z jedzeniem: ustal reguły i konsekwentnie ich przestrzegaj zachowaj spokój, gdy dziecko odmawia spróbowania nowej potrawy bądź cierpliwa zamiast rezygnować z wprowadzenia nowości do menu dziecka, zaproponuj mu ją ponownie za którymś razem dziecko po prostu zje posiłek. Pamiętaj, że przez pierwsze 1000 dni życia organizm Twojego dziecka jest bardzo delikatny i jest bardziej wrażliwy na zanieczyszczenia występujące w pożywieniu. Zawsze wybieraj składniki najwyższej jakości. Twoje dziecko jest bystrym obserwatorem. Dlatego pokaż mu, że płacz i krzyk nie jest drogą do otrzymania słodyczy, na które ma ochotę. Zachowaj spokój, a maluchowi zaproponuj owoce lub jogurt to też smaczne przekąski, a przy tym zdrowe! Nie nagradzaj maluszka za zjedzenie obiadu. Staraj się, aby posiłek był przyjemnością dla dziecka, np. poprzez ładne podanie czy miły nastrój. Świeć przykładem! Podawaj na stół zdrowe dania, w tym dużo warzyw i owoców, a także sama nie jedz słodyczy i niezdrowych przekąsek w obecności dziecka. W czasie rodzinnego spaceru fast foody omijajcie z daleka...

20 Wyraziste smaki Twoje dziecko coraz chętniej próbuje posiłków o wyrazistym smaku, ale ciągle jest za małe, by jeść ostre przyprawy. Dlatego sięgnij po świeże zioła lub suszone aromatyczne przyprawy ziołowe. Dodają one posiłkom charakteru, a wiele z nich zawiera dodatkowo cenne składniki odżywcze jak natka pietruszki, bogata w witaminę C i kwas foliowy! Możesz skorzystać także z gotowych posiłków BoboVita, przyprawionych ziołami. DO JAKICH DAŃ PASUJE: zielona pietruszka do wszystkiego! koperek ryby, kapusta, ziemniaki, zupy bazylia białe sery, potrawy z jajek, pomidory, ryby szczypiorek sałatki, kanapki, omlety i jajecznica, twarożek mięta twarożek, woda, owoce oregano mięso, warzywa Pamiętaj, że popularne jarzynki, kostki rosołowe, przyprawy do zup itp. są pełne konserwantów i innych substancji dodatkowych. Zawierają też ogromne ilości soli, dlatego lepiej z nich zrezygnować. 18

21 Jak nauczyć dziecko lubić ryby? Ryby są niezwykle ważne w diecie Twojego Juniora, ponieważ dostarczają pełnowartościowego i łatwo przyswajalnego białka, niezbędnego dla prawidłowego wzrostu i rozwoju. Według zaleceń Junior powinien jadać je 1-2 razy w tygodniu. Niezwykle istotna jest jakość ryb, które goszczą na talerzu Twojego dziecka. Powinny być surowo sprawdzane pod względem jakości. Dla najmłodszych dzieci najbezpieczniejsze są ryby żyjące w naturalnym środowisku. Pn Wt Śr Cz Pt So Nd DZIEŃ RYBKI 1-2x W TYGODNIU BoboVita jakość i różnorodność Wszystkie ryby w posiłkach BoboVita pochodzą z połowów bezpiecznych dla środowiska naturalnego. Zanim trafi ą na talerzyk dziecka, przechodzą wiele rygorystycznych kontroli są dokładnie sprawdzane pod kątem zanieczyszczeń i bezpieczne, a przez to idealnie dopasowane do potrzeb organizmu dziecka. BoboVita to bogaty wybór pysznych posiłków z rybą o recepturach dostosowanych do wieku dziecka. Dania z rybą BoboVita to posiłki stworzone specjalnie dla najmłodszych! Na każdy Dzień Rybki do wyboru masz dania z różnymi rodzajami ryb! Eksperci zalecają, by podawać dziecku posiłki z rybą 1-2 razy w tygodniu. 19

22 Owocowi Przyjaciele! Jeśli chcesz, by Twoje dziecko pokochało owoce, od początku zaprzyjaźniaj z nimi maluszka. BoboVita Przyjaciele to pyszne owoce w tubkach, naturalnie soczyste i aromatyczne. W każdej tubce zamknięte są wyłącznie owoce i witamina C, bez żadnych zbędnych dodatków. Ich głównymi składnikami są gruszka i jabłko. Twoje dziecko może wygodnie trzymać tubkę w rączce i wyciskać owoce prosto do buzi. To doskonały sposób, by czerpać radość z nauki samodzielnego jedzenia! Lekkie tubki są także idealne, by zabrać je ze sobą na spacer. Twoje dziecko może sięgnąć po soczyste owoce zawsze, gdy ma na to ochotę. BoboVita Przyjaciele dla młodszych dzieci zawierają pojedyncze owoce, doskonałe na początek przygody z odkrywaniem smaków. Dla starszych maluchów do wyboru masz różne, pyszne kompozycje z jabłkiem i gruszką oraz różnymi owocami. A teraz także nowość egzotyczny smak z bananem i mlekiem kokosowym! BoboVita Przyjaciele z jabłkiem i gruszką uczą samodzielnego jedzenia! Dzięki atrakcyjnej formie opakowania, każdy Junior chętnie weźmie do rączki poręczną, kolorową tubkę i z przyjemnością zje pyszny owocowy mus. 20

23 Codziennie pyszna PORCJA ZBÓŻ! Początki rozszerzania diety to nauka nowych smaków i regularnego spożywania posiłków. Jednak z czasem zbożowe kaszki pełnią coraz ważniejszą rolę w codziennym menu. Podczas rozszerzania diety Twoje dziecko rozpoczyna fascynującą przygodę z odkrywaniem bogactwa zbożowych smaków. A jest ich naprawdę bardzo wiele! Pszenica, kukurydza, ryż, owies, gryka, żyto, proso, jęczmień te wszystkie zboża zawarte są w pysznych kaszkach BoboVita PORCJA ZBÓŻ. Eksperci zalecają, by produkty zbożowe wprowadzać do diety dziecka już po 4. miesiącu życia. Zaś w przypadku dzieci w wieku 1-3 lata zalecane jest 5 porcji produktów zbożowych dziennie. 21

24 Kaszki BoboVita PORCJA ZBÓŻ zostały skomponowane tak, by jak najlepiej odpowiadać na potrzeby dziecka przez pierwszych kluczowych 1000 dni życia: zawierają bogactwo różnorodnych zbóż wyłącznie z kontrolowanych upraw wybrane kaszki zawierają mąkę z pełnego przemiału stąd ich ciemniejszy kolor! kompozycja witamin i składników mineralnych w kaszkach mlecznych została dostosowana do potrzeb dziecka. Dodatkowo kaszki BoboVita PORCJA ZBÓŻ nie zawierają dodatku cukru, a swój pyszny, łagodnie słodki smak zawdzięczają naturalnym cukrom pochodzącym z mleka, owoców oraz zbóż. Czy wiesz, że... Twoje dziecko potrzebuje około 3 razy więcej żelaza i aż 16 razy więcej witaminy D na każdy kilogram masy ciała, niż osoba dorosła. 22

25 Każda porcja kaszki BoboVita PORCJA ZBÓŻ dostarcza kluczowych składników dla wzrostu i rozwoju Twojego maluszka! WITAMINA B6 29%* WITAMINA A 31%* WAPŃ 56%* JOD 59%* WITAMINA B1 71%* ŻELAZO 38%* D 31%* WITAMINA D CYNK 25%* *% zalecanego dziennego spożycia Na przykładzie 1 porcji mlecznej kaszki 7 zbóż wielozbożowej-jaglanej pełnoziarnistej o smaku wieloowocowym BoboVita PORCJA ZBÓŻ 23 Kaszki zbożowe z mlekiem modyfi kowanym to ważny element codziennego, urozmaiconego jadłospisu dziecka, ponieważ są źródłem: energii, istotnej dla rozwijającego się mózgu, a z czasem dla wzmożonej aktywności fi zycznej i umysłowej dziecka, żelaza, które jest potrzebne m.in. do produkcji krwinek czerwonych, rozwoju poznawczego czy prawidłowego działania układu odpornościowego, ważnych dla rozwoju witamin, m.in. C, D, witamin z grupy B oraz składników mineralnych (wapnia czy jodu).

26 Jakość, której ufasz Tak jak Ty, BoboVita troszczy się o to, by Twój Junior otrzymywał to, co najlepsze najwyższej jakości posiłki skomponowane z myślą o jego specyfi cznych potrzebach żywieniowych. Jakość, której ufasz

27 BoboVita jakość i bezpieczeństwo W żywieniu niemowląt i małych dzieci nie ma miejsca na przypadek, dlatego znamy każdy etap drogi, którą przechodzą nasze produkty. Kontrolujemy proces produkcji od zasiewu aż do gotowego posiłku! ZAUFANI DOSTAWCY Starannie dobieramy dostawców, a z większością z nich współpracujemy od ponad 10 lat. Wybór i przygotowanie dostawcy do naszych restrykcyjnych wymagań zajmuje nawet 2 lata - ponieważ tyle czasu potrzeba, by nauczyć się uprawy w sposób zapewniający odpowiednią jakość warzyw i owoców, przeznaczonych do posiłków BoboVita dla niemowląt i małych dzieci. Eksperci BoboVita regularnie kontrolują dostawców, przeprowadzając rocznie nawet 100 audytów. Zaufany dostawca to skarb! Pan Klaudiusz Matejka współpracuje z nami od ponad 10 lat, dbając o najwyższą jakość i bezpieczeństwo warzyw od siewu aż do zbioru. BEZPIECZNE SUROWCE Wszystkie surowce w posiłkach BoboVita* spełniają najwyższe normy bezpieczeństwa, aby w pełni odpowiadać na szczególne potrzeby żywieniowe wrażliwego organizmu dziecka przez 1000 pierwszych dni życia. Normy jakości i bezpieczeństwa dla naszych warzyw są nawet 5000 razy bardziej restrykcyjne w porównaniu do warzyw odpowiednich dla dorosłych. Każda partia owoców, warzyw i zbóż dostarczana do naszej fabryki przechodzi nawet ponad 600 testów jakości. * Żywność dla niemowląt i małych dzieci spełnia specjalne normy jakościowe, wynikające z przepisów prawa europejskiego i krajowego. Normy te są o wiele bardziej restrykcyjne w porównaniu z żywnością ogólnego przeznaczenia.

28 Odpowiednie warunki podczas uprawy zbóż mają wpływ na ich jakość i bezpieczeństwo. Dlatego z uwagą wybieramy bezpieczne pola w rejonach o optymalnych uwarunkowaniach klimatycznych, glebowych i środowiskowych. W naszych hodowlach nie stosuje się hormonów, a mięso dostarczane do naszych fabryk jest wolne od antybiotyków. Zanim mięso trafi do naszej fabryki, jest dokładnie badane pod względem pozostałości antybiotyków, wartości odżywczych oraz zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Ryby, które trafią do naszych słoiczków, to wyłącznie ryby dzikożyjące nie używamy ryb hodowlanych. Wszystkie są poławiane z naturalnego środowiska, z otwartych, oczyszczających się akwenów Oceanu Spokojnego i Oceanu Atlantyckiego. KONTROLOWANY PROCES PRODUKCJI Proces produkcji posiłków jest kontrolowany od przyjęcia surowca do fabryki aż do momentu, gdy słoiczki trafiają na półki sklepowe. Przeprowadzamy nawet ponad 600 testów jakości do każdej partii warzyw, owoców i zbóż! Posiłki BoboVita są produkowane ze starannie wyselekcjonowanych i skontrolowanych składników i zawierają warzywa gotowane na parze. Są odpowiednio zbilansowane, a ich receptury powstały z myślą o prawidłowym rozwoju najmłodszych w oparciu o najnowsze zalecenia żywieniowe. A do tego są naprawdę pyszne! 26

29 Jak wybierać posiłki dla Twojego dziecka? Na każdym z etapów planu 5 kroków pomocą służą Ci najwyższej jakości produkty BoboVita, stworzone z myślą o rozszerzaniu diety Twojego dziecka. Zalecenia wiekowe powiedzą Ci, dla dziecka w jakim wieku produkt jest odpowiedni pod względem składu i konsystencji. Wskazanie wiekowe = bezpieczna żywność dla najmłodszych! Do wyboru masz kaszki mleczne i bezmleczne z różnych rodzajów zbóż. Abyś mogła łatwo wybrać kaszkę, która najlepiej odpowiada na potrzeby Twojego maluszka, na opakowaniach kaszek znajdziesz także praktyczne informacje na temat ich składu. Kolory opakowań kaszek lub kolor miseczki na kaszkach BoboVita PORCJA ZBÓŻ informują o ich rodzaju: niebieski: kaszki mleczne żółty: kaszki bezmleczne Kaszki mleczne na bazie mleka modyfi kowanego wystarczy, gdy dodasz wodę zgodnie z wytycznymi na opakowaniu. Kaszki bezmleczne możesz przygotować z dodatkiem Twojego mleka (a także mleka modyfi kowanego lub preparatu mlekozastępczego). 27 Na froncie opakowania znajdziesz także informacje o rodzajach zbóż, z jakich powstają kaszki!

30 Jak zachowasz najwyższą jakość produktów BoboVita? Tworząc pyszne produkty dla Twojego dziecka, dbamy o ich najwyższą jakość ze szczególną troską. Możesz zachować tę jakość na dłużej, pamiętając o kilku ważnych wskazówkach. Dania w słoiczkach sprawdź opakowanie! Zamknięty słoiczek możesz przechowywać w temperaturze pokojowej. Swoją trwałość nasze produkty zawdzięczają sterylizacji w wysokiej temperaturze. Zanim kupisz słoiczek w sklepie, sprawdź, czy opakowanie jest szczelne: wieczko powinno być nieco wklęsłe. Nie używaj, jeśli możesz wcisnąć środek wieczka do środka. Przy pierwszym otwarciu wieczko charakterystycznie kliknie. To znak, że nikt przed Tobą nie otwierał słoiczka! Kaszki przechowuj higienicznie! Nigdy nie przesypuj kaszki bezpośrednio do pudełka. Do pudełka włóż kaszkę, pozostawiając ją w oryginalnym opakowaniu. Pudełko myj regularnie, aby usunąć resztki kaszki. Po otwarciu przechowuj kaszkę nie dłużej niż 3-4 tygodnie! Podając posiłek ze słoiczka lub przyrządzając kaszkę dla dziecka, zawsze przestrzegaj wskazówek podanych na opakowaniu! 28

31 Dlaczego jakość jest taka ważna? Potrzeby żywieniowe dziecka aż do 3. roku życia są różne od potrzeb starszych dzieci i dorosłych. Twój Junior nadal ma wyższe zapotrzebowanie na wiele składników mineralnych i witamin w porównaniu z Tobą (w przeliczeniu na kilogram masy ciała). A ponieważ małe dziecko zjada niewielkie ilości pokarmu, jego dieta powinna być odpowiednio bogata w składniki żywieniowe. Czy wiesz, że W wielu domach Juniorowi po pierwszych urodzinach podaje się te same posiłki, co reszcie rodziny. Optymalną ilość składników odżywczych zapewnia dziecku żywność stworzona specjalnie dla najmłodszych. Równie ważne jest bezpieczeństwo podawanej żywności, którego gwarancją jest jej najwyższa jakość odpowiednia dla etapu rozwoju i wieku dziecka. Jakość żywności dla najmłodszych jest regulowana przez polskie prawo, które uwzględnia specyficzne potrzeby żywieniowe dzieci w wieku 1-3 lata produkty dla najmłodszych powinny spełniać ściśle określone normy dotyczące wartości odżywczej oraz ewentualnych zanieczyszczeń. Wiele produktów pozornie przeznaczonych dla dzieci kuszących kolorowymi, wesołymi opakowaniami nie spełnia wskazanych przez prawo norm dotyczących żywności dla najmłodszych. Dlatego z myślą o zdrowym rozwoju swojego Juniora wciąż wybieraj dla niego wyłącznie produkty oznaczone informacją: środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Droga Mamo, mamy nadzieję, że porady zawarte w tej książeczce okazały się pomocne! Życzymy Tobie i Twojemu Juniorowi wiele zdrowia a w przyszłości wiele radości z jedzenia zdrowych posiłków przy rodzinnym stole. Doradcy BoboVita 29 Napisz do nas na Zadzwoń do nas * *opłata zgodnie z cennikiem operatora Porozmawiaj na czacie na

32 Korzystaj z klubu BoboVita! Wejdź na Otrzymuj wiadomości dostosowane do wieku Twojego dziecka Bierz udział w konkursach i wygrywaj nagrody Dziel się poradami i doświadczeniami z innymi mamami Pobierz aplikację BoboVita! W bezpłatnej aplikacji na Twój telefon znajdziesz: porady z zakresu żywienia i rozwoju dziecka dzienniczek nowych smaków pomocny w okresie rozszerzania diety Doradcy BoboVita Zadzwoń do nas * *opłata zgodnie z cennikiem operatora Napisz do nas na Porozmawiaj na czacie na

33 Wejdź na gdzie znajdziesz wiele przydatnych informacji: ŻYWIENIE Odkryj bogactwo wiedzy na temat żywienia Twojego dziecka KLUB BOBOVITA Dowiaduj się, co nowego, wygrywaj nagrody w konkursach i odbieraj zniżki na produkty BoboVita! NASZE PRODUKTY Wszystko o produktach BoboVita na każdy etap rozwoju Twojego maluszka BOBOVITA Sprawdź, jak powstają produkty BoboVita i poznaj odpowiedzi na pytania rodziców o jakość i bezpieczeństwo naszych posiłków.

Jadłospisy dla dzieci z alergią pokarmową na białka mleka krowiego. 5. i 6. miesiąc życia

Jadłospisy dla dzieci z alergią pokarmową na białka mleka krowiego. 5. i 6. miesiąc życia Jadłospisy dla dzieci z alergią pokarmową na białka mleka krowiego 5. i 6. miesiąc życia 1 5 miesiąc 6 miesiąc KROK 4 KROK 3 KROK 2 KROK 1 Celem do którego należy dążyć jest wyłączne karmienie piersią

Bardziej szczegółowo

ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA - UROZMAICONA DIETA GWARANCJĄ NIEZBĘDNYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH, MINERALNYCH ORAZ WITAMIN.

ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA - UROZMAICONA DIETA GWARANCJĄ NIEZBĘDNYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH, MINERALNYCH ORAZ WITAMIN. ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA - UROZMAICONA DIETA GWARANCJĄ NIEZBĘDNYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH, MINERALNYCH ORAZ WITAMIN. 1 Urozmaicenie jest jednym z podstawowych warunków prawidłowej diety, która zapewnia

Bardziej szczegółowo

Jadłospisy dla dzieci z alergią pokarmową na białka mleka krowiego. 11. i 12. miesiąc życia

Jadłospisy dla dzieci z alergią pokarmową na białka mleka krowiego. 11. i 12. miesiąc życia Jadłospisy dla dzieci z alergią pokarmową na białka mleka krowiego 11. i 12. miesiąc życia 1 11. i 12. miesiąc Poniższa propozycja, to propozycja diety bezmlecznej dla niemowląt z alergią na białka mleka

Bardziej szczegółowo

Choroby żywieniowo zależne

Choroby żywieniowo zależne Choroby żywieniowo zależne CUKRZYCA TYPU II- DIETA Z OGRANICZENIEM CUKRÓW PROSTYCH 1. Osoby z nadwagą muszą stosować diety redukujące o poziomie energetycznym od 1000 do 1500 kcal w zależności od stanu

Bardziej szczegółowo

Żywienie zbiorowe typu zamkniętego na przykładzie Przedszkola Miejskiego nr 7 w Ostrołęce Tęczowa Kraina.

Żywienie zbiorowe typu zamkniętego na przykładzie Przedszkola Miejskiego nr 7 w Ostrołęce Tęczowa Kraina. Żywienie zbiorowe typu zamkniętego na przykładzie Przedszkola Miejskiego nr 7 w Ostrołęce Tęczowa Kraina. Źródło: www.pmnr7.pl Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Katedra Żywienia Człowieka Studia Podyplomowe,

Bardziej szczegółowo

NADWAGA, OTYŁOŚĆ i DIETA DZIECI

NADWAGA, OTYŁOŚĆ i DIETA DZIECI NADWAGA, OTYŁOŚĆ i DIETA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM mgr. inż Izabela Piechowska NADWAGA I OTYŁOŚĆ U DZIECI I MŁODZIEŻY OTYŁOŚĆ wg WHO jest stanem chorobowym charakteryzującym się nadmiernym nagromadzeniem

Bardziej szczegółowo

Przedstawiam ofertę Młyńskiego Dania, firmy cateringowej istniejącej na krakowskim rynku od 2004 roku.

Przedstawiam ofertę Młyńskiego Dania, firmy cateringowej istniejącej na krakowskim rynku od 2004 roku. Szanowni Państwo, Przedstawiam ofertę Młyńskiego Dania, firmy cateringowej istniejącej na krakowskim rynku od 2004 roku. Od 12 lat zajmujemy się przygotowaniem oraz dostawą dań dla naszych klientów. Szczególną

Bardziej szczegółowo

Martyna Binkowska Celestyna Malinowska Magdalena Paluszyńska Cook Book

Martyna Binkowska Celestyna Malinowska Magdalena Paluszyńska Cook Book Martyna Binkowska Celestyna Malinowska Magdalena Paluszyńska Cook Book Śniadanie s. 3-4 Mówi się, że śniadanie to najważniejszy posiłek, bo dostarcza nam energii na cały dzień. Co zatem należy jeść na

Bardziej szczegółowo

skąd pochodzi Nasz Kurczak

skąd pochodzi Nasz Kurczak Nasz Kurczak to mięso pochodzące od sprawdzonych dostawców. W większości to odbiorcy pasz marki Wipasz - znamy ich hodowle, wspieramy wiedzą, szkolimy. 1 Wiemy skąd pochodzi Nasz Kurczak Kontrolujemy jakość

Bardziej szczegółowo

i ciemne mąki. Produkty zbożowe ze względu na wysoką zawartość węglowodanów są dobrym źródłem energii.

i ciemne mąki. Produkty zbożowe ze względu na wysoką zawartość węglowodanów są dobrym źródłem energii. Prawidłowe żywienie Prawidłowy sposób odżywiania jest bezpośrednim czynnikiem gwarantującym utrzymanie dobrego samopoczucia i zdrowia. Polega nie tylko na systematycznym dostarczaniu organizmowi potrzebnych

Bardziej szczegółowo

METODA PROJEKTU BADAWCZEGO. Przedszkole Nr 407 w Warszawie

METODA PROJEKTU BADAWCZEGO. Przedszkole Nr 407 w Warszawie METODA PROJEKTU BADAWCZEGO Przedszkole Nr 407 w Warszawie JABŁKO 2014/2015 grupa 4-latków I semestr W pierwszym etapie dokonaliśmy wyboru tematu. Dzieci dość często dostawały jabłka na śniadanie. Większość

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2012

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2012 Zawód: technik ywienia i gospodarstwa domowego Symbol cyfrowy zawodu: 321[10] Numer zadania: 1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu 321[10]-01-122 Czas trwania egzaminu:

Bardziej szczegółowo

Temat: Żywieniowy trójkąt piramida zdrowego żywienia dla dzieci

Temat: Żywieniowy trójkąt piramida zdrowego żywienia dla dzieci 1. Scenariusz zajęć Temat: Żywieniowy trójkąt piramida zdrowego żywienia dla dzieci Cel: Zapoznanie uczniów z Piramidą Zdrowego Żywienia dla dzieci. Przedstawienie sposobu urozmaicania diety w oparciu

Bardziej szczegółowo

Dziecko. dobrydietetyk.pl. z nadwagą

Dziecko. dobrydietetyk.pl. z nadwagą Dziecko dobrydietetyk.pl z nadwagą 1 na 10 dzieci w wieku szkolnym ma problem z nadwagą lub otyłością Około 80% dzieci z nadwagą będzie w przyszłości otyłe Nadwaga w okresie dzieciństwa zwiększa ryzyko

Bardziej szczegółowo

10 ZASAD ZDROWEGO ODŻYWIANIA

10 ZASAD ZDROWEGO ODŻYWIANIA ŻYJ ZDROWO! 10 ZASAD ZDROWEGO ODŻYWIANIA Jedz regularnie co 3 godziny. Jedz ostatni posiłek 2-3 godziny przed snem. Dbaj by twoja dieta była bogata we wszystkie składniki odżywcze(węglowodany, białko i

Bardziej szczegółowo

Kobieta w ciąży bez specjalnych wymagań żywieniowych

Kobieta w ciąży bez specjalnych wymagań żywieniowych Kobieta w ciąży bez specjalnych wymagań żywieniowych Prawidłowe żywienie w ciąży powinno być zgodne z ogólnymi zasadami zdrowego żywienia. Pamiętaj jednak, że w ciąży wzrasta zapotrzebowanie na białko,

Bardziej szczegółowo

Narzucone ustawą rozwiązania skutkują wydawaniem posiłków (całkowicie wbrew intencjom osób je przygotowujących) kompletnie nienadających się do

Narzucone ustawą rozwiązania skutkują wydawaniem posiłków (całkowicie wbrew intencjom osób je przygotowujących) kompletnie nienadających się do Dostajemy wiele listów od rodziców w sprawie nowych, restrykcyjnych przepisów ws. żywienia w szkołach. Efekty są odwrotne do zamierzonych: dzieci, zamiast jeść zdrowo, przestają w ogóle jeść obiady, bo

Bardziej szczegółowo

PIZZA FIESTA. CO MOŻNA ZOBACZYĆ NA KOSTCE? Składniki ( ryba, papryka, pieczarki, salami, ser)

PIZZA FIESTA. CO MOŻNA ZOBACZYĆ NA KOSTCE? Składniki ( ryba, papryka, pieczarki, salami, ser) 22705 PIZZA FIESTA Kto poradzi sobie pierwszy ze złożeniem składników na pizze? Zwycięzcą jest gracz, który jako pierwszy zapełni dwie karty pizzy. Zawartość: -4 kawałki pizzy -6 kawałków ryby -6 kawałków

Bardziej szczegółowo

Obiad Zupa krem z dyni Łosoś pieczony w folii bez tłuszczu z imbirem, kurkumą i sezamem Parowane brokuły i szparagi z oliwą z oliwek Kieliszek wina

Obiad Zupa krem z dyni Łosoś pieczony w folii bez tłuszczu z imbirem, kurkumą i sezamem Parowane brokuły i szparagi z oliwą z oliwek Kieliszek wina Poniedziałek 2-3 kromki pieczywa pełne ziarno na naturalnym zakwasie Oliwa z oliwek zamiast masła Biały chudy ser ze szczypiorkiem Gotowane brokuły Sałatka ze słodkich ziemniaków: bataty, por, czerwona

Bardziej szczegółowo

Gasimy pragnienie - gospodarka wodna młodego sportowca.

Gasimy pragnienie - gospodarka wodna młodego sportowca. Gasimy pragnienie - gospodarka wodna młodego sportowca. Woda to najważniejszy, niezbędny do życia nieorganiczny składnik ciała człowieka. Jej ilość zależy od wieku, płci i zawartości tkanki tłuszczowej,

Bardziej szczegółowo

Dietetyka Odchudzanie Diety Zdrowa żywność Lecznie żywieniowe Otyłość Porady dietetyka Dieta Żywienie w nadciśnieniu tętniczym

Dietetyka Odchudzanie Diety Zdrowa żywność Lecznie żywieniowe Otyłość Porady dietetyka Dieta Żywienie w nadciśnieniu tętniczym Nadciśnienie tętnicze (HA, AH) (łac. hypertonia arterialis) to choroba układu krążenia, która charakteryzuje się stale lub okresowo podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi. Zdecydowana większość (ponad

Bardziej szczegółowo

PROTOKÓŁ Z WYBORU NAJKORZYSTNIEJSZEJ OFERTY

PROTOKÓŁ Z WYBORU NAJKORZYSTNIEJSZEJ OFERTY Warszawa 06 luty 2014 r. PROTOKÓŁ Z WYBORU NAJKORZYSTNIEJSZEJ OFERTY Dotyczy wyboru najkorzystniejszej oferty zgodnie z zasadą konkurencyjności w zakresie wykonania usługi cateringowej (kody CPV: KOD CPV

Bardziej szczegółowo

23PLN OD OSOBY PRZERWY KAWOWE@NOVOTEL KATOWICE CENTRUM. Czy wiesz, że...? PRZERWA OCZYSZCZAJĄCA

23PLN OD OSOBY PRZERWY KAWOWE@NOVOTEL KATOWICE CENTRUM. Czy wiesz, że...? PRZERWA OCZYSZCZAJĄCA Ludzki organizm w ok. 60% składa się z wody. Bardzo ważne jest wypijanie przynajmniej 1,5 l płynów dziennie - zapobiegasz w ten sposób odwodnieniu organizmu oraz wspomagasz pracę mózgu. PRZERWA OCZYSZCZAJĄCA

Bardziej szczegółowo

Historia przetworów FIMARO rozpoczęła się ponad dekadę temu, kiedy Ania odwiedziła dom Dziadków.

Historia przetworów FIMARO rozpoczęła się ponad dekadę temu, kiedy Ania odwiedziła dom Dziadków. Historia przetworów FIMARO rozpoczęła się ponad dekadę temu, kiedy Ania odwiedziła dom Dziadków. Przeglądając rodzinne pamiątki znalazła zakurzoną książkę kucharską swojej Babci, która przetrwała 2 Wojny

Bardziej szczegółowo

LISTA DIET STOSOWANYCH U ZAMAWIAJĄCEGO:

LISTA DIET STOSOWANYCH U ZAMAWIAJĄCEGO: LISTA DIET STOSOWANYCH U ZAMAWIAJĄCEGO: I. Trzyposiłkowe całodzienne racje pokarmowe Załącznik Nr 6 do siwz 1. Dieta podstawowa Stosowana u pacjentów niewymagających żywienia dietetycznego o zdrowym przewodzie

Bardziej szczegółowo

Składniki odżywcze podzielone zostały ze względu na funkcje:

Składniki odżywcze podzielone zostały ze względu na funkcje: SKŁADNIKI ODŻYWCZE JAK JE UGRYŹĆ? Składnikami odżywczymi nazywamy związki występujące w produktach spożywczych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, które po spożyciu ulegają strawieniu i wchłonięciu ze

Bardziej szczegółowo

Unikalny system Twistfl ow minimalizuje prawdopodobieństwo wystąpienia kolki dziecięcej.

Unikalny system Twistfl ow minimalizuje prawdopodobieństwo wystąpienia kolki dziecięcej. POZNAJ Butelka antykolkowa Twistshake to innowacyjne rozwiązanie dla dzieci karmionych wcześniej naturalnie. Elastyczna i miękka końcówka smoczka przypomina brodawkę matki, zachowując naturalny sposób

Bardziej szczegółowo

Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI

Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI SKLAROWANEGO SOKU JABŁKOWEGO Skutecznym sposobem leczenia soku

Bardziej szczegółowo

ŻYWIENIE DZIECI W WIEKU 1-3

ŻYWIENIE DZIECI W WIEKU 1-3 1 ŻYWIENIE DZIECI W WIEKU 1-3 Uniwersytet Medyczny w Łodzi DIETA DZIECKA POWINNA BYĆ: Urozmaicona pod względem doboru produktów spożywczych, Uregulowana pod względem częstości i pory spożywania posiłków,

Bardziej szczegółowo

Probiotyczne napoje fermentowane

Probiotyczne napoje fermentowane Probiotyczne napoje fermentowane Waldemar Gustaw Katedra Technologii Owoców, Warzyw i Grzybów UP Lublin Probiotyki probiotyk pro bios - dla życia probiotyki to pojedyncze lub mieszane kultury żywych mikroorganizmów,

Bardziej szczegółowo

II edycja akcji Przedszkolak pełen zdrowia

II edycja akcji Przedszkolak pełen zdrowia II edycja akcji Przedszkolak pełen zdrowia Odporność wzmacniamy, bo o zdrowe żywienie i higienę dbamy I tydzień: Uświadomienie dzieciom, co oznaczają pojęcia : zdrowie i choroba. Jakie są objawy choroby

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe kryteria oceniania dla poszczególnych klas.

Szczegółowe kryteria oceniania dla poszczególnych klas. Szczegółowe kryteria oceniania dla poszczególnych klas. 1. Szczegółowe kryteria oceniania w klasie IV. Zna: - regulamin pracowni technicznej, - podstawowe gatunki papieru, - różne gatunki drzew, - wskazuje

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJ CY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2014 CZ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJ CY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2014 CZ PRAKTYCZNA Nazwa kwalifikacji: Organizacja ywienia i us ug gastronomicznych Oznaczenie kwalifikacji: T.15 Numer zadania: 01 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu Numer PESEL

Bardziej szczegółowo

Czytam i piszę. klasa II. część. Seria. dla klasy drugiej szkoły podstawowej. Ćwiczenia dla klasy drugiej szkoły podstawowej.

Czytam i piszę. klasa II. część. Seria. dla klasy drugiej szkoły podstawowej. Ćwiczenia dla klasy drugiej szkoły podstawowej. Seria Czytam i piszę dla klasy drugiej szkoły podstawowej Zestaw podstawowy część Ćwiczenia do edukacji polonistycznej, przyrodniczej i społecznej Ćwiczenia do edukacji matematycznej Zestaw sześciu zeszytów

Bardziej szczegółowo

Informacje dla Pacjenta i Rodziców

Informacje dla Pacjenta i Rodziców Warszawa, dnia. KONSULTACJA DIETETYCZNA 1. Imię i nazwisko dziecka:... 2. Data urodzenia.. Telefon kontaktowy:... 3. Masa ciała (kg) ; Centyl:. 4. Wzrost (cm) ; Centyl:. 5. BMI.Centyl:.. 6. Rozpoznanie:

Bardziej szczegółowo

Aktywność fizyczna CEL/42/07/09. Aktywność fizyczna. Schemat postępowania w cukrzycy

Aktywność fizyczna CEL/42/07/09. Aktywność fizyczna. Schemat postępowania w cukrzycy CEL/42/07/09 Aktywność fizyczna Schemat postępowania w cukrzycy Aktywność fizyczna Ćwiczenia i gimnastyka są korzystne dla każdego, a w szczególności dla osób chorych na cukrzycę. Regularny ruch pomaga

Bardziej szczegółowo

Śniadanie w domu, posiłek w szkole. Dlaczego trzeba uczyć jak należy odżywiać się?

Śniadanie w domu, posiłek w szkole. Dlaczego trzeba uczyć jak należy odżywiać się? Śniadanie w domu, posiłek w szkole. Dlaczego trzeba uczyć jak należy odżywiać się? To jedno z wielu pytań, jakie może a nawet powinien zadać sobie i innym każdy z nas. Okazuje się, że nasza wiedza: - na

Bardziej szczegółowo

Metoda LBL (ang. Layer by Layer, pol. Warstwa Po Warstwie). Jest ona metodą najprostszą.

Metoda LBL (ang. Layer by Layer, pol. Warstwa Po Warstwie). Jest ona metodą najprostszą. Metoda LBL (ang. Layer by Layer, pol. Warstwa Po Warstwie). Jest ona metodą najprostszą. Po pierwsze - notacja - trzymasz swoją kostkę w rękach? Widzisz ścianki, którymi można ruszać? Notacja to oznaczenie

Bardziej szczegółowo

1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek?

1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek? 1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek? Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego będzie można składać w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Puławach. Wnioski będą przyjmowane od dnia

Bardziej szczegółowo

Kolorowe przytulanki

Kolorowe przytulanki Innowacja pedagogiczna. Kolorowe przytulanki Autorki : mgr Małgorzata Drozdek mgr Wioletta Szypowska Założenia ogólne: Każdy rodzaj kontaktu ze sztuką rozwija i kształtuje osobowość człowieka. Zajęcia

Bardziej szczegółowo

Białka, tłuszcze i węglowodany

Białka, tłuszcze i węglowodany Białka, tłuszcze i węglowodany Białka, tłuszcze i węglowodany Prawidłowe żywienie jest jednym z najważniejszych czynników środowiskowych, decydujących o harmonijnym rozwoju i funkcjonowaniu organizmu ludzkiego

Bardziej szczegółowo

Handel zagraniczny towarami rolno-spoŝywczymi Polski z Norwegią w latach 2009 2013 i w okresie I VII 2014 r.

Handel zagraniczny towarami rolno-spoŝywczymi Polski z Norwegią w latach 2009 2013 i w okresie I VII 2014 r. BIURO ANALIZ I PROGRAMOWANIA Warszawa, 2014-09-26 Handel zagraniczny towarami rolno-spoŝywczymi Polski z Norwegią w latach 2009 2013 i w okresie I VII 2014 r. Norwegia jest państwem zbliŝonym pod względem

Bardziej szczegółowo

Temat: Czy świetlówki energooszczędne są oszczędne i sprzyjają ochronie środowiska? Imię i nazwisko

Temat: Czy świetlówki energooszczędne są oszczędne i sprzyjają ochronie środowiska? Imię i nazwisko Temat: Czy świetlówki energooszczędne są oszczędne i sprzyjają ochronie środowiska? Karta pracy III.. Imię i nazwisko klasa Celem nauki jest stawianie hipotez, a następnie ich weryfikacja, która w efekcie

Bardziej szczegółowo

2.Prawo zachowania masy

2.Prawo zachowania masy 2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco

Bardziej szczegółowo

Żywienie bez zmartwień. Wszyscy kochamy Complete!

Żywienie bez zmartwień. Wszyscy kochamy Complete! Żywienie bez zmartwień Wszyscy kochamy Complete! Zwierzęta, podobnie jak ludzie, cieszą się lepszym i dłuższym życiem, gdy się zdrowo odżywiają. Karmy Versele-Laga z linii Complete zapewniają doskonale

Bardziej szczegółowo

Zalecenia w zakresie bezpieczeństwa mikrobiologicznego owoców i warzyw

Zalecenia w zakresie bezpieczeństwa mikrobiologicznego owoców i warzyw Zalecenia w zakresie bezpieczeństwa mikrobiologicznego owoców i warzyw Występowanie zatruć pokarmowych u ludzi może być związane z obecnością wirusów w żywności i wodzie. Żywność zarówno pochodzenia zwierzęcego

Bardziej szczegółowo

Promocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Promocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Promocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Białystok, 19 grudzień 2012 r. Seminarium współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach

Bardziej szczegółowo

PRAWIDŁOWE ŻYWIENIE CZŁOWIEKA

PRAWIDŁOWE ŻYWIENIE CZŁOWIEKA OZ-05-33/08 Drezdenko, 25.09.2008r. PRAWIDŁOWE ŻYWIENIE CZŁOWIEKA Prawidłowy sposób odżywiania jest bezpośrednim czynnikiem gwarantującym utrzymanie dobrego samopoczucia i zdrowia. Polega nie tylko na

Bardziej szczegółowo

PLAN DZIAŁANIA KT 35 ds. Mleka i Przetworów Mlecznych

PLAN DZIAŁANIA KT 35 ds. Mleka i Przetworów Mlecznych Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 35 ds. Mleka i Przetworów Mlecznych STRESZCZENIE Przemysł mleczarski jest jednym z ważniejszych sektorów w przemyśle spożywczym, stale rozwijającym się zwłaszcza w segmentach

Bardziej szczegółowo

Przepisy wegetariańskie opracowane przez Agnieszkę Wiśniewską http://humanrecycling.pl/ Przykładowy jadłospis w diecie antynowotworowej

Przepisy wegetariańskie opracowane przez Agnieszkę Wiśniewską http://humanrecycling.pl/ Przykładowy jadłospis w diecie antynowotworowej Przepisy wegetariańskie opracowane przez Agnieszkę Wiśniewską http://humanrecycling.pl/ Przykładowy jadłospis w diecie antynowotworowej Śniadanie 1. ¼ szklanki płatków owsianych, ¼ szklanki płatków orkiszowych,

Bardziej szczegółowo

*** Przeczytaj najpierw, ponieważ to WAŻNE: ***

*** Przeczytaj najpierw, ponieważ to WAŻNE: *** *** Przeczytaj najpierw, ponieważ to WAŻNE: Niniejszy materiał możesz dowolnie wykorzystywać. Możesz rozdawać go na swoim blogu, liście adresowej, gdzie tylko chcesz za darmo lub możesz go dołączyć, jako

Bardziej szczegółowo

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia 13.12.2006 KOM(2006) 796 wersja ostateczna Wniosek DECYZJA RADY w sprawie przedłużenia okresu stosowania decyzji 2000/91/WE upoważniającej Królestwo Danii i

Bardziej szczegółowo

Dr hab. n. med. Katarzyna Muszyñska - Ros³an Klinika Onkologii i Hematologii Dzieciêcej Uniwersytet Medyczny w Bia³ymstoku

Dr hab. n. med. Katarzyna Muszyñska - Ros³an Klinika Onkologii i Hematologii Dzieciêcej Uniwersytet Medyczny w Bia³ymstoku Dr hab. n. med. Katarzyna Muszyñska - Ros³an Klinika Onkologii i Hematologii Dzieciêcej Uniwersytet Medyczny w Bia³ymstoku Szanowni Rodzice, Oddajemy w wasze rêce kolejn¹ informacjê, jak chroniæ Wasze

Bardziej szczegółowo

tróżka Źródło: www.fotolia.pl

tróżka Źródło: www.fotolia.pl Ogród na tarasie Wiele bylin przeżywa właśnie pełnię swego rozkwitu, ale nie jest jeszcze za późno, aby dosadzić nowe efektowne rośliny i wzbogacić swój taras niezwykłymi aranżacjami. tróżka Źródło: www.fotolia.pl

Bardziej szczegółowo

Egzamin gimnazjalny. Biologia. Także w wersji online TRENING PRZED EGZAMINEM. Sprawdź, czy zdasz!

Egzamin gimnazjalny. Biologia. Także w wersji online TRENING PRZED EGZAMINEM. Sprawdź, czy zdasz! Egzamin gimnazjalny 3 Biologia TRENING PRZED EGZAMINEM Także w wersji online Sprawdź, czy zdasz! Spis treści Zestaw 1: Związki chemiczne budujące organizmy oraz pozyskiwanie i wykorzystywanie energii 5

Bardziej szczegółowo

Dieta BMJP - Owsianka z suszonymi śliwkami i kardamonem (30g) na mleku sojowym (200ml), chleb ziarnisty (50g), szynka

Dieta BMJP - Owsianka z suszonymi śliwkami i kardamonem (30g) na mleku sojowym (200ml), chleb ziarnisty (50g), szynka Menu 2-6.03.2015 Poniedziałek: Śniadanie: Owsianka z suszonymi śliwkami i kardamonem (30g) na mleku, chleb ziarnisty (50g), masło (10g), szynka wiejska (10g), papryka (2g), ogórek świeży (5g), herbata

Bardziej szczegółowo

Co na to Psychodietetyka?

Co na to Psychodietetyka? ZDROWA SZKOŁA TO SZCZĘŚLIWE DZIECIŃSTWO, CZYLI O WPŁYWIE ŻYWIENIA NA ZDROWIE DZIECKA I BEZPIECZNĄ PRZYSZŁOŚĆ RODZICÓW. mgr Olga Rymkiewicz psycholog, psychodietetyk, trener warsztatu psychologicznego 25.10.2014r.

Bardziej szczegółowo

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA PACJENTÓW Z CHOROBĄ NOWOTWOROWĄ. Specjalistyczna Poradnia Dietetyczna Smaki Życia Urszula Grzywacz Aneta Goliszewska

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA PACJENTÓW Z CHOROBĄ NOWOTWOROWĄ. Specjalistyczna Poradnia Dietetyczna Smaki Życia Urszula Grzywacz Aneta Goliszewska ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA PACJENTÓW Z CHOROBĄ NOWOTWOROWĄ Specjalistyczna Poradnia Dietetyczna Smaki Życia Urszula Grzywacz Aneta Goliszewska 1 Spis treści 1 Najważniejsze ogólne zalecenia dietetyczne

Bardziej szczegółowo

BO WSZYSTKO TO KWESTIA SMAKU!

BO WSZYSTKO TO KWESTIA SMAKU! Nie masz pomysłu na obiad? Dzieci kręcą nosem na ciągle takie same kanapki? A może chcesz zaskoczyć bliskich pysznym deserem, ale boisz się niepowodzenia? Poniżej przedstawiamy popularne i warte polecenia

Bardziej szczegółowo

Wybrane zachowania żywieniowe i sposób żywienia gimnazjalistów warszawskiego Ursynowa

Wybrane zachowania żywieniowe i sposób żywienia gimnazjalistów warszawskiego Ursynowa Wybrane zachowania żywieniowe i sposób żywienia gimnazjalistów warszawskiego Ursynowa dr inż. Katarzyna Kowalcze Instytut Nauk o Zdrowiu, Katedra Dietetyki i Oceny Żywności, Uniwersytet Przyrodniczo- Humanistyczny

Bardziej szczegółowo

Prof. dr hab. Cynthia A. Tyson

Prof. dr hab. Cynthia A. Tyson W pogoni za możliwym: Angażowanie rodziców i lokalnej społeczności dla wzmocnienia odpowiedzialności Prof. dr hab. Cynthia A. Tyson Uniwersytet Stanowy Ohio Colubmus, OH- USA Burza mózgu... Opisz dom "typowego"

Bardziej szczegółowo

IRENA CELEJOWA. ŻYWiENiE. w SI AORCIE U PZWL

IRENA CELEJOWA. ŻYWiENiE. w SI AORCIE U PZWL IRENA CELEJOWA ŻYWiENiE w SI AORCIE U PZWL prof. nadzw. dr hab. IRENA C E LEJ OWA w S P «;l^ C IE & PZWL W s t ę p... 9 I. CZĘŚĆ O G Ó L N A... 11 1. Potrzeby energetyczne sp o r to w c ó w... 13 1.1.

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity)

USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity) Dz.U.98.21.94 1998.09.01 zm. Dz.U.98.113.717 art. 5 1999.01.01 zm. Dz.U.98.106.668 art. 31 2000.01.01 zm. Dz.U.99.99.1152 art. 1 2000.04.06 zm. Dz.U.00.19.239 art. 2 2001.01.01 zm. Dz.U.00.43.489 art.

Bardziej szczegółowo

KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Pochłaniacz wilgoci, wkład uzupełniający

KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Pochłaniacz wilgoci, wkład uzupełniający 1 Identyfikacja preparatu oraz identyfikacja dystrybutora Nazwa handlowa: Zastosowanie preparatu: Zapewnienie wilgotności powietrza w pomieszczeniach na poziomie 50 % Kraj pochodzenia: Szwecja Pojemność

Bardziej szczegółowo

Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin. Dominika Sowa

Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin. Dominika Sowa Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin Dominika Sowa Szczecin, 8 maj 2014 Program prezentacji: 1. Definicja substancji i mieszanin chemicznych wg Ustawy o substancjach chemicznych

Bardziej szczegółowo

PROGRAM KURSU ONLINE Asertywność i poczucie własnej wartości

PROGRAM KURSU ONLINE Asertywność i poczucie własnej wartości PROGRAM KURSU ONLINE Asertywność i poczucie własnej wartości Marta Pyrchała-Zarzycka www.astrosalus.pl www.kosmetyka-fitness.pl http://www.astrosalus.com/ www.sukces-biznes.pl kursy@astrosalus.pl 506-320-330

Bardziej szczegółowo

Zaplanowane działania promujące zdrowie:

Zaplanowane działania promujące zdrowie: Zaplanowane działania promujące zdrowie: Moduł I Zdrowie fizyczne uczniów ZS nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju - odnosi się do potrzeb biologicznych całego organizmu Realizowane treści Metody Efekty spożywania

Bardziej szczegółowo

. Wiceprzewodniczący

. Wiceprzewodniczący Uchwała Nr 542/LVI/2014 Rady Miasta Ostrołęki z dnia 30 stycznia 2014 r. w sprawie przyjęcia Wieloletniego Programu Osłonowego w zakresie pomocy społecznej Pomoc w zakresie dożywiania w mieście Ostrołęka

Bardziej szczegółowo

KATALOG DYSTRYBUTOR BONUM VITA

KATALOG DYSTRYBUTOR BONUM VITA KATALOG DYSTRYBUTOR BONUM VITA Hurtownia Zoologiczna kontakt: 501 121 263 ; 668 150 880 mail: bonumvita@wp.pl PRODUKTY DLA PSÓW Linia Emotion Family ( opakowania 2kg, 15kg ) Energetyczna karma dla suk

Bardziej szczegółowo

ZAPYTANIE OFERTOWE NR 3/2013

ZAPYTANIE OFERTOWE NR 3/2013 ZAPYTANIE OFERTOWE NR 3/2013 I. Zamawiający: Biuro Projektu Instytut Postępowania Twórczego Sp. z o.o. ul. Bohaterów Warszawy 22 pok.18 75-211 Koszalin email: zlobek-koszalin@ipt.pl tel 094 346 56 38 Fax:

Bardziej szczegółowo

Jak korzystać z Group Tracks w programie Cubase na przykładzie EWQLSO Platinum (Pro)

Jak korzystać z Group Tracks w programie Cubase na przykładzie EWQLSO Platinum (Pro) Jak korzystać z Group Tracks w programie Cubase na przykładzie EWQLSO Platinum (Pro) Uwaga: Ten tutorial tworzony był z programem Cubase 4 Studio, ale równie dobrze odnosi się do wcześniejszych wersji,

Bardziej szczegółowo

ZGADNIJ i SKOJARZ. Gra edukacyjna. Gra dla 2 4 osób od 8 lat

ZGADNIJ i SKOJARZ. Gra edukacyjna. Gra dla 2 4 osób od 8 lat INSTRUKCJA ZGADNIJ i SKOJARZ Gra edukacyjna Gra dla 2 4 osób od 8 lat Zawartość pudełka: 1) karty zagadki - 55 szt. 2) tabliczki z obrazkami - 55 szt. 3) żetony - 4 x po 10 szt. w 4 kolorach 4) instrukcja

Bardziej szczegółowo

Poradnik. żywienia dziecka

Poradnik. żywienia dziecka Poradnik żywienia dziecka Praktyczne zastosowanie Norm Żywienia opracowanych przez Grupę Ekspertów w 2012 Poradnik żywienia dziecka Praktyczne zastosowanie Norm Żywienia opracowanych przez Grupę Ekspertów

Bardziej szczegółowo

GEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007

GEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007 GEO-SYSTEM Sp. z o.o. 02-732 Warszawa, ul. Podbipięty 34 m. 7, tel./fax 847-35-80, 853-31-15 http:\\www.geo-system.com.pl e-mail:geo-system@geo-system.com.pl GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości

Bardziej szczegółowo

jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.

jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Praktyczny poradnik Celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. W zakładce "wnioski

Bardziej szczegółowo

Roczny plan pracy wychowawczo dydaktycznej. Oddziału przedszkolnego w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Wilczej Woli. rok szkolny 2015/2016

Roczny plan pracy wychowawczo dydaktycznej. Oddziału przedszkolnego w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Wilczej Woli. rok szkolny 2015/2016 Roczny plan pracy wychowawczo dydaktycznej Oddziału przedszkolnego w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Wilczej Woli rok szkolny 2015/2016 Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty

Bardziej szczegółowo

Program Google AdSense w Smaker.pl

Program Google AdSense w Smaker.pl Smaker.pl Program Google AdSense w Smaker.pl Pytania i odpowiedzi dotyczące programu Google AdSense Spis treści Czym jest AdSense... 2 Zasady działania AdSense?... 2 Jak AdSense działa w Smakerze?... 3

Bardziej szczegółowo

W tym elemencie większość zdających nie zapisywała za pomocą równania reakcji procesu zobojętniania tlenku sodu mianowanym roztworem kwasu solnego.

W tym elemencie większość zdających nie zapisywała za pomocą równania reakcji procesu zobojętniania tlenku sodu mianowanym roztworem kwasu solnego. W tym elemencie większość zdających nie zapisywała za pomocą równania reakcji procesu zobojętniania tlenku sodu mianowanym roztworem kwasu solnego. Ad. IV. Wykaz prac według kolejności ich wykonania. Ten

Bardziej szczegółowo

KSIĘGA ZNAKU TOTORU S.C.

KSIĘGA ZNAKU TOTORU S.C. 2011 SPIS TREŚCI FORMA PODSTAWOWA...03 FORMY UZUPEŁNIAJĄCE...06 KONSTRUKCJA ZNAKU...08 POLE PODSTAWOWE I POLE OCHRONNE...10 WIELKOŚCI MINIMALNE...11 WARIANTY ACHROMATYCZNE I MONOCHROMATYCZNE...13 KOLORYSTYKA...15

Bardziej szczegółowo

ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY

ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY Szkolenia bhp w firmie szkolenie wstępne ogólne 8 Obowiązki pracodawcy Podstawowy obowiązek

Bardziej szczegółowo

Możemy zapewnić pomoc z przeczytaniem lub zrozumieniem tych informacji. Numer dla telefonów tekstowych. boroughofpoole.

Możemy zapewnić pomoc z przeczytaniem lub zrozumieniem tych informacji. Numer dla telefonów tekstowych. boroughofpoole. Informacje na temat dodatku na podatek lokalny (Council Tax Support), które mogą mieć znaczenie dla PAŃSTWA Możemy zapewnić pomoc z przeczytaniem lub zrozumieniem tych informacji 01202 265212 Numer dla

Bardziej szczegółowo

UCZEŃ I PRACA DOMOWA, CZLI JAK RODZIC MOŻE POMÓC DZIECKU W ODRABIANIU ZADAŃ DOMOWYCH?

UCZEŃ I PRACA DOMOWA, CZLI JAK RODZIC MOŻE POMÓC DZIECKU W ODRABIANIU ZADAŃ DOMOWYCH? Referat z zakresu pedagogizacji rodziców. UCZEŃ I PRACA DOMOWA, CZLI JAK RODZIC MOŻE POMÓC DZIECKU W ODRABIANIU ZADAŃ DOMOWYCH? Samodzielna nauka dziecka w domu, zwana potocznie pracą domową, jest ważnym

Bardziej szczegółowo

Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina

Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina Załącznik Nr 1 Do zarządzenia Nr 92/2012 Prezydenta Miasta Konina z dnia 18.10.2012 r. Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina Jednostką dominującą jest Miasto Konin (Gmina Miejska

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN ORGANIZACYJNY NIEPUBLICZNEGO ŻŁOBKA MISIO BAZIK EWA GODLEWSKA podstawa prawna: art. 21 ustawy dnia z 4 lutego o opiece nad dziećmi w wieku

REGULAMIN ORGANIZACYJNY NIEPUBLICZNEGO ŻŁOBKA MISIO BAZIK EWA GODLEWSKA podstawa prawna: art. 21 ustawy dnia z 4 lutego o opiece nad dziećmi w wieku REGULAMIN ORGANIZACYJNY NIEPUBLICZNEGO ŻŁOBKA MISIO BAZIK EWA GODLEWSKA podstawa prawna: art. 21 ustawy dnia z 4 lutego o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. Nr 45, poz. 235) Spis treści: Rozdział

Bardziej szczegółowo

Warszawska Giełda Towarowa S.A.

Warszawska Giełda Towarowa S.A. KONTRAKT FUTURES Poprzez kontrakt futures rozumiemy umowę zawartą pomiędzy dwoma stronami transakcji. Jedna z nich zobowiązuje się do kupna, a przeciwna do sprzedaży, w ściśle określonym terminie w przyszłości

Bardziej szczegółowo

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2. Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.

Bardziej szczegółowo

UMOWA korzystania z usług Niepublicznego Żłobka Pisklęta w Warszawie nr../2013

UMOWA korzystania z usług Niepublicznego Żłobka Pisklęta w Warszawie nr../2013 UMOWA korzystania z usług Niepublicznego Żłobka Pisklęta w Warszawie nr../2013 zawarta w dniu...r. pomiędzy: Niepublicznym Żłobkiem Pisklęta w Warszawie reprezentowanym przez właściciela Roksanę Czyszanowską,

Bardziej szczegółowo

Zamawiający potwierdza, że zapis ten należy rozumieć jako przeprowadzenie audytu z usług Inżyniera.

Zamawiający potwierdza, że zapis ten należy rozumieć jako przeprowadzenie audytu z usług Inżyniera. Pytanie nr 1 Bardzo prosimy o wyjaśnienie jak postrzegają Państwo możliwość przeliczenia walut obcych na PLN przez Oferenta, który będzie składał ofertę i chciał mieć pewność, iż spełnia warunki dopuszczające

Bardziej szczegółowo

SPECJALNY OŚRODEK SZKOLNO WYCHOWAWCZY

SPECJALNY OŚRODEK SZKOLNO WYCHOWAWCZY Kaczyna 50, 34-123 Chocznia TEL./fax. 033 8730379 Publicznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013r. poz. 907z późn. zm.) załącznik nr 1B Składając w imieniu......... ofertę na:... L.p. Opis przedmiotu zamówienia

Bardziej szczegółowo

300,0 mg. 150,0 mg. Witamina C 85,0 mg 106% Witamina B 3 (mg ekwiwalentu niacyny) 18,0 mg

300,0 mg. 150,0 mg. Witamina C 85,0 mg 106% Witamina B 3 (mg ekwiwalentu niacyny) 18,0 mg Pharmaton Matruelle Suplement diety Kapsułki żelatynowe miękkie 30 szt., 60szt. PHARMATON MATRUELLE jest kompozycją witamin oraz składników mineralnych z dodatkiem kwasów Omega-3 (w tym DHA) oraz kwasem

Bardziej szczegółowo

Scenariusz zajęć dla grupy zróżnicowanej wiekowo: 3, 4, 5 latki

Scenariusz zajęć dla grupy zróżnicowanej wiekowo: 3, 4, 5 latki Scenariusz zajęć dla grupy zróżnicowanej wiekowo: 3, 4, 5 latki Autorka: Renata Knurowska Obszar podstawy programowej: 5. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci. Grupa zróżnicowana

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA 1.1. Przedmiotem zamówienia jest wytworzenie i dowiezienie do Punktu Dystrybucji Posiłków (dalej PDP ), posiłków całodziennych (śniadanie, obiad, kolacja) dla pacjentów

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Wyniki badań ankietowych przeprowadzonych przez Departament Pielęgniarek i Położnych wśród absolwentów studiów pomostowych, którzy zakończyli udział w projekcie systemowym pn. Kształcenie zawodowe pielęgniarek

Bardziej szczegółowo

Rozpoczęcie edukacji przedszkolnej w wieku 3 lat dla wielu dzieci oznacza. pierwsze kontakty z duŝą grupą. Zmienia się tryb Ŝycia dziecka i sposób

Rozpoczęcie edukacji przedszkolnej w wieku 3 lat dla wielu dzieci oznacza. pierwsze kontakty z duŝą grupą. Zmienia się tryb Ŝycia dziecka i sposób 1. PROGRAM ADAPTACYJNY autor GraŜyna Myszor Rozpoczęcie edukacji przedszkolnej w wieku 3 lat dla wielu dzieci oznacza pierwsze kontakty z duŝą grupą. Zmienia się tryb Ŝycia dziecka i sposób zaspokajania

Bardziej szczegółowo

Zapytanie ofertowe nr 1/05/16/9.2.1 z dnia 26.05.2016 r.

Zapytanie ofertowe nr 1/05/16/9.2.1 z dnia 26.05.2016 r. Zapytanie ofertowe nr 1/05/16/9.2.1 z dnia 26.05.2016 r. ogłasza wszczęcie postępowania o udzielenie zamówienia na usługi cateringowe świadczone na potrzeby projektu Świetlica środowiskowa M. Łodzi Niegniewni

Bardziej szczegółowo

DODATKI DO ŻYWNOŚCI Przyjaciel czy wróg?

DODATKI DO ŻYWNOŚCI Przyjaciel czy wróg? DODATKI DO ŻYWNOŚCI Przyjaciel czy wróg? SUBSTANCJE DODATKOWE Substancje obce to takie substancje, które nie spełniają warunków określonych dla środków spożywczych i używek, a mogą znajdować się w nich

Bardziej szczegółowo

WYŚCIG ORTOGRAFICZNY INSTRUKCJA. gra edukacyjna dla 2-3 osób rekomendowany wiek: od lat 7

WYŚCIG ORTOGRAFICZNY INSTRUKCJA. gra edukacyjna dla 2-3 osób rekomendowany wiek: od lat 7 INSTRUKCJA WYŚCIG ORTOGRAFICZNY gra edukacyjna dla 2-3 osób rekomendowany wiek: od lat 7 zawartość pudełka: 1) tabliczki z obrazkami - 32 szt. 2) pionek - 1 szt. 3) plansza 4) kostka 5) żetony - 30 szt.

Bardziej szczegółowo

Temat lekcji: Bakterie a wirusy.

Temat lekcji: Bakterie a wirusy. Anna Tomicka Scenariusz lekcji biologii Dział: Różnorodność organizmów. Klasa: I b Temat lekcji: Bakterie a wirusy. 1.Cele lekcji: Cel ogólny: Uczeń: omawia budowę komórki bakterii oraz wirusów, wyjaśnia

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT

ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT FZ.042.1.3.4.2013 Żmudź, dnia 11 kwietnia 2013 r. ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT Gmina Żmudź działając na podstawie art. 4 pkt 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010

Bardziej szczegółowo