WSPIERAJĄ PRACĘ NAUCZYCIELI SIECI WSPÓŁPRACY I SAMOKSZTAŁCENIA. Warszawa 2014

Transkrypt

1 Anna Płusa JAK OTWARTE ZASOBY WSPIERAJĄ PRACĘ NAUCZYCIELI SIECI WSPÓŁPRACY I SAMOKSZTAŁCENIA Warszawa 2014 Creative Commons - Uznanie autorstwa-użycie niekomercyjne-na tych samych warunkach 3.0 Polska

2 Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? Redakcja merytoryczna Katarzyna Leśniewska Redakcja i korekta Anna Fus Projekt graficzny i skład Łukasz Kluz Wykorzystano elementy projektu Studia Kreatywnego Małgorzaty Barskiej Ośrodek Rozwoju Edukacji Warszawa 2014 Udostępnianie Ośrodek Rozwoju Edukacji Warszawa Aleje Ujazdowskie 28 Materiał przygotowany w ramach programu System doskonalenia nauczycieli oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół, realizowanego przez Ośrodek Rozwoju Edukacji. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego. środków Europejskiego Funduszu Społecznego 2

3 Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? Tematyka sieci dotyczy wyszukiwania i wykorzystywania w dydaktyce otwartych zasobów edukacyjnych oraz udostępniania własnych materiałów w sieci w zgodzie z przepisami prawa autorskiego. Nauczyciele bibliotekarze jako szczególni specjaliści od wyszukiwania informacji i jej źródeł, również tych internetowych, stanowią grupę nauczycieli, do których zadań należy dzielenie się swoją wiedzą w ramach pracy sieci współpracy i samokształcenia oraz wspólne opracowywanie materiałów, które pomogą efektywniej wspierać w tym zakresie innych nauczycieli, a przede wszystkim budować sprawny warsztat informacyjny, pozwalający na szybkie wyszukiwanie potrzebnych nauczycielom materiałów. Sieć ta będzie formą współpracy dającą możliwość wymiany doświadczeń, analizy dobrych praktyk, tworzenia innowacyjnych rozwiązań oraz poszerzenia kompetencji w trakcie samokształcenia. Do udziału w niektórych spotkaniach sieci będą zapraszani eksperci wspomagający pracę jej członków w zakresie wybranych zagadnień. Spotkania te przybiorą formę konsultacji, warsztatów, szkoleń i wykładów oraz wideokonferencji. Praca na platformie internetowej Doskonalenie w sieci ( Ośrodka Rozwoju Edukacji umożliwia wszystkim uczestnikom sieci łatwy dostęp do materiałów samokształceniowych oraz upowszechnianie wypracowanych materiałów, pomysłów i przykładów wdrożenia wypracowanych rozwiązań. Ogólna charakterystyka potrzeb uczestników (projekcja): Z kilkuletniej, systematycznej analizy potrzeb doskonalenia nauczycieli bibliotekarzy wynika konieczność efektywnego wykorzystania ich wiedzy z zakresu otwartych zasobów edukacyjnych, która ewentualnie po jej poszerzeniu może być wykorzystywana w pracy dydaktycznej nauczyciela bibliotekarza z nauczycielami innych przedmiotów. Otwarte zasoby edukacyjne stanowią bogatą, internetową bazę dydaktyczną. Świadomość tego stanu rzeczy nie jest w pełni znana nauczycielom. Dostępność online, rozumiana jako dostępność każdego rodzaju materiałów na stronach internetowych, nie oznacza bowiem dostępności prawnej. Materiały te są chronione przez prawo autorskie i prawa pokrewne. Brak wiedzy z tego zakresu utrudniać może wyszukiwanie materiałów udostępnionych w ramach otwartych zasobów oraz uniemożliwia tworzenie i publikowanie odpowiednio oznaczonych materiałów własnych. Istnieje także potrzeba większej współpracy nauczycieli bibliotekarzy i innych nauczycieli w celu włączenia otwartych zasobów edukacyjnych do działań dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych. W związku z tym istnieje konieczność dogłębnego poznania zagadnienia otwartych zasobów edukacyjnych oraz wypracowania form wspierania innych nauczycieli w tym zakresie. Grupa docelowa: nauczyciele bibliotekarze bibliotek szkolnych wszystkich typów szkół Cel ogólny (wynikający z kontekstu i potrzeb uczestników): środków Europejskiego Funduszu Społecznego 3

4 Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? Nauczyciele bibliotekarze i nauczyciele innych przedmiotów współpracują w zakresie budowania i wykorzystania otwartych zasobów tekstowych, graficznych, wideo oraz audio, a także wspierają innych nauczycieli w tym zakresie. środków Europejskiego Funduszu Społecznego 4

5 PRZYKŁADOWY PLAN DZIAŁAŃ: Lp Cel szczegółowy Proponowane działania związane z realizacją celu Spotkanie/praca wspólna na platformie/praca samodzielna 1. Uczestnicy poznali zapisy Opublikowanie przez koordynatora na platformie Doskonalenie Praca samodzielna prawa autorskiego w zakresie w sieci materiałów na temat dozwolonego użytku szkolnego dozwolonego użytku szkolne i prywatnego. go i prywatnego. Przedyskutowanie z uczestnikami sieci moderowana przez Czat praca wspólna koordynatora, dotycząca zapisów prawa autorskiego i jego obowiązywania w oświacie. 2 Uczestnicy poznali licencje Creative Commons i zasady ich wykorzystania w pracy dydaktycznej 3 Uczestnicy poznali rodzaje otwartych zasobów edukacyjnych (zasoby tekstowe, zasoby graficzne, zasoby wideo, zasoby audio). 4 Uczestnicy wykorzystują w pracy dydaktycznej zasady wyszukiwania i udostępniania materiałów edukacyjnych w Internecie Licencje Creative Commons w pracy nauczyciela wideo konferencja prowadzona przez eksperta. Kalkulator domeny publicznej ćwiczenia praktyczne uczestników sieci. Oznaczenie materiałów autorskich licencjami Creative Commons ćwiczenia praktyczne uczestników sieci Otwarte zasoby edukacyjne w pracy nauczyciela wideokonferencja przeprowadzona przez eksperta. Wyszukanie otwartych zasobów edukacyjnych z wykorzystaniem wyszukiwania pośredniego warsztaty prowadzone przez eksperta. Wyszukanie materiałów tekstowych, graficznych, wideo oraz audio nt. Otwartość w dydaktyce, udostępnionych na licencjach Creative Commons. Wykonanie prezentacji pt. Otwartość w dydaktyce na podstawie wcześniej poznanych zasobów edukacyjnych przez uczestników sieci i udostępnienie jej na forum platformy. Opracowanie scenariuszy zajęć z zakresu umiejętności wyszukiwania i udostępniania OZE z uwzględnieniem przepisów prawa autorskiego i licencji Creative Commons dla nauczycieli innych przedmiotów. Platforma wspólna dyskusja Praca samodzielna Uwagi Ćwiczenia praktyczne Praca samodzielna Wykorzystanie narzędzia dostępnego na platformie CC Platforma wspólna dyskusja Dyskusja moderowana Wspólna praca w grupach warsztaty/praca wspólna w chmurze Praca samodzielna Platforma dzielenie się wiedzą na forum Praca samodzielna Współpraca z nauczycie lami między spotkaniami. Creative Commons - Uznanie autorstwa-użycie niekomercyjne-na tych samych warunkach 3.0 Polska

6 Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? Tworzenie filmów edukacyjnych dla uczniów wszystkich typów szkół i etapów kształcenia - warsztaty prowadzone przez eksperta. Stworzenie filmowej pomocy dydaktycznej do scenariusza zajęć Warsztaty praca w grupach (wspólne tworzenie filmu) Praca samodzielna 5 Uczestnicy poznali i wyko rzystują w pracy dydaktycznej portale społecznościowe oraz blogi jako narzędzia promocji otwartych zasobów eduka cyjnych. Opublikowanie przez koordynatora materiałów oznaczonych licencjami: scenariusza zajęć wraz z filmem edukacyjnym opracowanych przez uczestników sieci. Portale społecznościowe i blogi jako narzędzia promocji działań edukacyjnych szkolenie przeprowadzone przez eksperta. Założenie przez uczestników strony, profilu lub bloga w wybranym portalu społecznościowym. Opublikowanie opracowanych materiałów dydaktycznych dla nauczycieli w ramach wybranego portalu. Udostępnienie linku na forum platformy opublikowanego materiału koordynatorowi i innym użytkownikom sieci. Platforma Spotkanie szkolenie wspólna praca w grupach Współtworzenie profilu oraz bloga praca wspólna Praca wspólna Platforma środków Europejskiego Funduszu Społecznego 6

7 Między spotkaniami Spotkanie 1. Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? PRZYKŁADOWY HARMONOGRAM DO PLANU DZIAŁAŃ: Spotkanie 1. Cel szczegółowy Działania Potrzebne materiały/pomoce Bibliografia/netografia uwagi Uczestnicy poznali się. Zabawa integracyjna Karki, pisaki wzajemna prezen tacja Uczestnicy określili cele pracy sieci. Burza mózgów Kartki, pisaki, flipchart Uczestnicy ustalili roczny plan pracy sieci. Uczestnicy poznali ogólne zasady pracy i funkcjonowania platformy. Między spotkaniami Praca w grupach, dyskusja moderowa na. Prezentacja platfor my w postaci filmu. Rejestracja i logo wanie na platformie Doskonalenie w sieci Szablon planu pracy sieci dla każdej z grup. Projektor, ekran, komputer, głośniki. Komputery z dostępem do Internetu. Cel szczegółowy Działania Forma realizacji 1 Bibliografia/netografia uwagi Uczestnicy poznali zapisy prawa Opublikowanie przez Samodoskonalenie autorskiego w zakresie dozwolonego użytku szkolnego i prywatnego. koordynatora na platformie Doskonalenie w sieci materiałów na temat dozwolonego użytku szkolnego i prywatnego. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U nr 24 poz. 83). Artykuły Dariusza Skrzyńskiego Prawo autorskie w szkole, Biblioteka w Szkole 2010, nr DU Dozwolony użytek w edukacji Centrum 1 Np. współpraca na platformie (dyskusja, czat, współredagowanie dokumentu, inne), realizacja działań w szkole (lekcja/impreza wg scenariusza, obserwacja, zebranie danych, prowadzenie spotkania zespołu, inne), samodoskonalenie, opracowanie materiałów, narzędzi, inne środków Europejskiego Funduszu Społecznego 7

8 Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? Cyfrowe Projekt: Polska - Uczestnicy poznali licencje Creative Commons i zasady ich wykorzystania w pracy dydaktycznej Dyskusja uczestni ków sieci nt. Inter netowe materiały dydaktyczne wyko rzystywane w zgodzie z prawem. Seminarium z udzia łem eksperta: 1.Organizacja Creati ve commons w Polsce i na świecie. 2. Charakterystyka li cencji CC. 3.Przykłady materiałów oznaczonych licencjami. 4.Narzędzia do gene rowania licencji CC. Czat - współpraca na platformie Doskonalenie w sieci Wideokonferencja platforma Doskonalenie w sieci. Dyskusja uczestników z ekspertem Ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem Kalkulatora domeny publicznej. Wszystkie ćwiczenia polegają na spraw dzeniu czy materiał należy do domeny publicznej. Narzędzie wymaga podania Praca samodzielna środków Europejskiego Funduszu Społecznego 8

9 Spotkanie 2. Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? kilku podstawowych informacji dot. utw oru: autor, rok pow stania, itp. Oznaczenie materiałów autorskich licencjami CC z wykorzys taniem narzędzia dostępnego na plat formie CC Samodoskonalenie pl Uczestnicy poznali rodzaje otwartych zasobów edukacyjnych Wykład eksperta: nt. Otwartość w edu kacji 1.Charakterystyka OZE 2. KOE w Polsce i jej projekty. 3.Tworzenie i publi kowanie OZE. 4. Dostępność OZE w Internecie. Wideokonferencja platforma Doskonalenie w sieci Spotkanie 2. Cel szczegółowy Działania Potrzebne materiały/pomoce Bibliografia/netografia uwagi Uczestnicy poznali rodzaje otwartych Wyszukiwanie otwartych Komputery z dostępem do zasobów edukacyjnych (zasoby teksto zasobów eduka internetu edukacyjne.aspx we, zasoby graficzne, zasoby wideo, cyjnych z wykorzys zasoby audio). staniem wyszukiwa nia pośredniego, war-sztaty środków Europejskiego Funduszu Społecznego 9

10 Między spotkaniami Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? Między spotkaniami prowadzone przez eksperta: 1.Narzędzia i funkcje wyszukiwarki. 2. Formularz wyszukiwania zaawansowanego. 3. Prawo użytkowania jako kryterium szukania zaawansowanego. 4. Błędy popełniane przez użytkowników podczas wyszukiwania informacji 5. Ćwiczenia prakty czne.. Cel szczegółowy Działania Forma realizacji 1 Bibliografia/netografia uwagi Uczestnicy poznali rodzaje otwartych Wyszukiwanie mate Zebranie danych zasobów edukacyjnych (zasoby teksto riałów tekstowych, we, zasoby graficzne, zasoby wideo, graficznych, wideo zasoby audio). oraz audio nt. Otwartość w dydaktyce, udostępnionych na licencjach Creative Commons. Uczestnicy wykorzystują w pracy Wykonanie prezen Opracowanie materiałów dydaktycznej zasady wyszukiwania tacji pt. Otwartość i udostępniania materiałów eduka w dydaktyce na podstawie cyjnych w Internecie wcześniej poznanych zasobów środków Europejskiego Funduszu Społecznego 10

11 Spotkanie 3. Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? Spotkanie 3. edukacyjnych przez uczestników sieci. Udostępnienie pre zentacji na forum platformy. Przygotowanie scenariusza i przeprowadzenie zajęć dot. wykorzystania OZE: opracowanie scena riuszy zajęć z zakresu umiejętności wyszu kiwania i udostępniania OZE z uwzględnieniem przepisów prawa autorskiego i licencji CC dla nauczycieli innych przedmiotów. Zamieszczenie prezentacji na platformie Doskonalenie w sieci Współtworzenie z nauczycielami innych przedmiotów scenariusza Cel szczegółowy Działania Potrzebne materiały/pomoce Bibliografia/netografia uwagi Uczestnicy wykorzystują w pracy Tworzenie filmów Komputer z dostępem do dydaktycznej narzędzia z zakresu TIK. edukacyjnych dla Internetu oraz odpowiednim uczniów wszystkich oprogramowaniem typów szkół i etapów kształcenia warsztaty prowadzone przez eksperta. Podczas spotkania: 1.Wykorzystanie fil mu w pracy dydakty cznej. 2.Omówienie funkcji środków Europejskiego Funduszu Społecznego 11

12 Spotkani e 4. Między spotkaniami Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? Między spotkaniami programów do two rzenia filmu. 3. Ćwiczenia prakty czne Cel szczegółowy Działania Forma realizacji 1 Bibliografia/netografia uwagi Uczestnicy wykorzystują w pracy Stworzenie filmowej Opracowanie filmu dydaktycznej narzędzia z zakresu TIK. pomocy dydaktycznej do scenariusza zajęć przy wykorzystaniu OZE. Przesłanie koordynatorowi Wygenerowanie pliku na adres wykonanych . filmów. Spotkanie 4. Publikacja przez koordynatora materiałów oznaczonych licencjami: scenariusza zajęć wraz z filmem edu kacyjnym opracowa nych przez uczestni ków sieci. Podzielenie się refleksjami z pracy nad filmem z radą peda gogiczną szkoły. Udostępnienie materiałów w ramach przykładów dobrej praktyki na platformie Dosko nalenie w sieci. 1.Przeprowadzenie zajęć w szkołach z wykorzystaniem tych filmów Cel szczegółowy Działania Potrzebne materiały/pomoce Bibliografia/netografia uwagi Uczestnicy poznali i wykorzystują Szkolenie prowadzo Projektor, ekran, komputer, w pracy dydaktycznej portale spo ne przez eksperta nt. głośniki. łecznościowe oraz blogi jako narzędzia Portale społeczno środków Europejskiego Funduszu Społecznego 12

13 Między spotkaniami Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? promocji otwartych zasobów edu kacyjnych. Między spotkaniami ściowe i blogi jako narzędzia promocji działań edukacyj nych Założenie i współtworzenie przez uczestników profilu lub bloga edukacyjnego praca zespołowa. Komputer z dostępem do Internetu Cel szczegółowy Działania Forma realizacji 1 Bibliografia/netografia uwagi Uczestnicy poznali i wykorzystują w Opublikowanie opra Praca grupowa online pracy dydaktycznej portale społe cowanych mater cznościowe oraz blogi jako narzędzia iałów dydaktycznych promocji otwartych zasobów edu dla nauczycieli w kacyjnych. Internecie Udostępnienie linku Platforma Doskonalenie w sieci. na forum platformy do profilu lub bloga koordyna-torowi i innym uczestnikom. Promocja otwartych Prowadzenie profilu oraz bloga. zasobów edukacyj nych wśród nauczy cieli innych przed miotów poprzez portale społeczno ściowe i blogi. 1.Promocja poprzez strony bibliotek, kontakt osobisty, e- mailowy, serwis środków Europejskiego Funduszu Społecznego 13

14 Spotkanie 5. Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? elektroniczna biblio teka pedagogiczna ) Spotkanie 5. Cel szczegółowy Działania Potrzebne materiały/pomoce Bibliografia/netografia uwagi Uczestnicy dokonali analizy osobistych Dyskusja modero rezultatów, które osiągnęli dzięki wana: współpracy z innymi nauczycielami 1.Mocne i słabe w sieci. strony pracy sieci. 2.Realizacja celów. Uczestnicy ocenili główne aspekty funkcjonowania sieci w wymiarze działań i celów. Uczestnicy ustalili formy promocji i sposobów udostępniania wypraco wanych rozwiązań innym. Wypełnianie ankiety ewaluacyjnej online 1.Użyteczność oma wianych treści i zaga dnień. 2.Eksperci. Organiza cja pracy sieci. 3.Wykorzystane ma teriały dydaktyczne. 4. Metody pracy. 5.Komunikacja. 6. Czas spotkań. Bank pomysłów Formularz ankiety, komputery lub tablety z dostępem do Internetu Pisaki, flipchart Proponowane formy prezentacji/propagowania efektów pracy sieci: środków Europejskiego Funduszu Społecznego 14

15 Anna Płusa Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli? Stworzenie skryptu pt. Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli, zawierającego materiały opracowane przez koordynatora, ekspertów i uczestników sieci. środków Europejskiego Funduszu Społecznego 15

16 środków Europejskiego Funduszu Społecznego v Creative Commons - Uznanie autorstwa-użycie niekomercyjne-na tych samych warunkach 3.0 Polska