GAZETKA. Milanowski Uniwersytet Trzeciego Wieku Nr 30, czerwiec 2013 r

Transkrypt

1 GAZETKA Milanowski Uniwersytet Trzeciego Wieku Nr 30, czerwiec 2013 r Nakład 150 egz. Magazyn bezpłatny ISSN Od lewej; przew. regionu Mazowsze PO - Andrzej Halicki, poseł Alicja Olechowska i prezes MU3W Dominika Inkielman na spotkaniu w restauracji sejmowej. Fot. M.I. Słuchacze MU3W z wizyta w Sejmie na zaproszenie p. poseł Alicji Olechowskiej - reportaż na stronie 9 Chwila odpoczynku pod rzeźbami Szczepkowsiego w Nowym Domu Poselskkim. Fot. M.I. W restauracji sejmowej. Fot. M.I.

2 Str 2 Gazetka MU3W nr 30, czerwiec 2013 r Kursy komputerowe: wręczanie certyfikatów i widok ogólny laboratorium Automasaż Zdrowe żywienie Taniec Milanowscy Seniorzy XXI w. Sprawozdanie z projektu - str. 4 Rozklad wiekowy uczestników szkoleń w projekcie "Milanowscy seniorzy XXI w Spotkania z psychologiem Profilaktyka zdrowia Nowoczesne technologie Kawa z prawnikiem 10 5 Ile nas było i co zyskaliśmy

3 Milanowski Uniwersytet Trzeciego Wieku Str 3 Od Redaktora Szanowni Czytelnicy! Zakończenie roku akademickiego, jak zwykle, skłania nas do refleksji i do postawienia sobie pytania, czy był to w naszej działalności - naszego UTW - okres udany, czy też mamy co do tego jakieś wątpliwości. Jestem pewien, że każdy z członków MU3W, kto uczestniczył w zajęciach, kto ma komplet naszych gazetek, ma dostęp do tego co zamieszczono na stronie internetowej MU3W, łatwo i jednoznacznie na to pytanie sobie odpowie. Świadczą o tym też kolejne informacje o nowym projekcie ASOS (poniżej na stronie). Co mnie dało szczególną satysfakcję? To przede wszystkim fakt, że Koleżance Prezes udało się pozyskać środki zewnętrzne, niezbędne do realizacji tak potrzebnych nowych projektów, jak Milanowscy seniorzy XXI wieku (piszemy o nim na s. 4). Radzę uważnie przeczytać, co o wynikach tego projektu pisze Dominika Inkielman i przez chwilkę pomyśleć, czy doceniając potrzeby środowiska senioralnego Milanówka, powinniśmy go kontynuować w przyszłości? Nie wątpię, że każdy z Was doceniając przeprowadzenie tego projektu jednoznacznie odpowie TAK (!). Tylko nie co roku taki projekt będzie w stanie dofinansować nam Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej! Jako redaktor tej gazety i członek MU3W coraz bardziej utwierdzam się w przekonaniu, że w przyszłości - bez większego finansowego zaangażowania się lokalnych samorządów czy to w Milanówku, czy w każdej innej miejscowości w Polsce - nasze starzejące się społeczeństwo nadal będzie na aucie, że użyję terminologii sportowej. Pewien optymizm mój budzi jednak fakt, że coraz częściej pojawiają się samorządy, które nie w momencie tuż przed wyborami, ale w sposób permanentny podejmują inicjatywy służące pomocą starszej generacji. Pojawiły się domy dziennego pobytu, kafejki, gdzie za symboliczną złotówkę emeryci mogą wyjść ze swojego osamotnienia i spotkać się z podobnymi wiekiem znajomymi, pogawędzić. Pozytywne jest to, że są gminy, jak przykładowo Legionowo, które ogłaszają konkursy specjalnie skierowane na zadania publiczne w zakresie działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym. Wspierają w ten sposób prowadzenie działalności kulturalnej oraz współfinansują lub finansują zadania edukacyjne, imprezy kulturalne i wyjazdy integracyjne dla Seniorów. Wreszcie doceniając potrzebę zintensyfikowania i lepszej koordynacji działań na rzecz Seniorów niektóre samorządy powołały już swoich specjalnych pełnomocników, jak przykładowo Gdańsk. W tymże Gdańsku, ale i w wielu innych miastach powołano Rady Seniorów (o inicjatywie ustawowej w tej materii piszemy poniżej), które nie tylko stanowią organ doradczy prezydentów i burmistrzów, ale i konsultują ważniejsze decyzje dot. Seniorów lub lobbują na rzecz rozwiązań przyjaznych tej grupie wiekowej. Wierzę, że podzielicie moje zdanie, iż te refleksje na koniec roku akademickiego są optymistyczne. Życzę więc udanego wypoczynku, aby jesienią z nową energią przystąpić do zajęć w nowym roku akademickim. Andrzej Pettyn Spis treści Od Redaktora...3 Aktualności...3 Projekt Milanowscy Seniorzy... - zakończony...4 Przepisy kulinarne...5 Milanówek - w obiektywie F. Witkowskiej...6 Spotkanie - wiersz...7 W pałacu pod Blachą...i w Sejmie...8 Wystawa marka Rothki...10 Fotogaleria Aktualności II edycja konkursu ASOS W marcu 2013 r Milanowski Uniwersytet Trzeciego Wieku wziął udział w otwartym konkursie II edycji ASOS MPiPS w ramach Rządowego Programu Aktywizacji Społecznej Osób Starszych. W konkursie uczestniczyło blisko 1800 projektów organizacji z całej Polski. Nasz projekt Milanowski Inkubator Aktywności 60+ znalazł się na liście 286 projektów, którym przyznano dotację. Projekt będzie realizowany (po podpisaniu umowy) w okresie sierpień - grudzień 2013 r. Uzyskane z dotacji środki pozwolą zorganizować dla seniorów szereg przedsięwzięć aktywizujących fizycznie (zdrowie i uroda), intelektualnie (warsztaty umysłowe, edukacja) i społecznie (targi aktywności seniorów, warsztaty dziennikarskie), uruchomić narzędzia przeciwdziałania wykluczeniu (inicjatywy wolontariackie, przeciwdziałanie e-wykluczeniu, internetowa Giełda Aktywności 60+). Szczegóły projektu opublikujemy wkrótce. (M.I) Czy Rady Seniorów staną się normą w samorządach? Jak podaje Serwis Samorządowy PAP ( ) projekt nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym, pod którym podpisało się 54 posłów PO przewiduje możliwość tworzenia przez samorządy gminnych rad seniorów. Rady seniorów, o charakterze konsultacyjnym i doradczym, mają reprezentować interesy starszych mieszkańców wobec władz samorządowych. Nowelizacja ustawy przewidziana jest jeszcze przed najbliższymi wyborami samorządowymi. Wprawdzie już obecnie w wielu miastach w Polsce takie Rady istnieją, jednak brak odpowiednich przepisów obligujących samorządy do ich tworzenia, stanowi istotną przeszkodę w upowszechnieniu takiej praktyki. (M.I) MU3W dziękuje wszystkim darczyńcom 1% Co roku na nasze konto wpływają pieniądze uzyskane z odpisu 1% podatku od osób, które wypełniajac PIT, wspierają w ten sposób naszą działalność OPP. Nie znamy jeszcze ilościowych efektów takiego wsparcia w tym roku, ale już teraz chcemy serdecznie podziękować darczyńcom, gdyż nawet niewielkie kwoty mają istotne znaczenie w naszym budżecie. (prezes MU3W, Dominika Inkielman) Warsztaty Zdrowia w roku akademickim 2013/2014. Od października zapraszamy na 12-tygodniowy cykl edukacyjno-praktyczny zdrowego odżywiania i odchudzania, który poprowadzi Krystyna Skajewska - trener dietetyk. Jest to międzynarodowy projekt, który ma na celu promocję zdrowia, edukację i pomoc w zakresie zdrowego, racjonalnego odżywiania, kontroli wagi oraz ochrony zdrowia. Często nie zdajemy sobie sprawy, że nasze problemy zdrowotne związane są ze złym odżywianiem. Statystyki otyłości i nadwagi a co za tym idzie chorób dietozależnych w ostatnich 10 latach są przerażające. Wpływ na nasze zdrowie i wygląd ma wiele czynników,najważniejszym i bardzo optymistycznym jest fakt, że w 70 % tego jak wyglądamy i jak się czujemy zależy od naszego stylu życia. Dokonywanie więc dobrych wyborów dietetycznych, tego co jemy i pijemy określi czy będziemy pełni energii i pozytywnie nastawieni do życia, zmiana nawyków żywieniowych pozwoli nam cieszyć się zdrowiem i dobrym samopoczuciem. Nie ma określonej granicy, od której nie mamy wpływu na nasze decyzje dotyczące zdrowia. Każdy moment zmiany na lepsze jest dobry. Na str. 5 znajdziecie próbki przepisów kulinarnych zgodnych z ideą zdrowego żywienia (M.I)

4 Str 4 Gazetka MU3W nr 30, czerwiec 2013 r Z końcem maja zakończyliśmy zadania realizowane w projekcie dofinansowanym przez Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej ze środków Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych (ASOS) na lata Milanowscy Seniorzy XXI w.. Zgodnie z planem Projekt trwał od października 2012 do maja 2013 roku. Skierowany był do mieszkańców Milanówka w wieku 60+, a więc tych, którzy często pracę zawodową mają już za sobą. Zakładał zapoznanie seniorów z zachodzącymi wokół zmianami, nowoczesnymi technologiami, zdrowym trybem życia, podniesienie wiary seniorów we własne możliwości i zapraszał do ciekawego spędzania czasu w miłym towarzystwie. Zaprosiliśmy do udziału w bezpłatnych zajęciach w następujących obszarach: 1. Uwierz w siebie Jak oswoić zmianę? Jak realizować się po 60? spotkania z psychologiem. 2. Nowoczesne technologie Internet, bankomat, wpłatomat, telefon komórkowy. 3. Profilaktyka zdrowia zdrowe odżywianie i gotowanie, masaż, ćwiczenia ruchowe. 4. Kawa z prawnikiem spotkania grupowe oraz indywidualne porady notarialne i prawne. Można było uczestniczyć we wszystkich 4 blokach tematycznych. Krótka charakterystyka zadania publicznego Osoby powyżej 60 roku życia są narażone na ryzyko wykluczenia zawodowego i społecznego ze względu na wiek. Seniorzy w tym wieku bardzo rzadko podejmują jakiekolwiek formy aktywności zawodowej. Są zagubieni w świecie nowoczesnych technologii, brak im wiary, że nauka w tym zakresie leży w zasięgu ich możliwości i wcale nie jest taka trudna. Zajęcia odbywały się w sali spotkań, przystosowanej do przyjęcia osób z niepełnosprawnością, udostępnionej bezpłatnie przez UM w ramach zasobów rzeczowych, dlatego także osoby z ograniczoną sprawnością ruchową mogły wziąć w nich udział. Celem projektu było włączenie osób starszych, do aktywnego spędzania czasu oraz poprawa jakości i poziomu życia osób starszych z terenu Milanówka. Projekt zakładał również zapoznanie seniorów z zasadami zdrowego trybu życia, profilaktyką zdrowia oraz udział w różnorodnych ruchowych zajęciach praktycznych. Podczas spotkań z prawnikiem i notariuszem próbowano odpowiedzieć na pytania seniorów dotyczące tego obszaru oraz udzielać im indywidualnych wskazówek. Ze spotkań z prawnikiem, największym zainteresowaniem cieszyły się konsultacje dotyczące głównie prawa spadkowego, testamentu i jego skutecznego sporządzenia. Dzięki zajęciom edukacyjnym z zakresu nowoczesnych technologii (komputer, bankomat, karta płatnicza i internet) odkryto, że, są one proste, przyjazne i bardzo użyteczne. W ramach projektu nauczono seniorów zdobywania potrzebnych informacji przez internet (rozkłady jazdy, repertuar, godziny urzędowania instytucji, pisanie maili, odwiedzanie lokalnych portali informacyjnych oraz strony miasta Milanówka i Uniwersytetu 3 Wieku), Komunikację internetową między seniorami zapewniło powstałe w ramach projektu forum oraz założone podczas zajęć konta poczty elektronicznej. W ramach zajęć zdrowotnych, Seniorzy chętnie korzystali z gimnastyki na kręgosłup, na zajęciach z automasażu uczono Projekt Milanowscy seniorzy XXI w. zakończony się jak zaradzić bólom i kłopotom z kręgosłupem. Joga i tańce na stałe weszły do programu MU3W. Na zajęcia ruchowe w roku 2013, a zwłaszcza na wykłady z profilaktyki zdrowia zapisało się wielu chętnych. Hitem okazały się wykłady zdrowego żywienia. Na warsztatach i wykładach specjalistów z Zubrzycy, wykładowcy częstowali zdrową żywnością, pokazywali jak ją przyrządzać, robili testy na nadwrażliwość na różne produkty. Uczyli komponowania zdrowej diety, tłumaczyli. Seniorzy uwierzyli, że nie jest za późno na naukę, wciąż mogą wzbogacać swoją wiedzę i umiejętności, nawet te, związane z nowoczesnymi technologiami. Cieszyli się z każdego kolejnego sukcesu, czuli, że spotkania w grupie są im potrzebne, wymieniano się doświadczeniami, wzajemnie pomagano w wykonywaniu zadań. Opis grup adresatów zadania publicznego Założeniem projektu było dotarcie do seniorów w wieku 60+, a więc zgodnie z tym założeniem zajęcia miały na celu ogólną aktywizację, a nie.przgotowanie zawodowe. W miarę wolnych miejsc przyjmowaliśmy również osoby nieco młodsze, w szczególności niepełnosprawne, jeśli były zainteresowane taką tematyką. W efekcie, rozpiętość wiekowa uczestników projektu, to lat. Oczywiście nie wszyscy uczestnicy korzystali z pełnego programu ale patrząc na statystykę trudno dopatrzyć się wyraźnych preferencji ze względu na wiek - z pewnością wiek nie miał wpływu na zainteresowanie nowoczesnymi technologiami i zdrowiem. Instruktorzy wykładowcy Spotkania z prawnikiem prowadzili: notariusz Agata Kawczyńska, prawnik - Elżbieta Banasiak, dyr. banku Dorota Rakoczy, dyr. biura nieruchomości - Dariusz Uchorczak Profilaktyka zdrowia - cała grupa fachowców - Zbigniew Kuśnierz specjalista od zasad żywienia w cukrzycy, otyłości i innych chorobach metabolicznych, pokaz gimnastyki chińskiej p. Włodzimierz Wilgos posiadacz czarnego pasa w tej specjalności, Ćwiczenia jogi prezentowała p. Aleksandra Adamczyk - instruktorka jogi, naukę tańca - Agnieszka Foręc, Automasażu uczył wykładowca Wyższej Szkoły Medycznej z Podkowy Wiktor Sztuka, Spotkania z psychologiem - warsztaty psychologiczne prowadziła Anna Ziglińska, Nowoczesne technologie: Szkolenia komputerowe prowadził p. Dariusz Osiadacz przy wydajnej pomocy p. Anny Osiadacz. W sumie z Seniorami pracowała 12-osobowa grupa instruktorów - im wszystkim należą się gorące podziękowania. Nad całością czuwała p. Anna Osiadacz - koordynator projektu, która także uczestniczyła w tworzeniu wniosku konkursowego ASOS. Dla pełnego obrazu projektu należy także podziękować licznym wolontariuszom pomagającym przy organizowaniu zajęć i różnorodnych pracach technicznych. Zachęcamy do obejrzenia naszego serwisu fotograficznego w tym numerze Gazetki, w numerze 26 (kiedy rozpoczynaliśmy projekt), a także w galerii na stronie który w większości zrealizował p. Michał Inkielman. Maria Dominika Inkielman

5 Milanowski Uniwersytet Trzeciego Wieku ODŻYWIAJ SIĘ ZDROWO Przepisy kulinarne według dr Budwig Str 5

6 Str 6 Milanówek ludzie i wydarzenia w obiektywie Felicji Witkowskiej Odsłonięcie tablicy na nowej ulicy w naszym mieście, której patronuje Felicja Witkowska (pisaliśmy o jej pracy obszernie w nr. 28 naszej Gazety) oraz otwarcie wystawy Jej zdjęć dokumentujących wiele wydarzeń w Milanówku, uzupełnionych o zdjęcia Jej syna, Ryszarda z pewnością należało do wyróżniających się wydarzeń tegorocznego Festiwalu Otwartych Ogrodów. Tak podkreślało to wielu gości przybyłych do Milanówka. Burmistrz Jerzy Wysocki - zabierając głos w czasie otwarcia wystawy, w obecności licznie zgromadzonej publiczności, wśród której znalazło się kilkunastu gości z zaprzyjaźnionego z Milanówkiem niemieckiego miasta Walzheim - podkreślił zasługi Felicji Witkowskiej i zarazem zwrócił uwagę na rolę jaką spełniają powstające kolejne ulice, których patroni - zasłużeni milanowianie przypominają nie tylko o ich dorobku, ale i stanowią wzór i zachętę by zrobić coś wartościowego dla swojego miasta. Mówiąc to burmistrz wymienił m.in. takie nazwiska patronów ulic i skwerów, którymi się chlubimy, jak Adam Bień - w okresie II wojny światowej I z-ca Delegata Rządu RP na Kraj, Stanisława i Henryk Witaczkowie - pionierzy jedwabnictwa w Polsce, Jan Szczepkowski wybitny artysta rzeźbiarz, Wacław Wdowiak - organizator harcerstwa i tajnego nauczania w czasie wojny, dr Sabina DEMBOWSKA, która poświęciła całe życie opiece nad kobietami w ciąży i samotnymi matkami, czy prof. Władysław Smoleński wybitny polski historyk. Zabierając głos w imieniu Tow. Miłośników Milanówka prezes Andrzej Pettyn powiedział, że odsłonięcie wystawy fotograficznej dokumentującej przeszłość Milanówka właśnie w dniu 8 czerwca ma wymiar symboliczny, bowiem w tym dniu przypada Międzynarodowy Dzień Archiwów. To natomiast wiąże się z dokumentowaniem wiedzy o przeszłości Milanówka o co od samego początku swojego istnienia zabiega TMM wydając książki i organizując wystawy poświęcone historii miasta. Wyraził zarazem uznanie dla władz Milanówka, które powołały przy Bibliotece Publicznej Dział Archiwizacji Dokumentów i zarazem zachęcił mieszkańców do udostępniania tej placówce w celu zeskanowania dokumentów i zdjęć, które mogą wzbogacić naszą wiedzę o mieście, ludziach i wydarzeniach. Fragment wystawy - wojna i zdjęcia lotnicze - fot. M.I. Niezwykle wzruszające było w czasie otwarcie wystawy wystąpienie syna Felicji Witkowskiej inż. Ryszarda Witkowskiego, który przybył na tę uroczystość w otoczeniu członków najbliższej rodziny. Wyrażając wzruszenie z powodu uhonorowania swojej matki podkreślił, iż jest zaskoczony, że ze starych negatywów udało się wykonać tak znakomite reprodukcje zdjęć, które pięknie zaistniały na wystawie. Ryszard Witkowski pilot oblatywacz i autor wielce zasłużony dla popularyzacji wiedzy o polskim lotnictwie przekazał do przyszłego archiwum miasta dwie wspaniałe publikacje, których jest współautorem. Jedna z nich to historyczny magazyn lotniczy Gapa z obszernym rozdziałem o wkładzie konstruktorów i lotników z Milanówka w rozwój Gazetka MU3W nr 30, czerwiec 2013 r polskiego lotnictwa. Druga zaś to Historia Lotnictwa w Polsce, którą Ryszard Witkowski przekazał jako wyraz wdzięczności dla Milanówka za to co miasto zrobiło dla upamiętnienia działalności matki, nadając jednej z ulic Jej imię Z wielkim wzruszeniem mówca podkreślił, iż kiedy otwiera się ten album to widzimy fotografię szybowca Władysława Zalewskiego, zbudowanego tu w tej sali Teatru Letniego w Milanówku 100 lat temu, na którym Zalewski wykonywał w pobliżu na Grudowie swoje loty. W załączonej do albumu dedykacji Ryszard Witkowski m.in. napisał Jako jeden z autorów dzieła przekazuję go do archiwum miasta z nadzieją, że pomoże ono w zachowaniu pamięci o tych ludziach miasta, którzy pomagali Polakom przypiąć skrzydła. Jestem dumny, że urodziłem Ryszard Witkowski na wernisarzu. Fot. M.I. się w Milanówku. Jestem szczęśliwy, że Milanówek pamiętał o tym, co swego czasu zrobili dla niego moi rodzice, a zwłaszcza matka. Niech Bóg błogosławi temu małemu miastu z wielki sercem! Po otwarciu wystawy uczestnicy V Spotkania Milanowian spotkali się z burmistrzem Wysockim, który przybliżył ostatnie dokonania w mieście i Ryszardem Witkowskim, który podzielił się swoimi wspomnieniami z lat minionych, zwłaszcza dot. lotnictwa. Powrócimy do nich w niedalekiej przyszłości w programie MU3W. Kończąc pragnę wyrazić podziękowanie tym wszystkim, którzy przyczynili się do przygotowania wystawy, zarówno ze strony rodziny Witkowskich, TMM jako inicjatora i zarazem przygotowujacego teksty opisowe oraz pracownikom MCK z jego dyrektorem Anetą Majak na czele, którzy wykonali wielką pracę w przygotowaniu fotoeksponatów oraz aranżacji wystawy i oprawy uroczystości. Andrzej Pettyn Jest taki dom dom, w którym każdy znajdzie swoje miejsce (refleksje po wernisażu wystawy) Słowa tej piosenki, którą 8 czerwca 2013 r. Patryk Kocielnik z Milanówka zaśpiewał w czasie otwarcia wystawy Milanówek - ludzie i wydarzenia w obiektywie Felicji Witkowskiej poruszyły mnie szczególnie. Słowa te bowiem dobrze oddają gościnny klimat zarówno naszego miasta, jak i domu Witkowskich w którym każdy znajdzie swoje miejsce, gdzie chleb i miłość ten sam mają smak, gdzie przy stole zawsze wolne miejsce jest jak pięknie i wzruszająco śpiewał Patryk. Tak było, gdy bohaterka tej wystawy Felicja Witkowska, (z racji zarejestrowania na kliszach fotograficznych wielu wydarzeń z historii miasta, więc nie bez powodu zwana fotokronikarzem Milanówka), witała wieczorową porą w mrocznych latach okupacyjnego terroru 1944 r. nieoczekiwanego przybysza jak się później okazało Żyda, uciekiniera z Pawiaka: - Niech pan wejdzie, bo teraz jemy obiad, to zje pan z nami! Taką właśnie przyjazną dla ludzi, zawsze gotową nieść pomoc potrzebującym, była bohaterka wystawy Felicja Witkowska. Reprodukcja zamieszczonego na wystawie Dyplomu Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata to nie tylko wyraz uznania za to, co zrobiła ratując w czasie wojny osoby narodowości żydowskiej, to zarazem wyraz pamięci, że wśród morza zła byli milanowianie, którzy nawet z narażeniem życia nieśli autentyczne dobro. Przed oczami zwiedzających wystawę w MCK ( Teatr Letni ) przewijają się reprodukcje zatrzymanych w kadrze zdjęć, ukazują-

7 Milanowski Uniwersytet Trzeciego Wieku Str 7 cych wydarzenia lat minionych - ludzi, wydarzenia, niepowtarzalną milanowską przyrodę, wspaniałą architekturę, z której jesteśmy dumni, spojrzenie na miasto z lotu ptaka zawdzięczane synowi Ryszardowi to wszystko utrwala w nas przekonanie, że mamy wielką szansę zatrzymać to, w kadrze miejmy nadzieję na zawsze, zarazem utrwalając wiedzę o historii miasta i jego dorobku dla nas i dla przyszłych pokoleń. Tylko czy w naszych najlepszych intencjach zdołamy dorównać wyprzedającej epokę dokumentacyjnej wizji Felicji Witkowskiej? Oglądając to co zobaczyliśmy na wystawie, coraz bardziej utwierdzamy się w przekonaniu, że czeka nas wiele pracy. Niech więc ta wystawa inspiruje nas do kolejnych działań w celu utrwalenia na papierze, w zapisie elektronicznym i fotografii, tego co najcenniejsze dla naszego miasta, co sprawia, że pod milanowskim niebem wczoraj i dziś znajdowali miejsce ludzie pracy twórczej, a także tacy przyjaźni ludziom wspaniali społecznicy, jak Felicja Witkowska. Andrzej Pettyn SPOTKANIE Pewnego wieczora Szła prawda ulicą. Wychudzona i głodna, Bo nie lekko być prawdą. Mimo trudów pogodna Nuciła coś wesoło. Nagle łunę ogromną Ujrzała gdzieś w dali. Do jej uszu dobiegły Dźwięki fanfar wspaniałych. Prawda staje i patrzy, Oczy sobie przeciera, Coś mamrocze i myśli: A cóż to za cholera? Patrzy, patrzy zdumiona. Toż to kłamstwo jest przecie! Wystrojone jak się masz, Jedzie sobie w karecie. Awangarda na przodzie Na bielutkich rumakach, Ze złotymi trąbami, W czyściuteńkich frakach Lecz z brudnymi rękami. Konie złotem podkute, Straże w safian obute. Za nimi dziewczęta W króciutkich sukienkach Podrygując w takt muzyki, Niosą w dłoniach długie tyki, A na nich kolorowe lampiony. I to jeszcze nie koniec. W złotych hełmach na głowie I z werblami na brzuchach Uwijają się heroldowie. A kareta, jak z bajki: Dach bogato zdobiony, Kozioł pięknie rzeźbiony, Wewnątrz cudne gipiury. Nawet klamki są złote, Lecz naprawdę z tektury. Wielka wrzawa dokoła. Tamten bębni, ten trąbi Lub do kogoś coś woła, wywijając proporcem. Kłamstwo siedząc w karecie, Niemożliwie się pyszni. I co na to powiecie? - Myśli prawda ze zgrozą. Patrzy, patrzy zdziwiona, Aż jej mowę odjęło, Aż szepnęła zdziwiona: A czyjeż to dzieło? Lecz wnet doszła do siebie I do kłamstwa tak woła: Prawda łatwiej przeżyje, Nie potrzebne jej straże! I każdy wie dobrze, Że jeśli gdzieś tyle Sztucznego blasku I wokół czegoś Jest tyle wrzasku, Z prawdą niewiele Ma to wspólnego! Andrzej Sikora Andrzej Sikora, pisarz z Milanówka, autor takich powieści psychologicznych, jak Diable ziele, Drugie życie. Jesienią br. planujemy spotkanie z nim w Saloniku Literackim. POLICJA OSTRZEGA! - Stare metody są wciąż aktualne! Uważajcie na papiery przyklejone do tylnej szyby auta, bo to stary sposób na kradzież samochodu. Po załatwieniu sprawy w instytucji, sklepie itp. wracasz do samochodu, chcesz wyjechać z miejsca parkingowego, oglądasz się do tyłu i widzisz kartkę na szybie przesłaniającą Ci widok. Zatrzymujesz się i chcesz wysiąść, żeby ją usunąć. Gdy po wyjściu zbliżasz się do tyłu samochodu, aby zdjąć kartkę, nieoczekiwanie pojawia się złodziej, wskakuje do auta i odjeżdża Twoim samochodem, niekiedy nawet potrącając Ciebie. Dodatkowo wyjeżdżają pozostawione w samochodzie torebki. A więc tracicie samochód, pieniądze, dokumenty z adresem domowym no i zapewne klucze do domu. Tak więc wasz dom i osobowość są zagrożone. Pamiętajcie: Jeśli cofając się, by wyjechać z parkingu, zobaczycie kartkę na tylnej szybie - Nie zatrzymujcie się! Kartkę zdejmijcie po powrocie do domu. Przekażcie tę informację znajomym i rodzinie zwłaszcza kobietom kobieca torebka zawiera wiele osobistych informacji i dokumentów a chyba nie chcielibyście, żeby wpadło to w niepowołane ręce. (A.P) -auta.html

8 Str 8 Gazetka MU3W nr 30, czerwiec 2013 r W Pałacu pod Blachą W środę 5 czerwca MU3W wieku zorganizował wyjazd do Warszawy. Zaplanowano zwiedzanie Pałacu pod Blachą. Następnie na zaproszenie naszej pani poseł Alicji Olechowskiej mieliśmy gościć w budynku Sejmu. Uczestników wycieczki było bardzo dużo - autokar był wypełniony prawie do ostatniego miejsca. Nic dziwnego - Szefostwo przygotowało naprawdę interesujący program zwiedzania. Nasz autokar wyruszył prawie punktualnie ( kilka minut opóźnienia przeze mnie, ponieważ nie zauważyłam ukrytego w zieleni pojazdu i miotałam się w panice przed frontem domu Piekarskiego jeszcze raz wszystkich przepraszam), trasą A2 sprawnie przemieściliśmy się do Warszawy i tam dopiero zobaczyliśmy jak słuszna była decyzja wczesnego (o godz 8 rano) wyjazdu, ponieważ utknęliśmy w potwornych korkach na Wisłostradzie. Na parking pod Zamkiem podjechaliśmy jednak punktualnie i po schodach weszliśmy na dziedziniec Pałacu. Zabudowa architektoniczna tworzy tu kształt litery U. - skrzydło przylegające do Zamku Królewskiego, korpus główny i skrzydło równoległe do trasy W-Z, przy którym jest ul. Grodzka i parkingi. Weszliśmy do korpusu głównego i tam przyjęła nas pani Beata Artymowska, znana nam już z wykładów na naszej uczelni. Najpierw zwiedziliśmy Piwnicę Masońską, która z masonerią nie miała nic wspólnego i była po prostu dawnym magazynem. Panował tam półmrok, w którym rysowały się kontury rzeźb. Nasza przewodniczka opowiedziała nam o dziejach Pałacu ilustrując informacje prezentacją komputerową. Początki budowli wiążą się z I poł. XVII w. - kiedy Wawrzyniec Reffus (płatnerz i kowal na dworze króla Jana Kazimierza) na własnym gruncie zbudował tu kamienicę. W wieku XVIII kupił ją Jerzy Dominik Lubomirski, wojewoda krakowski. Od 1720 roku prowadzone były prace nad rozbudową budynku, który stał się okazałym gmachem, wtedy też pokryto dach blachą i stąd właśnie nazwa Pałac pod Blachą. Po pożarze w 1760 roku budynek został przykryty czerwoną dachówką, ale mimo tej zmiany nazwa Pałacu się nie zmieniła. W II połowie XVIII w. właścicielem Pałacu stał się król Stanisław August Poniatowski. Wzdłuż północnego skrzydła Pałacu w latach wg. projektu Dominika Merliniego dobudowano budynek Biblioteki Królewskiej. Sala biblioteczna liczyła 56 m. długości, miała piękny wystrój architektoniczny - pary marmoryzowanych kolumn dzieliły ją na trzy części. We wnękach arkadowych i między oknami umieszczono 12 szaf z olszowego drewna w kolorze złocistożółtym, ściany i sufit były zdobione płaskorzeźbami. W 1794 r. król podarował Pałac swemu bratankowi księciu Józefowi Poniatowskiemu. Jego rodzicami byli książę Andrzej brat króla i pochodząca z wiedeńskiej arystokracji Teresa z Kinskych. W tym czasie mieszkał w pałacowych apartamentach nadzorujący kancelarię królewską marszałek wielki koronny Jerzy Mniszech żonaty z siostrzenicą księcia Józefa i siostra księcia Maria Teresa Tyszkiewiczowa. Na polecenie księcia Józefa skrzydło południowe wydłużono o dwie osie okienne aby było symetryczne z Biblioteką. Po wybuchu rewolucji francuskiej książę Józef udzielił gościny emigrantce pani de Vauban, z którą związał się bardzo poważnie. Przyjaciółka księcia mieszkała w pawilonie dobudowanym do skrzydła południowego i w tym czasie Pałac był znany jako miejsce spotkań literackich oraz dość często urządzano tam frywolne bale i spotkania. Panowała tu francuska atmosfera kulturalna. Książę Józef zwany zdrobniale Pepi był w tym okresie swego życia bon vivantem, miał liczne kochanki i kilkoro nieślubnych dzieci, lubił rozrywki i zabawy, niekiedy wywoływał jakiś skandal. W Warszawie szeptano, że w ramach zakładu przejechał przez miasto konno bez żadnego odzienia jak ongiś lady Godiva tyle, że ta dama zrobiła to ze szlachetnych pobudek, no i osłoniła się rozpuszczając warkocze O Pałacu i jego sfrancuzialym właścicielu krążył w stolicy złośliwy wierszyk: jeszcze się po polsku i pisze i czyta bo nie cała Warszawa jest blachą okryta. Książę zmienił się bardzo w momencie zagrożenia państwa, bronił postanowień Konstytucji 3 Maja i niepodległości, stał się odważnym, zdecydowanym dowódcą, odniósł w walce z Rosją sukces pod Zieleńcami, został uhonorowany przez króla orderem Virtuti Militari. Po odstąpieniu przez Stanisława Augusta od idei reformowania kraju książę Józef podał się do dymisji i wyjechał na emigrację. Po II rozbiorze Rzeczypospolitej brał udział w insurekcji 1794 r. Jako podkomendny Kościuszki walczył w obronie Warszawy. W okresie napoleońskim gdy Napoleon utworzył z kawałka ziem polskich Księstwo Warszawskie został ministrem wojny i zasłynął w kampanii 1807r. walcząc z Austriakami pod Raszynem, a następnie atakując ich na terenie Galicji. Po niefortunnej wyprawie na Rosję do końca pozostał wierny Napoleonowi mimo namów rosyjskiego cara Aleksandra. Zginął w 1813 roku w bitwie narodów pod Lipskiem osłaniając na przedmieściach odwrót wojsk francuskich. Czterokrotnie ranny, nie chcąc dostać się do niewoli, skoczył konno do rzeki Elstery i utonął w bystrych nurtach. Umarł jako marszałek Francji, którym to tytułem trzy dni wcześniej obdarzył go Napoleon. Jego ciało odnaleziono i pochowano w Lipsku, a później sprowadzono do kraju. Dla kolejnych polskich pokoleń stał się ucieleśnieniem bohatera narodowego. Po śmierci księcia jego siostra Maria Teresa Tyszkiewiczowa sprzedała wyposażenie Pałacu, a następnie samą budowlę. Nowym właścicielem stał się car Aleksander I. W 1846 r. część budynków przy południowym skrzydle rozebrano aby zyskać miejsce na budowę wiaduktu Pancera. Do 1915 roku w Pałacu znajdowały się biura i instytucje. Po upadku powstania listopadowego Bibliotekę zamieniono na koszary, a wspaniałe zbiory rycin i księgozbiór car Mikołaj I kazał wywieźć do Rosji w okresie ZSRR znajdowały się w Instytucie Ludowym w Kijowie. Do dziś dnia znajdują się na Ukrainie. Wygląd Pałacu ulegał przekształceniom z biegiem lat. W dwudziestoleciu międzywojennym architekt Idźkowski zmienił jego charakter obniżając dach. Po II wojnie architekt Kazimierz Skórewicz zlikwidował część pomieszczeń powiększając pokoje i przywrócił dawny charakter elewacji. W 1945 r. część pomieszczeń przy Bibliotece rozebrano. Pierwotny wygląd Pałacu znamy dzięki obrazom Canaletta, który wiernie przedstawiał szczegóły warszawskich budowli. Wygląd wnętrz można było odtworzyć dzięki rachunkom za remonty z 1803 r i dzięki planom inwentaryzacyjnym sporządzonym przez architekta Mintera. Meble nie są autentyczne ale dobrane z epoki baroku, rzeźby w Piwnicy Masońskiej pochodzą z pałacu Radziwiłłów; kolor ścian, dekoracje okien, charakter wnętrz odtworzono wiernie dzięki wspomnianym wykazom remontowym i spisom rzeczy - uzyskano na to m.in. fundusze unijne. Ogrody otaczające Pałac przetrwały do naszych czasów ale zostały zniszczone za komuny, ogrody od strony trasy W-Z i Wisły przestały istnieć z powodu budowy wiaduktu Pancera w XIX w. Obecnie pozostała część ogrodowa jest odtwarzana. Po tym ciekawym wykładzie zostaliśmy podzieleni na dwie grupy. Jedna zwiedzała wystawę tkanin wschodnich pochodzących z kolekcji Teresy Sahaian. Druga z panią Beatą odbyła wycieczkę po wnętrzach Pałacu. Potem grupy zamieniały się zamieniły się kolejnością zwiedzania. Kolekcja przepięknych tkanin Teresy Sahakian mieści się w południowym skrzydle Pałacu. Pani Sahakian Polka z Katowic, która wraz z mężem dyplomatą ormiańskim zgromadziła niezwykle cenny zbiór dywanów, kilimów, haftów itp. Zbiór był przeniesiony do Austrii, potem do Belgii a następnie pani Sahakian podarowała go Zamkowi. Większość tej kolekcji stanowią tkaniny pochodzące z XIX w., głównie kaukaskie i wschodnio-kaukaskie. Fantastyczne są hafty, a wśród nich imponujące dzieło nazwane Suzana. Ekspozycja stanowi tylko ¼ część całego zbioru, co jakiś czas następuje wymiana eksponatów. Ta kolekcja jest unikatem w Europie. Większy zbiór jest tylko w Istambule. Idąc labiryntem korytarzy nasza grupa przeszła z panią Artymowską do klatki schodowej i schodami na górę do przebudowanego przez Skórewicza westybulu. Na klatce schodowej

9 zwróciły naszą uwagę tajemnicze drzwi w ścianie. Bardzo charakterystyczne są kolory pomieszczeń westybul w barwie omszałego kamienia, pokój towarzyski w kolorze zielonego jabłka, sypialnia czarno-jagodowa, a pokój z pamiątkami po księciu Józefie w wiernie odtworzonym żółtym. Czarno-jagodowa sypialnia intrygowała niewielkimi rozmiarami łóżka we wnęce pod baldachimem. Nasza przewodniczka wyjaśniła nam, że pierwotnie było tu duże, żelazne łoże, a obecne jest z epoki Księcia Józefa. W ścianie sypialni jest dwoje małych drzwiczek: jedne prowadzą do pomieszczenia w którym niejako od tyłu palono w piecu, a drugie jest wyjściem na klatkę schodową, którą szliśmy na górę. W czwartym z kolei pokoju, w którym mieściła się Przy wejściu Głównym przywitał dyr. biura pani poseł Olechowskiej, pan Mateusz Puślecki. Przeszliśmy do wejścia J, nad którym zadzierając głowy dostrzegliśmy rzeźby Szczepkowskiego, zdobiące zwieńczenie budynku Sejmu. Po wejściu oddaliśmy torebki i kurtki do przechowalni i po kontroli w przejściu dokonanej skrupulatnie przez strażników, weszliśmy na galerię Sali Sejmowej. Przewodnik naszej grupy pan Jakub opowiedział nam o najważniejszych sprawach związanych z historią naszego parlamentaryzmu. Pozwolę sobie troszkę ten przekaz uzupełnić pod względem chronologii. Nasz system przedstawicielski kształtował się za panowania Jagiellonów. Już w 1493 roku według świadectw istniał przy królu Janie Olbrachcie dwuizbowy sejm, jako reprezentacja ogółu szlachty izba poselska i magnatów senat. Od 1505 roku na mocy przywileju Nihil novi sejm uzyskał rolę czynnika decydującego wraz z monarchą o losach państwa. Po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów szlachta przeprowadziła pierwszą wolną elekcję. Wybrany w ten sposób książę francuski Henryk Walezy (de Valois) musiał przed koronacją zaprzysiąc szereg ograniczających jego władzę postanowień tzw. Artykułów henrykowskich. Jeden z nich mówił o poszanowaniu dotychczasowych uprawnień sejmu i jego regularnym zwoływaniu. Obrady miały odbywać się w Warszawie, w Zamku Królewskim. Tam też za panowania St. Augusta Poniatowskiego podjęto walkę o reformę państwa, proponowano postępowe rozwiązania, a w 1791 roku uchwalono Konstytucję 3 Maja. Wraz z całkowitą utratą państwowości po III rozbiorze Rz-plitej w 1795 r. przestał też istnieć sejm ogólnokrajowy. Dopiero po pierwszej wojnie światowej była możliwość odbudowy państwa polskiego. Naczelnik Państwa Polskiego Józef Piłsudski zarządził przeprowadzenie pierwszych wyborów w niepodległej Polsce w styczniu 1919 r. Państwo nie miało wtedy jeszcze ustalonych granic, ale wybory przeprowadzono sprawnie na tych terenach, które były już w polskich rękach. Zastanawiano się gdzie ten Sejm będzie miał siedzibę. Nasz przewodnik nie potrafił nam wyjaśnić, dlaczego nie brano pod uwagę dawnej siedziby w Zamku Królewskim, który przecież był wtedy w dobrym stanie. Jedną z propozycji była aula Politechniki Warszawskiej, ale podobno władze uczelni nie popierały tego pomysłu. Wybrano w końcu budynek Instytutu Aleksandryjsko- Maryjskiego Wychowania Panien dawnej szkoły dla dziewcząt z dobrych domów z czasów Królestwa Polskiego, które w XIX w. i na początku XX w. było częścią imperium rosyjskiego. 10.II roku tu w sali jadalnej odbyło się pierwsze w wolnej Polsce posiedzenie sejmu. W latach do starego budynku dobudowano zaprojektowany przez Kazimierza Skórewicza nowy gmach w formie rotundy z salą posiedzeń Sejmu. Dotychczasową salę sejmową w jadalni przekazano Senatowi. Skórewicz zaprojektował wszystko starannie, nawet detale takie jak klamki. Dach był szklany co dawało efekt rozjaśnienia wnętrza. W 1939 roku podczas kampanii wrześniowej bomby przebiły szklany dach i zniszczyły salę. Ściany pomieszczeń zaprojektował Skórewicz Milanowski Uniwersytet Trzeciego Wieku Str 9 i w Sejmie... Kancelaria Wojenna (od roku 1807, kiedy Napoleon powołał księcia J. Poniatowskiego na stanowisko Dyrektora wojny) dekoracje ścian były autentyczne piękne motywy roślinne i geometryczne w stylu Plerscha (twórca dekoracji w Zamku Królewskim) odkryte w 20-leciu międzywojennym spod tynków położonych w czasach gdy gospodarzyli tu Rosjanie. Z zainteresowaniem oglądaliśmy ordery, obrazy i inne pamiątki związane z Księciem i jego rodziną. Z przyjemnością słuchaliśmy bardzo interesującego przekazu pani Artymowskiej. Niestety, trzeba było zakończyć wizytę w Pałacu bo drugim punktem dnia było zwiedzanie gmachu Sejmu i musieliśmy tam być punktualnie o w brązie, dziś są zielonkawe i szare. Całe wyposażenie wystroju było z polskich materiałów. Nasz przewodnik przeszedł do realiów związanych z obradami. W 20-leciu międzywojennym głosowanie odbywało się w ten sposób, że posłowie odpowiednio wychodzili przez drzwi z napisem Tak i Nie i byli liczeni. Dziś jest nowoczesny system głosowania, posłowie przy pomocy legitymacji poselskiej aktywują system; guzik zielony - tak, żółty - wstrzymuję się, czerwony - nie, biały - inne sprawy np. wybór kogoś z listy. Głosowanie obecnie trwa sekund. Obrady odbywają się od środy do piątku i to w piątek przegłosowuje się projekty ustaw, dlatego poza tym dniem posłowie z komisji, które nie mają aktualnie omawianej sprawy w zakresie swoich zadań, nie przebywają na sali obrad tylko pracują w grupach nad swoimi projektami. Obywatele mogą przyjść do Sejmu i przyglądać się posiedzeniom. Muszą dopełnić odpowiednio wcześniej formalności związane z bezpieczeństwem. Wyposażeni w plan sali posiedzeń łatwo orientowaliśmy się gdzie na galerii mieści się loża prezydencka, w której prezydent zasiada przysłuchując się obradom, loża prasowa i gdzie są kamery. Punktem centralnym sali posiedzeń jest stół prezydialny z głównym miejscem dla Marszałka, mównica i fotel dla prezydenta. który tu zajmuje miejsce, jeśli chce zabrać głos. Od 2009 roku w ramach akcji sejm bez barier jest ustawiona druga mównica przeznaczona dla niepełnosprawnych. Na prawo od stołu prezydialnego znajduje się loża rządowa zwana tramwajem, posłowie zasiadają zgodnie z duchem programu lewica po lewej stronie sali, prawica po prawej. Przydział miejsc jest szczegółowo ustalany po wyborach. Marszałek trzykrotnie uderza laską rozpoczynając obrady - jest to nawiązanie do dawnego sejmu złożonego z trzech stanów sejmujących: króla, senatu i izby poselskiej. Posiedzenia są nagrywane przez dwa niezależne systemy nagrywające, nadal pracują też stenotypistki. Obecnie mamy 460 posłów i 26 stałych komisji, poseł należy do jednej, maksymalnie dwóch komisji, posiedzenia komisji często nakładają się w czasie na posiedzenia plenarne. Jeśli poseł opuści dzień pracy potrąca mu się odpowiednią sumę z poborów. Po tej dawce wiedzy opuściliśmy galerię i prowadzeni przez pana Mateusza rozejrzeliśmy się po holu. W przejściu nad drzwiami zwróciła naszą uwagę płaskorzeźba Jana Szczepkowskiego Lewica i prawica. Druga rzeźba Sport i przysposobienie obronne jest usytuowana w innym przejściu. W holu znajdują się tablice upamiętniające posłów, którzy ponieśli śmierć podczas drugiej wojny światowej, parlamentarzystów (15 posłów i 3 senatorów) którzy zginęli w katastrofie pod Smoleńskiem, jest też tablica upamiętniająca wizytę papieża Jana Pawła II w naszym sejmie w 1999 r. Obejrzeliśmy też gablotę z laskami Marszałkowskimi z różnych okresów sejmowania i makietę budynków sejmowych. Potem schodami weszliśmy na górę na korytarz Marszałkowski, gdzie są usytuowane gabinety przewodniczących klubów poselskich, premiera, prezydenta, sale konferencji prasowych, a dalej owalna klatka schodowa prowadząca do

10 Str 10 Gazetka MU3W nr 30, czerwiec 2013 r pomieszczeń Senatu. W korytarzu mijały nas różne zaaferowane osoby, wśród których rozpoznaliśmy pana Waszczykowskiego. Następnie przeszliśmy do Domu Poselskiego tam w holu mogliśmy podziwiać kolejną dużą płaskorzeźbę Jana Szczepkowskiego. W restauracji sejmowej mieliśmy miłe spotkanie z panią poseł Alicją Olechowską, która zaprosiła nas na pyszne ciastka, kawę i herbatę. Miło nam było, że pani poseł z naszego okręgu - stąd nasza pani poseł - umożliwiła nam tę ciekawą wycieczkę przybliżającą pracę Sejmu i znalazła dla nas czas - dosłownie przybiegając z zajęć, które miała w swoim dzisiejszym harmonogramie. W trakcie rozmowy dowiedzieliśmy się o różnych problemach związanych z pracą parlamentarzystów. Pani poseł wyraziła uznanie dla środowiska Uniwersytetów 3 Wieku jako ludzi zainteresowanych sprawami społecznymi, bardzo aktywnych i chętnie poznających nowe dziedziny wiedzy. Obiecała nam kolejne spotkania i ewentualny udział w wydarzeniach naszego akademickiego życia. Pełni wrażeń pożegnaliśmy posłankę i Sejm i wyruszyliśmy do domu. To była bardzo ciekawa wycieczka i na pewno wszyscy dowiedzieliśmy się wielu ważnych rzeczy o naszej historii i kulturze. Maria Swolkień-Osiecka Wakacyjna wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie, prezentująca twórczość Marka Rothki, jest ważnym wydarzeniem. Jeśli spojrzeć na liczbę dzieł, które przyjechały ze Stanów Zjednoczonych, to nie jest ona imponująca. Dlaczego więc akurat ta wystawa jest specjalna? Powodów jest kilka. Początek kariery malarza to okres jeszcze przed II wojną światową, ale zasadnicza jej część przypada na czasy powojenne. Wydaje się to całkiem niedawno. Jednak dla historii sztuki to wystarczająca perspektywa, aby ocenić znaczenie artysty. Nie ma wątpliwości, że mamy do czynienia z jednym z najważniejszych malarzy XX wieku. Twórczość Marka Rothki jest nie tylko doceniana przez specjalistów, ale również cieszy się nieustającym zainteresowaniem publiczności. Artystę otacza legenda twórcy tragicznego. Jego prace szczególnie z dojrzałego okresu mają siłę tajemniczego przyciągania i fascynują odbiorców. Dodatkowo jego obrazy są fenomenem na rynku sztuki, biją rekordy cenowe. W zeszłym roku jeden z nich został sprzedany za 87 milionów dolarów. Tym samym Mark Rothko jest obecnie najdroższym powojennym artystą. Jego obrazy są jednak dalekie od komercyjności. Na pierwszy rzut oka mogą wydawać się proste i nieatrakcyjne. Potrzebują czasu, aby je w pełni poczuć i odczytać. I jak każde dzieło sztuki potrzebują osadzenia w czasie, kontekście i życiorysie artysty. Mark Rothko zaczął używać nazwiska, pod którym jest znany, stosunkowo późno, dopiero w 1940 roku, kiedy już od dwóch lat był obywatelem amerykańskim. Urodził się w 1903 roku w Dźwińsku (obecnie Łotwa) jako Marcus Rothkowitz. Pochodził z rodziny żydowsko-rosyjskiej i od początku jego biografia naznaczona była przeciwnościami życiowymi. Czasy były niespokojne, później wspominał, że był pozbawiony dzieciństwa, otrzymał restrykcyjne wychowanie religijne. Jego ojciec postanowił szukać lepszych warunków życia za Oceanem i wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Jego żona wraz z dziesięcioletnim Markusem dołączyła do niego w 1913 roku. Niedługo później ojciec zmarł, a rodzina musiała zmagać się z trudną sytuacją ekonomiczną, a także antysemityzmem. Młody Markus rozpoczynał swoje dorosłe życie z pozycji emigranta, outsidera. Uczył się jednak bardzo dobrze, dzięki stypendium dostał się na prestiżowy uniwersytet Yale w New Haven. Musiał jednak przerwać naukę i nigdy go nie ukończył. Po wielu latach, krótko przed śmiercią, otrzymał tam doktorat honoris causa. Na początku lat dwudziestych odkrył malarstwo. Przeszedł długą i mozolną drogę zanim wykształcił się jego dojrzały styl malowania i zdobył uznanie. Nigdy nie znalazł jednak spełnienia w życiu osobistym, jego dwa małżeństwa zakończą się fiaskiem, zmagał się z depresją i alkoholizmem. Jego sztuka powstawała w rozdarciu i bólu. W 1970 roku artysta popełnił samobójstwo. Na wystawie w Muzeum Narodowym w Warszawie można zobaczyć obrazy ze wszystkich okresów twórczości Marka Rothki. Początkowo widać jak artysta poznawał malarstwo i poszukiwał swojej drogi artystycznej. Od lat dwudziestych do 1940 roku była to jeszcze twórczość realistyczna (por. ilustracja numer 1), choć poddana wpływom ekspresjonizmu i innych kierunków europejskich. Od początku lat czterdziestych najsilniej objawiają się inspiracje surrealizmem, a źródłem tematów jest mitologia (por. Wystawa Marka Rothki w Warszawie ilustracja numer 2). Lata można nazwać okresem przejściowym, malarz odchodzi wtedy od sztuki figuratywnej, zaczyna tworzyć obrazy abstrakcyjne, które nazywamy wieloformami (por. ilustracja numer 3). Tym samym wykształca się jego dojrzały styl, który całkowicie zrywa z przedstawieniowością (por. ilustracja numer 4). Używa wtedy intensywnych kolorów, które wzajemnie się przenikają i nakładają. Z biegiem czasu zaczną one być coraz bardziej ciemne i ponure. Dominować będą czerń, brązy, szarość odzwierciedlając nasilającą się depresję malarza. Mark Rothko należał do pierwszego pokolenia malarzy amerykańskich, którzy zdobyli popularność i dominującą pozycję w świecie artystycznym po II wojnie światowej. Byli to ekspresjoniści abstrakcyjni. Należy do odłamu tego nurtu zwanego malarstwem płaszczyzn barwnych, które to określenie doskonale opisuje jego obrazy z dojrzałego okresu. Artysta bardzo wzbraniał się przed ich interpretacją. Chciał skupić się na odczuciach odbiorcy, pokazać ludzkie emocje, wyrazić tragiczność ludzkiej egzystencji, ekstazę i potępienie. Dlatego jego obrazy wymagają czasu i skupienia, można porównać je do muzyki. I to jeszcze jeden powód wyjątkowości wystawy w Warszawie żadna reprodukcja nie jest w stanie zastąpić bezpośredniego z nimi kontaktu. Twórczość Marka Rothki długo nie była w pełni doceniona na Starym Kontynencie. Tylko nieliczne europejskie muzea mogą pochwalić się jego obrazami, ponieważ późno zaczęły je kupować. Obecnie jest to bardzo trudne ze względu na ich wysokie ceny. Warto wykorzystać okazję, że Narodowa Galeria Sztuki w Waszyngtonie udostępniła wybór prac Marka Rothki na wystawę w Warszawie i sprawdzić jakie na nas zrobią wrażenie. Mark Rothko. Obrazy z National Gallery of Art w Waszyngtonie 7 czerwca 1 września 2013 Muzeum Narodowe w Warszawie 1. Fantazja w metrze, ok. 1940, National Gallery of Art, Waszyngton, dar The Mark Rothko Foundation 1998 Kate Rothko Prizel i Christopher Rothko. Fot. dzięki uprzejmości National Gallery of Art, Waszyngton 2. Bez tytułu, , National Gallery of Art, Waszyngton, dar The Mark Rothko Foundation 1998 Kate Rothko Prizel i Christopher Rothko. Fot. dzięki uprzejmości National Gallery of Art, Waszyngton 3. Nr 2, 1947, National Gallery of Art, Waszyngton, dar The Mark Rothko Foundation 1998 Kate Rothko Prizel i Christopher Rothko. Fot. dzięki uprzejmości National Gallery of Art, Waszyngton 4. Bez tytułu, 1953, National Gallery of Art, Waszyngton, dar The Mark Rothko Foundation 1998 Kate Rothko Prizel i Christopher Rothko. Fot. dzięki uprzejmości National Gallery of Art, Waszyngton Przemysław Głowacki

11 Milanowski Uniwersytet Trzeciego Wieku Str 11 Na wernisażu było tłoczno... Fot. M.I. Ryszard Witkowski - główna postać na wernisażu wystawy poswięconej fotografii Felicji Witkowskiej. (reportaż na stronie 6-7. Fot. M.I. Gra i śpiewa Patryk Kocielnik. W głębi grupa gości z Welzheim - miasta partnerskiego. Fot. M.I. Fragment wystawy. Fot. M.I. Mark Rothko - opis obok Na corocznym spotkaniu Milanowian. Fot. M.I. I jeszcze kilka zdjęć ze zwiedzania Sejmu (reportaż na str. 9). Fot. M.I

12 Str 12 Gazetka MU3W nr 30, czerwiec 2013 r W Pałacu pod Blachą reportaż na str. 8 Autorka reportazu z Pałacu pod Blachą (str. 8) przy pracy. Fot. M.I. Druk Arkuszowa Drukarnia Offsetowa Sp. z o.o. ul. Traugutta 40, Grodzisk Maz. Wydawca Milanowski Uniwersytet Trzeciego Wieku Milanówek, ul. Spacerowa 4 http//: tel.: lub Redakcja Gazetki MU3W: Andrzej Pettyn - redaktor naczelny, Michał Inkielman: redakcja techniczna, zdjęcia i skład Praca redakcyjna i skład są wykonywane w ramach wolontariatu. Autorzy za zamieszczane teksty i zdjęcia nie otrzymują honorarium. Za treść artykułu odpowiada autor.