listopad 2012 r. ROLNIK ROKU 2012 s.16 W SEJMIE O POLITYCE ROLNEJ s. 6 A JEDNAK PROTEST s. 3

Transkrypt

1 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI listopad 2012 r. ROLNIK ROKU 2012 s.16 W SEJMIE O POLITYCE ROLNEJ s. 6 A JEDNAK PROTEST s. 3

2 Zachodniopomorska Izba Rolnicza Prezes Izby: Julian Sierpiński Wiceprezes Izby: Lech Bany Członkowie Zarządu: Andrzej Karbowy, Andrzej Ługowski, Wiesław Piątek Zajmujemy się w szczególności: - bezpłatnym doradztwem prawnym; - działalnością szkoleniową; - zbieraniem opinii, wniosków, analiz i informacji gospodarczych; - działaniem na rzecz tworzenia rynku rolnego; - pomocą w powoływaniu zrzeszeń i stowarzyszeń producentów rolnych; - doradztwem w zakresie produkcji rolniczej; - współpracą z jednostkami doradztwa rolniczego; - działaniem na rzecz rozwoju infrastruktury rolnictwa i wsi; - doradztwem w zakresie poprawy jakości produktów rolniczych; - promowaniem produktów rolniczych i ich eksportu; - działaniem na rzecz ochrony środowiska i wiejskiego dziedzictwa kulturowego. Echo Zachodniopomorskiej Wsi: Pismo Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej. Adres Redakcji: Szczecin, ul. Smolańska 4, tel./fax , , , izba@zir.pl EGZEMPLARZ BEZPŁATNY Szczecin, ul. Smolańska 4 tel./fax , , izba@zir.pl Koszalin, ul. Słowiańska 5 tel./fax , koszalin@zir.pl

3 Drodzy Czytelnicy Echa! Do ostatniej chwili wraz z Szefami Międzyzwiązkowego Komitetu Protestacyjnego Rolników Województwa Zachodniopomorskiego mieliśmy nadzieję, że problem nie respektowania umów podpisanych w trakcie czerwcowego protestu w Szczecinie, uda się rozwiązać w zaciszu naszych i ministerialnych biur. Mieliśmy nadzieję, że wystarczy wymiana argumentów na piśmie, że górę wezmą rozsądek i dobrze pojęty interes zachodniopomorskiego rolnika. Niestety sprawa wykupu ziemi przez podstawione słupy, nie została przez powołane do tego instytucje uporządkowana. Co więcej, wydaje się że zachowanie tego stanu rzeczy jest na rękę Agencji Nieruchomości Rolnych. Dlatego Członkowie Komitetu Protestacyjnego podjęli decyzję o kolejnym rolniczym proteście na ulicach Szczecina. Byłem świadkiem, rodzenia się tej decyzji. Podejmowali ją w bólu, jednak innej drogi rozwiązania słupowego problemu w naszym regionie, znaleźć się nie dało. O tym kiedy i w jakiej formie będzie przebiegał ten protest przeczytacie Państwo w najnowszym numerze Echa. Zachęcam też, do zapoznania się z bieżącymi informacjami i komunikatami Krajowej Rady Izb Rolniczych, oraz innych centralnych i regionalnych instytucji około rolnych. Szczególnie cieszy aktywność naszych izbowych kół powiatowych, które niestrudzenie organizują rolnicze spotkania i debaty w terenie. W tym numerze Echa, zamieściliśmy relacje z takich spotkań w Szczecinku i w Białogardzie. Wspólnie z redakcjami Głosu Szczecińskiego i Głosu Koszalińskiego, nagrodziliśmy najlepsze gospodarstwa rolne w regionie. Fotorelacje z tych wydarzeń, a także listę nagrodzonych i wyróżnionych rolników, zamieściliśmy także w listopadowym Echu. Oczywiście nie zabrakło w najnowszym numerze porad prawnych. Tym razem prawnicy doradzają jak uzyskać odszkodowanie za urządzenia przesyłowe, znajdujące się np. na naszych polach. Życząc Państwu miłej lektury łączę rolnicze pozdrowienia. Spis treści A jednak protest 3 Julian Sierpiński prezes Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej W sejmie o krajowej i unijnej polityce rolnej 6 Informacje KRIR 8 Informacje MRiRW 9 Z posiedzeń zarządu ZIR 9 Odszkodowania za urządzenia przesyłowe. 10 Działania informacyjne i promocyjne w ramach PROW na lata Zachodniopomorski KRUS Laureatem XVIII Konkursu Polska Nagroda Jakości 13 Uroczystość wręczania certyfikatów Sieci Szkół Promujących Zdrowie 14 Forum rolnicze w Szczecinku, debata rolnicza w Białogardzie 15 Rolnik Roku Konkurs BHP w rolnictwie 17 listopad

4 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI A JEDNAK PROTEST rolnicy ponownie wyjadą na ulice Szczecina Ponad pół tysiąca rolników wyjdzie na ulice Szczecina, a sto rolniczych ciągników zablokuje miasto. To efekt fiaska wielomiesięcznych rozmów i próśb, o realizację postulatów zawartych w porozumieniu podpisanym w lipcu tego roku, między Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencją Nieruchomości Rolnych, a Międzyzwiązkowym Komitetem Protestacyjnym Rolników Województwa Zachodniopomorskiego. Władza nie dotrzymała umowy i wybrała rozwiązanie siłowe. O decyzji wznowienia protestu rolniczego, poinformowali na specjalnie zwołanej konferencji prasowej w dniu 21 listopada 2012 r. w siedzibie Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej szefowie komitetu Edward Kosmal i Jan Kozak. Protest zaplanowano na 5 grudnia. PRELACJA DZIENNIKARSKA Z KONFERENCJI PRASOWEJ Kronika TVP SZCZECIN 21 listopada 2012 roku. Red. Magdalena Stankiewicz studio Kroniki Czekali na propozycje, pomysły i zmiany, ale się nie doczekali. Rolnicy ponownie wyjadą ciągnikami na ulice Szczecina już na początku grudnia. Dziś manifestację, zapowiedział Komitet Protestacyjny. Rolnicy są zdesperowani, bo wszelkie tegoroczne spotkania i z przedstawicielami ministerstwa rolnictwa i ANR nie przyniosły im żadnych plonów. Relacja Bartosza Łyżwińskiego: Red. Łyżwiński: Żniwa się skończyły w polu pracy mniej. To dobry i właściwy czas aby zająć się -jak mówią rolnicy - innymi ważnymi sprawami. Konferencja prasowa Komitetu Protestacyjnego Mając świadomość, że jedynym argumentem z którym liczy się obecna władza, jest argument siły, Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjny Rolników Województwa Zachodniopomorskiego, podjął decyzję o przeprowadzeniu akcji protestacyjnej. Red. Łyżwiński: Na początku grudnia w Szczecinie, sto ciągników i kilkuset rolników przejdzie przed siedzibami ANR, Urzędu Marszałkowskiego, Platformy Obywatelskiej, oraz PSL - u. Szczegółów akcji rolnicy nie zdradzają. Jan Kozak: Nie wyjdziemy z agencji, nie wyjdziemy z ulic, jeżeli nie będziemy mieli stu procentowej pewności, że te działania będą podjęte. Red. Łyżwiński: Mówiąc o działaniach, rolnicy maja na myśli realizację porozumienia zawartego w Szczecinie w lipcu z ówczesnym ministrem rolnictwa Markiem Sawickim. Porozumienie dotyczyło kontroli obrotu ziemią należącą do agencji. Głównie przetargów dla polskich rolników, w których uczestniczą tzw. słupy - podstawiane są osoby pracujące w duńskich, holenderskich, czy niemieckich spółkach. Te skupują ziemie, omijając wymóg polskiego obywatelstwa. Miało być lepiej zdaniem rolników nie jest. Robert Tarnowski: My jako rolnicy, nie możemy dawać dwukrotność, czy trzykrotność tych cen. To zabije nasze gospodarstwa i nasze rodziny. Red. Łyżwiński: Dlatego wśród postulatów jest ten, dotyczący bezpośrednio urzędników agencji w Szczecinie. To jest postulat, odwołania całej dyrekcji Agencji Nieruchomości Rolnych. Bo to jest najgorszy zarząd od 93 roku. 4 tel./fax izba@zir.pl

5 WYDARZENIA Red. Łyżwiński: Rolnicy już mają doświadczenie w organizowaniu protestów w Szczecinie. W marcu zaskoczyli organizacja i siłą, Potem był gorący czerwiec i okupacja siedziby ANR i blokada centrum. 5 grudnia ma być podobnie. ROZMOWA W STUDIO TVP SZCZECIN Z EDWARDEM KOSMALEM 21 LISTOPADA 2012 r., godz Kaszubem i jest człowiekiem twardym i nikt go do niczego nie zmusi. Red. Stankiewicz: Czyli zabrakło dialogu? No dialog był, ale z tego dialogu nic nie wyszło. Red. Stankiewicz: A jak wygląda dzisiaj wasz dialog ze stroną rządową? Pan minister prosił nas abyśmy zawiesili protest, że nadejdzie stosowna odpowiedz na nasze postulaty, no i nadeszła od niego i prezesa ANR pana Świętochowskiego, że się nic nie zmieni. Red. Stankiewicz: Głównym problemem dla rolników w regionie jest obrót ziemia. Na czym polega ten nieuczciwy przetarg o którym mówicie? Red. Magdalena Stankiewicz: Do programu oczywiście zaprosiliśmy także przedstawiciela Agencji Nieruchomości Rolnych, ale naszego zaproszenia nie przyjęto. Panie Przewodniczący, czy cokolwiek po obietnicach byłego ministra Marka Sawickiego się zmieniło? Bo bardzo dużo było tych postulatów. Kontrola obrotu ziemia to jedno, ale chodziło także o wasze składki zdrowotne, o poziom dopłat No nic się nie zmieniło. W trakcie protestu pod ANR, 18 czerwca podpisaliśmy porozumienie z prezesem ANR, pewne rzeczy mieliśmy ustalone i pewne rzeczy mieliśmy jeszcze do przedyskutowania w obecności pana ministra. I okazuje się, że tylko jeden postulat został spełniony, ten dotyczący wysokości kredytu rozważanego przez agencje do 2%, a było 5,9%. Pozostałe postulaty, nie są do dzisiaj spełnione. Do szczecina przyjechał też minister Plocke. Spotkaliśmy się w siedzibie Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej. Minister przyjechał kompletnie nie przygotowany. Praktycznie nie wiedział po co przyjeżdża. Red. Stankiewicz: Może chciał was po prostu uspokoić. No ale te wcześniejsze ustalenia, po prostu zanegował. On powiedział ze jest ustawa, są rozporządzenia, a nie ustalenia. Dodał dość buńczucznie, że jest Praktycznie, od początku nie było żadnego dialogu. Sami państwo wiecie, że wprowadzenie składki zdrowotnej, zostało zrobione pózną nocą, bez żadnych konsultacji, ze związkami zawodowymi, z izbami rolnymi. Myśmy ustawę zawetowali i skierowali do trybunału, bo uważamy że ustawa jest niezgodna Konferencja prasowa Komitetu Protestacyjnego z konstytucja, ze narusza nasze prawa. I niestety wszystko co robi rząd dzieli rolników na mniejszych i większych, szczególnie w Województwie Zachodniopomorskim, gdzie wszystkie dodatkowe obciążenia będą dotyczyły praktycznie 80% gospodarstw. Są to dodatkowe obciążenia z tytułu składki emerytalnej, wieku emerytalnego, a przede wszystkim zapowiadany podatek dochodowy. Mamy zapewnienia ministra Rostowskiego, że w zasadzie nic on nie wniesie do budżetu, to pytamy dlaczego on to w ogóle robi. Red. Stankiewicz: A minister rolnictwa z wami nie rozmawia? Są dwie formy przetargu ograniczony i nieograniczony. I większość ziemi w naszym regionie poszła w tych przetargach nieograniczonych. Wystarczyło przynieść dowód, pieniądze i kupić. A w przetargach ograniczonych rolnik uzyskuje prawo przystąpienia poprzez zamieszkiwanie od trzech lat na danym terenie, ma uprawnienia rolnicze, ma ziemię w danej gminie, oraz zaświadczenie od wójta, czy burmistrza o samodzielnym prowadzeniu gospodarstwa. Red. Stankiewicz: I ja rozumiem, że zgłasza się zagraniczna firma do takiego rolnika, wykłada pieniądze jemu i on tę ziemię nabywa No tak. I nabywa ja de facto nie dla siebie, tylko dla tego podmiotu zagranicznego, po cenie przetargowej nieosiągalnej dla normalnego rolnika i nikt go nie sprawdza. I my doskonale z góry wiemy, że to żadni rolnicy, tylko osoby podstawione. Red. Stankiewicz: Ale przecież wy jako rolnicy macie tę wiedze, którzy to rolnicy. Nie zgłaszacie tego do ANR? Ale oczywiście. Robi to Zachodniopomorska Izba Rolnicza, informujemy o tym odpowiednie organy, prokuraturę, czy ABW, ale to się niestety ciągnie. A agencja powinna sama działać. A dziś wygląda to tak, że normalnie rolnicy wiedząc o takich listopad

6 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI planach blokują przetargi agencyjne, ponieważ na nasze zgłoszenia agencja nie reaguje. A słupy są na rękę agencji, ponieważ cena przez nich proponowana jest dużo wyższa i agencja zarabia. Rolnika nie stać na to, aby wyłożyć 50 czy 70 tysięcy złotych za hektar ziemi, ja robią to słupy. Red. Stankiewicz: Można powiedzieć że te działania noszą znamiona przestępstwa. No przecież zgłaszacie to do organów ścigania. Co służby wam odpowiadają? Nic konkretnego. Tłumaczą ze procedury trwają, a pytana przez nich agencja odpowiada że nie ma takiego procederu i że może sprawdzać dopiero po przetargu, ale nawet po tego nie robi. Tym samym, nie realizuje podstawowego zadania statutowego, powiększenia gospodarstw rodzinnych. Bo taka była myśl. Przecież można byłoby na ziemiach agencyjnych tworzyć duże gospodarstwa zgodnie z ustawą do 300 hektarów, które mogłyby konkurować z gospodarstwami w pozostałych krajach unijnych. Ale sytuacja jest taka, że rolnik, ma dzierżawę ziemi i nie może jej wykupić za normalną cenę, tylko jest wraz z dzierżawą wykupowany, no to jest potężny dramat. Red. Stankewicz: Panie Przewodniczący zapowiadacie protest. Zdania nie zmienicie? Zdania nie zmienimy, bo uważamy że żadne rozmowy nie przyniosą efektu. Musi się zmienić formuła prawna przetargów. Ne może być słupów, nie może być firm i funduszy inwestycyjnych które inwestują w ziemie, bo są różne programy środowiskowe i mamy tak że firma kupuje, czy wydzierżawia np. 3 tys. hektarów i sadzi na niej orzecha bierze od hektara prawie 4 tys. dopłat, po 5 latach rezygnuje i wchodzi w następny program np. w śliwki, czy czereśnie i to napędza agencji koniunkturę. Red. Stankiewicz: Kto na tym traci? No my wszyscy, bo nie zdajemy sobie do końca sprawy jak ważna jest produkcja żywności. Jesteśmy zdolni do produkowania tej żywności, ale nie mamy gdzie jej produkować. Red. Stankiewicz: Czy liczy Pan na to, że po tym proteście coś się zmieni? Musi się zmienić, a my musimy pokazać mieszkańcom że nie protestujemy dla samego protestu, bo my chcemy naprawdę pracować. I trzeba jeszcze o jednym pamiętać - My jesteśmy rolnikami już starszymi. Prawie 70% gospodarstw w naszym regionie prowadzą starsi ludzie, a gdzie są młodzi. Żeby oni mogli się rozwijać musimy walczyć o nasze prawa. W SEJMIE O KRAJOWEJ I UNIJNEJ POLITYCE ROLNEJ W dniu 12 listopada br. w Warszawie w Sali Kolumnowej Sejmu RP, odbyła się konferencja przedstawicieli Izb Rolniczych z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stanisławem Kalembą pn. Polityka rolna krajowa i UE w nowej perspektywie finansowej, oraz rola Izb Rolniczych w kształtowaniu tej polityki. W spotkaniu wzięło udział blisko 500 przedstawicieli Izb Rolniczych ze wszystkich województw. Podczas kilkugodzinnej debaty rozmawiano o rolnictwie i obszarach wiejskich. Mówiono też o planach wprowadzania podatku dochodowego dla rolników, o możliwościach zakupu ziemi, zbyt dużych wymaganiach ze strony służb weterynaryjnych czy szkodach wyrządzanych w uprawach rolnych przez dzikie zwierzęta. W zorganizowanym przez Krajową Radę Izb Rolniczych spotkaniu, oprócz przedstawicieli samorządu rolniczego wzięli udział: Wiceprezes Rady Ministrów Waldemar Pawlak, Posłowie na Sejm Jan Krzysztof Ardanowski, Marek Sawicki oraz Piotr Walkowski, Europosłowie Jarosław Kalinowski oraz Czesław Siekierski, a także Prezes Agencji Julian Sierpiński i Jan Kozak w rozmowie z Ministrem Rolnictwa Rynku Rolnego Lucjan Zwolak, Prezes Agencji Nieruchomości Rolnych Leszek Świętochowski. Zabierając głos, Prezes KRIR domagał się uprawnień dla izb, takich jak są w innych krajach np. Francji, Austrii i Niemczech, gdzie w zarządzaniu rolnictwem współ odpowiadają izby. Jak zauważył, samorząd rolniczy istnieje już 15 lat i czas zwiększyć jego kompetencje. Chodzi o możliwość współdecydowania przy sprzedaży państwowej ziemi, zajęcie się doradztwem rolnym czy szkolnictwem na wsi - wyliczał. Prezes Szmulewicz zapewnił, że Izby są gotowe do podjęcia takich zadań 6 tel./fax izba@zir.pl

7 WYDARZENIA i wzięcie odpowiedzialności za politykę agrarną. Premier Pawlak poparł zdanie rolników, że w chwili obecnej rolnicy już płacą podatek dochodowy w postaci podatku rolnego. Stwierdził również, że aktualnie KRUS, który w mediach Spotkanie w Sejmie jest przedstawiany jako zagrożenie dla bytu Państwa, jest obecnie najlepszym i najprostszym systemem ubezpieczeń zdrowotnych w rolnictwie. Premier zauważył, że rolnicy płacą dzisiaj ponad miliard złotych podatku rolnego, przy prawe 100 mld wartości produkcji podstawowej. Gdybyśmy przyjęli, że rentowność w rolnictwie wynosi 5%, tj. więcej niż średnia, to oznacza, że rolnicy płacą już w tej chwili 19-20% podatku od zysku. W związku z tym dyskusję na temat uznaje za bezzasadną, gdyż rolnicy płacą w tej chwili podatki na poziomie wyższym niż korporacje. Zaznaczył, że w podatku dochodowym od osób prawnych podatek CIT średnio wynosi 0,42% od obrotu, a w rolnictwie jest to ponad 1%. Jeżeli chodzi o podatek rolny w rolnictwie, zdaniem Premiera Pawlaka funkcjonuje on idealnie. Wszyscy się do niego przyzwyczaili, działa bez zarzutów, jest prosty w naliczeniu. Po co to zmieniać? Nie ma potrzeby. I takie stanowisko będzie prezentował. W trakcie spotkania Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformował, że celem Polski w negocjacjach dot. Wspólnej Polityki Rolnej na lata jest wyrównanie dopłat bezpośrednich dla polskich rolników do poziomu unijnego. Minister zapewnił ponadto, że Polska chce utrzymać Spotkanie w Sejmie dofinansowanie tzw. drugiego filara, czyli środków na modernizację gospodarstw i przemysłu rolno-spożywczego i wsi. Minister wyjaśnił, że chodzi o ok. 13,5 mld euro, które Polska otrzymuje w tej perspektywie finansowej m.in. na Program Rozwoju Obszarów Wiejskich. Minister Kalemba tłumaczył również, że jeżeli chodzi o pierwszy filar to stanowisko jest takie, żeby płatności w Polsce wynosiły tyle, ile średnia w UE, czyli ok. 260 euro na hektar. Zaznaczył, że w nowej perspektywie finansowej na lata część inwestycji na obszarach wiejskich może być finansowana z funduszu spójności m.in. drogi i internet, melioracje itp. W trakcie spotkania Minister wyraził przekonanie, że błędem administracji państwowej jest to, że nie odważy się przekazać konkretnych zadań izbom rolniczym, chociaż ustawa o izbach rolniczych na to pozwala. Obecnie doradztwo jest w kompetencjach marszałków województw. Zdaniem ministra, izby rolnicze mogłyby się już tym zająć 10 lat temu i wtedy wiadomo byłoby, jak sobie radzą z takim zadaniem. listopad

8 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI INFORMACJE KRIR 22 listopada br. miało miejsce nadzwyczajne posiedzenie Prezydiów Copa- Cogeca. Z ramienia KRIR udział w nim wziął Wiceprezes KRIR Marek Borowski. Posiedzenie zostało zwołane w związku z trwającą dyskusją w Radzie Europejskiej nt. budżetu UE na lata Przewodniczący Rady Europejskiej, Herman Van Rompuy, opracował projekt konkluzji w sprawie Wieloletnich Ram Finansowych, który zostanie omówiony na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach listopada 2012 (z możliwymi poprawkami). Przewodniczący, Pan Van Rompuy w projekcie konkluzji z 13 listopada 2012 proponuje: Całkowitą przydzieloną kwotę w wysokości mln, czyli mniej o 5,7% niż w propozycji Komisji, wynoszącej mln (COM(12)5339 rev.1 przy uwzględnieniu Chorwacji). Ponadto proponuje się finansowanie rezerwy na wypadek kryzysów w sektorze rolniczym z budżetu WPR poprzez cięcia w płatnościach bezpośrednich, kiedy zajdzie taka potrzeba. Sprawia to, że cięcia w budżecie WPR ogółem, w porównaniu z propozycją Komisji, wyniosą 25 miliardów euro (-6.4%). W filarze I cięcia wyniosą 4,7%, ale mogą być większe jeszcze o 1%, jeżeli rezerwa na wypadek kryzysów w sektorze rolniczym zostanie w pełni wykorzystana. Cięcia w filarze II wyniosą 9%. Wszystkie państwa członkowskie będą miały prawo do przesunięciu do 15% środków z Filaru I do Filaru II, jak również do przekazania do 15% środków z Filaru II na Filar I. W porównaniu z propozycją Komisji, cięcia w całkowitym budżecie UE zaproponowane przez Przewodniczącego Van Rompuya szacuje się na oko 5,8%, przy czym bardzo znaczna redukcja dotyczy Funduszu Spójności - ponad 18%. Ponadto, propozycja Przewodniczącego Van Rompuya wprowadza następujące nowe elementy: FilarI Poziom i model redystrybucji wsparcia bezpośredniego - szczegóły we wszystkich państwach członkowskich dotyczące ujednolicenia we wszystkich państwach członkowskich Art 55. Ten proces zostanie przeprowadzony stopniowo w ciągu 6 lat, od roku budżetowego 2015 do roku budżetowego 2020 Określenie górnego limitu wsparcia dla dużych gospodarstw Art 56. Górny limit płatności bezpośrednich dla dużych beneficjentów zostanie wprowadzony przez państwa członkowskie na zasadzie dobrowolności. Ekologizacja płatności bezpośrednich Art 58. W celu finansowania tych praktyk państwa członkowskie wykorzystają 30% rocznego pułapu krajowego, przy precyzyjnym określeniu zasad zapewniających państwom członkowskim elastyczność w odniesieniu do wyboru środków służących ekologizacji. Elastyczność między filarami Poziom wyjściowy elastyczności między filarami jest zdecydowanie wyższy niż w propozycji Komisji ze wskazaniem, że: Art 59. w I filarze:...państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o udostępnieniu, jako wsparcie dodatkowe dla środków w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich finansowanych z EFRROW, do 15 % swoich rocznych pułapów krajowych, podczas gdy Art 60. w II filarze:...państwa członkowskie mogą postanowić o udostępnieniu, jako płatności bezpośrednie na mocy rozporządzenia w sprawie płatności bezpośrednich, maksymalnie 15 % kwoty przydzielonej na wsparcie dla środków w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich finansowanych z EFRROW... Rezerwa przeznaczona na sytuacje kryzysowe w sektorze rolniczym Art. 66. Nowa rezerwa na wypadek kryzysów w sektorze rolniczym, która ma udzielać wsparcia w przypadku poważnych kryzysów mających wpływ na produkcję rolną lub dystrybucję produktów rolnych, bedzie finansowa z filaru I poprzez cięcia w płatnościach bezpośrednich i będzie opiewać na kwotę mln EUR w okresie 7 lat. Po Posiedzeniu odbyła się konferencja prasowa, na której Przewodniczący Copa i Cogeca ostrzegali przed niemożliwymi do zaakceptowania cięciami nakładów na rolnictwo w nowej propozycji Przewodniczącego Rady w sprawie przyszłego budżetu UE na lata Rolnictwo ma ogromny wkład w unijną Strategię 2020 na rzecz wzrostu i zatrudnienia, a te propozycje są z nią niezgodne i zagrażają bezpieczeństwu żywnościowemu oraz miejscom pracy na obszarach wiejskich UE. Na konferencji w Brukseli Przewodniczący Copa Gerd Sonnleitner podkreślił: Europejski sektor rolno-spożywczy zatrudnia 40 milionów osób i ma kluczowe znaczenie dla odbudowy gospodarki i stabilności w Europie. Wielu rolników i spółdzielni zaprzestaje prowadzenia działalności z powodu wysokich kosztów produkcji, których często nie odzyskują w cenach rynkowych, niekorzystnych warunków pogodowych oraz ekstremalnej zmienności rynków. Ponadto europejscy rolnicy musza spełniać wysokie normy bezpieczeństwa żywności i środowiskowe, które nie dotyczą towarów importowanych do UE. Dochody z działalności rolniczej wynoszą jedynie połowę średnich dochodów w UE, a popyt na żywność wzrasta. Najnowsze propozycje spowodowałyby znaczne cięcia w płatnościach bezpośrednich dla rolników, aż do 30% w niektórych krajach, co jest 8 tel./fax izba@zir.pl

9 INFORMACJE nie do przyjęcia i zagraża bezpieczeństwu żywnościowemu oraz powoduje wzrost bezrobocia. Przewodniczący Cogeca, Christian Pèes podkreślił: Nakłady na rolnictwo, stanowiące mniej niż 1% wydatków publicznych UE, od wielu lat stale spadają, podczas gdy kraje takie jak USA, Chiny i Brazylia wiele inwestują w sektor rolnictwa, by zachować konkurencyjność i wyżywić coraz liczniejszą populację. Nowe propozycje Wieloletnich Ram Finansowych przedłożone przez Przewodniczącego Rady Europejskiej, Hermana van Rompuya, zakładają dalsze cięcia nakładów na rolnictwo, poza cięciami proponowanymi przez Komisję Europejską, które już zmniejszają budżet WPR o 10% w wartościach rzeczywistych. Jest to nie do przyjęcia. Unijne nakłady na rolnictwo muszą być utrzymane na obecnym poziomie, by zagwarantować, że rolnicy i ich spółdzielnie będą mogli w dalszym ciągu dostarczać bezpieczną żywność 500 milionom konsumentów. Potrzebna jest również szybka decyzja w sprawie Wieloletnich Ram Finansowych oraz WPR. Rolnicy obecnie przesuwają podjęcie decyzji w sprawie produkcji i inwestycji z powodu braku pewności co do WPR. Jeżeli ta sytuacja się utrzyma, będzie miała katastroficzne skutki dla zatrudnienia w powiązanych sektorach oraz stabilności rynkowej. Przewodniczący Komisji Europejskiej José Manuel Barroso, wraz z wieloma posłami do Parlamentu Europejskiego, również apelował o silną, nowoczesną i konkurencyjną WPR w przyszłości, popartą solidnym budżetem. Jest to ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej w obliczu obecnego kryzysu gospodarczego. INFORMACJE MRiRW Kierunki kontynuacji wsparcia grup producentów rolnych w nowym okresie programowania oraz wykorzystanie w rolnictwie odnawialnych źródeł energii to główne tematy odbywającego się 21 i 22 listopada, w podwarszawskim Miedzeszynie, II. Ogólnopolskiego Forum Grup Producentów Rolnych. Honorowym patronatem imprezę objął Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Forum odbywa się w przededniu podejmowania istotnych decyzji dotyczących wysokości budżetu Unii Europejskiej na lata Od tych środków zależeć też będzie kształt nowej Wspólnej Polityki Rolnej. Negocjacje są trudne. Prezydencja Cypryjska przedstawiła propozycje cięcia w całym budżecie UE o 50 mld euro. Z szacunków wynika, że mogłoby to oznaczać o 1,2 mld euro mniej dla polskich rolników w przyszłej perspektywie finansowej. Widać też dużą rozbieżność poglądów wśród starych i nowych państw członkowskich, a dobrze by było, aby Budżet UE został uchwalony w 2013 r. powiedział uczestniczący w spotkaniu minister Stanisław Kalemba. Szef resortu rolnictwa zapewnił, że Polska zabiega o wyrównanie płatności bezpośrednich co najmniej do wysokości średniej unijnej, czyli do około 266 euro na hektar. Zabiegamy także o utrzymanie poziomu środków na II filar WPR, czyli na inwestycje i modernizacje. Ważne będzie także połączenie wykorzystania środków na rzecz rozwoju terenów wiejskich pochodzących WPR ze środkami z Funduszu Spójności. Współpracujemy w tej sprawie z Ministerstwem Rozwoju Regionalnego. W resorcie przygotowaliśmy już propozycje konkretnych rozwiązań - poinformował minister Kalemba. Odnosząc się do kwestii dotyczących grup producentów rolnych, szef resortu podkreślił, że do tej pory powstało ich w naszym kraju ponad 960. To dobra tendencja, ale musimy zdecydowanie przyspieszyć procesy konsolidacyjne, zarówno rolników, jak i przetwórców. Może się to odbywać poprzez grupy, spółdzielnie i klastry. Dzięki temu będzie możliwe sprostanie konkurencji w globalizującym się świecie. Rolnicy powinni uczestniczyć nie tylko w produkcji, ale także przetwórstwie, obrocie i handlu. zaznaczył Kalemba. Minister zapewnił również, ze wspieranie procesów konsolidacyjnych jest jednym z priorytetów prowadzonej przez resort polityki i zapowiedział utworzenie w ministerstwie oddzielnego departamentu, który będzie zajmował się tego typu formami działalności. Podczas dwudniowej konferencji, przewidziano także dyskusję poświęconą odnawialnym źródłom energii. Z POSIEDZEŃ ZARZĄDU ZIR Na posiedzeniu 25 października Zarząd ZIR gościł Posła na Sejm RP Arkadiusza Litwińskiego, któremu przedstawił najważniejsze problemy zachodniopomorskich rolników. Następnie analizowano wykonanie budżetu Izby za trzy kwartały oraz stan realizacji wniosków III Walnego Zgromadzenia. Na posiedzeniu 7 listopada, oprócz omówienia i podjęcia decyzji w bieżących sprawach, Zarząd Izby pracował głównie nad budżetem. Zajmowano się w szczególności: analizą wykonania budżetu za trzy kwartały 2012 r. ze szczególnym uwzględnieniem środków w dyspozycji Rad Powiatowych. przyjęciem wstępnych założeń do budżetu ZIR na 2013 r. listopad

10 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI Odszkodowania za urządzenia przesyłowe. Na Twoim polu wyrósł słup energetyczny? A może przebiega nad nim linia wysokiego napięcia? Podpowiadamy jak radzić sobie z tym problemem. Właściciele działek, przez które przebiegają linie energetyczne, rurociągi oraz sieci wodociągowe i ciepłownicze, mają prawo domagać się wynagrodzenia za korzystanie z ich nieruchomości oraz odszkodowania z tytułu zmniejszenia wartości ich gruntu. Z takich samych uprawnień mogą także skorzystać właściciele nieruchomości, na których posadowiono słupy energetyczne i nie ma tu znaczenia, czy słupy te stanowią konstrukcję stalową, drewnianą, czy betonową. Bardzo często zdarza się bowiem, że ww. urządzenia zostały wybudowane na tych działkach bez zgody ich właścicieli, na podstawie jednostronnych decyzji przedsiębiorstw energetycznych albo na podstawie jedynie ustnych ustaleń, dokonanych lata temu między właścicielami gruntów i przedsiębiorstwami. Powyższe urządzenia przesyłowe wchodzą najczęściej w skład danego przedsiębiorstwa energetycznego i stanowią jego własność. Dostawca prądu, gazu, czy wody zarabia korzystając z tych urządzeń. Skoro jednak urządzenia te zostały posadowione bezprawnie na Twoim gruncie warto zastanowić się, czy i właściciel gruntu nie mógłby na tym skorzystać. Prawo korzystne dla właścicieli nieruchomości. Jeżeli na działce, bez zgody właściciela, zostały wybudowane słupy energetyczne, stacje transformatorowe lub inne podobne urządzenia, ma on przede wszystkim prawo domagać się od przedsiębiorstwa energetycznego wynagrodzenia za to, że eksploatując te urządzenia, przedsiębiorstwo korzysta z nieruchomości. W 2008 r. w Kodeksie cywilnym pojawiły się przepisy, które wprowadziły do polskiego porządku prawnego nowy rodzaj służebności, tzw. służebność przesyłu (art k.c.). W świetle tych nowych regulacji, właściciele nieruchomości, na których wybudowano lub na których mają być wybudowane urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne, mogą żądać od przedsiębiorstw będących właścicielami tych urządzeń odpowiedniego wynagrodzenia. Prawo do wynagrodzenia przyznawane jest właścicielom działek za to, że w efekcie posadowienia na ich terenie urządzeń przesyłowych nie mogą oni w pełni swobodnie korzystać z należących do nich nieruchomości. Ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości związane są najczęściej z tym, że dany słup energetyczny lub inne urządzenie po prostu zajmuje część powierzchni działki. Warto jednak wiedzieć, że nawet jeśli dane urządzenie nie znajduje się bezpośrednio na działce, a jedynie przebiegają nad nią linie energetyczne właściciel również może mieć prawo do wynagrodzenia. Wynika to stąd, że w wielu przypadkach przebiegające nad nieruchomością kable to fragment sieci wysokiego napięcia. Cechą szczególną takich sieci jest to, że mogą one wydzielać pole magnetyczne o dużym natężeniu, co z kolei może uniemożliwiać zabudowę nieruchomości lub powodować niebezpieczeństwo dla zdrowia. Wspomniane wyżej przepisy dotyczące służebności przesyłu dają właścicielom nieruchomości prawo do żądania wynagrodzenia na przyszłość, tj. od dnia zgłoszenia takiego żądania do właściwego przedsiębiorstwa energetycznego. Warto jednak pokreślić, że właściciele zajętych bezprawnie nieruchomości mają również uprawnienia do domagania się wypłaty wynagrodzenia za okres wcześniejszy. Zgodnie z polskim prawem, wynagrodzenia (odszkodowania) za zajęcie prywatnych nieruchomości pod sieci i urządzenia przesyłowe właściciele tych nieruchomości mogą domagać się za 10 lat wstecz. Dodatkowo, jeśli wskutek wybudowania na gruncie opisanych wyżej urządzeń przesyłowych właściciel ma problem ze sprzedażą nieruchomości albo ze względu na ich obecność właściciel zmuszony byłby do znacznego obniżenia ceny w przypadku podjęcia decyzji o sprzedaży nieruchomości, również ma prawo domagania się od przedsiębiorstwa, które jest właścicielem danego urządzenia stosownego odszkodowania. Ile można zyskać? Na wysokość wynagrodzenia, które można uzyskać od przedsiębiorstw przesyłowych duży wpływ ma ilość posadowionych urządzeń. Innymi słowy im więcej słupów na działce, tym większe powinno być wynagrodzenie. Określając wysokość wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, należy odwołać się do powierzchni jaką zajmują urządzenia przesyłowe, a w przypadku linii przesyłowych biegnących nad nieruchomością powierzchnię nieruchomości pod 10 tel./fax izba@zir.pl

11 PORADY tymi liniami. Należy przy tym uwzględnić także powierzchnię drogi dojazdowej do przedmiotowych urządzeń. Przyjmuję się, że szacowanie wartości dochodzonego wynagrodzenia powinno odbywać się w relacji do obowiązujących na danym terenie cen dzierżawy lub najmu metra kwadratowego gruntu. Przy szacowaniu wartości wynagrodzenia należy mieć jednak na uwadze stopień ingerencji w treść prawa własności nieruchomości. Innymi słowy oznacza to, że określając wysokość dochodzonego roszczenia nie można zapomnieć o tym, że ograniczenie możliwości korzystania z działki wynikające np. z biegnącej nad nią linii wysokiego napięcia jest mniejsze niż ograniczenie możliwości korzystania z tej samej działki wynikające z jej wynajęcia lub wydzierżawienia. Z wystosowaniem roszczeń nie warto zwlekać. Z naszych doświadczeń i obserwacji zdobytych podczas prowadzenia podobnych spraw wynika, że najczęstszym sposobem obrony przedsiębiorstw przesyłowych jest zasiedzenie. Kwestionując żądania właścicieli nieruchomości przedsiębiorstwa energetyczne twierdzą bowiem, że prawo do wykorzystywania tych nieruchomości do prowadzenia swojej działalności gospodarczej nabyli z mocy prawa wskutek upływu czasu. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, nabycie służebności przesyłu w drodze zasiedzenia może nastąpić po dwudziestu latach, jeżeli przedsiębiorstwo działało w dobrej wierze, bądź po upływie lat trzydziestu, gdy urządzenia zostały posadowione przez przedsiębiorcę w złej wierze. W postępowaniach sądowych przedsiębiorstwa przesyłowe często powołują się na to, że stawiając na nie swoim gruncie słupy lub inne urządzenia działały w dobrej wierze. Wskazują przy tym na istnienie różnych decyzji administracyjnych, w oparciu o które budowane były urządzenia, a w braku takich decyzji na domniemanie dobrej wiary wynikające z przepisów. Z pomocą przychodzi tu jednak orzecznictwo sądów, w tym Sądu Najwyższego, w którym ukształtował się pogląd, że zajęcie cudzej nieruchomości i umieszczenie na niej urządzeń energetycznych bez uzyskania tytułu prawnego jest równoznaczne ze złą wiarą. W celu skutecznego dochodzenia roszczeń, właściciele nieruchomości powinni jak najszybciej podjąć działania, aby zapobiec zasiedzeniu służebności przesyłu. Często zdarza się bowiem, że roszczenia finansowe właścicieli nieruchomości będą częściowo aktualne nawet pomimo upływu terminu zasiedzenia. Sytuacja taka może mieć miejsce wtedy, gdy do zasiedzenie służebności przesyłu przez przedsiębiorstwo energetyczne doszło na przykład dopiero 4 lata temu. Ponieważ właścicielowi gruntu co do zasady przysługuje uprawnienie do domagania się wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za okres 10 lat wstecz, to w takiej sytuacji będzie on mógł dochodzić tego wynagrodzenia za okres do chwili zasiedzenia służebności przez przedsiębiorstwo, czyli za 6 lat. Od czego zacząć walkę o wynagrodzenie i odszkodowanie. W przypadków osób, które zamierzają wystąpić z roszczeniami w tego typu sprawach, czynności zmierzające do uzyskania dla nich wynagrodzenia lub odszkodowania rozpoczyna się od ustalenia kto jest właścicielem danego słupa energetycznego, linii energetycznej lub innego urządzenia. Kolejną czynnością poprzedzającą wystąpienie do przedsiębiorstwa energetycznego z wezwaniem do zapłaty wynagrodzenia bądź odszkodowania jest sprawdzenie księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości w celu ustalenia, czy w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, na której znajduje się urządzenie nie zostało ujawnione prawo służebności na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego. Jeżeli prawo takie nie zostało ujawnione, warto również dodatkowo zwrócić się z wnioskiem do danego przedsiębiorstwa przesyłowego o wskazanie ewentualnej innej podstawy prawnej, na podstawie której korzysta on z nieruchomości niebędącej jego własnością. Jeśli nie uda się uzyskać satysfakcjonującego dla stron porozumienia, istnieje możliwość wystąpienia na drogę sądową, i jak wynika z zapadających wyroków, postępowania takie coraz częściej kończą się korzystnym dla właściciela nieruchomości rozstrzygnięciem. Tomasz Picheta - radca prawny Arkadiusz Wesołowski - adwokat w kancelarii Mazurkiewicz Wesołowski Mazuro Adwokaci i radcowie prawni spółka partnerska zajmują się problematyką odszkodowań za urządzenia przesyłowe USTALANIE KWOTY WYNAGRODZENIA ZA SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU Art Kodeksu cywilnego: 1. Jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem. 2. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu. Właściciele gruntów, na których znajdują się urządzenia przesyłowe takie jak: słupy, linie energetyczne, transformatory czy też rury gazowe, mogą liczyć na odpowiednie wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu. W celu uregulowania sytuacji prawnej nieruchomości, w pierwszej kolejności należy sprawdzić księgę wieczystą nieruchomości, gdyż może okazać się, iż widnieje tam wpis o bezpłatnym ustanowieniu służebności na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego. Jeśli jednak dotychczas nie ustanowiono służebności, a urządzenia przesyłowe zostały lub mają zostać w przyszłości posadowione na danym gruncie, właściciel w drodze negocjacji może ustalić kwotę wynagrodzenia należną od przedsiębiorstwa energetycznego. W braku umowy pomiędzy właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą w zakresie wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, strony mogą skorzystać z opinii rzeczoznawcy majątkowego. W przypadku listopad

12 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI sądowego ustanowienia służebności, sąd określa to wynagrodzenie na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez biegłego sądowego. Co do zasady, wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu określane jest jako jednorazowe. Żaden przepis nie wyklucza jednak ustanowienia świadczenia okresowego w formie opłat rocznych. W tym zakresie można odwołać się do bogatego orzecznictwa Sądu Najwyższego, jaki i poglądów doktryny prawniczej dotyczących służebności gruntowych. Wysokość wynagrodzenia ustalana jest na podstawie wysokości czynszu dzierżawnego, który mógłby być pobierany za dany grunt. Stawki czynszu ustalane są w oparciu o analizy umów dzierżawy gruntów o podobnych właściwościach. Natomiast w przypadku DZIAŁANIA INFORMACYJNE I PROMOCYJNE W RAMACH PROW NA LATA Podejmując decyzję o zakupie żywności, konsumenci w Unii Europejskiej coraz częściej kierują się kryteriami innymi niż tylko cena czy też standardowa jakość. Coraz istotniejsze są walory smakowe, zdrowotne, tradycja wytwarzania, regionalne pochodzenie, a także ściślejsza kontrola procesu produkcji. Z tych trendów konsumenckich wynika zwiększający się popyt na żywność wysokiej jakości, produkty regionalne, żywność produkowaną metodami tradycyjnymi, jak również na żywność pochodzącą z produkcji ekologicznej. Unia Europejska wspiera grupy producentów żywności w działalności informacyjnej i promocyjnej na rzecz produktów wytwarzanych w ramach systemów jakości żywności. Celem unijnego działania jest zwiększenie popytu na produkty rolne i spożywcze objęte systemami jakości żywności, wspieranie grup producentów zrzeszających podmioty, które aktywnie uczestniczą w tych systemach oraz zwiększenie zainteresowania konsumentów tematyką jakości żywności, jej specyficznymi właściwościami i zaletami, jak również wysokim standardem dobrostanu zwierząt itp. W Polsce działania na rzecz produktów wytwarzanych w ramach systemów jakości żywności są realizowane w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , Oś 1 Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego, działanie 133 Działania informacyjne i promocyjne. Beneficjentem działania jest grupa producentów oznaczająca organizację, mająca dowolną formę prawną, która łączy podmioty gospodarcze aktywnie uczestniczące w systemach jakości żywności w odniesieniu do określonych produktów lub sposobu produkcji, wpisaną do centralnego rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez ARR oraz posiadającą numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Członkowie grupy ubiegający się o pomoc muszą prowadzić produkcję na terytorium RP w ramach wspieranych systemów jakości żywności. W odniesieniu do spółdzielni dotyczy to członków spółdzielni lub spółdzielni jako całości. Beneficjentem działania nie mogą być organizacje branżowe i międzybranżowe reprezentujące jeden lub więcej sektorów. Dofinansowanie można uzyskać do prowadzonych wyłącznie na rynku wewnętrznym UE działań z zakresu: public relations, promocji i reklamy, udziału w targach, braku takich danych należy uwzględnić wartość rynkową gruntów nieobciążonych urządzeniami przesyłowymi oraz różnicę wynikającą z obniżenia wartości gruntu po posadowieniu urządzeń przesyłowych. Wynagrodzenie należy się za grunt, na którym znajdują się urządzenia przesyłowe, jak również za obszar zajęty pod pas eksploatacyjny, pas ochronny oraz drogę dojazdową do tych urządzeń. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego jest to powierzchnia konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń. Jest ona jednak uzależniona od parametrów danej linii przesyłowej oraz przeznaczenia terenu, np. pas ochronny w przypadku linii elektroenergetycznej o napięciu elektrycznym równym 400 kv będzie szerszy niż w przypadku napięcia elektrycznego równego 110 kv. Ze względu na zagrożenia bezpieczeństwa w ustalonej odległości od urządzenia przesyłowego może być zakaz zabudowywania gruntu, a miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego będzie przewidywał jedynie rolnicze lub leśne przeznaczenie danych gruntów. Jeśli więc pas przesyłowy obejmuje przykładowo powierzchnię 300 m. kw., a jeden metr dzierżawy kosztuje 4 zł miesięcznie, wówczas właściciel gruntu może liczyć na kwotę w wysokości 1200 zł miesięcznie, tj zł rocznie. Mec. Bartosz Michalski Porady prawne w siedzibie ZIR Poniedziałek od 14:00 Środa od 8:00 promocji w punktach sprzedaży itp. Lista systemów kwalifikujących się do pomocy w ramach działania Systemy wspólnotowe System Chronionych Nazw Pochodzenia (ChNP) i Chronionych Oznaczeń Geograficznych (ChOG) System Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności (GTS) Produkty rolnictwa ekologicznego 2. Systemy krajowe Integrowana produkcja (IP) system Jakość Tradycja system QMP Termin składania wniosków o przyznanie pomocy upłynie wraz z wyczerpaniem środków przeznaczonych na dofinansowanie działań (10 mln Euro). Zostanie to ogłoszone odrębnym komunikatem Prezesa ARR informującym, że kwota zaplanowana na realizację działań informacyjnych i promocyjnych osiągnęła poziom, co najmniej 110 % dostępnych w ramach PROW środków finansowych. Formularz wniosku o przyznanie pomocy udostępniony jest na stronie internetowej ARR w dziale Promocja żywności, w centrali ARR oraz w OT ARR w Szczecinie. W dniu 26 listopada w Szczecinie odbyło się seminarium poświęcone Działaniom informacyjnym i promocyjnym w ramach PROW na lata , którego organizatorem był 12 tel./fax izba@zir.pl

13 INFORMACJE Oddział Terenowy Agencji Rynku Rolnego w Szczecinie. Celem seminarium było przekazanie informacji o możliwości wspierania grup producentów żywności w działalności informacyjnej i promocyjnej na rzecz produktów wytwarzanych w ramach systemów jakości, omówienie szczegółowe warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej. Wszelkie dodatkowe informacje na temat dofinansowania można uzyskać na stronie internetowej Agencji www. arr.gov.pl, Biurze Promocji Żywności tel. 22/ lub w Oddziale Terenowym ARR w Szczecinie, ul. Niedziałkowskiego 21, tel. 91/ Źródło: ARR ZACHODNIOPOMORSKI KRUS LAUREATEM XVIII KONKURSU POLSKA NAGRODA JAKOŚCI Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, uczestnicząc po raz pierwszy w eliminacjach o laur Polskiej Nagrody Jakości, w wyniku postępowania konkursowego otrzymała tytuł Laureata w kategorii: organizacje publiczne urząd. Organizatorami Konkursu Polska Nagroda Jakości są: Krajowa Izba Gospodarcza; Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A.; Fundacja Teraz Polska. XVIII Edycja Konkursu przebiegała pod honorowym patronatem Wicepremiera, Ministra Gospodarki, Pana Waldemara Pawlaka. Polska Nagroda Jakości jest wyrazem uznania dla zarządzania przez jakość we wszystkich obszarach działalności organizacji, ocenianych w Konkursie zgodnie z koncepcją Total Quality Management. Działania te winny być udokumentowane m.in. certyfikatami za wdrożenie nowoczesnych procesów i systemów, a także wynikami badań satysfakcji klientów zewnętrznych i wewnętrznych. Polska Nagroda Jakości honoruje wiedzę, innowacyjność, doskonalenie i rzetelną samoocenę organizacji. Przyznanie nagrody KRUS nastąpiło podczas finałowej uroczystości na Zamku Królewskim w Warszawie, w dniu 11 listopada 2012 r. Nagrody konkursowe przyznaje Komitet Polskiej Nagrody Jakości powołany przez Prezesa Krajowej Izby Gospodarczej (KIG) w porozumieniu z przewodniczącym Komitetu Jakości KIG, Dyrektorem Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji S.A. oraz Prezesem Klubu Polskie Forum ISO Warunkiem zakwalifikowania się do I etapu Konkursu była pozytywna weryfikacja dokumentów aplikacyjnych, której dokonuje Sekretariat Polskiej Nagrody Jakości. Podczas II etapu kandydaci byli zobowiązani do przedstawienia samooceny, na podstawie której eksperci Polskiej Nagrody Jakości dokonali przeglądu działalności organizacji, w celu uzyskania dowodów na spełnienie kryteriów TQM, ocenianych w dziewięciu strategicznych filarach działalności, jakimi są: Przywództwo; Strategia; Pracownicy; Partnerstwo; Zasoby; Procesy; Wyniki dotyczące klientów/obywateli; Wyniki dotyczące pracowników; Wyniki dotyczące społeczeństwa; Kluczowe wyniki. Warunkiem zakwalifikowania się do finału Konkursu było uzyskanie z oceny organizacji co najmniej 450 punktów (na 1000 maksimum). Kolegium Sędziów, dokonujące selekcji kandydatów do III etapu, przyznało KRUS 715 punktów. Kolegium Sędziów na posiedzeniu w dniu 24 sierpnia 2012 r. w głosowaniu tajnym wybrało nominatów do Nagród i Wyróżnień XVIII Edycji Konkursu Polskiej Nagrody Jakości. Zostali oni przedstawieni na plenarnym posiedzeniu Komitetu Polskiej Nagrody Jakości w dniu 27 września 2012 r. Istotnym jest, że Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zyskała szczególne uznanie m.in. za wdrożone i z powodzeniem kilkakrotnie recertyfikowane trzy systemy zarządzania: system zarządzania jakością, zgodny z normą PN-EN ISO 9001:2009; system zarządzania bezpieczeństwem informacji, zgodny z normą PN ISO/IEC 27001:2007; system przeciwdziałania zagrożeniom korupcyjnym, opracowany przez Krajową Izbę Gospodarczą i Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. Pierwszy certyfikat jakości KRUS uzyskał w 2004 r. Funkcjonujące w Kasie systemy zarządzania aktualnie tworzą jeden Zintegrowany System Zarządzania (ZSZ). Wdrożenie ZSZ pozwoliło na dalsze usprawnianie działalności Kasy, poprzez zapewnienie lepszego gospodarowania powierzonymi środkami publicznymi, jak również skutecznej, efektywnej i terminowej realizacji zadań, wysokiego poziomu świadczonych usług, zarządzania przez cele i wyniki, stałego doskonalenia pracy i rozwoju Kasy, a także dbałość o najwyższy poziom i stałe podnoszenie kwalifikacji pracowników. Wartością dodaną wprowadzenia i utrzymywania w Kasie ZSZ było sprawne wdrożenie od 1 stycznia 2010 r. wymogów kontroli zarządczej, określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz z późn. zm.). Funkcjonujący w KRUS Zintegrowany System Zarządzania zapewnia ciągłe poszukiwanie nowych rozwiązań, pozwalających na skuteczniejsze i efektywniejsze realizowanie zadań stawianych przed organizacją. Potwierdzeniem wysokiej oceny jakości pracy Kasy są z jednej strony wyniki badania satysfakcji ubezpieczonych i świadczeniobiorców, z drugiej wyniki audytów zewnętrznych, którym Kasa jest cyklicznie poddawana, oraz trzykrotnie z powodzeniem odnawiane Certyfikaty ISO i IQ-Net. Innym wyznacznikiem otwartości KRUS na innowacyjność oraz gotowość do korzystania z najlepszych praktyk biznesowych było uczestnictwo w 2009 r. we wdrożeniu Wspólnej Metody Oceny CAF 2006, w ramach realizowanego przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów unijnego projektu Poprawa zdolności zarządczych w urzędach administracji rządowej i do dziś wykorzystywanie w praktyce urzędu tej Metody. Tytuł Laureata XVIII Konkursu Polskiej Nagrody Jakości jest w okresie 20-lecia Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zwieńczeniem starań wszystkich jej pracowników o doskonalenie jakości pracy. Na podstawie opracowania KRUS: Emilia Miszewska pracownik OR KRUS w Koszalinie listopad

14 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI Wojewódzka Uroczystość Wręczania Certyfikatów Zachodniopomorskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie Dnia 9 listopada 2012 roku w Zespole Szkół Morskich w Kołobrzegu odbyła się uroczystość wręczania Certyfikatów Zachodniopomorskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie. Program Zachodniopomorskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie - Szkoła Promująca Zdrowie (SzPZ) realizowany jest w Polsce od 1991 r. Program ten rozwijany był w Polsce w ramach Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie (ESSzPZ), utworzonej w 1992 r., od 1 stycznia 2008 r. w Europejskiej Sieci Szkół dla Zdrowia w Europie - SHE, w wyniku porozumienia WHO/EURO, Rady Europy i Komisji Europejskiej. Polska została członkiem tej sieci w grupie pierwszych ośmiu krajów. W ramach upowszechniania programu stworzono strukturę wspierającą rozwój sieci SzPZ utworzono Zespół ds. Promocji Zdrowia, powołano Krajowego Koordynatora ds. promocji zdrowia w szkole oraz wojewódzkich koordynatorów. Aktualnie we wszystkich województwach istnieją sieci szkół, w niektórych nawet funkcjonują sieci rejonowe, powiatowe lub miejskie, utworzone w celu łatwiejszego koordynowania i skuteczniejszego wspierania pracy szkół. W uroczystości udział wzięli przedstawiciele: władz lokalnych Kołobrzegu, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, Zachodniopomorskiego Kuratorium Oświaty, Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego, Zachodniopomorskiego Państwowego Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Dyrekcja Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Stargardzie Szczecińskim, dyrektorzy czterech wyróżnionych placówek z terenu województwa zachodniopomorskiego oraz lokalne media. Celem spotkania było wręczenie Certyfikatów Zachodniopomorskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie, czterem kolejnym placówkom, które przystąpiły do certyfikacji. Zastępca Dyrektora OT ARR w Szczecinie Pan Włodzimierz Różański, przedstawił program Owoce w szkole oraz Szklanka mleka, podkreślając wagę zdrowego odżywiania wśród najmłodszych. Wręczył również upominki z logo ARR. Dzieci z klasy I z SP nr 4 w Kołobrzegu przygotowały przedstawienie dotyczące zasad racjonalnego odżywiania. Uroczystość uświetnił pokaz musztry w wykonaniu kompanii honorowej Zespołu Szkół Morskich w Kołobrzegu. W spotkaniu uczestniczyło 50 osób. 14 tel./fax izba@zir.pl

15 WYDARZENIA FORUM ROLNICZE W SZCZECINKU W Zespole Szkół Nr 6 im. St. Staszica w Szczecinku 24 pazdziernika br., odbyło się IV Forum Rolnicze. W spotkaniu, podczas którego omawiano problemy rolników uczestniczyli m.in. Krzysztof Lis Starosta Szczecinecki, Ryszard Jasionas Dyrektor Wydziału Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska w Starostwie Powiatowym w Szczecinku, Robert Zborowski szef szczecineckiego oddziału Agencji Nieruchomości Rolnej. Podczas spotkania rolnicy zostali poinformowani m.in. o zmianach w systemach prawnych, jakie są dla nich szykowane oraz wypowiedzieli się co do swoich problemów związanych z prowadzeniem gospodarstw. Poruszane były również sprawy związane ze służebnościami gruntowymi, które na dzień dzisiejszy również dotykają rolników. Przedstawiciele ANR wyjaśniali problemy związane z dystrybucją ziemi oraz z tzw. trwałym rozdysponowaniem ziemi po byłych PGR, które są w ich dyspozycji. Odbyła się również prezentacja projektu Zdrowie w naszych rękach. Na spotkaniu obecni byli również uczniowie. Byli to przyszli adepci sztuki rolniczej, którzy już teraz chcą się zapoznać z problemami jakie ich w przyszłości mogą spotkać. Na szczególną uwagę zasługuje wystrój auli przygotowany przez młodzież z II klasy Technikum Żywienia i Gospodarstwa Domowego pod kierunkiem Pani Izabeli Romaniuk. Organizatorem Forum była Rada Powiatowa Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej oraz Starosta Powiatu Szczecineckiego. DEBATA ROLNICZA W BIAŁOGARDZIE W piątek 16 listopada 2012 r. w Urzędzie Miejskim w Białogardzie odbyła się Debata Rolnicza zorganizowana przez Radę Powiatową Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej. Wśród zaproszonych gości byli: Tomasz Hynda Starosta Powiatu Białogardzkiego, Elżbieta Wasiak Burmistrz Tychowa, Maciej Niechciał Wójt Gminy Białogard, Piotr Woś Zastępca Burmistrza Karlino, Elżbieta Kopczyńska Dyrektor KRUS w Koszalinie, Tadeusz Sławski Kierownik Wydziału Świadczeń w KRUS, Dorota Kinga Grabarek Dyrektor Zespołu Szkół CKR w Boninie, z-ca Dyrektora ANR Andrzej Matyjaszek, Marek Lewandowski - administrator JGZ, Z-ca Kierownika ANR - Piotr Chmielowicz, Grażyna Knut: Gł. Specjalista SGZiNW - Koordynator powiatu białogardzkiego i świdwińskiego ANR, Andrzej Adamczewski Kierownik BP ARiMR w Białogardzie, Z-ca Dyrektora OT ARR w Szczecinie - Włodzimierz Różański, Bogusław Pałka Przewodniczący NSZZ RI Solidarność, Jan Mazurkiewicz Kierownik TZD ZODR, Jerzy Bibro Dyrektor Banku Spółdzielczego w Białogardzie, Jan Budzyński Przewodniczący Rady Gminy w Białogardzie, Wiesław Piątek członek Zarządu ZIR. Program debaty obejmował m.in.: ocenę pracy podmiotów skupowych w okresie żniwnym i pożniwnym, omówiono projekt ustawy o podatku dochodowym w rolnictwie i najważniejsze zmiany w ubezpieczeniu społecznym rolników, przedstawiono zmiany przepisów i opłat za poruszanie się po drogach publicznych pojazdów nie normatywnych oraz innych opłat związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Wysłuchano informacji o sytuacji na rynku trzody chlewnej, zbóż i mleka w województwie zachodniopomorskim. Dyskutowano o sytuacji w szkolnictwie rolniczym. Kierownik BP ARiMR w Białogardzie Andrzej Adamczewski przedstawił i omówił obecne działania biura i stopień zaawansowania prac. Przedstawiciele samorządów Białogardu i Tychowa przedstawili projekty poprawiające możliwości sprzedaży bezpośredniej produktów z gospodarstw rolnych. Projekt Przebudowa targowiska miejskiego w Białogardzie oraz projekt budowy stałego targowiska miejskiego pn. Mój Rynek przy ul. Targowej w Tychowie. Debatę zakończono wypracowaniem wspólnych wniosków pod kierownictwem Przewodniczącej Powiatowej Rady ZIR Anny Rydzkowskiej listopad

16 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI ROLNIK ROKU 16 listopada br. rozstrzygnięto plebiscyt Rolnik Roku Była to pierwsza edycja zorganizowana przez Głos Szczeciński i Głos Koszaliński. Uroczysta gala odbyła się w szczecińskiej Willi West Ende oraz w Redakcji Głosu Koszalińskiego w Koszalinie. Aby ułatwić wybór najpopularniejszego rolnika zaproponowano dwie kategorie: Rolnik Roku 2012 i Rolnik Roku agroturystyka. To jest zgodne z oczekiwaniami zgłaszających. Zachodniopomorska Izba Rolnicza pełniła funkcje patrona honorowego. Prezes ZIR Julian Sierpiński i wiceprezes Lech Bany wręczyli pamiątkowe statuetki. Uroczystość wręczenia nagród Szczecin Plebiscyt rozstrzygnięty przez Głos Szczeciński ROLNIK ROKU 2012 w kategorii Rolnik Roku 2012 I miejsce Bogdan Buchajczyk II miejsce Olgierd i Ewa Kustosz III Jan Olszański ROLNIK ROKU 2012 w kategorii Agroturystka I miejsce Monika Kuzynowska II miejsce Maria Szczeblewska III miejsce - Zbigniew Hańczuk Uroczystość wręczenia nagród Szczecin Plebiscyt rozstrzygnięty przez Głos Koszaliński ROLNIK ROKU 2012 w kategorii Rolnik Roku 2012 I miejsce - Przemysław Smagieł - Biesiekierz (gm. Biesiekierz) II miejsce - Ryszard Socha - Karnieszewice (gm. Sianów) III miejsce - Agnieszka Curyl Katholm - Trzebień (gm. Bobolice) Wyróżnienie - Tomasz Kelm - Mścice Uroczystość wręczenia nagród Koszalin Uroczystość wręczenia nagród Koszalin (gm Będzino) delegat Rady Powiatowej ZIR Koszalin ROLNIK ROKU 2012 w kategorii Agroturystka I miejsce - Krystyna i Andrzej Kuczyńscy - Strzeżenice (gm. Będzino) II miejsce - Justyna Jaworska-Balcerak - Chociwle (gm. Bobolice) III miejsce - Grażyna Kugiel - Łowicz Wałecki (gm. Mirosławiec) Uroczystość wręczenia nagród Koszalin 16 tel./fax izba@zir.pl

17 WYDARZENIA KONKURS BHP W ROLNICTWIE W dniu 20 listopada 2012 r. w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Benicach odbył się finał XVIII Edycji Konkursu BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY W ROLNICTWIE. Organizatorami Konkursu byli: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział Regionalny w Koszalinie; Okręgowy Inspektorat Pracy w Szczecinie; Dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Benicach. W tegorocznej Edycji Konkursu wzięło udział 11 szkół ponad gimnazjalnych z województwa zachodniopomorskiego, które kształcą na kierunkach o profilu rolniczym. Celem Konkursu jest popularyzowanie wśród młodzieży uczniów rolniczych szkół ponadgimnazjalnych wiedzy z zakresu prawa pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy, ubezpieczeń społecznych oraz udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej i ochrony zdrowia. Konkurs przebiegał w dwóch etapach: szkolnym i wojewódzkim. W etapie wojewódzkim Konkursu wzięło udział po dwóch uczestników z każdej szkoły, zgłoszonej do Konkursu. Etap wojewódzki Konkursu składał się z półfinału i finału. W półfinale uczestnicy Konkursu rozwiązywali test pisemny z poszczególnych bloków tematycznych. Wskazywali również nieprawidłowości w zapewnieniu bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze: ciągnika rolniczego; kosiarki rotacyjnej; ładowacza; opryskiwacza; stanowiska komputerowego. Do finału Konkursu zakwalifikowało się sześciu uczestników z największą liczbą punktów uzyskanych w półfinale. Uczestnicy finału odpowiadali na pytania przygotowane przez Komisję Konkursową, co pozwoliło wyłonić zwycięzcę: I miejsce zajął Dawid Panasz, uczeń z Zespołu Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Świdwinie; II miejsce zajęła Marta Walentynowicz, uczennica z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Benicach; III miejsce zajął Marcin Przydatek, uczeń z Zespołu Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Świdwinie; IV miejsce zajął Konrad Przybylski, uczeń z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Boninie; V miejsce zajął Krzysztof Rachwalski, uczeń z Zespołu Szkół w Białym Borze; VI miejsce zajął Adam Gurazda, uczeń z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Boninie. Wszyscy finaliści otrzymali nagrody rzeczowe, zaś pozostali uczestnicy Konkursu upominki, ufundowane przez organizatorów i współorganizatorów Konkursu. Fundatorami nagród w Konkursie byli: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział Regionalny w Koszalinie; Okręgowy Inspektorat Pracy w Szczecinie; Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie; Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Szczecinie; Zachodniopomorska Izba Rolnicza w Szczecinie; Starostwo Powiatowe w Kamieniu Pomorskim; Nadleśnictwo Rokita; Urząd Miasta i Gminy w Kamieniu Pomorskim. Ponadto organizację Konkursu wsparli: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Kamieniu Pomorskim; Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna Kretlewo Marceli Kwiecień; Gospodarstwo Rolne Ronica Ewa Skomorowska & Jonathan Hough. Materiał zebrała: Emilia Miszewska pracownik OR KRUS w Koszalinie listopad

18 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI Zachęcamy do studiowania Laureaci konkursu 18 tel./fax

19

20