HYBRYDOWE WYKRYWANIE NADUŻYĆ W SEKTORZE PUBLICZNYM EUROPEJSKIE DOŚWIADCZENIA

Transkrypt

1 HYBRYDOWE WYKRYWANIE NADUŻYĆ W SEKTORZE PUBLICZNYM EUROPEJSKIE DOŚWIADCZENIA

2

3

4 Rozwiązania CHARAKTERYSTYKA RODZAJE NADUŻYĆ Nadużycia i przestępstwa finansowe Sektory Bankowość Ubezpieczenia Służba zdrowia Administracja Telekom -unikacja Obszary Bankowość detaliczna i korporacyjna Inwestycje Ubezpieczenia Ubezpieczenia na życie Ubezpieczenia zdrowotne Świadcze nia zdrowotne Podatki Cła Pomoc społeczna Sprzedaż detaliczna FATCA Nadużycia kartowe Manipulacje na rynku Raportowanie transakcji Fałszowanie danych we wnioskach Wyłudzanie odszkodowań Nadużycia pacjentów Nadużycia świadczenio dawców Zaniżanie Karuzele VAT Cła Sprzedaż usług Pranie pieniędzy Wyłudzanie kredytów Fałszowanie danych we wnioskach Przejęcie konta Pranie pięniędzy Proces zakupów Informacje o podatnikach Zarządzanie ryzykiem Podatki od nieruchomości Transport Spekulacje Nadużycia w płatnościach Wykorzysta nie informacji niejawnych Nadużycia online Raje podatkowe Opieka społeczna Proces zakupów Nadużycia wewnętrzne Proces zakupów Windykacja Zamówienia publiczne

5 PODATKI LUKA PODATKOWA W VAT Luka podatkowa w UE mld euro (2011) 1 Luka podatkowa w Polsce - od 36,5 do 58,5 mld złotych (2012) 2 Źródło (1) CASE Study to quantify and analyse the VAT Gap in the EU-27 Member States (2) Straty skarbu państwa w VAT maj 2013 PwC, Instytut Badań Strukturalnych

6 PODATKI NADUŻYCIA W VAT Transakcje wewnątrzwspólnotowe: Karuzela VAT Niezgłoszenie nabycia towarów Fikcyjna dostawa towarów wewnątrz UE Przyczyny i cechy Duże korzyści w stosunku do kosztów i ewentualnych kar Niska wykrywalność Duża dynamika i kreatywność firm zaangażowanych w proceder nadużyć Częste zmiany obszarów działania Najbardziej narażone sektory gospodarki: handel metalami, sektor paliwowy, handel elektroniką, transport międzynarodowy

7 KARUZELA VAT Zagraniczna spółka NO VAT VAT Dystrybutor Znikający handlowiec Bufor Broker

8 PODATKI UNIKANIE, ZANIŻANIE PODATKÓW Szara strefa: 352 mld zł, 19,9% PKB (2013) według Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową 193 mld zł, 12,6 % PKB (2011) według GUS (inna metodologia) Elementy szarej strefy Działalność nielegalna (przemyt alkoholu, papierosów, paliw, handel narkotykami, prostytucja) Działalność ukryta zaniżanie obrotów w legalnie działających firmach Działalność nieformalna praca i usługi poza rejestracją Najbardziej narażone sektory gospodarki: handel, usługi turystyczne, budownictwo, przemysł Źródło Szara strefa w polskiej gospodarce, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2014

9 PODATKI UNIKANIE, ZANIŻANIE PODATKÓW Problemy: Niezgodne z prawdą deklaracje podatkowe Wyprowadzanie dochodów do zagranicznych spółek (offshore) Ukrywanie posiadanego majątku Ubieganie się o nieuprawnione zwroty podatkowe i pomoc publiczną Duża ilość deklaracji i wniosków o zwrot uniemożliwia ręczne wykrywanie nadużyć Brak integracji danych (dane o podatnikach, dane o majątku, dane o transakcjach, dane o windykacji, dane z opieki społecznej itd..) Problemy w udostępnianiu danych innym instytucjom

10 CŁO NADUŻYCIA W OBSZARZE CELNYM Przemyt: Nielegalny handel stanowi od 7% do 10 % światowej gospodarki (1) Straty polskiego budżetu wynikające z przemytu towarów akcyzowych wynoszą ok. 6 mld zł (2) Przyczyny i cechy Duże zyski i niskie ewentualne kary Trudność w wytypowaniu kontroli i niska wykrywalność Decyzje o kontroli muszą być podejmowane w czasie rzeczywistym Działalność zorganizowanych grup przestępczych Najbardziej narażone branże: tytoniowa, spirytusowa, paliwowa Źródło (1) World Economic Forum, New Models for Addressing Supply Chain and Transport Risk,, 2012 (2) Szara strefa w sektorze wyrobów akcyzowych Pracodawcy Rzeczpospolitej Polskiej 2011

11 OCHRONA ZDROWIA Problemy: Szacuje się, że straty w UE z tytułu nadużyć, korupcji i błędów w opiece zdrowotnej wynoszą 56 mld. EUR Niepoprawne i nieautoryzowane rozliczenia refundacji leków Wyłudzenia płatności za niewykonane usługi lub zawyżanie ich wartości Wyłudzanie odszkodowań Nieuprawnione korzystanie z usług medycznych Działalność zorganizowanych grup przestępczych Duża ilość pacjentów, recept, skierowań, innych dokumentów medycznych i finansowych utrudnia wykrywanie nadużyć i identyfikowanie powiązań pomiędzy podmiotami dokonującymi nadużyć

12 OPIEKA SPOŁECZNA Problemy: Pobieranie podwójnych świadczeń Pobieranie świadczeń w różnych krajach UE Nieuprawnione ubieganie się o świadczenia Podawanie nieprawdziwych danych we wnioskach o wsparcie Pobieranie zasiłków przez osoby pracujące w szarej strefie Działalność zorganizowanych grup przestępczych Brak wymiany informacji pomiędzy instytucjami zajmującymi się opieką społeczną i innymi instytucjami administracji

13 METODA HYBRYDOWA Wzrost złożoności procesów biznesowych inicjuje innowację w wykrywaniu nadużyć

14 NOWA RZECZYWISTOŚĆ Interoperacyjność Wprowadzenie, wskazanie istnienia nowych źródeł informacji Elektronizacja interakcji z obywatelem Systemy zintegrowane: ecło, P1, epodatki, CEIDG, Empatia Dają kompletny obraz obywatela w danej dziedzinie Systemy zintegrowane zmierzają do wymiany danych między sobą Przekazywanie dokumentów on-line

15 SAS FRAUD FRAMEWORK PODEJŚCIE HYBRYDOWE Text Mining Analityka predykcyjna Przeszukiwanie baz danych Detekcja anomalii Automatyczne reguły biznesowe Analityczny silnik decyzyjny Social Network Analysis

16 SAS FRAUD FRAMEWORK ZAAWANSOWANA ANALITYKA Podejście hybrydowe do wykrywania nadużyć Dane Zastosowanie dla znanych modeli Zastosowanie dla nieznanych modeli Zastosowanie dla złożonych modeli Zastosowanie dla modeli asocjacyjnych Dostawcy Użytkownicy Reguły biznesowe Detekcja anomalii Analityka predykcyjna Social Network Analysis Składniki majątku Udostępniane dane Wykryte nadużycia Refundacje Finansowe Dane zewnętrzne Reguły do wykrywania podejrzanych refundacji Przykłady: Wprowadzanie kodów innych usług niż wykonane Wartość opłaty za usługę przekracza próg Ilość lub kwota wniosków przekracza możliwości realizacyjne Wykrywanie indywidulanych i zbiorczych nieprawidłowości na tle grup Przykłady: Współczynniki wartość/ procedura przekracza normę Liczba procedur przekracza normę Liczba pacjentów z danego obszaru przekracza normę Ocena przypadków na bazie znanych nadużyć Przykłady: Zmiana kodów podobnych usług jak u dostawców u których wykryto takie nadużycia Przewidywane diagnozy nie zgadzają się ze stanem faktycznym Tempo wzrostu dostawcy i liczby wykonanych usług Odkrywanie wiedzy poprzez asocjacyjną analizę związku Przykłady: Powiązania dostawcy z dostawcami, osobami dokonującymi nadużyć Powiązania użytkowników z podejrzanymi zrachowaniami Podejrzana współpraca powiązanych dostawców Podejście hybrydowe Proaktywne stosowanie wszystkich 4 metod w odniesieniu do osób, dostawców, zakładów i sieci powiązań

17 Zmienna 1 Zmienna 2 Zmienna 3 Zmienna 4 Zmienna 5 Zmienna 6 Filtrowanie SAS FRAUD FRAMEWORK WYKRYWANIE PRZYPADKÓW NADUŻYĆ Zmienne predykcyjne Zestaw atrybutów, które reprezentują cechy i zachowanie podatników: nieskładanie deklaracji, niepłacenie podatków, nieuzasadnione zwroty rodzaj podatku, adres, rodzaj działalności, osoby reprezentujące kwoty zwrotów, terminy składania deklaracji Transakcje podatników Transakcje podatników Alarm z niskim poziomem ryzyka Alarm ze średnim poziomem ryzyka Możliwy alarm Alarm z wysokim poziomem ryzyka Transakcje podatników

18 SAS FRAUD FRAMEWORK KOMPLETNA INFORMACJA Kluczowe dane dostępne w jednym miejscu Dane do prowadzenia dochodzenia Przyczyny dla których zgłoszony został alarm

19 TAX ANALYTICS LEPIEJ POZNAĆ PRZYCZYNĘ NIŻ SAM WYNIK SCORINGOWY Ryzyko wystąpienia zaniżenia podatku 65% Ryzyko wstąpienia zaniżenia podatku Dane o dochodzie niespójne z kodem pocztowym nieruchomości Dochód nie wzrasta zgodnie z inflacją Księgi wieczyste wskazują 4 nieruchomości Przychód z wynajmu nie jest deklarowany Osoba reprezentująca jest powiązana z innymi osobami zaniżającymi podatki

20 SAS FRAUD FRAMEWORK PROCES OPERACYJNY Zdarzenie Scoring Nowych zdarzeń Scoring Alerty i zarządzanie zdarzeniami Szczegółowy wgląd w zdarzenia Decyzje Działania Raportowanie Rozproszone i nieustrukturyzowane dane źródłowe Czyszczenie i integracja danych Reguły biznesowe Detekcja anomalii Analityka predykcyjna Social network analytics

21 SAS FRAUD FRAMEWORK KARUZELA VAT: TYPOWE ZACHOWANIA Transakcje Pierwsza międzynarodowa transakcja firmy Zwrot VAT dotyczy tylko obszarów wysokiego ryzyka Przedsiębiorstwo Nowa firma Firma niedawno zmieniła profil działalności Firma zmieniła zarząd/ właściciela Osoby z zarządu są podejrzewane o nadużycia Osoby reprezentujące firmę nie mają historii Sieć powiązań Sieć powiązań zawiera 5 firm znikających Sieć powiązań zawiera 3 monitorowanych dystrybutorów Sieć zawiera 2 podejrzane firmy bufory

22 SAS FRAUD FRAMEWORK ZAAWANSOWANA ANALITYKA DLA WIELU ZASTOSOWAŃ Źródła danych Podatki bezpośrednie VAT Rozwiązanie wspierające szeroką gamę zastosowań biznesowych Analityczny silnik decyzyjny Zaniżane Ubezpieczenia Społeczne Wykrywanie i zarządzanie nadużyciami Karuzela VAT Podatki od nieruchomości Wyprowadzanie zysków Raje podatkowe Szara strefa Opieka społeczna Cła Optymalizacja Inne dochody Dane zewnętrzne Repozytorium analityczne Odzyskiwanie zaległości Zarządzanie ryzykiem Kontakt z podatnikami Opinia Podatników Alokacja pracowników Efektywność kontroli

23 EUROPEJSKIE DOŚWIADCZENIA I NIE TYLKO

24 REFERENCJE BELGIA FOD Finance Belgium (Podatki) Karuzele VAT Zaległości podatkowe przewidywanie bankructwa Kontrole Nadużycia w deklaracjach celnych Oszustwa przy podatku od sprzedaży nieruchomości FPS Social Security nadużycia w obszarze pomocy społecznej Wdrożenie Fraud Framework i zastosowanie hybrydowego podejścia z wykorzystaniem analizy sieci powiązań Wykrycie wielu sieci przestępczych - karuzel VAT, Redukcja strat w płatności podatku VAT o 98 % (w 2002r straty - 1,1 mld EUR, a w 2013r. straty 18,5 mln EUR)

25 REFERENCJE WIELKA BRYTANIA HMRC jest klientem SAS od 1982 Podatki bezpośrednie Podatki pośrednie (VAT, cło, akcyza) Opieka społeczna Windykacja i egzekucja SAS Fraud Framework wykorzystywany jest w ramach systemu Connect Connect integruje dane z 26 systemów wewnętrznych i zewnętrznych Usprawnienie i zapewnienie precyzyjnego działania analityki oraz ograniczenie liczby fałszywych alarmów Straty w wyniku nadużyć ok. 30 mld. funtów rocznie, z czego luka w podatku VAT wynosi ok. 10 mld. funtów. HMRC szacuje, że dzięki działaniom mającym na celu zmniejszenie luki podatkowej uda się uzyskać 7 mld. funtów dodatkowych podatków.

26 REFERENCJE IRLANDIA Irish Tax and Customs SAS Framework for Tax Modelowanie procesów, zarządzanie danymi Analizy predykcyjne, detekcja anomalii Segmentacja Real time scoring Schematy wykrywania nadużyć Sieci powiązań IRS wykorzystuje SAS Fraud Framework w procesie zwrotu podatków dla obywateli i przedsiębiorstw Wykrywanie nadużyć przy wnioskach o świadczenia społeczne Szybsze wykrywanie większości nadużyć dzięki wykorzystywaniu wielu metod analitycznych

27 REFERENCJE ESTONIA Estonian Tax and Custom Board Do wykrywania nadużyć zbudowane zostały dedykowane modele Wykrywanie nadużyć: Karuzle VAT Unikanie opodatkowania Szara strefa Dzięki narzędziom SAS wykrywane są nadużycia w % wytypowanych przypadków wzrost efektywności działania służb Użycie oprogramowania SAS pozwolił na analizę 5 razy większej ilości danych większe możliwości wskazania potencjalnych nadużyć

28 REFERENCJE HOLANDIA Problemem był brak integracji danych i podejmowanie decyzji na podstawie niepełnych danych mała efektywność działania administracji i błędne typowanie kontroli Wprowadzono jednolite standardy gromadzenia i wymiany danych w prowincjach i na szczeblu krajowym Analiza większej ilości danych (również z systemów zewnętrznych) Szybsza identyfikacja nadużyć na podstawie pozornie niepowiązanych wydarzeń i ukrytych relacji Ograniczenie liczby fałszywych alarmów

29 I WIĘCEJ Administracje podatkowe wykorzystują narzędzia SAS do różnorodnych zadań Austria Austrian Federal Ministry of Finance Dania Danish Ministry of Taxation Finlandia The Finnish Tax Administration Francja Direction Nationale des Enquêtes Fiscales Hiszpania - Spanish Tax Agency AEAT Niemcy Bundes für Finanzen Szwecja - Skatteverket USA Internal Revenue Service Węgry National Tax and Customs Administration Wielka Brytania HM Revenue & Customs

30 PODSUMOWANIE

31 PODSUMOWANIE Przenaszalność doświadczeń Dopiero holistyczne spojrzenie daje możliwość pełnego wykrywania Przykład: adresy IP, adresy pocztowe, numery telefonów, czas składania deklaracji, dla wykrywania karuzel Przykład: informacje o nieruchomościach, majątku, przychody z wynajmu, dochody na tle podobnych grup społecznych dla wykrywania zaniżania opodatkowania Przykład: skrzyżowanie informacji o pobycie w szpitalu wraz z realizacją recept

32 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ MARCIN PIOTROWSKI, ACCOUNT EXECUTIVE