WINDYKACJA. 28 września 4 października 2012 r.

Transkrypt

1 20 28 września 4 października 2012 r. WINDYKACJA PORTRET POLSKIEGO DŁUŻNIKA Spoglądając w przeszłość i analizując przebieg ostatnich 10 lat w branży windykacyjnej pod kątem profilu dłużnika, pozornie możnaby stwierdzić, że rewolucja nie nastąpiła. Zajmujemy się dzisiaj sprawami na różnym etapie przeterminowania także tymi sprzed blisko 10 lat. Marcin Gąszczak Kim był wówczas i jest obecnie dłużnik? Osobą fizyczną lub przedsiębiorstwem zalegającym z regulowaniem zobowiązań wobec wierzycieli. Rodzaj jego zadłużenia jest wciąż ten sam. Konsumenci nie płacili i nie płacą rachunków, rat kredytowych, mandatów, regulaminowych kar. Przedsiębiorstwa nie regulują należności za usługi i towary, zalegają ze spłatami rat kredytowych i leasingowych. Wysokość zobowiązań przeciętnego dłużnika rośnie. Jednak, kiedy przyjrzymy się zachowaniu dłużnika nie tylko wobec firm windykacyjnych prowadzących przedsądowe działania polubowne, lecz także jego podejściu do wyroków sądu i działań komornika, zauważymy ogromną zmianę. Edukacja nie poszła w las Dłużnik się wyedukował tak najkrócej mogę określić swoje spostrzeżenia na podstawie 13-letniego doświadczenia w branży. Dzisiaj dłużnicy posiadają ogromną świadomość prawną. Powodem takiej sytuacji jest znaczący wpływ mediów, głównie internetu. W ciągu minionej dekady zwiększyła się jego dostępność, bez najmniejszego problemu można odnaleźć informacje oraz porady o tym, jak uniknąć spłaty zobowiązania. Z większą znajomością prawa przez dłużników wiąże się coraz powszechniejsze korzystanie z usług radców prawnych. Wzrasta liczba firm nie tylko największych korporacji, jak dziesięć lat temu posiadających własny dział prawny lub współpracujących z kancelariami. Windykatorzy nie rozmawiają jak kiedyś bezpośrednio z dłużnikiem, ale porozumiewają się z nim za pośrednictwem jego prawnika. Już nie tak łatwo odzyskać dług Wiedza dłużnika wpłynęła znacząco na jego ogólną postawę. Dzięki niej doskonale wie, jakie zastosować triki, by przedłużyć cały proces windykacyjny i uchylać się przed spłatą zobowiązania. Spryt, wiedza i poczucie bezkarności prowadzą do wykorzystywania luk prawnych tak, by podważać bezsporność wierzytelności i jak najdłużej odmawiać uregulowania długu. 10 lat temu, a nawet wcześniej pod koniec lat 90., kiedy wchodziliśmy na rynek wierzytelności dotarcie do dłużnika, rozmowa z nim, a także nakłonienie do uregulowania zobowiązania było o wiele łatwiejsze. Dłużnicy nie podważali bezsporności zobowiązania, chętniej i szybciej regulowali swoje długi, mieli większe poczucie odpowiedzialności za zaciągnięte zobowiązania. Dzisiaj sytuacja jest zupełnie inna. Należy jednak pamiętać, że w przypadku bezspornych wierzytelności, którymi się zajmujemy, obecne zachowanie może jedynie przeciągać sprawę w czasie. Nie uchroni ono dłużnika przed koniecznością uregulowania długu. Autor jest prezesem zarządu SAF S.A.

2 Różne kraje, odmienne regulacje Jesteśmy ekspertem na rynku windykacji międzynarodowej ;rq Loga ry_jyfa[rfa cgfljy`]f[a kh ĤfaYbħ kaľ r hôylfgģ[ayea7 ;`[]kr kye Ģ[a_YĂ \ômĩfac o fy fa]rfyfqe jqfcm7 Fa] rfykr kh][qúca dgcydfq[` hjr]hak o a moyjmfcgoył cmdlmjgoq[`7 Euler Hermes odzyskuje należności na całym świecie. Posiadamy specjalistyczną wiedzę na temat międzynarodowego prawa handlowego. Możemy odzyskać Twoje pieniądze na drodze polubownej lub sądowej, zapewniając kompleksową obsługę prawną. Przy polubownym rozwiązaniu sporu, płacisz prowizję tylko od odzyskanej kwoty. Pracujemy dla Ciebie dokładnie tam, gdzie tego potrzebujesz. Oaf\qcY[bY 9fYdarq FYd]ĩfgĢ[a JYhgjlq Cj]\qlgo] MZ]rha][r]fa] FYd]ĩfgĢ[a

3 22 28 września 4 października 2012 r. WINDYKACJA Im gorzej, tym lepiej Mimo, a może właśnie dzięki, spowolnieniu gospodarczemu i coraz większym problemom polskich przedsiębiorstw branża windykacyjna znajduje się w fazie szybkiego rozwoju. W ciągu najbliższych lat suma należności przekazywanych do windykacji przekroczy 20 mld zł rocznie, a firmy windykacyjne będą otrzymywać coraz więcej zleceń. Piotr Kaźmierczak Symptomy spowolnienia gospodarczego w naszym kraju stały się szczególnie widoczne po zakończeniu Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej. Od połowy 2012 r. można zaobserwować znaczny spadek liczby nowych inwestycji, co w połączeniu ze stałym wzrostem cen materiałów i produktów oraz problemami z zatorami płatniczymi i nieuczciwymi kontrahentami przekłada się na gorszą kondycję polskich przedsiębiorstw. Sytuację najlepiej odzwierciedla liczba upadłości ogłoszonych w okresie styczeń sierpień W porównaniu z tym samym okresem roku 2011, liczba ta wzrosła aż o 116 upadłości, co przekłada się na wzrost o 23 proc. Tylko w lipcu sytuacja była minimalnie lepsza niż rok wcześniej. Rafał Ptak Przy dochodzeniu wierzytelności tradycyjnie powszechnym sposobem egzekwowania należności jest pisemne wezwanie do zapłaty. Aby zwiększyć efektywność postępowania, dokumentacja pisemna wspomagana jest przez telefoniczne przypominanie. Te formy dochodzenia wierzytelności w dalszym ciągu są bardzo popularne i skuteczne. Jednak, aby zoptymalizować swoje działania, firmy windykacyjne muszą poszukiwać innych rozwiązań. Impuls dla branży windykacyjnej W ciągu najbliższych miesięcy fala upadłości będzie cały czas wzrastać, a polskie przedsiębiorstwa mocniej niż dotychczas odczują skutki kryzysu gospodarczego. W efekcie zjawisko spowolnienia gospodarczego będzie nadal postępowało. Problemy dotykające polskich przedsiębiorców mają charakter powszechny dotyczą zarówno małych, jak i dużych firm reprezentujących różne branże. Pogarszająca się sytuacja gospodarcza nie wpływa jednak negatywnie na rynek usług windykacyjnych, wręcz przeciwnie jest czynnikiem stymulującym a branża windykacyjna w Polsce znajduje się obecnie w fazie bardzo dynamicznego rozwoju. Według prognoz, do końca 2012 r. rynek usług windykacyjnych będzie się rozwijał w tempie proc. w stosunku do roku ubiegłego, a łączna suma należności, które zostaną przekazane firmom windykacyjnym Następnym tradycyjnym i potrzebnym elementem windykacji są bezpośrednie kontakty z dłużnikiem. Mają one na celu wywarcie większej presji na dłużniku, ustalenie jego sytuacji finansowej oraz zmotywowanie go do spłaty zaległości finansowych. W przypadku bezpośrednich spotkań z dłużnikiem warto takie rozmowy rejestrować, aby w przyszłości uniknąć nieporozumień. Informacja na wagę złota Bardzo ważnym czynnikiem w procesie windykacji jest informacja. Dlatego windykatorzy - niezależnie od negocjacji z dłużnikiem poszukują jego majątku. W grę wchodzą nieruchomości lub samochody, będące własnością dłużnika. Niekiedy zdarzają się dzieła sztuki, ale są to przypadki odosobnione. Istotna jest także znajomość rachunków bankowych dłużnika. Można je zdobyć, niekiedy w prosty sposób, pytając osoby bliskie o banki, przekroczy 18 mld zł. Z raportu przedstawionego przez Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową wynika, że wartość polskiego rynku windykacji w 2014 r. przekroczy 22 mld zł. Potencjał branży wciąż jest bardzo duży i w ciągu najbliższych lat należy się spodziewać wzrostu znaczenia usług windykacyjnych w sektorze finansowym. Prognozowany przez specjalistów rozwój sektora kredytów i usług bankowych również będzie miał wpływ na rozwój rynku windykacji w Polsce. Wygrywają najwięksi Spośród czynników, wpływających na rozwój branży, należy wskazać przede wszystkim wzrost wartości kredytów udzielanych przez banki, co równocześnie powoduje wzrost liczby tzw. zagrożonych kredytów. Banki coraz częściej decydują się na sprzedaż swoich portfeli wierzytelności, co wpływa na rozwój segmentu windykacji długów korporacyjnych. Istotny jest również Dane z raportu dotyczącego upadłości polskich przedsiębiorstw, opublikowanego przez Euler Hermes Liczba opublikowanych należności w ciągu 8 miesięcy 2012r Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień wzrost świadomości przedsiębiorców, którzy coraz częściej dostrzegają zalety płynące ze współpracy z firmą windykacyjną oraz wykazują skłonność do korzystania z outsourcingu w obszarze wierzytelności. Wśród firm windykacyjnych, działających na polskim rynku, można zaobserwować tendencję do wzmacniania się dużych graczy i jednoczesnej marginalizacji niewielkich firm świadczących takie usługi. Klienci chętniej powierzają zarządzanie wierzytelnościami firmom, które legitymują się przede wszystkim doświadczeniem i skutecznością. Nie bez znaczenia pozostają również referencje od klientów, przynależność do branżowych stowarzyszeń i organizacji oraz współpraca z zagranicznymi firmami windykacyjnymi. Coraz częściej występuje specjalizacja pod kątem odzyskiwania należności w poszczególnych branżach (np. budowlanej, transportowej czy obuwniczej). Możemy również zaobserwować wyraźną polaryzację Nowoczesne sposoby windykacji Telefony, wiadomości SMS, pisemne wezwania do zapłaty i pisma procesowe to tylko niektóre techniki nacisku na dłużników, które stosuje się w celu odzyskania wierzytelności jakie odwiedzał dłużnik lub za pośrednictwem ZUS w drodze egzekucji komorniczej. W przypadku przedsiębiorców przydać się może wiadomość na temat tzw. trzeciodłużników to jest osób, które są dłużnikami naszego dłużnika (np. z tytułu wykonanych prac remontowych). Informacje te mogą mieć niebagatelne znaczenie w przypadku egzekwowania należności, gdyż wierzyciel, przy pomocy komornika, może zająć skutecznie wierzytelność. W takim przypadku dłużnik zapłaci bezpośrednio do komornika z pominięciem dłużnika. Zdarza się, że dłużnik ma wielu wierzycieli, a jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie wszystkich. Koniecznym jest wtedy szybkie prowadzenie windykacji, aby nie zostać wierzycielem bez możliwości zaspokojenia się. Wskazanie w trakcie egzekucji składników majątków nieznanych innym wierzycielom lub komornikom może pozwolić na zrealizowanie celu, jakim jest odzyskanie należności. Na drodze sądowej W przypadku braku możliwości odzyskania wierzytelności w drodze polubownej konieczne może być skorzystanie z drogi sądowej. Znając jeden ze składników majątku dłużnika, można w pozwie wystąpić z wnioskiem o zabezpieczenie majątku. Zabezpieczenie, jak wiadomo, chroni przed tym, aby konkretny składnik majątku dłużnika nie zniknął w przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Zatem przykładowo, można zabezpieczyć nieruchomość poprzez ustanowienie na niej hipoteki przymusowej czy ustanowienie sądowego zakazu zbywania nieruchomości. W przypadku zabezpieczenia pieniędzy zgromadzonych na rachunku bankowym dokonuje się go poprzez złożenie obszarów obsługi z uwagi na specyfikę dłużnika. Sektor B2C (relacje pomiędzy przedsiębiorstwem a konsumentem) cechuje masowa obsługa dużej liczby zleceń, natomiast działania w sektorze B2B (relacje pomiędzy dwoma przedsiębiorstwami) są bardziej zindywidualizowane. Dwa modele zarabiania Windykacja na zlecenie tzw. inkaso nadal pozostanie usługą najczęściej świadczoną przez firmy windykacyjne, jednak bardzo dynamicznie będzie się rozwijał inny segment rynku windykacja pakietów nabytych. Aby dokonać zakupu takich pakietów, firmy windykacyjne będą musiały zadbać o odpowiednie zaplecze finansowe. Część z nich już teraz decyduje się na emisję akcji bądź obligacji, które stanowią dodatkowe źródło dochodu. Brak odpowiedniego kapitału jest największą barierą wstrzymującą rozwój firm windykacyjnych. Uniemożliwia wdrażanie ich w depozycie sądowym do czasu rozstrzygnięcia procesu. Jednak to, czy sąd wyda postanowienie o zabezpieczeniu, uzależnione jest od dobrego umotywowania wniosku o zabezpieczenie, a ponadto od postanowienia sądu. Jeżeli sąd nie wyda korzystnego dla wierzyciela postanowienia o zabezpieczeniu, to i tak wierzyciel może być zadowolony. Wynika to z faktu, że wniosek o zabezpieczenie winien być rozstrzygnięty w terminie 7 dni. Jeżeli sąd rozpatruje wniosek o zabezpieczenie, to również z reguły rozpatruje sprawę i może wydać żądany przez wierzyciela nakaz zapłaty. W konsekwencji wierzyciel, nawet jeżeli nie uzyska postanowienia o zabezpieczeniu i tak może mieć nakaz zapłaty wydany przez sąd w terminie 7 dni wraz z wnioskiem o zabezpieczenie. Bez wniosku o zabezpieczenie prawdopodobne jest, że taki pozew byłby rozpatrywany od 1 do 3 miesięcy. nowoczesnych systemów teleinformatycznych i komunikacyjnych czyli narzędzi niezbędnych do sprawnego i skutecznego świadczenia usług windykacyjnych. Zmianom ulega również sposób budowania relacji i kontaktów na linii firma windykacyjna dłużnik. Z roku na rok wzrasta moralność płatnicza dłużników, którzy coraz częściej mają świadomość położenia w jakim się znaleźli i zamiast uchylać się od ciążącej na nich odpowiedzialności, wykazują dobrą wolę i chcą spłacić swój dług. Wymusza to na windykatorach zmianę postępowania. Dłużnik nie jest traktowany jako wróg, z którym należy rozmawiać stanowczo i grozić mu prawnymi bądź finansowymi konsekwencjami. Obecnie jest traktowany jako partner, a celem rozmów jest ustalenie sposobu spłaty należności, która będzie optymalna dla obydwu stron. Autor jest dyrektorem ds. rozwoju EULEO Wierzytelności Udostępnienie danych Egzekucja z nieruchomości lub innych wartościowych składników majątkowych dłużnika stanowi ostateczność. Najważniejszym i najszybszym sposobem odzyskania należności jest ciągłe naprzykrzanie się dłużnikowi ze spłatą długu i w ten sposób wpłynięcie na niego, aby dobrowolnie go zapłacił. Temu rozwiązaniu mogą służyć np. wiadomości SMS z przypomnieniem o zapłacie raty długu. Bardzo dobrym narzędziem monitowania dłużników jest publiczne udostępnianie ich danych. Oczywiście winno się to odbywać zgodnie z prawem. W praktyce na tej płaszczyźnie rozróżnia się biura informacji gospodarczej, które prowadzą rejestry dłużników oraz listy wierzytelności wystawiane na sprzedaż przez firmy windykacyjne Autor jest radcą prawnym, pełnomocnikiem AIF Kancelaria sp. z o.o.

4 WINDYKACJA 28 września 4 października 2012 r. 23 SŁOWNIK 0 Cesja wierzytelności umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy wierzycielem a osobą trzecią. Umowa ta uprawnia do żądania od dłużnika spełnienia świadczeń, które uprzednio przysługiwały dotychczasowemu wierzycielowi. Najnowsze metody wpływu na dłużników 0 Dłużnik osoba zobowiązana do spełnienia świadczenia na rzecz wierzyciela na podstawie łączącego je stosunku zobowiązania. 0 Egzekucja sądowa postępowanie prowadzone w sprawach cywilnych w celu zaspokojenia roszczeń wierzyciela. Egzekucja sądowa wszczynana jest na wniosek wierzyciela lub z urzędu. 0 Hipoteka sposób zabezpieczenia wierzytelności poprzez spisanie w ramach aktu notarialnego do księgi wieczystej prawa do nieruchomości dłużnika, gdy ten nie wywiąże się ze zobowiązań co do wierzyciela. 0 Komornik pracownik państwowy powołany do pełnienia czynności egzekucyjnych oraz innych czynności wskazanych w ustawach. 0 Konsolidacja długu połączenie kilku zadłużeń w jedną pożyczkę u tego samego wierzyciela. Konsolidacja wydłuża zwykle czas spłaty oraz zmniejsza koszty obsługi. 0 Konwersacja długu dobrowolna zmiana formy spłaty długu, stopy procentowej, waluty, terminu czy warunków pożyczki. Często konsolidacja długu polega na zastąpieniu istniejącej pożyczki przez nową. 0 Polecenie zapłaty bezpośrednia forma rozliczeń bankowych, którą reguluje ustawa oraz porozumienie międzybankowe. Rozliczenie w formie polecenia zapłaty wymaga od wierzyciela i dłużnika posiadania kont w bankach, które między sobą zawarły porozumienie. 0 Pułapka zadłużenia określenie sytuacji podmiotu gospodarczego, który utracił zdolność spłacenia w terminie zadłużenia względem wierzycieli. Z pułapki zadłużenia można wyjść jeśli wierzyciel umorzy część długu oraz przeprowadzi restrukturyzacje pozostałej części do spłacenia. 0 Roszczenia petytoryjne sposób ochrony własności poprzez zastosowanie systemu roszczeń jakie przysługują właścicielowi w przypadku naruszenia praw jakie go chronią. Ochrona ta odbywa się dzięki roszczeniom windykacyjnym i negatoryjnym. 0 Roszczenia posesoryjne podstawowa, sądowa ochrona posiadania, którą zapewnia Kodeks cywilny. W przypadku naruszenia posiadania przysługuje roszczenie o zaniechanie naruszeń lub roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego. 0 Solidarność dłużników sytuacja, w której dłużnik posiadający zobowiązania względem kilku wierzycieli może spełnić całe świadczenie do rąk jednego z nich przez co całe zobowiązanie względem pozostałych wierzycieli wygasa. 0 Wierzyciel osoba, która może żądać spełnienia świadczeń od osoby, z którą łączy ją stosunek zobowiązaniowy. 0 Windykacja inaczej dochodzenie roszczeń za pomocą środków w obowiązujących przepisach prawnych. Wyróżnić można: windykację polubowną, windykację sądową, windykację komorniczą i po komorniczą przez windykację karną. 0 Zastaw ruchomość przekazana wierzycielowi w celu zabezpieczania zwrotu długu. Zastaw obok hipoteki jest najczęściej stosowanym zabezpieczeniem spłaty kredytu w charakterze rzeczowym stosowanym w bankowej praktyce. Jednak w przeciwieństwie do hipoteki zastaw można ustawić tylko na rzeczach ruchomych lub prawach zbywalnych. Współczesny windykator to wykwalifikowany psycholog, prawnik i negocjator, który pomaga dłużnikowi rozwiązać jego problemy z płynnością finansową, dbając jednocześnie o interesy swojego klienta. Mimo że do dyspozycji jest całe spektrum współczesnych narzędzi, mechanizmy windykacji pozostają niezmienne polegają na stałym kontakcie z dłużnikiem i motywowaniu go do spłaty. Szymon Supera Windykacja (łac. vindicatio) dosłownie oznacza dochodzenie roszczeń, obronę konieczną, a nawet zemstę. Od czasów Cesarstwa Rzymskiego funkcjonowała instytucja prawna rei vindicatio, której zadaniem było dążenie do odzyskania rzeczy znajdującej się w posiadaniu osoby nieuprawnionej. Nowoczesna windykacja zdecydowanie różni się od tej, która cały czas jeszcze tkwi w świadomości społeczeństwa i kojarzy się z czarnym samochodem oraz jego barczystymi pasażerami. Te atrybuty i środki nacisku dawno odeszły do lamusa. Teraz windykator to wykwalifikowany psycholog, prawnik i negocjator, który pomaga dłużnikowi rozwiązać jego problemy z płynnością finansową, dbając jednocześnie o interesy swojego klienta. Nowoczesna windykacja nie polega na zmuszaniu kontrahenta do spłaty długu, lecz zmiany jego nastawienia, w taki sposób, aby to on z własnej woli spłacił swoje zobowiązania i poczuł, że się zrehabilitował. Oczywiście nie dotyczy to uporczywych dłużników i oszustów. Ściągnięcie należności od dłużnika nie jest prostą sprawą, o czym przekonał się nie jeden wierzyciel, dlatego po wyczerpaniu wszystkich znanych sobie metod i środków, kierują się oni w stronę profesjonalnej windykacji. Dzisiejsze rozwiązania technologiczne pozwalają firmom windykacyjnym w skuteczny sposób dotrzeć do dłużnika i wywrzeć na niego nacisk lub postawić go w niekomfortowej sytuacji. Łowy w sieci i w realu Windykatorzy z profesjonalnych firm windykacyjnych wykonują dziennie setki rozmów telefonicznych, wysyłają wezwania do zapłaty oraz różnego rodzaju monity, ale to stare, dobrze znane dłużnikom metody. W dzisiejszych czasach wypierają je skuteczniejsze formy dotarcia do dłużnika. Windykatorzy przeszukują codziennie portale społecznościowe, by zlokalizować dłużników fotografujących się na tle swoich majątków, które później komornik będzie mógł zająć. Wysyłają do dłużników wiadomości , widomości SMS tekstowe i głosowe, odbywają wizyty terenowe, umieszczają dłużników na internetowych giełdach wierzytelności. W dzisiejszych czasach coraz trudniej jest dłużnikom ukryć się przed profesjonalnym windykatorem, który wykorzystuje całe spektrum nowych technologii. SMS-y tekstowe i głosowe Od pewnego czasu wśród firm windykacyjnych bardzo cennym wsparciem procesu windykacji stało się wysyłanie wiadomości głosowych oraz tekstowych. Jest to bardzo wpływowa i skuteczna metoda, która jest dodatkowo bardziej uciążliwa psychicznie dla dłużnika, niż rozmowa telefoniczna. Zaletą SMS- -ów głosowych jest to, że można je wysyłać również na telefony stacjonarne: po połączeniu nagrana wiadomość jest odtwarzana dłużnikowi, a po jej zakończeniu dłużnik ma możliwość automatycznego połączenia z firmą windykacyjną w celu ustalenia spłaty zadłużenia. Po ustaleniu harmonogramu spłat, dłużnikowi ustawia się cyklicznego SMS- -a z przypomnieniem o zbliżającej się dacie spłaty raty. SMS tekstowy to znakomity środek przekazu, który ma prostą formę i daję prawie 100 proc. pewność dotarcia i odczytania przez dłużnika, w przeciwieństwie do rozmowy telefonicznej, której dłużnicy często unikają. Wiadomości tekstowe służą do poinformowania dłużnika o posiadanym zadłużeniu, terminach zapłaty czy wysokości rat. Ogromną zaletą jest możliwość wysyłania spersonalizowanych wiadomości o konkretnej treści i ustalonej porze dnia, do wybranych osób, dzięki połączeniu z systemem informatycznym firmy. SMS-y wysyłane są przynajmniej trzy razy w tygodniu tak, aby były uciążliwe dla dłużnika, a jednocześnie nie przekraczały granic prawa i nie były potraktowane jako stalking. Giełdy wierzytelności Inna formą nacisku na dłużnika są internetowe giełdy wierzytelności. W internecie funkcjonuje kilkadziesiąt takich giełd. Dochodzenie swoich należności na drodze sądowej jest drogie i pochłania mnóstwo czasu, jednak dzięki wystawieniu długu na internetowej giełdzie wierzytelności wszyscy użytkownicy internetu mogą dowiedzieć się o nierzetelnym kontrahencie. Dzięki takiej formie antyreklamy dłużnik będzie miał spore problemy z pozyskaniem nowych kontrahentów, a jego reputacja wśród własnych klientów i dostawców mocno ucierpi. Jednocześnie dług wystawiony na giełdzie może być sprzedany w każdej chwili. Dla dłużnika dużym dyskomfortem jest to, że nie będzie on wiedział, kto będzie jego nowym wierzycielem, a dodatkowo jego dług może ulec potrąceniu. Biura Informacji Gospodarczej Niezwykle ważnym narzędziem wspierającym procesy windykacyjne są Biura Informacji Gospodarczej. Podmioty te przyjmują, przechowują i udostępnią informacje gospodarcze o przeterminowanym zadłużeniu osób i firm. W Polsce działają obecnie trzy tego typu podmioty. Wierzyciele w procesie windykacji informują swoich dłużników o konsekwencjach niespłacenia swoich zobowiązań poprzez wpis do rejestru prowadzonego przez BIG. Świadomość tych konsekwencji w wielu przypadkach zwiększa skłonność dłużników do polubownego zakończenia sprawy nie chcą oni mieć problemów w tak błahych sprawach, jak podpisanie umowy abonamentowej na telefon komórkowy czy otrzymanie z banku karty kredytowej. Wpis do rejestru BIG skutecznie ogranicza takie czynności. Rola i znaczenie tego typu rejestrów z roku na rok zdecydowanie rośnie. Coraz więcej informacji jest przekazywana do BIG. Jednak, aby wszystko zadziałało, równolegle musi wzrastać również świadomość uczestników obrotu gospodarczego o potrzebie przekazywania dłużników do BIG. Na koniec, tuż przed wszczęciem procesu, profesjonalny windykator wykonuje działania w terenie, które pozwalają prowadzić negocjacje z dłużnikiem z innego poziomu, a jednocześnie mogą pomóc w oznaczeniu jego majątku, co będzie przydatne w procesie, a następnie w egzekucji. Mechanizmy windykacji pozostają niezmienne. Polegają one cały czas na kontakcie z dłużnikiem, poinformowaniu go o konieczności spłaty długu oraz konsekwencjach, które wiążą się z brakiem płatności w określonym terminie. Autor jest dyrektorem biura marketingu i PR kancelarii prawnej Inkaso WEC S.A.

5 24 28 września 4 października 2012 r. WINDYKACJA Inaczej niż się wszystkim wydaje Spowolnienie gospodarcze dla windykacji B2B, w przeciwieństwie do windykacji B2C, nie oznacza czasu żniw. Oznacza natomiast czas trudnego klienta i trudnego dłużnika. Sam okres spowalniania gospodarki to dobry czas dla usług windykacyjnych. Jednakże moment, w którym gospodarka osiągnie dołek, może być także w tej branży czasem trudnym. Łukasz Fil Z naszych obserwacji wynika, że spowalnianie rozpędzonej gospodarki to moment, w którym problemy z dłużnikami zaczynają mieć firmy, które do tej pory z tą kwestią się nie spotkały. Do nowej sytuacji nie są przygotowane, dzięki temu są potencjalnie dobrymi klientami mogą mieć sprawy łatwe, z którymi sobie jednak nie radzą. Z drugiej strony w tarapaty finansowe wpadają firmy, które jeszcze ich nie miały i nie potrafią racjonalnie zachowywać się w takiej sytuacji. Część dłużników próbuje uciekać od tematu swoich zobowiązań i starają się je regulować z jak najmniejszym uszczerbkiem dla swojego majątku. Dłużnik firma, który nie miał wcześniej problemów z płynnością, stara się unikać kontaktu z wierzycielami i windykatorami. Z powyższych względów czas spowalniania gospodarki jest także czasem powstawania nowych firm windykacyjnych. Wiąże się to z dużą liczbą klientów, mających potrzebę skorzystania z tych usług, stosunkowo łatwymi sprawami i nieprzygotowanymi dłużnikami. Coraz sprawniejszy dłużnik Z perspektywy firmy windykacyjnej dużo trudniejszym czasem jest ten, w którym gospodarka spowolni i kiedy potencjalni klienci zdążą usztywnić swoją politykę kredytową, poprawić procedury weryfikacji kontrahentów i poprzez szukanie oszczędności skrupulatniej zaczną dochodzić swoich należności przed przekazaniem ich dalej. W tym okresie również zmieniają się dłużnicy: ostrzejsza weryfikacja kontrahentów przed udzieleniem im kredytu powoduje, że nie płacą ci, którzy mieli taki zamiar bądź też rzeczywiście utracili płynność i nie są w stanie znaleźć środków, pochodzących z prostych oszczędności, na zapłatę swojego długu. Nie bez znaczenia jest również fakt swoistej profesjonalizacji dłużników są oni w stanie znaleźć i wykorzystać każdą możliwość odroczenia zapłat, poprzez reklamacje, błędy formalne itp., twardo negocjują warunki spłaty zobowiązania, nie unikają kontaktu i jasno przedstawiają swoją sytuację, a gdy dojdzie do działań egzekucyjnych okazuje się, że skutecznie zabezpieczyli swój majątek. Z powyższych względów ten czas to również czas weryfikacji samych windykatorów. Tylko firmy, mające szeroką bazę klientów oraz potrafiące prowadzić zaawansowane działania windykacyjne z wykorzystaniem różnych narzędzi informatycznych i prawnych, są w stanie skutecznie prowadzić swój biznes. Z pewnością Ranking firm zarządzania wierzytelnościami notowanych na GPW i NC Lp. Nazwa spółki windykacyjnej (rynek notowań) Prezes spółki Wartość rynkowa (w mln zł) 1 Kruk Piotr Krupa 760,35 b.d Kluczowi klienci firmy KRUK należą do sektora bankowego 2 Kredyt Inkaso 3 P.R.E.S.C.O Artur Górnik 186,03 brak klientów w zakresie inkasa, wierzytelności w portfelu to wierzytelności nabyte na własny rachunek Krzysztof Piwoński 4 Best Krzysztof Borusowski 5 Kancelaria Medius S.A. 6 e-kancelaria (NewConnect) 7 Fast Finance 8 Vindecus 9 EGB Investments (NewConnect) 10 Cash Flow Michał Imiołek Mariusz Pawłowski Jacek Longin Daroszewski wiele firm zaprzestanie swojej działalności, gdy okaże się, że sobie nie radzą. Nie czas na konsolidację W naszej ocenie trudno mówić o konsolidacji rynku w zakresie windykacji B2B dochodzić może raczej do przejmowania niezadowolonych klientów niż całych firm. Windykacja B2B, w przeciwieństwie do windykacji masowej, w większym stopniu zależy od zespołu ludzi i wiedzy organizacyjnej, a w mniejszym od procedur i zaplecza technicznego. Co więcej rynek już dawno wymusił stosowanie umów, których zerwanie nie nastręcza klientowi problemów, tak więc klient zawsze może przenieść obsługę swoich spraw do innej firmy. W zakresie samego rozwoju branży windykacji B2B należy stwierdzić, że bariera wejścia na ten rynek i tak jest już wysoka. Wynika ona z kilku kwestii, m.in: poziomu oczekiwań klientów w zakresie jakości obsługi, zakresu świadczonych usług, sposobu rozliczeń, skomplikowania spraw wykorzystania narzędzi prawnych czy w końcu pozyskania odpowiednich zasobów ludzkich, zdolnych do realizowania skomplikowanych zadań. Jak już wcześniej zaznaczono czas spowalniania gospodarki obniża tę barierę i pozwala na powstawanie nowych podmiotów świadczących usługi windykacji B2B, Liczba klientów Najważniejsi klienci Krótki opis działalności strona www b.d 153,66 50 PKO BP, BNP Paribas Bank Polska, Credit Agricole Bank Polska, Polkomtel, Compensa TU Kruk zajmuje się zarządzaniem wierzytelnościami w Polsce i Rumunii. Działalność dotyczy dwóch kierunków: windykacji wierzytelności na zlecenie oraz windykacji pakietów zakupionych na własny rachunek, finansowych w obszarze długów konsumenckich. Kredyt Inkaso zajmuje się wykupem i windykacją pakietów wierzytelności masowych, uznanych przez pierwotnych wierzycieli za trudne do odzyskania. P.R.E.S.C.O Group specjalizuje się w nabywaniu i dochodzeniu zapłaty dla pakietów wierzytelności uznanych przez pierwotnych właścicieli za trudne do odzyskania. 116,71 b.d b.d Best specjalizuje się w obrocie i zarządzaniu zagrożonymi wierzytelnościami. Windykuje portfele wierzytelności i świadczy usługi windykacyjne na zlecenie. 97 ok. 800 Pilsweiser, TNN Finance, IPO, K&K Herbal Poland, ITC Polska 82,2 15,541 ITI Neovision, Pocztowe Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych, TUR Warta, UPC Polska, AXA Avanssur, e-service, Centrum Elektronicznych Usług Prawniczych, Kredyt Bank, Meritum Bank ICB, NOM Medius specjalizuje się w pomocy prawnej i windykacji należności e-kancelaria optymalizuje koszty utrzymania komórek zajmujących się windykacją. Spółka świadczy doradztwo z zakresu prawa gospodarczego. 36 b.d b.d Fast Finance zajmuje się zakupem wierzytelności detalicznych i odzyskiwaniem ich na własny rachunek. W planach jest wejście na rynek wierzytelności hipotecznych, włączenie do oferty usług odzyskiwania wierzytelności na zlecenie i monitorowania wierzytelności. Jerzy Kulesza 35,7 b.d b.d Vindexus specjalizuje się w obrocie wierzytelnościami, prawami majątkowymi windykacji, doradztwie i pośrednictwie finansowym. Krzysztof Marcin Matela Grzegorz Henryk Gniady 26,1 3,5 tys. Meritum Bank, ICB, Bank Pocztowy, CANAL+, AVIVA, Towarzystwo Ubezpieczeń Ogólnych, TUR Allianz Polska EGB Investments - firma windykacyjna wspomagająca banki, instytucje finansowe, korporacje oraz innych przedsiębiorców w zarządzaniu nieregulowanymi należnościami. Ponadto windykacja na zlecenie, sekurytyzacja oraz inne. 16,8 b.d b.d Cash Flow specjalizuje się w windykacji wierzytelności o wysokich nominałach pochodzących z obrotu gospodarczego. pl.kruk.eu www. kredytinkaso.pl www. kancelariamedius.pl com.pl Źródło: opracowanie własne jednakże osiągnięcie dołka w cyklu koniunkturalnym będzie momentem weryfikacji dla wszystkich świadczących te usługi. W naszym przekonaniu należy liczyć się z wypadnięciem z rynku podmiotów nie posiadających wiedzy, profesjonalnego zespołu i ekonomicznie nie będących w stanie ponieść kosztów prowadzonych przez siebie postępowań. Daleko idąca świadomość klientów oraz profesjonalizacja dłużników powodują, że sprawy obsługiwane przez sektor windykacji B2B są co raz bardziej skomplikowane. Do tego zasadą jest, że podmiot zajmujący się windykacją uzyskuje swoje wynagrodzenie dopiero po wykonaniu szeregu czynności i poniesieniu znacznych kosztów własnych. Okres między podjęciem się realizacji zlecenia a uzyskaniem wynagrodzenia w kryzysie jeszcze się wydłuży, co spowoduje, że wiele firm windykacyjnych nie będzie w stanie sfinansować swojej działalności. Przetrwają najbogatsi Okres kryzysu może być dobrym czasem dla firm windykacyjnych, które są w stanie do nabywania wierzytelności trudnych, w których postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne. Może być to dobry moment na skup tego typu wierzytelności, ponieważ w przyszłości mogą one przynieść godziwe zyski. W tej jednak sytuacji należy liczyć się z długotrwałym zamrożeniem kapitału. Można prognozować, że zapotrzebowanie na usługi windykacyjne w krótkim okresie ulegnie zwiększeniu, jednak w dłuższej perspektywie sprawy staną się bardziej skomplikowane, kapitałochłonne i wymagające zaawansowanych działań. Autor jest dyrektorem działu windykacji Grupy Kapitałowej Południe-Zachód

6 WINDYKACJA 28 września 4 października 2012 r. 25 Jak hartował się dłużnik, czyli od szpitala do przedsiębiorcy Branża windykacyjna w Polsce zaczęła kształtować się w połowie lat 80. XX w. Początkowo firmy windykacyjne zajmowały się obrotem wierzytelnościami służby zdrowia, by po 1998 r. zmienić obszar zainteresowania na wierzytelności przedsiębiorstw i osób fizycznych. Krzysztof Matela Służba zdrowia była pokoleniowo związana z osobami, które pamiętały jeszcze czasy realnego socjalizmu. Jednakże nowe realia rynkowe sprzyjały rozwojowi sektora prywatnego, a wraz z nim zmianie dotychczasowych wzorców zachowań biznesowych oraz zasad rozliczeń. Już pierwsze transakcje potwierdziły, że sposób funkcjonowania dłużników przedsiębiorców wywodzących się z sektora prywatnego, był odmienny od prezentowanego przez dyrektorów państwowych szpitali. Różnica tkwiła przede wszystkim w odmiennym stosunku do kwestii regulowania zobowiązań. Państwowe przedsiębiorstwo (np. szpital), za cenę nawet bardzo wysokich kosztów postępowania sądowego, starało się odsunąć spłatę w bliżej nieokreśloną przyszłość. Prywatna firma była raczej nastawiona na unikanie kontaktów, podważenie istnienia zobowiązania lub jego wysokości. Dług jako standard Kryzys, jaki przetoczył się falą przez Europę, wpłynął na kolejną zmianę zachowań przedsiębiorców, z których wielu stanęło w obliczu narastających zatorów płatniczych. Uległo zmianie źródło powstawania zobowiązań. Postawa nie płacę, bo nie chcę zaczęła zmieniać się w nie płacę, bo nie mam innego wyjścia. Finansowanie działalności poprzez niespłacanie zobowiązań na czas stało się naturalnym elementem funkcjonowania firm. Warto wskazać, że mikro i mali przedsiębiorcy, finansują się nawet opóźnianiem momentu zapłaty zobowiązań podatkowych czy wobec ZUS (czyni tak 21 proc. podmiotów z tego sektora). Prawie co ósma mała firma decyduje się na przesunięcie wypłaty wynagrodzeń swoim pracownikom (13 proc.). Połowa małych i 39 proc. mikrofirm opóźnia moment zapłaty za towary i usługi kupione od swoich dostawców. Współczesny przedsiębiorca w pełni akceptuje siebie jako dłużnika i przyjmuje to jako element gry biznesowej. Jednocześnie dochodzenie należności jest dla niego normalnym segmentem rynku finansowego i przyzwyczaił się zarówno do korzystania z tego typu usług, jak też do możliwości wszczęcia w stosunku do niego działań windykacyjnych. Niebezpieczny, łatwy pieniądz Na przestrzeni ostatnich lat dostrzegalne stały się także zmiany zachowań dłużników gospodarstw domowych. Po 2005 r. na rynek wkroczyło kolejne pokolenie, zaznajomione już z pojęciami takimi, jak windykacja, wierzyciel czy egzekucja, świadome zasad funkcjonowania rynku windykacyjnego. Zaczęło ono z większą chęcią sięgać po łatwo dostępne kredyty, będące sposobem na natychmiastowe zaspokajanie potrzeb konsumpcyjnych. Jeszcze kilkanaście lat wcześniej zaciąganie zobowiązań było skomplikowane, drogie, a dla niektórych niedostępne. Nagle pieniądze mógł pożyczyć praktycznie każdy posiadający lub nie posiadający zdolności kredytowej. Zaciąganie zobowiązań stało się relatywnie proste, co wzmocniło skłonność Polaków do nadmiernego zadłużania się. Warto jednak zaznaczyć, że mechanizmy perswazji wykorzystywane w reklamach, presja społeczna dotycząca zwiększania stanu posiadania, mała wiedza z zakresu finansów (nieumiejętność szacowania ryzyka przez kredytobiorcę, niezrozumienie pojęć finansowych, nieznajomość zasad szacowania realnego kosztu pieniądza itd.) powodują, że współcześni Polacy często podejmują decyzje w sposób mało racjonalny, masowo wydają więcej, niż potrafią zarobić i mają problemy z zarządzaniem własnym budżetem domowym. Aż 79 proc. dorosłych Polaków nie oszczędza z myślą o emeryturze, ponad połowa (63 proc.) robi zakupy bez wcześniejszego przygotowania listy potrzebnych artykułów, a co piąty badany płaci w sklepie kartą płatniczą i kredytową, pomimo często związanych z takimi operacjami dodatkowymi kosztami i prowizjami. Trudniej namierzalni wierzyciele Nowe pokolenie dłużników stało się także o wiele bardziej mobilne niż dotychczas. Osoba przywiązana pierwotnie do adresu zameldowania i połączona ze światem kablem telefonicznym, zmieniła się w najemcę kolejnego mieszkania, z którym kontakt można nawiązać wyłącznie przez telefon komórkowy (często zmieniany) i a. To zasadnicza zmiana stylu życia i przyzwyczajeń dłużników, która wzmacnia w nich przekonanie, że kontakt z nimi jest utrudniony a jednocześnie całkowicie uzależniony od ich woli. Nie pozostaje to bez wpływu na kształt obecnych i przyszłych procedur windykacyjnych. Podlegają one ciągłym modyfikacjom, niezbędnym do zapewnienia odpowiedniego poziomu efektywności. Kształt procesu dochodzenia należności musi nadążać za zmianami zachowań dłużników. Obejmuje to także, m.in. rozszerzanie tradycyjnych form kontaktu o te alternatywne, oparte na technologiach mobilnych, a także upraszczanie przekazu i umiejętne budowanie relacji z zadłużoną osobą. Autor jest prezesem zarządu EGB Investments S.A. Na każdym etapie Współpraca z firmą windykacyjną jest korzystna dla wierzyciela na każdym etapie. Jednak im dłuższy jest okres niespłacania zadłużenia, tym niższa jest wartość wierzytelności. O nawiązanie współpracy z windykatorem warto więc zadbać jak najwcześniej. Robert Ciżbok Firmy, prowadzące działalność gospodarczą, coraz częściej doświadczają trudności i zagrożeń płynących ze współpracy z niesolidnymi i nieuczciwymi kontrahentami. Kontrahenci tacy są powodem zatorów płatniczych w firmach, a wskaźniki płynności finansowej wielu podmiotów gospodarczych są niższe od oczekiwanych. Profilaktyka zatorów Istnieje możliwość podjęcia działań profilaktycznych, zapobiegających takim trudnościom w firmie. Do takich działań można właśnie zaliczyć uzyskanie przed zawarciem umowy informacji o podmiocie, z którym zamierza się współpracować, poprzez sporządzenie wywiadu gospodarczego. Polega on na sprawdzeniu czy dany kontrahent figuruje w bazach, informujących o nieuregulowanych zobowiązaniach poszczególnych podmiotów, a także na ustaleniu składników majątku firmy i czy w związku z tym rzeczywiście danemu kontrahentowi można zaufać. Drugą formą działań profilaktycznych, zapobiegających trudnościom finansowym w firmach, jest powiadomienie kontrahenta o możliwości umieszczenia informacji o nim w bazach zbierających dane o podmiotach, które nie regulują swoich zobowiązań w terminie. Podobną funkcję spełnia informowanie kontrahenta o tym, że monitorowaniem jego płatności zajmuje się profesjonalna firma windykacyjna. Windykacja miękka W przypadku powstania zaległości w spłacie zobowiązań warto skorzystać z usług profesjonalnej firmy windykacyjnej, na każdym etapie odzyskiwania wierzytelności. Działania takich firm mogą- - w przypadku niewielkich opóźnień - dotyczyć tzw. windykacji miękkiej, która polega na ustaleniu przyczyn opóźnienia w płatnościach, ustaleniu z kontrahentem terminu dokonania płatności, doprowadzeniu do spłaty zobowiązania bez zrywania relacji biznesowych z kontrahentem. Warto zwrócić uwagę, że dla każdej firmy, bez względu na branżę, korzystne jest przekazanie odzyskania takiej wierzytelności fi rmie windykacyjnej, ponieważ rozmowy z kontrahentem prowadzone są przez doświadczonych negocjatorów, którzy wiedzą, jak należy je przeprowadzać. W przypadku niewielkich opóźnień warto zastosowac tzw. windykację miękką polegajacą na ustaleniu przyczyn opóźnienia w płatnościach, ustaleniu z kontrahentem terminu dokonania płatności, doprowadzeniu do spłaty zobowiązania bez zrywania relacji biznesowych z kontrahentem. Kompensata lub sprzedaż wierzytelności W przypadku większych opóźnień firmy windykacyjne proponują inne rozwiązania. Należy do nich windykacja polegająca na prowadzeniu bezpośrednich rozmów z kontrahentem. Prowadzenie postępowania windykacyjnego jest korzystne dla firm również z tego powodu, że rzetelna firma windykacyjna nie pobiera żadnych opłat wstępnych, a jej wynagrodzenie uzależnione jest od efektów pracy. Nawiązanie współpracy z firmami windykacyjnymi ma jeszcze tę zaletę, że z usług tych firm mogą korzystać również kontrahenci ich klientów, którzy zalegają z płatnościami, dzięki czemu mogą one przeprowadzić proces kompensaty wierzytelności. Inną propozycją firm windykacyjnych jest sprzedaż wierzytelności. Jest ona alternatywnym sposobem rozwiązania kwestii nieuregulowanych należności. Sprzedaż wierzytelności może nastąpić przed postępowaniem sądowym, albo już po jego przeprowadzeniu i uzyskaniu tytułu wykonawczego. Sprzedaż wierzytelności następuje na podstawie zawartej z firmą windykacyjną umowy przelewu wierzytelności. Należy jednak pamiętać, że w procesie odzyskiwania wierzytelności podstawowa zasada mówi, iż im dłuższy jest okres niespłacania zadłużenia przez kontrahenta, tym niższa jest wartość wierzytelności. Warto więc zadbać o współpracę z firmą windykacyjną niezwłocznie po pojawieniu się problemu nieuregulowania w terminie zobowiązań przez kontrahentów. Warto pamiętać, że współpraca z profesjonalną firmą windykacyjną jest korzystna dla przedsiębiorcy na każdym etapie. Koszt współpracy z taką spółką nie jest wysoki. Autor jest prezesem Gredan Sp. z o.o.

7 26 28 września 4 października 2012 r. WINDYKACJA Windykacyjne bezprawie Sprawdź partnera W czasach kryzysu zaległości w realizacji płatności przez kontrahentów nie zaskakują już nikogo. W przypadku dużych przedsiębiorców zazwyczaj konsekwencje braku płynności w płatnościach nie wpływają na ustabilizowaną sytuację finansową firmy. Jeśli jednak taki sam zator płatniczy dotknie małego przedsiębiorcę, to może doprowadzić nawet do powstania po jego stronie niewypłacalności. Informacja i oparta na niej wiedza to w coraz większym stopniu czwarty obok ziemi, pracy i kapitału czynnik wszelkiej wytwórczości. Posiadanie informacji stanowi strategiczny zasób firmy, będący często głównym źródłem jej przewagi konkurencyjnej czy też nawet szansy przetrwania na rynku. Paulina Ołdziejewska-Kamińska Przedsiębiorcy zazwyczaj we własnym zakresie starają się wyegzekwować swoje należności, jednak kiedy zastosowane metody okażą się nieskuteczne, zwracają się do profesjonalnych podmiotów, które zawodowo zajmują się ściąganiem wierzytelności. Niestety, nierzadko zdarza się, że windykatorzy stosują metody odzyskiwania należności balansując na granicy prawa. Działając w sposób niezgodny z prawem, liczą na jego nieznajomość przez dłużnika. Starają się wywrzeć na niego presję i zastraszyć. Jeśli jesteśmy adresatami agresywnych działań takich firm windykacyjnych warto zwrócić się o pomoc do prawnika, który nie tylko będzie prowadził dalsze rozmowy w naszym imieniu, ale także doradzi jak dochodzić swoich praw w przypadku ich przekroczenia przez windykatora. Metody działania, czyli czego nie wolno windykatorowi Zastraszanie, wywieranie presji, nierzetelne informowanie o konsekwencjach niespłacenia długu oraz zawyżanie jego wartości to najczęstsze nieprawidłowości, na które skarżyli się klienci nękani przez firmy windykacyjne, którzy zwrócili się o pomoc do kancelarii. Metodą działania jest także straszenie prokuraturą, grożenie sądem, zajęciem i licytacją majątku, natarczywe telefony od wczesnego rana do późnej nocy, nachodzenie w domu, w pracy. Groźby wobec dłużników i podawanie nieprawdziwych informacji są niezgodne z prawem, niekiedy są również przestępstwem. Windykator nie może również straszyć zadłużonego policją, sądem, aresztem. Nie może on również rozmawiać o problemach zadłużonego z osobami trzecimi, np. sąsiadami, przełożo- firmy windykacyjnej wystarczą, aby zaprzestał niedozwolonych praktyk. Skuteczną metodą jest nagrywanie rozmów z wcześniejszym uprzedzeniem o tym rozmówcy. Jeśli nie czujemy się na siłach we własnym zakresie bronić swoich praw, warto skorzystać tów Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydaje decyzję o uznaniu działań przedsiębiorcy za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nakazuje zaniechanie jej stosowania. Prezes UOKiK może również nałożyć na przedsiębiorcę karę Magdalena Maciejewska Zgodnie z teoriami akademików 80 proc. informacji zostało już opublikowanych w różnych źródłach, 15 proc. można zaliczyć do szarej strefy, tj. informacji, które nie zostały wprawdzie opublikowane, jednakże można je zdobyć prowadząc odpowiednie działania w dobrze poinformowanych środowiskach, a 5 proc. informacji ma charakter tajny i one w sposób legalny nigdy nie zostaną udostępnione. W natłoku różnorakich informacji sztuką jest znaleźć te interesujące i cenne z punktu widzenia zarządzania ryzykiem. Raport wiarygodności Temu służyć może raport o wiarygodności płatniczej kontrahenta oferowany przez wywiadownie gospodarcze. Jest to narzędzie na pewno łatwiejsze i pewniejsze, niż szukanie informacji na własną rękę. Szczególnie w dobie nymi w pracy. Jak pokazuje orzecznictwo UOKiK, do niedopuszczalnych metod działania należą też: zamieszczanie w pismach kierowanych do dłużników haseł, treści i znaków graficznych, które miałyby na celu zastraszenie odbiorcy, wywołanie u niego uczucia lęku oraz wywarcie presji. Przestępstwem najczęściej popełnianym w egzekucji długów przez windykatorów jest wymuszanie zwrotu wierzytelności przemocą albo groźbą bezprawną art. 191 par. 2 Kodeksu karnego. Jak sobie radzić? Jak wskazują doświadczenia naszych klientów, w przypadku kiedy staliśmy się adresatami agresywnej metody stosowanej przez windykatora, absolutnie nie należy ulegać żądaniom wyłącznie w oparciu o natarczywe telefony czy lakoniczne pisma. Firmy windykacyjne są takimi samymi przedsiębiorcami jak firmy sprzątające, produkcyjne czy dostawcze. Nie mają kompetencji sądu, prokuratora, komornika ani policji choć starają się swoim zachowaniem wywołać takie właśnie wrażenie na dłużniku. Często wyważone i konkretne odpowiedzi w rozmowie z przedstawicielem z porad prawnika. W sprawach indywidualnych konsumenci - dłużnicy, wobec których prowadzona jest windykacja, w celu uzyskania bezpłatnej szczegółowej informacji prawnej oraz profesjonalnej pomocy w dochodzeniu swych praw, mogą zgłosić się do właściwych miejscowo-powiatowych (miejskich) rzeczników konsumentów działających na podstawie przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. W uzasadnionych przypadkach rzecznicy mogą również występować do przedsiębiorców we wskazanym zakresie, podejmować działania mediacyjne pomiędzy konsumentem i przedsiębiorcą, a w szczególności wytoczyć powództwo na rzecz konsumenta. Kary za windykację Także Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w ramach przysługujących mu kompetencji, przeciwdziała praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów, w tym również działaniom firm windykacyjnych stosujących nieuczciwe praktyki rynkowe wobec konsumentów. W razie stwierdzenia naruszenia zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumen- pieniężną w wysokości nie większej niż 10 proc. przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary. Dodatkowo, narzędzie pozwalające na ochronę przed nieuczciwymi praktykami przedsiębiorcy daje indywidualnym konsumentom ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. Nr 171, poz. 1206). Zgodnie z art. 12 tej ustawy w razie dokonania nieuczciwej praktyki rynkowej konsument, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać zaniechania tej praktyki; usunięcia skutków tej praktyki; złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie; naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności żądania unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu; zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów. Autorka jest prawnikiem kancelarii Skoczyński Wachowiak Strykowski kryzysu próba zaoszczędzenia na sprawdzeniu kontrahentów to tylko pozorna oszczędność. Zakupiony raport zawiera dane formalno-prawne (dane rejestrowe, informacje o właścicielach i zarządzających przedsiębiorstwem), faktyczny przedmiot działalności przedsiębiorstwa, informacje dotyczące zatrudnienia, certyfikatów i licencji, zrealizowanych inwestycji, najświeższe dostępne dane finansowe, analizę finansową przedsiębiorstwa oraz jego ocenę z rekomendowanym kredytem kupieckim. Dodatkową usługą może być wizyta w badanej firmie klient otrzymuje opis miejsca prowadzenia działalności wraz z dokumentacją fotograficzną. Może się przecież okazać, że firmy już fizycznie nie ma, mimo że wciąż widnieje w rejestrach. To nie wszystko wywiadownie gospodarcze w swojej ocenie przedsiębiorstwa biorą pod uwagę sygnały świadczące o problemach płatniczych firmy, takie jak: zmniejszenie przychodów, przyrost kosztów, spadek zysku; zwiększone zapotrzebowanie na kredyt (pożyczki krótkoterminowe); kłopoty z egzekucją należności (rosnący wskaźnik rotacji); wolny obrót zapasami (wzrastający poziom zapasów rodzi pytanie czy firma nie ma kłopotów z ich upłynnieniem); wyprzedaż majątku trwałego (może świadczyć o problemach, ale może też być wynikiem reorganizacji); zaleganie z płatnościami. Dlatego raport gospodarczy może być narzędziem, które ułatwia przedsiębiorcom i konsumentom szybkie podej- mowanie decyzji biznesowych, najlepiej w trybie online. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest korzystanie z serwisów internetowych, w których od ręki, w każdej chwili, nie wychodząc z biura możemy sprawdzić wiarygodność finansową kontrahenta. Przeciętny Kowalski może również skorzystać z takich serwisów, sprawdzić biuro podróży, pracodawcę czy dewelopera. Obecna sytuacja na rynkach gospodarczym jest ryzykowna i dynamiczna dlatego najlepiej, aby wywiad gospodarczy prowadzić regularnie kontrahenta powinno się sprawdzać cyklicznie, żeby na bieżąco monitorować ewentualne zagrożenia i dużo wcześniej na nie reagować. Autorka jest kierownikiem działu informacji Creditreform Polska.

8 Nie tylko windykacja WINDYKACJA 28 września 4 października 2012 r. 27 Część firm działająca w branży obrotu wierzytelnościami to wysoko wyspecjalizowane podmioty funkcjonujące na styku interesów wierzycieli i dłużników. Tym pierwszym windykatorzy pomagają w uzyskaniu nieuregulowanej zapłaty za produkt lub usługę i rozwiązaniu problemów z płynnością. Tych drugich aktywnie wspierają w pozbyciu się zobowiązań, umożliwiając dogodne warunki uregulowania zadłużenia. Krzysztof Piwoński Rynek obrotu wierzytelnościami w Polsce jest rynkiem dojrzałym, a spółki, które zarabiają na tego rodzaju działalności, prowadzą od lat pełne spektrum działań, związanych z transakcjami na przeterminowanych zobowiązaniach. Można powiedzieć, że ich rola jest szczególnie istotna w okresie spowolnienia gospodarczego. Firmy borykają się z zatorami finansowymi, wynikającymi z nieterminowego regulowania przez klientów faktur. Z tego powodu często same popadają w problemy płynnościowe, nie uzyskując zapłaty za sprzedany produkt czy usługę. Windykacja na własną rękę? Coraz więcej firm i osób fizycznych, decyduje się w takich przypadkach na szybkie wyjście z kłopotów i odsprzedanie lub powierzenie windykacji zaległych należności wyspecjalizowanej firmie. Robią to głównie po to, by w jak najkrótszym czasie odzyskać maksymalną kwotę z należnych im pieniędzy. Inną zaletą są oszczędności wynikające z braku kosztów administracji SYTUACJA FINANSOWA POLAKÓW SPRZYJA ROZWOJOWI BRANŻY związanych z wysyłką monitów, kontaktami z osobami zalegającymi z płatnościami czy zatrudnieniem personelu odpowiedzialnego za te działania. Nie trzeba również płacić, np. za założenie sprawy w sądzie czy u komornika. Znaczenie ma też element wizerunkowy. Nie podejmując bezpośrednich kontaktów z zalegającym z płatnością klientem, producenci czy usługodawcy unikają budowania negatywnych skojarzeń z własną marką. Tymczasem wyspecjalizowane firmy, inwestujące w wierzytelności, odzyskując należności pierwotnie przysługujące innemu podmiotowi są najczęściej odbierane przez osoby posiadające zaległe zobowiązania w sposób neutralny. Przyczyn tego zjawiska można upatrywać w modelu działania firm kupujących długi. Zakłada on bowiem, że wierzytelności z nabytego portfela są odzyskiwane nawet w okresie do 10 lat. Pozwala to rozłożyć osobom zadłużonym należną kwotę zobowiązania na dogodne raty. Na takie rozwiązanie nie może pozwolić sobie pierwotny wierzyciel. Oczywiście skuteczność windykacji zależy od doświadczenia i know-how firm specjalizujących się w tej działalności, dzięki któremu odzyskują one nawet takie należności, które pierwotni wierzyciele uznali za niemożliwe do zwindykowania. Już nie tylko windykacja Na przestrzeni lat podmioty, działające na rynku obrotu wierzytelnościami w Polsce, nie tylko wypracowały know- -how w zakresie prowadzenia procedur windykacyjnych wobec osób zadłużonych, lecz także systematycznie dywersyfikują ofertę usług. Poza windykacją na zlecenie niektóre z nich oferują także inne usługi skierowane do osób fizycznych i firm. Autor jest prezesem zarządu P.R.E.S.C.O. Group S.A. Z ostatniego raportu InfoDług przygotowanego przez Biuro Informacji Gospodarczej wynika, że między marcem, a czerwcem 2012 roku saldo zadłużenia Polaków wzrosło o 330 mln zł i wyniosło 36,08 mld zł. Porównując z analogicznym okresem 2011 roku zwiększyło się o 3,57 mld zł. Wartość zadłużenia przypadająca na jednego Polaka (w tys. zł) 157 % Z danych InfoMonitora wynika, że aż 2,2 mln Polaków ma problem z regulowaniem swoich zobowiązań. W porównaniu z marcem 2012 r. odsetek ten wzrósł o 2 proc.. Oznacza to, że na każde 1000 osób mieszkających na terenie naszego kraju 57 nie reguluje swoich zobowiązań terminowo 189 % KATALOG NAJPOPULARNIEJSZYCH USŁUG ŚWIADCZONYCH PRZEZ WINDYKATORÓW Zakup pakietów wierzytelności Pierwotni wierzyciele wystawiają na sprzedaż portfele wierzytelności konsumenckich lub korporacyjnych, najczęściej w drodze przetargu. Firmy windykacyjne składają oferty cenowe biorąc pod uwagę jakość danego portfela (czy i w jakim stopniu był uprzednio poddawany windykacji, oczekiwany zwrot z inwestycji, jakość bazy danych klientów). Po nabyciu portfela, windykator dochodzi wierzytelności na własny rachunek. Udzielanie pożyczek Nowość w ofercie firm windykacyjnych skierowana do osób zadłużonych. Są to najczęściej drobne pożyczki dla osób, które spłaciły właśnie swoje zobowiązania wobec firmy windykacyjnej. Monitoring płatności Usługa polegająca na nadzorowaniu harmonogramu płatności i terminowego regulowania zobowiązań jeszcze niewymagalnych przez kontrahentów i klientów firm zlecających tego rodzaju usługę na zewnątrz. Faktoring Przejmowanie w drodze cesji wierzytelności innych firm jeszcze przed terminem wymagalności. Faktor dochodzi ich na własną rękę, często ustalając nowe warunki płatności z podmiotami posiadającymi zobowiązanie finansowe. Usługi prawne Od 2010 r. firmy zajmujące się odzyskiwaniem wierzytelności z powodzeniem korzystają z Elektronicznego Postępowania Upominawczego (tzw. e-sądu). Niektóre podejmują się także prowadzenia procedury i uzyskiwania nakazów zapłaty w EPU w imieniu innych podmiotów. Wpis do BIG Firmy windykacyjne, jako podmioty posiadające umowy współpracy z biurami informacji gospodarczej, są uprawnione do zgłaszania i wykreślania wierzytelności z BIG. Niektóre z nich świadczą tego rodzaju usługi dla innych podmiotów oraz osób fizycznych. Są i inne, choć rzadziej spotykane, usługi, w których przydatne okazuje się doświadczenie windykatorów, np. inspekcje terenowe przeprowadzane w celu dostarczenia bankom dokumentacji zdjęciowej, koniecznej przy udzielaniu kredytu hipotecznego, czy weryfikacja danych teleadresowych, w ramach której firmy windykacyjne sprawdzają i dostarczają aktualne informacje na temat osób zadłużonych wierzycielom. Trzy pytania do Czy w tym roku można liczyć na ciekawe zmiany na rynku zarządzania wierzytelnościami? Rynek zarządzania wierzytelnościami znajduje się w fazie dynamicznego rozwoju, a branża windykacyjna jest Piotra Badowskiego, Prezesa Polskiego Związku Windykacji uznawana za jedną z najbardziej perspektywicznych w Polsce. Pojawiają się nowe podmioty jak chociażby getback Leszka Czarneckiego ale prym nadal wiodą duże firmy, które mają istotny wpływ na kształtowanie rynku wierzytelności. Funkcjonowanie na tym rynku wymaga sporego kapitału, który przekłada się na efektywność podejmowanych działań oraz umożliwia wdrażanie nowoczesnych narzędzi i ciągłe podnoszenie jakości świadczonych usług. Istotne jest również zaufanie klientów, którzy wybierają firmy legitymujące się przede wszystkim doświadczeniem i skutecznością. Dlatego w najbliższym czasie będziemy obserwować przede wszystkim umacnianie się dużych podmiotów i jednoczesną marginalizację mniejszych firm. Rynek windykacji staje się coraz bardziej nasycony i wiele podmiotów, szczególnie mniejszych, zaczyna działać na granicy opłacalności. Jakie zaawansowane usługi poza prostą windykacją mają szansę podnieść rentowność? Co Pan, jako prezes PZW, radziłby początkującym windykatorom? Windykacja na zlecenie (inkaso) pozostanie najczęściej świadczoną usługą przez firmy windykacyjne, ale coraz większą popularność będzie zyskiwała tzw. windykacja pakietów nabytych. Jednak na zakup takich długów będą mogły sobie pozwolić tylko te firmy, które posiadają odpowiednie zaplecze finansowe. W procesie odzyskiwania należności coraz większą rolę będzie odgrywał internet, a klienci będą chętniej korzystali z takich usług, jak np. masowy monitoring płatności. Niezmiennie w branży windykacyjnej istotne jest odpowiednie traktowanie nie tylko klientów, lecy także dłużników. Podstawowymi cechami windykatora powinny być: uczciwość, odpowiednie kompetencje, rzetelne i odpowiedzialne traktowanie swoich obowiązków, działanie zgodnie z prawem oraz przejrzyste zasady rozliczania się z klientami. Tylko w ten sposób można skutecznie działać na rynku wierzytelności, rozwijać firmę i zdobywać zaufanie klientów. Na rynku finansowym coraz częściej słychać, że nadchodzący rok będzie czasem żniw dla firm windykacyjnych. Czy zgadza się Pan z tym twierdzeniem, a jeśli tak, to o ile ten rynek może wzrosnąć? Analogicznie do okresu , w najbliższym czasie będzie rosła liczba i wartość spraw kierowanych do windykacji. Jednocześnie zauważalny będzie spadek skuteczności działań prowadzonych przez firmy windykacyjne. Przyczyną takiej sytuacji jest pogarszającą się kondycją finansowa, zarówno gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorstw. Niewątpliwie rynek wierzytelności będzie się nadal rozwijał, a do zewnętrznych firm windykacyjnych będzie trafiało coraz więcej zleceń, zarówno z sektora B2B jak i B2C. Trudności w odzyskiwaniu należności będą jednak wymuszały na firmach wyższe nakłady na prowadzenie działań windykacyjnych.