Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Tychach. OCENA STANU BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU MIKOŁOWSKIEGO w 2014 roku

Transkrypt

1 Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Tychach OCENA STANU BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU MIKOŁOWSKIEGO w 2014 roku

2 Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Tychach ul. Budowlanych 131 Obszar i ilość obiektów nadzorowany przez PSSE w Tychach - dane z druków statystycznych Dane Tychy Bieruńsko- Lędziński Powiat Mikołowski Pszczyński Razem Powiaty stan na: 12/2014 Obszar 81,81 km 2 158,15 km 2 233,14 km 2 471,12 km 2 944,22 km 2 Liczba obiektów nadzorowanych Liczba podobiektów nadzorowanych Liczba ludności Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 2 z 43

3 1. OCENA SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ W POWIECIE MIKOŁOWSKIM 1.1. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych Nadzór nad wykonawstwem szczepień ochronnych Ocena podmiotów leczniczych 8 2. STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA 10 I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU 2.1. Ogólna ocena stanu sanitarnego obiektów żywieniowych i żywnościowych Nadzór nad importem/eksportem Jakość zdrowotna środków spożywczych OCENA STANU SANITARNEGO URZĄDZEŃ I OBIEKTÓW UŻYTKU 16 PUBLICZNEGO 3.1. Obiekty użyteczności publicznej Jakość wody przeznaczonej do spożycia i wykorzystywanej do kąpieli i rekreacji ODDZIAŁ LABORATORYJNY OCENA WARUNKÓW ZDROWOTNYCH ŚRODOWISKA PRACY ORAZ PRZESTRZEGANIA PRZEPISÓW DOTYCZĄCYCH SUBSTANCJI CHEMICZNYCH I ICH MIESZANIN 6. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY OCENA PLACÓWEK NAUCZANIA I WYCHOWANIA DZIAŁALNOŚĆ OŚWIATOWO ZDROWOTNA Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 3 z 43

4 Szanowni Państwo Przekazuję Państwu ocenę stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu Mikołowskiego w 2014 r. Realizując zapisy ustawy, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach bieżącego i zapobiegawczego nadzoru sanitarnego działają na rzecz poprawy stanu zdrowia, a co za tym idzie jakości życia mieszkańców. Na ocenę stanu sanitarnego powiatu w zakresie warunków życia, pracy, nauczania i wychowania, a także wypoczynku i rekreacji składają się wyniki przeprowadzonych przez nas kontroli sanitarnych często poparte wynikami badań laboratoryjnych. Monitorujemy między innymi jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi i jakość oferowanej mieszkańcom powiatu żywności. W raporcie znajdziecie Państwo oceny i analizy dotyczące poszczególnych obszarów życia publicznego, w tym sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób zakaźnych, warunków zdrowotnych żywienia i żywności oraz wody, zagrożeń związanych z wprowadzaniem do obrotu niebezpiecznych substancji chemicznych czy środków zastępczych, jak również kwestie bezpieczeństwa sanitarnego obiektów sektora działalności leczniczej, szkół i innych placówek oświatowo-wychowawczych, zakładów branży spożywczej, a także obiektów i miejsc użyteczności publicznej. Opracowanie zawiera ponadto informacje o interwencjach mieszkańców powiatu, którzy zwrócili się do nas o pomoc w rozwiązaniu swoich problemów. Pragnę zwrócić również Państwa uwagę na opisane w niniejszym opracowaniu działania w zakresie promocji zdrowia i kształtowania postaw prozdrowotnych mieszkańców powiatu podejmowane przez Państwową Inspekcję Sanitarną w koalicji z władzami samorządowymi i lokalnymi partnerami. Zachęcając do lektury mam nadzieję, że znajdziecie w nim Państwo zagadnienia interesujące Was z punktu widzenia mieszkańca powiatu. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 4 z 43

5 1. OCENA SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ W POWIECIE MIKOŁOWSKIM 1.1 Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych Sekcja Epidemiologii realizowała zadania zgodnie z głównymi kierunkami działań ujętymi w planie pracy na 2014 r. W 2014 r. z powiatu mikołowskiego zgłoszono do PPIS w Tychach 622 choroby zakaźne, co stanowiło 16,66% ogólnej liczby zgłoszonych chorób zakaźnych z powiatów objętych nadzorem. W porównaniu do 2013 r. liczba zgłoszonych chorób zakaźnych zmniejszyła się o 40,54% (w 2013 r. ogółem zarejestrowano w PPIS w Tychach 1046 chorób zakaźnych). W każdym przypadku wymagającym wdrożenia działań mających na celu zapobieganie rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej lub obowiązku monitorowania jej przebiegu, przeprowadzano wywiady epidemiologiczne w środowisku domowym, w miejscu pobytu lub hospitalizacji pacjenta oraz obejmowano nadzorem epidemiologicznych osoby z bliskiego kontaktu z chorym. Ponadto zarejestrowano 17 nowych nosicieli antygenu HCV i 14 nosicieli HBs. W porównaniu do 2013 r. zarejestrowano więcej nosicieli antygenu HCV ( o 4 osoby) i nosicieli antygenu HBs (o 9 osób). Z badań bakteriologicznych pobranych prób od osób chorych, ozdrowieńców po przebytej chorobie, osób ze styczności z chorym oraz z badań do książeczek zdrowia zarejestrowano dwóch nowych nosicieli pałeczek z grupy Salmonella, a w 2013 r.- sześciu. Analiza chorób zakaźnych W porównaniu z 2013 r. w powiecie mikołowskim zaobserwowano: wzrost zachorowań m.in. na inne bakteryjne zakażenia jelitowe wywołane przez Clostridium difficile, wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy, biegunki i zapalenie żołądkowo-jelitowe BNO, o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu ogółem oraz u dzieci do lat 2, różę, boreliozę, wirusowe zapalenie wątroby typu B i typu C oraz styczność i narażenie na wściekliznę, zatrucia pokarmowe wywołane pałeczkami Salmonella. Spadek zachorowań dotyczył wirusowych zakażeń jelitowych, chorób wieku dziecięcego tj. płonica, różyczka oraz świnka. Na podobnym poziomie w porównaniu do roku poprzedniego utrzymywały się zachorowania na zapalenie opon mózgowych inne i nieokreślone. Pojedyncze zachorowania dotyczyły zakażenia jelit wywołanego przez Campylobacter, lambliozy, rzeżączki, wirusowego zapalenia opon mózgowych oraz zapalenia mózgu innego i nieokreślonego. Nie odnotowano chorób stanowiących zagrożenie epidemiologiczne dla zdrowia publicznego. Analizą objęto zachorowania na boreliozę oraz gruźlicę: Borelioza W powiecie mikołowskim w 2014 r. zarejestrowano 35 zachorowań na boreliozę, tj. o 11 zachorowań więcej niż w roku poprzednim. Wskaźnik zapadalności wynosił 36,56 na 100 tysięcy mieszkańców. Badaniami laboratoryjnymi potwierdzono 74,29% zachorowań, a na podstawie objawów klinicznych rozpoznano 25,71% zarejestrowanych zachorowań w 2014 r. (tabela nr 1). Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 5 z 43

6 Na terenie objętym nadzorem przez PPIS w Tychach analizowanym okresie liczba nowych zachorowań utrzymuje się na podobnym poziomie (tabela nr 2). W 2014 r. z powodu zachorowania na boreliozę hospitalizowanych było 5,67 % zarejestrowanych chorych (tabela 3). Tabela nr 1 Rok Klasyfikacja i zapadalność na boreliozę w powiecie mikołowskim w latach prawdopodobny potwierdzony Ogółem liczba zachorowań w roku Zapadalność na 100 tys. Hospitalizacja liczba % / 37,50% 15/62,50% 24/ 100% 25, , / 25,71% 26 /74,29% 35/100% 36,56 2 5,71 Tabela nr 2 Liczba zachorowań na boreliozę w latach Teren objęty nadzorem przez PSSE w Tychach Miasto Tychy Rok liczba zapadalność liczba zapadalność , , , ,58 Tabela nr 3 Rok Klasyfikacja i zapadalność na boreliozę na terenie nadzorowanym przez PPIS w Tychach w latach prawdopodobny potwierdzony Ogółem liczba zachorowań w roku Zapadalność na 100 tys. Hospitalizacja liczba % /15,23% 128 /84,77% ,51 5 3, /17,02% 117 /82,98% ,96 8 5,67 Gruźlica Inspekcja Sanitarna sprawuje nadzór epidemiologiczny nad gruźlicą z uwzględnieniem kontynuowania leczenia ambulatoryjnego po zakończonej hospitalizacji. W powiecie mikołowskim w 2014 r. zarejestrowano 16 nowych zachorowań, wskaźnik zapadalności wynosił 16,71 na 100 tysięcy mieszkańców. W 2013 r. zachorowania na gruźlicę najczęściej występowały u osób w wieku od 48-63, a w 2014 r. w grupie lat (wykres nr 1). Gruźlica układu oddechowego stanowiła 94%, natomiast gruźlica pozapłucna dotyczyła 6% zarejestrowanych chorych. Badaniami bakteriologicznymi potwierdzono 43% zachorowań w 2014 r. oraz 55% w 2013 r. Charakterystyczne objawy chorobowe dla gruźlicy wystąpiły u 77% pacjentów. W związku Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 6 z 43

7 z prowadzonymi dochodzeniami epidemiologicznymi w latach nadzorem epidemiologicznym objęto 84 osoby z bezpośredniego kontaktu z osobami chorymi. Tabela nr 4 Lp. Liczba zachorowań i wskaźnik zapadalności na gruźlicę w latach powiat 2013 rok 2014 rok liczba wskaźnik liczba wskaźnik zachorowań zapadalności zachorowań zapadalności Wykres nr 1 1 mikołowski 17 17, ,71 2 pszczyński 19 17, ,61 3 bieruńskolędziński 4 6, ,24 4 miasto Tychy 9 6, ,32 Ogółem 49+2 bezdomnych =51 13, ,01 Tabela nr 5 Liczba zachorowań na gruźlicę, rodzaj gruźlicy oraz ilość osób z kontaktu objętych nadzorem epidemiologicznym w latach rok 2014 rok Gruźlica układu oddechowego Gruźlica pozapłucna 2 3 Liczba zachorowań/ liczba osób z kontaktu 51/113 51/84 Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 7 z 43

8 Tabela nr 6 Liczba / % zachorowań na gruźlicę potwierdzona bakteriologicznie Zachorowania w których wystąpiły objawy chorobowe charakterystyczne dla gruźlicy Rozpoznanie gruźlicy 2013 rok 2014 rok Ogółem lata /55% (+23 brak informacji lub wynik ujemny lub badanie w toku) 21/43% (+30 brak informacji lub wynik ujemny lub badanie w toku) (+ 16 brak charakterystycznych objawów chorobowych) 49 (47%) 86 (84%) 1.2. Nadzór nad wykonawstwem szczepień ochronnych. Na terenie powiatu mikołowskiego funkcjonuje 25 Punktów Szczepień, które realizują obowiązkowy program szczepień ochronnych. Grupa osób do 20 roku życia w powiecie mikołowskim objęta Programem Obowiązkowych Szczepień Ochronnych liczy osób. W ramach nadzoru bieżącego przeprowadzono 8 kontroli Punktów Szczepień, w toku których nie stwierdzono nieprawidłowości. W 2014 r. zarejestrowano 7 niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP), w tym 6 zaklasyfikowano jako łagodne, 1- poważny. NOP-y wystąpiły po następujących preparatach szczepionkowych: Infanrix DTPa (1), Infanrix, OPV (1), Infanrix+IPV+Hib (1), Prevenar (1), MMR (1), Pentaxim (1), Priorix (1). Prowadzono nadzór nad poprawnością i terminowością sprawozdawczości z realizacji szczepień ochronnych. Na bieżąco informowano podmioty lecznicze w których realizowany jest program szczepień ochronnych o wstrzymywaniu i dopuszczaniu w obrocie preparatów szczepionkowych. Udzielano informacji pisemnej i ustnej osobom z kontaktu z HBs (+) i nosicielom HCV o obowiązku wykonywania szczepień p/wzw typu B. Osobom prywatnym i instytucjom udzielano poradnictwa w zakresie szczepień ochronnych obowiązkowych i zalecanych. Podczas przeprowadzonych kontroli oraz indywidualnego poradnictwa zwracano szczególną uwagę na: - realizację obowiązującego Programu Szczepień Ochronnych, - stan zaszczepienia dzieci i młodzieży w ramach szczepień obowiązkowych i zalecanych, - racjonalne gospodarowanie preparatami szczepionkowymi oraz maksymalne wykorzystanie preparatów wielodawkowych, - dokumentowanie wykonanych szczepień ochronnych oraz opracowanie dokumentacji związanej z niepożądanymi odczynami poszczepiennymi, - aktualizację przepisów prawnych związanych z realizacją szczepień ochronnych. Szczepienia ochronne realizowane w ramach Programu Szczepień Ochronnych, poprzez czynne uodpornienie populacji, mają korzystny wpływ na poprawę sytuacji epidemiologicznej nadzorowanego terenu, w szczególności przyczyniają się do spadku liczby zachorowań na choroby zakaźne oraz spadku liczby występujących powikłań po przebytej chorobie Ocena podmiotów leczniczych. Sekcja epidemiologii, wg stanu na dzień r. obejmuje nadzorem łącznie 1000 podmiotów leczniczych, przy czym w powiecie mikołowskim znajduje się 169, co stanowi 19,6% ogólnej liczby nadzorowanych podmiotów leczniczych. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 8 z 43

9 W grupie nadzorowanych podmiotów leczniczych są: nie będące przedsiębiorstwami (5), podmioty lecznicze będące przedsiębiorcami (66) oraz praktyki lekarskie (125). Stacjonarne i całodobowe świadczenia medyczne w powiecie mikołowskim realizowane były przez 3 szpitale w tym jeden będący pod nadzorem Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego oraz Ośrodek Terapii Nerwic dla Dzieci i Młodzieży w Orzeszu. Wykres nr 2 Tabela nr 7 Lp. Rodzaj podmiotów leczniczych ilość w powicie mikołowskim 2014 r. 1 podmioty lecznicze, które nie 5 są przedsiębiorcami 2 podmioty lecznicze, będące 66 przedsiębiorcami 3 praktyki lekarskie ogółem 196 W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego przeprowadzono 23 kontrole. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano 1 decyzję merytoryczną nakazującą usunięcie nieprawidłowości. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły: - braku zabezpieczenia okien przed nadmiernym nasłonecznieniem w pokojach łóżkowych. Prowadzony nadzór nad stanem sterylizacji wykazał, że w powiecie mikołowskim zainstalowane są 54 urządzenia do sterylizacji. Badania skuteczności sterylizacji wykonywane są przez osoby odpowiedzialne za sterylizację w podmiotach leczniczych. Jedno badanie przeprowadzono w ramach sprawowanego nadzoru nad podmiotami leczniczymi. W czasie przeprowadzania kontroli sanitarnych sprawdzeniu podlega dokumentowanie procesów sterylizacji w podmiotach leczniczych. Kierownicy laboratoriów z całego terenu podległego nadzorowi PPIS w Tychach, zgłaszali biologiczne czynniki chorobotwórcze, które na bieżąco rejestrowano i analizowano. W każdym uzasadnionym przypadku wdrażano działania przeciwepidemiczne. W 2014 r. zgłoszono 215 biologicznych czynników chorobotwórczych tj. o 63,72% więcej w porównaniu do 2013 r. (137 w 2013 r.). Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 9 z 43

10 W analizowanym okresie największy procent dodatnich biologicznych czynników chorobotwórczych stanowiły czynniki potwierdzające zakaźenie tj. Borrelia burgdorferi (22,79%), bakterie Gram- ujemne z rodzaju Salmonelli z grupy B, D, C i inne (17,67%), wirusy HBV (10,70%) i HCV (10,23%), prątek gruźlicy- Mycobacterium tuberculosis (9,30%), W wyniku prowadzonego bieżącego nadzoru w podmiotach leczniczych stwierdzono: - wystarczające zaopatrzenie w wyroby medyczne jednorazowego i wielokrotnego użytku, - prawidłowo dokumentowane procesy sterylizacji, - asortyment i ilość środków dezynfekcyjnych dostosowany do rodzaju zagrożeń biologicznych, - prawidłowe postępowanie z odpadami niebezpiecznymi pochodzenia medycznego oraz prowadzenie dokumentacji zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zgodnie z powyższym można stwierdzić, że świadczenia zdrowotne udzielane były na właściwym poziomie higieniczno- sanitarnym. W celu poprawy bezpieczeństwa zdrowotnego społeczeństwa realizowano następujące ponadplanowe zamierzenia: - edukacja pracowników wybranych zawodów zwiększonego ryzyka transmisji zakażeń krwiopochodnych i ogółu społeczeństwa w zakresie prewencji HCV, HBV, HIV w ramach programu Zapobieganie zakażeniom HCV, - akcja informacyjna skierowana do społeczeństwa pod nazwą Zaszczep w sobie chęć szczepienia oraz Uwaga kleszcz, - udział we wiosennej akcji odkomarzania realizowanej przez samorządy lokalne, - przygotowanie się do działań w związku z zagrożeniem spowodowanym epidemią gorączki krwotocznej Ebola w krajach Afryki Zachodniej. Wnioski: 1. Ciągłe monitorowanie zgłoszeń podejrzeń i zachorowań na choroby zakaźne oraz wdrażanie działań przeciwepidemicznych skutecznie przyczynia się do poprawy sytuacji epidemiologicznej powiatu. 2. Realizacja szczepień ochronnych ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo zdrowotne społeczeństwa. 3. Nie odnotowano chorób wysoce zakaźnych stanowiących bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia ludności. 2. STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU Bezpieczeństwo i zdrowie konsumenta jest jednym z ważniejszych celów polityki Państwa w zakresie zdrowia publicznego. Zapewnienie bezpiecznej żywności wymaga szeregu działań podejmowanych w sposób skoordynowany i zintegrowany. Nadzór nad bezpieczeństwem żywności opiera się na systemie kontroli wewnętrznej realizowanej przez przedsiębiorcę (operatora żywności) oraz systemie kontroli zewnętrznej sprawowanej przez ograny urzędowej kontroli żywności. W 2014 r. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Tychach nadzorowała 3799 zakładów usytuowanych na terenie 4 powiatów. Znaczna liczba zakładów zlokalizowana jest na terenach wiejskich i na peryferiach miast. Najliczniejszą grupę stanowią zakłady obrotu żywnością, następnie zakłady żywienia zbiorowego otwartego, zamkniętego oraz obiekty produkcji żywności. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 10 z 43

11 Na terenie powiatu mikołowskiego funkcjonują zakłady usytuowane w starym budownictwie, co wiąże się z ograniczonymi możliwościami ich modernizacji. Jednocześnie działają obiekty nowoczesne o wysokim standardzie, spełniające wymagania sanitarno-techniczne Ogólna ocena stanu sanitarnego obiektów żywieniowych i żywnościowych W 2014 r. w ewidencji znajdowało się 899 zakładów. We wszystkich zakładach objętych nadzorem przeprowadzono 548 kontroli sanitarnych. Wydano 49 decyzji administracyjnych nakazujących usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. Nałożono 28 mandatów na łączną kwotę 5000 zł. (wykres nr 1). Wykres nr 1 Działania kontrolne i represyjne w latach Ponadto skierowano 2 wnioski do Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego zgodnie z kompetencjami na podstawie art. 103 ust. 1 pkt 5 ustawy o bezpieczeństwie żywności żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 r. (Dz. U. z 2010r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.), które dotyczyły: prowadzenie działalności niezgodnie z decyzją o zatwierdzeniu zakładu, poszerzenie działalności o produkcję potraw od surowca z użyciem świeżych warzyw drobiu oraz jaj. Zakłady Produkcji Żywności W 2014 r. w ewidencji znajdowało się 60 zakładów, w których przeprowadzono 78 kontroli. Wydano 14 decyzji administracyjnych, nałożono 6 mandatów karnych na kwotę 1400 zł. Najczęściej stwierdzane uchybienia to m.in.: obecność szkodników zbożowo mącznych, brak porządku i czystości w pomieszczeniach produkcyjnych, brudne ściany i sufity w pomieszczeniach magazynowych gotowego wyrobu z rozległymi zaciekami, posadzki w komorach fermentacyjnych żurku z ubytkami w glazurze kafelkowej z wypłukanymi fugami przy kratce ściekowej, posadzka w magazynie dodatków z ubytkami, Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 11 z 43

12 drzwi, rolety uszkodzone, brudny sprzęt pomocniczy i produkcyjny, komory fermentacyjne zapajęczone, przechowywany zbędny sprzęt w pomieszczeniach produkcyjnych, naczynia niedomyte z resztkami poprodukcyjnymi, nieprawidłowe przechowywanie środków spożywczych, stanowiska nie wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem, zniszczona stolarka okienna. Obiekty Obrotu Żywnością W ewidencji znajdowało się 523 zakłady, w których przeprowadzono 276 kontroli. Wydano 24 decyzje administracyjne, nałożono 16 mandatów karnych na kwotę 2400 zł. Do uchybień najczęściej występujących należą: brak dopływu bieżącej ciepłej i zimnej wody przy punktach wodnych, brudne, zakurzone, z ubytkami farby ściany i sufity, zniszczona z ubytkami posadzka, zniszczone regały ekspozycyjne, brak dostępu do punktu wodnego z uwagi na składowanie dużej masy towarowej w pomieszczeniu, brak możliwości korzystania z toalety dla personelu/niesprawna kanalizacja, wprowadzanie do obrotu środków spożywczych po upływie daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia, brak prawidłowego oznakowania środków spożywczych, brak porządku i czystości w zakładach, brudne urządzenia, podłogi, sprzęt, nieprawidłowe przechowywanie środków spożywczych bezpośrednio na posadzce oraz poza urządzeniem chłodniczym w temperaturze otoczenia, koszyczki wiklinowe do eksponowania pieczywa zanieczyszczone z dużą warstwą mąki i okruchów. Zakłady Żywienia Zbiorowego: żywienie otwarte, mała gastronomia, żywienie zamknięte W 2014 r. w ewidencji znajdowały się 302 zakłady, w których przeprowadzono 192 kontrole. Wydano 11 decyzji administracyjnych, nałożono 6 mandatów karnych na kwotę 1200 zł. Do uchybień najczęściej występujących należą: brudne, zakurzone, z odpadającą farbą ściany i sufity w pomieszczeniach zakładu, zniszczona stolarka drzwiowa i okienna, ubytki posadzki w magazynie chłodni, brak czystości i porządku w zakładzie, brudny sprzęt produkcyjny, pomieszczenia nie wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem (obróbkę warzyw dokonuje się w kuchni), brak bieżącej ciepłej i zimnej wody w pomieszczeniu obróbki warzyw, prowadzenie działalności niezgodnie z decyzją o zatwierdzeniu zakładu, brak porządku (odzież przechowywana w przypadkowych miejscach, porozrzucany sprzęt porządkowy, zbędne rzeczy przechowywane w bufecie), wprowadzanie środków spożywczych po terminie przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, brudna posadzka, zanieczyszczona olejem. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 12 z 43

13 Ponadto nadzorem objęto 2 wytwórnie i 8 miejsc obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością oraz 1 zakład produkcji, 1 konfekcjonowania i 2 zakłady obrotu kosmetykami. W ww. zakładach przeprowadzono 2 kontrole urzędowe. W trakcie działań kontrolnych nie stwierdzono nieprawidłowości Nadzór nad importem/eksportem W związku z prowadzeniem nadzoru nad jakością zdrowotną żywności i przedmiotów przeznaczonych do kontaktu z żywnością wykonano 190 kontroli, w tym 42 kontrole środków transportu, skontrolowano 175 partii środków spożywczych, 15 partii materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością, wydano 160 świadectw jakości zdrowotnej. Jakość ocenianych towarów nie budziła zastrzeżeń Jakość zdrowotna środków spożywczych, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków W 2014 r. na terenie powiatu mikołowskiego pobrano do badań laboratoryjnych 112 próbek środków spożywczych. Zakwestionowano 6 próbek z uwagi na obecność szkodników w zmiotkach pobranych do badań w piekarni, napromienianie suplementu diety, ponadnormatywną obecność bakterii Enterobacteriaceae w lodach, obecność pozostałości po szkodnikach w orzechach pistacjowych, niewłaściwe cechy organoleptyczne mleka (wykres nr 2). Wykres nr 2 Próbki pobrane/kwestionowane w latach Pobrane Kwestionowane W 2014 r. rozpatrzono ogółem 6 wniosków, z których 3 były uzasadnione, a 3 były bezpodstawne, nałożono 2 mandaty na kwotę 400 zł. Pobrano do badań 2 próbki, z których 1 kwestionowano. Otrzymano 8 informacji anonimowych z których 6 było bezzasadnych oraz 2 zasadne, nałożono 2 mandaty karne na kwotę 200 zł (tabela nr 1). Najczęściej wnioski dotyczyły: niewłaściwej jakości zdrowotnej środków spożywczych: środki spożywcze o niewłaściwych cechach organoleptycznych (zepsute mleko, śmierdzące mięso, stara kapusta, śmierdzący tłuszcz), Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 13 z 43

14 niehigieniczna sprzedaż nieopakowanych środków spożywczych, oferowanie do sprzedaży środków spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia, nieprawidłowe przechowywanie środków spożywczych (bezpośrednio na posadzce), resztki pokonsumpcyjne zwracane na produkcję, sprzedaż żurku w brudnych butelkach, oraz niewłaściwe warunki higieniczno-sanitarne: w lokalach brak czystości i porządku (brudne ściany, sufity, posadzki, brudny sprzęt meblowy oraz naczynia), zatrudnianie pracowników bez aktualnych orzeczeń lekarskich, w sklepie wyczuwalne zapachy obce, brak umowy na wywóz śmieci, brudne sztućce, brak rejestracji firmy sprzedającej suplementy diety przez Internet, brak porządku i czystości, środki spożywcze złożone bezpośrednio na posadzce, brudne toalety. Tabela nr 1 Wnioski o interwencję Rok Liczba zgłoszonych wniosków Liczba mandatów karnych/kwota / / /600 W 2014 r. prowadzono szereg akcji i działań dodatkowych m.in.: 1. Imprezy plenerowe/masowe W okresie letnim skontrolowano podmioty, prowadzące działalność w zakresie wyżywienia na imprezach masowych: Śląski Ogród Botaniczny Mikołów, ul. Sosnowa 5, Hala Targowa Eko Bio Mikołów, ul. Kościuszki 61F. Wniosek: Z uwagi na zagrożenie wynikające z korzystania z wyżywienia podczas imprez dużej liczby osób w dalszym ciągu prowadzony będzie nadzór nad tego typu imprezami. 2. Ocena placówek wypoczynku dzieci i młodzieży W 2014 r. prowadzono nadzór nad przebiegiem wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży. W trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. Wniosek: Mając na uwadze bezpieczeństwo zdrowotne dzieci i młodzieży w czasie zimowego i letniego wypoczynku, akcja będzie kontynuowana w 2015 r. 3. Nadzór nad jakością organoleptyczną olejów jadalnych W trakcie przeprowadzonych działań kontrolnych w zakładach obrotu żywnością nie stwierdzono nieprawidłowości. Oleje jadalne przechowywane były prawidłowo, zgodnie z zaleceniem producenta na etykiecie. Oferowane do sprzedaży oleje były prawidłowo oznakowane. 4. Kontynuacja akcji Mklik Próchniczek W ramach akcji przeprowadzono kontrole sanitarne połączone z poborem próbek do badań laboratoryjnych w kierunku obecności szkodników i ich pozostałości. Pobrano do badań próbki mąki, zmiotków oraz wytrzepków z koszyków w kierunku zanieczyszczeń biologicznych. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 14 z 43

15 Niektóre z pobranych prób były kwestionowane z uwagi na obecność żywych szkodników oraz ich larw. Wydano decyzje administracyjne z terminem natychmiastowej wykonalności nakazujące przeprowadzenie dezynsekcji pomieszczeń zakładu i sprzętu. Kontrole sprawdzające połączone z poborem próbek nie wykazały obecności szkodników. Wniosek: Podjęte działania wskazują na konieczność dalszego planowania i pobierania do badań laboratoryjnych próbek zmiotków i wytrzepków w kierunku zanieczyszczeń biologicznych. 5. Nadzór nad zakładami żywienia zbiorowego szczególnie tymi, w których prowadzone jest żywienie w systemie cateringowym W związku z akcją przeprowadzono kontrole w zakładach prowadzących usługi cateringowe oraz w zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego korzystających z usług cateringowych. W trakcie działań kontrolnych nie stwierdzono nieprawidłowości. Zakłady prowadzące usługi cateringowe posiadają wdrożone zasady systemu HACCP, stwierdzono prawidłowe warunki sanitarno-techniczne i porządkowe. Posiłki dostarczane są prawidłowymi, przystosowanymi środkami transportu. Prowadzona jest dokumentacja w zakresie ostatecznej oceny posiłków opuszczających zakład. W zakładach korzystających z usług cateringowych prowadzona jest ocena posiłków po ich dostarczeniu. Część zakładów otrzymujących posiłki porcjuje je we własnym zakresie, pozostała część dostarczana jest poporcjowana. 6. Nadzór nad wytwarzaniem bezpiecznych produktów produkcji pierwotnej Przeprowadzono kontrole podmiotów prowadzących produkcję pierwotną na etapie zbioru i przechowywania, w trakcie których nie stwierdzono nieprawidłowości. Warunki sanitarnoporządkowe były prawidłowe. W ramach działań prewencyjnych i oświatowych na stronie internetowej PSSE Tychy umieszczono informację dla plantatorów i punktów skupu owoców i warzyw. 7. Higieniczna sprzedaż pieczywa W trakcie działań kontrolnych dokonano oceny stoisk z pieczywem. Stwierdzono w 3 zakładach nieprawidłowości związane z niehigieniczną sprzedażą pieczywa, za które nałożono 2 mandaty na kwotę 300 zł oraz wydano 1 decyzję administracyjną. 8. Działania kontrolne związane ze stosowaniem dodatków do żywności Przeprowadzono kontrole w zakładach produkujących pieczywo oraz wyroby ciastkarskie. Między innymi zakresem kontroli było sprawdzenie czy stosowanie dodatków do żywności odbywa się zgodnie z przepisami prawa mającymi względem nich zastosowanie, nie stwierdzono nieprawidłowości w powyższym zakresie. 9. Ocena oznakowania środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego dla dzieci do lat 3 i przedmiotów do karmienia niemowląt oraz działań reklamowych prowadzonych przez ich producentów i dystrybutorów. Kontrolą objęto apteki, punkty apteczne, sklepy zielarskie, hipermarkety, sklepy ogólnospożywcze oraz inne miejsca obrotu. W trakcie działań kontrolnych nie stwierdzono nieprawidłowości. 10. Nadzór nad jakością tłuszczów stosowanych do smażenia W związku z nadzorem nad jakością tłuszczów stosowanych do smażenia przeprowadzono kontrole, w trakcie których przeprowadzano badania przesiewowe tłuszczów stosowanych do smażenia za pomocą specjalistycznego sprzętu, wyniki badań wykazały akceptowalną jakość tłuszczów. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 15 z 43

16 Wnioski: Oceniając sytuację lokalną stanu sanitarno-technicznego nadzorowanych zakładów zauważono: na przestrzeni lat obserwuje się uruchamianie zakładów o bardzo wysokim standardzie, inwestowanie w nowe wyposażenie i modernizowanie istniejących linii technologicznych, znaczne podnoszenie zewnętrznej estetyki zakładów, samowolne poszerzanie zakresu prowadzonej działalności przez przedsiębiorców, prowadzenie działalności niezgodnie z decyzją o zatwierdzeniu zakładu. Analiza i wnioski w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. Rozpatrując wnioski i anonimowe informacje od ludności stwierdzono ich 36% zasadność, w większości dotyczyły one niewłaściwej jakości zdrowotnej środków spożywczych oraz niewłaściwych warunków higieniczno sanitarnych. Oceniając sytuację lokalną w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności stwierdzono wyższy niż w roku ubiegłym odsetek próbek kwestionowanych. 3. OCENA STANU SANITARNEGO URZĄDZEŃ I OBIEKTÓW UŻYTKU PUBLICZNEGO Nadzorem Sekcji Higieny Komunalnej objętych jest 1654 obiekty, w tym w powiecie mikołowskim łącznie 356 obiektów, z czego 72 placówek służby zdrowia. W celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych przeprowadzono łącznie 576 kontroli sanitarnych, w tym 128 na terenie powiatu mikołowskiego Obiekty użyteczności publicznej Ustępy publiczne w ewidencji 4 obiekty, 3 skontrolowane, przeprowadzono 3 kontrole. Celem kontroli było sprawdzenie stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń i urządzeń. Nadzorowane obiekty pod względem sanitarno-technicznym nie budziły zastrzeżeń, utrzymane były w należytej czystości, na bieżąco myte i dezynfekowane, zaopatrzone w dostateczną ilość środków higienicznych. Administratorzy systematycznie przeprowadzają drobne remonty polegające na odnawianiu ścian i sufitów oraz stolarki drzwiowej. Wszystkie ustępy posiadają stałą obsługę. Baseny kąpielowe w ewidencji 3 obiekty: 2 baseny sezonowe i 1 kryta pływalniaskontrolowano 4, przeprowadzono 4 kontrole. Celem kontroli było sprawdzenie stanu sanitarno-technicznego obiektów, jak również jakości zdrowotnej wody używanej do kąpieli. W basenie sezonowym zlokalizowanym na terenie Ośrodka Rekreacyjnego Planty w Mikołowie ul. Konstytucji 3 Maja 31 wykonano wymianę instalacji technologii uzdatniania wody basenowej poprzez wymianę rur, montaż szafy sterowniczej, instalacja pomp obiegowych. Wykonano nowe uzbrojenie filtrów. Na terenie kąpieliska otwartego znajduje się boisko wielofunkcyjne, które w sezonie letnim pełni rolę boiska do piłki nożnej lub kortów tenisowych, a w okresie zimowym funkcjonuje jako lodowisko z wypożyczalnią sprzętu sportowego. Mieszkańcy mają możliwość korzystania z kompleksu także w okresie zimowym gdy czynne jest lodowisko. Funkcjonująca Kryta Pływalnia AQUA PLANT w Mikołowie ul. Konstytucji 3 Maja należąca do Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji jest obiektem o wysokim standardzie. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 16 z 43

17 W trakcie przerw technologicznych administrator usuwa usterki techniczne i przeprowadza remonty. Przy saunach urządzono nowe otwarte natryski. Młodzież szkolna z terenu powiatu ma możliwość korzystania z pływalni w ramach zajęć wychowania fizycznego. Wszystkie pomieszczenia obiektu na bieżąco są myte, prowadzana jest systematycznie dezynfekcja powierzchni i urządzeń sanitarnych. Basen sezonowy Żabka II w Łaziskach Górnych ul. Górnicza jest obiektem zapewniającym wypoczynek i rekreację dla mieszkańców powiatu, a w szczególności dzieciom i młodzieży. W obrębie kompleksu 3 niecek basenowych znajdują się boiska do piłki siatkowej i nożnej, korty tenisowe, wypożyczalnia sprzętu sportowego, plac zabaw dla dzieci. Uruchomione są dodatkowe atrakcje dla kąpiących się zainstalowano zjeżdżalnie przy niecce basenu rekreacyjnego, a w niecce znajdują się tzw. grzybki, gejzery i sztuczna rzeka. W okresie zimowym na terenie ośrodka uruchamiane jest lodowisko. W przeciągu roku pobierano próbki wody z częstotliwością raz w miesiącu. Na podstawie wyników badań laboratoryjnych wody stwierdzono przydatność wody do kąpieli. W każdym z obiektów przynajmniej raz w roku doszło do przekroczenia wskaźnika bakteriologicznego (gronkowce koagulazo dodatnie i Escherichia Coli). Po stwierdzeniu przekroczeń zalecano administratorom obiektów o wstrzymanie eksploatacji niecki basenu lub wanny jacuzzi w zależności od wystąpienia przekroczenia oraz podjęcie działań mających na celu usunięcie zanieczyszczeń mikrobiologicznych wody i zapewnienie bezpieczeństwa użytkownikom. Domy pomocy społecznej w ewidencji 3 obiekty, skontrolowano 2, przeprowadzono 2 kontrole. Prywatny Domu Opieki MARIA s.c w Mikołowie ul. Stroma 3 przeznaczony jest dla osób starszych. W dniu kontroli przebywało w nim 33 osoby. Obiekt przystosowany jest do poruszania się osób niepełnosprawnych, utrzymany we właściwym stanie sanitarnym. Zapas czystej bielizny wystarczający. Zapewnione środki myjące i dezynfekcyjne. Ośrodek dla Osób Niepełnosprawnych Miłosierdzie Boże w Borowej Wsi ul. Gliwicka 366 został dostosowany do nowych standardów. Obecnie zlokalizowany w dwóch segmentach mieszkalnych, które posiadają oddzielne wejścia i ciągi komunikacyjne oraz dźwigi. W obydwu budynkach przeprowadzono standaryzację poprzez wyodrębnienie z już istniejących pomieszczeń 10 łazienek w 10 grupach. Ośrodek posiada własną pralnię z zachowanym prawidłowym obiegiem bielizny. Pralnia funkcjonuje w ramach Zakładu Aktywności Zawodowej GRILL. Hotele - w ewidencji 7 obiektów, skontrolowano 3. Stan sanitarny i techniczny hoteli ocenia się pozytywnie. Na szczególną uwagę zasługuje Hotel Sjesta w Mikołowie ul. Gliwicka 158a. Klienci hotelu mają możliwość wypoczynku na urządzonych w obrębie budynku hotelowo-restauracyjnego terenie. Nawierzchnia terenu utwardzona kostką brukową, urządzone są estetyczne trawniki. Stwierdzono wysoki standard świadczenia usług. Przy każdym pokoju znajduje się łazienka, ustęp, natrysk i umywalka. Wydzielony jest magazyn czystej i brudnej bielizny. Pranie bielizny odbywa się w pralni zewnętrznej. Motele - w ewidencji 1, skontrolowano 1. Obiekt posiada 15 pokoi z łazienkami, wydzielone są oddzielne sanitariaty dla podróżnych i klientów restauracji. Obiekt posiada własną pralnię z prawidłowym obiegiem bielizny czystej i brudnej. Przy motelu funkcjonuje stacja diagnostyczna. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 17 z 43

18 Zakłady fryzjerskie, fryzjersko-kosmetyczne, kosmetyczne i odnowy biologicznej - w ewidencji 144 obiekty, w tym: - 73 zakłady fryzjerskie, przeprowadzono 31 kontroli, - 30 gabinetów kosmetycznych, przeprowadzono 10 kontrole, - 15 zakładów odnowy biologicznej - nie ujęto w harmonogramie kontroli, - 26 fryzjersko-kosmetycznych, przeprowadzono 5 kontroli. Zakres kontroli dotyczył między innymi sprawdzenia stanu sanitarno-technicznego zakładów, zaopatrzenia w bieżącą ciepłą i zimną wodę, odprowadzenia nieczystości płynnych, sposobu postępowania z odpadami komunalnymi i niebezpiecznymi, zapasu czystej bielizny przeznaczonej do obsługi klientów. Dwie kontrole przeprowadzone zostały w wyniku interwencji. Kontrole dotyczyły: występowania wszy ludzkiej w Salonie fryzjersko-kosmetycznym w Mikołowie, kontrolę przeprowadzono w zakresie oceny stanu sanitarnego obiektu. W trakcie kontroli stwierdzono: brak środków do dezynfekcji narzędzi i przyborów fryzjerskich, niewystarczająca ilość czystej bielizny, bielizna używana wielokrotnie. Nałożono 1 mandat karny na kwotę 200 zł. oraz wydano zalecenia pokontrolne. Kontrola sprawdzająca potwierdziła wykonanie zaleceń. Salonu Fryzjerskiego w Ornontowicach w zakresie niewłaściwego stanu sanitarnego. W trakcie kontroli po obsłudze klienta nie przeprowadza się dezynfekcji narzędzi i przyborów fryzjerskich. Nałożono 1 mandat karny na kwotę 200 zł. oraz wydano zalecenia pokontrolne. Kontrola sprawdzająca potwierdziła wykonanie zaleceń. W pozostałych skontrolowanych zakładach, przy obsłudze klienta w czasie świadczenia usług mogących powodować naruszenie ciągłości tkanki używa się materiałów jałowych oraz sterylnych narzędzi. Część zakładów posiada zawarte umowy na sterylizację narzędzi. Prowadzona jest także sterylizacja chemiczna czyli dezynfekcja wysokiego stopnia przy użyciu preparatu o działaniu sporobójczym niszczącym formy przetrwalnikowe drobnoustrojów. Zakłady oprócz środków dezynfekcyjnych o szerokim spektrum działania do narzędzi stosują także sanityzatory UV-FOX i UV Germix, aparaty do dezynfekcji promieni UV-C oraz sterylizatory kulkowe. Zakłady posiadają opracowane instrukcje postępowania z odpadami niebezpiecznymi oraz procedury zapewniające ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi. Coraz częściej w obiektach przy obsłudze klienta używana jest bielizna jednorazowego użycia. Zapas czystej bielizny wystarczający. Parkingi przy trasach turystycznych w ewidencji 4 parkingi przy trasach turystycznych, przeprowadzono 7 kontroli. Wszystkie zostały skontrolowane w okresie od stycznia do września 2014 r. Jakość usług świadczonych w obiektach zlokalizowanych przy trasach turystycznych utrzymana jest na właściwym poziomie sanitarno-porządkowym. Na uwagę zasługuje parking przy restauracji Waldi Plus w Mikołowie Borowej Wsi ul. Gliwicka 365. Przy parkingu co roku w otoczeniu zieleni ustawiane są zadaszone ogródki dla klientów i zatrzymujących się kierowców. Przy każdym parkingu znajdują się ustępy oraz umywalki z bieżącą ciepłą i zimną wodą, cztery posiadają także kabiny natryskowe. Zapewnione są środki higieny oraz preparaty myjące i dezynfekcyjne. Skontrolowane obiekty posiadają uregulowaną gospodarkę wodno-ściekową. W trzech przypadkach nieczystości ciekłe odprowadzane są do sieci kanalizacyjnej, w jednym do zbiornika bezodpływowego, opróżniany w zależności od potrzeb przez specjalistyczną firmę. Odpady komunalne usuwane są do pojemników lub kontenerów, które opróżniane są w terminach ustalonych w umowie ze specjalistyczną firmą lub w zależności od potrzeb, po uprzednim zgłoszeniu telefonicznym. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 18 z 43

19 Apteki w ewidencji 30 aptek, skontrolowano 10 z czego 1 na wniosek strony w związku ze zmianą właściciela apteki. W aptece w Łaziskach Górnych w trakcie kontroli stwierdzono zły stan techniczny pomieszczeń apteki. Wydano decyzję administracyjną dot. doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnego sufitów i ścian pomieszczeń ekspedycji, szatni, ustępów, pomieszczeń biurowych i socjalnych oraz zapewnienia gładkich i łatwozmywalnych podłóg w pomieszczeniu archiwum. Kontrola sprawdzająca potwierdziła wykonanie nakazów decyzji. Obiekt oceniono pozytywnie. Pozostałe skontrolowane obiekty są na właściwym poziomie higieniczno-sanitarnym i technicznym. Cmentarze w ewidencji 26, w 2014 r. nie były ujęte w harmonogramie kontroli. Nadzorem sanitarnym objęte były ekshumacje zwłok - Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Tychach wydał decyzje zezwalające na przeprowadzenie ekshumacji zwłok. Zakłady usług pogrzebowych w ewidencji 7 obiektów, w 2014 r. nie były ujęte w harmonogramie kontroli. Obiekty sportowe w ewidencji 9 obiektów, skontrolowano 3 obiekty. W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego przeprowadzono kontrolę Stadionu Miejskiego w Mikołowie ul. Zawilców 8. Na terenie obiektu oddano do użytku nowy budynek kontenerowy z 4 szatniami i węzłami sanitarnymi oraz bieżnie do uprawiania lekkoatletyki. Dla kibiców wybudowano nowe trybuny na 400 miejsc. Pomieszczenia socjalne i trybuny dla kibiców przy boisku trawiastym również zostały odnowione. Obiekt zapewnia uprawianie sportów w właściwych warunkach sanitarnych i technicznych. Stan sanitarny i techniczny pozostałych pomieszczeń nie budził zastrzeżeń. Obiekty kulturalno widowiskowo rozrywkowe, w ewidencji 6 obiektów, skontrolowano 2 tj. Centrum Kultury i Promocji w Ornontowicach ARTERIA w Ornontowicach ul.zwycięstwa 26 oraz Miejski Dom Kultury w Łaziskach Górnych filia w Łaziskach Średnich ul. Pstrowskiego 17. Obiekty utrzymane we właściwym stanie sanitarnym. Lokalizacja obiektów wymaga częstych remontów. W 2014 r. w ramach sprawowanego nadzoru sanitarnego w zakresie higieny komunalnej, rozpatrzono 6 interwencji wniesionych przez mieszkańców tj: 2 dotyczyły niewłaściwych warunków sanitarno-technicznych w Zakładzie Fryzjerskimw Ornontowicach oraz w Mikołowie. Przeprowadzone kontrole potwierdziły zasadność interwencji. Wszczęto postepowanie administracyjne. W obydwu zakładach stwierdzono brak prawidłowej dezynfekcji narzędzi i przyborów fryzjerskich oraz brak zapasu czystej bielizny. Nałożono 2 mandaty karne na łączna kwotę 300 zł. 3 dotyczyły zagrzybienia i zapleśnienia w lokalach mieszkalnych. W każdym przypadku przeprowadzono kontrole sanitarne. Sprawę przekazano do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Mikołowie celem załatwienia według właściwości rzeczowej. 1 dotyczyła złych warunków sanitarnych w siłowni w Ornontowicach. W trakcie kontroli ustalono, iż wskazana w interwencji osoba nie prowadzi usług w zakresie odnowy biologicznej tj. siłowni. Wysłano odpowiedź osobie skarżącej. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 19 z 43

20 3.2. Jakość wody przeznaczonej do spożycia i wykorzystywanej do kąpieli i rekreacji Woda przeznaczona do spożycia Mieszkańcy powiatu zaopatrywani są w wodę przeznaczoną do spożycia pochodzącą z ujęć powierzchniowych oraz z ujęć podziemnych. Mieszkańcy Łazisk Górnych, Ornontowic, Wyr i Orzesza zaopatrywani są w wodę przeznaczoną do spożycia pochodzącą z ujęć wody powierzchniowej produkowaną przez Zakłady Uzdatniania Wody (Goczałkowice, Dziećkowice i Czaniec) zlokalizowane poza powiatem mikołowskim. Wszystkie ujęcia powierzchniowe należą do Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów w Katowicach. Woda z tych trzech ujęć po wymieszaniu i dochlorowaniu, dostarczana jest odbiorcom poprzez przepompownie wody na Oddziale Sieci Magistralnej w Mikołowie. Około 100 mieszkańców Orzesza Rybówki zaopatrywanych jest w wodę przeznaczoną do spożycia z ujęcia wody podziemnej w Bełku, leżącego poza terenem działania Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Tychach. Mikołów Bujaków zaopatrywany jest w wodę z ujęcia podziemnego zlokalizowanego w Bujakowie przy ul. Szkolnej, należącego i nadzorowanego przez Zakład Inżynierii Miejskiej Sp. z o.o. (ZIM Sp. z o.o.) w Mikołowie, przy ul. Kolejowej 4. Sołectwa: Paniowy, Śmiłowice, Borowa Wieś, Mokre, Goj oraz ulice Akacjowa, Kalinowa, Olchowa, Cedrowa i Cyprysów w Bujakowie są zaopatrywane z ujęcia podziemnego w Mikołowie Śmiłowicach, również należącego i nadzorowanego przez ZIM Sp. z o.o. w Mikołowie. Ulica Solna w Mikołowie Paniowy zaopatrywana jest w wodę z lokalnego ujęcia podziemnego przy Gospodarstwie Rolnym w Paniowach przy ul. Przelotowej 7, należącego i nadzorowanego przez Gospodarstwo Rolne Marek Błaszczyk w Przyszowicach, ul. Gliwicka 32. Woda powierzchniowa z Zakładów Uzdatniania Wody poprzez przepompownie wody na Oddziale Sieci Magistralnej w Mikołowie dostarczana była około odbiorcom, woda z ujęcia Śmiłowice dostarczana była około 3600 odbiorcom, z ujęcia Bujaków około 300 odbiorcom, a z ujęcia Paniowy 130 odbiorcom. Zbiorowe zaopatrzenie w wodę w rozumieniu ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006r. Nr 123 poz. 858 z późn. zm.) należy do zadań własnych gminy. Dystrybucją wody przeznaczonej do spożycia zajmuje się Rejonowe Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. z siedzibą w Tychach, przy ul. Sadowej 4 (Wyry, Łaziska, Orzesze); Zakład Inżynierii Miejskiej z siedzibą w Mikołowie przy ul. Kolejowej 4 (Mikołów), Zakład Gospodarki Komunalnej i Wodociągowej z siedzibą w Ornontowicach przy ul. Zwycięstwa 26A (Ornontowice) oraz Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Czerwionce Leszczynach przy ul. Nowy Dwór 20 (dystrybucja wody wyłącznie na terenie Orzesze - Rybówka). Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Tychach zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. (Dz. U. Nr 61, poz. 417, z późn. zm.) w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, współtworzy wraz z przedsiębiorstwami wodociągowymi Monitoring jakości sanitarnej wody. Przedstawiciele PPIS w Tychach, jak również przedstawiciele przedsiębiorstw wodociągowych regularnie pobierają próbki wody do badań laboratoryjnych. Badania próbek wody przeznaczonej do spożycia, pobieranych przez upoważnionych przedstawicieli PPIS w Tychach wykonywano w akredytowanych laboratoriach: Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Tychach, Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Bielsku - Białej oraz w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Katowicach. Badania próbek wody do spożycia pobieranych przez przedstawicieli przedsiębiorstw wodociągowych w ramach wewnętrznej kontroli jakości wody, wykonywano w laboratoriach o zatwierdzonym przez Państwową Inspekcję Sanitarną systemie jakości badań wody. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 20 z 43

21 W okresie od 1 stycznia 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. w ramach prowadzonego monitoringu jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, podstawą oceny jakości wody dostarczanej odbiorcom były wyniki badań laboratoryjnych próbek wody pobieranej przez przedstawicieli Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Tychach z punktów stałych, oraz sprawozdań z badań próbek wody pobieranej przez przedstawicieli przedsiębiorstw wodociągowych, przekazywanych do PPIS w Tychach w ramach kontroli wewnętrznej. W pobranych próbkach wody w ramach monitoringu kontrolnego i przeglądowego (tabela nr 1), w zakresie badanych parametrów mikrobiologicznych i fizykochemicznych, woda spełniała wymagania określone w załącznikach nr 1-4 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.). Tabela nr 1 Wykaz badanych parametrów w monitoringu kontrolnym i przeglądowym w 2014 r. l.p. Monitoring kontrolny Monitoring przeglądowy Badania fizykochemiczne Badania fizykochemiczne 1 Mętność Mętność 2 Barwa Barwa 3 Odczyn (ph) Odczyn (ph) 4 Przewodność Przewodność 5 Zapach Zapach 6 Smak Smak 7 Jon amonowy Jon amonowy 8 Azotany Azotany 9 Azotyny Azotyny 10 Glin Glin 11 Żelazo Żelazo 12 Mangan Chlor wolny 13 Chlor wolny Antymon 14 Arsen 15 Bor 16 Chlorki 17 Chrom 18 Fluorki 19 Kadm 20 Magnez 21 Miedź 22 Nikiel 23 Ołów 24 Rtęć 25 Selen 26 Siarczany 27 Srebro 28 Trichlorometan (chloroform) 29 Bromodichlorometan 30 Dibromochlorometan 31 Tribromometan (bromoform) 32 THM Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 21 z 43

22 33 trichloroetenu i tetrachloroetenu 34 Twardość 35 Utlenialność 36 WWA 37 Benzo (b) fluoranten 38 Benzo (k) fluoranten 39 Beznzeno (g,h,i) perylen 40 Indeno (1,2,3 cd) piren 41 1, 2 dichloroetan 42 Tetrachlorometan (czterochlorek węgla) 43 Pestycydów Badania bakteriologiczne Badania bakteriologiczne 1 Bakterie grupy coli Bakterie grupy coli 2 Escherichia coli Escherichia coli 3 Clostridium perfringens łącznie ze sporami Clostridium perfringens łącznie ze sporami 4 Enterokoki (paciorkowce kałowe) 5 Ogólna liczba mikroorganizmów w 22 (±2) C po 72 h Ogółem w 2014 r. w ramach monitoringu jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na terenie powiatu pobrano 77 próbek do badań fizykochemicznych i 78 próbek do badań bakteriologicznych. Najwięcej informacji o jakości fizykochemicznej i mikrobiologicznej wody wodociągowej dostarczały analizy wyników badań laboratoryjnych z punktów stałych, zlokalizowanych w następujących miejscach: Mikołów - Borowa Wieś ul. Gliwicka 366 Ośrodek dla Osób Niepełnosprawnych Caritas Archidiecezji Katowickiej Miłosierdzie Boże, Mikołów - Bujaków ul. Szkolna 1 Zespół Szkół Nr 3, Mikołów - Paniowy ul. Solna mieszkanie prywatne, Mikołów ul. Kolejowa 4 Zakład Inżynierii Miejskiej, Mikołów ul. Filaretów 1 Oddział Sieci Magistralnej, Mikołów - Bujaków ul. Szkolna ujęcie wody Mikołów Śmiłowice ul. Rusinów ujęcie wody Mikołów Paniowy ul. Przelotowa 7 ujęcie wody Ornontowice ul. Zwycięstwa 26a Zakład Gospodarki Komunalnej i Wodociągowej, Orzesze ul. Św. Wawrzyńca 21 Urząd Miasta, Orzesze - Rybówka ul. Ściegiennego 4e mieszkanie prywatne, Orzesze ul. Gliwicka 20 Szpital Chorób Płuc, Wyry ul. Dąbrowszczaków 133 Urząd Gminy, Łaziska Pl. Ratuszowy 1 Urząd Miasta, Łaziska Górne ul. Wyzwolenia 30 - NZOZ PROELMED. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 22 z 43

23 Tabela nr 2 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Tychach Dane dotyczące jakości wody z poszczególnych gmin podległych Starostwu Powiatowemu w Mikołowie L.p. Nazwa gminy Woda zasilająca gminę pochodzi z: 1. Mikołów - OSM Mikołów - uj. Mikołów - Śmiłowice - uj. Mikołów Bujaków - uj. Mikołów Paniowy 2. Łaziska Górne - OSM Mikołów Badania fizykochemiczne Badania mikrobiologiczne Ogółem Zakwestionowane Ogółem Zakwestionowane Ornontowice OSM Mikołów Orzesze - OSM Mikołów - uj. Bełk Wyry - OSM Mikołów Ogółem Analiza jakości mikrobiologicznej i fizykochemicznej badanych próbek wody nie budziła zastrzeżeń w pobranych próbkach wody nie stwierdzono przekroczeń parametrów mikrobiologicznych i fizykochemicznych, które mogłyby zagrozić zdrowiu osób spożywających wodę oraz pogorszyć jej ocenę organoleptyczną dokonywaną przez konsumentów. Sporadycznie stwierdzane przekroczenia związane były z wtórnym zanieczyszczeniem wody w sieci wodociągowej, pojawiającym się w związku z awariami na sieci wodociągowej oraz malejącym zużyciem wody, co wiąże się ze zwolnieniem przepływu i zastojami wody w sieci. Częstą przyczyną pogarszania się parametrów wody wodociągowej u odbiorców jest również zły stan wewnętrznej instalacji wodociągowej w budynkach. Każdorazowo w przypadku stwierdzenia, przekroczeń wartości dopuszczalnych określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia zalecano właściwemu terenowo przedsiębiorstwu wodociągowemu, zobowiązanemu do usuwania awarii sieci lub płukania sieci wodociągowej podjęcie działań zmierzających do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w zależności od przyczyny pogorszenia jakości wody (o ile przyczyna pogorszenia jakości wody nie leżała po stronie jej producenta). W roku ubiegłym nie zgłoszono żadnej skargi na złą jakość wody na terenie powiatu. W 2014 r. nie prowadzono postępowań administracyjnych a przedsiębiorstwa wodociągowe nie zgłosiły PPIS w Tychach działań naprawczych prowadzonych na terenie gminy oraz wniosków z prośbą zgody na odstępstwa. W 2014 r. przedstawiciele PPIS w Tychach pobierali również próbki wody z instalacji wody ciepłej na obecność bakterii Legionella zgodnie z wymaganiami określonymi w załączniku nr 1D do rozporządzenia Ministra Zdrowia z 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.), gdzie określono, że liczba bakterii Legionella sp. w wodzie ciepłej powinna wynosić poniżej 100 j.t.k. w 100 ml próbki. Próbki wody pobierane były z instalacji wody ciepłej obiektów typu: szpital, hotel, dom pomocy społecznej. W sytuacjach gdy stwierdzono nieprawidłowości polegające na używaniu w obiekcie wody, która nie jest bezpieczna dla zdrowia i świadczy o naruszeniu wymagań higieniczno zdrowotnych wydawano decyzję administracyjną nakazującą podjąć działania zmierzające do redukcji liczby bakterii Legionella sp. w wodzie ciepłej. Ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu mikołowskiego w 2014r. luty 2015r. Strona 23 z 43