Strategia rozwoju transportu publicznego w Oświęcimiu na lata (projekt)

Transkrypt

1 OŚRODEK BADAWCZY EKONOMIKI TRANSPORTU Strategia rozwoju transportu publicznego w Oświęcimiu na lata (projekt) Umowa nr ZP.I /09 Warszawa 2009

2 Spis treści Wstęp... 3 A. Aktualny stan systemu transportu Charakterystyka systemu transportu miasta Stan układu komunikacji Układ drogowy Układ kolejowy Układ komunikacji zbiorowej Pozostałe układy komunikacji Zaplecze komunikacji zbiorowej i indywidualnej Lokalizacja znaczących elementów ruchotwórczych Tereny mieszkaniowe wysokiej intensywności Tereny przemysłu baz i składów Znaczące indywidualne obiekty ruchotwórcze ObciąŜenie układu komunikacji Ruch kołowy Ruch kolejowy Ruch pasaŝerski Stopień motoryzacji oraz zachowania komunikacyjne mieszkańców Oświęcimia Stopień motoryzacji Zachowania komunikacyjne mieszkańców Wpływ transportu na stan środowiska oraz elementy kulturowe w mieście Podmioty współtworzące system transportu Zarządcy układem drogowym Organizatorzy komunikacji zbiorowej lokalnej i ponad lokalnej Organizatorzy transportu cięŝkiego Integracja i współpraca podmiotów w zakresie organizacji przewozów B. Analiza i ocena elementów systemu transportu na terenie miasta Analiza funkcjonowania układu drogowego Analiza funkcjonowania układu kolejowego Analiza funkcjonowania układu komunikacji zbiorowej Analiza funkcjonowania pozostałych układów komunikacji C. Analiza SWOT dla systemu transportu Oświęcimia D. Istniejące programy rozwojowe dotyczące elementów systemu transportu na terenie miasta E. Wnioski do określenia strategii rozwoju systemu transportu Oświęcimia Wnioski wypływające z analizy SWOT ZałoŜenia do prognozy popytu na przewozy pasaŝerskie w Mieście Oświęcim do F. Strategia rozwoju transportu publicznego Oświęcimia na lata Misja i wizja oraz cele rozwojowe transportu miasta Oświęcim Kierunki rozwoju i zadania związane z układem drogowym Układ drogowo uliczny i organizacja ruchu w mieście Drogi powiatowe Drogi wojewódzkie Kierunki rozwoju i zadania związane z układem kolejowym Kierunki rozwoju i zadania związane z układem transportu zbiorowego Kierunki rozwoju i zadania związane z pozostałym układem transportowym śegluga śródlądowa Drogi rowerowe Spis rysunków Spis tabel Załącznik

3 Wstęp Celem Strategii rozwoju transportu publicznego w Oświęcimiu na lata jest przedstawienie działań, które mają przyczynić się do usprawnienia funkcjonowania transportu publicznego miasta na najbliŝsze lata. Celem utylitarnym Strategii jest osiągnięcie zrównowaŝonego, dostępnego i zintegrowanego systemu przewozów pasaŝerskich w mieście poprzez realizację priorytetowych zadań, przy wsparciu środkami finansowymi z Unii Europejskiej. Przedsięwzięcia priorytetowe wybrane spośród wielu potrzeb przewozowych w pierwszej kolejności wyłoniono w oparciu o dokonaną analizę i ocenę aktualnych powiązań komunikacyjnych i związanych z nimi potrzeb oraz ich znaczenia dla miasta. Przedmiotem Strategii jest określenie celów i priorytetów oraz planowanych do realizacji zadań mających usprawnić transport miejski. Dla wyszczególnionych zadań priorytetowych naleŝy określić środki finansowe niezbędne do rozwoju systemu transportu publicznego. Uwzględniona została ponadto organizacja przewozów i instytucjonalne formy zarządzania (transport kolejowy, drogowy i miejski). Zasięg terytorialny Strategii obejmuje sieć komunikacyjną na obszarze miasta Oświęcim wraz z terenami przyległymi, ciąŝącymi do miasta. Zakres przedmiotowy stanowią wszystkie elementy wchodzące w skład systemu transportu publicznego miasta Oświęcim, do których zaliczają się: infrastruktura transportowa oraz wykonywane na niej przewozy osób róŝnymi środkami transportu. System transportu publicznego obejmuje: sieć transportu kolejowego i drogowego, oraz przewozy osób, z uwzględnieniem poszczególnych segmentów obsługiwane transportem drogowym, kolejami i pozostałymi środkami transportu. Punktem wyjścia w opracowanej Strategii są obowiązujące wytyczne i regulacje prawne z zakresu transportu publicznego, zawarte w róŝnorodnych dokumentach: Unii Europejskiej, krajowych, wojewódzkich oraz dotyczących miasta Oświęcim. Zaliczają się do nich tak podstawowe dokumenty jak: w skali europejskiej: 1. Biała Księga. Europejska Polityka Transportowa 2010: czas na podjęcie decyzji. Bruksela Zielona Księga: ku nowej kulturze mobilności w mieście. Bruksela 2007 r. 3

4 3. Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych zakresie kolejowego i drogowego transportu pasaŝerskiego. w skali krajowej: 1. Polityka Transportowa Państwa na lata Warszawa Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Warszawa Strategia Rozwoju Kraju Warszawa Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym r. 5. Polityka Transportowa Państwa na lata Ministerstwo Infrastruktury. 6. Polityka transportowa w obszarach zurbanizowanych. Warszawa. 7. Oświęcimski Strategiczny Program Rządowy. Etap III Warszawa na poziomie województwa: 1. Strategia rozwoju Województwa Małopolskiego na lata Kraków Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Małopolskiego. Kraków Plan Rozwoju Sieci Dróg Wojewódzkich w Małopolsce na lata Kraków 2007 (aktualizacja). 4. Małopolski Regionalny Program Operacyjny Kraków 2008 i inne dokumenty. Podstawowe dokumenty dla miasta i powiatu Oświęcim to: 1. Strategia rozwoju Powiatu Oświęcimskiego na lata Oświęcim Plan rozwoju lokalnego Powiatu Oświęcimskiego na lata Oświęcim 2006 r. 3. Strategia rozwoju miasta Oświęcim na lata Oświęcim 2008 r. 4. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Oświęcim. Oświęcim Wykonanie pomiaru natęŝenia ruchu drogowego oraz hałasu drogowego na terenie miasta Oświęcim. Inkom. Katowice 2009 r. 4

5 6. Koncepcja ścieŝek rowerowych na terenie miasta Oświęcimia. Pracownia Projektowa INśKOM. Bielsko Biała Wykorzystano równieŝ dane i materiały będące w dyspozycji Urzędu Miasta, Miejskich Zakładów Komunikacyjnych Sp. z o.o. oraz innych instytucji. Ocenę stanu transportu publicznego w mieście dokonano w oparciu o przeprowadzone badania układu komunikacyjnego, przebiegu potoków pasaŝerskich oraz preferencji i oczekiwań mieszkańców Oświęcimia, przeprowadzone w sierpniu br. na zlecenie Urzędu Miasta Oświęcim przez SITK RP Oddział w Krakowie. 1. Układ komunikacji miasta Oświęcim. SITK RP Oddział w Krakowie, 2009r. 2. Potoki podróŝnych realizowane w mieście Oświęcim. SITK RP Oddział w Krakowie, 2009 r. 3. Ruchliwość komunikacyjna i podział zadań przewozowych. SITK RP Oddział w Krakowie, 2009 r. Zgodnie z metodyką przygotowania programów regionalnych, opracowano prognozę przewozów pasaŝerskich obsługiwanych przez transport miejski w Oświęcimiu na następne cztery lata. Na podstawie dokonanej analizy SWOT systemu transportu publicznego i opracowanej prognozy przewozów realizowanych w mieście Oświęcim, sporządzono wnioski i rekomendacje dla określenia kierunków rozwoju transportu publicznego. Strategia zawiera zadania priorytetowe do realizacji w najbliŝszych latach, które powinny usprawnić transport publiczny obsługujący miejscową społeczność. 5

6 A. Aktualny stan systemu transportu 1. Charakterystyka systemu transportu miasta Wprowadzenie Oświęcim to ponad 40 tys. miasto o powierzchni 30,3 km 2, połoŝone po obydwu brzegach Soły, u jej ujścia do Wisły, w centrum Kotliny Oświęcimskiej. Od XIII w. biegł tędy szlak solny z Ŝup wielickich, ale takŝe tędy podróŝowano na południe do Czech i na zachód na Śląsk. W połowie XIX w. Oświęcim stał się waŝnym węzłem kolejowym na trasie Kraków Wiedeń, a w pobliŝu miasta do dziś krzyŝują się główne drogi ze Śląska do Zakopanego i z Krakowa przez Chrzanów do Pszczyny. W Oświęcimiu koncentruje się duŝy potencjał ekonomiczny. Po reformie administracyjnej kraju w 1999 r. miasto stało się siedzibą powiatu wchodzącego w skład województwa małopolskiego. Rozwój miasta i jego silne oddziaływanie lokalne zaowocowały ugruntowaniem wiodącej roli Oświęcimia w zachodniej części województwa małopolskiego. Oświęcim sąsiaduje z trzema waŝnymi regionami gospodarczymi: Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym, aglomeracją krakowską i regionem podbeskidzkim. W pobliŝu Oświęcimia znajdują się znane miejscowości o charakterze turystycznym: Kraków, Wieliczka, Kalwaria Zebrzydowska i Pszczyna. PołoŜenie Oświęcimia naleŝy niewątpliwie do podstawowych atutów miasta. Oświęcim leŝy bowiem na skrzyŝowaniu tranzytowych krajowych i wojewódzkich ciągów komunikacyjnych (rysunek 1): Droga krajowa nr 44 Gliwice - Tychy - Oświęcim - Zator Skawina Kraków, Droga wojewódzka nr 933 Chrzanów - Oświęcim Pszczyna, Droga wojewódzka nr 948 Oświęcim Kęty. W najbliŝszej okolicy przebiega autostrada A-4. Oświęcim leŝy równieŝ na przecięciu trzech linii kolejowych, które mają duŝe znaczenie dla powiązań zewnętrznych miasta: Oświęcim Zator Kraków (linia kolejowa nr 94), Oświęcim Mysłowice Katowice (linia kolejowa nr 138), Zebrzydowice Czechowice-Dziedzice Oświęcim Trzebinia (linia kolejowa nr 93). 6

7 Rysunek 1. PołoŜenie Oświęcimia w układzie drogowo-kolejowym Źródło: Opracowanie OBET Stan układu komunikacji Układ drogowy Oświęcim jest starym grodem kasztelańskim, w którym zachował się dawny układ urbanistyczny z rynkiem i prostokątnym układem ulic wytyczonych w okresie lokacji miasta w połowie XIII wieku. Obecny układ drogowy miasta Oświęcimia jest silnie uwarunkowany krzyŝującymi się na jego obszarze ciągami tranzytowymi dróg: krajowej DK 44 Gliwice Kraków (dł. około 11 km), dróg wojewódzkich DW 933 Chrzanów - Pszczyna i DW 948 Oświęcim Kęty (łączna dł. około 6,5 km) oraz dróg lokalnych: powiatowych (około 30 km) i gminnych (około 60,7 km). Układ około 250 ulic w mieście ma charakter mieszany. Przebieg głównych dróg przez Oświęcim: DK 44 - ul. Konarskiego / Śląska Droga krajowa DK 44 wchodzi do miasta z kierunku zachodniego na ul. Konarskiego, a następnie przechodzi przez miasto ulicami Legionów Zatorską Fabryczną Długą. Ulice Konarskiego Legionów Zatroska naleŝą do najbardziej obciąŝonych ruchem drogowym. 7

8 DW 33 - ul. Konopnickiej Droga wojewódzka DW 933 wchodzi do miasta na ul. Konopnickiej, następnie przebiega łącznie z DK 44 ulicami Konarskiego i Legionów. Wychodzi z miasta ul Legionów/Pszczyńska. DW 948 ul. Jagiełły Droga wojewódzka DW 948 wychodzi z miasta ulicą Jagiełły (dochodzi na skrzyŝowaniu do DK 44 ul. Zatorska i DP 1897 ul. Jagiełły). DP 1879 K - ul. Nideckiego Droga powiatowa DP 1879 K wchodzi do miasta na ul. Nideckiego, dochodzi do DK 44 na ul. Konarskiego. DP 1895 K - ul. Nadwiślańska Droga powiatowa DP 1895 przebiega na obszarze miasta ulicami: Nadwiślańską, Górzystą i Zwycięstwa. DP ul. Porębska Droga powiatowa DP 1897 K wchodzi do miasta ul. Porębską a następnie przebiega ulicami Jezioro, Zaborską i Jagiełły (dochodzi na skrzyŝowaniu do DK44 i DW 948 Jagiełły). DP 1867 K - ul. Grójecka Droga powiatowa DW 1867 K wchodzi do miasta ulicą Grójecką (dochodzi do DP 1897 K na skrzyŝowaniu ul. Jezioro i ul. Zaborskiej). ul.: Ostatni Etap / Pławska Droga lokalna wchodzi do miasta ul. Pławska/Ostatni Etap (dochodzi do DP 1880K ul. Kolbego). DP 1881 K - ul. Leszczyńskiej / Męczeństwa Narodów Droga powiatowa DP 1878 K ul. Męczeństwa Narodów dochodzi do granic miasta gdzie styka się drogą powiatową DP 1881 K - ul. Leszczyńska. Pozostałe drogi powiatowe na obszarze miasta Oświęcimia: DP 1884 K ul. Dworcowa, ul. Obozowa, DP 1883 K ul. Więźniów Oświęcimia, DP 1892 K ul. Chemików, ul. Dąbrowskiego, DP 1891 K, DP 1887 K ul. Olszewskiego, ul. Pilata, DP 1893 K ul. Wysokie Brzegi, 8

9 DP 1888 K - ul. Wyspiańskiego, ul. Sobieskiego, ul. Śniadeckiego, DP 1880 K ul. Powstańców Śląskich, ul. Wyzwolenia, ul. Kolbego, DP 1896 K ul. Nojego, DP 1885 K - ul. Orłowskiego, DP 1890 K ul. Słowackiego, DP 1894 K ul. Szpitalna. W tabeli 1 zestawiono parametry dróg powiatowych przechodzących przez miasto Oświęcim. Tabela 1. Wykaz dróg powiatowych w Oświęcimiu - parametry Lp. Nr drogi Nazwa drogi Dł. drogi w km Szerokość jezdni w m Rodzaj nawierzchni Stan techniczny A- dobry B- zadawal. C -niezadaw. D- zły K Grojec - Zaborze - Oświęcim 5,190 5,40 asfalt A/D K Oświęcim (ul. Nideckiego) Babice K Oświęcim (ul. Jagiełły - ul. Zaborska) Głębowice K Oświęcim (ul. Zwycięstwa - ul. Nadwiśl.) - Przeciszów Drogi miejskie K ul. Chemików - ul. Dąbrowskiego 1,678 7,00-5,00 asfalt B 17,525 11,00-5,30 asfalt A/B/C/D 13,821 6,30-5,60 asfalt A/B/D/C 3,767 6,20-12,00 asfalt A/C K ul. Obozowa ul. Dworcowa 1,176 7,00 asfalt C K ul. Powstańców - ul. Wyzwolenia ul. Kolbego 3,012 6,80-8,00 asfalt B K ul. St. Leszczyńskiej 1,597 6,20 asfalt B/C K ul. Nojego 0,514 7,10 asfalt A/C K ul. Pilata - ul. Olszewskiego 1,734 9,10-7,00 asfalt B/C/D K ul. Orłowskiego 0,340 6,00 asfalt C K ul. Słowackiego 1,268 9,50 asfalt C/D K ul. Wyspiańskiego - ul. Sobieskiego - ul. Śniadeckiego 1,258 5,80-8,10 asfalt A/B/C K ul. Szpitalna 1,400 6,10 asfalt C K Al.. Tysiąclecia 1,621 9,00 asfalt C/D K ul. Więźniów Oświęcimia 1,538 7,00 asfalt A/B ul. Wysokie Brzegi do skrzyŝ K 1,312 5,00 asfalt A/C z ul. Szpitalną Źródło: Opracowanie na podstawie danych Zarządu Dróg Powiatowych w Oświęcimiu. Obiekty na drodze w Oświęcimiu Most Ŝelbetowy 6,6 mb/12 ton Most Ŝelbetowy 20,0 mb/30 ton Most Ŝelbetowy 149,7 mb/15 ton 9

10 Drogi gminne Uzupełnieniem układu drogowego miasta są drogi gminne. Na terenie miasta Oświęcimia znajduje się łącznie około 60,7 km dróg zaliczonych do kategorii dróg gminnych. (Szczegółowy wykaz dróg gminnych w Oświęcimiu zestawiono w tabeli 1 Załącznika). Ogólny stan techniczny dróg gminnych zestawiono w tabeli 2. Tabela 2. Stan techniczny dróg gminnych Oświęcimia Stan techniczny nawierzchni dróg gminnych Długość dróg w km Udział w % Ogółem 60,7 100,0 A dobry 17,3 28,5 B zadawalający 32,2 53,0 C niezadowalający 7,7 12,7 D zły 3,5 5,8 Źródło: Wydział Gospodarki Miejskiej UM Oświęcim. Główny ruch tranzytowy przechodzi przez trasy przebiegu drogi krajowej nr 44, ulicami: Konarskiego, Legionów, Zatorską, Chemików i Jagiełły. W mieście odczuwalny jest brak obwodnicy zewnętrznej, przez co cały ruch tranzytowy, zwłaszcza najbardziej uciąŝliwy ruch cięŝarowy odbywa się przez miasto. Wzrost przewozów tranzytowych następuje w dni weekendowe i powoduje istotne pogorszenie warunków ruchu w stosunku do przeciętnego dnia roboczego. Rzeka Soła dzieli miasto na dwie części, połączone czterema przeprawami przez rzekę, w tym dwoma mostami drogowymi: starszym Piastowskim i nowszym Jagiellońskim oraz dwoma kładkami dla pieszych. Dwa mosty nie wystarczają do zapewnienia płynności ruchu samochodowego i powodują w godzinach szczytu komunikacyjnego problemy związane z kongestią. Zmusza to mieszkańców do rezygnacji z komunikacji publicznej na rzecz ruchu pieszego i rowerowego. W ostatnich latach nastąpiła znaczna poprawa układu drogowego Oświęcimia osiągnięta w wyniku: poprawy bezpieczeństwa na drogach, między innymi poprzez budowę chodników i modernizację dróg i skrzyŝowań (przebudowa na rondach), wyprowadzenie ruchu tranzytowego z sąsiedztwa muzeum Auschwitz Birkenau, podniesienie jakości dróg modernizowanych, poprawę dojazdu dla turystów odwiedzających muzeum Auschwitz Birkenau. 10

11 Układ kolejowy Transport kolejowy w obsłudze miasta pełni rolę drugoplanową. Przebieg linii kolejowych jest peryferyjny, po obrzeŝach miasta. Ze względu na swe połoŝenie Oświęcim jest waŝnym węzłem kolejowym. LeŜy na styku trzech linii kolejowych: Oświęcim Skawina Kraków (linia kolejowa nr 94) linia dwutorowa, zelektryfikowana, znaczenia państwowego; Oświęcim Mysłowice Katowice (linia kolejowa nr 138) linia dwutorowa, zelektryfikowana, znaczenia państwowego, naleŝy do ciągu C-E 65; Zebrzydowice Czechowice-Dziedzice Oświęcim Trzebinia (linia kolejowa nr 93) linia dwutorowa, zelektryfikowana, znaczenia państwowego, na odcinku Oświęcim Zebrzydowice naleŝy do ciągu C-E 65. Usytuowanie Oświęcimia w układzie komunikacyjnym kolejowym przedstawiono w załączniku, na rysunkach 1 i 2. Mieszkańcy Oświęcimia mają dostęp do połączeń regionalnych PKP PR oraz prowadzonych przez PKP IC, krajowych i międzynarodowych (bezpośrednie połączenia do śyliny i Pragi). Dworzec kolejowy usytuowany jest w północnozachodniej części miasta przy ulicy Powstańców Śląskich. Miasto posiada jeden most kolejowy Układ komunikacji zbiorowej Komunikacja zbiorowa w mieście realizowana jest przez: MZK Sp. z o.o. Oświęcim (MZK), które obsługują równieŝ połączenia z sąsiednimi gminami, w niewielkim stopniu przez Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej i Spedycji (PKSiS) Oświęcim S.A., realizujący połączenie wykraczające znacznie poza miasto tzw. połączenie regionalne oraz przewoźników prywatnych przewoŝących pasaŝerów mikrobusami. Zestawienie wszystkich przewoźników realizujących przewozy przebiegające przez Oświęcim zestawiono w tabeli 3. MZK w Oświęcimiu realizuje podstawową obsługę miasta w ramach komunikacji zbiorowej. Przewoźnik ten obsługuje 26 linii, z czego 9 linii miejskich oraz linii 17 podmiejskich. Łączna długość tras stanowi ok. 130 km. 11

12 Tabela 3. Zestawienie przewoźników realizujących przewozy na obszarze Oświęcimia L.p. Przewoźnicy drogowi Adres firmy 1. MZK Oświęcim Sp. z o.o. Oświęcim, ul. ST.Leszczyńskiej 7 2. PKSiS Oświęcim S.A. Oświęcim, ul. Więźniów Oświęcimia PKS Wadowice S.A. Wadowice, ul. Wenecja 5 4. PKS Bielsko-Biała S.A. Bielsko-Biała, ul. Legionów 5 5. PKS śary S.A. śary, ul. Okrzei PKS Zakopane Sp. z o.o. Zakopane, ul. Nowotarska PKS Kłodzko S.A. Kłodzko, ul. Dusznicka 1 8. PKS Nowy Sącz S.A. Nowy Sącz, Pl.gen.H.Dąbrowskiego 2 9. Trans G. K. Mucharz Krzysztof Gołba, Mucharz Spisak Zator Jarosław Spisak, Zator, Laskowa Euro Bus Okleśna Marek Lewański, Okleśna 12. Drozdowicz Wola Barbara Drozdowicz, Wola, ul. Górnicza 20/ Beskidus Zembrzyce Beskidu Sp. z o.o. Zebrzyce Bako Zator P.P.H.U. Bako, Zator, ul. Słowackiego Gołba Zator Zygmunt Gołda, Zator, ul. Kopernika Trans-Brohem Zator Zator, ul. Górnicza MZK Kęty Kęty, ul. Błonie Maxi Łowiczki Łukasz Semik, Łowiczki Zemanek Polanka Józef Zemanek, Polanka Wielka 20. Dudek-Bus Grzegorz Dudkiewicz, Polanka Wielka, ul. Długa Polbus Tychy b.d. 22. Konkret Bus Oświęcim, ul. Budowlanych Gotfryd Mysłowice Mysłowice, ul. Katowicka 29B 24. Bus Chełmek b.d. Źródło: Opracowanie na podstawie danych SITK RP Oddział w Krakowie. PKSiS Oświęcim S.A. organizuje przewozy regionalne na terenie powiatu i między powiatami ościennymi a takŝe z sąsiednimi województwami. PKSiS Oświęcim prowadzi między innymi kursy do Krakowa, Bielska Białej i Katowic. Dość często autobusy kursują w kierunku śywca, Międzybrodzia Bialskiego oraz Kęt. Połączenia z Wadowicami, Suchą Beskidzką, Zakopanem i Cieszynem charakteryzują się natomiast małą częstotliwością. PKSiS Oświęcim obsługuje takŝe komunikację Oświęcimia z wiejskimi gminami powiatu oświęcimskiego. Przewoźnicy prywatni prowadzą przewozy głównie do tych miejscowości, do których dojazd koleją jest znacznie utrudniony, a połączenia autobusowe są bardzo rzadkie, czyli np. do Tychów Woli i Pszczyny. 12

13 Połączenia kolejowe w Oświęcimiu realizują dawaj przewoźnicy z Grupy PKP, tj. PKP Przewozy Regionalne i PKP Intercity. Połączenia bezpośrednie z Oświęcimia zestawiono w tabeli 4 Tabela 4. Zestawienie pociągów w relacjach bezpośrednich z Oświęcimia Połączenie kolejowe Liczba pociągów bezpośrednich Oświęcim Kraków 27 Oświęcim Trzebinia 22 Oświęcim Wieliczka 19 Oświęcim Czechowice Dziedzice 12 Oświęcim Katowice 5 Oświęcim Zebrzydowice 2 Oświęcim Praga 2 Oświęcim Zwardoń 1 Oświęcim Bielsko Biała 1 Oświęcim śywiec 1 Oświęcim śylina 1 Źródło: Opracowanie na podstawie SRJP Pozostałe układy komunikacji Ruch pieszy Ruch pieszy na terenie miasta Oświęcimia koncentruje się przede wszystkim w zespołach usług Śródmieścia, Starego Miasta oraz na odcinkach ulic Dąbrowskiego i Słowackiego, w rejonie dworca kolejowego na ul. Powstańców Śl., autobusowego na ul. Więźniów Oświęcimia oraz na ul. Chemików. Ruch rowerowy DuŜą rolę w mieście spełnia ruch rowerowy będący uzupełnieniem środków komunikacji masowej oraz indywidualnej. ŚcieŜki rowerowe funkcjonujące w Oświęcimiu: 1. na odrębnych pasach ruchu dla rowerów łącznie 12 km: wzdłuŝ ul. Dąbrowskiego (od skrzyŝowania z ul. Chemików do skrzyŝowania z ul. Chopina) - po stronie północnej - ok.2 km; wzdłuŝ ul. Tysiąclecia (od skrzyŝowania z ul. Chemików do skrzyŝowania z ul. Słowackiego) - po stronie południowej - ok. 0,7 km; 13

14 wzdłuŝ ul. Olszewskiego (od skrzyŝowania z ul. Chemików do skrzyŝowania z ul. Bema) - po stronie północnej - ok.0,65 km. ŚcieŜka ta ma zbyt małą szerokość i z uwagi na zły stan techniczny - wymaga poszerzenia i remontu;. wzdłuŝ ul. Batorego. - po stronie północno-zachodniej - ok.0,6 km. Nasadzenia w pasie zieleni pomiędzy jezdnią a ścieŝką spowodują w przyszłości problemy z zachowaniem skrajni. wzdłuŝ bulwarów - po stronie wschodniej względem rzeki - ok.2 km; wzdłuŝ ul. Fabrycznej - po stronie południowej - ok. 4 km; wzdłuŝ ul. Zatorskiej - od ul. Rowerowej do ul. Jagiełły - po stronie południowej - ok.2 km. ŚcieŜka ta ma przedłuŝenie do ul. Akacjowej. PrzedłuŜenie ul. Polnej do wału (teren MOSiR). 2. wzdłuŝ dróg dla pieszych łącznie około 2,2 km: ul. Śniadeckiego (od skrzyŝowania z ul. Dąbrowskiego do pl. Pokoju - po obu stronach ulicy - ok.0,3 km; ul. Tysiąclecia - po stronie północnej (od skrzyŝowania z ul. Śniadeckiego do skrzyŝowania z ul. Słowackiego) - ok.0,3 km; wzdłuŝ ul. Chemików - po stronie wschodniej - od ronda do dworca PKS, po stronie zachodniej - od ul. Jezioro do ul. Olszewskiego - ok. 1,6 km. Przebieg i długość istniejących ścieŝek w podstawowym stopniu zabezpiecza połączenia pomiędzy głównymi strefami miasta. ŚcieŜka wzdłuŝ ul. Dąbrowskiego łączy centrum miasta z Osiedlem Chemików oraz wschodnią strefą przemysłową miasta. ŚcieŜki rowerowe wzdłuŝ ulic: Zatorskiej, Chemików i Fabrycznej zapewniają połączenie obrzeŝy miasta z centrum. ŚcieŜki wzdłuŝ ulic Chemików, Tysiąclecia i Śniadeckiego umoŝliwiają połączenia wewnątrzosiedlowe. ŚcieŜka wzdłuŝ Soły jest wprawdzie typową ścieŝką rekreacyjną jednak moŝe być takŝe wykorzystywana jako dojazd do centrum. Z uwagi na rosnące potoki ruchu rowerowego naleŝy dąŝyć do rozbudowania infrastruktury rowerowej przez ścieŝki rowerowe, wydzielone pasy na skrzyŝowaniach, miejsca postojowe oraz kładki rowerowe. Ruch lotniczy W stosunkowo niewielkiej odległości od Oświęcimia znajdują się dwa największe porty lotnicze w Polsce południowej: 14

15 - Kraków - Balice w odległości ok.60 km (drugi co do wielkości pod względem obsługi pasaŝerów port lotniczy w Polsce), - Katowice - Pyrzowice w odległości ok. 70 km. Lotniska te obsługują ruch krajowy i zagraniczny do większości krajów europejskich. Lotnisko w Balicach realizuje równieŝ loty międzykontynentalne jako jedyne po warszawskim Okęciu. śegluga śródlądowa Miasto Oświęcim leŝy na szlaku drogi wodnej górnej Wisły, rozpoczynającej swój bieg od stopnia wodnego Dwory, łączącej wschodnią część Śląska z Krakowem. Niestety ten układ komunikacyjny jest wykorzystywany w niewielkim stopniu tylko do przewozu niewielkiej liczby towarów masowych, takich jak węgiel i kruszywa na trasie z Oświęcimia do Krakowa (w 2006 roku przewieziono ok. 250 tys. ton) Zaplecze komunikacji zbiorowej i indywidualnej Transport zbiorowy Zapleczem transportu zbiorowego są bazy przewozowe. Baza firmy MZK Oświęcim, zlokalizowana na ul. Leszczyńskiej, wyposaŝona jest w budynki biurowe oraz zaplecze warsztatowe i place postojowe. Baza jest zmodernizowana i posiada podłączenie do kanalizacji deszczowej i sanitarnej. MZK Oświęcim posiada obecnie 47 autobusów. Średni wiek taboru to 13 lat. Najstarsze autobusy zostały wyprodukowane w 1982 r. Stan ilościowy taboru MZK Oświęcim przedstawia tabela 5. Tabela 5. Stan ilościowy taboru MZK Oświęcim wg lat produkcji Rok produkcji / Marka taboru Jelcz 120M Jelcz L 100 I 3 3 Jelcz M081MB Ogółem DAB Autosan H Autosan H Neoplan 3 3 MAN A53/NM Razem Średni wiek taboru ,8 Źródło: Opracowanie na podstawie danych MZK Oświęcim.

16 Baza firmy PKSiS Oświęcim S.A. zlokalizowana jest przy ulicy Więźniów Oświęcimia. Dysponuje budynkami biurowymi oraz zapleczem warsztatowo usługowym. Firma posiada tabor w liczbie ok. 50 autobusów. Dworzec autobusowy Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej i Spedycji Oświęcim S.A zlokalizowany jest przy ulicy Zwycięstwa. Stacja kolejowa w Oświęcimiu zlokalizowana jest przy ul. Powstańców Śląskich. Budynek dworcowy wyposaŝony jest w czynne kasy, duŝą poczekalnię oraz punkt informacji pasaŝerskiej. Stacja posiada cztery perony oraz siedem krawędzi. Trzy perony wykorzystywane są do obsługi pasaŝerskiej, zaś na czwartym zwykle odstawiane są pociągi towarowe. Na stacji brak jest przejść podziemnych, funkcjonują jedynie przejścia naziemne. Przy dworcu kolejowym zlokalizowany jest postój taxi oraz parking dla samochodów osobowych. W północno wschodniej części Oświęcimia przy ul. Nadwiślańskiej dodatkowo jest zlokalizowany przystanek kolejowy Dwory na linii kolejowej 94 Kraków Płaszów Oświęcim. Przystanek ten wyposaŝony jest w jeden peron, dwie krawędzie peronowe, wiatę przystankową. Na przystanku jest zlokalizowany budynek stacyjny obecnie nieczynny, brak jest kas. Nie ma teŝ przejść podziemnych; funkcjonuje jedynie przejście nadziemne. Transport indywidualny Stopień motoryzacji mieszkańców Oświęcimia kształtuje się obecnie na poziomie 260 samochodów na tysiąc mieszkańców. NaleŜy zakładać dalszy wzrost motoryzacji, a tym samym potęgujące się trudności z parkowaniem (problemy z parkowaniem w zaleŝności od infrastruktury parkingowej zaczynają się przy poziomie motoryzacji powyŝej samochodów osobowych na tysiąc mieszkańców). PoniŜej zestawiono miejsca parkingowe w Oświęcimiu: Parkingi: (TIR), ul. Chemików, ul. Dąbrowskiego, ul. Jaracza, ul. Matejki, ul. Powstańców Śląskich, ul. Śniadeckiego. 16

17 W obrębie Starego miasta" znajdują się wydzielone strefy płatnego parkowania. Parkingi są płatne w następujących godzinach: Plac Kościuszki 8:00 18:00, Rynek Główny 8:00 18:00, ul. Bulwary 8:00 18:00, ul. Chopina 7:00 16:00, ul. Jagiełły 8:00-18:00, ul. Zamkowa 8:00 18:00, ul. świrki i Wigury 7:00 16:00, Cmentarz Parafialny 7:00 16:00. W obrębie Państwowego Muzeum znajdują się dwa płatne parkingi: ul. Leszczyńskiej 11oraz ul. Leszczyńskiej 12. Deficyt miejsc parkingowych jest odczuwalny w strefach śródmiejskich miasta gdzie nakładają się potrzeby parkingowe mieszkańców z innymi uŝytkownikami tego rejonu, takimi jak: obsługa administracyjna, handel, rzemiosło, usługi, turystyka, oświata itp Lokalizacja znaczących elementów ruchotwórczych Do obszarów generujących przewozy pasaŝerskie zalicza się tereny o duŝej koncentracji zamieszkałej ludności, przemysłu i usług. Obszar Oświęcimia podzielony jest na podstawowe strefy przestrzenne: strefę osadniczą, usługową i przemysłową oraz przyrodniczą i strefę obejmującą teren Pomnika Zagłady wraz ze strefą ochronną. Lokalizację stref zamieszkania, przemysłowych i usługowych przedstawiono na rysunku 2. Rysunek 2. Lokalizacja stref ruchotwórczych w Oświęcimiu Źródło: Opracowanie SITK RP Oddział w Krakowie. 17

18 1.2.1 Tereny mieszkaniowe wysokiej intensywności Specyfiką miasta jest jego usytuowanie między dwoma rzekami przez północną część miasta płynie rzeka Wisła, a wpadająca do niej rzeka Soła dzieli obszar miasta na dwie części: większą prawobrzeŝną, do której naleŝą m.in. osiedla: Stare Miasto, Chemików, Kruki, Dwory, Monowice i Stare Stawy; oraz mniejszą lewobrzeŝną z osiedlami: Błonie i Zasole. Gminy bezpośrednio graniczące z Oświęcimiem i ściśle z nim związane to: Chełmek, Brzeszcze, Osiek, Polanka Wielka, Przeciszów, Zator i Kęty. Na obszarze Oświęcimia moŝna wyodrębnić cztery główne strefy mieszkaniowe o wysokiej intensywności. Pierwsza strefa wysokiej intensywności mieszkaniowej zlokalizowana jest w północno-zachodniej części miasta pomiędzy dworcem kolejowym i rzeką Sołą, stanowią go domy jednorodzinne oraz budynki wielorodzinne osiedle Zasole. Drugi teren wysokiej intensywności mieszkaniowej jest zlokalizowany po stronie północnej powyŝej ulicy Dąbrowskiego Stare Miasto, zabudowę tego terenu stanowią głównie kamienice. Trzeci teren znajduje się w centralnej części miasta pomiędzy ulicami Chemików, Zatorską i Dąbrowskiego, stanowi go głównie osiedle Chemików z zabudową wielorodzinną w postaci bloków mieszkalnych. Czwarta strefa wysokiej intensywności mieszkaniowej usytuowana jest po stronie południowej miasta pomiędzy ulicami Zatorską i Jagiełły. Zabudowę tego terenu stanowią w przewaŝającej części domy jednorodzinne osiedle Stare Stawy Tereny przemysłu baz i składów Na obszarze miasta Oświęcimia zlokalizowane są dwie strefy przemysłowe. Pierwsza strefa przemysłowa zlokalizowana jest we wschodnie części miasta. Na tym terenie przemysłowym zlokalizowane są Zakłady Chemiczne SYNTHOS S.A., oczyszczalnia ścieków oraz stawy Monowickie. Obok firmy chemicznej SYNTHOS S.A. największe zakłady w tym rejonie miasta to: Energetyka Dwory Sp. z o. o., Austrotherm Sp. z o. o. (produkcja wyrobów dla budownictwa z polistyrenu), Nicromet Edward Wyciślik (przedsiębiorstwo przerobu złomu), Dekochem Sp. z o.o. (przedsiębiorstwo produkcyjnousługowe ratownictwa chemicznego), Solvent Wistol S.A. (produkcja i sprzedaŝ wyrobów chemicznych), Ekobet (produkcja betonowych materiałów budowlanych), Geo-Term Polska Sp. z o.o. (produkcja instalacji grzewczych), Reil Polska Region Południe (transport 18

19 kolejowy, obsługa bocznic zakładowych, naprawa taboru), Transchemia Sp. z o.o. (przewozy samochodowe paliw, dystrybucja paliw). W tym rejonie zlokalizowane są równieŝ firmy usługowe np. Enco S.J. firma inŝynierska, Zakład Automatyki i Pomiarów Aprochem Sp. z o.o. (usługi w zakresie instalacji i obsługi aparatury kontrolno-pomiarowej), PPHU Chemoservis Dwory Sp. z o.o. (utrzymanie ruchu instalacji przemysłowych). Drugi zespół przemysłowy oraz obsługi technicznej zlokalizowany jest po stronie zachodniej miasta na Zasolu w rejonie ulic Kolbego i Leszczyńskiej. Zlokalizowane są tam m.in. firmy Pol-Marley (produkcja kompletnych systemów rynnowych), El-trans (międzynarodowy przewóz w autocysternach), MZK Oświęcim, PKSiS Oświęcim. W rejonie tym zlokalizowane są duŝe hurtownie materiałów budowlanych i remontowych np. PHPU Eromar, Budgips, Eltel-Hurt Sp. z o.o., FU Twój Dom S.J. W Oświęcimiu moŝna wydzielić trzy strefy usługowe. Pierwsza strefa zlokalizowana jest w rejonie Starego Miasta przede wszystkim po stronie południowej ulicy Dąbrowskiego. Następnie strefa usługowa w rejonie ulic Chemików i Zwycięstwa. Do stref o charakterze usługowym naleŝy równieŝ zaliczyć obszar po zachodniej stronie miasta zlokalizowany w rejonie ulicy Leszczyńskiej, M. Kolbego oraz Więźniów Oświęcimia Znaczące indywidualne obiekty ruchotwórcze Znaczącymi obiektami generującymi przewozy osób są w mieście: dworce kolejowe i autobusowe, szkoły średnie i wyŝsze, urzędy, centra handlowe i sklepy wielkopowierzchniowe, obiekty sportowe, placówki kulturalne, placówki słuŝby zdrowia, do których zaliczają się w Oświęcimiu: Dworzec Kolejowy PKP przy ul. Powstańców Śląskich, Dworzec autobusowy PKS przy ulicy Chemików, Powiatowy Zespół Szkół nr 1 przy ulicy Konarskiego, Powiatowy Zespół Szkół nr 2 przy ulicy Bema, Powiatowy Zespół Szkół nr 3 przy ulicy Leszczyńskiej, Powiatowy Zespół Szkół nr 4 przy ulicy Obozowej, Powiatowy Zespół Szkół nr 5 przy ulicy Obozowej, Państwowa Szkołą Muzyczna przy ulicy Wysokie Brzegi, Zespół Szkół Towarzystwa Salezjańskiego przy ul. Jagiełły, Państwowa WyŜsza Szkoła zawodowa w Oświęcimiu przy ul. Kolbego, Starostwo Powiatowe przy ulicy Jagiełły, 19

20 Urząd Miasta Oświęcim przy ulicy Zaborskiej, Sklepy Lidl przy ulicy Konarskiego i Nojego, Sklep Kaufland przy ulicy Królowej Jadwigi, Galeria Handlowa NIWA przy ulicy Powstańców Śląskich, Plac targowy zlokalizowany koło Rynku Głównego przy ulicy Dąbrowskiego. Basen olimpijski przy ulicy Chemików, Lodowisko przy ulicy Chemików, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau przy ulicy Leszczyńskiej, Szpital Powiatowy przy ul. Wysokie Brzegi ObciąŜenie układu komunikacji Ruch kołowy Na obciąŝenie układu komunikacji Oświęcimia wpływa przede wszystkim duŝy ruch tranzytowy realizowany przez miasto drogami wojewódzkimi (DW 933 i DW 948) oraz drogą krajową (DK 44). Według pomiarów GPR (Generalny Pomiar Ruchu) z roku 2005 największe natęŝenia ruchu kołowego występowało na kierunkach: Katowice, Pszczyna, Chrzanów, Kęty, Wadowice. Udział ruchu tranzytowego na tych kierunkach kształtuje się na poziomie od 50% do 60%. Dzięki wybudowaniu mostu Jagiellońskiego w znaczący sposób zostało odciąŝone centrum miasta, zwłaszcza rejon Starówki. Główny ruch tranzytowy przeniósł się na ulice Konarskiego, Legionów, most Jagielloński i dalej w zaleŝności od kierunku ulicami: Pszczyńską, Władysława Jagiełły, Zatorską, Chemików, Fabryczną. Dodatkowo Oświęcim odczuł zniesienie opłat za autostradę A4 (opłata jest przeniesiona na winietę) dla pojazdów cięŝarowych, dzięki czemu część tej kategorii ruchu przeniosła się z drogi krajowej DK 44 na A4, odciąŝając w ten sposób układ drogowy rejonu Oświęcimia. Na zlecenie władz miasta Oświęcimia w czerwcu 2009 r. Przedsiębiorstwo Projektowo-Usługowe INKOM S.C. (projekt nr K-09026) przeprowadziło szczegółowe badania natęŝenia ruchu na głównych ulicach i skrzyŝowaniach Oświęcimia w godzinach szczytu transportowego. Na rysunku 3 przedstawiono układ drogowy Oświęcimia. Na granicy miasta zaznaczone zostały punkty pomiaru natęŝenia ruchu drogowego. 20

21 Rysunek 3. Układ drogowy Oświęcimia Źródło: Projekt nr K "Wykonanie pomiaru natęŝenia ruchu kołowego " P.P.U. Inkom S.C. NatęŜenie ruchu na wybranych ulicach, w punktach wlotowych do miasta, przedstawiono w tabeli 6. Tabela 6. NatęŜenie ruchu samochodowego na głównych ulicach Oświęcimia w godzinach szczytu Lp. Ulice Liczba pojazdów Ogółem Wlot Wylot 1. Konarskiego / Śląska [DK 44] Niteckiego [DP 1879 K] Konopnickiej [DW 933] Nadwiślańska [DP 1895 K] Długa [DK 44] Porębska [DP 1897 K] Grójecka [DP 1867 K] Jagiełły [DW 948] Legionów/Pszczyńska [DW 933] Ostatni Etap / Pławska Leszczyńskiej [DP 1881 K] / Męczeństwa Narodów Źródło: Opracowanie SITK Kraków na podstawie "Wykonanie pomiaru natęŝenia ruchu kołowego, wykonanego przez firmę Inkom w 2009r. 21

22 Lp. Jak widać największe natęŝeniu ruchu w godzinie szczytu występuje na ulicy Konarskiego/Śląskiej i kształtuje się na poziomie 1285 pojazdów umownych 1. Kolejną ulicą, gdzie występujące natęŝeniem przekracza 1200 pojazdów umownych jest ulica Konopnickiej. NatęŜenie ruchu na wybranych ulicach, w punktach wlotowych do miasta, z uwzględnieniem tranzytu przedstawiono w Tabeli nr 7. Udział tranzytu na ulicy Konarskiego oraz na ulicy Długiej stanowi ponad 60% w ogólnej liczbie samochodów na wlocie do miasta. Tabela 7. NatęŜenie ruchu samochodowego na głównych ulicach Oświęcimia (w godzinach ) Ulice Ogółem Wlot w tym tranzyt Udział tranzytu (%) Ogółem Wylot w tym tranzyt Udział tranzytu (%) 1. Konarskiego / Śląska [DK 44] , ,2 2. Nideckiego [DP 1879 K] , ,2 3. Konopnickiej [DW 933] , ,7 4. Nadwiślańska [DP 1895 K] , ,9 5. Długa [DK 44] , ,4 6. Porębska [DP 1897 K] , ,3 7. Grójecka [DP 1867 K] , ,6 8. Jagiełły [DW 948] , ,5 9. Legionów/Pszczyńska [DW 933] , ,0 10. Ostatni Etap / Pławska , ,0 11. Leszczyńskiej [DP 1881 K] / Męczeństwa Narodów , ,9 Źródło: Opracowanie na podstawie "Wykonanie pomiaru natęŝenia ruchu kołowego, wykonanego przez firmę Inkom w 2009r. Na rysunku 4 zostały zlokalizowane skrzyŝowania głównych ulic Oświęcimia. W tabeli 8 przedstawiono wielkości natęŝenia ruchu występujące na wybranych skrzyŝowaniach w godzinie szczytu transportowego. Największe natęŝenie ruchu występuje na skrzyŝowaniu ulic Konarskiego i Dąbrowskiego, jest ono na poziomie 2809 p.u. Kolejnymi skrzyŝowaniami ulic, na których występujące natęŝenie przekracza p.u. są ulice: Zatorska Jagiełły oraz Konarskiego Konopnickiej. 1 Za liczby pojazdów umownych przyjęto rzeczywiste ilości pojazdów silnikowych przemnoŝone w zaleŝności od ich rodzajów przez następujące współczynniki: 1,0 dla samochodów osobowych i dostawczych; 1,7 dla autobusów i samochodów cięŝarowych; 2,5 dla samochodów o wysokim tonaŝu i ciągników rolniczych oraz 0,5 dla motocykli 22

23 Rysunek 4. Lokalizacja skrzyŝowań w Oświęcimiu Lp. Źródło: Projekt nr K "Wykonanie pomiaru natęŝenia ruchu kołowego " P.P.U. Inkom S.C. Tabela 8. NatęŜenie ruchu samochodowego na głównych skrzyŝowaniach Oświęcimia w godzinach szczytu SkrzyŜowania ulic Liczba pojazdów 1. Leszczyńskiej [DP 1881 K] - Męczeństwa Narodów [DP 1878 K] Legionów [DW 933] - Kolbego [DP 1880 K] Więźniów Oświęcimia [DP 1883 K] - Obozowa [DP 1884 S] Konarskiego [DK 44] - Konopnickiej [DW 933] - Konarskiego [DK 44] - Powstańców Śląskich [DP 1880 K] Konopnickiej [DW 933] - Nideckiego [DP 1879 K] Konarskiego [DK 44] - Dąbrowskiego [DP 1892 K] - Legionów [DK 44] - Szewczyka Cicha Legionów [DK 44] - Zatorska [DK 44] - Legionów [DW 933] Zatorska [DK 44] - Jagiełły [DP 1879 K] - Jagiełły [DW 933] Wysokie Brzegi [DP 1893 K] - Dąbrowskiego [DP 1892 K] - Nojego [DP 1896 K] Zaborska [DP 1897 K] - Pilata [DP 1887 K] Olszewskiego [DP 1887 K] - Słowackiego [DP 1890 K] Olszewskiego [DP 1887 K] - Chemików [DP 1892 K] - Fabryczna [DK 44] - Chemików [DK 44] Źródło: opracowanie SITK Kraków na podstawie "Wykonanie pomiaru natęŝenia ruchu kołowego ", wykonanego przez firmę Inkom w 2009r. W czerwcu 2009 r. firma Inkom z Katowic przeprowadziła dobowe natęŝenie ruchu samochodowego na ulicach Oświęcimia, które miało na celu m.in. zbadanie hałasu w rejonie dróg. Lokalizację punktów pomiarowych przedstawia rysunek 5, natomiast natęŝenie ruchu na głównych drogach Oświęcimia w tabeli 9. 23

24 Tabela 9 Zestawienie natęŝenia ruchu na głównych drogach Oświęcimia Lp. Nr drogi Ulice Czas NatęŜenie ruchu w kierunku DK 44 ul. Fabryczna do Wadowic do Tychów Razem w dobie W szczycie DK 44 ul. Chemików do Krakowa do Tychów w dobie W szczycie DP 1887 K do Wadowic do Centrum 3. ul. Olszewskiego w dobie W szczycie DK 44 ul. Zatorska do Centrum do Krakowa w dobie W szczycie DP 1892 K DP 1892 K ul. gen.j.dąbrowskiego do Tychów do Krakowa w dobie W szczycie do Krakowa do Tychów 6. ul. gen. J. Dąbrowskiego w dobie W szczycie DK 44 ul. Zatorska do Tychów do Krakowa w dobie W szczycie DW 948 ul. W.Jagiełły do Centrum do Kęt w dobie W szczycie DW 933 ul. Legionów do Centrum do Brzeszcza w dobie W szczycie DK 44 ul. Legionów do Tychów do Brzeszcza w dobie W szczycie DK 44 ul. St. Konarskiego do Tychów do Krakowa w dobie W szczycie do Tychów Do Chrzanowa 12. DW 933 ul. M. Konopnickiej w dobie W szczycie Źródło: Opracowanie na podstawie Projektu nr K "Wykonanie pomiaru natęŝenia ruchu kołowego " P.P.U. Inkom S.C. 24

25 Rysunek 5. Lokalizacja punktów pomiaru natęŝenia ruchu Źródło: Projekt nr K "Wykonanie pomiaru natęŝenia ruchu kołowego " P.P.U. Inkom S.C. Według danych Komendy Powiatowej Policji w Oświęcimiu na terenie miasta Oświęcimia w 2008 r. doszło do 35 wypadków drogowych, w których jedna osoba zginęła, a 38 zostało rannych. Ponadto doszło do 484 kolizji Ruch kolejowy Dworzec kolejowy w Oświęcimiu obsługuje obecnie 92 połączenia w ciągu doby. Zdolność przepustowa stacji kolejowej Oświęcim jest znacznie większa. Połączenia kolejowe w Oświęcimiu realizują dwaj przewoźnicy z Grupy PKP, tj. PKP Intercity i PKP Przewozy Regionalne. W kierunku Katowic prowadzonych jest codziennie 5 pociągów regionalnych. W kierunku Czechowic Dziedzic 10 pociągów regionalnych (w tym 1 do śyliny) oraz 2 pociągi międzynarodowe do Pragi. W kierunku Krakowa realizowanych jest obecnie 27 połączeń z tego 7 przez Skawinę (w tym 2 międzynarodowe z Pragi) i 20 przez Trzebinię. 19 połączeń przez Trzebinię dojeŝdŝa do Wieliczki. Od 1 września b.r. Małopolski Zakład Przewozów Regionalnych zorganizował bezpośrednie połączenie Wieliczka Kraków Gł. Oświęcim w ramach ułatwień dla turystów odwiedzających Kopalnię Soli w Wieliczce oraz Obóz Zagłady Auschwitz-Birkenau. Bezpośrednie połączenie powinno przyczynić się do szybszej i bezpieczniejszej podróŝy. Oferta jest atrakcyjna równieŝ z powodu wprowadzenia Połączenia w niŝszej cenie, która oznacza obniŝkę cen w relacji o 40-50%. Dodatkowym walorem oferty jest ograniczenie ruchu samochodowego w aglomeracji krakowskiej oraz na trasie do Wieliczki i Oświęcimia. W tabeli 10 zestawiono dobową liczbę pociągów pasaŝerskich na liniach kolejowych przechodzących przez Oświęcim. 25

26 Tabela 10. Dobowe obciąŝenie pociągami pasaŝerskimi linii kolejowych przechodzących przez Oświęcim Nr linii Odcinek linii kolejowej Pociągi pasaŝerskie kier. tam kier. powrót 93 Oświęcim Trzebinia Oświęcim Czechowice Dziedzice Oświęcim Skawina/Kraków 7 7 Źródło: Opracowanie na podstawie SRJP Ruch pasaŝerski Komunikacja autobusowa organizowana przez MZK w Oświęcimiu Miejski Zakład Komunikacji spółka z o.o. w Oświęcimiu jest jednoosobową spółką Miasta Oświęcim i wykonuje swoje usługi w ramach Porozumienia Komunalnego zawartego r. pomiędzy Gminą Miasto Oświęcim a Gminami Oświęcim, Chełmem, Brzeszcze oraz Związkiem Komunalnym Komunikacja Międzygminna w Chrzanowie. W wyniku w/w porozumienia powierzono Miastu Oświęcim prowadzenie lokalnego transportu zbiorowego na terenie Gmin: Oświęcim, Chełmek, Brzeszcze, oraz gminy LibiąŜ w zakresie obsługi sołectwa Gromiec. Liczba pasaŝerów przewiezionych przez MZK Oświęcim kształtowała się następująco: 2001 r pasaŝerów, 2002 r pasaŝerów, 2003 r pasaŝerów, 2004 r pasaŝerów, 2005 r pasaŝerów, 2006 r pasaŝerów, 2007 r pasaŝerów, 2008r pasaŝerów. Miejski Zakład Komunikacji w Oświęcimiu obsługuje 26 linii autobusowych, w tym 9 miejskich (linie od nr 1 do 9) oraz 17 linii obsługujących miejscowości zlokalizowane w pobliŝu Oświęcimia. Na czas remontu mostu Jagiellońskiego została utworzona linia D. stronie. Mapę aktualnych połączeń realizowanych przez MZK zamieszczono na następnej 26

27 Rysunek 6. Mapa połączeń realizowanych przez MZK Źródło: Opracowanie własne.

28 Lp. Najbardziej obciąŝoną liniami są relacje Dworzec kolejowy Zakłady Chemiczne PKS, co świadczy o duŝym udziale podróŝnych dojeŝdŝających do Oświęcimia koleją i dalej korzystających z połączenia autobusami MZK. W tabeli 11 przedstawiono strukturę przewozów pasaŝerskich MZK Oświęcim w 2008 r. wg rodzaju biletów. Tabela 11. Struktura przewozów pasaŝerskich MZK Oświęcim w 2008 r. Ilość pasaŝerów (bilety jednorazowe) U U 50% N Razem ,09 % 6,26 % 45,65 % Ilość pasaŝerów (bilety okresowe) U U 50% N Razem ,82 % 4,58 % 26,6 % Ilość pasaŝerów ogółem U U 50% N Razem ,66 % 5,32 % 35,02 % Źródło: Dane MZK Oświęcim. Najwięcej pasaŝerów korzysta z biletów okresowych, zatem są to przejazdy do pracy i szkół. W tabeli 12 zestawiono obciąŝenie linii miejskich MZK Oświęcim, natomiast w tabeli 13 obciąŝenie linii podmiejskich. Schemat linii MZK Oświęcim, opracowany przez przewoźnika, znajduje się w załączniku (rysunek 3). Tabela 12. ObciąŜenie linii miejskich MZK Oświęcim liczbą pasaŝerów w dniu roboczym Nr linii Trasa zasadnicza linii Dł. trasy (km) Ilość przewiezionych pasaŝerów w dobie Kier. A pas. kursy pas. Kier. B 1. 1 Dworzec PKP ZCHO PKS 6, Dworzec PKP ZCHO PKS 7, Dworzec PKP ZCHO PKS 6, Zasole Pętla - ZCHO PKS 8, Zasole ZOZ Słowackiego - Zasole ZOZ trasa okręŝna 15, kursów 6. 6 Zasole Pętla Słowackiego - Zasole Pętla - trasa okręŝna 14, kursy 7. 7 Stare Stawy Pętla - Słowackiego II Stare Stawy Pętla - linia okręŝna 7, kursów 8. 8 Stare Stawy Pętla Słowackiego I 7, Zasole Pętla - Dwory Pętla 13, D Zasole Pętla - Stare Stawy Pętla 6, Źródło: Opracowanie na podstawie badań SITK RP Kraków w dniu r. kur sy

29 Tabela 13. Przewozy pasaŝerów według linii podmiejskich obsługiwanych przez MZK Oświęcim w dniu roboczym Lp. Nr linii Trasa zasadnicza linii Dł. trasy (km) Ilość przewiezionych pasaŝerów w dobie Kier. A Kier. B pas. kursy pas. Kursy Dworzec PKP - Łazy Pętla 12, ZCHO HarmęŜe Pętla 14, Dworzec PKP Poręba Granica 422 Pętla 15, Jawiszowice PKP Wilczkowie PKP 8, Dworzec PKP - Zaborze Pętla 12, ZCHO - Gromiec Szyjki 14, Dworzec PKP - Dwory II 13, Miasto - Zasole Pętla 13, Miasto - Zasole Pętla 20, ZCHO - Jawiszowice PKP 17, Miasto - Jawiszowice Kółko 14, ZCHO PKS - Zasole Pętla 24, Miasto - Kaniówek Pętla 19, Miasto - Chełmek Pętla 23, Dworzec PKP Dworzec Fabryczny 12, Dworzec PKP Stawy Monowskie 15, ZCHO PKS - Bieruń Zabrzeg 8,4 98 Źródło: Opracowanie na podstawie badań SITK RP Kraków w dniu r Z przeprowadzonych badań wynika, Ŝe w ciągu doby wszystkimi liniami MZK Oświęcim zostało przewiezionych około 14,8 tys. pasaŝerów, z tego 10,9 tys. pasaŝerów wsiadało i wysiadało na przystankach na terenie miasta. Liczbę pasaŝerów wsiadających i wysiadających na miejskich przystankach MZK zestawiono szczegółowo w tabeli 2 Załącznika. Natomiast w tabeli 3 Załącznika zestawiono pasaŝerów wsiadających iwysiadających na podmiejskich przystankach Oświęcimia. W tabeli 14 zestawiono dobowe obciąŝenie ulic Oświęcimia ruchem pasaŝerów, korzystających z usług MZK Oświęcim. 29

30 Tabela 14. PasaŜerowie MZK Oświęcim wsiadający i wysiadający wg ulic w ciągu doby Ulica PasaŜerowie wsiadający wysiadający Dąbrowskiego Słowackiego Powstańców Śląskich Niteckiego Śniadeckiego Więźniów Oświęcimia Konarskiego Chemików Leszczyńskiej Obozowa Orłowskiego Św. Barbary Pilata Królowej Jadwigi Zwycięstwa Nojego Fabryczna Olszewskiego Sobieskiego Władysława Jagiełły Koszykowa Szarych Szeregów Szpitalna Legionów Dąbrówki 15 4 Przysiółek Bajcarki 15 9 Wysokie Brzegi 5 4 Polowiecka 4 8 Nadwiślańska 3 11 Kamieniec 0 6 Razem Źródło: Opracowanie na podstawie badań SITK RP Kraków. W ramach przygotowań do opracowania Strategii rozwoju transportu publicznego w Oświęcimiu na lata Firma SITK RP Oddział w Krakowie przeprowadziła badanie jakości komunikacji miejskiej określające preferencje i ocenę pasaŝerów w zakresie jakości komunikacji miejskiej. Respondenci zostali podzieleni ze względu na: - status zawodowy (pracujący, niepracujący, uczniowie, studenci, emeryci/renciści), - wiek (do 15 lat, lat, lat, lat, 60 i więcej lat), Badaniu poddano 7 cech opisujących jakość usług przewozowych były to: cena biletu, częstotliwość kursowania, 30

31 punktualność kursowania, informacja na przystankach i w pojazdach, komfort podróŝowania w pojazdach (czystość zatłoczenie, temperatura), warunki oczekiwania na przystankach (czystość zadaszenie), bezpieczeństwo podróŝy. PoniŜej zestawiono ogólne wyniki badania średniego stopnia zadowolenia pasaŝerów ze względu na: status zawodowy: pracujący 65,9%, niepracujący 73,4%, uczący się 66,1%, emeryci i renciści 72,4%; wiek: do 15 lat 61,3%, lata 69,9%, lat 68,8%, lat 64,5%, 60 i więcej lat 72,4% Komunikacja zbiorowa typu miejskiego organizowana przez pozostałych przewoźników Ze względu na dość dobrze funkcjonującą komunikację miejską MZK Oświęcim, jak równieŝ małe odległości dojść pieszych i powszechne wykorzystanie rowerów w dojazdach zwłaszcza do pracy, komunikacja miejska organizowana przez prywatne firmy busami nie jest preferowana przez mieszkańców Oświęcimia. Pozostali przewoźnicy prywatni oraz PKSiS Oświęcim realizują połączenia o charakterze podmiejskim, międzygminnym, regionalnym i dalekobieŝnym. Część tras przez nich obsługiwanych przechodzi przez miasto i moŝe słuŝyć mieszkańcom Oświęcimia. Przykładowo: firma przewozowa TRANS-BROHEM obsługuje codziennie 12 kursów do Zatora tam i z powrotem oraz 9 do Piotrowic tam i z powrotem zatrzymując się na przystankach: Oświęcim Dworzec PKP Oświęcim Miasto Oświęcim Technikum Chemiczne; firma przewozowa JÓZEF GOŁBA na trasie do Palczowic przez Zator prowadzi 19 kursów tam i z powrotem, zatrzymuje się na przystankach Oświęcim Zasole Pętla - Oświęcim PKP, natomiast na trasie do Piotrowic gdzie prowadzi 12 kursów tam i z powrotem obsługuje przystanki Oświęcim PKP Oświęcim Miasto Oświęcim Szpital Oświęcim Technikum Chemiczne; firma przewozowa ZBIGNIEW GOŁBA na trasie do Zatora ma 14 kursów tam i z powrotem i obsługuje przystanki: Oświęcim PKP Oświęcim Miasto Oświęcim Osiedle. 31

32 Komunikacja autobusowa ponad miejska Komunikację autobusową w relacjach przekraczających granice miasta, oprócz MZK Oświęcim obsługuje równieŝ PKSiS Oświęcim S.A., a takŝe inne PKS-y, które zatrzymują się w Oświęcimiu. W tabeli 15 zestawiono wykaz relacji obsługiwanych przez przedsiębiorstwa PKS. Z zestawienia tego wynika, Ŝe najwięcej połączeń bezpośrednich jest realizowanych do Tych (32), następnie do Krakowa (21), Bielska- Białej i do Kęt (po 14). Tabela 15. Zestawienie bezpośrednich połączeń autobusowych obsługiwanych przez PKS Połączenie autobusowe Liczba kursów bezpośrednich Oświęcim Tychy 32 Oświęcim Kraków 21 Oświęcim Bielsko Biała 14 Oświęcim Kęty 14 Oświęcim Wadowice 11 Oświęcim Katowice 9 Oświęcim Mysłowice 8 Oświęcim Sucha Beskidzka 4 Oświęcim Bieruń 2 Oświęcim Zakopane 2 Oświęcim Zawoja 1 Oświęcim Gliwice 1 Oświęcim Nowy Sącz 1 Oświęcim Wrocław 1 Oświęcim śary 1 Oświęcim Opole 1 Źródło: Opracowanie SITK RP Oddział w Krakowie. Komunikację ponad miejską z Oświęcimia obsługują ponadto prywatni przewoźnicy minibusami. Na podstawie internetowych rozkładów jazdy ustalono, Ŝe codziennie w obu kierunkach odbywają się następujące kursy w komunikacji poza powiat oświęcimski: - do Krakowa 10, - do Chrzanowa 19, - do Katowic 8, - do Tychów 17, - do Spytkowic 8, - do Woli 10. Natomiast komunikacja minibusami do miejscowości w granicach powiatu odbywa się codziennie w relacjach: - do Głębowic 9, - do Palczowic (przez Zator) 19, 32

33 - do Kęt 29, - do Piotrowic (przez Włosienicę) 12, - do Piotrowic (przez Dwory) 9, - do Piotrowic (przez Polankę) 9, - do Zatora 26. Najwięcej kursów realizowanych jest do miejscowości o najsilniejszych powiązaniach społeczno gospodarczych miasta: do Chrzanowa, Tychów oraz Krakowa, jak teŝ do miejscowości znajdujących się na obszarze powiatu oświęcimskiego takich jak: Zator, Kęty i Palczewice Komunikacja kolejowa Komunikacja kolejowa zapewnia mieszkańcom Oświęcimia połączenie z miastami powiatu oświęcimskiego oraz miastami innych powiatów województwa małopolskiego, a takŝe miastami ościennego województwa śląskiego. W tabeli 16 zestawiono dobowe połączenia regionalne ze stacji Oświęcim. Komunikacja ta jest uzupełnieniem przewozów ponad miejskich PKS. 33

34 Tabela 16. Zestawienie bezpośrednich połączeń kolejowych z Oświęcimia Stacja kolejowa / przystanek Odl. między przyst. (km) Oświęcim Trzebinia 25,253 Gorzów Chrzanowski 4,65 Chełmek Fabryka 3,122 Chełmek 0,801 LibiąŜ 5,446 Chrzanów 5,891 Chrzanów Śródmieście 1,577 Trzebinia /Kr Gł. Wieliczka 3,766 Oświęcim - Czechowice Dziedzice 21,393 Brzeszcze 6,287 Brzeszcze Kopalnia 0,438 Brzeszcze Jawiszowice 2,935 Jawiszowice Jaźnik 2,716 Dankowice 2,923 Kaniów 2,441 Czechowice Dziedzice 3,653 Oświęcim - Kraków Gł. 68,275 Dwory 6,81 Włosienica 4,069 Przeciszów 3,188 Zator 4,517 Spytkowice 3,516 Spytkowice Kępki 3,503 Ryczów 1,72 Półwieś 2,922 Brzeźnica 3,995 Jaskowice 3,307 Wielkie Drogi 2,698 Zelczyna 2,613 Podbory Skawińskie 1,907 Skawina Zach. 2,223 Skawina 1,724 Kraków Sidzina 3,881 Kraków Swoszowie 4,501 Kraków Łagiewniki 2,709 Kraków Bonarka 1,254 Kraków Krzemionki 1,695 Kraków Płaszów 1,433 Kraków Zabłocie 1,928 Kraków Gł. Osob. 2,162 Oświęcim Katowice 32,444 Nowy Bieruń 3,716 Chełm Śl. 4,289 Imielin 3,413 Mysłowice Kosztowy 3,541 Mysłowice Brzezinka 2,824 Mysłowice Brzęczkowice 1,791 Mysłowice 2,848 Katowice Szopienice Płd. 4,557 Katowice Zawodzie 2,738 Katowice 2,727 Źródło: opracowanie własne. Liczba połączeń regionalnych w dobie tam powrót

35 1.4. Stopień motoryzacji oraz zachowania komunikacyjne mieszkańców Oświęcimia Stopień motoryzacji Stopień motoryzacji w Oświęcimiu kształtuje się na poziomie ok. 240 pojazdów na tysiąc mieszkańców. Biorąc pod uwagę dodatkowo pojazdy słuŝbowe wykorzystywane przez mieszkańców Oświęcimia, współczynnik ten wzrasta do ok. 260 pojazdów na tysiąc mieszkańców. Przyjmując załoŝenie, Ŝe w tym współczynniku uwzględniono pojazdy uŝytkowane przez firmy, kształtuje się on na poziomie ok. 300 pojazdów na tysiąc mieszkańców. Odnosząc ten współczynnik do średniej wartości w województwie Małopolskim, gdzie osiąga on poziom ok. 450 pojazdów na tysiąc mieszkańców (biorąc pod uwagę wszystkie pojazdy), a w Krakowie, czy niektórych miastach Górnego Śląska na poziomie obecnie wynosi ok. 500 pojazdów na tysiąc mieszkańców moŝna stwierdzić, Ŝe w najbliŝszych latach w mieście będzie przybywało samochodów osobowych. Wpłynie to niewątpliwie na pogorszenie jakości poruszania się po ulicach Oświęcimia Zachowania komunikacyjne mieszkańców Zachowania komunikacyjne mieszkańców Oświęcimia zostały zbadane we wrześniu 2009 r. przez SITK RP Oddział w Krakowie na zlecenie Urzędu Miasta Oświęcimia. Badaniu poddano próbę 1774 gospodarstw domowych. Szczegółowe wyniki zostały zamieszczone w Tomie 3 wspomnianego materiału. Przebadana próba mieszkańców słuŝy jako model zachowania wszystkich mieszkańców miasta. Na zachowania komunikacyjne mieszkańców ma wpływ między innymi dostęp do środków transportu np. do samochodu osobowego lub roweru. WyposaŜenie mieszkańców w środki transportu przedstawia tabela 17. Tabela 17. Dostępność środków transportu w Oświęcimiu L.p. Dostępność środka transportu Udział procentowy gospodarstw 1. Brak jakiegokolwiek środka transportu 19,17% 2. Dostęp do 1 samochodu osobowego 43,40% 3. Dostęp do 2 samochodów osobowych 8,74% 4. Dostęp do >2 samochodów osobowych 1,80% 5. Samochód osobowy + rower 43,07% 6. Dostęp do przynajmniej 1 roweru 70,24% Źródło: Opracowanie SITK RP Oddział w Krakowie. 35

36 Zachowania komunikacyjne mieszkańców zaleŝą od ich dochodów, które wpływają na ruchliwość i wybierany środek transportu. Zestawienia dochodów na członka rodziny zawiera tabela 18. Tabela 18. Dochody mieszkańców Oświęcimia Dochód brutto w zł/osobę Procent gospodarstw domowych (próba 1774 gospodarstw) Skorygowany procent gospodarstw domowych (próba 1209 gospodarstw) <500 3,89% 5,71% ,54% 37,47% > ,73% 56,82% nie ujawniono 31,85% - Razem 100,00% 100,00% Źródło: Opracowanie SITK RP Oddział w Krakowie. Średnią liczbę podróŝy wg grup ludności zestawiono w tabeli 19. Natomiast średnią liczbę podróŝy poszczególnych grup mieszkańców i wg wykorzystywanych przez nich środków transportu zestawiono w tabeli 20. Tabela 19. Średnia liczba podróŝy wg grup ludności L.p. Grupa jednorodnych zachowań Średnia liczba podróŝy w dobie Średnia liczba podróŝy z wyłączeniem podróŝy pieszych 1. U Uczniowie szkół: podstawowych, gimnazjalnych, średnich 2,16 1,06 2. S Studenci 2,23 1,60 3. P+S Osoby pracujące posiadające samochód 2,44 2,06 4. P-S Osoby pracujące nie posiadające samochodu 2,27 1,71 5. B+S bezrobotni posiadający samochód 2,35 1,21 6. B-S bezrobotni nie posiadający samochodu 2,21 1,03 7. E emeryci/renciści 2,42 1,52 8. W+S wszyscy mieszkańcy posiadający samochód 2,41 1,81 9. W-S wszyscy mieszkańcy nie posiadający samochodu 2,30 1, W wszyscy mieszkańcy 2,37 1,64 Źródło: Opracowanie SITK RP Oddział w Krakowie. Najbardziej mobilną grupą są osoby posiadające samochód i dojeŝdŝające do pracy. Emeryci i renciści korzystają z ulg przy przejazdach transportem miejskim. Jednocześnie ponad 70% społeczności Oświęcimia posiada rower, spośród których część korzysta z tej formy przemieszczania się po mieście. 36

37 Tabela 20. Średnia liczba podróŝy wg grup ludności i środków transportu L.p. Grupa jednorodnych zachowań Średnia liczba podróŝy w dobie Pieszo Rower MZK w tym średnia liczba podróŝy realizowana środkiem lokomocji Sam. osob. Kolej Taxi Bus PKS 1. U 2,16 1,102 0,154 0,61 0,246 0,002 0,0 0,039 0, S 2,23 0,638 0,255 0,277 0,872 0,085 0,0 0,085 0, P+S 2,44 0,381 0,216 0,167 1,547 0,0 0,002 0,111 0, P-S 2,27 0,557 0,57 0,55 0,201 0,02 0,0 0,352 0, B+S 2,35 1,141 0,212 0,273 0,727 0,0 0,0 0,0 0, B-S 2,21 1,186 0,314 0,571 0,100 0,0 0,0 0,043 0, E 2,42 0,899 0,446 0,542 0,470 0,005 0,005 0,025 0, W+S 2,41 0,594 0,259 0,253 1,215 0,002 0,001 0,073 0, W-S 2,3 0,941 0,437 0,668 0,100 0,011 0,005 0,114 0, W 2,37 0,728 0,328 0,412 0,786 0,005 0,003 0,089 0,017 Źródło: Opracowanie SITK RP Oddział w Krakowie. Średnia liczba podróŝy w dobie wynosi 2,37, z czego najwięcej spośród podróŝy nie odbywanych pieszo przypada na samochód osobowy oraz autobusy MZK. Popularnym środkiem transportu jest rower. Zestawienie ogólnych preferencji mieszkańców w zakresie wyboru środka transportu przez poszczególne grupy osób zostały przedstawione w tabeli 21. Tabela 21. Struktura wykorzystania środków transportu wg grup mieszkańców [%] Grupa osób Autobus Bus Kolej Pieszo Rower Sam. osob. U Uczniowie 23,90 1,35 0,56 36,87 13,64 23,68 0,00 100,00 S Studenci 19,05 1,90 4,76 20,95 9,52 43,81 0,00 100,00 P Pracujący 12,73 1,68 0,25 10,96 13,32 61,06 0,00 100,00 B Bezrobotni 17,01 0,52 0,00 39,18 17,78 25,00 0,52 100,00 E Emeryci i renciści 26,90 0,08 0,30 28,36 20,36 23,25 0,75 100,00 W Ogółem 19,61 0,99 0,36 22,16 16,13 40,46 0,30 100,00 Źródło: Opracowanie na podstawie danych SITK RP Oddział w Krakowie. Taxi Suma [%] Największa grupa mieszkańców Oświęcimia w codziennych dojazdach korzysta z samochodów osobowych 40,46%. 20,16% nie korzysta ze środków transportu przemieszczając się pieszo. 19,61% mieszkańców korzysta z komunikacji autobusowej natomiast 16,13% wykorzystuje w swoich dojazdach rower. Tylko niespełna 1% korzysta z usług prywatnych przewoźników mikrobusów. Niewielki odsetek pasaŝerów w swoich codziennych podróŝach wykorzystuje kolej. 37

38 1.5. Wpływ transportu na stan środowiska oraz elementy kulturowe w mieście PołoŜenie miasta Oświęcim po obydwu brzegach rzeki Soły, u jej ujścia do Wisły wpływa w sposób decydujący na rozwój układu transportowego. W korytarzu rzeki Soły na terenie miasta Oświęcim znajduje się Zespół Przyrodniczo Krajobrazowy Dolina rzeki Soły, obejmujący obszary lasów łęgowych i obszarów nieleśnych. 2 Najcenniejsze z nich tworzą uŝytki ekologiczne, chroniące lasy wierzbowo topolowe. Znajdują się tam między innymi rośliny prawnie chronione oraz róŝne gatunki zwierząt. Z tych przyczyn miasto Oświęcim wraz z doliną rzeki Soła jest włączony do krajowej sieci ekologicznej ECONET, w ramach międzynarodowych, europejskich struktur tej sieci 3. Ponadto w dolinie rzeki Soły planuje się powołanie ptasich ostoi NATURA Dla zachowania walorów przyrodniczych konieczna jest ochrona doliny rzeki Soły i korytarzy migracyjnych zwierząt. Fakty te obligują do przestrzegania zasad ochrony środowiska, przeznaczenia wspomnianych terenów w sposób zrównowaŝony na cele rekreacyjne oraz powodują jednocześnie ograniczenia przestrzenne w budowie dróg i parkingów. Na terenie przyrodniczo krajobrazowym Doliny rzeki Soły przewidziano ścieŝkę dydaktyczną o długości 3,5 km, na którą składają się stanowiska dydaktyczne i obserwacyjne. Innym negatywnym dla środowiska skutkiem wywołanym przez transport jest nadmierna emisja spalin oraz hałas. Najbardziej naraŝone są obszary wzdłuŝ ciągów komunikacyjnych o duŝym natęŝeniu ruchu. Obszary uciąŝliwości spowodowanej przez ciągi komunikacyjne powstają w wyniku przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu oraz emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Z badań natęŝenia ruchu kołowego oraz hałasu drogowego wynika generalnie, Ŝe największe oddziaływanie hałasu powodują drogi o duŝym natęŝeniu ruchu lub większych od dopuszczalnych prędkościach przejazdu. Dotyczy to drogi krajowej DK 44 ul. Konarskiego, Legionów, Zatorska i Chemików, dróg wojewódzkich DW 33- ulice Legionów i Konopnickiej, DW 948 ul. Jagiełły oraz ulicy Dąbrowskiego. Analiza wyników pomiaru wykazała przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu na terenach chronionych w rejonie ulic: Dąbrowskiego, Zatorskiej, Legionów, Jagiełły, Toszeckiej, Świętojańskiej Łabędziej. WzdłuŜ niemal wszystkich wytypowanych odcinków dróg w bezpośrednim sąsiedztwie są tereny i obiekty podlegające ochronie przed hałasem. 2 Uchwala Rady Miejskiej w Oświęcimiu nr LVIII/513/98 z 16 czerwca 1998 r. 3 Krajowa Sieć Ekologiczna ECONET PL. Wchodzi w skład Europejskiej Sieci Ekologicznej. 4 Program Ochrony Środowiska dla miasta Oświęcim. Oświęcim

39 Drugim źródłem hałasu jest transport kolejowy, który charakteryzuje się z kolei mniejszą emisją szkodliwych substancji do atmosfery w stosunku do transportu drogowego. Z wymienionych przyczyn dla zmniejszenia negatywnych skutków transportu dla środowiska jest niezbędne: - promowanie i rozwijanie transportu zbiorowego, który w mniejszym stopniu obciąŝa środowisko w porównaniu z samochodami osobowymi, jak tez zuŝywa mniej energii w przeliczeniu na jednego pasaŝera, - ograniczenie tranzytu samochodowego poprzez budowę obwodnicy, a takŝe kierowanie przewozów na transport kolejowy, - budowanie ekranów dźwiękochłonnych oraz nasadzenia zieleni wzdłuŝ pasów drogowych itp. Przed negatywnymi skutkami transportu ochrony wymagają obiekty o duŝej wartości kulturowej i historycznej. W tym celu ustalono ochronne strefy specjalne, zgodnie ze strefami ochrony konserwatorskiej: - Strefa ochrony archeologicznej na terenie zamku aŝ po kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia N.P. Marii; - Strefa ścisłej ochrony konserwatorskiej w strefie staromiejskiej aŝ do ul. Sienkiewicza; - Strefa pośrednie ochrony konserwatorskiej aŝ do ul. Królowej Jadwigi w części południowo wschodniej i wał rzeki Soły po stronie zachodniej; - Strefa ścisłej ochrony konserwatorskiej w obrębie strefy ochronnej Pomnika Zagłady, jako miejsca szczególnego w historii świata. Muzeum Państwowe zaliczone przez UNESCO do światowego dziedzictwa ludzkości. Jednocześnie dla celów poznawczych waŝnych miejsc kulturowych i historycznych utworzono w Oświęcimiu następujące trasy piesze i rowerowe: - Obóz KL Auschwitz Osiedle Zakole - Dolina rzeki Soły- Planty Rynek - Pl. Kościuszki; - Zabytki Starego Miasto od Pl. Kościuszki przez ul. Zamkową, Pl. Kościelny do Rynku Głównego; - Nowe Miasto od Pl. Kościuszki przez Pl. Kościuszki Pomnik Ofiar Więźniów byłego KL Auschwitz i Kościół ŚW. Maksymiliana do Pl. Kościuszki; - rowerowa wokół Oświęcimia od Pl. Kościuszki przez Dwory- Kamieniec do Pl. Kościuszki. 39

40 2. Podmioty współtworzące system transportu 2.1. Zarządcy układem drogowym Przez miasto Oświęcim przebiegają drogi publiczne zaliczane do wszystkich kategorii, administrowane przez zarządców stosownie do kompetencji wyznaczonych ustawą o drogach publicznych. Zarządcami poszczególnych kategorii dróg publicznych są dla: dróg krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Publicznych (od 1 kwietnia 2002 roku Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad), dróg wojewódzkich - zarząd województwa, dróg powiatowych - zarząd powiatu, innych - zarząd gminy. Zgodnie z ustawą o drogach publicznych, Gminie Miasto Oświęcim został przypisany na obszarze swojego działania zarząd drogami publicznymi gminnymi. Jest to bezpośrednie odzwierciedlenie przepisów wspomnianej ustawy. W myśl wspomnianej ustawy, zarządzanie drogami publicznymi moŝe być przekazane zarządcy w trybie porozumienia, regulującego szczególnie wzajemne rozliczenia finansowe. Miasto Oświęcim przejęło zadania z zakresu właściwości powiatu, obejmujące wykonywanie zarządu tzw. zwykłego na drogach powiatowych na terenie miasta Oświęcim (utrzymanie nawierzchni, remonty chodników itp.). Funkcje organizatora ruchu na drogach powiatowych wykonuje natomiast Zarząd Dróg Powiatowych w Oświęcimiu. Według stanu ze stycznia 2008 r., na terenie miasta Oświęcim zarządza 29 km dróg powiatowych, z ogółu 252,2 km dróg w powiecie. Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie zarządza dwiema drogami wojewódzkimi przebiegającymi przez miasto - Nr 933 i 948, które mają połączenie z drogą o znaczeniu krajowym nr 44. Wspomniana ustawa przewiduje, Ŝe drogi krajowe są własnością Skarbu Państwa. Zarządza nimi Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, jako centralny organ administracji rządowej właściwy w sprawach dróg krajowych, realizujący jednocześnie budŝet państwa w tym zakresie. Gmina nie moŝe, choć byłoby to w jej interesie, partycypować w kosztach budowy i remontów dróg krajowych. 40

41 Siecią linii kolejowych na obszarze Małopolski w zakresie między innymi udostępniania, modernizacji linii, opracowania rozkładu jazdy zarządzają PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. - Zakład Linii Kolejowych w Krakowie. Tak duŝa liczba wspomnianych podmiotów zarządczych drogami publicznymi, jak i rozproszenie kompetencji, wymaga od Miasta Oświęcim z odnośnym podmiotami podejmowania wielu uzgodnień i koordynacji w zakresie rozwoju, modernizacji i remontów układu drogowego. Dotyczy to wielu zagadnień ze sfery organizacji ruchu, czy teŝ przebudowy dróg lub skrzyŝowań łączących drogi o róŝnej przynaleŝności zarządczej (np. drogi wojewódzkiej nr 948 z Oświęcimia do Kęt i wjazdu do Grójca itp). Odrębnym zagadnieniem jest współpraca i uzgodnienia z operatorem sieci kolejowej zakresie między innymi połączeń kolejowych, modernizacji linii kolejowych i dworca kolejowego Organizatorzy komunikacji zbiorowej lokalnej i ponad lokalnej Kluczowymi aktami prawnymi regulującymi działalność systemów komunikacyjnych oraz funkcjonowanie transportu, w tym komunikacji miejskiej są: ustawa z dnia 15. listopada 1984 r. prawo przewozowe, ustawa z dnia 8. marca 1990 r. o samorządzie gminnym, ustawa z dnia 6. września 2001r. o transporcie drogowym, rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24. grudnia 2003r. w sprawie treści, sposobu i terminów ogłaszania rozkładów jazdy oraz warunków ponoszenia kosztów z tym związanych. Zgodnie z wymienionymi aktami prawnymi za organizacje lokalnego transportu zbiorowego odpowiedzialne jest miasto Oświęcim. Miasto zawarło róŝnego rodzaju umowy i porozumienia dotyczące prowadzenia transportu lokalnego. NaleŜy do nich porozumienie komunalne między Gminą Miasto Oświęcim a gminami ościennymi: Oświęcim, Chełmek, Brzeszcze oraz Związkiem Komunalnym Komunikacja Międzygminna w Chrzanowie. Dotyczy ono powierzenia Gminie Miasto Oświęcim prowadzenia lokalnego transportu zbiorowego na terenie gmin: Oświęcim, Chełmek, Brzeszcze oraz gminy LibiąŜ w zakresie obsługi sołectwa Gromiec. Do zadań Gminy Oświęcim w myśl porozumienia naleŝy: 1. Wykonywanie przewozów osób autobusami komunikacji miejskiej na terenie Gminy Miasto Oświęcim, Gminy Oświęcim, Gminy Chełmek, Gminy Brzeszcze i Gminy LibiąŜ, 2. Wykonywanie remontów kapitalnych i bieŝących autobusów, 41

42 3. Wykonywanie przeglądów i dokonywanie rejestracji autobusów. Określono w nim równieŝ koszty realizacji wykonywanych przewozów oraz podziału na poszczególnych uczestników oraz wielkość dopłat dla stron porozumienia. Przewozy osób w wymienionych gminach na zlecenie Gminy Miasta Oświęcim wykonują Miejskie Zakłady Komunikacyjne Sp. z o.o. w Oświęcimiu. MZK Sp. z o.o. powstała w wyniku przekształcenia z zakładu budŝetowego w dniu 31 grudnia 2008 r. Wykonuje przewozy na podstawie regulaminu usług przewozowych, zatwierdzonego przez Prezydenta Miasta Oświęcim. Ceny biletów są określane na podstawie uchwały Rady Miasta Oświęcim. MZK przeszło w ostatnich latach znaczące przemiany oraz restrukturyzację swoich struktur, polegające przede wszystkim na zmniejszeniu zakresu działalności oraz na redukcji zatrudnienia. Obowiązujący model organizacji przewozów w mieście Oświęcim jest charakterystyczny dla wielu miast w Polsce, powoduje jednak, Ŝe praktycznie są dwa podmioty odpowiedzialne za funkcjonowanie komunikacji miejskiej. Pierwszym z nich jest gmina. Nie ma tu wyodrębnionej jednostki czy zakładu budŝetowego zajmującego się zarządzaniem lokalnym transportem zbiorowym, a za kontrolę działań przewoźnika odpowiedzialny jest konkretny wydział gminy. Drugim podmiotem jest przewoźnik, który wykonuje zadania zlecone mu przez gminę. Zakres funkcji powierzanych przewoźnikowi jest następujący: - wykonywanie przewozów z rozkładów jazdy, - inne działania, związane z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej (dystrybucja i kontrola biletów, marketing i promocja). Obsługę przewozową pasaŝerów tzw. ponad lokalną dla poszczególnych gmin międzygminną oraz pomiędzy waŝnymi miejscowościami na obszarze województwa małopolskiego i śląskiego realizuje PKS i S w Oświęcimiu. Ponadto przewozy świadczą mali przewoźnicy drogowi, mikrobusami w oparciu o stosowne zezwolenia na wykonywanie krajowego transportu drogowego osób. Za regionalne przewozy kolejowe realizowane do i z Oświęcimia odpowiada samorząd wojewódzki. Organizuje on kolejowe przewozy pasaŝerskie i nabywa tabor kolejowy. Obsługą przewozów kolejowych ekspresowych, które obejmują w relacjach dalekobieŝnych miasto Oświęcim zarządza przewoźnik PKP - Intercity. 42

43 System transportu publicznego w mieście tworzą podmioty przynaleŝne do róŝnych struktur i szczebli podległości. Integracja systemu zarządzania w mieście wymaga zatem współpracy nie tylko z lokalnymi podmiotami ale i z podmiotami zewnętrznymi Organizatorzy transportu cięŝkiego Na terenie miasta zlokalizowane są firmy z róŝnych branŝ, w tym transportowe i spedycyjne. Przewozy ładunków wykonywane przez te podmioty w związku z wykonywaną działalnością na rachunek własny jak teŝ przewozy zarobkowe przyczyniają się dodatkowo do obciąŝenia sieci drogowej miasta. Do tego nakłada się jeszcze ruch tranzytowy, przechodzący przez miasto, potęgując powstawanie negatywnych skutków transportowych. W strefie Nowe Dwory zlokalizowanych zostało około 19 firm, głównie branŝy hurtowej, meblowej, motoryzacyjnej, transportowej i budowlanej. Kilka firm powstało w rejonie Miejskiej Strefy Aktywizacji Gospodarczej na terenach dawnych zakładów chemicznych (obecnie firmy Synthos). Z inicjatywy Urzędu Miasta włączono części terenów przy ul. Fabrycznej w skład krakowskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (SSE). Podstrefa Oświęcimska podstrefa obejmuje na razie teren stanowiący własność miasta o powierzchni 6 ha. Są dalsze plany rozszerzenia zakresu podstrefy. Według Prezydenta Miasta jest duŝe zainteresowanie zwłaszcza firm, kooperujących z branŝą motoryzacyjną i chemiczną. Przetarg na grunt Specjalnej Strefy Ekonomicznej objęty został korzystną rządową ulgą finansową. Według danych Urzędu Statystycznego w Krakowie w Oświęcimiu na koniec 2007 r. w rejestrze REGON widniały zarejestrowane 4136 podmioty funkcjonujące w mieście, w tym między innymi 203 spółki prawa handlowego, 470 spółek cywilnych oraz 2881 firmy funkcjonujące jako osoby fizyczne. Na terenie miasta Oświęcim w 2007 r. zarejestrowanych było według nomenklatury GUS 380 podmiotów prowadzących działalność transportową i z zakresu gospodarki magazynowej, z tego 348 były to małe firmy funkcjonujące jako osoby fizyczne. Wśród wymienionych firm byli operatorzy wykonujący zarówno przewozy krajowe, jak i międzynarodowe, w tym równieŝ przewozy materiałów niebezpiecznych. Największym przewoźnikiem jest Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej i Spedycji Oświęcim S.A., który obsługuje przewozy pasaŝerskie oraz ładunki w relacjach krajowych i międzynarodowych. W 2006 r. przedsiębiorstwo zostało sprywatyzowane. Współudziałowcem jest Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowe Edpol z siedzibą w Koziegłowach. 43

44 2.4. Integracja i współpraca podmiotów w zakresie organizacji przewozów Integracja zarządcza w zakresie organizacji przewozów w Oświęcimiu wymaga przede wszystkim podjęcia działań w zakresie: - koordynacji zadań w przewozach miejskich, - koordynacji zadań z przewoźnikami ponad lokalnymi. Integracja oznacza koordynację systemów transportu zbiorowego: miejskiego i regionalnego oraz szeroko rozumianej koordynacji transportu zbiorowego z przewozami samochodami osobowymi. Dla stworzenia spójnego systemu transportu publicznego naleŝy uwzględnić zarówno przewozy osób transportem drogowym jak i kolejowym oraz dodatkowo przewozy rowerami. Aby sprostać konkurencji samochodu, transport publiczny powinien oferować zbliŝone standardy. Jest to moŝliwe dzięki tworzeniu zintegrowanych systemów transportu. Publiczne usługi w zakresie zintegrowanego systemu pasaŝerskiego oznaczają według Rozporządzenia Unii Europejskiej 5 połączone usługi transportowe na określonym obszarze geograficznym, zawierając wspólny system informacyjny i biletowy oraz wspólny rozkład jazdy. Stosownie do rozporządzenia, integracja systemów transportu zbiorowego w mieście obejmuje między innymi takie działania jak: - koordynacja rozkładów jazdy, - tworzenie węzłów przesiadkowych, - integracja informacji o połączeniach, - integracja taryfowo biletowa. Integracja transportu zbiorowego z przewozami samochodami osobowymi oznacza tworzenie wokół dworca kolejowego parkingu typu Parkuj i Jedź i inne przedsięwzięcia, jak np. wspólne opłaty za przejazd i parking. Podstawowym zadaniem dla organizatora przewozów jest dąŝenie do podniesienia standardu oferowanych usług przez przewoźnika realizującego przewozy lokalne. Do priorytetowych przedsięwzięć naleŝy zaliczyć dostosowanie przez przewoźnika posiadanego taboru do zgłaszanych potrzeb przewozowych, zarówno pod względem wielkości, jak i dogodności wsiadania do pojazdów. Wiele z tych cech zapewniają autobusy 5 Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasaŝerskiego 5, które wchodzi w Ŝycie z dniem 3 grudnia 2009 r. 44

45 niskopodłogowe, które powinny być dostosowane do osób niepełnosprawnych i spełniać standardy ekologiczne. Niemniej waŝną sprawą jest skoordynowany rozkład jazdy kursujących autobusów z najwaŝniejszych punktów węzłowych, tak, aby zapewnić moŝliwość przesiadania się pasaŝerów na inne środki lokomocji. Z przeprowadzonych i przytaczanych wyników badań wynika utrzymujący się duŝy potok pasaŝerów korzystających z transportu miejskiego w relacji dworzec PKP - Zakłady Chemiczne. W zakresie informacji oferowanej podróŝnym waŝne jest, aby strony internetowe tak Urzędu Miasta jak i przewoźnika: MZK i innych operatorów zawierały kompletne oraz aktualne rozkłady jazdy. Aktualne informacje powinny być teŝ dostępne na dworcach i przystankach, za co odpowiedzialny jest przewoźnik. Integracja zarządcza w zakresie organizacji przewozów ponad lokalnych dotyczy przewoźników autobusowych: PKSiS, małych przewoźników oraz kolei. PKSiS organizuje przewozy na terenie ościennych gmin oraz o zasięgu województwa i kraju. WaŜne jest, aby połączenia skoordynowane były czasowo z przyjazdem autobusów i pociągów. Ponadto koordynacji rozkładów jazdy wymagają przewozy realizowane przez małych przewoźników, co jest szczególnie trudne z uwagi na słaby mechanizm kontrolny tych przewozów. W celu skomunikowania połączeń niezbędne jest tworzenie i organizowanie węzłów przesiadkowych, koncentrujących róŝne środki transportu, z zamieszczoną informacją o połączeniach oferowanymi środkami transportu. Inną formą integracji jest w ramach jednego biletu moŝliwość korzystania z przejazdu i np. parkingu. Integracja transportu zbiorowego z przewozami samochodami osobowymi dotyczy zapewnienia parkingów strzeŝonych, umoŝliwiając w miarę istniejących uwarunkowań pozostawienie przez podróŝnego samochodu bądź roweru i przesiadka na środek komunikacji zbiorowej. Formy integracji zarządczej podmiotów w zakresie organizacji przewozów pasaŝerskich mogą stanowić: - powiązanie nieformalne, mające charakter niezobowiązujących uzgodnień lub wymiany informacji, - zawieranie umów i porozumień w celu współpracy oraz podejmowania wspólnych przedsięwzięć, - wspólne inwestycje w sieci transportowe, węzły przesiadkowe i inne. 45

46 B. Analiza i ocena elementów systemu transportu na terenie miasta 1. Analiza funkcjonowania układu drogowego Oświęcim cechuje się bardzo dobrą dostępnością komunikacyjną, poniewaŝ jest połoŝony na skrzyŝowaniu następujących tranzytowych krajowych i wojewódzkich ciągów komunikacyjnych: droga nr 44 Gliwice - Tychy - Oświęcim - Zator Skawina Kraków, droga nr 933 Chrzanów - Oświęcim Pszczyna, droga nr 948 Oświęcim Kęty. Dodatkowo w najbliŝszej okolicy przebiegają autostrady A-4 i A-1 oraz planowana do realizacji droga S1. Powiązania z sąsiednimi miejscowościami jak np. Brzezinka, Dwory, Poręba realizowane są drogami lokalnymi. Układ drogowy miasta Oświęcimia tworzy sieć ulic oraz 4 przepraw mostowych, w tym dwóch kładek dla ruchu pieszego. Układ ulic w mieście ma charakter mieszany, nie dający się zakwalifikować do układów promienistego, obwodowego ani promienisto obwodowego. Ulice są jednojezdniowe i obsługują zarówno ruch tranzytowy jak i lokalny. Tranzyt odbywa się po drodze krajowej nr 44, liczącej na terenie miasta 11 km oraz drogach wojewódzkich nr 933 i 948, których długość w granicach miasta wynosi łącznie 6,5 km. Pozostałe ulice Oświęcimia to drogi powiatowe o długości 30 km i lokalne dochodzące do 58 km ogółem. Zapleczem ruchu kołowego miasta są parkingi. W śródmieściu miasta są zlokalizowane dwa duŝe parkingi przy ul. Bulwary i Placu Kościuszki; istnieje takŝe duŝa ilość miejsc parkingowych tzw. przykrawęŝnikowych. Zakładając, Ŝe będziemy mieli do czynienia ze stałym wzrostem stopnia motoryzacji w Oświęcimiu, trudności z parkowaniem będą narastać (problemy z parkowaniem w zaleŝności od infrastruktury parkingowej zaczynają się przy poziomie motoryzacji powyŝej samochodów osobowych na tysiąc mieszkańców). JuŜ teraz w Oświęcimiu problemy z deficytem miejsc parkingowych są widoczne w strefach śródmiejskich, w których nakładają się potrzeby parkingowe mieszkańców z innymi uŝytkownikami tego rejonu, takimi jak: obsługa administracyjna, handel, rzemiosło, usługi, turystyka, oświata itp. Obecnie 6 SITK RP Oddział w Krakowie. 46

47 stopień motoryzacji kształtuje się na poziomie ok. 260 samochodów na tysiąc mieszkańców. Widać więc pojawiającą się potrzebę rozwiązania problemów parkowania zwłaszcza w rejonie Starego Miasta, jak równieŝ uporządkowanie tej sfery w rejonie Państwowego Muzeum A-B w zaleŝności od przyjętej przez miasto Oświęcim polityki parkingowej. Największe obciąŝenie komunikacyjne powstaje na ciągu, który tworzą drogi krajowe i wojewódzkie, czyli przenoszące ruch tranzytowy. Udział ruchu tranzytowego na kierunkach do/z: Katowic, Pszczyny, Chrzanowa, Kęt i Wadowic kształtuje się na poziomie od 50% do 60% 7. Jak pokazują badania natęŝenia ruchu kołowego, największym natęŝeniem charakteryzowało się skrzyŝowanie ulic Konarskiego i Śląskiej tj. odcinek drogi krajowej nr 44, gdzie w godzinie szczytu przejechało średnio pojazdów umownych Natomiast najmniejszy potok 155 pojazdów odnotowano na skrzyŝowaniu dróg lokalnych Ostatni Etap/Pławska. W tabeli 22 przedstawiono wielkości natęŝenia ruchu występujące na waŝniejszych skrzyŝowaniach w godzinie szczytu. Największe natęŝenie ruchu dochodzące do pojazdów umownych występuje na skrzyŝowaniu ulic Konarskiego i Dąbrowskiego. Natomiast w miejscu, gdzie przecinają się drogi powiatowe 1883K i 1884K, tj. na skrzyŝowaniu Więźniów Oświęcimia/Obozowa w ciągu godziny przejechało najmniej pojazdów (480) spośród badanych punktów pomiaru ruchu. Dzięki wybudowaniu w 1988 r. mostu Jagiellońskiego w znaczący sposób zostało odciąŝone centrum miasta, zwłaszcza rejon Starówki. Główny ruch tranzytowy przeniósł się na ulice Konarskiego, Legionów, most Jagielloński i dalej w zaleŝności od kierunku ulicami: Pszczyńską, Władysława Jagiełły, Zatorską, Chemików, Fabryczną. Dodatkowo Oświęcim odczuł zniesienie opłat za autostradę A4 (opłata jest przeniesiona na winietę) dla pojazdów cięŝarowych, dzięki czemu część tej kategorii ruchu przeniosła się z drogi krajowej DK 44 na A4, odciąŝając w ten sposób układ drogowy rejonu Oświęcimia. Niemniej jednak kongestia układu drogowego pozostaje bardzo istotnym problemem miasta. Potęguje to jeszcze ruch związany z turystyką i rekreacją mieszkańców aglomeracji Górnego Śląska, przemieszczających się dodatkowo przez Oświęcim do miejscowości 7 Generalny Pomiar Ruchu z roku

48 górskich w dni wolne od pracy. Odczuwany jest tu zwłaszcza brak trzeciej przeprawy mostowej i obwodnicy zewnętrznej, przez co cały ruch tranzytowy odbywa się przez miasto. Tabela 22. Zestawienie wyników pomiaru ruchu w punktach węzłowych w szczycie komunikacyjnym dla miasta Oświęcimia Punkt Pora dnia Suma pojazdów umownych Leszczyńskiej (droga powiatowa 1881K) Męczeństwa Narodów (droga powiatowa 1878K) Legionów (droga wojewódzka 933) Kolbego (droga powiatowa 1880K) Więźniów Oświęcimia (droga powiatowa 1883K) Obozowa (droga powiatowa K) Konarskiego (droga krajowa 44) Konopnickiej (droga wojewódzka 933) Konarskiego (droga krajowa 44) Powstańców Śląskich (droga powiatowa 1880K) Konopnickiej (droga wojewódzka 933) Nideckiego (droga powiatowa 1879K) Konarskiego (droga krajowa 44) Dąbrowskiego (droga powiatowa 1892K) Legionów (droga krajowa 44) Szewczyka Cicha Legionów (droga krajowa 44) Zatorska (droga krajowa 44) Legionów (droga wojewódzka 933) Zatorska (droga krajowa 44) Jagiełły (droga powiatowa 1879K) Jagiełły (droga wojewódzka 933) Wysokie Brzegi (droga powiatowa 1893K) - Dąbrowskiego (droga powiatowa 1892K) Nojego (droga powiatowa 1896K) Zaborska (droga powiatowa 1897K) Pilata (droga powiatowa 1887K) Olszewskiego (droga powiatowa 1887K) Słowackiego (droga powiatowa 1890K) Olszewskiego (droga powiatowa 1887K) Chemików (droga powiatowa 1892K) Fabryczna (droga krajowa 44) Chemików (droga krajowa 44) Źródło: opracowanie własne na podstawie "Wykonanie pomiaru natęŝenia ruchu kołowego oraz pomiaru hałasu drogowego wraz z opracowaniem wyników pomiaru w ramach zadania pn. Opracowanie studium komunikacyjnego na terenie miasta i jego okolicy wraz z uwzględnieniem ewentualnych przepraw mostowych oraz wykonaniem badania natęŝenia ruchu". P.P-U. INKOM S.C., Katowice, Lipiec Oprócz tych inwestycji zauwaŝa się potrzebę realizacji wewnętrznej obwodnicy od strony północnej dla dzielnicy Stare Miasto i osiedla Chemików, celem odblokowania 48

49 głównej trasy miejskiej łączącej Dworzec PKP Stare Miasto Osiedle Chemików Firmę Chemiczną Synthos S.A. (jeden z waŝniejszych lokalnych pracodawców). Ponadto występują trudności z parkowaniem, które będą narastać (problemy z parkowaniem w zaleŝności od infrastruktury parkingowej zaczynają się przy poziomie motoryzacji powyŝej samochodów osobowych na tysiąc mieszkańców). JuŜ teraz w Oświęcimiu problemy z deficytem miejsc parkingowych są widoczne w strefach śródmiejskich, w których nakładają się potrzeby parkingowe mieszkańców z innymi uŝytkownikami tego rejonu, takimi jak: obsługa administracyjna, handel, rzemiosło, usługi, turystyka, oświata itp. Obecnie stopień motoryzacji kształtuje się na poziomie ok. 260 samochodów na tysiąc mieszkańców. Widać więc pojawiającą się potrzebę rozwiązania problemów parkowania zwłaszcza w rejonie Starego Miasta, jak równieŝ uporządkowanie tej sfery w rejonie Państwowego Muzeum A-B w zaleŝności od przyjętej przez miasto Oświęcim polityki parkingowej. W ostatnich latach moŝna co prawda zauwaŝyć poprawę układu drogowego Oświęcimia osiągniętą poprzez: zwiększenie bezpieczeństwa na drogach, między innymi poprzez budowę chodników i modernizację dróg i skrzyŝowań (przebudowa na ronda), wyprowadzenie ruchu tranzytowego z sąsiedztwa muzeum Auschwitz Birkenau, podniesienie jakości dróg modernizowanych, poprawę dojazdu dla turystów odwiedzających Auschwitz Birkenau. Niemniej jednak naleŝałoby równieŝ rozpocząć działania zmierzające do modernizacji układu ulic lokalnych poprzez podniesienie w miarę moŝliwości ich standardu (poszerzenie, budowa chodników czy budowa parkingów osiedlowych). Działania te poza budową obwodnic i podniesieniem standardu dróg układu podstawowego w znaczący sposób podniosą standard Ŝycia mieszkańców. Po wykonaniu badań ankietowych mieszkańców 8, w których pytano między innymi o posiadanie samochodu ustalono, Ŝe obecny stopień motoryzacji kształtuje się na poziomie ok. 240 pojazdów na tysiąc mieszkańców. Biorąc pod uwagę dodatkowo pojazdy słuŝbowe wykorzystywane przez mieszkańców Oświęcimia, współczynnik ten wzrasta do ok. 260 pojazdów na tysiąc mieszkańców. Przyjmując załoŝenie, Ŝe w tym współczynniku 8 Badania ankietowe SITK RP Oddział w Krakowie z września 2009 r. 49

50 uwzględniono pojazdy uŝytkowane przez firmy, kształtuje się on na poziomie ok. 300 pojazdów na tysiąc mieszkańców. Odnosząc ten współczynnik do średniej wartości w województwie Małopolskim, gdzie osiąga on poziom ok. 450 pojazdów na tysiąc mieszkańców (biorąc pod uwagę wszystkie pojazdy), a w Krakowie, czy niektórych miastach Górnego Śląska ok. 500 pojazdów na tysiąc mieszkańców, moŝna stwierdzić, Ŝe w najbliŝszych latach w mieście będzie przybywało samochodów osobowych. Wpłynie to niewątpliwie na pogorszenie jakości poruszania się po ulicach Oświęcimia, tym bardziej, Ŝe preferencje mieszkańców tego miasta w zakresie wyboru środka transportu świadczą o dominującej roli samochodów osobowych. Do przemieszczania się tym środkiem lokomocji skłania się 40,46% ankietowanych respondentów. 2. Analiza funkcjonowania układu kolejowego Oświęcim stanowi waŝny węzeł kolejowy ze względu na swe połoŝenie. Znajduje się na skrzyŝowaniu głównych linii kolejowych, a takŝe ma stosunkowo dobre połączenia krajowe i międzynarodowe z Wiedniem, Pragą i Bratysławą. Układ komunikacji kolejowej wpływa na dogodne połączenia z Górnym Śląskiem oraz Krakowem. Istotne znaczenie dla powiązań zewnętrznych mają linie kolejowe: Oświęcim Zebrzydowice (linia kolejowa o charakterze międzynarodowym CE65), Oświęcim Zator Kraków (linia kolejowa nr 94), Oświęcim Mysłowice Katowice (linia kolejowa nr 138), Zebrzydowice Czechowice-Dziedzice Oświęcim Trzebinia (linia kolejowa nr 93). W Oświęcimiu zlokalizowane są dwie kolejowe stacje osobowe. Główną jest stacja Oświęcim. W północno wschodniej części miasta znajduje się stacja Dwory, połoŝona w sąsiedztwie terenów przemysłowych. Główna stacja kolejowa zlokalizowana jest przy ul. Powstańców Śląskich wraz z budynkiem dworcowym wyposaŝonym w czynne kasy, duŝą poczekalnię oraz punkt informacji pasaŝerskiej. Stacja ta posiada cztery perony oraz siedem krawędzi, z których mogą korzystać pasaŝerowie. Na stacji brak jest przejść podziemnych, funkcjonują jedynie przejścia naziemne. Przy dworcu kolejowym zlokalizowany jest postój taxi oraz parking dla samochodów osobowych. Trzy perony wykorzystywane są do obsługi pasaŝerskiej, zaś na czwartym zwykle odstawiane są pociągi towarowe. 50

51 W północno wschodniej części Oświęcimia przy ul. Nadwiślańskiej dodatkowo jest zlokalizowany przystanek kolejowy Dwory na linii kolejowej 94 Kraków Płaszów Oświęcim. Przystanek ten wyposaŝony jest w jeden peron, dwie krawędzie peronowe, wiatę przystankową. Na przystanku jest zlokalizowany budynek stacyjny obecnie nieczynny i nie posiadający kas. Brak jest przejść podziemnych; funkcjonuje jedynie przejście nadziemne. Dworzec kolejowy w Oświęcimiu obsługuje około 100 połączeń w ciągu doby. Biorąc pod uwagę istniejącą infrastrukturę kolejową (ilość peronów i krawędzi, jak równieŝ wielkość dworca kolejowego) ilość ta wydaję się być małą w stosunku do moŝliwości przepustowych stacji kolejowej w Oświęcimiu jak równieŝ przystanku kolejowego Dwory. Połączenie kolejowe w Oświęcimiu realizują dawaj przewoźnicy z Grupy PKP, tj. PKP Intercity i PKP Przewozy Regionalne. W tabeli 23 zestawiono liczbę bezpośrednich połączeń kolejowych realizowanych do i z Oświęcimia. Tabela 23. Zestawienie bezpośrednich połączeń kolejowych do/z Oświęcimia Połączenie kolejowe Liczba pociągów bezpośrednich Oświęcim - Kraków 30 Oświęcim - Trzebinia 22 Oświęcim - Wieliczka 17 Oświęcim Czechowice Dziedzice 12 Oświęcim - Katowice 5 Oświęcim Zebrzydowice 2 Oświęcim - Chałupki 2 Oświęcim - Praga 2 Oświęcim Bielsko Biała 1 Oświęcim - śywiec 1 Oświęcim - Racibórz 1 Oświęcim Wodzisław Śląski 1 Oświęcim - Zilina 1 Oświęcim - Bratislava 1 Źródło: Opracowanie własne. 51

52 Układ kolejowy na terenie miasta praktycznie nie jest wykorzystywany w ruchu pasaŝerskim ani towarowym. Świadczą o tym wyniki badań 9, z których wynika, Ŝe znikomą ruchliwością (przez ruchliwość mieszkańca rozumie się liczbę podróŝy odbywanych przez niego w ciągu trwania całej doby przy uwzględnieniu uŝywanych środków transportu) charakteryzuje się grupa osób podróŝujących koleją (0,005). Potwierdza to równieŝ struktura wykorzystania środków transportowych wynosząca dla kolei 0,22. Badania preferencji w zakresie wyboru środka lokomocji równieŝ dowodzą braku zainteresowania tym rodzajem transportu. Pociągi tu kursujące słuŝą zasadniczo skomunikowaniu miejscowości połoŝonych poza Oświęcimiem z tym miastem, w tym obsłudze ruchu turystycznego. 3. Analiza funkcjonowania układu komunikacji zbiorowej Układ komunikacji zbiorowej Oświęcimia tworzą przewoźnicy komunalni, państwowi oraz prywatni. Na terenie miasta dobrze funkcjonuje komunikacja miejska, która obsługuje takŝe połączenia z sąsiednimi gminami. Połączenia na dalsze odległości obsługiwane są przez PKS oraz przewoźników prywatnych (komunikacja mikrobusowa). Utrzymywane są bezpośrednie kursy do Krakowa, Bielska Białej i Katowic. Dość często kursują autobusy w kierunku śywca, Międzybrodzia Bialskiego oraz Kęt. Połączenia z Wadowicami, Suchą Beskidzką, Zakopanem i Cieszynem charakteryzują się małą częstotliwością. PKS obsługuje takŝe komunikację Oświęcimia z wiejskimi gminami powiatu oświęcimskiego. Przewoźnicy prywatni prowadzą przewozy głównie do tych miejscowości, do których dojazd koleją jest znacznie utrudniony, a połączenia autobusowe są nieregularne, czyli np. do Tych, Woli i Pszczyny. Podstawową w obsłudze miasta komunikację zbiorową realizuje Miejski Zakład Komunikacji Sp. z o.o. w Oświęcimiu (MZK). Przewoźnik ten obsługuje 26 linii o łącznej długość tras ok. 130 km. 9 Badania ankietowe SITK RP Oddział w Krakowie z września 2009 r. 52

53 Z zamieszczonych wcześniej tabel 12 i 13 wynika, Ŝe najwięcej pasaŝerów w dniu roboczym przewoŝonych jest linią miejską nr 1. DuŜe potoki pasaŝerów korzystają teŝ z linii nr 28 przewoŝącej pasaŝerów w ciągu doby i linii nr 3, która przewozi pasaŝerów w ciągu doby. Natomiast linią o najmniejszej frekwencji jest linia nr 6, przewoŝąca zaledwie 63 pasaŝerów dziennie. W sumie w ciągu dnia roboczego wszystkie linie miejskie obsługiwane przez MZK Oświęcim przewoŝą ok. 14,5 tys. pasaŝerów. W trakcie analiz danych z lata przewoźnika MZK Oświęcim o przewozach i ilości autobusów komunikacji miejskiej, wykonanej pracy przewozowej, napełnieniu pojazdów zauwaŝa się powtarzające się z niewielkim rozrzutem ilości sprzedanych biletów okresowych. Równocześnie nastąpił spadek liczby sprzedanych biletów jednorazowych. PowyŜsze wskazuje, iŝ przewozy publiczne w transporcie drogowym odbywają się na podstawie biletów okresowych (uczniowie - szkoła i pracujący - praca) i ten środek transportu częściej wybierają podróŝujący w granicach Oświęcimia. W niewielkim stopniu usługi MZK są uzupełniane przez Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej i Spedycji Oświęcim S.A. (PKSiS). Charakter miasta powoduje, Ŝe inni przewoźnicy (PKS-y, przewoźnicy mikrobusowi) realizują połączenia o charakterze podmiejskim, regionalnym i dalekobieŝnym. Pomimo posiadania przez tych przewoźników przystanków autobusowych na terenie miasta, mieszkańcy z tego rodzaju komunikacji nie korzystają przede wszystkim ze względu na dość dobrze funkcjonującą komunikację miejską jak równieŝ małe odległości dojść pieszych i powszechne wykorzystanie rowerów w dojazdach zwłaszcza do pracy. Badania obciąŝenia przystanków i zapełnienia autobusów komunikacji miejskiej przeprowadzone we wrześniu 2009 r. w dzień roboczy przez firmę SITK RP Oddział w Krakowie wykazały, Ŝe największa ilość pasaŝerów korzysta z przystanku Miasto zlokalizowanego przy ul. Dąbrowskiego. Ogółem wsiadło i wysiadło tu w ciągu doby osób (patrz załącznik tabela 4). DuŜe potoki podróŝnych przemieszczają się teŝ w okolicach głównego dworca kolejowego. Na dwóch przystankach o nazwie Dworzec PKP odnotowano łącznie pasaŝerów. Miejscami, gdzie w ogóle nie zaobserwowano ruchu podróŝnych są przystanki: Kamieniec usytuowany przy ul. Kamieniec, Bakutil (ul. Wysokie Brzegi), świrowa (ul. Nadwiślańska), Kruki I (ul. Wysokie Brzegi). 53

54 Biorąc pod uwagę ruch turystyczny moŝna stwierdzić, Ŝe: umiejscowienie Oświęcimia stwarza duŝe moŝliwości rozwoju ruchu turystycznego, brak bezpośrednich połączeń PKS oraz PKP z największymi miastami Polski (Warszawa, Gdańsk, Szczecin) ogranicza w znaczny sposób dostęp do miasta i jego atrakcji indywidualnym turystom z tych regionów Polski, rozwiązania w ramach komunikacji publicznej sprawiają, Ŝe główny ruch turystyczny będzie związany z przyjazdami indywidualnymi samochodowymi oraz zorganizowanymi przejazdami autokarowymi (grupy turystyczne). W diagnozowanym obszarze administracyjnym oferta przewozowa w komunikacji publicznej pasaŝerskiej po obszarze miasta Oświęcim wymaga poprawy. Potrzeby przewozowe pasaŝerów w komunikacji publicznej nie są w pełni zaspokajane. Wpływ na to mają: rodzaj oraz niedobór w taborze do realizacji usług transportowych, jak teŝ róŝnego rodzaju trudności w przezwycięŝaniu barier na płaszczyźnie formalnej, prawnej, ekonomicznej, finansowej, technicznej. Zaplecze transportu zbiorowego stanowi baza przewozowa firmy MZK Oświęcim zlokalizowana przy ul. Leszczyńskiej oraz firmy PKS i S zlokalizowana przy ul. Więźniów Oświęcimia. Obie firmy dysponują dobrą infrastrukturą składającą się z budynków biurowych oraz zaplecza warsztatowo usługowego (zwłaszcza PKS i S). Firmy te posiadają tabor w liczbie po ok. 50 autobusów kaŝda. Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej i Spedycji Oświęcim S.A., oprócz bazy posiada duŝy dworzec autobusowy zlokalizowany przy ulicy Zwycięstwa. W tabeli 4 w załączniku przedstawiono listę przystanków komunikacji zbiorowej, czyli infrastruktury znajdującej się w gestii MZK wraz z ich lokalizacją. 4. Analiza funkcjonowania pozostałych układów komunikacji Ruch pieszy i rowerowy Ruch pieszy na terenie miasta Oświęcimia skoncentrowany jest przede wszystkim w rejonie dworca kolejowego i autobusowego, w zespołach usług Śródmieścia, Starego Miasta oraz na odcinku ul. Dąbrowskiego. Uzupełnieniem środków komunikacji masowej oraz indywidualnej jest ruch rowerowy. Istotny wpływ na kształtowanie ruchu rowerowego ma odległość do miejsca 54

55 podróŝy, stan rozwoju systemu transportowego, sieć uliczna z infrastrukturą rowerową oraz organizacja parkowania w miejscu docelowym podróŝy. Z pomiarów natęŝeń ruchu wynika, Ŝe rola ruchu rowerowego w mieście jest duŝa. Z uwagi na rosnące potoki ruchu rowerowego naleŝy dąŝyć do rozbudowania infrastruktury rowerowej przez ścieŝki rowerowe, wydzielone pasy na skrzyŝowaniach, miejsca postojowe oraz kładki rowerowe. Obecne trasy rowerowe wykonane są na wymienionych poniŝej ciągach ulic: Zatorskiej, Chemików, Fabrycznej, Olszewskiego, Tysiąclecia, Śniadeckiego, Dąbrowskiego, Sadowej, Unii Europejskiej, Batorego. Jak pokazują badania przeprowadzone we wrześniu 2009 r. przez firmę SITK RP Oddział w Krakowie na terenie Oświęcimia pieszo wykonywanych jest 30,74% przemieszczeń, a 13,84% podróŝy realizowanych jest rowerem. Ruch lotniczy W stosunkowo niewielkiej odległości od Oświęcimia znajdują się dwa największe porty lotnicze w Polsce południowej: Kraków - Balice w odległości ok.60 km (drugi co do wielkości pod względem obsługi pasaŝerów port w Polsce), Katowice - Pyrzowice w odległości ok. 70 km. śegluga śródlądowa Miasto Oświęcim leŝy na szlaku drogi wodnej górnej Wisły, rozpoczynającej swój bieg od stopnia wodnego Dwory, łączącej wschodnią część Śląska z Krakowem. Niestety ten układ komunikacyjny jest wykorzystywany w niewielkim stopniu tylko do przewozu towarów masowych, takich jak węgiel i kruszywa na trasie z Oświęcimia do Krakowa. W 2006 roku przewieziono na tym odcinku ok. 250 tys. ton. 55

56 C. Analiza SWOT dla systemu transportu Oświęcimia Analiza SWOT jest metodą powszechnie stosowaną przy sporządzaniu dokumentów polityki regionalnej typu: strategia regionu, strategia rozwoju transportu, program rozwoju transportu i inne podobne dokumenty o charakterze regionalnym i branŝowym. Analiza ta pozwala zidentyfikować mocne i słabe strony oraz przyszłe szanse i zagroŝenia związane z systemem transportowym miasta oraz jego bliŝszego i dalszego otoczenia. SWOT jest skrótem zaczerpniętym z języka angielskiego i oznacza mocne strony (S), słabe strony (W), szanse (O) i zagroŝenia (T). Dwie pierwsze są cechami wewnętrznymi a dwie ostatnie zewnętrznymi cechami miasta, uwarunkowanymi przyczynami bezpośrednio od niego niezaleŝnymi i istniejącymi w jego otoczeniu. Mocne strony Lokalizacja miasta na skrzyŝowaniu waŝnej drogi krajowej, wojewódzkich i powiatowych oraz w sąsiedztwie autostrady A4, A1 i planowanej drogi ekspresowej S1, a takŝe przy linii kolejowej znaczenia międzynarodowego, ułatwiająca dostęp komunikacyjny do Oświęcimia dla ludności i podmiotów gospodarczych. Usytuowanie na szlaku kulturowo religijno -przyrodniczym wraz z Krakowem, Wieliczką, Kalwarią Zebrzydowską, Wadowicami i Jurą Krakowsko-Częstochowską, czyniącym z miasta waŝny punkt turystyczny w regionie. PołoŜenie w pobliŝu Krakowa, aglomeracji Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego i Podbeskidzia, co moŝe być czynnikiem determinującym rozwój gospodarczy poprzez napływ inwestycji oraz moŝliwości zatrudnienia mieszkańców miasta w sąsiednich pręŝnie działających ośrodkach, stanowiących takŝe chłonne rynki zbytu. Bliskość portów lotniczych w Balicach i Pyrzowicach generujących ruch turystyki głównie zagranicznej w mieście. Dobrze rozwinięta infrastruktura drogowa ułatwiająca obsługę komunikacyjną miasta. Sprawnie funkcjonująca komunikacja miejska (ponad połowa ankietowanych pasaŝerów jest usatysfakcjonowana poziomem usług MZK sp. z o.o.). 56

57 Bogata oferta połączeń lokalnych i regionalnych przewoźników autobusowych prywatnych (np. do Krakowa, Katowic, Bielska-Białej). Dobre warunki dla komunikacji zbiorowej oraz transportu towarów masowych. Lokalizacja w mieście instytucji o charakterze ponadlokalnym w tym wiodącej wyŝszej uczelni (Państwowa WyŜsza Szkoła Zawodowa), kreujących miasto na wiodący ośrodek Małopolski Zachodniej. Międzynarodowy charakter miasta i kreowanie wizerunku Miasta Pokoju sprzyjające jego rozpoznawalności i prestiŝowi na arenie międzynarodowej. Obecność pręŝnie działającego przedsiębiorstwa Synthos S.A. będącego jednym z największych polskich przedsiębiorstw branŝy chemicznej. Słabe strony Słabo wykorzystywana komunikacja kolejowa. Brak bezpośredniego dostępu do drogi szybkiego ruchu. Słaby układ komunikacyjny i połączenie prawo i lewobrzeŝnej części miasta; mała ilość przepraw mostowych. Niezadowalający stan techniczny dróg tranzytowych, ulic i obiektów mostowych w mieście (tylko niespełna połowa ulic posiada nawierzchnię asfaltową, zaledwie 4,5 km na 20,5 km dróg powiatowych i 48 km na 61 km dróg gminnych znajdujących się na terenie miasta jest w stanie dobrym i zadowalającym). Niezaspokojone w pełni zapotrzebowanie na miejsca parkingowe, zwłaszcza w rejonie Starego Miasta, jak równieŝ brak dostatecznego uporządkowania tej sfery w rejonie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Narastająca kongestia ulic spowodowana nadmiernym ruchem kołowym wskutek rosnącej liczby pojazdów i małej przepustowości istniejącego układu drogowego. Zbyt duŝe obciąŝenie ruchem przebiegającej przez miasto trasy krajowej nr 44 (nawarstwianie się ruchu lokalnego i tranzytu). 57

58 Brak zewnętrznej obwodnicy wyprowadzającej całkowicie ruch tranzytowy poza miasto oraz powiązania jej z obecnymi i planowanymi drogami o charakterze zarówno krajowym jak i wojewódzkim. Brak wewnętrznej obwodnicy od strony północnej dla dzielnicy Stare Miasto i osiedla Chemików, która mogłaby odblokować główną trasę miejską łączącą Dworzec PKP Stare Miasto Osiedle Chemików Firmę Chemiczną Synthos S.A. Brak bezpośrednich połączeń PKS oraz PKP z największymi miastami Polski (Warszawa, Gdańsk, Szczecin) ogranicza w znaczny sposób dostęp do miasta i jego atrakcji indywidualnym turystom z tych regionów Polski. Przestarzały tabor lokalnego przewoźnika pasaŝerskiego MZK sp. z o.o. (średnia wieku posiadanych autobusów to 13 lat). Wykorzystywany w niewielkim stopniu układ komunikacyjny Ŝeglugi śródlądowej tylko do przewozu towarów masowych, takich jak węgiel i kruszywa na trasie z Oświęcimia do Krakowa. Brak wieloletniego programu inwestycyjnego władz miasta i ograniczanie się do planowania zadań w co najwyŝej trzyletniej perspektywie. Szanse Bliskie sąsiedztwo duŝych rynków zbytu aglomeracji krakowskiej i śląskiej jako czynnik rozwoju gospodarczego miasta. Rola Oświęcimia jako wiodącego ośrodka Małopolski Zachodniej. ZaangaŜowanie Państwa Polskiego w procesy planistyczne miasta poprzez rozpisany na 15 lat Oświęcimski Strategiczny Program Rządowy. MoŜliwość modernizacji, usprawnienia i udroŝnienia istniejących dróg i kolei przy pomocy środków pomocowych Unii Europejskiej przyczyni się do poprawy zewnętrznych więzi komunikacyjnych Oświęcimia, głównie w relacjach z Bielsko- Białą, Katowicami i Krakowem, a w konsekwencji na wzrost jego atrakcyjności dla inwestorów krajowych i zagranicznych. 58

59 MoŜliwość realizacji duŝych i waŝnych inwestycji drogowych w Oświęcimiu i w jego bezpośrednim otoczeniu, które pozwolą ograniczyć natęŝenie ruchu tranzytowego i usunąć go poza miasto, a tym samym poprawić stan bezpieczeństwa i środowiska; dostęp do środków pomocowych UE tworzyć będzie szansę sprawnej realizacji takich inwestycji, jak np. budowa trzeciego mostu i zewnętrznej obwodnicy. Poprawa obsługi pasaŝerskiej z wykorzystaniem węzłowego charakteru stacji Oświęcim oraz linii kolei przemysłowych w powiązaniach Oświęcimia z Chrzanowem i centralnym obszarem aglomeracji górnośląskiej. Bliskość lotniska w Pyrzowicach i Balicach stwarza szansę na rozwój turystyki w mieście. Uruchomienie połączenia wodnego Oświęcim-Kraków. ZagroŜenia Narzucanie niezgodnych z wolą mieszkańców i szkodliwych dla miasta zapisów w róŝnych dokumentach wpływających na jego rozwój. Zbyt wolne tempo naprawy dróg i mostów mogące powodować ograniczenia w rozwoju miasta. Dalszy wzrost natęŝenia ruchu drogowego, głównie w centrum miasta, a w konsekwencji pogorszenie: warunków komunikacyjnych, warunków bezpieczeństwa ruchu oraz oferty komunikacji publicznej na skutek blokowania autobusów w korkach i na skrzyŝowaniach. Ewentualne trudności z otrzymaniem przez władze miejskie środków pomocowych UE. Niewystarczające wsparcie finansowe ze strony rządu RP w ramach istniejącego programu. Zaburzenia realizacji projektów inwestycyjnych spowodowane m.in. barierami prawnymi i proceduralnymi a takŝe niedoborem siły roboczej i materiałów, co moŝe 59

60 skutkować czasochłonnością i wzrostem nakładów a tym samym przekroczeniem budŝetowych środków. Odstąpienie ze względu na ochronę pomników i zabytków od wariantu budowy drogi S-1 przez teren Powiatu Oświęcimskiego i tym samym pozbawienie szans włączenia miasta w ciąg komunikacyjny Pyrzowice Cieszyn Boguszowice (granica państwa) droga ekspresowa R48 (Czechy). 60

61 D. Istniejące programy rozwojowe dotyczące elementów systemu transportu na terenie miasta System transportowy miasta Oświęcimia objęty został programami o charakterze strategicznym opracowanymi na szczeblu krajowym, wojewódzkim i lokalnym. Próby uporządkowania i usprawnienia układu komunikacji w tym mieście podejmowane są na większą skalę od połowy lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Wśród programów wyróŝnić naleŝy: Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata Jest to dokument przyjęty przez Zarząd Województwa Małopolskiego r.; Uszczegółowienie Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Dokument ostatnio zaktualizowany przez Zarząd Województwa Małopolskiego r.; Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Małopolskiego. Kraków 2003; Plan Rozwoju Sieci Dróg Wojewódzkich w Małopolsce na lata Kraków, 2007 (aktualizacja); Małopolski Regionalny Program Operacyjny Kraków, 2008 i inne dokumenty; Oświęcimski Strategiczny Program Rządowy etap I, lata Jest to dokument przyjęty przez Radę Ministrów r.; Oświęcimski Strategiczny Program Rządowy etap II, lata Jest to dokument przyjęty przez Radę Ministrów r.; Oświęcimski Strategiczny Program Rządowy etap III, lata Jest to dokument przyjęty przez Radę Ministrów r.; 61

62 Strategia Rozwoju Powiatu Oświęcimskiego na lata Dokument opracowany został we wrześniu 2007 r.; Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Oświęcimskiego na lata z listopada 2006 r.; Strategia rozwoju Miasta Oświęcimia na lata z lutego 2000 r.; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Oświęcim. Oświęcim marzec 2006 r.; Program Ochrony Środowiska dla Miasta Oświęcim. Oświęcim 2005 r.; Strategia Rozwoju Miasta Oświęcim na lata Jest to dokument przyjęty przez Radę Miasta Oświęcim r.; Lokalny Program Rewitalizacji dla Miasta Oświęcim opracowywany od kwietnia do lipca 2005 r.; Plan Rozwoju Lokalnego Miasta Oświęcimia na lata Jest to dokument przyjęty przez Radę Miasta Oświęcim r.; Program rozwoju gospodarczego miasta Oświęcim na lata Jest to dokument przyjęty przez Radę Miasta Oświęcim r.; Strategia Promocji Miasta Oświęcimia z r.; Strategia Rozwoju Turystyki dla Miasta Oświęcim; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Oświęcim. Jest to dokument przyjęty przez Radę Miasta Oświęcim r. 62

63 Podstawowe dokumenty dotyczą strategii rozwoju województwa, w które wpisuje się strategia rozwoju miasta Oświęcim. W Strategii rozwoju Województwa Małopolskiego na lata (część II) w ramach obszaru III dotyczącego infrastruktury dla rozwoju regionalnego, wytyczono kierunki prowadzonej polityki w odniesieniu do rozwoju powiązań drogowych oraz zwiększenia roli transportu zbiorowego w obsłudze regionu. W wyniku przeprowadzonych konsultacji na terenie powiatów Małopolska 2015, wskazano w części I cytowanej strategii na najwaŝniejsze przedsięwzięcia dotyczące między innymi rozwoju lokalnej infrastruktury transportowej i powiązanej z nią infrastruktury turystycznej. Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Małopolskiego przedstawia plany miejscowego rozwoju wynikające z załoŝeń strategii rozwoju województwa oraz planowanych zadań rządowych. W Planie rozwoju sieci dróg wojewódzkich w Małopolsce na lata przewidziano projekty inwestycyjne takie jak: zwiększenie przepustowości dróg, budowa obwodnic, poprawa stanu technicznego dróg wojewódzkich, do realizacji w latach Na realizację projektów inwestycyjnych zaplanowano nakłady inwestycyjne na zadania realizowane przy współudziale środków z Unii Europejskiej, ze środków budŝetu Województwa Małopolskiego. Aktualnie obowiązujący budŝet dla miasta Oświęcimia, czyli dokument uchwalony r. na szczeblu lokalnym przez Radę Miasta obejmuje następujące zadania w ramach wieloletnich programów inwestycyjnych miasta Oświęcim na lata , dotyczące infrastruktury drogowej 10 : Budowa dróg obsługujących MSAG Nowe Dwory przy ul. Fabrycznej w latach (wartość inwestycji zł); Przebudowa i budowa ul. Kilińskiego do ul. Konarskiego w latach (wartość inwestycji zł); Przebudowa ul. Bulwary wraz z parkingiem i ciągiem pieszym do mostu Jagiellońskiego etap I w latach (wartość inwestycji zł); 10 BudŜet Miasta Oświęcim na 2009 rok. 63

64 Przebudowa płyty Rynku Głównego w latach (wartość inwestycji zł); Przebudowa ul. Kościelnej wraz z placem ks. Skarbka w latach (wartość inwestycji zł); Przebudowa ul. Ostatni Etap w 2011 r. (wartość inwestycji zł); Przebudowa ul. Krasickiego w 2011 r. (wartość inwestycji zł); Przebudowa ul. Klucznikowskiej w 2011 r. (wartość inwestycji zł). Są to zadania przewidziane do realizacji przez miejscowy ratusz. Wpisują się one w pierwsze pole aktywności Strategii Rozwoju Miasta Oświęcim na lata , tj. Konkurencyjność gospodarcza i trzeci obszar polityki rozwoju Infrastruktura dla rozwoju regionalnego. Strategia wyszczególnia jednocześnie cele operacyjne Pola rozwoju nr 2 Przestrzeń publiczna, które obejmują działania na rzecz systemu transportowego miasta takie jak: 2.1. Bezpieczeństwo i komfort Ŝycia mieszkańców podnoszone działaniami inwestycyjnymi w zakresie infrastruktury drogowej, 2.4. Otwarcie miasta na rosnący ruch turystyczny, 2.7. Budowa Drogi Współpracy Regionalnej oraz Drogi S1 (Kosztowy Bielsko-Biała). Zdefiniowanym w ramach tego pola rozwoju kierunkiem jest zapewnienie wysokiego poziomu infrastruktury drogowej. PoniŜej zamieszczono wykaz wiąŝących się z tym kierunkiem projektów, które są jednocześnie zgodne z Małopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na poziomie osi priorytetowych i ze Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego na poziomie załoŝonych kierunków polityki. Spis zdefiniowanych projektów dotyczących systemu transportu na terenie miasta zawartych w polu rozwoju Przestrzeń publiczna w ramach Strategii Rozwoju Miasta Oświęcim na lata przedstawia tabela nr

65 Tabela 24. Wykaz zdefiniowanych projektów dotyczących systemu transportu na terenie miasta zawartych w polu rozwoju Przestrzeń publiczna w ramach Strategii Rozwoju Miasta Oświęcim na lata L.p. Zadanie Horyzont realizacji Zgodność z MRPO 1) Zgodność z SRWM 2) 1 Przebudowa ul. Sadowej wraz z budową odcinka ul. Batorego z włączeniem do drogi krajowej nr 44 P 3) Przebudowa ul. Wróblewskiego w Oświęcimiu P Przebudowa ul. Sienkiewicza P Przebudowa ul. Kościelnej wraz z placem ks. Skarbka rejon Centrum śydowskiego i Synagogi P Przebudowa zjazdu z drogi krajowej nr 44 do Centrum Powiadamiania Ratunkowego i Państwowej Powiatowej StraŜy PoŜarnej P Budowa drogi łączącej ul. Kilińskiego i ul. Konarskiego P Budowa przedłuŝenia ul. Batorego do ul. Sobieskiego P Przebudowa ul. Pilata i ul. Olszewskiego P Przebudowa ul. Dąbrowskiego P Przebudowa ul. Zaborskiej od ronda do ul. Słowackiego P Przebudowa ul. Krasickiego P Przebudowa ul. Klucznikowskiej Przebudowa ul. Ostatni Etap P Budowa ul. Chełmońskiego na os. Stare Stawy P Przebudowa ul. Chrobrego z miejscami postojowymi P Przebudowa ul. Kusocińskiego P Przebudowa ul. Jana Pawła II etap I P Budowa ul. Malczewskiego na os. Stare Stawy P Przebudowa ul. Nowe Stawy P Przebudowa ul. Broniewskiego etap I P Przebudowa ul. Marchlewskiego i Smoluchowskiego etap I P Przebudowa ul. Zwycięstwa P Przebudowa ul. Bema P Działania lobbingowe na rzecz budowy drogi ekspresowej S1 oraz Drogi Współpracy Regionalnej z dostępem do autostrady A4 (wraz z węzłem w Jeleniu Dąbiu) N 4) Opracowanie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego dla obszaru całego Miasta Oświęcim N Nabywanie gruntów celem tworzenia zwartych obszarów planowanych pod inwestycje N Przebudowa płyty Rynku Głównego P + + 1) Zgodność z Małopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na poziomie osi priorytetowej nr 4, a w poz. 27 osi priorytetowej nr 3 2) Zgodność ze Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego na poziomie kierunku polityki nr III.1, a w poz. 27 kierunku polityki nr VII.4 3) P działania, które powinny być realizowane permanentnie 4) N natychmiastowe podjęcie działania i moŝliwe szybkie wdroŝenie Źródło: Załącznik do uchwały Nr XLVII/510/09 Rady Miasta Oświęcim z

66 E. Wnioski do określenia strategii rozwoju systemu transportu Oświęcimia 1. Wnioski wypływające z analizy SWOT Z przeprowadzonej analizy SWOT wynika, Ŝe miasto Oświęcim posiada wiele walorów sprzyjających rozwojowi i doskonaleniu systemu transportowego. Głównym jest jego połoŝenie w pobliŝu duŝej aglomeracji Krakowskiej i Katowickiej na uczęszczanym szlaku pielgrzymkowo-turystycznym. Niewątpliwie waŝnym atutem są uwarunkowania historyczne, które powodują zainteresowanie miastem nie tylko w kraju, ale i za granicą. Skutkuje to wzrastającym ruchem turystycznym i generowaniem dodatkowych potoków pasaŝerskich w miejskim układzie komunikacyjnym. Dlatego teŝ bardzo waŝne jest zaangaŝowanie się Państwa w procesy planistyczne miasta (Oświęcimski Strategiczny Program Rządowy) i porządkowanie jego przestrzeni publicznej. Jednocześnie pojawiają się teŝ i zagroŝenia w sprawnym funkcjonowaniu Oświęcimia. Jednym z nich jest ingerowanie środowisk międzynarodowych w ład przestrzenny miasta, a takŝe próby zaniechania jego włączenia w systemy arterii ponadregionalnych i międzynarodowych (droga S1). Na terenie samego miasta główną bolączką jest brak trzeciego mostu i zewnętrznej obwodnicy, co powoduje nakładanie się ruchu lokalnego i tranzytowego na przechodzący tu ciąg trasy krajowej 44. Stan infrastruktury drogowej i deficyt miejsc postojowych powoduje duŝe zatłoczenie na ulicach miasta, które będzie jeszcze narastać zwaŝywszy na preferencje Oświęcimian (w badaniach ankietowych największy odsetek osób wskazało samochód jako preferowany środek transportu). ChociaŜ szansą na rozwiązanie większości tych problemów jest podjęcie procesów inwestycyjnych przy znacznym udziale funduszy unijnych (np. MRPO) to pamiętać naleŝy o ryzykach, jakie zawsze towarzyszą realizacji projektów, takich jak czasochłonne procedury czy przekroczenie budŝetów. Wnioski i rekomendacje szczegółowe 1. Wyniki przeprowadzonych przez SITK RP Oddział Regionalny badań bezpośrednich pokazują, Ŝe mieszkańcy Oświęcimia preferują i wybierają do przewozów najczęściej samochód osobowy. Dopiero na drugim miejscu znajduje się transport miejski świadczony przez MZK Sp. z o.o. 66

67 2. Nadmierny wzrost w przyszłości przewozów samochodami osobowymi, realizowanymi w mieście z dodatkowo nakładającym się ruchem tranzytowym, przy obecnej przepustowości układu drogowego doprowadzi do wzrostu kongestii transportowej i związanej z tym kumulacji juŝ obecnie widocznych problemów transportowych. 3. Niezbędne są wielokierunkowe działania przeciwdziałające tym niekorzystnym tendencjom, przede wszystkim modernizacyjne i rozwojowe w zakresie poprawy układu drogowego oraz jednocześnie przedsięwzięcia mające na celu usprawnienie i poprawę atrakcyjności lokalnego transportu publicznego. 4. W odniesieniu do układu drogowego w mieście, zauwaŝa się przede wszystkim brak obwodnic. W Oświęcimiu odczuwalny jest brak obwodnicy zewnętrznej, przeprowadzającej ruch tranzytowy poza miastem. 5. Widać potrzebę budowy wewnętrznej obwodnicy Oświęcimia od strony północnej dla dzielnicy Stare Miasto i osiedla Chemików, w celu odblokowania głównej trasy miejskiej łączącej Dworzec PKP Stare Miasto Osiedle Chemików Firmę Chemiczną Synthos S.A. 6. Dla zapewnienia spójności układu drogowego waŝne są działania na rzecz budowy Drogi Współpracy Regionalnej oraz Drogi S1, które zwiększą dostępność transportową miasta w relacjach krajowych i międzynarodowych; 7. Dwa mosty (Most Piastowski i Most Jagielloński) nie zapewniają płynności ruchu samochodowego i szczególnie w godzinach szczytu oraz w dni weekendowe powodują problemy z kongestią. 8. W celu podniesienia standardu Ŝycia mieszkańców miasta naleŝy przeprowadzić modernizację ulic lokalnych (poszerzenie, budowa chodników, budowa parkingów miejskich i osiedlowych, zatok przystankowych dla autobusów i wiat). 9. Nadmierny wzrost natęŝenia ruchu samochodów osobowych oddziałuje negatywnie na przewozy autobusami komunikacji miejskiej, poniewaŝ przez oczekiwanie autobusów w korkach, wzrastają nadmiernie koszty eksploatacji przewoźnika, nie moŝna realizować ustalonego rozkładu jazdy, jak teŝ wzrasta zanieczyszczenie środowiska naturalnego. 67

68 10. NaleŜy zwiększyć rangę i udział transportu kolejowego w obsłudze przewozowej miasta poprzez działania na rzecz poprawy oferty przewozowej połączeń kolejowych Oświęcimia w zakresie lepszego skomunikowania, częstotliwości połączeń oraz dostępności ekonomicznej. 11. Niezbędna jest modernizacja dworca PKP w Oświęcimiu celem poprawy standardów obsługi pasaŝerów. 12. Oświęcim nie ma bezpośrednich połączeń PKS i PKP z większymi miastami np. Warszawą, Szczecinem, Poznaniem, Gdańskiem itp. Ogranicza to w znaczny sposób dostęp do miasta i jego atrakcji indywidualnym turystom z innych regionów Polski. Rozwiązania w ramach komunikacji publicznej sprawiają, Ŝe główny ruch turystyczny jest związany z przyjazdami indywidualnymi - samochodowymi oraz zorganizowanymi przejazdami autokarowymi (grupy turystyczne). 13. Niski komfort podróŝowania w środkach transportu miejskiego, między innymi wskutek braku wyposaŝenia w autobusy niskopodłogowe; 14. W zakresie transportu zbiorowego, stary tabor dysponowany przez przewoźników MZK oraz PKSiS wymaga wymiany na tabor nowoczesny. Niezbędne są zakupy nowego taboru, uwzględniającego potrzeby osób niepełnosprawnych, umoŝliwiającego zabranie roweru do autobusu oraz spełniający normy ekologiczne. 15. Brakuje przedsięwzięć integracyjnych takich jak: skomunikowanie połączeń róŝnymi środkami transportu, wspólna informacja na dworcach i przystankach węzłowych, budowa parkingu typu Parkuj i Jedź i dla (P&R oraz Bike &Ride), wspólny bilet kolejowo autobusowy itp. 16. W ramach przedsięwzięć integracyjnych, nieodzowne jest zawieranie stosownych porozumień oraz umów dla skoordynowania obsługi systemu transportu publicznego w zakresie: wspólnej informacji, koordynacji połączeń wspólnych parkingów itp. 17. Przekraczający dopuszczalne normy poziom hałasu w niektórych miejscach w mieście spowodowany jest przede wszystkim kongestią czyli nadmiernym obciąŝeniem ruchem samochodów osobowych. Niezbędne są działania ograniczające hałas komunikacyjny, np. poprzez stosowanie wyciszających nawierzchni. 18. Wzrastający poziom zanieczyszczenia środowiska spowodowany jest nadmierną 68

69 emisją spalin przez transport drogowy, wymaga wymiany taboru na spełniający normy ekologiczne oraz ograniczania kongestii. 19. Istniejąca w Oświęcimiu infrastruktura rowerowa nie jest wystarczająca dla rosnących potoków ruchu rowerowego i wymaga rozbudowy w celu umoŝliwienia wykorzystania roweru do bezpiecznych dojazdów do pracy i szkoły. 2. ZałoŜenia do prognozy popytu na przewozy pasaŝerskie w Mieście Oświęcim do 2013 Prognoza potencjału popytu w zakresie usług transportu publicznego na obszarze miasta Oświęcim została opracowana w oparciu o analizę danych historycznych, czynniki społeczno gospodarcze, dokumenty strategiczne jednostek samorządowych, informacje o ofercie przewozowej publicznej komunikacji miejskiej w Oświęcimiu. Przy opracowaniu prognoz popytu uwzględniono aktualną sytuację krajową i województwa wraz z jej wpływem na rozwój społeczno gospodarczy, powiatu oświęcimskiego i miasta Oświęcim. Czynnikami decydującymi o popycie na pasaŝerskie usługi przewozowe są: struktura ludności i tendencje demograficzne, sektory gospodarki, które wytwarzają dochód (PKB), układ przestrzenny miasta, stopień rozwoju motoryzacji indywidualnej, oferta przewozowa świadczona przez MZK Sp. z o.o. Oceniono przewidywane tendencje demograficzne mające wpływ na mobilność mieszkańców miasta. Przy dominującym, chociaŝ zmniejszającym się systematycznie udziale grupy osób w wieku produkcyjnym w ogólnej liczbie ludności wzmacnia się wyraźnie udział ludzi w wieku poprodukcyjnym. Na podstawie prognozy Głównego Urzędu Statystycznego w latach , stwierdza się, Ŝe liczba ludności kraju zmniejszy się. Zwiększać się będzie natomiast liczba ludności w wieku poprodukcyjnym. Wskazuje to zatem na starzenie się społeczeństwa. Jednocześnie oferta przewozowa dla realizowanych relacji dostosowywana jest do zaspokajania potrzeb transportu osób według specyfikacji tj. przewozy regularne i incydentalne. Przewozy poszczególnych grup wywołują dość istotny wpływ na poziom ilościowy zapotrzebowania na przewozy pasaŝerskie. Z powyŝszych wynika, iŝ prognoza popytu na przewozy pasaŝerskie zaleŝna będzie w istotny sposób od zmian zachodzących 69

70 w strukturze społeczno zawodowej ludności. W zaleŝności od określonej grupy celem podróŝy mogą być przejazdy do zakładu pracy, szkoły, urzędu, miejsc turystyczno - rekreacyjnych, na zakupy. Przewozy pasaŝerskie są realizowane z róŝną częstotliwością, na którą to wpływa z jednej strony stan i rodzaj sieci transportowej i środków komunikacji, z drugiej okres w roku (dni nauki szkolnej, wakacje, ferie, weekendy) i pory dnia (szczyty przewozowe). Z uwagi na korzystanie przez pasaŝerów tj. codziennie i incydentalnie z usług transportowych dokonano podziału ludności na róŝne grupy wiekowe w populacji. Podział ludności pozwala na dopasowanie i hipotetyczną agregację do poszczególnych jej grup struktury sprzedawanych biletów okresowych i jednorazowych. Prognozę liczby ludności ogółem do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim przedstawiono w poniŝszej tabeli. Tabela 25. Prognoza liczby ludności ogółem do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim w tys. osób Województwo Powiat Gmina małopolskie 3 279, , , , , , ,14 oświęcimski 153,22 153,28 153,32 153,48 153,49 153,65 153,77 Oświęcim 40,52 40,58 40,63 40,72 40,77 40,86 40,94 Źródło: Opracowanie własne. W województwie małopolskim następuje wzrost liczby ludności do roku 2013, co moŝe mieć wpływ na wielkość przewozów pasaŝerów. Natomiast w latach postępować będzie dalsze zmniejszanie liczby mieszkańców województwa. Przewidywania GUS u wskazują, Ŝe w tych latach liczba mieszkańców powiatu oświęcimskiego spadnie o osób, czyli 3,1%. Jest to wynik bardzo pozytywny, gdyŝ dla przykładu w całym kraju w tym czasie liczba mieszkańców zmniejszy się o ponad 6,6%. Prognoza obejmuje poziom jedynie całego powiatu oświęcimskiego, a nie samej gminy, dlatego moŝe być ona traktowana jedynie jako pewna wskazówka. Prognozę ludności w wieku 0-12 lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim przedstawiono w poniŝszej tabeli. 70

71 Tabela 26. Prognoza ludności w wieku 0-12 lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim w tys. osób Województwo Powiat Gmina małopolskie 453,00 448,47 445,57 444,55 444,89 446,23 447,68 oświęcimski 19,13 18,88 18,70 18,57 18,55 18,58 18,69 Oświęcim 4,68 4,62 4,57 4,54 4,53 4,54 4,57 Źródło: Opracowanie własne. Prognozę ludności w wieku lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim przedstawiono w poniŝszej tabeli. Tabela 27. Prognoza ludności w wieku lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim w tys. osób Województwo Powiat Gmina małopolskie 278,13 268,91 259,34 248,23 238,80 230,70 224,23 oświęcimski 12,83 12,27 11,70 11,10 10,56 10,08 9,66 Oświęcim 2,99 2,85 2,72 2,58 2,46 2,35 2,25 Źródło: Opracowanie własne. Prognozę ludności w wieku 19 59/64 lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim przedstawiono w poniŝszej tabeli. Tabela 28. Prognoza ludności w wieku 19 59/64 lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim w tys. osób Województwo Powiat Gmina małopolskie 2 027, , , , , , ,51 oświęcimski 95,61 96,03 96,34 96,69 96,62 96,54 96,32 Oświęcim 24,82 24,93 25,01 25,10 25,09 25,07 25,01 Źródło: Opracowanie własne. Prognozę ludności w wieku powyŝej 60/65 lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim przedstawiono w poniŝszej tabeli. Tabela 29. Prognoza ludności w wieku powyŝej 60/65 lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim w tys. osób Województwo Powiat Gmina małopolskie 520,45 528,44 537,43 547,28 559,28 572,60 586,73 oświęcimski 25,65 26,10 26,58 27,12 27,77 28,45 29,09 Oświęcim 8,03 8,17 8,32 8,49 8,69 8,91 9,11 Źródło: Opracowanie własne. 71

72 W najbliŝszych latach największy przyrost w mieście dotyczyć będzie grupy ludnościowej od 18 do 64 lat oraz powyŝej 60/65 lat. Analiza aktualnych przewozów świadczy o tym, Ŝe mieszkańcy Oświęcimia największą ilość podróŝy wykonują samochodami (33%), niewiele mniej podróŝy pokonują pieszo (31%). Komunikacją miejską poruszają się w 17% podróŝy, zaś rowerem w 14%. Pozostałe 5% to podróŝe realizowane mikrobusami (niespełna 3,8%), autobusami PKS (0,7%) oraz koleją i taksówkami (0,3%). 11 Rysunek 7. Struktura wykorzystania środków transportu wg grup mieszkańców Źródło: Charakterystyka aktualnego systemu transportu miasta. Tom 3, SITK RP Oddział Kraków 2009 r. Obecny stopień motoryzacji w Oświęcimiu kształtuje się na poziomie około 300 pojazdów na 1000 mieszkańców. W całym województwie małopolskim wskaźnik ten wynosi około 450 pojazdów/1000 mieszkańców, zaś w niektórych miastach województwa osiąga 500 pojazdów/1000 mieszkańców. 12 Biorąc pod uwagę powyŝsze dane, jak równieŝ stopień motoryzacji w całej Polsce (blisko 500 pojazdów/1000 mieszkańców), który wciąŝ jest niŝszy od średniej dla całej UE, moŝna twierdzić, Ŝe w najbliŝszych latach w mieście będzie przybywało samochodów. 11 Charakterystyka aktualnego systemu transportu miasta, Tom 3, SITK RP, Oddział w Krakowie, 2009 r. 12 Charakterystyka aktualnego systemu transportu miasta, Tom 1, 2009 r. 72

73 Na mobilność mieszkańców obok liczby i struktury ludności, wpływ ma równieŝ układ przestrzenny miasta, połoŝenie dzielnic po obu brzegach Soły, oddalenie dworca kolejowego i autobusowego od centrum przemysłowego w mieście. W ostatnich latach znacznie poprawiono układ drogowy Oświęcimia poprzez podniesienie jakości modernizowanych dróg. 2 Dalsza budowa obwodnic i modernizacja dróg układu podstawowego oraz układu ulic lokalnych spowoduje poprawę warunków funkcjonowania transportu zbiorowego oraz wzrost ruchu indywidualnego. W Oświęcimiu komunikację miejską zapewnia MZK Oświęcim. Poza wymienioną firmą na terenie miasta występują teŝ inni przewoźnicy; realizują oni przede wszystkim połączenia o charakterze podmiejskim, regionalnym i dalekobieŝnym. W 2008 roku MZK przewiózł około 4,2 mln pasaŝerów, był to wynik nieznacznie niŝszy niŝ w 2007 roku, co przedstawia poniŝsza tabela. Tabela 30. Zestawienie przewiezionych pasaŝerów oraz wykonanych kilometrów w latach Rok Ilość przewiezionych Ilość wykonanych pasaŝerów kilometrów Źródło: MZK Oświęcim. W trakcie analiz danych z lat przewoźnika MZK Oświęcim o przewozach i ilości autobusów komunikacji miejskiej, wykonanej pracy przewozowej, napełnieniu pojazdów zauwaŝa się powtarzające się z niewielkim rozrzutem liczby sprzedanych biletów okresowych. Równocześnie zauwaŝa się spadek liczby sprzedanych biletów jednorazowych. PowyŜsze wskazuje, iŝ przewozy publiczne w transporcie drogowym odbywają się na podstawie biletów okresowych (uczniowie - szkoła i pracujący - praca) i ten środek transportu częściej wybierają podróŝujący w granicach Oświęcimia. Prognoza popytu na przewozy pasaŝerskie w mieście Oświęcim do 2013 r. Prognozę popytu na przewozy pasaŝerskie w Oświęcimiu stworzono na podstawie danych MZK, jak teŝ uwzględniono wymienione wcześniej czynniki. 73

74 Liczba ludności miasta Oświęcim w ostatnich latach spada (od 2000 r. do 2008 r. liczba ludności zmniejszyła się o 5,4% z osób do i nadal spada - 27 października 2009 r. w mieście Ŝyły osoby) głównym tego powodem jest ujemne saldo migracji. Jest to bardzo niepokojące zjawisko zwaŝywszy na fakt, iŝ liczba mieszkańców całego województwa rośnie (wzrost o 2,3% z w 2000 r. do w 2008 r.). Niekorzystnie zmienia się równieŝ struktura demograficzna. Następuje wzrost udziału ludności w wieku poprodukcyjnym (z 17% w 2000 r. do 20% w 2008 r.), maleje zaś udział ludności w wieku przedprodukcyjnym (z 22% do 17% w analizowanych latach). Dane z 2008 roku dla miasta Oświęcim są duŝo bardziej niekorzystne niŝ dla całego województwa małopolskiego, gdzie udział ludności w wieku przedprodukcyjnym jest na poziomie 20%, zaś poprodukcyjnym na poziomie 16%. Biorąc pod uwagę historyczne dane demograficzne, jak równieŝ prognozę GUS dla Polski, województw (z 2008 r.) oraz powiatów (z 2002 r.) liczba ludności miasta Oświęcim w dalszym ciągu będzie malała. Zakładając jednak, iŝ cele wymienione w Strategii rozwoju miasta Oświęcim na lata będą realizowane, spadek liczby ludności zostanie ograniczony. Nie zmienią się jednak tendencje w udziale poszczególnych grup wiekowych. W analizowanym okresie nadal będzie rosła ilość osób w wieku poprodukcyjnym i malała liczba osób w wieku przedprodukcyjnym. Liczba osób bezrobotnych w mieście Oświęcim od pierwszego kwartału 2007 r. do trzeciego kwartału 2009 r. systematycznie spada (z osób do 1 489). W najbliŝszych latach prognozuje się spadek bezrobocia i dalszy wzrost przedsiębiorczości mieszkańców spowodowany ustępującym kryzysem. Oświęcim to miasto głównie przemysłowe z dobrze wykształconym sektorem usług i handlu. Działalność gospodarcza na terenie miasta charakteryzuje się duŝym zróŝnicowaniem branŝowym. Funkcjonujące tu podmioty gospodarcze naleŝy zaliczyć do grupy średnich i małych przedsiębiorstw. Od 2005 r. liczba zarejestrowanych w systemie REGON podmiotów wzrosła z do w 2006 r., jednak ze względu na globalny kryzys w roku 2008 liczba ta nieznacznie spadła (4 138 co daje przedsiębiorstw na mieszkańców jest to duŝo lepszy wynik od wskaźnika dla całego województwa) Strategia Rozwoju Miasta Oświęcim na lata ;

75 Biorąc pod uwagę powyŝsze załoŝenia oraz dane przesłane przez przewoźnika naleŝy stwierdzić, iŝ w perspektywie do 2013 roku liczba przewoŝonych osób komunikacją zbiorową realizowaną przez MZK w Oświęcimiu będzie w dalszym ciągu spadała. DuŜemu spadkowi zapobiec moŝe m.in. podniesienie jakości wykonywanych usług (co wiąŝe się m.in. z wymianą przestarzałego taboru) oraz uruchamianie nowych linii, które będą zaspokajać duŝe zapotrzebowanie na przewóz osób a takŝe na których przewoźnik będzie miał konkurencyjną ofertę (poniŝsza prognoza uwzględnia stopniowe unowocześnianie taboru i uruchomienie w przyszłym roku nowej linii autobusowej). Prognoza popytu na przewozy pasaŝerskie w mieście Oświęcim do 2013 r. została przedstawiona w tabeli 31 oraz na rysunku nr 8. Tabela 31. Prognoza popytu na przewozy pasaŝerskie w mieście Oświęcim do 2013 r. Źródło: MZK Oświęcim. Rok Ilość przewiezionych Ilość wykonanych pasaŝerów kilometrów Rysunek 8. Liczba przewiezionych pasaŝerów w mieście Oświęcim w latach oraz prognoza przewozów do roku Liczba Rok Źródło: dane MZK Sp. z o.o. 75

76 PowyŜszy rysunek obrazuje jak kształtowała się liczba przewiezionych pasaŝerów komunikacją zbiorową realizowaną przez MZK w Oświęcimiu do 2008 r. oraz jaka jest prognoza tej liczby do 2013 r. Jak widać liczba przewiezionych pasaŝerów w dalszym ciągu będzie w trendzie spadkowym, jednak od roku 2009 spadek rok roczny będzie duŝo mniejszy aniŝeli w latach ubiegłych. Spadek zostanie wyhamowany głównie dzięki inwestycjom w nowszy tabor oraz uruchomieniu nowej linii autobusowej. Ustabilizowanie się liczby przewoŝonych pasaŝerów w nadchodzących latach jest bardzo waŝne z punktu widzenia jakości warunków ruchu drogowego. Dalszy znaczny spadek liczby przewoŝonych pasaŝerów komunikacją miejską przy równoczesnym nieuniknionym wzroście stopnia motoryzacji spowodowałby pogorszenie warunków ruchu na drogach poprzez wzrostem jego natęŝenia (korzystanie z motoryzacji indywidualnej) oraz znacznie gorsze warunki Ŝycia mieszkańców miasta (wzrost zanieczyszczenia powietrza, hałasu, zmniejszenie bezpieczeństwa oraz straty społeczne z tytułu zwiększenia czasu podróŝy). Mając powyŝsze na uwadze naleŝy dokonać wszelkich starań, aŝeby liczba przewoŝonych pasaŝerów komunikacją miejską drastycznie nie spadała. 76

77 F. Strategia rozwoju transportu publicznego Oświęcimia na lata Misja i wizja oraz cele rozwojowe transportu miasta Oświęcim Przedstawiona strategia rozwoju transportu publicznego dla miasta Oświęcim wynika z przeprowadzenia kompleksowej analizy i oceny dotychczasowego układu komunikacyjnego i realizowanych przewozów osób oraz jednocześnie zgłaszanych potrzeb przewozowych miejscowej ludności. Zarazem jest zgodna z prowadzoną polityką rozwoju transportu na poziomie europejskim, kraju, województwa, powiatu oraz miasta Oświęcim, zawartej w stosownych dokumentach i regulacjach oprawnych. Zgodnie z misją przyjętą w kluczowym dokumencie Strategii rozwoju miasta Oświęcim na lata , zakładającą Oświęcim jako miasto nowoczesne i atrakcyjne dla mieszkania, prowadzenia działalności gospodarczej i spędzania wolnego czasu, misją w zakresie rozwoju transportu dla władz miasta w Strategii rozwoju transportu publicznego miasta Oświęcim na lata 2009 powinno być tworzenie systemu transportu publicznego, który umoŝliwi miejscowej społeczności na podejmowanie róŝnych aktywności o charakterze społeczno gospodarczym. W Strategii rozwoju transportu publicznego miasta Oświęcim na lata , wizją zgodną z ogólną strategią miasta jest zapewnienie w Oświęcimiu dobrej sieci dróg pozwalających na prowadzenie dogodnych połączeń autobusowych. Jednocześnie rozwój infrastruktury drogowej i parkingów przebiegać ma w sposób zrównowaŝony dla środowiska przy zachowaniu wszystkich wartości terenów przyrodniczych. Sprawny system transportu publicznego zaleŝy bowiem od dobrego stanu infrastruktury oraz sprawnego funkcjonowania systemu przewozów, co wymaga realizacji zróŝnicowanych celów szczegółowych i wybranych priorytetów. Transport publiczny zalicza się spośród wszystkich środków transportu do najmniej obciąŝającego środowisko i jednocześnie bardzo efektywnego. Dlatego rolą władzy jest podnoszenie poziomu jakości transportu publicznego w celu ograniczenia udziału samochodów prywatnych w pewnych okresach czasu i miejscach. 77

78 W Strategii rozwoju transportu publicznego miasta Oświęcim na lata celem generalnym jest tworzenie systemu transportu publicznego spełniającego wymogi wysokiej jakości dla podróŝujących pasaŝerów, który będzie jednocześnie konkurencyjny wobec samochodów osobowych. Osiągnięcie celu generalnego w strategii rozwoju transportu publicznego jest uwarunkowane podjęciem przez władze miasta wielokierunkowych działań inwestycyjnych i organizacyjnych oraz współpracy na róŝnych szczeblach administracyjnych i instytucjonalnych. Sprowadzają się one do podjęcia realizacji celów strategicznych w dwóch zakresach: 1. Integracji systemu transportu miejskiego z powiązaniami transportowymi zewnętrznymi: podmiejskimi, regionalnymi, krajowymi i międzynarodowymi. 2. Rozbudowie wewnętrznego systemu transportu miasta, który pozwoli na usprawnienie transportu publicznego. System transportowy miasta Oświęcim, na który składają się infrastruktura komunikacyjna oraz organizowane przez gminę oraz operatorów przewozy róŝnymi środkami transportu, powinien charakteryzować się dostępnością, integrować róŝnego rodzaju systemy przewozów pasaŝerskich, przy zapewnieniu jednocześnie wymogu ochrony środowiska naturalnego. Z wykonywaniem zadań związanych z transportem publicznym wiąŝe się wprowadzenie finansowania przewozów w ogólnym interesie gospodarczym i zastosowanie pomocy państwa. 14 Zastosowana pomoc państwa przeznaczona jest na zrównowaŝenie dodatkowych kosztów, ponoszonych przy wykonywaniu zadań w ogólnym interesie gospodarczym. Nowe podejście do mobilności w mieście oznacza konieczność optymalizacji wykorzystania róŝnorodnych środków transportu i tworzenia współmodalności między róŝnymi środkami transportu zbiorowego 15. Przy czym transport zbiorowy jest pojęciem szerszym niŝ transport publiczny i obejmuje taksówki lub transport na Ŝądanie. W tej sytuacji wzrasta rola władz w kształtowaniu optymalnego systemu transportu miasta i realizacji załoŝonych celów. 14 Transport publiczny, zgodnie z definicją obowiązującą w Unii Europejskiej zalicza się do obowiązku słuŝby publicznej (Public sevice obligation), czyli stanowi zobowiązanie do działalności, której z uwagi na własne interesy ekonomiczne, nie prowadziłoby wcale lub na duŝą skalę, przy tych samych warunkach. 15 Zielona Księga. Ku nowej kulturze mobilności w mieście. Komisja Wspólnot Europejskich (2007). Bruksela, 2007 r. 78

79 Realizację wymienionych celów strategicznych warunkuje realizacja celów operacyjnych, do których naleŝą. Rozbudowa i modernizacja układu dróg lokalnych w celu tworzenia spójnego układu dróg zapewniającego powiązanie miasta z miejscowościami w ramach powiatu, województwa, kraju oraz powiązania międzynarodowe. Współdziałanie przy modernizacja infrastruktury kolejowej w mieście w tym układu linii kolejowych obsługujących miasto Oświęcim oraz punktów stacyjnych. Rozwój i organizacja pozwalające na usprawnienie komunikacji zbiorowej w mieście w powiązaniu z zewnętrznym otoczeniem. Rozwój pozostałych układów komunikacji. 2. Kierunki rozwoju i zadania związane z układem drogowym Układ drogowo uliczny i organizacja ruchu w mieście Zadania związane z poprawą układu drogowego na lata zawarte są juŝ częściowo w strategicznych dokumentach: rządowych, krajowych oraz o znaczeniu lokalnym. Infrastruktura drogowa jako podstawa dobrego systemu transportu publicznego naleŝy do priorytetów strategicznych rozwoju miasta. W załoŝonych celach operacyjnych mających na uwadze bezpieczeństwo i komfort Ŝycia mieszkańców, kierunki działań w ramach pola rozwoju 2. Przestrzeń publiczna to przede wszystkim: zapewnienie wysokiego poziomu infrastruktury drogowej w mieście działania na rzecz budowy Drogi Współpracy Regionalnej oraz Drogi S1 (Kosztowy Bielsko Biała) Pomimo, Ŝe Oświęcim ma stosunkowo dobre połączenia z Górnym Śląskiem i Aglomeracją Krakowską, z portami lotniczymi w Balicach i Pyrzowicach, to jednak podstawowa sieć dróg lokalnych i miejskich w Oświęcimiu wymaga modernizacji. WaŜne jest teŝ włączenie układu drogowego Oświęcimia w system szybkich połączeń autostradą i drogą szybkiego ruchu. 79

80 Zadania wyznaczone do realizacji, w zakresie przebudowy i budowy sieci dróg w mieście, zgodne ze Strategią rozwoju miasta Oświęcim na lata Przebudowa ul. Sadowej wraz z budową odcinka ul. Batorego z włączeniem do drogi krajowej nr Przebudowa ul. Wróblewskiego. 3. Przebudowa ul. Sienkiewicza. 4. Przebudowa ul. Kościelnej wraz z Pl. Ks. Skarbka - rejon Centrum śydowskiego Synagogi. 5. Budowa zjazdu z drogi krajowej nr 44 do Centrum Powiadamiania Ratunkowego i Państwowej Powiatowej StraŜy PoŜarnej. 6. Budowa drogi łączącej ul. Kilińskiego i ul. Konarskiego. 7. Przebudowa przedłuŝenia ul. Batorego do ul. Sobieskiego. 8. Przebudowa ul. Piłata i ul. Olszewskiego. 9. Przebudowa ul. Dąbrowskiego. 10. Przebudowa ul. Zaborskiej od ronda do ul. Słowackiego. 11. Przebudowa ul. Krasickiego. 12. Przebudowa ul. Klucznikowskiej. 13. Przebudowa ul. Ostatni Etap. 14. Budowa ul. Chełmońskiego na Oś. Stare Stawy. 15. Przebudowa ul. Chrobrego z miejscami postojowymi. 16. Przebudowa ul. Kusocińskiego. 17. Przebudowa ul. Jana Pawła II- etap I. 18. Budowa ul Malczewskiego na Oś. Stare Stawy. 19. Przebudowa ul. Nowe Stawy. 20. Przebudowa ul. Broniewskiego etap I. 21. Przebudowa ul. Marchlewskiego i Smoluchowskiego etap I. 22. Przebudowa ul. Zwycięstwa. 23. Przebudowa ul. Bema. 24. Działania lobbingowe na rzecz budowy drogi ekspresowej S1 oraz Drogi Współpracy Regionalnej z dostępem do autostrady A 4 (wraz z węzłem w Jeleniu Dąbiu). Poprzez Drogę Współpracy Regionalnej w przyszłości planowany jest dostęp do drogi ekspresowej S1 i autostrady A4. 80

81 Zadania inwestycyjne w ramach załoŝonych priorytetów w zakresie uporządkowania i zagospodarowania terenów wokół Państwowego Muzeum Auschwitz Birkenau w ramach Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego Etap III 1. Przebudowa ul. Więźniów Oświęcimia 2. Przebudowa placu przed dworcem PKP oraz ul. Dworcowej 3. Przebudowa drogi powiatowej nr K 1877 na odcinku Babice HarmęŜe 4. Utrzymanie terenów połoŝonych w sąsiedztwie Muzeum 5. Modernizacja ul. Piwnicznej w Brzezince 2.2. Drogi powiatowe Zadania w zakresie przebudowy dróg powiatowych, współfinansowane ze środków unijnych w ramach Wieloletniego Planu Inwestycyjnego dla Powiatu Oświęcim są następujące: - Przebudowa drogi powiatowej nr 1897/K Oświęcim Głębowice w latach ; - Przebudowa drogi powiatowej ul. Ofiar Oświęcimia (OSPR) w latach ; - Przebudowa ulic Nojego i Al. Tysiąclecia w latach ; - Przebudowa ulic Pilata i Olszewskiego w latach Drogi wojewódzkie Aktualnie modernizowana jest droga wojewódzka nr 933, na odcinkach poza miastem Oświęcim. Nie przewiduje się w planowanym horyzoncie czasowym w ramach Małopolskiego Programu Operacyjnego na lata modernizacji dalszych dróg wojewódzkich, przebiegających przez miasto Oświęcim. W MRPO przewidziano modernizację dojazdów do autostrady A4: drogi wojewódzkie nr 975, 768, 965, 967, 964. Budowę obwodnic zaplanowano natomiast w ciągu dróg wojewódzkich w miejscowościach: Dobczyce, Zembrzyce, Olkusz, Gdów, Proszowice, Wojnicz, Szczurowa Polityka parkingowa Budowanie nowych parkingów w centrum jest ograniczone przestrzenią. Dlatego decyzja parkingów budowie nowych parkingów musi być wypośrodkowana z jednej strony potrzebami wymuszanymi przez motoryzację indywidualną a z drugiej strony pojemnością układu ulicznego. Z tych przyczyn wskazane jest tworzenie parkingów wielofunkcyjnych, w powiązaniu z przystankami komunikacji zbiorowej oraz urządzeniami obsługi komunikacyjnej np. w pobliŝu dworca kolejowego. 81

82 Inne metody to zniechęcanie do długotrwałego parkowania w centrum, na rzecz parkowania krótkookresowego. 3. Kierunki rozwoju i zadania związane z układem kolejowym Z uwagi na niewielką rolę w systemie transportu publicznego transportu kolejowego, wskazane jest podniesienie jego rangi poprzez poprawę parametrów głównych linii kolejowych biegnących do Oświęcimia. WaŜnym kierunkiem działań w Strategii rozwoju miasta Oświęcim na lata , w ramach pola rozwoju 3. Kultura, sport, turystyka i rekreacja jest między innymi: wsparcie dla intensyfikacji ruchu linii kolejowej Kraków Oświęcim, co pozwoliłoby odciąŝyć od nadmiernego ruchu samochodów układ drogowy. Program Operacyjny Infrastruktura i środowisko na lata rozpatrujący rozwój transportu kolejowego z punktu widzenia strategii państwa, przewiduje modernizację linii kolejowej: - nr 93 Trzebinia- Zebrzydowice, w tym odcinek Chrzanów Oświęcim: modernizację dwóch obiektów inŝynieryjnych i nawierzchni kolejowej 20,6 km i 20,1 km. Wartość nakładów inwestycyjnych: tys. PLN. - LibiąŜ 10,4 km: zmiana kategorii przejazdu z A na C z przebudową urządzeń sterowania ruchem kolejowym. Wartość nakładów inwestycyjnych: 464,4 tys. PLN. Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata zakłada modernizację linii nr 94 w relacji Kraków Płaszów Oświęcim. 4. Kierunki rozwoju i zadania związane z układem transportu zbiorowego. Zgodnie z kierunkami w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Oświęcim, do najpilniejszych zadań mających na celu usprawnienie komunikacji zbiorowej naleŝą: - modernizowanie komunikacji zbiorowej autobusowo- mikrobusowej, - zapewnienie co najmniej 7 metrowej szerokości jezdni wszystkich dróg i ulic, na których jest prowadzona komunikacja zbiorowa, - integracja przestrzenna i funkcjonalna systemu komunikacji zbiorowej tj. wykształcenie węzłów przesiadkowych, wspólne taryfy, skoordynowane i dynamiczne rozkłady jazdy. 82

83 W celu umoŝliwienia dostępu do transportu zbiorowego osobom niepełnosprawnym, koniecznym jest eliminowanie barier dostępu: - w infrastrukturze dróg i ulic, - do taboru transportu publicznego poprzez stosowanie taboru niskopodłogowego, zapewnienie specjalnych miejsc w pojazdach itp., - w urządzeniach budynków uŝyteczności publicznej: na dworcach i na przystankach. Zgodnie z przyjętymi załoŝeniami, priorytetowym zadaniem jest zakup nowego taboru autobusowego. Zakupu taboru autobusowego przez Miejski Zakład Komunikacji Sp. z o. o. w Oświęcimiu w latach , powinien być zrealizowany przy współfinansowaniu z Unii Europejskiej, celem poprawy i wzmocnienia transportu publicznego. Zakup taboru umoŝliwi wymianę starych jednostek i zwiększy potencjał autobusowy. Niezbędny zakup szacowany jest na około pojazdów do uŝytkowania przez przewoźnika obsługującego transport miejski. Zwiększony ilostan taboru autobusowego powinien gwarantować wystarczającą częstotliwość kursowania autobusów w istniejących relacjach, tak aby umoŝliwiał skomunikowanie z innymi połączeniami. Zgodnie z Małopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata istnieje moŝliwość pozyskania środków zewnętrznych wyłącznie na zakup nowego taboru autobusowego o zmniejszonej emisji zanieczyszczeń. Niezmiernie waŝnym jest zapewnienie warunków do podróŝowania dla osób niepełnosprawnych, co powinny zapewnić odpowiednio przystosowane autobusy niskopodłogowe. Wspomniany tabor autobusowy powinien spełniać jednocześnie normy emisji spalin (Euro 5) oraz moŝna rozwaŝyć zakup autobusów z wykorzystaniem paliwa ekologicznego. Kolejnymi niezbędnymi przedsięwzięciami, moŝliwymi do realizacji przy współfinansowaniu z unijnych środków są zadania z zakresu wspomagania organizacji ruchu w komunikacji zbiorowej. NaleŜą do nich między innymi: - systemy sygnalizacji świetlnej i sterowania ruchem, - system elektronicznej i automatycznej sprzedaŝy i identyfikacji biletów, 83

84 - działania integracyjne w zakresie systemu informacji dla podróŝnych na dworcach i kluczowych przystankach, budowy wspólnego parkingu oraz inne. Dzięki spełnieniu wymienionych uwarunkowań nastąpi poprawa komfortu podróŝowania pasaŝerów, wzrost częstotliwości kursów, skomunikowania połączeń, co pozwoli na podniesienie atrakcyjności tego środka lokomocji w stosunku do przewozów samochodami osobowymi. 5. Kierunki rozwoju i zadania związane z pozostałym układem transportowym 5.1. śegluga śródlądowa Pomimo, Ŝe miasto leŝy nad rzeką Sołą, u jej ujścia do Wisły, Ŝegluga nie ma znaczenia. Wisła nie jest teŝ przygotowana do transportu wodnego, wielkość przeładunków głównie kruszyw jest niska i zaleŝy od poziomu wód. Zmianę tej sytuacji mogą przynieść inwestycje infrastrukturalne, które są w gestii rządu Drogi rowerowe ZwaŜywszy na usankcjonowany wysoki udział roweru jako środka transportu, naleŝy uznać rower jako pełnoprawny środek obsługi komunikacyjnej, dla którego naleŝy stworzyć spójny, bezpieczny system dróg rowerowych, powiązanych z punktami przesiadkowymi transportu zbiorowego. W najbliŝszej przyszłości planowane jest wydzielenie dróg rowerowych na jezdni o długości około 8,1 km, wydzielenie dróg rowerowych za pomocą oznakowania poziomego o dł. 0,75 km oraz budowa ścieŝek przy chodnikach o dł. około 12,9 km. Szczegółowe zadania budowy ścieŝek rowerowych to: wydzielone drogi rowerowe na jezdni i poza nią, ciągi wzdłuŝ chodników, ciągi pieszo-rowerowe, ulice przyjazne dla rowerów. 16 Wydzielone (8,1 km): - Wróblewskiego - od Al. Słowackiego do ul. Bema - w istniejącym zieleńcu pomiędzy drzewami - po stronie północnej (0,15 km), 16 Koncepcja ścieŝek rowerowych na terenie miasta Oświęcimia. Pracownia Projektowa INśKOM. Bielsko Biała, 2006 r. 84

85 - Bema - od ul. Wróblewskiego do ul. Olszewskiego - po stronie zachodniej w istniejącym zieleńcu pomiędzy drzewami (0,22 km), - Jagiełły - od ul. Zatorskiej do ul. Przeczna - zadanie to, polegające na poszerzeniu korony drogi ul. Jagiełły do skrzyŝowania z ul. Królowej Jadwigi naleŝałoby zrealizować w trakcie budowy ronda na skrzyŝowaniu ulic Zatorskiej i Jagiełły. ŚcieŜka ta stanowiłaby ponadto połączenie ze ścieŝką wzdłuŝ bulwarów (0,1 km), - Wyzwolenia - po stronie północno-zachodniej (0,6 km), - Powstańców Śląskich - w zieleńcu (0,75 km), - Konopnickiej - do skrzyŝowania z ul. Nideckiego (0,58 km), - Konarskiego - od skrzyŝowania z ul. Konopnickiej do skrzyŝowania z ul. Legionów - po stronie wschodniej (0,68 km), - ścieŝka na wale przeciwpowodziowym, jako ścieŝka turystyczna- od ul. Kolbego do mostu kolejowego (3,3 km), - ul. Sadowa, św. Barbary (1,1 km) - są opracowane projekty - do realizacji w 2007r. Wskazane połączenie ul. św. Barbary ze ścieŝką wzdłuŝ ul. Zatorskiej (0,2 km), - ul. Jana Pawła II - od ul. Orzeszkowej do ul. Legionów - jest koncepcja, - ul. Szpitalna - od ul. Dąbrowskiego - wzdłuŝ osiedla (0,4 km). Wydzielone na jezdni za pomocą oznakowania poziomego (0,75 km): - ul. Słowackiego-od Al. Tysiąclecia do ul. Wróblewskiego-po stronie zachodniej (0,25 km), - ul. Śniadeckiego - od ul. Wróblewskiego do ul Łukasiewicza - po stronie zachodniej (0,5 km). ŚcieŜki przy chodnikach (12,9 km): - ul. Śniadeckiego-od Al. Tysiąclecia do ul. Łukaszewicza - po stronie zachodniej (0,15 km), - od ul. Wróblewskiego do ul. Olszewskiego - po stronie zachodniej (0,2 km), - ul. Olszewskiego - od ul. Bema do ul. Pilata - po stronie północnej (0,85 km), - ul. Pilata - po stronie północnej (0,3 km), - ul. Nojego - po stronie wschodniej (0,46 km), - Al. Tysiąclecia - po stronie północnej (0,46 km), - Jezioro - u podnóŝa skarpy korony drogi, po uprzednim pozyskaniu terenu 85

86 ( 0,8 km). W przypadku braku moŝliwości przebudowy, ruch rowerowy moŝe odbywać się na jezdni ale konieczne jest zastosowanie metod jego uspokojenia, - Pod Górką- przy załoŝeniu przebudowy ulicy (0,3 km), - Zaborska - koniecznie od ul. Pod Górką do ul. Batorego - przy załoŝeniu przebudowy ulicy (0,3 km). Wskazane byłoby poprowadzenie ścieŝki wraz z chodnikiem na dalszym odcinku - do ul. Jagiełły (1,5 km), - Rowerowa - od ul. Zatorskiej do ul. Jezioro - po zachodniej stronie w miejscu istniejącego zieleńca i pobocza (0,3 km), - Zatorska - od ul. Jagiełły do ul. Legionów - po stronie północnej - (0,8 km). ŚcieŜka ta powinna być przedłuŝona do ul. Legionów (łącznie z ciągiem pieszym), z wyjątkiem obiektu mostowego. Korzystna byłaby budowa kładki nad Sołą z przeznaczeniem dla przejazdu rowerowego. Rozwiązaniem prostszym, które naleŝałoby zrealizować w trakcie budowy ronda na skrzyŝowaniu ulic Zatorskiej i Jagiełły, byłoby poszerzenie korony drogi ul. Jagiełły do skrzyŝowania z ul. Królowej Jadwigi i przeprowadzenie ścieŝki na ul. Przeczna, która daje połączenie ze ścieŝką wzdłuŝ bulwarów - (0,85 km), - Legionów - od ul. Zatorskiej do ul. Kolbego - po stronie zachodniej (1,5 km ), - Leszczyńskiej - od ul. Legionów do ul. Wyzwolenia - po stronie wschodniej (1,6 km), - M. Kolbego - od Legionów do ul. Wyzwolenia - po stronie wschodniej (1,75 km), - Więźniów Oświęcimia - od ul. Jaracza do ul. Obozowej - po stronie zachodniej (0,1 km). Wspólnie z ruchem kołowym na jezdni przy załoŝeniu uspokojenia ruchu: - ul. Rowerowa - od ul. Jezioro do ul. Okrzei i Bema, - ul. Bema - od ul. Okrzei do ul. Olszewskiego, - ul. Paździory - od ul. Zaborskiej do ul. Zatorskiej i Batorego, - ul. Zwycięstwa - na całej długości w granicach miasta, - ul. Obozowa - od ul. Więźniów Oświęcimia do ul. Polnej, - ul. Polna, - ul. Koszykowa, - ul. Wysokie Brzegi - od ul. Koszykowej do ul. Szpitalnej, - ul. Szpitalna, - ul. Spokojna, - ul. Krasickiego, 86

87 - ul. Górnickiego, - ul. Fika do ul. Chopina, - ul. Przeczna, - ul. Jaracza, - ul. Cicha, kładka dla pieszych do bulwarów, - ul. Kamieniec - połączenie ścieŝki wzdłuŝ bulwarów z ul. Ceglaną (konieczna budowa wydzielonego połączenia o dł. ok. 40 m), - ul. Ceglana - wskazane połączenie wzdłuŝ ul. Sadowej (dojazd do istniejącej zabudowy), - ul. Krótka - połączenie ze ścieŝką na wale, - ul. Orzeszkowej, - ul. Szpitalna - od osiedla do ul. Wysokie Brzegi, wzdłuŝ jeziora Kruki ul. Spokojną do ul. Krasickiego, - ul. Męczeństwa Narodów i Ostatni Etap - na odcinku przebiegającym poza obszarem zabudowanym naleŝy ograniczyć prędkość. Proponowany przebieg ścieŝek uzupełnia stan istniejący - dając połączenie funkcjonujących ścieŝek oraz wyprowadzając ruch rowerowy do tras wylotowych. ZauwaŜa się brak istotnego połączenia ścieŝki wzdłuŝ ulicy Zatorskiej ze ścieŝką wzdłuŝ Bulwarów, które na dzisiaj nie jest moŝliwe do wykonania bez poszerzenia korony ul. Jagiełły. Przy planowanej przebudowie skrzyŝowania w/w ulic, naleŝy - w zakresie robót - uwzględnić równieŝ budowę ścieŝki. 87

88 Spis rysunków Rysunek 1. PołoŜenie Oświęcimia w układzie drogowo-kolejowym...7 Rysunek 2. Lokalizacja stref ruchotwórczych w Oświęcimiu...17 Rysunek 3. Układ drogowy Oświęcimia...21 Rysunek 4. Lokalizacja skrzyŝowań w Oświęcimiu...23 Rysunek 5. Lokalizacja punktów pomiaru natęŝenia ruchu...25 Rysunek 6. Mapa połączeń realizowanych przez MZK...27 Rysunek 7. Struktura wykorzystania środków transportu wg grup mieszkańców...72 Rysunek 8. Liczba przewiezionych pasaŝerów w mieście Oświęcim w latach

89 Spis tabel Tabela 1. Wykaz dróg powiatowych w Oświęcimiu - parametry... 9 Tabela 2. Stan techniczny dróg gminnych Oświęcimia Tabela 3. Zestawienie przewoźników realizujących przewozy na obszarze Oświęcimia Tabela 4. Zestawienie pociągów w relacjach bezpośrednich z Oświęcimia Tabela 5. Stan ilościowy taboru MZK Oświęcim wg lat produkcji Tabela 6. NatęŜenie ruchu samochodowego na głównych ulicach Oświęcimia w godzinach szczytu Tabela 7. NatęŜenie ruchu samochodowego na głównych ulicach Oświęcimia (w godzinach ) Tabela 8. NatęŜenie ruchu samochodowego na głównych skrzyŝowaniach Oświęcimia w godzinach szczytu Tabela 9 Zestawienie natęŝenia ruchu na głównych drogach Oświęcimia Tabela 10. Dobowe obciąŝenie pociągami pasaŝerskimi linii kolejowych przechodzących przez Oświęcim Tabela 11. Struktura przewozów pasaŝerskich MZK Oświęcim w 2008 r Tabela 12. ObciąŜenie linii miejskich MZK Oświęcim liczbą pasaŝerów w dniu roboczym Tabela 13. Przewozy pasaŝerów według linii podmiejskich obsługiwanych przez MZK Oświęcim w dniu roboczym Tabela 14. PasaŜerowie MZK Oświęcim wsiadający i wysiadający wg ulic w ciągu doby Tabela 15. Zestawienie bezpośrednich połączeń autobusowych obsługiwanych przez PKS Tabela 16. Zestawienie bezpośrednich połączeń kolejowych z Oświęcimia Tabela 17. Dostępność środków transportu w Oświęcimiu Tabela 18. Dochody mieszkańców Oświęcimia Tabela 19. Średnia liczba podróŝy wg grup ludności Tabela 20. Średnia liczba podróŝy wg grup ludności i środków transportu Tabela 21. Struktura wykorzystania środków transportu wg grup mieszkańców [%] Tabela 22. Zestawienie wyników pomiaru ruchu w punktach węzłowych w szczycie komunikacyjnym dla miasta Oświęcimia Tabela 23. Zestawienie bezpośrednich połączeń kolejowych do/z Oświęcimia Tabela 24. Wykaz zdefiniowanych projektów dotyczących systemu transportu na terenie miasta zawartych w polu rozwoju Przestrzeń publiczna w ramach Strategii Rozwoju Miasta Oświęcim na lata Tabela 25. Prognoza liczby ludności ogółem do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim w tys. osób Tabela 26. Prognoza ludności w wieku 0-12 lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim w tys. osób Tabela 27. Prognoza ludności w wieku lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim w tys. osób Tabela 28. Prognoza ludności w wieku 19 59/64 lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim w tys. osób Tabela 29. Prognoza ludności w wieku powyŝej 60/65 lat do 2013 roku w województwie małopolskim, powiecie Oświęcim, gminie miejskiej Oświęcim w tys. osób Tabela 30. Zestawienie przewiezionych pasaŝerów oraz wykonanych kilometrów w latach Tabela 31. Prognoza popytu na przewozy pasaŝerskie w mieście Oświęcim do 2013 r

90 Załącznik 90

91 Tabela 1. Wykaz dróg gminnych w Oświęcimiu stan techniczny Lp. Nazwa ulicy, drogi 91 Długość w mb Stan dróg A - dobry B - zadawalający C - niezadawal. D - zły Hansa Chrystiana Andersena 179 B 2. Adama Asnyka 201 B 3. Przysiółek Bajcarki B 4. Św. Barbary 350 B 5. Stefana Batorego 564 A 6. Gen. Józefa Bema 546 B 7. Św. Jana Bosko 107 A 8. Jana Brzechwy 414 B 9. Budowlanych 445 B 10. Bulwary 527 A 11. Ceglana 623 B 12. Fryderyka Chopina 709 B 13. Bolesława Chrobrego 255 B 14. Cicha wraz z kładką pieszo-jezdną 128 A 15. Cynkowa 295 C 16. Stefana Czarnieckiego 256 A 17. Bronisława Czecha 369 A 18. Dąbrówki 676 B 19. Michała Foksa 408 B 20. Gajowa 165 D 21. Garbarska 574 B 22. Bartosza Głowackiego B 23. Górzysta 110 A 24. Grabowiecka 490 B 25. Graniczna 751 B 26. Grobelna 504 B 27. Artura Grottgera 127 A 28. Łukasza Górnickiego 439 A 29. Harcerska 245 B Władysława Jagiełły od Rynku Głównego do Królowej Jadwigi 625 A Jana Pawła II 320 C 32. Stefana Jaracza 350 A 33. Jesionowa 122 D 34. Berka Joselwicza 159 A 35. Eugeniusza Kalicińskiego 81 A

92 36. Kamieniec 814 B 37. Jana Kilińskiego 191 B 38. Klasztorna 71 A 39. Klucznikowska 306 B 40. Ks. Andrzeja Nycza 139 A 41. Jana Kochanowskiego 355 A 42. Janusza Korczaka 125 A 43. Juliusza Kossaka 234 A 44. Koszykowa 554 C 45. Kościelecka 592 B 46. Kościelna 154 A 47. Plac Tadeusza Kościuszki 360 A 48. Marii Kownackiej 115 B 49. Ignacego Krasickiego B,D 50. Zygmunta Krasińskiego 118 A 51. Józefa Ignacego Kraszewskiego 173 A 52. Kręta 259 A 53. Krótka 98 B 54. Krzywa 295 C 55. Henryka Lehnerta 170 B 56. Lipowa od Chemorozruchu do Technicznej 190 B Listopada 380 C 58. Łączna 268 A,D 59. Łęgowa 247 B 60. Ignacego Łukaszewicza 294 B 61. Łukowa 151 B 62. Tadeusza Makowskiego 432 C 63. Kornela Makuszyńskiego 126 A 64. Mała 125 D 65. Mały Rynek 140 A 66. Przysiółek Mańki 416 D 67. Leona Marchlewskiego 234 B 68. Jana Matejki 152 B 69. Romana Mayzla 37 A 70. Dymitra Mendelejewa 209 B 71. Adama Mickiewicza 116 A 72. Mikołajska 85 A 73. Młyńska 517 A,C 74. Nad Młynówką 171 C 75. Nadwiślańska boczna za przejazdem kolejowym w lewo 350 B 76. Niwa Monowicka 760 C 77. Cypriana Kamila Norwida 690 C Nowa od Fabrycznej do skrzyŝowania z drogą za 78. Hydrotrestem 128 A 79. Nowe Stawy 778 B,D 80. Ogrodnicza 402 B 92

93 81. OkręŜna 180 B 82. Stefana Okrzei 120 B 83. Elizy Orzeszkowej 232 C 84. Osiedlowa 154 B 85. Ostatni Etap 960 B 86. Parkowa 296 C 87. Paździory B 88. Piasek 57 A 89. Piastowska 116 A 90. Józefa Piłsudskiego 874 B 91. Plac Pokoju 40 A 92. Plac Słoneczny 0 A 93. Plebańska 36 A 94. Pod Borem 778 B 95. Pod Krukami (5 odcinków) A 96. Pod Olszyną B 97. Podstawie 164 C 98. Polna 335 B 99. Polowiecka B 100. Stanisława Porębskiego 542 A 101. Bolesława Prusa 365 C 102. Przeczna 129 A 103. Mikołaja Reja 443 A 104. Rolna 821 B 105. Rynek Główny 291 A 106. Sadowa A 107. Jana Sakranusa 476 A 108. Henryka Sienkiewicza 154 A 109. Plac Ks. Jana Skarbka 98 A 110. Marii Skłodowskiej-Curie 301 B 111. Skośna 280 A 112. Mariana Smoluchowskiego 217 B 113. Solna 459 A 114. Ludwika Solskiego 108 A 115. Spadzista 47 C 116. Spółdzielców 217 A 117. Stara Droga B 118. Stawowa 485 B 119. Stolarska 76 A 120. Andrzeja Struga 127 B 121. Strzelecka 92 A 122. Szymona Syreniusza 181 A 123. Ewy Szelburg Zarembiny 130 B 124. Szarych Szeregów 272 B 125. Mjr. Piotra Szewczyka 143 B 126. Eugeniusza Szustera 489 A 127. Techniczna 773 C 93

94 128. Wałowa 93 B 129. Wąska 127 C 130. Wąwóz 61 A 131. Wiejska 574 B 132. Więźniów Oświęcimia boczna, do TSSE i PSP 100 C Droga boczna od Więźniów Oświęcimia do byłych 133. mag. zboŝ. 200 C Wiklinowa od bramy cmentarza do drogi za domem przedpogrz. 253 B Edmunda Wilkosza 98 A 136. Wodociągowa A 137. Wojska Polskiego 39 B 138. Wróblewskiego 404 A 139. Wysoka 118 C Wysokie Brzegi (od ul. Szpitalnej do ul. Koszykowej) 940 C Droga boczna do Wysokie Brzegi 228 A 142. Zaborska od Jagiełły do Królowej Jadwigi 252 B 143. Zacisze 132 A 144. Zagrodowa B 145. Zajazdowa 272 B 146. Zamkowa 181 A 147. Jana Zawidzkiego 199 A 148. Zielona 364 B 149. Stefana śeromskiego 400 A 150. świrki i Wigury 439 B 151. śołnierzy Września 270 B 152. Droga do cmentarza parafialnego 81 A Drogi pomiędzy ulicami: Wiejską, Zwycięstwa,Koszykową A - 572, B , D Droga boczna od Zwycięstwa obok budynku A Razem Źródło: Wydział Gospodarki Miejskiej UM Oświęcim, stan na dzień r. 94

95 Tabela 2. PasaŜerowie na miejskich przystankach MZK Oświęcim w dobie Lp. Nr PasaŜerowie Przystanek przyst. wsiadający wysiadający Ulica Niwa Konarskiego Niwa Konarskiego Stacja BP Konarskiego Stacja BP Konarskiego Garbarnia 21 6 Legionów Garbarnia 0 36 Legionów Bór 0 0 Fabryczna Bór 2 3 Fabryczna Brama 7 1 Fabryczna Brama 0 32 Fabryczna Monowice 24 0 Fabryczna Monowice 0 36 Fabryczna Gazy Techniczne 56 0 Fabryczna Gazy Techniczne 0 54 Fabryczna Dworzec Fabryczny 22 2 Fabryczna Dworzec Fabryczny 0 20 Fabryczna Gazownia 17 4 Chemików Gazownia 3 20 Chemików Kamieniec Pętla 0 6 Kamieniec Kamieniec 0 0 Kamieniec Kamieniec 0 0 Kamieniec Św. Barbary 29 0 Św. Barbary Św. Barbary 0 27 Św. Barbary Stare Stawy Pętla Św. Barbary Kruki I 0 0 Wysokie Brzegi Kruki I 3 0 Wysokie Brzegi Kruki II 0 15 Koszykowa Kruki II 26 0 Koszykowa 95

96 Cichy Kącik 0 5 Koszykowa Cichy Kącik 17 0 Koszykowa Zasole Ośrodek Szarych Zdrowia Szeregów Szpitalna Pętla 15 5 Szpitalna Szpitalna Pętla 8 17 Szpitalna Polowiecka I 3 4 Polowiecka Polowiecka II 1 4 Polowiecka Dąbrówki I 12 2 Dąbrówki Dąbrówki II 3 2 Dąbrówki Przysiółek Bajcarki Bajcarki Przysiółek Bajcarki Bajcarki Przysiółek Pasternik Bajcarki Przysiółek Pasternik Bajcarki Społem Pętla 2 1 Leszczyńskiej Społem Leszczyńskiej Społem Leszczyńskiej OZNS Leszczyńskiej OZNS Leszczyńskiej MZK Leszczyńskiej MZK Leszczyńskiej Zasole Pętla Obozowa Obozowa Obozowa Obozowa Obozowa Błonie Niteckiego Błonie Niteckiego Liceum Niteckiego Miasto Kościół Dąbrowskiego 96

97 Miasto Dąbrowskiego Cmentarz Dąbrowskiego Szpital Dąbrowskiego Szpital Dąbrowskiego Osiedle OCK Śniadeckiego Osiedle OCK Śniadeckiego Słowackiego II Słowackiego Słowackiego II Słowackiego Kowal Słowackiego Kowal Słowackiego Transchemia Dąbrowskiego Transchemia Dąbrowskiego Cichy Kącik 23 0 Koszykowa Cichy Kącik 3 31 Koszykowa SKR 33 7 Zwycięstwa SKR 2 31 Zwycięstwa Dwory Pętla Zwycięstwa Więźniów Walcownia Oświęcimia Więźniów Walcownia Oświęcimia Więźniów Zasole I Oświęcimia Więźniów Zasole I Oświęcimia Więźniów Muzeum Oświęcimia Muzeum Obozowa Orłowskiego Orłowskiego Orłowskiego Orłowskiego Królowej Szkoła Nr 1 Jadwigi 97

98 Królowej Szkoła Nr 1 Jadwigi Szkoła Nr Pilata Szkoła Nr Pilata Technikum Chemiczne Olszewskiego Technikum Chemiczne Olszewskiego Lodowisko 9 59 Chemików Lodowisko 27 9 Chemików Dąbrowskiego Dąbrowskiego Dąbrowskiego Dąbrowskiego Szpital 6 38 Dąbrowskiego Szpital Dąbrowskiego Bakutil 0 0 Wysokie Brzegi Bakutil 2 4 Wysokie Brzegi ZCHO Brama "B" 35 9 Zwycięstwa ZCHO PKS Chemików Nojego Nojego Nojego Nojego Sobieskiego Sobieskiego Słowackiego I Słowackiego Szpitalna 5 1 Szpitalna Szpitalna 1 3 Szpitalna świrownia 0 0 Nadwiślańska świrownia 0 2 Nadwiślańska Wysypisko 3 0 Nadwiślańska Wysypisko 0 9 Nadwiślańska Powstańców Dworzec PKP Śląskich Powstańców Dworzec PKP Śląskich 98

99 Władysława Stare Stawy Osiedle Jagiełły Władysława Stare Stawy Osiedle Jagiełły Władysława Spółdzielnia Jagiełły Władysława Spółdzielnia Jagiełły Władysława Stare Stawy Jagiełły Władysława Stare Stawy Jagiełły Monopol 3 6 Legionów Monopol 3 20 Legionów Razem Źródło: Opracowanie na podstawie badań SITK RP Kraków. 99

100 Tabela 3. PasaŜerowie na podmiejskich przystankach MZK Oświęcim w dobie Linie PasaŜerowie autobusowe Lp. Przystanek zamiejski MZK obsługujące Wsiadający Wysiadający przystanek Listopada Alejka Babice I Babice II Babice III Bar "Oleńka" Bieruń - Zabrzeg Bobrek Dom Ludowy 22, Bobrek-Kościół Bobrek-Nowa Szkoła Bobrek-Podkumorek Bobrek-Podkumorek I Bobrek-Podkumorek II Bobrek-Świnna Bobrek-Urząd Gminy Bobrek-Urząd Gminy 16. Nś Bobrek-śądanie Bór Broszkowice I 22, Broszkowice II 22, Brzeszcze Chałpy 19, Brzeszcze Kościół 19, Brzeszcze KWK Brzeszcze Ośrodek 19,

101 Zdrowia 25. Brzeszcze StraŜnica 19, Brzeszcze Super Sam 19, Brzezinka Chropień Brzezinka Kaplica Brzezinka Kapliczka Brzezinka Muzeum Brzezinka Papownia Brzezinka Stadion Brzezinka Szkoła Budy Budy Dom Ludowy Budy I Budy II Budy III Centrala Złomu Chełmek Fabryka 40. Obuwia Chełmek Góra Chełmek Granica Chełmek Mickiewicza Chełmek Mieszka I Chełmek Młyny Chełmek Osiedle I Chełmek Osiedle II Chełmek Pętla Chełmek Podgórze Cmentarz Dwory II Gorzów Granica Gorzów KrzyŜówka Gorzów Remiza

102 55. Gorzów Szkoła Góra Grojec Dom Ludowy Grojec DomŜał Grojec KrzyŜówka Grojec śądanie Gromiec Sklep Gromiec Szyjki Gromiec-Prom Gromiec-Przewóz Gromiec-Stara Szkoła Hałda 19, HarmęŜe Pętla HarmęŜe Staw HarmęŜe Szkoła Janówek Jawiszowice Drobniaka Jawiszowice Górnik 19, Jawiszowice Kopalnia Jawiszowice Kółko 19, Jawiszowice Osiedle 19,26,27, Jawiszowice PKP 19,25,26,27, Jawiszowice POM 19, Jawiszowice Turystyczna 19, Jaźnik Kaniówek Kaniówek K Kaniówek Pętla Kościół KrzyŜówka Las

103 86. Leśna Grobel Łazy Góra Łazy Pętla Łazy Staw Machnaty Monowice Rolna Nś 42, Nowa Szkoła Olszyny Ośrodek Zdrowia 42, Oświęcim-Simech Pławy Pławy śądanie Podkumorek Podlesie 19, Poręba Cmentarz Poręba Dalachowice Poręba Dwór Poręba Granica 16, Poręba Granica Pętla Poręba Jarosz 16, Poręba Kmiecie I Poręba Kmiecie II Poręba Kmiecie III Poręba KrzyŜówka Poręba Odnoga Poręba Pólka 16, Poręba Przedzieleń Poręba Remiza Poręba Stolarnia Poręba Zalesie Poręba śądanie I 16, Poręba śądanie II 16,

104 118. Pólka Przecieszyn KrzyŜówka 19, Przecieszyn Poczta 19, Przeczna Przeczna I Przeczna II Przeczna III Rajsko Cegielnia Rajsko Kościół 19, Rajsko Ogrody 19, Rajsko Pomnik 19, Rajsko Strzelnica 29, Rajsko Szkoła 19, Rajsko Szpital Rajsko Zajazd 19, Rajsko świrownia 19, Sidziń Bar Siech Skidzin Bar 19,24, Skidzin Kuźnia 19,24, Skidzin Sklep 19, Skidzin Wentylatory 24, Skidzin śądanie 24, Skotnica SkrzyŜowanie Stary Młyn Staw Stawy Grojeckie Stawy Monowskie 42, Stawy Monowskie 147. KrzyŜ Stawy Monowskie 42,

105 SkrzyŜ Suchodębie Świnna Urząd Gminy Wilczkowice 19, Wilczkowice Pętla 19, Wilczkowice Szkoła 19,24, Wilczkowice śądanie 19, Włosienica Bar 42, Włosienica Szkoła 42, Włosienica śądanie I 42, Zaborze Domki Pętla Zaborze Działki Zaborze I Zaborze Ogrody Zaborze Pętla Zaborze Przedszkole Zaborze Staw Zaborze Wodociągi Zasole Bar 19,24,25, Zasole Kościół 24,25, Zasole Pętla 24,25, śądanie 19,28,29, Razem: Źródło: Opracowanie na podstawie badań SITK RP Kraków. 105

106 Tabela 4. Zestawienie przystanków komunikacji zbiorowej w Oświęcimiu Ilość Frekwencja Lp. Nazwa przystanku obsługiw ilość osób Lokalizacja przystanku anych wsiadających i (ulica) kierunkó wysiadających w jazdy łącznie w dobie 1 Pasternik Przysiółek Bajcarki Pasternik Przysiółek Bajcarki Bajcarki Przysiółek Bajcarki Bajcarki Przysiółek Bajcarki Wysypisko Nadwiślańska Wysypisko Nadwiślańska świrowa Nadwiślańska świrowa Nadwiślańska Dwory pętla Zwycięstwa SKR Zwycięstwa SKR Zwycięstwa Spółdzielnia Zwycięstwa Spółdzielnia Zwycięstwa Cichy Kącik Zwycięstwa Cichy Kącik Zwycięstwa ZCHO Brama "B" Zwycięstwa ZCHO PKS Chemików Lodowisko Chemików Lodowisko Chemików Bór Fabryczna Brama Fabryczna Brama Fabryczna Monowice Fabryczna Monowice Fabryczna Gazy Techniczne Fabryczna Gazy Techniczne Fabryczna

107 27 Dworzec Fabryczny Fabryczna Dworzec Fabryczny Fabryczna Polowiecka I Polowiecka Polowiecka II Polowiecka Dąbrówki I Dąbrówki Dąbrówki II Dąbrówki Gazownia Chemików Gazownia Chemików Kruki I Wysokie Brzegi Kruki I Wysokie Brzegi Kruki II Koszykowa Kruki II Koszykowa Cichy Kącik Koszykowa Cichy Kącik Koszykowa Transchemia Dąbrowskiego Transchemia Dąbrowskiego Szpitalna Szpitalna Szpitalna Szpitalna Szpitalna Pętla Szpitalna Dąbrowskiego Dąbrowskiego Dąbrowskiego Dąbrowskiego Kowal Słowackiego Kowal Słowackiego Osiedle OCK Śniadeckiego Osiedle OCK Śniadeckiego Słowackiego II Słowackiego Słowackiego II Słowackiego Technikum Chemiczne Olszewskiego Technikum Chemiczne Olszewskiego Słowackiego I Słowackiego Sobieskiego Sobieskiego Szkoła nr 2 Pilata

108 59 Szkoła nr 2 Pilata Bakutil Wysokie Brzegi Bakutil Wysokie Brzegi Szpital Wysokie Brzegi Szpital Wysokie Brzegi Szpital Dąbrowskiego Szpital Dąbrowskiego Nojego Nojego Nojego Nojego Miasto Dąbrowskiego Cmentarz Dąbrowskiego Szkoła nr 1 Królowej Jadwigi Szkoła nr 1 Królowej Jadwigi Św. Barbary Św. Barbary Św. Barbary Św. Barbary Stare Stawy osiedle Władysława Jagiełły Stare Stawy osiedle Władysława Jagiełły Spółdzielnia Władysława Jagiełły Spółdzielnia Władysława Jagiełły Stare Stawy Władysława Jagiełły Stare Stawy Władysława Jagiełły Kamieniec Kamieniec Kamieniec Kamieniec Kamieniec Pętlą Kamieniec Monopol Legionów Garbarnia Legionów Garbarnia Legionów Orłowskiego Orłowskiego Orłowskiego Orłowskiego Muzeum II Obozowa Muzeum I Więźniów Oświęcimia Społem Leszczyńskiej

109 91 Społem Leszczyńskiej OZNS Leszczyńskiej OZNS Leszczyńskiej Zasole I Więźniów Oświęcimia Zasole I Więźniów Oświęcimia MZK Leszczyńskiej MZK Leszczyńskiej Walcownia Więźniów Oświęcimia Walcownia Więźniów Oświęcimia Obozowa Obozowa Obozowa Obozowa Ośrodek Zdrowia Zasole Szarych Szeregów Dworzec PKP Powstańców Śląskich Niwa Konarskiego Niwa Konarskiego Stacja BP Konarskiego Stacja BP Konarskiego Liceum Nideckiego Błonie Nideckiego Błonie Nideckiego Stare Stawy Pętla Św. Barbary Społem Pętla Leszczyńskiej Zasole Pętla Obozowa Miasto Kościół Dąbrowskiego Dworzec PKP Powstańców Śląskich Źródło: MZK Oświęcim, SITK RP Oddział w Krakowie. 109

110 Strategia rozwoju transportu publicznego w Oświęcimiu na lata Rysunek 1. Oświęcim w układzie komunikacyjnym kolejowym województw małopolskiego i śląskiego Źródło: Opracowanie własne na podstawie Instrukcji D