ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2013

Transkrypt

1 Zawód: technik telekomunikacji Symbol cyfrowy zawodu: 311[37] Numer zadania: 2 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu 311[37] Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2013 Informacje dla zdaj cego: 1. Materia y egzaminacyjne obejmuj : ARKUSZ EGZAMINACYJNY z tre ci zadania i dokumentacj, zeszyt ze stron tytu ow KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ oraz KART OCENY. 2. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 8 stron. Sprawd, czy materia y egzaminacyjne s czytelne i nie zawieraj b dnie wydrukowanych stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki w materia ach egzaminacyjnych zg o przewodnicz cemu zespo u nadzoruj cego etap praktyczny. 3. Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ: wpisz swoj dat urodzenia, wpisz swój numer PESEL*. 4. Na KARCIE OCENY: wpisz swoj dat urodzenia, wpisz swój numer PESEL*, wpisz symbol cyfrowy zawodu, zamaluj kratk z numerem odpowiadaj cym numerowi zadania, przyklej naklejk ze swoim numerem PESEL w oznaczonym miejscu na karcie. 5. Zapoznaj si z tre ci zadania egzaminacyjnego, dokumentacj za czon do zadania, stanowiskiem egzaminacyjnym i jego wyposa eniem. Masz na to 20 minut. Czas ten nie jest wliczany do czasu trwania egzaminu. 6. Po up ywie tego czasu przyst p do rozwi zywania zadania. Rozwi zanie obejmuje opracowanie projektu realizacji prac okre lonych w tre ci zadania, wykonanie prac zwi zanych z opracowywanym projektem i sporz dzenie dokumentacji z ich wykonania. 7. Zadanie rozwi zuj tylko w zeszycie KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ od razu na czysto, nie otrzymasz dodatkowych kartek. Notatki, pomocnicze obliczenia itp., je eli nie nale do pracy, obwied lini i oznacz s owem BRUDNOPIS. Zapisy oznaczone BRUDNOPIS nie b d oceniane. 8. Po rozwi zaniu zadania ponumeruj strony pracy egzaminacyjnej. Numerowanie rozpocznij od strony, na której jest miejsce do zapisania tytu u pracy. Wszystkie materia y, które za czasz do pracy, opisz swoim numerem PESEL* w prawym górnym rogu. 9. Na stronie tytu owej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ, wpisz liczb stron swojej pracy i liczb sztuk za czonych materia ów. 10. Zeszyt KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ i KART OCENY przeka zespo owi nadzoruj cemu etap praktyczny. Powodzenia! * w przypadku braku numeru PESEL - seria i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzaj cego to samo.

2 Zadanie egzaminacyjne Abonent, korzystaj cy z usługi dost pu do sieci Internet w technologii ADSL, na czas prowadzonych prac remontowych rozł czył wszystkie elementy domowej instalacji telefonicznej. Po zako czeniu prac, u ytkownik podł czył aparat telefoniczny i modem ADSL do linii telefonicznej za po rednictwem rozgał nika POTS/ADSL (Rys.1). Abonent stwierdził, e aparat telefoniczny funkcjonuje prawidłowo, natomiast nie jest mo liwe uzyskanie poł czenia z sieci Internet. Przekonał si równie, e bezpo rednie doł czenie modemu ADSL do linii telefonicznej zapewnia prawidłow prac modemu, dlatego te zgłosił operatorowi awari rozgał nika POTS/ADSL. Opracuj projekt realizacji prac prowadz cych do sprawdzenia poprawno ci podł czenia przez abonenta modemu ADSL i aparatu telefonicznego oraz poprawno ci działania rozgał nika POTS/ADSL. Wykonaj pomiary tłumienno ci wtr ceniowej rozgał nika POTS/ADSL dla sygnału o cz stotliwo ciach podanych w karcie pracy oraz wyznacz zniekształcenia tłumieniowe filtru dolnoprzepustowego rozgał nika POTS/ADSL. Oce poprawno ć działania rozgał nika przez porównanie wyników uzyskanych w trakcie pomiarów z zaleceniami zawartymi w ITU-T G (Zał cznik 4). Do pomiarów wykorzystaj model rozgał nika M2. Uwzgl dniaj c sposób podł czenia przez abonenta urz dze telekomunikacyjnych (zał cznik 1), aktualny stan pracy modemu ADSL (zał cznik 2) i wyniki przeprowadzonych przez ciebie pomiarów, okre l dlaczego abonent nie uzyskał poł czenia z sieci Internet oraz zaproponuj, w formie wykazu, działania prowadz ce do przywrócenia prawidłowego funkcjonowania urz dze abonenckich. Sporz d dokumentacj z wykonanych prac. Projekt realizacji prac powinien zawierać: 1. Tytuł pracy egzaminacyjnej. 2. Zało enia do projektu realizacji prac wynikaj ce z tre ci zadania i zał czników. 3. Wykaz działa zwi zanych z kontrol poprawno ci podł czenia przez abonenta aparatu telefonicznego i modemu oraz ze sprawdzeniem poprawno ci działania rozgał nika POTS/ADSL. 4. Schematy układów pomiarowych do wyznaczenia parametrów filtru dolnoprzepustowego rozgał nika POTS/ADSL (z podaniem przyj tych nastaw i zakresów pomiarowych u ytych przyrz dów): a) tłumienno ci wtr ceniowej dla sygnału o cz stotliwo ci 1 khz przy dopasowaniu impedancyjnym 600 Ω, b) zniekształce tłumieniowych w pa mie Hz wzgl dem cz stotliwo ci odniesienia 1 khz przy dopasowaniu impedancyjnym 600 Ω. 5. Wykaz przyrz dów pomiarowych, wykorzystanych w układach pomiarowych do wyznaczenia parametrów filtru dolnoprzepustowego rozgał nika POTS/ADSL, z podaniem funkcji, jak pełni w układzie pomiarowym. 6. Zalecenia dotycz ce instalacji i eksploatacji modemu ADSL. Strona 2 z 8

3 Dokumentacja z wykonanych prac powinna zawierać: 1. Ocen poprawno ci podł czenia przez abonenta urz dze abonenckich i aktualnego stanu pracy modemu ADSL na podstawie sygnalizacji diodowej na panelu czołowym modemu. 2. Wyniki uzyskane przy wyznaczaniu tłumienno ci wtr ceniowej filtru dolnoprzepustowego rozgał nika POTS/ADSL dla sygnału o cz stotliwo ci 1 khz, zapisane w Tabeli Porównanie wyznaczonej warto ci tłumienno ci wtr ceniowej dla sygnału o cz stotliwo ci 1 khz z zaleceniem ITU-T G.992.1, zapisane w Tabeli Wyniki uzyskane przy wyznaczaniu zniekształce tłumieniowych filtru dolnoprzepustowego rozgał nika POTS/ADSL w pa mie Hz wzgl dem cz stotliwo ci odniesienia 1 khz, zapisane w Tabeli Porównanie wyznaczonych warto ci zniekształce tłumieniowych z zaleceniem ITU-T G.992.1, zapisane w Tabeli Wnioski dotycz ce przyczyny nie uzyskania przez abonenta poł czenia z sieci Internet oraz wykaz działa prowadz cych do przywrócenia prawidłowego funkcjonowania urz dze abonenckich. UWAGA: Dla wszystkich pomiarów poziom mocy P LINE na wej ciu LINE rozgał nika POTS/ADSL powinien wynosić 0,0 dbm. Do wykonania zadania wykorzystaj: Schemat podł czenia aparatu telefonicznego i modemu wykonany przez abonenta... Zał cznik 1. Stan diod sygnalizacyjnych na panelu czołowym modemu ADSL pracuj cego w domowej instalacji telefonicznej abonenta... Zał cznik 2. Specyfikacja techniczna modemu ADSL... Zał cznik 3. Podstawowe informacje i zalecenia ITU-T G dotycz ce rozgał nika POTS/ADSL... Zał cznik 4. Skrócona instrukcja obsługi testera MT-1586e do pomiaru poziomu i cz stotliwo ci sygnału... Zał cznik 5. oraz zamieszczone tabele do wypełnienia w KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ: Wyniki uzyskane przy wyznaczaniu tłumienno ci wtr ceniowej filtru dolnoprzepustowego rozgał nika POTS/ADSL dla sygnału o cz stotliwo ci 1 khz... Tabela 1. Porównanie wyznaczonej warto ci tłumienno ci wtr ceniowej dla sygnału o cz stotliwo ci 1 khz z zaleceniem ITU-T G Tabela 2. Wyniki uzyskane przy wyznaczaniu zniekształce tłumieniowych filtru dolnoprzepustowego rozgał nika POTS/ADSL w pa mie Hz wzgl dem cz stotliwo ci odniesienia 1kHz... Tabela 3. Porównanie wyznaczonych warto ci zniekształce tłumieniowych z zaleceniem ITU-T G Tabela 4. Strona 3 z 8

4 Do wykonania zadania przygotowano stanowisko wyposa one w: 1. Model rozgał nika M2. 2. Tester ł cza transmisyjnego MT-1586e. 3. Generator DD1A. 4. Multimetr ESCORT Kable poł czeniowe. 6. Instrukcje obsługi testera MT-1586e, generatora DD1A i multimetru ESCORT 99. Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 240 minut. Zał cznik 1. Schemat podł czenia aparatu telefonicznego i modemu wykonany przez abonenta Rys. 1. Schemat podł czenia aparatu telefonicznego i modemu wykonany przez abonenta. Zał cznik 2. Stan diod sygnalizacyjnych na panelu czołowym modemu ADSL, pracuj cego w domowej instalacji telefonicznej abonenta PWR LINK DATA Dioda Stan diody na panelu czołowym modemu Ci głe wiatło czerwone. Migaj ce wiatło pomara czowe. Nie wieci si. Zał cznik 3. Zgodno ć ze standardami ADSL: ANSI T1.413, ITU-T G.992.1, ITU-T G Szybko ć transmisji danych: 8Mb/s (do abonenta), 1Mb/s (od abonenta). Specyfikacja techniczna modemu ADSL Strona 4 z 8

5 Interfejsy modemu: 1 x ADSL (RJ11), 1 x USB (zgodny z USB 1.1 i 2.0). rodowiskowe warunki pracy: temperatura otoczenia: od 0 C do 45 C, wzgl dna wilgotno ć powietrza: od 10% do 90%. Warianty instalacji: bezpo rednio do linii telefonicznej z aktywowan usług ADSL, do linii telefonicznej z aktywowan usług ADSL za po rednictwem rozgał nika POTS/ ADSL (modem nale y podł czyć do wyj cia ADSL rozgał nika). Zasilanie przez interfejs USB (modem nie wymaga dodatkowego zasilacza). Wymiary: 150 x 110 x 35 mm. Sygnalizacja diodowa aktualnego stanu pracy modemu zgodnie z poni sz tabel : Dioda Stan diody Sygnalizowany stan pracy modemu PWR LINK DATA Ci g e wiat o czerwone Nie wieci si Ci g e wiat o pomara czowe Modem jest prawid owo pod czony do komputera poprzez interfejs USB Modem nie jest pod czony do komputera lub jest le pod czony Modem jest zsynchronizowany z lini telefoniczn z us ug ADSL Migaj ce wiat o pomara czowe Modem nie jest zsynchronizowany z lini telefoniczn z us ug ADSL Nie wieci si Migaj ce wiat o zielone Nie wieci si Brak zainstalowanych w komputerze sterowników modemu Modem jest w trakcie transmisji danych Modem nie prowadzi transmisji danych Zał cznik 4. Podstawowe informacje i zalecenia ITU-T G dotycz ce rozgał nika POTS/ADSL. Podstawowe informacje o rozgał niku POTS/ADSL. Rozgał nik POTS/ADSL pozwala na podł czenie do jednego gniazdka telefonicznego urz dzenia POTS (np. telefon) i urz dzenia ADSL (np. modem). Dzi ki filtrowi dolnoprzepustowemu, który umieszczony jest mi dzy interfejsami LINE i POTS, jest mo liwa jednoczesna praca urz dze POTS i ADSL bez wzajemnego zakłócania si. Filtr dolnoprzepustowy oddziela pasmo telefoniczne przeznaczone dla usług POTS ( Hz) od pasma transmisji danych wykorzystywanego przez urz dzenia ADSL ( khz). Podczas instalacji rozgał nika w domowej sieci telefonicznej nale y zwrócić uwag na prawidłowe podł czenie urz dze do rozgał nika. Wł czenie modemu ADSL do linii telefonicznej przez filtr dolnoprzepustowy uniemo liwi uzyskanie synchronizacji przez modem i zakłóci prawidłow jego prac. Strona 5 z 8

6 Rys. 2. Schemat rozgał nika POTS/ADSL. Zalecenia ITU-T G dotycz ce rozgał nika POTS/ADSL. Parametr i warunki pomiaru T umienno wtr ceniowa A W1kHz mi dzy interfejsem LINE a interfejsem POTS dla sygna u o cz stotliwo ci 1 khz przy dopasowaniu impedancyjnym 600. Zniekszta cenia t umieniowe A mi dzy interfejsem LINE a interfejsem POTS w pa mie Hz wzgl dem cz stotliwo ci odniesienia 1 khz przy dopasowaniu impedancyjnym 600. T umienno wtr ceniowa A W mi dzy interfejsem LINE a interfejsem POTS w pa mie zaporowym przy dopasowaniu impedancyjnym 600 w zakresie cz stotliwo ci khz. T umienno wtr ceniowa A W mi dzy interfejsem LINE a interfejsem POTS w pa mie zaporowym przy dopasowaniu impedancyjnym 600 w zakresie cz stotliwo ci khz. T umienno odbicia A RL rozga nika POTS/ADSL wzgl dem impedancji 600 w pa mie Hz mierzona na interfejsie LINE przy do czonej do interfejsu POTS impedancji 600. Zalecenie ITU-T G < 0,3 db < ±1 db > 65 db > 55 db Dla 300 Hz i 3400 Hz: > 14 db od 500 Hz do 2000 Hz: > 18 db Zał cznik 5. Skrócona instrukcja obsługi testera MT-1586e do pomiaru poziomu, cz stotliwo ci sygnału i rezystancji. I. Nastawianie poziomu i cz stotliwo ci wysyłanego sygnału 1. Doł cz badan lini do testera 2. Przeł cznik obrotowy ustaw w pozycji "TIMS". Napi cie zasilania zostaje wł czone automatycznie, a generator przyrz du zostaje ustawiony domy lnie na 1020 Hz i 0,0 dbm. Nastawianie cz stotliwo ci generatora (FREQ) 1. Je eli wymagana jest zmiana cz stotliwo ci generowanego sygnału, to nale y na krótko nacisn ć przycisk [1]. Strona 6 z 8

7 2. Wprowad z klawiatury wymagan cz stotliwo ć sygnału (z zakresu od 40 Hz do 1,5 MHz) i zatwierd wybór wciskaj c przycisk [ENTER]. Wymagana cz stotliwo ć jest ustawiona. Nastawianie poziomu wyj ciowego (LEVEL) 1. Aby zmienić warto ć poziomu sygnału wyj ciowego z generatora, nale y nacisn ć przycisk [2]. W ten sposób przechodzi si do funkcji nastawiania poziomu. 2. Wprowad z klawiatury wymagan warto ć poziomu sygnału w zakresie od - 60 dbm do + 10 dbm z rozdzielczo ci 0,1 dbm, przy impedancji 600 Ω; b d od - 40 dbm do + 16 dbm, przy impedancji 100 Ω i 135 Ω i zatwierd dokonany wybór przyciskiem [ENTER]. Wymagany poziom sygnału jest ustawiony. II. Ustawienie generatora w pozycj pracy brak sygnału (QUIET cisza) 1. Wci ni cie chwilowe klawisza [5] powoduje ustawienie wyj cia generatora w stan spoczynku QUIET, co oznacza zamkni cie go wybran impedancj i brak sygnału. Wygl d wy wietlacza: lub Wska nik litera Q oznacza stan odł czenia sygnału generatora od wyj cia funkcja QUIET. Ponowne wci ni cie klawisza [5] powoduje powrót generatora do normalnej pracy. III. Pomiar poziomu i cz stotliwo ci (w dolnym "LF" i szerokim "WB" pa mie) Pomiar ten jest wykorzystywany do wyznaczenia charakterystyki cz stotliwo ciowej tłumienno ci lub wzmocno ci badanej linii. Tłumienno ć lub wzmocno ć jest obliczana jako ró nica poziomów nadawanego i odbieranego. Istniej dwa sposoby pomiaru poziomu: jeden dla dolnego (LF), a drugi dla szerokiego pasma cz stotliwo ci (WB). Dla pierwszego sposobu (LF) mierzony sygnał jest przepuszczany przez filtr dolnoprzepustowy o cz stotliwo ci odci cia 20 khz. W nadajniku (generatorze) dla obu pasm (LF i WB) ustaw: 1. przeł cznik obrotowy w pozycj "TIMS" 2. przyciskiem [ ] rodzaj badanej linii na 2-przewodow (za wieca si dioda 2W) 3. przeł cznik suwakowy (prawy) rodzaju obci enia w pozycj "TERM" 4. przeł cznikiem suwakowym (lewy) warto ć impedancji "600 Ω". W odbiorniku (mierniku poziomu) dla pasma dolnego (LF) ustaw: 1. przeł cznik obrotowy w pozycj "TIMS" 2. przyciskiem [ ] rodzaj badanej linii na 2-przewodow (za wieca si dioda 2W) Strona 7 z 8

8 3. przeł cznik suwakowy (prawy) rodzaju obci enia w pozycj "TERM" 4. przeł cznikiem suwakowym (lewy) warto ć impedancji "600 Ω" 5. rodzaj pomiaru (mierzony poziom i cz stotliwo ć sygnału), wciskaj c przycisk [7], a nast pnie [ENTER] lub wciskaj c przycisk [0]. Wygl d wy wietlacza (w przypadku poł czenia gniazd Tx z Rx): W odbiorniku (mierniku poziomu) dla pasma szerokiego (WB) ustaw: 1. przeł cznik obrotowy w pozycj "TIMS" 2. przyciskiem [ ] rodzaj badanej linii na 2-przewodow (za wieca si dioda 2W) 3. przeł cznik suwakowy (prawy) rodzaju obci enia w pozycj "TERM" 4. przeł cznikiem suwakowym (lewy) warto ć impedancji "600 Ω" 5. rodzaj pomiaru: Rx odbiór sygnału (mierzony poziom i cz stotliwo ć), naciskaj c przycisk [7] 6. tryb szerokopasmowego pomiaru poziomu i cz stotliwo ci, naciskaj c przyciski [ ] i [ENTER]. Wygl d wy wietlacza (w przypadku poł czenia gniazd Tx z Rx): IV. Pomiar rezystancji (RES) 1. Ustaw przeł cznik obrotowy testera w pozycj DMM. 2. Wybierz funkcj pomiar rezystancji naciskaj przycisk [3]. 3. Naciskaj c przycisk [8], wybierz jako miejsca doł czenia linii zaciski pomiarowe nadajnika Tx lub odbiornika Rx. lub 4. Naciskaj c kolejno przycisk [7] wybierz jedn z trzech kombinacji zacisków pomiarowych: TIP - RING (rdze pier cie ), TIP - SLEEVE (rdze tulejka), RING SLEEVE (pier cie tulejka). Strona 8 z 8

9