Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Białymstoku ul. Ogrodowa Białystok tel./fax. (85) , tel. (85)

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Białymstoku ul. Ogrodowa 10 15-027 Białystok tel./fax. (85) - 7435841, tel. (85) - 7435457"

Transkrypt

1 Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Białymstoku ul. Ogrodowa Białystok tel./fax. (85) , tel. (85) bialystok@schr.gov.pl Raport Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki Białystok, marzec 2013 rok

2 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 2 Spis treści I. PODSTAWY PRAWNE, TERYTORIALNY ZASIĘG I ZAKRES DZIAŁANIA OKRĘGOWEJ STACJI CHEMICZNO-ROLNICZEJ W BIAŁYMSTOKU... 3 II. WSTĘP... 5 III. STAN ŚRODOWISKA GLEBOWEGO NA TERENIE POWIATU MOŃKI ZAKRES I ROZMIAR BADAŃ AGROCHEMICZNYCH WYNIKI BADAŃ GLEB Z TERENU POWIATU MOŃKI I ICH OCENA ) Kategorie agronomiczne gleb na terenie powiatu i poszczególnych gmin. 8 2) Odczyn i potrzeby wapnowania badanych gleb ) Zasobność gleb w fosfor, potas i magnez IV. ZALECANE DAWKI NAWOZÓW DAWKI NAWOZÓW FOSFOROWYCH I POTASOWYCH DAWKI NAWOZÓW MAGNEZOWYCH V. WNIOSKI VI. ZAKRES USŁUG ŚWIADCZONYCH PRZEZ OKRĘGOWĄ STACJĘ CHEMICZNO-ROLNICZĄ W BIAŁYMSTOKU BADANIE GLEB ROLNICZYCH, ZIEM, WÓD, POŻYWEK I PODŁOŻY OGRODNICZYCH: BADANIE MATERIAŁU ROŚLINNEGO: BADANIE NAWOZÓW... 23

3 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 3 I. Podstawy prawne, terytorialny zasięg i zakres działania Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Białymstoku prowadzi działalność od 1955 roku. Obecnie Okręgowa Stacja jest jednostką budżetową podlegającą Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w imieniu którego nadzór nad działalnością naszej Stacji sprawuje Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Warszawie. Terytorialny zasięg działania Okręgowej Stacji obejmuje województwo podlaskie, 5 gmin na terenie powiatu Ostrów Mazowiecka w województwie mazowieckim (Andrzejewo, Boguty Pianki, Zaręby Kościelne, Nur i Szulborze Wielkie) oraz 6 powiatów (Pisz, Ełk, Olecko, Gołdap, Węgorzewo i Giżycko) i Gmina Mikołajki z powiatu Mrągowo w województwie warmińsko-mazurskim. Zakres zadań realizowanych przez Okręgową Stację wynika z Ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu i obejmuje między innymi: Badanie gleb, podłoży, pożywek i wód dla potrzeb doradztwa nawozowego, produkcji ekologicznej, dla gospodarstw uczestniczących w programach rolnośrodowiskowych oraz na rzecz produkcji integrowanej w uprawach rolniczych, ogrodniczych i sadowniczych; Badanie i ocena stopnia skażenia gleb metalami ciężkimi; Badanie i ocena przydatności do skarmiania pasz gospodarskich; Analizy materiału roślinnego (części wskaźnikowych) pod kątem oceny stopnia odżywienia badanych roślin; Badanie płodów rolnych na zawartość azotanów i metali ciężkich, między innymi dla potrzeb oceny ich jakości oraz w produkcji integrowanej; Analizy składu chemicznego nawozów: naturalnych, organicznych, organicznomineralnych oraz mineralnych, w tym wapna nawozowego; Doradztwo w sprawach nawożenia upraw rolniczych, ogrodniczych i sadowniczych; Wykonywanie ekspertyz i wydawanie opinii dotyczących zasobności gleb, składu chemicznego roślin i nawozów oraz prawidłowego stosowania nawozów; Prowadzenie monitoringu azotu mineralnego i fosforu w glebie oraz zanieczyszczenia azotanami wód w profilu glebowym do 90 cm od powierzchni gruntu.

4 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 4 Ponadto Stacja wykonuje: Badanie składu chemicznego osadów ściekowych przed ich zastosowaniem w rolnictwie; Badanie gleb pod osady ściekowe i po ich zastosowaniu; Badanie jakości miodów; Badanie zawartości azotu mineralnego w glebie z poziomów: 0-30, cm dla potrzeb doradztwa nawozowego oraz dodatkowo z poziomu cm przy ocenie skutków środowiskowych stosowanego nawożenia; Monitoring środowiska (gleba, woda, rośliny), w tym między innymi na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego. Okręgowa Stacja wydaje opinie (oraz na zlecenie opracowuje plany nawożenia) o planach nawożenia dla podmiotów, które zgodnie z ustawą o nawozach i nawożeniu są zobowiązane do posiadania pozytywnie zaopiniowanego planu nawożenia.

5 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 5 II. Wstęp O jakości środowiska glebowego w głównym stopniu decydują właściwości agrochemiczne gleb, czyli ich odczyn i zasobność w składniki pokarmowe, w tym w makroelementy: fosfor, potas i magnez oraz mikroelementy (bor, miedź, mangan, cynk i żelazo) oraz w siarkę i próchnicę. Poznanie ich ma bardzo istotne znaczenie praktyczne. Pozwala na dostosowanie wapnowania oraz nawożenia do wymagań pokarmowych roślin w stosunku do poszczególnych składników i tym samym umożliwia uzyskiwanie wyższych plonów i poprawę opłacalności produkcji rolnej. Ponadto wdrażanie wyników badań do codziennej praktyki rolniczej chroni środowisko eliminując niekontrolowane stosowanie nawozów. Reasumując, badania agrochemiczne gleb oraz wdrażanie ich wyników w poszczególnych gospodarstwach pozwala na spełnienie podstawowych wymogów kodeksu dobrej praktyki rolniczej w zakresie nawożenia, w tym również na opracowanie planów nawożenia dla tych gospodarstw, które zamierzają uczestniczyć w programach rolno-środowiskowych, w tym zwłaszcza (w popularnym w ostatnich latach) pakiecie rolnictwo zrównoważone. Drugim, (niezależnie od wykorzystania wyników badań do nawożenia i wapnowania w gospodarstwach rolnych), celem badań agrochemicznych gleb może być wykorzystanie ich wyników przez administrację państwową i samorządową do podejmowania działań zmierzających do utrzymania standardów jakości gleby i do ochrony środowiska glebowego. Przeprowadzone w ostatnich latach na terenie powiatu badania pozwoliły również na opracowanie i przekazanie do wykorzystania urzędom miast i gmin oraz gmin w: Goniądzu, Jaświłach, Mońkach i Trzciannem w latach poprzednich oraz Jasionówce, Knyszynie i Krypnie w roku bieżącym, Raportów z wyników badań gleb danej gminy w układzie wsi. Opracowania te otrzymują również: Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Mońkach, Starostwo Powiatowe w Mońkach, Zespół Szkół w Mońkach, Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie oraz Podlaska Izba Rolnicza w Porosłach.

6 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 6 III. Stan środowiska glebowego na terenie Powiatu Mońki 1. Zakres i rozmiar badań agrochemicznych Niniejsze opracowanie przedstawia syntetyczną ocenę wyników badań odczynu i potrzeb wapnowania oraz zasobności gleb w przyswajalne formy fosforu, potasu i magnezu wykonanych na terenie powiatu w kilku ostatnich latach w/g stanu na 31 grudnia 2012 roku. Badania gleb na terenie poszczególnych gmin i wsi organizowane były przez specjalistów Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku bezpośrednio w poszczególnych, zainteresowanych gospodarstwach rolnych. Zdecydowana większość omawianych wyników pochodzi z badań w ostatnich latach tj. w latach Tylko w sporadycznych przypadkach takich jak: niewielki rozmiar badań w danej wsi lub brak chętnych do badań dla zwiększenia ich reprezentatywności dołączano wyniki badań z lat wcześniejszych, zlecane indywidualnie lub zbiorowo przez rolników z tych wsi. Natomiast na terenie Gminy Goniądz prezentowane wyniki dotyczą badań wykonanych w 2009r. z dołączeniem pojedynczych gospodarstw badających glebę w ostatnim okresie czasu. Rozmiar badań na terenie poszczególnych wsi i gmin wynikał z zainteresowania rolników, którzy po instruktażu i zaopatrzeniu przez specjalistów Okręgowej Stacji w niezbędny sprzęt, sami pobierali próbki gleby oraz ponosili koszty badań laboratoryjnych. Uzyskane wyniki badań stanowią podstawę do: prowadzenia racjonalnej gospodarki nawozowej (nawozy mineralne, wapnowanie i nawożenie nawozami naturalnymi) przez poszczególnych rolników; mogą być podstawą doradztwa nawozowego w zakresie nawożenia i wapnowania gleb przez odpowiednie służby doradcze; ubiegania się, przez zainteresowanych rolników, o różne formy wsparcia ze środków pomocowych w programach rolno-środowiskowych, takich jak: produkcja ekologiczna, rolnictwo zrównoważone i inne; opracowywania przez Okręgową Stację zbiorczych raportów dla poszczególnych gmin w układzie wsi i dla powiatu w układzie gmin. Na terenie powiatu Mońki, w analizowanym okresie, badaniami objęto 777 gospodarstw, w których pobrano i przebadano 4729 próbek gleby z powierzchni 10499,28 ha użytków rolnych, w tym 1263 próbki z 2638,00 ha użytków zielonych, co

7 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 7 stanowi 25,1% powierzchni przebadanych użytków rolnych. Średnia powierzchnia reprezentowana przez jedną próbkę wyniosła ponad 2,2 ha. Szczegółowy rozmiar badań na terenie powiatu Mońki i poszczególnych gmin przedstawia załącznik nr 1. Analiza zawartych w nim danych wskazuje na znaczne zróżnicowanie w zakresie ilości przebadanych próbek i gospodarstw w poszczególnych gminach w ramach powiatu. Ilość próbek oraz rozmieszczenie przestrzenne badań pozwalają na uznanie uzyskanych wyników za reprezentatywne dla jednostki, którą reprezentują i tym samym wnioski z nich wynikające można odnosić do całego powiatu i odpowiednio do poszczególnych gmin. W ramach użytków rolnych objętych badaniami, użytki zielone stanowiły jak wyżej wspomniano średnio 25,1% badanej powierzchni, przy czym występuje znaczne zróżnicowanie na terenie poszczególnych gmin: od 13,90% na terenie Gminy Mońki do 21-22% na terenie Gmin: Jasionówka i Knyszyn i do 40,3% na terenie Gminy Krypno. Średnia próbka z użytków zielonych reprezentowała powierzchnię ok. 2,10 ha. Uwzględniając terytorialne rozmieszczenie badanych użytków oraz zróżnicowanie jakości gleby (jej typ, kompleks i kategorię agronomiczną) średnie powierzchnie próbek tak na gruntach ornych jak i na użytkach zielonych należy uznać za optymalne. Analiza powyższych parametrów pozwala na stwierdzenie, że omawiane wyniki można uznać za reprezentatywne, a wynikające z nich wnioski mogą być wykorzystywane zarówno w doradztwie nawozowym jak i w monitorowaniu zmian zachodzących w rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Wykonane w Okręgowej Stacji badania odczynu i składu granulometrycznego oraz wydzielenie gleb organicznych pozwoliły na: opracowanie potrzeb wapnowania badanych gleb użytków rolnych; ocenę stanu odczynu środowiska glebowego i zachodzących w nim procesów (uwstecznianie składników pokarmowych, pogarszanie się właściwości fizyko-chemicznych i biologicznych gleb, wzrost ich podatności na kumulację metali ciężkich i inne). Natomiast oznaczenie zawartości przyswajalnych form składników pokarmowych: fosforu, potasu i magnezu i ich ocena pozwala na opracowanie planów nawożenia, wymaganych od gospodarstw uczestniczących w programach

8 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 8 rolno-środowiskowych. Ponadto bieżąca wiedza o stanie i zmianach w zasobności na poszczególnych polach i na użytkach zielonych umożliwia rolnikom stosowanie opłacalnego ekonomicznie i bezpiecznego dla środowiska nawożenia, tak naturalnego (obornik, gnojówka, gnojowica) jak i organicznego, organicznomineralnego oraz mineralnego. Reasumując, badania agrochemiczne gleb pozwalają na wdrażanie w gospodarstwach wymogów kodeksu dobrej praktyki rolniczej w zakresie nawożenia i tym samym na dążenie do ochrony środowiska glebowego i wodnego na terenie Powiatu Mońki. Wszyscy zainteresowani rolnicy, w gospodarstwach których prowadzono badania gleb otrzymali odpłatną broszurę Nawożenie mineralne na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych patrz załącznik nr 4 do Raportu.... Zawierała ona załączone szkice lub mapy badanych pól, wydruki komputerowe: wyników badań wraz z ich oceną; dawek CaO wyliczonych na podstawie wyników badań zakwaszenia gleb; oraz zalecane dawki nawozów dla poszczególnych upraw. 2. Wyniki badań gleb z terenu Powiatu Mońki i ich ocena 1) Kategorie agronomiczne gleb na terenie powiatu i poszczególnych gmin Skład granulometryczny badanych, na terenie powiatu, gleb pod względem potrzeb rolniczych jest nieco lepszy niż w większości innych rejonów województwa podlaskiego. Ponadto występują istotne różnice pod tym względem pomiędzy poszczególnymi gminami. I tak: Gleby bardzo lekkie o zawartości do 10% części spławianych stanowią 8% przebadanych próbek, w tym na użytkach zielonych 2% badanych próbek. Najniższy odsetek tych gleb stwierdzono w Gminach: Jaświły i Jasionówka, odpowiednio 1 i 4%, a najwyższy w Gminie Trzcianne 17% i nieco mniej 15% na terenie gmin Goniądz i Mońki. Są to głównie piaski luźne i piaski słabo gliniaste. Zalicza się je do najsłabszych kompleksów rolniczej przydatności: (6) żytni słaby i (7) żytni najsłabszy. Gleby te są z natury kwaśne i ubogie w składniki pokarmowe oraz wykazujące stałe niedobory wilgoci. O ich plonowaniu poza

9 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 9 sposobem gospodarowania decyduje ilość i rozkład opadów, zwłaszcza w okresie wegetacji. Gleby lekkie głównie piaski gliniaste (o zawartości części spławianych 11-20%) stanowią na terenie powiatu 74% przebadanych próbek. Ich udział waha się od 64% w Mieście i Gminie Knyszyn do 77% w Gminie Jaświły. Są to gleby dość przepuszczalne, okresowo za suche. O ich wartości rolniczej w znacznym stopniu decyduje rodzaj podglebia. Przy podłożu gliniastym, zdolnym do magazynowania wody i zatrzymywania składników pokarmowych oraz przy racjonalnym gospodarowaniu (właściwe zmianowanie, zrównoważone nawożenie, w tym i nawozami naturalnymi oraz okresowe wapnowanie) gleby te osiągają wyższy poziom kultury i zdolność do w miarę stabilnego plonowania. Gleby średnie o zawartości części spławialnych 21-35% stanowią średnio 12% przebadanej w powiecie powierzchni użytków rolnych i wynoszą od 2% w Gminie Trzcianne do 18% w Gminie Jasionówka. Charakteryzują się one dobrymi cechami użytkowymi (wilgotność, odczyn, pojemność kompleksu sorpcyjnego). Są to gleby zaliczane w większości do kompleksu pszennego dobrego i przy właściwym na nich gospodarowaniu (okresowe wapnowanie i odpowiednie nawożenie) są wierne w plonowaniu wydając wysokie plony roślin uprawnych. Gleby organiczne stanowią 6% przebadanych użytków rolnych i występują one głównie na użytkach zielonych mieszcząc się w przedziale od 4% w badanych użytkach rolnych na terenie Miasta i Gminy Mońki do 13% użytków rolnych na terenie Miasta i Gminy Knyszyn. Gleby ciężkie w badaniach praktycznie nie występowały, gdyż wystąpiły sporadyczne przypadki takich gleb na terenie Gminy Krypno, stanowiąc 1% badanych użytków rolnych na terenie tej gminy. Szczegółowe zestawienie kategorii agronomicznych gleb na badanych użytkach rolnych, w tym również na badanych użytkach zielonych przedstawia załącznik nr 1. Oceny dalszych wyników badań agrochemicznych dokonano w oparciu o obowiązujące liczby graniczne załącznik nr 3.

10 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 10 2) Odczyn i potrzeby wapnowania badanych gleb Uzyskane wyniki (patrz załącznik nr 1 i mapki nr 1 i 2) wskazują, że 65% badanych na terenie powiatu użytków rolnych, w tym 43% badanych użytków zielonych charakteryzuje się odczynem bardzo kwaśnym i kwaśnym, 22% gleb użytków rolnych, w tym 33% użytków zielonych ma odczyn lekko kwaśny, a zaledwie 13% użytków rolnych, w tym 24% użytków zielonych posiada odczyn obojętny i zasadowy. Na terenie poszczególnych gmin stwierdzono zróżnicowany udział gleb bardzo kwaśnych i kwaśnych na użytkach rolnych, który waha się od 55% na terenie Gminy Krypno do 70% w Mieście i Gminie Mońki oraz w Gminie Jaświły. Porównując obecny stan zakwaszenia z wynikami badań poprzednich (głównie sprzed 4, a w sporadycznych przypadkach niektórych wsi do 5-6 lat) należy stwierdzić, że nastąpiła poprawa w tym zakresie na badanych użytkach rolnych średnio na terenie powiatu. Udział gleb kwaśnych i bardzo kwaśnych zmniejszył się w powiecie o 5%, w tym pozytywne zmiany nastąpiły w grupie gleb bardzo kwaśnych, które odnotowano na terenie wszystkich gmin. Jednak na terenie większości wsi i gospodarstw w poszczególnych gminach wapnowanie gleb wymagających poprawy odczynu jest nadal jednym z najważniejszych czynników decydujących o wielkości plonów, o ich jakości oraz o efektywności działania pozostałych środków i czynników produkcji szczegóły patrz Raporty dla poszczególnych gmin. Poprawia ono także właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleb oraz zapobiega ich degradacji chemicznej i biologicznej. Wielkość dawek wapna zależy od kategorii agronomicznej gleby na badanym użytku rolnym, rodzaju użytku oraz od potrzeb wapnowania określonych przez Okręgową Stację Chemiczno-Rolniczą. Uwzględniając kategorie agronomiczne badanych gleb i wymagania w stosunku do odczynu typowych roślin uprawianych na tych glebach, ustalono że 64% przebadanych w Powiecie Mońki użytków rolnych, w tym 38% użytków zielonych, wymaga stałego, systematycznego co ok. 4 lata wapnowania (wapnowanie konieczne, potrzebne i wskazane). Należy przy tym odnotować, że w stosunku do badań poprzednich odsetek gleb wymagających wapnowania nieznacznie uległ zmniejszeniu o 2% (z 66% w badaniach poprzednich do 64% w badaniach obecnych), a na użytkach zielonych również uległ poprawie o 1%. Jednak nadal bez wykonania tego zabiegu niemożliwe będzie uzyskanie zadawalających efektów

11 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 11 produkcyjnych w wielu gospodarstwach i wsiach na terenie badanych gmin. Bez poprawy odczynu nie będzie też możliwe przeciwdziałanie degradacji chemicznej i biologicznej gleb. Największy udział użytków rolnych wymagających poprawy odczynu występuje na terenie: Gminy Jaświły 71% i Gminy Jasionówka 69%, a najniższy na terenie Gminy Krypno 52% oraz Miasta i Gminy Knyszyn 53%. Zalecane, przyrodniczo uzasadnione i opłacalne ekonomicznie dawki wapna, opracowane przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, przedstawiają poniższe tabele. Tabela 1. Dawki nawozów wapniowych w tonach CaO na 1 ha gruntów ornych Kategoria agronomiczna Podział potrzeb wapnowania Konieczne Potrzebne Wskazane Ograniczone Bardzo gleb lekkie 3,0 2,0 1,0 - Lekkie 3,5 2,5 1,5 - Wskazane Średnie 4,5 3,0 1,7 1,0 Ciężkie 6,0 3,0 2,0 1,0 Tabela 2. Zalecane dawki CaO w t/ha na trwałe użytki zielone na glebach mineralnych ph w KCI do 4,5 4,6-5,0 5,1-5,5 5,6-6,0 Potrzeby wapnowania Konieczne Potrzebne Wskazane Ograniczone 2,0 1,5 1,0 0,5 Tabela 3. Zalecane dawki CaO w t/ha na trwałe użytki zielone na glebach organicznych o odczynie kwaśnym ph w KCI Do 4,0 4,1-4,5 4,6-5,0 od 5,1 Potrzeby wapnowania Konieczne Potrzebne Wskazane Zbędne 3,0 3,0 2,5 -

12 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 12 Wapnowanie gleb kwaśnych nabiera dodatkowo szczególnego znaczenia w terenach wokół miast i miejscowości gminnych, większych miejscowości, zakładów przemysłowych, dróg o dużym natężeniu ruchu i w pobliżu innych ewentualnych źródeł emisji zanieczyszczeń, takich jak wysypiska i inne. Są to tereny narażone, często od wielu lat, na zwiększoną emisję związków siarki, metali ciężkich i innych związków chemicznie czynnych. Dotyczy to wód glebowych i gleb, zwłaszcza bardzo lekkich i lekkich, z natury kwaśnych i ubogich w próchnicę, na których metale ciężkie tylko w niewielkim stopniu są unieruchamiane (wiązane trwale przez glebę). Mogą one wtedy w zwiększonych ilościach być pobierane przez uprawiane w tych warunkach rośliny. Natomiast zwiększona emisja związków siarki przez te źródła skażeń oraz tzw. transport daleki zanieczyszczeń, dodatkowo zakwasza i zanieczyszcza, i tak już przeważnie dość kwaśne, gleby. Procesy te mają szczególnie duże znaczenie przy uprawach, których plony są konsumowane bezpośrednio przez ludzi, w tym zwłaszcza w produkcji warzyw liściastych oraz upraw korzeniowych. Charakteryzują się one zdolnością kumulacji zwiększonych ilości metali ciężkich z kwaśnej gleby. Ponadto warzywa liściaste, w tym zwłaszcza uprawiane bez osłon, dodatkowo narażone są w tych warunkach na ewentualnie aktualnie występujący zwiększony opad metali ciężkich i związków siarki z powietrza. Pożądane jest prowadzenie, poszerzonych o siarkę i metale ciężkie, badań monitoringowych gleb wokół przewidywanych lub wstępnie rozpoznanych, potencjalnych źródeł emisji tych zanieczyszczeń na terenie powiatu oraz monitorowanie składu chemicznego wód (glebowych z głębokości do 90 cm, z rowów i innych cieków oraz z urządzeń drenarskich). 3) Zasobność gleb w fosfor, potas i magnez Stan zasobności gleb na terenie powiatu i poszczególnych gmin w badane składniki pokarmowe przedstawiono w załączniku nr 2 oraz na mapach 3, 4 i 5 Raportu. Zasobność gleb w fosfor Dobre zaopatrzenie roślin w fosfor powoduje lepsze ich ukorzenianie,

13 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 13 zwiększa odporność na niedobory wody, zmniejsza porażenie przez choroby oraz poprawia ich zimotrwałość. Fosfor decyduje o prawidłowym i równomiernym rozwoju oraz dojrzewaniu nasion, zapewnia dobre wypełnienie ziarna. Zwiększa zawartość białka, cukrów, tłuszczy i witamin w roślinach. Rośliny reagując na niedobór fosforu ograniczają pobieranie innych składników pokarmowych. Fosfor pobierany jest z gleby przez cały okres wegetacji, choć szczególnie ważna jest jego dostępność dla roślin, zwłaszcza dla zbóż i upraw pod osłonami, na początku wegetacji kiedy to warunki do jego pobierania (niskie temperatury gleby i słabe nasłonecznienie) nie są najlepsze. Na glebach kwaśnych ulega on w dużej mierze uwstecznianiu (przechodzi w formy niedostępne dla roślin, które w znacznej mierze można uruchomić po ich zwapnowaniu). Badane gleby w wielu gospodarstwach, wsiach i gminach charakteryzują się niską i bardzo niską zasobnością w ten, tak bardzo ważny dla roślin, składnik pokarmowy: zasobność bardzo niska występuje średnio na 10% badanych w powiecie gleb użytków rolnych, w tym na 20% użytków zielonych; zasobność niska występuje na 31% użytków rolnych, w tym na 33% badanych użytków zielonych. Intensywnego, wyższego od potrzeb pokarmowych roślin, nawożenia fosforem wymaga więc średnio 41% badanych na terenie powiatu użytków rolnych, w tym 53% użytków zielonych. W poszczególnych gminach wskaźnik ten kształtuje się w zakresie od 16% średnio w Mieście i Gminie Knyszyn do 55% średnio na terenie Gminy Jaświły i niewiele mniej 52% na terenie Miasta i Gminy Goniądz w odniesieniu do użytków rolnych, w tym od 27% na użytkach zielonych w Mieście i Gminie Knyszyn do 65% na użytkach zielonych w Mieście i Gminie Goniądz oraz 64% w Gminie Jaświły. W stosunku do badań poprzednich średnio w powiecie o 2% zwiększył się udział gleb o zasobności bardzo niskiej i niskiej w fosfor na badanych użytkach rolnych i o 4% na badanych użytkach zielonych. Niestety znaczna część gleb w gminach, a tym samym we wsiach i gospodarstwach jest kwaśnych i wymaga poprawy odczynu. Kwaśny odczyn gleby, w sytuacji znacznego areału gleb ubogich w fosfor, radykalnie ogranicza efektywność nawożenia, gdyż istotna część stosowanego fosforu ulega uwstecznianiu i staje się niedostępna dla roślin. Podobnie, pobieranie innych składników pokarmowych azotu, magnezu i potasu oraz większości mikroelementów również ulega ograniczeniu. Zasobność średnia w fosfor występuje na 27% badanych w powiecie

14 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 14 użytków rolnych, w tym na 17% badanych użytków zielonych. Natomiast na 32% badanych użytków rolnych, w tym na 30% użytków zielonych występuje zasobność wysoka i bardzo wysoka. Na glebach tych wskazane jest stosowanie ograniczonego (poniżej potrzeb pokarmowych roślin) nawożenia tym składnikiem. W przypadku ograniczonych środków przeznaczonych na nawozy w gospodarstwach można, na tych polach bez uszczerbku w plonach, ograniczyć a nawet zaniechać na pewien okres czasu, zależny od poziomu zawartości, nawożenia fosforem. Natomiast jeżeli gleby te są w gospodarstwie kwaśne koniecznie dokonać ich wapnowania. Zasobność gleb w potas Potas należy do składników pokarmowych pobieranych przez rośliny w dużych ilościach. Jednocześnie jest on pierwiastkiem bardzo ruchliwym, zwłaszcza na glebach bardzo lekkich i lekkich oraz ubogich w próchnicę. Z tych powodów bardzo ważne jest zbilansowanie nawożenia tym składnikiem. Zbyt wysokie dawki potasu powodują nadmierne jego gromadzenie się w częściach zielonych i korzeniach roślin, pogarszając ich wartość paszową i technologiczną. Ponadto występują straty spowodowane wymywaniem potasu, szczególnie na glebach lżejszych i ubogich w próchnicę. Z kolei niedobór tego składnika powoduje zahamowanie wzrostu i rozwoju roślin, które wyglądają jak zwiędłe. Potas jest bowiem regulatorem gospodarki wodnej roślin, zwiększa ich odporność na suszę, ogranicza wyleganie roślin, porażenie przez choroby oraz zwiększa ich mrozoodporność. Rośliny dobrze zaopatrzone w potas zawierają więcej białka, cukru, skrobi oraz tłuszczy. Bardzo niską zasobnością w potas charakteryzuje się w powiecie 24% badanych użytków rolnych i aż 68% badanych użytków zielonych. Niską zasobność stwierdzono na 35% badanych użytków rolnych i na 20% badanych użytków zielonych. Intensywnego nawożenia potasem (zasobność bardzo niska i niska) wymaga więc 59% badanych na terenie powiatu użytków rolnych i aż 88% badanych użytków zielonych. Udział gleb wymagających intensywnego nawożenia potasem jest najniższy na terenie Miasta i Gminy Mońki 41%, a najwyższy na terenie Gminy Jasionówka 70% i na terenie Gminy Jaświły 65%. Przy tym należy stwierdzić, że udział gleb o zasobności bardzo niskiej i niskiej w stosunku do badań poprzednich średnio w powiecie wzrósł o 2% (z 57%

15 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 15 poprzednio do 59% obecnie). Zasobność średnią stwierdzono na 25% użytków rolnych. Natomiast na 16% użytków rolnych występuje zasobność wysoka i bardzo wysoka. Za niepokojące zjawisko, wpływające na ilość i jakość pasz objętościowych produkowanych w wielu wsiach i gospodarstwach należy uznać znacznie niższy niż przeciętnie poziom potasu na badanych użytkach zielonych. Średnio w powiecie, jak podano wyżej, 88% badanych użytków zielonych charakteryzuje się bardzo niską i niską zasobnością w ten, tak bardzo ważny w paszy, składnik pokarmowy. Ten stan zasobności użytków zielonych w potas może wpływać negatywnie na ilość i jakość pasz objętościowych, a tym samym na zdrowotność zwierząt oraz na intensywność i efekty w produkcji zwierzęcej. Zjawisko to najczęściej występuje w glebach gmin: Jasionówka oraz Jaświły i Knyszyn odpowiednio 91 i 89% przebadanych użytków zielonych charakteryzuje się bardzo niską i niską zasobnością w potas. Zasobność gleb w magnez Magnez jest pierwiastkiem niezbędnym do życia wszystkich roślin. Stanowi w nich ważny (niemożliwy do zastąpienia innymi pierwiastkami) składnik chlorofilu, decydujący o przebiegu fotosyntezy. Aktywizuje on enzymy związane z pobieraniem i przemieszczaniem fosforu w roślinie. Wpływa na wzrost zawartości skrobi w ziarnie zbóż i w bulwach ziemniaków oraz cukru w burakach. Niedobór magnezu w glebie powoduje zahamowanie wiązania azotu przez bakterie brodawkowe (Rhizobium) współżyjące z roślinami motylkowymi. Prowadzone przez Okręgową Stację wieloletnie badania wskazują, że zawartość dostępnego dla roślin magnezu dość często jest skorelowana z zakwaszeniem i zwięzłością gleby. Niedobory przyswajalnych form tego składnika z reguły wykazują silnie zakwaszone gleby bardzo lekkie. Oceniając stan zasobności w magnez przebadanych w powiecie użytków rolnych należy stwierdzić, że jest on znacznie lepszy niż w potas i w fosfor. Gleby ubogie w ten składnik o zasobności bardzo niskiej i niskiej średnio w powiecie stanowią 23% przebadanych próbek na użytkach rolnych, w tym 16% na badanych użytkach zielonych. W poszczególnych gminach wskaźniki te wynoszą: od 11% w odniesieniu do użytków rolnych w Gminie Krypno do 30% w Gminie Jasionówka i 31% w Gminie Jaświły. Natomiast na użytkach zielonych: od 9% w Mieście i Gminie Mońki do 21%

16 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 16 w Gminie Jaświły. W porównaniu do badań poprzednich na terenie wszystkich gmin odnotowano spadek udziału gleb o zasobności bardzo niskiej i niskiej. Średni spadek udziału gleb ubogich w magnez w powiecie wyniósł 5%. Średnią zasobność stwierdzono w 34% przebadanych użytków rolnych, w tym w 28% użytków zielonych. W tej grupie zasobności szczególnie gleby lżejsze są potencjalnie zagrożone występowaniem niedoborów magnezu dla roślin. Dotyczy to zwłaszcza tych gospodarstw, w których nawożenie naturalne jest niskie, a stosowane nawozy mineralne nie zawierają lub zawierają niewielkie, znacznie niższe od pobrania przez rośliny ilości magnezu. Gleby o zasobności wysokiej i bardzo wysokiej stanowią średnio w powiecie 43% badanych użytków rolnych, w tym 56% badanych użytków zielonych. Analiza stanu udziału gleb, na których w najbliższych latach nie przewiduje się niedoborów magnezu (gleby o zasobności bardzo wysokiej i wysokiej) wskazuje na znaczne zróżnicowanie stanu zasobności gleb zarówno na badanych użytkach rolnych jak i na badanych użytkach zielonych, i tak: Stan zasobności bardzo wysokiej i wysokiej w magnez na badanych użytkach rolnych kształtuje się od 30% na terenie Gminy Jasionówka do 59% w Gminie Krypno; Natomiast na użytkach zielonych od około 40% w Gminie Jasionówka i 41% w Mieście i Gminie Knyszyn do 73% w Mieście i Gminie Mońki.

17 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 17 IV. Zalecane dawki nawozów 1. Dawki nawozów fosforowych i potasowych Zalecane, zgodnie z kodeksem dobrej praktyki rolniczej i z wyżej wymienionymi zaleceniami, dawki nawozów powinny być zbilansowane z potrzebami uprawianych roślin (gatunek, kierunek użytkowania, zakładany plon) oraz uwzględniające zasobność gleby w dany składnik pokarmowy. Dawki podane w tabeli 2 Nawożenia zostały obliczone dla warunków średniej zawartości przyswajalnych form fosforu, potasu i magnezu. Założono przy tym, że produkty uboczne (słoma zbóż, rzepaku i roślin strączkowych, liście buraczane i inne produkty uboczne) są pozostawione na polu, czyli składniki w nich zawarte wracają do gleby. Dostosowując dawki nawozów do zasobności innej niż średnia na danym polu należy: 1/ W warunkach bardzo wysokiej zawartości składników, zalecane w tabeli 2 dawki nawozów można zmniejszyć o kg P2O5 lub K2O; 2/ Na glebach o wysokiej zawartości składników dawki nawozów można zmniejszyć o ok. 20 kg P2O5 lub K2O; 3/ Przy niskiej zawartości składników dawki nawozów fosforowych i potasowych należy zwiększyć o 30 kg P2O5 lub K2O; 4/ Przy bardzo niskiej zawartości fosforu i potasu uzyskanie wysokich plonów jest mało prawdopodobne. W takim przypadku dawki nawozów można zwiększyć o kg P2O5 lub K2O. Nie gwarantuje to wysokiego plonowania roślin, lecz jest działaniem poprawiającym zasobność gleby warunkując wyższe plonowanie w latach przyszłych. W gospodarstwach i na polach, na których produkty uboczne wywozi się z pól, dawki nawozów fosforowych należy zwiększyć o ok. 20%, a dawki nawozów potasowych zwiększyć o 60-80% w stosunku do dawek zawartych w tabeli 2 Nawożenia. Nawożenia fosforem nie należy stosować, jeśli jego zawartość w glebie przekracza 40 mg P2O5/100g gleby lub 80 mg P2O5/100g w glebach węglanowych. Zasada ta dotyczy wszystkich rodzajów nawozów: mineralnych i naturalnych (zwłaszcza gnojowicy) oraz innych substancji i środków o dużej zawartości fosforu, np. osadów ściekowych.

18 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 18 Nawożenia potasem można zaniechać, jeśli zawartość tego składnika jest większa niż: 35 mg K2O/100g w glebach bardzo lekkich; 40 mg K2O/100g w glebach lekkich; 50 mg K2O/100g w glebach średnich; 60 mg K2O/100g w glebach ciężkich; Zasady te uwzględniają opracowane przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach wraz z Instytutem Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach oraz Krajową Stację Chemiczno-Rolniczą w Warszawie Nawożenie patrz zał. nr Dawki nawozów magnezowych Problem nawożenia magnezem wiąże się najczęściej z wapnowaniem gleb. Wynika to z faktu, że gleby zakwaszone są często ubogie w magnez przyswajalny (dostępny dla roślin). W praktyce łatwo dostępnym, relatywnie tanim i poprawiającym zasobność na szereg lat, nawozem zawierającym magnez jest wapno magnezowe będące w handlu w szerokim asortymencie. Na glebach wymagających wapnowania i o bardzo niskiej zasobności w magnez połowę wyliczonej dawki nawozu wapniowego stosuje się w formie wapna magnezowego (pozostałą część w formie wapna bez magnezu). Przy niskiej zasobności gleby w magnez jedną trzecią dawki nawozów wapniowych stosuje się w formie wapna magnezowego. Na glebach o uregulowanym odczynie nawożenie magnezem stosuje się w formie nawozów bez wapniowych. 1. Dawki niezbędne przy zasobności średniej w magnez podano w tabeli 2 Nawożenia ; 2. W warunkach wysokiej i bardzo wysokiej zawartości magnezu dawki nawozów można zmniejszyć odpowiednio o 10 i 20 kg MgO; 3. Na glebach o niskiej i bardzo niskiej zawartości składnika dawki nawozów należy zwiększyć odpowiednio o 15 i 30 kg MgO w stosunku do dawek podanych w tabeli nr 2.

19 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 19 V. Wnioski Prezentowane wyniki badań wskazują, że mimo poprawy podstawowym zabiegiem agrochemicznym w wielu gminach, wsiach i gospodarstwach Powiatu Mońki powinno być nadal wapnowanie gleb. Odkwaszania wymaga bowiem średnio 64% zbadanych użytków rolnych, w tym 38% użytków zielonych. Na co najmniej 23% powierzchni użytków rolnych, w tym na 16% użytków zielonych celowe będzie połączenie zabiegu wapnowania z uzupełnieniem niedoborów magnezu poprzez stosowanie wapna magnezowego. Systematyczne przeprowadzanie tych zabiegów wpływać będzie na: poprawę właściwości fizykochemicznych i biologicznych gleb; wzrost efektywności działania nawozów mineralnych i naturalnych (obornik, gnojówka i gnojowica), a tym samym na poprawę opłacalności produkcji rolnej; wzrost ilości i jakości plonów roślin uprawianych przez rolników oraz na wierniejsze ich plonowanie; ograniczanie deficytu wody lepsze zaopatrzenie roślin w potas zabezpieczać będzie większą stabilność plonowania w lata suche; poprawę odczynu i zasobności gleb w magnez oraz pośrednio w pozostałe składniki pokarmowe. Umożliwi to rozszerzenie uprawy roślin bardziej wymagających, w tym zwłaszcza paszowych dla produkcji bydlęcej i jednocześnie bardziej wydajnych i ekonomicznie bardziej opłacalnych, które z reguły są bardziej wrażliwe na zakwaszenie i niedobór magnezu w glebie; Nawożenie potasem i fosforem oraz magnezem (przy co najmniej średniej zasobności gleby w ten pierwiastek) powinno być dostosowane do zawartości tych składników w glebie i potrzeb pokarmowych roślin zgodnie z tabela nr 2 zaleceń przekazanych zainteresowanym rolnikom i dołączonych do tego Raportu zał. nr 4. Badania wykazały bowiem znaczne zróżnicowanie zasobności w przyswajalne formy tych pierwiastków pomiędzy gminami, wsiami i gospodarstwami oraz często również między polami tego samego gospodarstwa. Zwrócenia większej uwagi wymaga nawożenie użytków zielonych. Występujący często niewłaściwy ich odczyn oraz bardzo niski i niski poziom potasu na 88% i w nieco mniejszym zakresie również fosforu (53%) zdecydowanie

20 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 20 negatywnie wpływają na wysokość plonów i jakość pasz objętościowych produkowanych na użytkach zielonych w wielu wsiach i gospodarstwach. Stan ten pośrednio wpływa również na zdrowotność i produkcyjność zwierząt, a tym samym na efekty ekonomiczne osiągane w produkcji zwierzęcej. Odnotowana na ogół korzystna dynamika zmian w zakwaszeniu i zasobności gleb na terenie poszczególnych gmin pomiędzy badaniami obecnymi i poprzednimi wskazuje na potrzebę, a wręcz na konieczność dalszego korzystania w praktyce rolniczej z systematycznych badań gleb i produkowanych w gospodarstwach pasz, zwłaszcza objętościowych. Wdrażanie wyników badań agrochemicznych do praktyki rolniczej wpływa na racjonalizację nawożenia, poprawia stan odżywienia zwierząt oraz wpływa pozytywnie na ochronę rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Z badań wynika również, że ze względu na znaczny udział gleb kwaśnych i ubogich w składniki pokarmowe może potencjalne występować zagrożenie skażeniem metalami ciężkimi. Celowe jest rozważenie możliwości prowadzenia systematycznego (lub przynajmniej okresowego) monitoringu skażeń na zagrożonych w powiecie terenach. Potencjalne możliwości organizacyjno-techniczne oraz zakres usług świadczonych przez Okręgową Stację Chemiczno-Rolniczą w Białymstoku (wyszczególniony w punkcie VI Raportu... ) pozwalają na zabezpieczenie potrzeb badawczych, tak w zakresie monitoringu jak i na systematyczne (co około 4 lata) badania gleb oraz w miarę potrzeb rolników, również pasz, praktycznie na terenie wszystkich gmin, wsi i gospodarstw rolnych na terenie Powiatu Mońki.

21 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 21 VI. Zakres usług świadczonych przez Okręgową Stację Chemiczno- Rolniczą w Białymstoku Laboratorium Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku posiada certyfikat akredytacji laboratorium badawczego nr AB 823 nadany przez Polskie Centrum Akredytacji. Gwarancją jakości wykonywanych badań laboratoryjnych jest: 1. wykwalifikowany personel laboratorium i specjalistów terenowych; 2. wysokiej klasy aparatura pomiarowo-badawcza; 3. kontrola jakości badań laboratoryjnych realizowana w oparciu o: system kontroli wewnętrznej; międzylaboratoryjne badania porównawcze prowadzone w ramach 17 okręgowych stacji chemiczno-rolniczych i laboratoriów innych jednostek badawczych; 1. Badanie gleb rolniczych, ziem, wód, pożywek i podłoży ogrodniczych: 1/ zasobność w podstawowe składniki pokarmowe dla potrzeb doradztwa nawozowego, takie jak: fosfor, potas i magnez oraz na życzenie zleceniodawcy również w siarkę siarczanową oraz w azot mineralny (poziomy 0-30 i cm, a przy ocenie skutków środowiskowych nawożenia azotem, również z poziomu cm); 2/ odczyn (ph), ocena potrzeb wapnowania oraz opracowanie potrzeb wapnowania badanych gleb; 3/ zasobność w fosfor, potas i w magnez oraz odczyn badanych gleb dla potrzeb opracowywania planów nawożenia w programach rolno-środowiskowych, zwłaszcza w rolnictwie zrównoważonym i w rolnictwie ekologicznym; 4/ mikroelementy w glebie, takie jak: bor, miedź, mangan, cynk i żelazo; 5/ gleby, ziemie, podłoża ogrodnicze, wody i pożywki dla potrzeb ogrodnictwa, szkółkarstwa i sadownictwa. Zakres badań w glebach i w podłożach ogrodniczych: azot azotanowy (N-NO3), azot amonowy (N-NH4) na

22 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 22 życzenie zleceniodawcy, fosfor (P), potas (K), magnez (Mg), wapń (Ca), chlor (Cl), ph w H2O, zasolenie, krzywa neutralizacji, EC w pożywkach, sód, siarka siarczanowa oraz mikroelementy: bor, miedź, mangan, cynk i żelazo; 6/ badanie zawartości metali ciężkich w glebach i podłożach dla potrzeb produkcji ogrodniczej, dla celów ekologicznych oraz przed stosowaniem i po zastosowaniu osadów ściekowych; 7/ badania dla potrzeb leśnictwa; 8/ badanie innych właściwości fizycznych i chemicznych gleb i podłoży, takich jak: substancja organiczna, próchnica i skład granulometryczny laserowym miernikiem cząstek. 2. Badanie materiału roślinnego: 1/ jakość i wartość pokarmowa pasz gospodarskich: skład chemiczny na makro i mikroelementy, białko, włókno surowe, tłuszcz surowy, popiół surowy, sucha masa oraz analizy laboratoryjne i ocena przydatności kiszonek i sianokiszonek do skarmiania na podstawie oceny zawartości lotnych kwasów tłuszczowych i ich kwasowości; 2/ skład chemiczny innych płodów rolnych; 3/ części wskaźnikowych roślin (warzyw i liście upraw sadowniczych) dla potrzeb doradztwa nawozowego oraz dla ustalenia przyczyn niewłaściwego wzrostu roślin; 4/ zawartości azotanów i azotynów w owocach, warzywach i w ich mrożonkach oraz w innych płodach rolnych; 5/ pobieranie próbek do badań azotanów i azotynów w naszej Stacji oraz próbek do badań pozostałości pestycydów w innych laboratoriach w celu wystawienia certyfikatów niezbędnych przy eksporcie owoców i warzyw do Federacji Rosyjskiej; 6/ zawartości metali ciężkich w owocach, warzywach i w innych płodach rolnych; 7/ badanie azotanów i azotynów oraz metali ciężkich (kadm i ołów) wraz z wydaniem zaświadczeń w produkcji integrowanej.

23 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki Badanie nawozów 1/ badanie składu chemicznego: makroelementy i mikroelementy (oraz ph w nawozach płynnych) nawozów naturalnych (obornik, gnojówka i gnojowica); 2/ badanie składu chemicznego nawozów organicznych i organicznomineralnych oraz środków do użyźniania gleby, 3/ badanie kompostów z odpadów miejskich; 4/ badanie osadów ściekowych przed ich zastosowaniem w rolnictwie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010r. (Dz. U. Nr 137/2010 poz. 924); 5/ badanie składu chemicznego i normowanych parametrów fizycznych w nawozach mineralnych i wapniowych. Ponadto Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Białymstoku prowadzi lub wykonuje: 1/ szkolenia, działalność informacyjną (artykuły do prasy, uczestnictwo w audycjach radiowych, ulotki itp.) z zakresu nawożenia i wapnowania oraz doradztwo nawozowe dla rolników, ogrodników, sadowników i dla działkowców; 2/ badania monitoringowe zawartości azotu mineralnego i fosforu w glebach oraz składu chemicznego wód do głębokości 90 cm pod powierzchnią gleby; 3/ badania na rzecz środowiska: monitoring gleb i wód glebowych oraz monitoring rolniczej przestrzeni produkcyjnej, w tym między innymi na zlecenia starostw powiatowych; 4/ opracowuje ekspertyzy i wydaje opinie dotyczące zasobności gleb, składu chemicznego roślin, nawozów oraz prawidłowego przechowywania i stosowania nawozów; 5/ prowadzi badania gleb, podłoży i produktów rolnych na rzecz produkcji integrowanej.

24 Raport. Wyniki badań odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez Powiatu Mońki 24 Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Białymstoku realizuje również: 1/ uczestniczy w realizacji programów, poprzez zabezpieczenie potrzeb agrochemicznych badań laboratoryjnych dla rolników, w obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia wód azotanami pochodzenia rolniczego; 2/ opiniuje (oraz na zlecenie zainteresowanych podmiotów opracowuje) plany nawożenia dla ferm zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu. Opracował: Zespół specjalistów Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku pod kierownictwem Jana Grabowskiego kierownika działu Zatwierdził;

25 Załącznik nr 1: Rozmiar i lokalizacja badań, odczyn i potrzeby wapnowania (w % zbadanych prób), oraz skład granulometryczny badanych gleb. Badaniami objęto Odczyn (ph) Potrzeby wapnowania Kategoria agronomiczna Gmina Rodzaj użytku Ha gosp. Próbek bardzo kwaśny kwaśny lekko kwaśny obojętny zasadowy konieczne potrzebne wskazane ograniczone zbędne bardzo lekka lekka średnia ciężka organiczna Goniądz Jasionówka Jaświły Knyszyn Krypno Mońki Trzcianne RAZEM POWIAT UR 1290, w tym UZ 350, UR 1564, w tym UZ 359, UR 3332, w tym UZ 938, UR 1439, w tym UZ 313, UR 892, w tym UZ 359, UR 1397, w tym UZ 194, UR 582, w tym UZ 122, UR 10499,28 w tym UZ , /1 0 / /1 - średnio dla powiatu przyjęto jako zero.

26 Załącznik nr 2: Zasobność gleb w fosfor, potas i magnez (w % zbadanych prób). Zasobność w fosfor (P 2O 5) potas (K 2O) magnez (Mg) Gmina Rodzaj użytku bardzo niska niska średnia wysoka bardzo wysoka bardzo niska niska średnia wysoka bardzo wysoka bardzo niska niska średnia wysoka bardzo wysoka UR Goniądz w tym UZ Jasionówka Jaświły Knyszyn Krypno Mońki Trzcianne RAZEM POWIAT UR w tym UZ UR w tym UZ UR w tym UZ UR w tym UZ UR w tym UZ UR w tym UZ UR w tym UZ

27

28

29

30

31

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 899 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 12 próbkach gleby,

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 899 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 12 próbkach gleby, Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Krzyżanowice z powierzchni 1577ha. odebrano z terenu

Bardziej szczegółowo

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 700 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 10 próbkach gleby,

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 700 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 10 próbkach gleby, Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Krzanowice z powierzchni 1670,94 ha. Odebrano z terenu

Bardziej szczegółowo

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 956 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 14 próbkach gleby,

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 956 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 14 próbkach gleby, Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Pietrowice Wielkie z powierzchni 2018 ha. Odebrano z

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOT ZLECENIA. Odebrano z terenu powiatu Raciborskiego próbki gleby i wykonano w Gminie Kornowac:

PRZEDMIOT ZLECENIA. Odebrano z terenu powiatu Raciborskiego próbki gleby i wykonano w Gminie Kornowac: PRZEDMIOT ZLECENIA Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Kornowac o powierzchni 598,25ha.

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOT ZLECENIA :

PRZEDMIOT ZLECENIA : PRZEDMIOT ZLECENIA : Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Racibórz o powierzchni

Bardziej szczegółowo

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /810,64 0/0 107/15 332/47 268/38 0/0 16/29 0/0 3/19 0/0 13/81 0/0. szt./ %

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /810,64 0/0 107/15 332/47 268/38 0/0 16/29 0/0 3/19 0/0 13/81 0/0. szt./ % OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań makro- i mikroelementów przedstawiono w tabelach zasobności gleby ( Zestawienie zasobności gleby na terenie gminy Kuźnia Raciborska i w Zestawieniu

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA. gleba lekka szt./ % 455/2200 0/0 119/26 53/12 280/61 3/1

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA. gleba lekka szt./ % 455/2200 0/0 119/26 53/12 280/61 3/1 OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań odczynu gleby i zawartości makroelementów w próbkach gleby przedstawiono w tabelach zasobności gleby ( Zestawienie zasobności gleby na obszarze

Bardziej szczegółowo

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /2185,0 0/0 0/0 0/0 1063/100 0/0 824/923,6 0/0 0/0 3/0 821/100 0/0. szt./ %

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /2185,0 0/0 0/0 0/0 1063/100 0/0 824/923,6 0/0 0/0 3/0 821/100 0/0. szt./ % STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE PIETROWICE WIELKIE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych

Bardziej szczegółowo

Komunikat z dnia 2 sierpnia 2010 r.

Komunikat z dnia 2 sierpnia 2010 r. Komunikat z dnia 2 sierpnia 2010 r. Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku dotyczący badań agrochemicznych w drugim półroczu 2010 roku I. Opracowywanie i opiniowanie planów nawożenia dla dużych

Bardziej szczegółowo

Zawartość składników pokarmowych w roślinach

Zawartość składników pokarmowych w roślinach Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE RUDNIK. Zasobność gleby

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE RUDNIK. Zasobność gleby STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE RUDNIK Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań

Bardziej szczegółowo

STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA

STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań

Bardziej szczegółowo

STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ

STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE PIETROWICE WIELKIE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZYŻANOWICE

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZYŻANOWICE STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE KRZYŻANOWICE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań odczynu gleby i zawartości makroelementów w próbkach gleby przedstawiono w tabelach zasobności gleby: Zestawienie zasobności gleby na obszarze

Bardziej szczegółowo

wapnowania regeneracyjnego gleb w Polsce

wapnowania regeneracyjnego gleb w Polsce Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia Ocena zapotrzebowania na środki wapnujące oraz kosztów wapnowania regeneracyjnego gleb

Bardziej szczegółowo

O/100 g gleby na rok, czyli około 60 kg K 2

O/100 g gleby na rok, czyli około 60 kg K 2 POTAS niezbędny składnik pokarmowy rzepaku kształtujący wielkość i jakość plonu Potas w glebach Całkowita zawartość potasu w glebach wynosi od 0,1 do 3 % i z reguły jest tym niższa, im gleba jest lżejsza.

Bardziej szczegółowo

niezbędny składnik pokarmowy zbóż

niezbędny składnik pokarmowy zbóż POTAS niezbędny składnik pokarmowy zbóż kształtujący wielkość i jakość plonu ziarna Dostępność glebowych zasobów potasu dla roślin zbożowych Gleby zawierają duże zasoby potasu (K), nawet do 50 t/ha w warstwie

Bardziej szczegółowo

Wiosenne nawożenie użytków zielonych

Wiosenne nawożenie użytków zielonych Wiosenne nawożenie użytków zielonych Najważniejszą czynnością na użytkach zielonych w okresie wiosny jest nawożenie. Dostatek wody pozimowej w tym okresie powoduje, że ruń (trawy, motylkowe i zioła) intensywnie

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZANOWICE.

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZANOWICE. STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE KRZANOWICE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań

Bardziej szczegółowo

WYSOKOŚĆ OPŁAT POBIERANYCH ZA ZADANIA WYKONYWANE PRZEZ OKRĘGOWE STACJE CHEMICZNO-ROLNICZE

WYSOKOŚĆ OPŁAT POBIERANYCH ZA ZADANIA WYKONYWANE PRZEZ OKRĘGOWE STACJE CHEMICZNO-ROLNICZE WYSOKOŚĆ OPŁAT POBIERANYCH ZA ZADANIA WYKONYWANE PRZEZ OKRĘGOWE STACJE CHEMICZNO-ROLNICZE Lp. Nazwa zadania Jednostka Kwota w zł I. Analizy fizyczne, fizykochemiczne i chemiczne gleb mineralnych oraz organicznych

Bardziej szczegółowo

Nawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice

Nawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Nawożenie warzyw w uprawie polowej Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Roślinom do prawidłowego wzrostu i rozwoju niezbędne są pierwiastki chemiczne pobrane z gleby i powietrza, nazywane

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZYŻANOWICE

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZYŻANOWICE STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE KRZYŻANOWICE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych

Bardziej szczegółowo

Saletra amonowa. Skład: Azotu (N) 34%: Magnez (Mg) 0,2%

Saletra amonowa. Skład: Azotu (N) 34%: Magnez (Mg) 0,2% Saletra amonowa Azotu (N) 34%: Magnez (Mg) 0,2% Nawóz granulowany, klasa ziarnistości 1-3,15 mm. Saletra amonowa jest uniwersalnym nawozem azotowym. Można ją stosować pod wszystkie rośliny i na wszystkich

Bardziej szczegółowo

10,10 do doradztwa nawozowego 0-60 cm /2 próbki/ 275. 20,20 Badanie azotu mineralnego 0-90 cm. 26,80 C /+ Egner/

10,10 do doradztwa nawozowego 0-60 cm /2 próbki/ 275. 20,20 Badanie azotu mineralnego 0-90 cm. 26,80 C /+ Egner/ 1 Cennik 2008 GLEBA MAKROELEMENTY Badania pełnopłatne Pozycja cennika Kwota w zł Preparatyka ( 2 mm) 2 2,20 Oznaczenie ph 5 4,50 Ekstrakcja przysw. form fosforu i potasu 18 4,50 Oznaczenie przyswajalnego

Bardziej szczegółowo

Wiosenne nawożenie użytków zielonych

Wiosenne nawożenie użytków zielonych Wiosenne nawożenie użytków zielonych Najważniejszą czynnością na użytkach zielonych w okresie wiosny jest nawożenie. Dostatek wody poziomowej w tym okresie powoduje, że ruń (trawy, motylkowe i zioła) intensywnie

Bardziej szczegółowo

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8 Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 8. Określanie

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 9 Data wydania: 03 czerwca 2016 r. Nazwa i adres: AB 921 OKRĘGOWA

Bardziej szczegółowo

Nawożenie łąk pomaga zmaksymalizować ich wydajność!

Nawożenie łąk pomaga zmaksymalizować ich wydajność! .pl https://www..pl Nawożenie łąk pomaga zmaksymalizować ich wydajność! Autor: Karol Bogacz Data: 31 maja 2017 Nawożenie łąk pozwala na maksymalizację uzyskanego plonu masy oraz lepszą jakość koszonych

Bardziej szczegółowo

Rośliny odporne i zdrowe już na starcie

Rośliny odporne i zdrowe już na starcie https://www. Rośliny odporne i zdrowe już na starcie Autor: materiały firmowe Data: 22 sierpnia 2018 Zmiany zachodzące w rolnictwie zobowiązują producentów nawozów do wprowadzania nowych produktów, by

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 09 maja 2016 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15 Data wydania: 16 lutego 2018 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA

Bardziej szczegółowo

Aktualne problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód. Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach

Aktualne problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód. Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach Aktualne problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach Plan prezentacji Podstawy żywienia roślin Potrzeby pokarmowe

Bardziej szczegółowo

Program zajęć: Przedmiot CHEMIA ROLNA Kierunek: Rolnictwo (studia niestacjonarne) II rok Wykładowca: prof.dr hab. Józefa Wiater Zaliczenie

Program zajęć: Przedmiot CHEMIA ROLNA Kierunek: Rolnictwo (studia niestacjonarne) II rok Wykładowca: prof.dr hab. Józefa Wiater Zaliczenie Program zajęć: Przedmiot CHEMIA ROLNA Kierunek: Rolnictwo (studia niestacjonarne) II rok Zaliczenie przedmiotu: zaliczenie z oceną TEMATY WYKŁADÓW 20 godzin 1.Definicja chemii rolnej, gleba jako środowisko

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa 15

Spis treści. Przedmowa 15 Spis treści Przedmowa 15 Rozdział 1. Teoretyczne podstawy żywienia roślin (Andrzej Komosa) 19 1.1. Żywienie roślin przedmiot badań i związek z innymi naukami 19 1.2. Żywienie roślin czy nawożenie roślin

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7 Data wydania: 20 stycznia 2016 r. Nazwa i adres organizacji

Bardziej szczegółowo

Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Białymstoku Białystok ul. Ogrodowa 10 tel./fax (85) ,

Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Białymstoku Białystok ul. Ogrodowa 10 tel./fax (85) , Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Białymstoku 15-027 Białystok ul. Ogrodowa 10 tel./fax (85) 7435-841, 7435-457 bialystok@schr.gov.pl www.oschrbialystok.internetdsl.pl Wyniki badań agrochemicznych gleb

Bardziej szczegółowo

Nawożenie sadów i plantacji jagodowych. Jacek Filipczak Instytut Ogrodnictwa

Nawożenie sadów i plantacji jagodowych. Jacek Filipczak Instytut Ogrodnictwa Nawożenie sadów i plantacji jagodowych Jacek Filipczak Instytut Ogrodnictwa 9 grudzień 2016 Kryteria diagnostyczne Analiza gleby. Analiza liści. Wizualna ocena roślin. Analiza gleby Oznaczenie odczynu

Bardziej szczegółowo

Prawdziwy rozwój człowieka, zwierzęcia i roślin zależy od gleby Hipokrates

Prawdziwy rozwój człowieka, zwierzęcia i roślin zależy od gleby Hipokrates Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Rzeszowie Prawdziwy rozwój człowieka, zwierzęcia i roślin zależy od gleby Hipokrates Organizacja Stacji Obecnie funkcjonuje Krajowa Stacja w Warszawie podległa Ministrowi

Bardziej szczegółowo

Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego

Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego Potas jest niezbędnym składnikiem do wytworzenia wysokiego plonu, w tym głównie cukru (sacharozy). Składnik ten

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10 Data wydania: 13 listopada 2018 r. AB 787 Nazwa i adres

Bardziej szczegółowo

Efektywność ekonomiczna nawożenia

Efektywność ekonomiczna nawożenia .pl https://www..pl Efektywność ekonomiczna nawożenia Autor: Karol Bogacz Data: 12 września 2017 Nie ma gospodarstwa, które nie stosuje nawozów. Stosujemy ich mniej lub więcej w zależności od rodzaju upraw,

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 11 września 2014 r. Poz. 1210. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 8 sierpnia 2014 r.

Warszawa, dnia 11 września 2014 r. Poz. 1210. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 8 sierpnia 2014 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 11 września 2014 r. Poz. 1210 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 8 sierpnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości

Bardziej szczegółowo

Spis treści - autorzy

Spis treści - autorzy Przedmowa Chemia rolna jest odrębną dyscypliną nauki utworzoną w połowie XIX w., która ukształtowała się wraz z opublikowaniem pierwszych podręczników z zakresu nawożenia oraz rozpoczęciem eksploatacji

Bardziej szczegółowo

Plan i zasady badań odczynu i zasobności gleb Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku w 2011 roku.

Plan i zasady badań odczynu i zasobności gleb Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku w 2011 roku. Plan i zasady badań odczynu i zasobności gleb Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku w 2011 roku. A/ Badania organizowane w 2011 r. przez specjalistów Stacji w terenie bezpośrednio w gospodarstwach

Bardziej szczegółowo

OKRĘGOWA STACJA CHRMICZNO- ROLNICZA W POZNANIU KWASOWOŚĆ GLEB W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM

OKRĘGOWA STACJA CHRMICZNO- ROLNICZA W POZNANIU KWASOWOŚĆ GLEB W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM OKRĘGOWA STACJA CHRMICZNO- ROLNICZA W POZNANIU KWASOWOŚĆ GLEB W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM BADANIA GLEB GWARANTUJĄ PRODUKCJĘ ZDROWEJ ŻYWNOŚCI Badania zasobności gleb w makroelementy Prawidłowe nawożenie

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 4, Data wydania: 25 września 2009 r. Nazwa i adres organizacji

Bardziej szczegółowo

OFERTA DLA ROLNICTWA. Wapnowanie. dla obfitych zbiorów

OFERTA DLA ROLNICTWA. Wapnowanie. dla obfitych zbiorów OFERTA DLA ROLNICTWA Wapnowanie dla obfitych zbiorów abc Wapnowania Kwaśne gleby w Polsce Większość upraw rolnych rozwija się najlepiej na glebach o odczynie słabo kwaśnym do lekko zasadowego. Tymczasem

Bardziej szczegółowo

Wapnowanie gleby po żniwach - wybierz dobry nawóz!

Wapnowanie gleby po żniwach - wybierz dobry nawóz! .pl https://www..pl Wapnowanie gleby po żniwach - wybierz dobry nawóz! Autor: Małgorzata Srebro Data: 5 czerwca 2018 Okres pożniwny to idealny czas na wapnowanie gleby. Na efektywność tego zabiegu, oprócz

Bardziej szczegółowo

Grava. żwir szary 8/16 mm 20 kg ±5%

Grava. żwir szary 8/16 mm 20 kg ±5% Grava żwir szary 8/16 mm kod produktu: CX-KR1-A/G01 Grava żwir szary 8/16 mm 10 kg ±5% kod produktu: CX-KR1-B/G11 De colores żwir kolorowy 8/16 mm kod produktu: CX-KR1-A/G02 De colores żwir kolorowy 8/16

Bardziej szczegółowo

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 1

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 1 Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 1 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 1. Wiadomości

Bardziej szczegółowo

Rolniku, pamiętaj o analizie gleby!

Rolniku, pamiętaj o analizie gleby! .pl https://www..pl Rolniku, pamiętaj o analizie gleby! Autor: Anita Musialska Data: 6 września 2016 Czas tuż po żniwach, to dobry moment na sprawdzenie gleby, szczególnie jeżeli w planach mamy nawożenie

Bardziej szczegółowo

Nawożenie borówka amerykańska

Nawożenie borówka amerykańska Nawożenie borówka amerykańska Borówka amerykańska Jeśli borykasz się z problemem nawożenia borówki jak i jagody kamczackiej napisz do nas. Przygotujemy odpowiednie zalecenia nawozowe na dowolny okres roku

Bardziej szczegółowo

Badanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych. Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp.

Badanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych. Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp. Badanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp. Rola azotu w roślinach: materiał budulcowy białek i kwasów nukleinowych większy

Bardziej szczegółowo

Badanie gleby jesienią, czyli ostatnie kuszenie rolnika

Badanie gleby jesienią, czyli ostatnie kuszenie rolnika https://www. Badanie gleby jesienią, czyli ostatnie kuszenie rolnika Autor: Tadeusz Śmigielski Data: 16 października 2017 Jesień i wczesna wiosna, to czas w którym należy wykonać badanie gleby w swoim

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik /

PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik / PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik / Gospodarstwo rolne planuje uprawę buraka cukrowego odmiany Gryf. Materiał siewny stanowią nasiona genetycznie jednonasienne otoczkowane. Pod uprawę

Bardziej szczegółowo

Najlepszy sposób zapewnienia zrównoważonego nawożenia

Najlepszy sposób zapewnienia zrównoważonego nawożenia ajlepszy sposób zapewnienia zrównoważonego nawożenia Poznaj zalety nawozów ICL PKpluS awozy PKpluS zawierają w jednej granulce makroelementy: fosfor (P), potas (K) oraz siarkę (S), magnez (Mg) i wapń (Ca).

Bardziej szczegółowo

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5 Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 5. Zasady stosowania

Bardziej szczegółowo

Tab Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski (WRPP), wg województw [10]

Tab Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski (WRPP), wg województw [10] Raport o stanie środowiska w 21 r. 4. GLEBY 4.1. JAKOŚĆ GLEB UŻYTKOWANYCH ROLNICZO (Okręgowa Stacja Chemiczno- Rolnicza w Rzeszowie) Wbrew potocznej opinii, że gleby Podkarpacia są złe, potencjał produkcyjny

Bardziej szczegółowo

OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA

OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA Lubań, 207 r. . Tak dużo nawozów jak jest to konieczne, tak mało jak to możliwe - nie ma innego racjonalnego

Bardziej szczegółowo

od ,48 zł 37,49 zł 7,01 zł

od ,48 zł 37,49 zł 7,01 zł Dz.U. 2014 poz 1210 Rozporzadzenie MRiRW z dnia 08.08.2014 zmieniające rozporzadzenie w sprawie wysokości i sposobu uiszczania opłat za zadania wykonane przez okregowe stacje chemiczno-rolnicze WYSOKOŚĆ

Bardziej szczegółowo

Znasz potrzeby swoich roślin? Na wiosnę zmobilizuj je do szybszego wzrostu!

Znasz potrzeby swoich roślin? Na wiosnę zmobilizuj je do szybszego wzrostu! https://www. Znasz potrzeby swoich roślin? Na wiosnę zmobilizuj je do szybszego wzrostu! Autor: materiały firmowe Data: 19 marca 2019 Najważniejszy i najskuteczniejszy czynnik regulowania wielkości i jakości

Bardziej szczegółowo

Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią!

Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią! .pl https://www..pl Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią! Autor: Małgorzata Srebro Data: 23 lipca 2018 Rośliny ozime, w tym zboża i rzepak, powinny zostać dobrze zaopatrzone

Bardziej szczegółowo

Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych Wprowadzenie Kryteria podziału nawozów

Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych Wprowadzenie Kryteria podziału nawozów Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp 13 1. Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych 14 1.1. Wprowadzenie 14 1.2. Kryteria podziału nawozów mineralnych 14 1.3. Cechy nawozów mineralnych 17 2. Nawozy

Bardziej szczegółowo

I: WARUNKI PRODUKCJI RO

I: WARUNKI PRODUKCJI RO SPIS TREŚCI Część I: WARUNKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ Rozdział 1. Uwarunkowania produkcyjne XXI wieku 1.1. Potrzeby i ograniczenia technologii produkcji roślinnej 1.1.1. Nowe kierunki produkcji rolnej 1.1.2.

Bardziej szczegółowo

Bez fosforu w kukurydzy ani rusz!

Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! .pl https://www..pl Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 18 kwietnia 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż. Największe zapotrzebowanie

Bardziej szczegółowo

Najwięcej siarki i wapnia wśród tego typu nawozów na rynku

Najwięcej siarki i wapnia wśród tego typu nawozów na rynku nawóz siarkowo-wapniowy Najwięcej siarki i wapnia wśród tego typu nawozów na rynku 46% SO3 31% CaO 18,40% S 22,14% Ca Na wieś z nami! Rosnące niedobory siarki Ze względu na ograniczenie emisji tlenków

Bardziej szczegółowo

Agroekologiczne i plonotwórcze działanie wapnowania gleb kwaśnych

Agroekologiczne i plonotwórcze działanie wapnowania gleb kwaśnych Agroekologiczne i plonotwórcze działanie wapnowania gleb kwaśnych prof. dr hab. inż. Jan SIUTA Instytut Ochrony Środowiska Państwowy Instytut Badawczy Puławy 26.11.2014 Wprowadzenie Gleby bardzo kwaśne

Bardziej szczegółowo

LUBELSKA IZBA ROLNICZA

LUBELSKA IZBA ROLNICZA LUBELSKA IZBA ROLNICZA EWIDENCJA ZABIEGÓW AGROTECHNICZNYCH ZWIĄZANYCH Z NAWOŻENIEM AZOTEM Nazwisko i imię Miejscowość... Gmina.. Nr Ewid. Gosp.. Ewidencja powinna być przechowywana co najmniej przez okres

Bardziej szczegółowo

Nieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną!

Nieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną! https://www. Nieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną! Autor: Małgorzata Srebro Data: 28 marca 2018 Tegoroczna mokra jesień w wielu regionach uniemożliwiła wjazd w pole z nawozami

Bardziej szczegółowo

Jak obliczyć skład pożywki w oparciu o analizę wody - zalecenia

Jak obliczyć skład pożywki w oparciu o analizę wody - zalecenia Samodzielna Pracownia Analiz Chemicznych Laboratorium Analiz Gleby i Roślin Jak obliczyć skład pożywki w oparciu o analizę wody zalecenia Autorzy: dr Waldemar Kowalczyk, mgr Anna Felczyńska Opracowanie

Bardziej szczegółowo

Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem!

Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! https://www. Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 13 kwietnia 2018 Zwiększający się ciągle poziom intensywności uprawy zbóż prowadzi do stabilizacji

Bardziej szczegółowo

NAWÓZ ORGANICZNY POCHODZENIA KOMUNALNEGO

NAWÓZ ORGANICZNY POCHODZENIA KOMUNALNEGO NAWÓZ ORGANICZNY POCHODZENIA KOMUNALNEGO Skład chemiczny i cechy fizykochemiczne nawozu: Azot całkowity (N) - 4,5 %; Fosfor (P) w przeliczeniu na P 2O 5-4,7 %; Potas (K) w przeliczeniu na K 2O - 0,6 %;

Bardziej szczegółowo

Grava. żwir szary 8/16 mm 20 kg ±5%

Grava. żwir szary 8/16 mm 20 kg ±5% Grava żwir szary 8/16 mm 20 kg ±5% kod produktu: CX-KR1-A/G01 i_9x14.indd 1 Grava żwir szary 8/16 mm 10 kg ±5% kod produktu: CX-KR1-B/G11 i_9x14.indd 2 De colores żwir kolorowy 8/16 mm 20 kg ±5% kod produktu:

Bardziej szczegółowo

OKRĘGOWA STACJA CHEMICZNO - ROLNICZA W RZESZOWE ul. Prof. L. Chmaja 3 tel. (017) fax (017)

OKRĘGOWA STACJA CHEMICZNO - ROLNICZA W RZESZOWE ul. Prof. L. Chmaja 3 tel. (017) fax (017) OKRĘGOWA STACJA CHEMICZNO - ROLNICZA W RZESZOWE ul. Prof. L. Chmaja 3 tel. (017) 854 27 16 fax (017) 854 27 76 e-mail:rzeszow@schr.gov.pl Temat: Stan agrochemiczny gleb po ustąpieniu wód powodziowych mgr

Bardziej szczegółowo

Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce

Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Rok: 2015; okres: 09 (21.VI - 20.VIII) Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia

Bardziej szczegółowo

Bilans składników nawozowych i plan nawożenia

Bilans składników nawozowych i plan nawożenia Bilans składników nawozowych i plan nawożenia Wg materiałów CDR i IUNG PIB Puławy Zasada bilansowania składników nawozowych i opracowania planów nawożenia Skład chemiczny roślin uprawnych jest względnie

Bardziej szczegółowo

Przykład wdrożenia długofalowego programu wapnowania regeneracyjnego w województwie śląskim. Zygmunt Piotr Adrianek

Przykład wdrożenia długofalowego programu wapnowania regeneracyjnego w województwie śląskim. Zygmunt Piotr Adrianek Przykład wdrożenia długofalowego programu wapnowania regeneracyjnego w województwie śląskim Zygmunt Piotr Adrianek Powierzchnia województwa śląskiego - 12,3 tys. km 2 Użytki rolne - 490 tys. ha Województwo

Bardziej szczegółowo

AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby. AtriGran błyskawicznie udostępnia wapń. AtriGran usprawnia pobieranie makroskładników z gleby

AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby. AtriGran błyskawicznie udostępnia wapń. AtriGran usprawnia pobieranie makroskładników z gleby AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby Produkt wytworzony z surowca pochodzącego z młodego, unikatowego w Europie złoża do produkcji wapna nawozowego. Porowatość surowca dająca ogromną powierzchnię

Bardziej szczegółowo

Bilans fosforu i potasu w zmianowaniu jako narzędzie efektywnej gospodarki azotem. Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bilans fosforu i potasu w zmianowaniu jako narzędzie efektywnej gospodarki azotem. Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Bilans fosforu i potasu w zmianowaniu jako narzędzie efektywnej gospodarki azotem Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Zakres tematyczny 1. Czynniki plonotwórcze hierarchia; 2. Krytyczne

Bardziej szczegółowo

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Stanisław Krasowicz. Puławy, 2008

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Stanisław Krasowicz. Puławy, 2008 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy GŁÓWNE UWARUNKOWANIA KONKURENCYJNOŚCI POLSKIEGO ROLNICTWA Stanisław Krasowicz Puławy, 2008 Polska to kraj: o stosunkowo dużym potencjale

Bardziej szczegółowo

Potrzeby pokarmowe 138 161 184 207 230

Potrzeby pokarmowe 138 161 184 207 230 Nawożenie kukurydzy Kukurydza jest rośliną mającą wysokie potrzeby pokarmowe. Najintensywniej pobiera ona azot i potas, ale w porównaniu z innymi roślinami potrzebuje także dużo wapnia i magnezu. Tempo

Bardziej szczegółowo

Dobre nawożenie rzepaku siarką na start!

Dobre nawożenie rzepaku siarką na start! .pl https://www..pl Dobre nawożenie rzepaku siarką na start! Autor: Małgorzata Srebro Data: 19 marca 2018 Nawożenie rzepaku siarką oraz magnezem ma wpływ zarówno na wielkość, jak i jakość plonów. Rolnicy

Bardziej szczegółowo

Wpływ nawożenia buraka cukrowego na jakość surowca. Witold Grzebisz

Wpływ nawożenia buraka cukrowego na jakość surowca. Witold Grzebisz Wpływ nawożenia buraka cukrowego na jakość surowca Witold Grzebisz Tematyka wykładu 1. Dynamika zawartości melasotworów? 2. Dynamika formowania plonu i akumulacji azotu. 3. Kontrola gospodarki azotem na

Bardziej szczegółowo

Odkwaszanie gleb. Wpisany przez Administrator Wtorek, 09 Marzec 2010 09:06 - Zmieniony Środa, 17 Marzec 2010 17:15

Odkwaszanie gleb. Wpisany przez Administrator Wtorek, 09 Marzec 2010 09:06 - Zmieniony Środa, 17 Marzec 2010 17:15 Nadmierne zakwaszenie gleb jest wypadkową działania wielu procesów bardzo często wzajemnie powiązanych. Na glebach nadmiernie zakwaszonych można zaobserwować: - zwiększone wymywanie składników pokarmowych

Bardziej szczegółowo

Nawożenie kukurydzy. Adam Majewski Agroservice Kukurydza

Nawożenie kukurydzy. Adam Majewski Agroservice Kukurydza Nawożenie kukurydzy Adam Majewski Agroservice Kukurydza Nawożenie startowe to podstawa powodzenia uprawy kukurydzy Jakie formy nawozu stosować? P2O5 i NH4 (+mikroelementy) plon zwykle wyższy o 0,5-1,5

Bardziej szczegółowo

Jakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu

Jakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu Jakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu Jan Łabętowicz, Wojciech Stępień 1. Względność pojęcia jakości plonu 2. Miejsce nawożenia w kształtowaniu jakości plonów 3. Azot jako główny

Bardziej szczegółowo

ZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER

ZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER ZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER Zakres prezentacji Definicja ZDPR Podstawy prawne ZDPR Jaki jest cel upowszechniania ZDPR Kto ma obowiązek przestrzegać ZDPR Zakres ZDPR Kto kontroluje ZDPR Definicja

Bardziej szczegółowo

(Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu Art. 17 ust. 3)

(Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu Art. 17 ust. 3) Załącznik nr 9 Minimalne wymogi dotyczące nawozów i środków ochrony roślin 1. Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone - Wymóg 4 - dotyczy 8.2.10.5.1.4.1.2. Minimum requirements for fertilisers and pesticides

Bardziej szczegółowo

Szanse wynikające z analiz glebowych

Szanse wynikające z analiz glebowych Szanse wynikające z analiz glebowych Zima dla rolników to pora planowania następnego sezonu uprawowego. Po wyborze rośliny jaka zostanie wysiana na polu, myślimy jak zapewnić jej optymalne warunki by uzyskać

Bardziej szczegółowo

Zalecenia nawozowe dla chryzantemy wielkokwiatowej uprawianej w pojemnikach na stołach zalewowych

Zalecenia nawozowe dla chryzantemy wielkokwiatowej uprawianej w pojemnikach na stołach zalewowych INSTYTUT OGRODNICTWA ZAKŁAD UPRAWY I NAWOŻENIAROSLIN OGRODNICZYCH Pracownia Uprawy i Nawożenia Roślin Ozdobnych 96-100 Skierniewice, ul. Rybickiego 15/17 tel./fax: 46 845547 e-mail: Jacek.Nowak@inhort.pl

Bardziej szczegółowo

Nawóz WE siarkowo-wapniowy

Nawóz WE siarkowo-wapniowy Nawóz WE siarkowo-wapniowy Mały nakład Pomyśl o Swoim zysku Co jest Twoim celem? Maksymalne plony, czy maksymalny zysk? Czy liczysz swoje koszty pracy, czasu i nawożenia? Czy porównujesz je z efektami?

Bardziej szczegółowo

Jęczmień jary. Wymagania klimatyczno-glebowe

Jęczmień jary. Wymagania klimatyczno-glebowe Jęczmień jary W Polsce uprawia się ponad 1 mln 200 tys. ha jęczmienia, a powierzchnia uprawy nieznacznie, ale stale wzrasta. Ponad 1 mln ha zajmuje uprawa formy jarej. Wynika to ze stosunkowo niskiej mrozoodporności

Bardziej szczegółowo

Przez innowacyjność do sukcesu Nowe Technologie w uprawie rzepaku

Przez innowacyjność do sukcesu Nowe Technologie w uprawie rzepaku Przez innowacyjność do sukcesu Nowe Technologie w uprawie rzepaku SPRAWNA GLEBA decydujący czynnik w uprawie Krzysztof Zachaj Białystok 15.01.2016 r. ROSAHUMUS nawóz organiczno-mineralny, Zawierający kwasy

Bardziej szczegółowo

Rosnąca rola nawożenia mineralnego w intensywnej produkcji polowej Dr inż. Witold Szczepaniak

Rosnąca rola nawożenia mineralnego w intensywnej produkcji polowej Dr inż. Witold Szczepaniak Rosnąca rola nawożenia mineralnego w intensywnej produkcji polowej Dr inż. Witold Szczepaniak Katedra Chemii Rolnej i Biogeochemii Środowiska Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Główne treści wykładu:

Bardziej szczegółowo

Makro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy

Makro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy https://www. Makro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 14 maja 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż.

Bardziej szczegółowo

Możliwość zastosowania biowęgla w rolnictwie, ogrodnictwie i rekultywacji

Możliwość zastosowania biowęgla w rolnictwie, ogrodnictwie i rekultywacji Agnieszka Medyńska-Juraszek, Irmina Ćwieląg Piasecka, Magdalena Dębicka, Piotr Chohura, Cecylia Uklańska-Pusz, Wojciech Pusz 1, Agnieszka Latawiec, Jolanta Królczyk 2 1 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bardziej szczegółowo

Zainwestuj w rozwój systemu korzeniowego!

Zainwestuj w rozwój systemu korzeniowego! .pl https://www..pl Zainwestuj w rozwój systemu korzeniowego! Autor: Karol Bogacz Data: 20 kwietnia 2017 Fundamentem każdej rośliny uprawnej jest jej system korzeniowy. To właśnie od niego zależy ilość

Bardziej szczegółowo

AKTUALIZACJA ZALECEŃ NAWOZOWYCH DLA SZKÓŁEK LEŚNYCH

AKTUALIZACJA ZALECEŃ NAWOZOWYCH DLA SZKÓŁEK LEŚNYCH Kraków jesień 2010r. Szanowni Panowie Nadleśniczowie Nadleśnictw terenu RDLP Katowice, Kraków, Lublin, Łódź, Radom Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Krakowie przedstawia ofertę Pracowni

Bardziej szczegółowo

Wapnowanie. niezbêdne dla gleb i roœlin

Wapnowanie. niezbêdne dla gleb i roœlin Wapnowanie niezbêdne dla gleb i roœlin Czego oczekuje gleba? Gleba jest środowiskiem zaopatrującym korzenie roślin w składniki pokarmowe, tlen i wodę. Właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleby

Bardziej szczegółowo