Ćwiczenie: U11. Pierścienie Newtona. Cel ćwiczenia:

Transkrypt

1 Ćwiczenie: U Pierścienie Newtona Ce ćwiczenia:. Praktyczne zapoznanie się ze zjawiskiem interferencji światła.. Zapoznanie się z powstawaniem pierścieni Newtona w świete przechodzącym i odbitym. 3. Zapoznanie się z metodą wyznaczania promienia krzywizny soczewki płaskowypukłej za pomocą pierścieni Newtona. Krótki opis ćwiczenia Wiązka światła o długości z ampy sodowej pada na półprzepuszczane zwierciadło Z mikroskopu, a następnie na układ składający się z soczewki So i płytki P ustawiony na stoiku mikroskopu. W okuarze mikroskopu obserwujemy obraz pierścieni Newtona. Dokonując pomiaru promienia r pierścieni za pomocą skai mikrometrycznej stoika można wyznaczyć promień R soczewki. Wymagana wiedza ucznia: - Fae świetne, zjawisko interferencji fa, warunek interferencji. - Doświadczenie Younga. - Interferencja światła w warstwie o zmiennej grubości, pierścienie Newtona. - Budowa mikroskopu, bieg promieni w jego układzie optycznym. Przyrządy pomiarowe: Mikroskop, płytka szkana płasko-równoegła, soczewka płasko-wypukła, ampa sodowa, ampa rtęciowa. Wykonanie doświadczenia: - Układ składający się z soczewki So i płytki P ustawić na stoiku mikroskopu. Oświetić układ światłem ampy sodowej kierując jej szczeinę na zwierciadło półprzepuszczane Z. Przesuwając tubus mikroskopu za pomocą śruby mikrometrycznej, uzyskać w pou widzenia mikroskopu ostry obraz pierścieni Newtona.

2 - Za pomocą pokrętła do przesuwania stoika zaopatrzonego w skaę mikrometryczną dokonać pomiaru promienia r da kiku koejnych, wybranych jasnych promieni. Uwaga: Pierścienie interferencyjne naeży numerować koejno poczynając od centrum. Naprowadzając krzyż z nici pajęczych na prążek o numerze k naeży zanotować położenie dwu przeciwegłych punktów prążka, np. na prawo p k i na ewo k od centrum. Promień k- tego prążka r k będzie równy: r k Aby znaeźć promienie kikunastu prążków naeży wono przesuwać układ odnotowując da koejnych pierścieni położenia p, a następnie. - Obiczyć promień krzywizny soczewki ze wzoru: rk r R, ( k ) gdzie r k i r to odpowiednio promienie k-tego i -tego jasnego pierścienia, a jest długością fai świetnej. Da dubetu sodowego można przyjąć śr = 589,3 nm. Naeży wybrać kikanaście par pomiarów promienia r da różnych k i, następnie da każdej pary obiczyć promień krzywizny R soczewki i znaeźć jego wartość średnią. - Zastąpić ampę sodową źródłem światła monochromatycznego o nieznanej długości fai. Wykonać pomiary pierścieni Newtona i postępując anaogicznie jak poprzednio, wyznaczyć tym razem długość x fai świetnej: r r Literatura: R( k k x.. T. Dryński, Laboratorium fizyczne, PWN Warszawa H. Szydłowski, Pracownia Fizyczna, PWN Warszawa Sz. Szczeniowski, Fizyka doświadczana, cz. IV., PWN Warszawa 963. ) p k k.

3 Ćwiczenie U: Badanie skręcenia płaszczyzny poaryzacji przez wodny roztwór cukru Ce ćwiczenia:. Praktyczne zapoznanie się ze skręceniem płaszczyzny poaryzacji światła przez roztwory czynne optycznie.. Zapoznanie się z budową poarymetru i pomiarem skręcenia płaszczyzny poaryzacji światła. 3. Wyznaczanie skręcenia właściwego płaszczyzny poaryzacji da roztworu cukru. Krótki opis ćwiczenia: Roztwór cukru o znanym stężeniu umieszczamy w kuwecie poarymetru. Po oświeteniu poarymetru ampą sodową obserwujemy poe widzenia przyrządu w jego okuarze, które to poe jest podzieone na części o różnej jasności. Doprowadzamy poe widzenia do jednakowej jasności i odczytujemy kąt skręcenia. Pomiary powtarzamy da roztworu cukru o nieznanym stężeniu. Wymagana wiedza ucznia: - Stężenie roztworów. - Dwójłomność kryształów. - Poaryzacja światła przy podwójnym załamaniu. - Poaryzatory, pryzmat Nicoa. - Poaryzacja światła przez odbicie, poaryzacja światła przy załamaniu. - Prawo Mausa. - Skręcenie płaszczyzny poaryzacji światła przez ciecze - Poarymetry, poarymetr Laurenta. Przyrządy pomiarowe: Poarymetr, ampa sodowa, waga aboratoryjna, kompet odważników, menzurka, naczynka wagowe, woda destyowana, cukier. Wykonanie ćwiczenia: - Przygotować roztwór cukru o znanym stężeniu (iczony w gramach na 00 cm 3 roztworu) w następujący sposób: zważyć naczyńko wagowe puste (m ), a następnie napełnione do /3 wysokości cukrem (m ), obiczyć masę cukru (m -m ). Cukier wsypać do menzurki, naać około 40 cm 3 wody i potrząsnąć aż do zupełnego rozpuszczenia. Odczekać około 0 minut odczytać dokładnie objętość roztworu i wyrazić ją w decyitrach (V) Obiczyć stężenie ze wzoru: - Przepłukać dwukrotnie kuwetę poarymetru niewieką iością zrobionego roztworu. - Napełnić kuwetę poarymetru badanym roztworem i umieścić ją w poarymetrze. C m V

4 P N R A L Ż Rys. Budowa poarymetru (Ż źródło światła, P poaryzator, N przyrząd półcieniowy zmieniający płaszczyznę poaryzacji części poa widzenia o niewieki kąt, R rurka zawierająca badaną ciecz ub roztwór, A anaizator, L unetka) Uwaga: W roztworze nie mogą znajdować się pęcherzyki powietrza. - Oświetić poarymetr ampą sodową i kręcąc okuarem nastawić na ostrość obraz, a następnie kręcąc boczną śrubą uzyskać obraz możiwie ciemny. W pozycji tej, przy niewiekich poruszeniach śruby w jedną i w drugą stronę uzyskujemy obraz jak na Rys. a, b. a) b) Rys. Między tymi położeniami śruby znaeźć takie położenie, kiedy całe poe jest jednakowo szarożółte, czyi pasek jest zupełnie niewidoczny. - Przy tym położeniu śruby odczytać na bocznej podziałce kąt skręcenia z dokładnością do 0,05º Uwaga: Odczyt na skai poarymetru naeży powtórzyć kikakrotnie, każdorazowo doprowadzając poe widzenia w jego okuarze do jednakowej jasności. - Wyznaczyć da poszczegónych pomiarów wartość skręcenia właściwego 0 z zaeżności: 0 C gdzie: długość warstwy roztworu w kuwecie (wartość ta podana jest na kuwecie), C- stężenie roztworu, - kąt skręcenia płaszczyzny poaryzacji światła przez roztwór o danym stężeniu. - Dokonać pomiaru kąta skręcenia da nieznanego roztworu cukru. Postępować jak wyżej. - Wyznaczyć stężenie C x badanego roztworu cukru w wodzie destyowanej na podstawie zaeżności:

5 C x x 0 Literatura:. T. Dryński, Laboratorium fizyczne, PWN Warszawa H. Szydłowski, Pracownia fizyczna, PWN Warszawa D. Haiday, R. Resnick, Fizyka t., PWN Warszawa 984.

6 Ćwiczenie U3: Wyznaczanie współczynnika załamania cieczy za pomocą refraktometru Abbego Ce ćwiczenia: 4. Praktyczne zapoznanie się ze zjawiskiem całkowitego odbicia światła na granicy dwóch ośrodków. 5. Zapoznanie się z metodą wyznaczania współczynnika załamania cieczy za pomocą refraktometru Abbego. 6. Badanie zaeżności współczynnika załamania cieczy od temperatury. Krótki opis ćwiczenia: Badana ciecz zostaje umieszczona między pryzmatami refraktometru Abbego. Wartość współczynnika załamania cieczy n można odczytać bezpośrednio z podziałki okuaru refraktometru. Następnie za pomocą utratermostatu połączonego z refraktometrem zmieniamy temperaturę badanej cieczy i mierzymy zaeżność współczynnika załamania n cieczy od temperatury. Wymagana wiedza ucznia: - Podstawowe prawa optyki geometrycznej. - Zjawisko odbicia i załamania światła na granicy dwóch ośrodków, prawo Sneiusa. - Kąt graniczny, całkowite wewnętrzne odbicie światła. - Bieg promienia załamanego w warstwie płasko-równoegłej. - Budowa i zasada działania refraktometru Abbego. Przyrządy pomiarowe: Refraktometr Abbego, utratermostat, badane ciecze, ampa sodowa, ampa mikroskopowa Wykonanie doświadczenia: - Naać kika krope badanej cieczy na uprzednio przemytą powierzchnię donego pryzmatu refraktometru, a następnie opuścić górny pryzmat i oświetić pryzmat ampką mikroskopową. -Włączyć utratermostat i za pomocą termometru kontaktowego ustawić żądaną temperaturę pomiaru. Uwaga: Przed przystąpieniem do pomiaru współczynnika załamania naeży odczekać pewien okres czasu, aż nastąpi stabiizacja temperatury układu pomiarowego. Wartość temperatury badanej cieczy naeży odczytywać na termometrze umieszczonym z ewej strony refraktometru.

7 g P badana ciecz L P - Pokręcając pokrętłem znajdującym się z ewej strony refraktometru ustawiamy punkt przecięci się inii krzyża z nici pajęczych na inii granicznej cieczy i jasnej części poa widzenia w okuarze górnym refraktometru. Ostrość obrazu można reguować za pomocą pokrętła znajdującego się z prawej strony refraktometru. - Odczytać wartość współczynnika załamania n na podziałce widocznej w okuarze donym refraktometru. - Przeprowadzić pomiary zaeżności współczynnika załamania badanej cieczy od temperatury t. - Na podstawie przeprowadzonych pomiarów sporządzić wykres zaeżności n = f(t). Literatura: 4. T. Dryński, Laboratorium fizyczne, PWN Warszawa H. Szydłowski, Pracownia Fizyczna, PWN Warszawa Sz. Szczeniowski, Fizyka doświadczana, cz. IV., PWN Warszawa D. Haiday, R. Resnick, J. Waker, Podstawy fizyki, PWN Warszawa 007.

8 Ćwiczenie U4: Badanie widma par rtęci za pomocą spektroskopu. Ce ćwiczenia:. Zapoznanie się z widmem emisyjnym pierwiastka oraz metodą jego obserwacji za pomocą spektroskopu.. Zapoznanie się z budową i zasadą działania spektroskopu. 3. Wyznaczenie długości fai inii w widmie rtęci. Krótki opis ćwiczenia: Przed szczeiną koimatora K umieszczamy rurkę wypełnioną parami rtęci L, pomiędzy której eektrodami wywołuje się wyładowania jarzeniowe poprzez przyłożenie do nich wysokiego napięcia z transformatora Tr. Korygujemy ustawienie unetki koimatora ze skaą w taki sposób, aby otrzymać w pou widzenia spektroskopu, na te podziałki, widoczne inie widma rtęci. W ten sposób odczytujemy położenie trzech wybranych inii widma rtęci oraz czwartej, nieznanej, da której naeży wyznaczyć długość fai. Wymagana wiedza ucznia: - Rozszczepienie światła białego w pryzmacie. - Ogóna charakterystyka widm atomowych. - Serie widmowe, widmo wodoru. - Zasada działania spektroskopu pryzmatycznego Przyrządy pomiarowe: Spektroskop pryzmatyczny, ampa rtęciowa, transformator wysokonapięciowy Wykonanie ćwiczenia:. Za pomocą transformatora wysokiego napięcia wywołać wyładowanie w atmosferze par rtęci.. Wyreguować spektroskop, aby uzyskać wyraźne widmo.

9 Rys. Bieg promieni w spektrometrze pryzmatycznym. 3. Po uzyskaniu ostrego widma iniowego rtęci oświetić podziałkę skai. 4. Odczytać na skai położenia trzech żądanych inii spektranych,, 3 o długościach fai odpowiednio,, 3 oraz odczytać położenie inii nieznanej x. 5. Wyiczyć stałe Hartmana wykorzystując wzory: c c 0 6. Wyznaczyć długość fai czwartej (nieznanej) inii widma rtęci korzystając ze wzoru: c x 0 x 0 7. Wykreśić krzywą dyspersji pryzmatu spektroskopu. Długości fa w części widzianej widma rtęci Barwa inii fioetowa fioetowa niebieska niebiesko-zieona zieona żółta żółta czerwona Długość fai [nm] 404,65 407,78 435,83 49,60 546,07 576,96 579,07 63,44 Natężenie inii bardzo słabe słabe średnie średnie sine bardzo sine bardzo sine słabe Literatura: 4. T. Dryński, Laboratorium fizyczne, PWN Warszawa H. Szydłowski, Pracownia fizyczna, PWN Warszawa Sz. Szeniowski, Fizyka doświadczana cz. 4, Optyka, PWN Warszawa Sz. Szeniowski, Fizyka doświadczana cz. 5, Fizyka atomowa, PWN Warszawa D. Haiday, R. Resnick, Fizyka t., PWN Warszawa 984.

10 Ćwiczenie U5: Badanie dyspersji szkła pryzmatu za pomocą goniometru optycznego. Ce ćwiczenia: Wyznaczenie kąta łamiącego pryzmatu i kąta najmniejszego odchyenia za pomocą goniometru. Krótki opis ćwiczenia: Współczynnik załamania światła można obiczyć w oparciu o kąt łamiący pryzmatu i kąt minimanego odchyenia promienia świetnego. Wartość kąta minimanego odchyenia zaeży od długości fai świetnej. Oba kąty można znaeźć korzystając z goniometru optycznego. Wymagana wiedza ucznia: - Podstawowe pojęcia i prawa optyki geometrycznej. - Bieg promieni świetnych przez pryzmat, kąt łamiący, minimany kąt odchyenia pryzmatu, rozszczepienie światła w pryzmacie. - Współczynnik załamania ośrodka, jego zaeżność od długości fai świetnej. - Dyspersja światła. Przyrządy pomiarowe i materiały: Goniometr optyczny, ampa heowa, transformator, autotransformator, pryzmat. Wykonanie ćwiczenia: - Wyzerować goniometr. - Wprowadzić zero skai na zerowe położenie unety. - Uruchomić ampę heową. W tym ceu naeży ustawić pokrętło autotransformatora na 30 V i dopiero wtedy włączyć autotransformator do sieci. Uwaga: Ze wzgędu nas wysokie napięcie zasiania ampy naeży zachować szczegóną ostrożność! Nie naeży dotykać ampy a w szczegóności jej zacisków i przewodów łączących ampę z transformatorem. - Oświetić szczeinę goniometru i dokonać pomiaru kąta łamiącego pryzmatu. - Ustawić pryzmat w pozycji najmniejszego odchyenia całości widma. Zidentyfikować inie widmowe posługując się informacją dołączoną do niniejszej instrukcji. Zmierzyć kąty najmniejszego odchyenia da 5 wybranych inii. Położenie najmniejszego odchyenia pryzmatu trzeba ustaić da każdej inii oddzienie poprzez nieznaczne pokręcenie stoikiem goniometru.

11 - Sporządzić wykres zaeżności współczynnika załamania światła od długości fai. Widmo ampy heowej: Linia czerwona (słabsza) Linia czerwona (jaśniejsza) Linia żółta Linia zieona (jaśniejsza) Linia zieona (słabsza) Linia niebieska Linia fioetowa = 7065,9 Å = 6678,5 Å = 5875,6 Å = 505,68 Å = 49,7 Å = 4685,7 Å = 447,48 Å Literatura: H. Szydłowski, Pracownia fizyczna, PWN, Warszawa 999. Sz. Szczeniowski, Fizyka doświadczana, cz.4 Optyka, PWN Warszawa 97. D. Haiday, R. Resnick, Fizyka, cz. PWN, Warszawa 00.

12 Ćwiczenie U7: Wyznaczanie współczynnika załamania szkła za pomocą mikroskopu. Ce ćwiczenia:. Praktyczne zapoznanie się ze zjawiskiem załamania światła w płytce płaskorównoegłej.. Zapoznanie się z metodą wyznaczania współczynnika załamania materiałów przezroczystych wzgędem powietrza za pomocą mikroskopu. 3. Wyznaczenie wartości współczynnika załamania da szkła. Krótki opis ćwiczenia: Współczynnika załamania szkła można wyznaczyć wykorzystując mikroskop i płytkę szkaną płasko-równoegłą. W tym ceu wyznaczamy grubość płytki za pomocą śruby mikrometrycznej, a następnie grubość pozorną za pomocą mikroskopu. Na obu powierzchniach płytki płasko-równoegłej znajdują się wzajemnie skrzyżowane inie. Pokręcamy śrubą mikrometryczną mikroskopu i icząc obroty przesuwamy tubus mikroskopu o taką wartość, aż w pou widzenia zaobserwujemy ostry obraz kreski znajdującej się raz na donej, raz na górnej powierzchni płytki. Wymagana wiedza ucznia: - Podstawowe prawa optyki geometrycznej. - Zjawisko odbicia i załamania światła na granicy dwóch ośrodków, prawo Sneiusa, współczynnik załamania. - Interpretacja zjawiska odbicia i załamania na granicy dwóch ośrodków na gruncie zasady Huygensa. - Płytka płasko-równoegła, bieg promienia załamanego i odbitego. Przyrządy pomiarowe: Mikroskop, płytka szkana płasko-równoegła, na powierzchni której znajdują się wzajemnie skrzyżowane inie, śruba mikrometryczna. Wykonanie ćwiczenia:. Wyznaczyć grubość płytki szkanej d. Uwaga: Pomiar grubości przeprowadzić w różnych miejscach płytki, a następnie obiczyć wartość średnią.. Zamocować płytkę na stoiku mikroskopu i wyznaczyć jej grubość pozorną h. W tym ceu pokręcając śrubą mikrometryczną mikroskopu staramy się zobaczyć kreskę naniesioną na donej powierzchni płytki. Pokręcając śrubą mikrometryczną ustawiamy precyzyjnie tubus mikroskopu w takim położeniu, aby obserwowany obraz kreski był najbardziej ostry. Odczytujemy położenie śruby na jej bębenku. Pokręcając śrubą mikrometryczną i icząc jej obroty przesuwamy tubus mikroskopu do góry o taką

13 wartość, aż w jego pou widzenia zaobserwujemy ostry obraz kreski znajdującej się na górnej powierzchni płytki. d h 3. Wartość grubości pozornej płytki okreśamy jako sumę ioczynu skoku śruby mikrometrycznej przez iość jej obrotów oraz wskazań na jej bębenku w położeniach odpowiadających ostrym obrazom obu kresek. Wartość skoku śruby mikrometrycznej można okreśić na podstawie iości działek na bębenku. Uwaga: Pomiary grubości pozornej płytki naeży powtórzyć kikakrotnie, a następnie obiczyć jej wartość średnią. 4. Obiczyć wartość współczynnika załamania badanego szkła wzgędem powietrza z zaeżności: d n h Literatura:. T. Dryński, Laboratorium fizyczne, PWN Warszawa H. Szydłowski, Pracownia Fizyczna, PWN Warszawa Sz. Szczeniowski, Fizyka doświadczana, cz. IV., PWN Warszawa 963.

14 Ćwiczenie U6: Wyznaczanie długości ogniskowej soczewki za pomocą ławy optycznej. Ce ćwiczenia:. Praktyczne zapoznanie się z powstawaniem obrazów w soczewkach.. Zapoznanie się z metodami wyznaczania ogniskowej soczewek za pomocą ławy optycznej. 3. Wyznaczenie ogniskowych soczewek skupiających i rozpraszających. Krótki opis ćwiczenia: Długość ogniskowej soczewek skupiających i rozpraszających można wyznaczyć posługując się ławą optyczną. W tym ceu wykorzystujemy da soczewek skupiających trzy metody: wyznaczenie ogniskowej soczewki na podstawie pomiaru odegłości przedmiotu i obrazu od soczewki, z wiekości powiększonego obrazu i metodę Bessea. Da soczewek rozpraszających, w ceu wyznaczenia długości ich ogniskowych, można posłużyć się układem soczewek: skupiającej i rozpraszającej. Wymagana wiedza ucznia: - Podstawowe prawa optyki geometrycznej. - Soczewki, ich podział, obrazy dawane przez soczewki, równanie soczewki. - Zdoność zbierająca soczewki. - Metody wyznaczania ogniskowej soczewki za pomocą ławy optycznej. Przyrządy pomiarowe i materiały: Ława optyczna, kompet soczewek o różnych kształtach i ogniskowych, uchwyty soczewek, oświetacz z przesłoną, ekran inijka. Wykonanie ćwiczenia: I Soczewki skupiające

15 Wyznaczanie ogniskowej f na podstawie pomiaru odegłości przedmiotu i obrazu od soczewki - Zmierzyć odegłość przedmiotu od ekranu. - Przesuwając soczewkę skupiającą wzdłuż ławy optycznej, przy ustaonej odegłości odnaeźć położenie, przy którym powstający na ekranie obraz, powiększony ub pomniejszony, jest najbardziej wyrazisty. Odczytać odegłość x przedmiotu od soczewki. Pomiar powtórzyć kikakrotnie znajdując średnią wartość x. - Obiczyć ogniskową f soczewki skupiającej za pomocą wzoru: f x x Ż S E x y Pomiar ogniskowej f metodą Bessea - Ustawić oświetacz i ekran na ławie optycznej w odegłości większej od 4f, a następnie przesuwając soczewkę wyznaczyć wzajemną odegłość d dwóch położeń soczewki, da których otrzymujemy na ekranie dwa ostre obrazy przedmiotu: jeden powiększony, drugi pomniejszony. - Wyznaczyć długość ogniskowej z zaeżności: f 4 d Wyznaczanie ogniskowej f soczewki z wiekości powiększonego obrazu - Przesuwając soczewkę wzdłuż ławy optycznej znaeźć na ekranie ostry obraz powiększony. Zanotować odegłość y obrazu od soczewki. Zmierzyć inijką wiekość L obrazu powstałego na ekranie oraz wiekość przedmiotu. - Obiczyć ogniskową badanej soczewki skupiającej z zaeżności:

16 f L y II Soczewki rozpraszające - Zestawić układ dwóch soczewek: skupiającej, której ogniskową wyznaczono poprzednio oraz rozpraszającej, której ogniskową chcemy wyznaczyć. Uwaga: Układ soczewek naeży tak dobrać, aby stanowił on układ zbierający, co zachodzi da następującego warunku: f f gdzie f jest ogniskową soczewki zbierającej, natomiast f soczewki rozpraszającej. - Metodą Bessea wyznaczyć ogniskową tego układu soczewek f u. - Obiczyć ogniskową soczewki rozpraszającej z zaeżności: Literatura: f f f u f f u 4. T. Dryński, Laboratorium fizyczne, PWN Warszawa H. Szydłowski, Pracownia Fizyczna, PWN Warszawa Sz. Szczeniowski, Fizyka doświadczana, cz. IV., PWN Warszawa 963.

17 Ćwiczenie U8: Cechowanie skai mikrometru okuarowego oraz pomiar małych odegłości za pomocą mikroskopu. Ce ćwiczenia:. Zapoznanie się z budową i zasadą działania oraz przeznaczeniem mikroskopu.. Zapoznanie się z metodą cechowania skai mikrometru okuarowego mikroskopu. 3. Pomiar małych odegłości. Krótki opis ćwiczenia: W ceu zmierzenia bardzo małych odegłości za pomocą mikroskopu naeży najpierw wycechować skaę mikrometru okuarowego. W tym ceu okreśamy możiwie dużą iość pokrywających się ze sobą działek mikrometru przedmiotowego z działkami mikrometru okuarowego. Następnie umieszczamy w miejsce mikrometru przedmiotowego cienkie druciki i wyznaczamy ich średnice. Wymagana wiedza ucznia: - Budowa i roa poszczegónych eementów mikroskopu. - Układ optyczny mikroskopu, bieg promieni, powiększenie całkowite mikroskopu, zdoność rozdziecza, mikrometr okuarowy. - Obiektywy i okuary mikroskopu. - Cechowanie skai mikrometru okuarowego. Przyrządy pomiarowe: Mikroskop, mikrometr przedmiotowy, okuar z podziałką. Wykonanie ćwiczenia:. Włożyć do mikroskopu okuar pomiarowy. Na stoiku mikroskopu umocować mikrometr przedmiotowy. Oświetić poe widzenia za pomocą donego zwierciadła. Wyreguować ustawienie tubusa tak, aby zobaczyć ostry obraz podziałki mikrometru przedmiotowego. Uwaga: Aby nie zgnieść szkiełka mikrometru przedmiotowego naeży obserwując go z boku ostrożnie opuścić tubus mikroskopu do położenia, w którym obiektyw prawie styka się ze skaą. Następnie przesuwając tubus do góry ustawić mikroskop na ostre widzenie podziałki.. Okreśić, ie działek z mikrometru przedmiotowego pokrywa się z całkowitą, możiwie dużą, iczbą działek n mikrometru okuarowego. Znając odegłość a

18 między działkami mikrometru przedmiotowego obiczyć x 0 odpowiadającą jednej działce skai mikrometru okuarowego za pomocą wzoru: x 0 z a n Pomiary powtórzyć kikakrotnie da różnych wartości z i n. 3. Zmierzyć średnicę cienkich drucików. W tym ceu w miejscu mikrometru przedmiotowego umieścić na stoiku pomiarowym ramkę z naciągniętymi próbkami drutów. Po znaezieniu ostrego obrazu drutu odczytać iość działek k mikrometru okuarowego odpowiadających grubości drutu. Wyznaczyć średnicę drutu ze wzoru: d k x 0 Pomiary przeprowadzić w kiku miejscach na całej długości próbki i ewentuanie obiczyć wartość średnią. Literatura: 9. T. Dryński, Laboratorium fizyczne, PWN Warszawa H. Szydłowski, Pracownia fizyczna, PWN Warszawa Sz. Szczeniowski, Fizyka doświadczana, cz. IV., PWN Warszawa 963.