PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA PRZYKŁADY ZREALIZOWANYCH PROJEKTÓW

Transkrypt

1 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA PRZYKŁADY ZREALIZOWANYCH PROJEKTÓW Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach pomocy technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Publikacja opracowana w Departamiencie Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

2 ISBN

3 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA PRZYKŁADY ZREALIZOWANYCH PROJEKTÓW Warszawa, 2012 r.

4

5 3 Jednym z ważnych narzędzi wspierających rozwój gospodarczy oraz wzrost zatrudnienia na obszarach wiejskich jest w Polsce Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Dzięki przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej proces przemian na obszarach wiejskich znacząco przyspieszył. Środki z budżetu UE mają duży wpływ na poprawę jakości życia i pracy na obszarach wiejskich, poprawę konkurencyjności sektora rolno-spożywczego, przedsiębiorczość, jak również ochronę środowiska oraz aktywizację społeczności lokalnych. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , współfinansowany przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Wspólnej Polityki Rolnej UE, realizowany jest poprzez 22 działania zgrupowane w osiach tematycznych: oś 1 - Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego, oś 2 - Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich, oś 3 - Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej, oś 4 - LEADER. W przedstawionej Państwu publikacji zaprezentowane zostały projekty zrealizowane w Polsce w ramach wybranych działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata : działania osi 1 Ułatwianie startu młodym rolnikom, Modernizacja gospodarstw rolnych, Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej, działania osi 3 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej, Odnowa i rozwój wsi, działania osi 4 Wdrażanie projektów współpracy oraz Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju. Wyrażamy nadzieję, że publikacja ta przybliży Państwu projekty, które zrealizowane zostały w Polsce. Prezentujemy przykłady projektów mających wpływ na życie mieszkańców wsi, a tym samym przyczyniających się do rozwoju małych miejscowości usytuowanych na obszarach wiejskich. Projekty zostały wybrane na prośbę Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przez samorządy województw i Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

6 4

7 5 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Bardo ,68 zł ,68 zł ,00 zł Budowa nowoczesnego i bezpiecznego placu zabaw. Budowa nowoczesnego i bezpiecznego placu zabaw stworzyła możliwość aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu oraz zapewniła wszechstronny rozwój najmłodszych mieszkańców miejscowości Bardo. Poprzez budowę placu zabaw stworzone zostały lepsze warunki do zabawy, nabywania przez dzieci i młodzież umiejętności społecznych, zdolności komunikacji i rozwijania osobowości. Realizacja projektu przyczyniła się do zwiększenia aktywności społecznej mieszkańców, a wybudowany obiekt pełni funkcję rekreacyjną i jest ogólnodostępny. Zrealizowany projekt odpowiada warunkom przyznania pomocy w ramach działania Odnowa i rozwój wsi.

8 6 Działanie Odnowa i rozwój wsi Budowa boiska wielofunkcyjnego. Bardo ,00 zł ,00 zł ,00 zł Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Chojnów 7 710,00 zł 2 460,00 zł 5 250,00 zł Realizacja projektu przyczyniła się do aktywizacji społeczeństwa, a przede wszystkim dzieci i młodzieży do aktywnego spędzania wolnego czasu oraz kultywowania kultury fizycznej wśród mieszkańców. Kompleks boisk sportowych daje szansę młodym osobom ukierunkować się na wiele dyscyplin sportowych. Osoby korzystające z boiska wielofunkcyjnego mają bezpośredni dostęp do nich podczas zajęć lekcyjnych oraz poza nimi. Boisko wielofunkcyjne stworzyło możliwość do aktywnego i zdrowego stylu spędzania wolnego czasu. Dzięki zajęciom prowadzonym na obiekcie dzieci i młodzież uczą się zdrowej rywalizacji i współpracy. Obsługa artystyczno - rekreacyjna Gminnego Dnia Dziecka Projekt obejmował obsługę artystyczną i rekreacyjną Gminnego Dnia Dziecka. Program artystyczny trwał 3 godz. i zawierał przedstawienie interaktywne o tematyce bajkowo cyrkowej, animacje, gry i zabawy prowadzone przez klaunów (magiczny kufer, zabawy z chustą Klanzy, kalambury, malowanie twarzy, wiązanie balonów), pokaz sztuki cyrkowej (szczudlarze, żonglerka, pokaz gigantycznych baniek, akrobacje na monocyklu). Program rekreacyjny obejmował wypożyczenie i obsługę autek akumulatorowych (4 szt.) oraz wypożyczenie i obsługę quadów (2 szt.). Dzięki realizacji projektu udało się zorganizować ciekawą i pełną atrakcji imprezę kulturalno rekreacyjną, która w sposób przyjemny i pożyteczny urozmaiciła codzienne życie mieszkańców gminy Chojnów (szczególnie tych najmłodszych). Projekt został zrealizowany w ramach małych projektów.

9 Działanie Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Chojnów ,08 zł ,08 zł ,00 zł Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Dziadowa Kłoda ,58 zł 8 419,58 zł ,00 zł Zakup pojemników do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych na terenie gminy Chojnów. W ramach projektu zakupiono pojemniki do segregacji odpadów o poj. 1,5 m³ z laminatu poliestrowo szklanego w ilości 49 szt. Pojemniki zostały ustawione w 22 miejscowościach na terenie gminy. Stworzenie systemu odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych zwiększyło bezpieczeństwo mieszkańców wsi. Wyposażenie mieszkańców m.in. w pojemniki do selektywnego zbierania odpadów przyczyniło się do podniesienia poziomu życia oraz wzrostu atrakcyjności regionu. Zakup sprzętu muzycznego i strojów ludowych dla zespołu ludowego Radzowiczanki. Projekt obejmował zakup sprzętu muzycznego i strojów ludowych dla Zespołu Ludowego Radzowiczanki. Został zakupiony 1 akordeon oraz 12 strojów damskich i 3 stroje męskie. Strój damski składa się z następujących elementów: bluzka, spódnica, fartuch, gorset, czepek, katanka. Strój męski posiada następujące części: koszula lniana, kamizela, spodnie, kapelusz. Wsparcie działalności Zespołu Ludowego poprzez realizację projektu przyczynia się do usprawnienia działalności zespołu i pozwala na kultywowanie lokalnego dziedzictwa. Jednocześnie wzrasta poziom artystyczny imprez, w których biorą udział Radzowiczanie. Pomoc zespołowi podtrzymuje szczytną inicjatywę kultywowania twórczości ludowej i wspomaga większemu utożsamianiu się lokalnej społeczności z zanikającą częścią miejscowej kultury. Projekt został zrealizowany w ramach małych projektów. 7

10 8 Działanie Odnowa i rozwój wsi Przeworno ,12 zł ,12 zł ,00 zł Zagospodarowanie ruin zamku i góry Gromnik wieża widokowa na Gromniku. Budowa wieży widokowej to pierwszy element zagospodarowania góry Gromnik, dzięki któremu powstało miejsce spotkań turystów oraz mieszkańców gminy. Budowa wieży zapoczątkowała rozwój infrastruktury wokół góry i ruin zamku, jako miejsca atrakcyjnego turystycznie. Wzgórza Strzelińskie, których najwyższym szczytem jest Gromnik to doskonała baza do wypraw turystyczno rekreacyjnych nie tylko dla mieszkańców gminy Przeworno, ale także ościennych gmin z terenu powiatu strzelińskiego, jak również województwa dolnośląskiego. Dzięki wybudowanej wieży widokowej więcej turystów oraz gości będzie odwiedzać gminę Przeworno, czyniąc Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Siekierczyn ,00 zł ,36 zł ,64 zł Podróż do osiemnastowiecznej Zaręby (Lichtenau) impreza kulturalna zorganizowana przez Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Siekierczynie. z niej naturalną bazę turystyczną dla wielu aglomeracji miejskich. Podróż do osiemnastowiecznej Zaręby (Lichtenau) impreza kulturalna, która odbyła się w nowo odrestaurowanym, zabytkowym Zespole Pałacowo Parkowym w Zarębie i złożyły się na nią: rekonstrukcja wydarzeń historycznych 29 lipca 1782 r. - Nathanel Leske przybywa z wizytą do szambelana Wolfa von Löbena, prezentacja zgromadzonych pamiątek, prezentacja multimedialna oraz spotkanie z regionalistami, czyli opowieści Jak to onegdaj bywało. Imprezę urozmaicały dodatkowe atrakcje: jazda konna i przejażdżki bryczką, pokaz walk Łuczników Łużyckich, konkurs Łucznik, występy artystyczne (zespóły ludowe z Zaręby Polne Kwiaty i Grupa od Anioła Stróża, muzyczno-wokalne zespoły dziecięce działające przy Gminnym Ośrodku Kultury i Sportu w Siekierczynie, kapela podwórkowa), wystawy prac naszych twórców ludowych (hafty, ozdoby świąteczne, wyroby z papieru, obrusy, stroiki itp.), prezentacja i degustacja potraw wiejskich oraz ceramiki rudzickiej, stoiska handlowe. Projekt został zrealizowany w ramach małych projektów.

11 Działanie Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Siekierczyn ,83 zł ,83 zł ,00 zł Działanie Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Mirsk ,00 zł ,00 zł ,00 zł Budowa kanalizacji sanitarnej z oczyszczalnią ścieków w miejscowości Rudzica. Budowa kanalizacji sanitarnej z oczyszczalnią ścieków w miejscowości Rudzica obejmowała wykonanie kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej 9 320,71 m 2, kanalizacji sanitarnej przykanaliki 2 727,30 m 3, kanalizacji ciśnieniowej (tłocznej) 344,60 m, przepompowni ścieków oraz oczyszczalni ścieków. Dzieki realizacji projektu nastąpiła poprawa warunków życia mieszkańców miejscowości Rudzica. Ponadto realizacja inwestycji miała pozytywny wpływ na ochronę środowiska naturalnego gminy Siekierczyn, poprzez poprawę stanu gleby i wody. Inwestycja przyczyniła się do poprawy warunków życia mieszkańców poprzez podniesienie kultury bytowania, standardu mieszkaniowego i zrównania poziomu życia na wsi z miastem. Uruchomienie działalności agroturystycznej. W ramach projektu uruchomiona została działalność agroturystyczna. Projekt obejmował modernizację budynku mieszkalnego. Pomieszczenia gospodarcze zaadoptowane zostały na pokoje dla gości. W wyniku realizacji projektu powstały 3 dwuosobowe pokoje z łazienkami oraz wspólny aneks kuchenny. Obiekt ma charakter osady jeździeckiej z możliwością nauki jazdy konnej. 9

12 10 Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Kąty Wrocławskie ,00 zł ,50 zł ,50 zł Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Kamienna Góra ,00 zł ,00 zł ,00 zł Adaptacja budynku do roli nowoczesnego obiektu sportowo-rekreacyjnego. Projekt obejmował adaptację nowo wybudowanego budynku na obiekt sportowo-rekreacyjny, w którym świadczone są kompleksowe usługi sportowo-rekreacyjne. Na parterze budynku zlokalizowane są dwie sale sportowe o powierzchni 97 i 80 m 2, które przystosowane są do pełnienia funkcji sal ćwiczeń indywidualnych i grupowych tj. aerobik, taniec, pilaste Body-Ball itp. Obiekt posiada pełne zaplecze higieniczno-sanitarne. Dzięki realizacji projektu utworzone zostały nowe miejsca pracy. Zrealizowany projekt odpowiada warunkom przyznania pomocy w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw. Rozwój bazy sportowo-rekreacyjnej. W ramach projektu wybudowany został nowy teleskopowy wyciąg narciarski, który pozwolił na rozwój bazy sportowo-rekreacyjnej i zwiększenie ponad dwukrotne mocy zdolności przewozowej istniejącej ośrodka sportów zimowych Stacji Narciarskiej Czarnów. Wybudowany wyciąg ma blisko 500 m długości przy różnicy wzniesień ok. 110 m. Pozwala na przewiezienie 750 os./godz. Zrealizowany projekt pozwala unikać przestojów w pracy stacji spowodowanych ewentualną awarią poprzedniego wyciągu oraz pozwala na organizację zamkniętych imprez, np. zawody o Puchar Wójta. Zrealizowany projekt odpowiada warunkom przyznania pomocy w ramach działania Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej.

13 11 WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE Działanie Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Kowalewo Pomorskie ,15 zł ,15 zł ,00 zł pozyskania energii jest bateria słoneczna i turbina wiatrowa, dzięki czemu lampa zyskuje na autonomiczności, co pozwala na godzin świecenia na dobę. Montaż systemu oświetlenia zewnętrznego typu solarnego wzdłuż ciągów pieszo-jezdnych na terenie gminy Kowalewo Pomorskie. Realizacja projektu polegała na montażu zewnętrznego oświetlenia solarnego na terenie gminy Kowalewo Pomorskie wzdłuż ciągów pieszo-jezdnych. Celem realizowanej operacji był wpływ na poprawę zarówno jakości życia mieszkańców, jak i poprawa bezpieczeństwa użytkowników ciągów pieszo-jezdnych na terenie gminy. Oświetlenie będące przedmiotem operacji to połączenie dwóch systemów: słonecznego i wiatrowego. Źródłem

14 12 Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Stolno ,21 zł ,00 zł ,21 zł Remont świetlic wiejskich oraz ich wyposażenie i budowa placu zabaw w miejscowości Sarnowo oraz Gorzuchowo, budowa świetlicy wiejskiej Działanie Modernizacja gospodarstw rolnych Kowal ,73 zł ,00 zł ,00 zł w Grubnie wraz z jej wyposażeniem oraz remont i adaptacja kuźni na cele publiczne w miejscowości Obory. W ramach projektu wyremontowane zostały świetlice wiejska oraz wybudowano placu zabaw w miejscowościach Gorzuchowo oraz Sarnowo. Wykonano prace związane z wymianą stolarki okiennej i drzwiowej, robotach murowych, remoncie podłóg i posadzek, robotach sanitarnych, robotach elektrycznych. Do świetlic zakupiono również wyposażenie. Ponadto wybudowana i wyposażona została świetlica w Grubnie. W ramach remontu budynku starej kuźni z 1777 r. wykonano renowację ścian, wymieniono stolarkę okienną i drzwiową, odbudowano palenisko kuźni, wykonano nową posadzkę, zagospodarowano teren wokół budynku, wykonano również roboty elektryczne z przeznaczeniem budynku na cele publiczne. Projekt został zrealizowany w ramach małych projektów. Elementami projektu był zakup maszyn rolniczych i komputera oraz odwiert studni głębinowej. Ważnym elementem prawidłowej technologii produkcji roślinnej jest uzupełnianie niedoborów wody, dzięki czemu następuje poprawa jakości warzyw i ziemniaków, co ma duży wpływ na opłacalność produkcji. Zakup nowoczesnej linii sortującej spowodował szybsze przygotowanie produktów do sprzedaży (sortowanie i pakowanie warzyw). Zakup komputera wraz z oprogramowaniem usprawnił zarządzanie gospodarstwem oraz umożliwił systematyczne prowadzenie rejestrów i ewidencji. Realizacja projektu przyczyniła się do poprawy stanu technicznego gospodarstwa, wzrostu plonów, lepszej organizacji pracy w gospodarstwie oraz zmniejszenia niekorzystnego wpływu warunków atmosferycznych (susza) na wielkość plonów. Wprowadzenie nowoczesnych urządzeń.

15 Działanie Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Lubień Kujawski ,39 zł ,89 zł ,50 zł Uruchomienie samoobsługowej myjni bezdotykowej. W ramach projektu uruchomiona została samoobsługowa myjnia bezdotykowa w systemie ABOX, charakteryzująca się niezależnością funkcjonowania poszczególnych stanowisk. Zakupiono również system monitoringu, quad z wyposażeniem do odśnieżania, przyczepę oraz kosiarkę. Realizacja projektu pozwoliła na utworzenie 2 nowych miejsc pracy. 13

16 14 Działanie Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE Dołhobyczów ,92 zł ,52 zł ,40 zł Modernizacja hydroforni i budowa sieci kanalizacji sanitarnej w Dołhobyczowie oraz budowa sieci wodociągowej w miejscowościach Sulimów i Horodyszcze. kolektora kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej, włączającego budynki Gminnego Zespołu Szkół w Dołhobyczowie oraz umożliwiającego podłączenie się innych mieszkańców i instytucji z działek położonych w obrębie budowy, do istniejącej sieci. Ostatnim elementem było zwodociągowanie dwóch miejscowości Sulimów i Horodyszcze z podłączeniem do istniejącej hydroforni w Uśmierzu. Wykonanie w/w inwestycji przyczyniło się do znacznej poprawy stanu gospodarki wodno ściekowej gminy Dołhobyczów. Projekt obejmował kompleksową modernizację hydroforni z wymianą całej technologii stacji uzdatniania wody, zagospodarowanie terenu z nasadzeniami zielonymi i wykonanie utwardzeń. Ponadto przeprowadzono ogólnobudowlane prace remontowe i instalacyjne, przebudowano i ogrodzono ujęcia wody i wymieniono rurociągi technologiczne. Kolejna część projektu objęła wybudowanie

17 Działanie Odnowa i rozwój wsi Obsza ,12 zł ,12 zł ,00 zł Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Ryki ,25 zł ,78 zł ,47 zł Działalność i doposażenie Orkiestry Ochotniczej Straży Pożarnej w Rykach. Budowa kompleksu sportowego z boiskami w Obszy. W ramach projektu wybudowano nowoczesny kompleks sportowy, który przywrócił obszarowi zdegradowanemu funkcję społeczno-gospodarczą i uatrakcyjnił przestrzeń publiczną. Budowa kompleksu sportowego z boiskami w miejscowości Obsza (boiska z urządzeniami i wyposażeniem) poprawiła jakości życia mieszkańców Obszy zaspokojając ich potrzeby w zakresie sportu i rekreacji. Realizacja przedsięwzięcia przyczyniła się również do poprawy jakości życia przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców oraz promowanie obszarów wiejskich i tworzenie przestrzeni sprzyjającej nawiązywaniu kontaktów społecznych. Z kompleksu sportowego korzystają mieszkańcy gminy, a w szczególności uczniowie Szkoły Podstawowej oraz Gimnazjum w Obszy położonych w sąsiedztwie kompleksu. Projekt obejmował zakup instrumentów muzycznych dla Orkiestry Ochotniczej Straży Pożarnej w Rykach. Praca doświadczonych muzyków z młodzieżą pozwala wykształcić zdolności muzyczne, zachęcić i pokierować w celu dalszego kształcenia w szkołach muzycznych. Orkiestra posiada w swoim dorobku bardzo bogaty repertuar, na który składa się wiele standardów muzyki rozrywkowej, filmowej, jazzowej, klasycznej, a także marsze i utwory okolicznościowe i patriotyczne. Aktywność społeczna OSP jest bardzo duża, zrzesza młodzież i starszych (26 osób orkiestra i 15 uczniów) przekazując tradycję twórczości lokalnej. Orkiestra działająca przy OSP uczestniczy w kulturalnych imprezach gminnych, powiatowych i wojewódzkich oraz przeglądach kapel strażackich promując przez to Gminę Ryki. Projekt umożliwił zakup 20 szt. instrumentów muzycznych i 30 pulpitów. Projekt zrealizowany został w ramach małych projektów. 15

18 16 Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Działanie Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Strzyżewice ,00 zł ,48 zł 9 333,52 zł Zorganizowanie imprezy kulturalnej, wydanie publikacji, zorganizowanie wystawy fotograficznej, konkursu z nagrodami oraz wykonanie znaczków pamiątkowych i materiałów promocyjnych. Wilków ,00 zł ,00 zł ,00 zł Uruchomienie nowej działalności. W ramach projektu zakupiono urządzenie biocybernetyczne o częstotliwości 0,2-120 Hz, urządzenie do Zorganizowana impreza kulturalna przyczyniła się do wzrostu jakości życia mieszkańców gminy oraz zaspokoiła ich potrzeby społeczne. Wydana publikacja ukazuje bogactwo gminy w zakresie kulturowym, przyrodniczym i historycznym. Zorganizowanej imprezie towarzyszyła wystawa fotograficzna przedstawiająca zmiany jakie zaszły w gminie Strzyżewice w ciągu ostatnich lat. Wystawa miała formę ruchomą i możliwa była do obejrzenia w gminnych szkołach, w bibliotece jak również w Centrum Kultury i Promocji gminy Strzyżewice. W ramach projektu zorganizowano również konkurs z nagrodami pn.: Przegląd regionalnych potraw tradycyjnych, którego celem było kultywowanie miejscowych tradycji. Wykonane zostały także znaczki pamiątkowe XX-lecie samorządu oraz gadżety promocyjne w postaci toreb, teczek oraz długopisów z nadrukiem. Projekt zrealizowany został w ramach małych projektów. masażu, elektrostymulator do modelowania ciała, aparat cyfrowy do mikrodermabrazji wraz z kompletem głowic, urządzenie do odnowy skóry twarzy, urządzenie do fotodepilacji i fotoodmładzania. Dzięki realizacji projektu nastąpiła poprawa konkurencyjności przedsiębiorstwa oraz wzrost zatrudnienia.

19 17 WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE Działanie Odnowa i rozwój wsi Zwierzyn ,26 zł ,90 zł ,36 zł Rozbudowa z przebudową oraz wyposażenie sali wiejskiej w Błotnie wraz z zagospodarowaniem terenu. W ramach projektu wykonano remont budynku istniejącego oraz dobudowano nową część budynku (pomieszczenia socjalne), wykonano instalacje elektryczne wewnętrzne i oświetlenie zewnętrzne oraz wykonano instalacje sanitarne i zagospodarowanie terenu. Ponadto wyposażono salę wiejską w krzesła oraz stoły. Zbudowano boisko do piłki siatkowej i miejsce na grilla. Salę wiejską podłączono do zbiornika bezodpływowego na nieczystości ciekłe. Dzięki projektowi centrum wsi jest miejscem spotkań mieszkańców. Organizowane są tam różne imprezy kulturalne np. dożynki gminne, wesela, zabawy wiejskie, itp. Organizowane są również imprezy sportowe, spotkania przy grillu, zabawy dla dzieci i imprezy okolicznościowe.

20 18 Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Zabór ,85 zł ,84 zł ,01 zł Budowa placu zabaw w miejscowości Tarnawa. W ramach projektu wybudowano plac zabaw ogrodzony drewnianym ogrodzeniem, wyposażony w huś- tawki konne na sprężynie, grę interaktywną kółko krzyżyk oraz ławkę. Z uwagi na położenie Tarnawy na szlaku prowadzącym do Odry z projektu korzystają turyści z dziećmi w szczególności miłośnicy wędkarstwa oraz mali mieszkańcy Tarnawy. Inwestycja jest komplementarnym rozwiązaniem dotyczącym inwestycji związanych z kształtowaniem przestrzeni publicznej, wybudowany plac zabaw łącznie z kompleksowym remontem i wyposarzeniem świetlicy wiejskiej poprawia warunki życia mieszkańców wsi Tarnawa i podnosi atrakcyjność turystyczną tej miejscowości. Projekt zrealizowany został w ramach małych projektów.

21 Działanie Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Działanie Odnowa i rozwój wsi Zwierzyn ,02 zł ,02 zł ,00 zł Słońsk ,19 zł ,19 zł ,00 zł Zwodociągowanie doliny Noteci Gościmiec, Górecko, Błotno, Rzekcin, Zagaje, Żółwin, Sierosławice. Projekt obejmował wybudowanie sieci wodociągowej dla wsi: Gościmiec, Górecko, Błotno, Rzekcin, Zagaje, Żółwin, Sierosławice. Budowa wodociągu znacząco poprawiła jakość życia mieszkańców wsi. Zakres jaki obejmowała inwestycja to ponad ,5 mb rury wodociągowej, wykonanie 16 studni wodomierzowych, 245 nawiertek o różnych średnicach, 190 hydrantów przeciwpożarowych oraz 391 zasuw. Niewątpliwą korzyścią zwodociągowania Doliny Noteci jest fakt, że ponad 80% mieszkańców podłączyło swoje gospodarstwa domowe i rolne do wodociągu. Dzięki realizacji projektu około 1000 mieszkańców ma wodę do picia. 19 Remont konserwatorski (renowacja i rekonstrukcja) stolarki okiennej i drzwiowej w kościele Parafii Rzymsko Katolickiej. Przyznane dofinansowanie było podstawą realizacji projektu w zakresie przywrócenia dobrostanu najcenniejszego w miejscowości i wyjątkowego w regionie zabytkowego obiektu średniowiecznej architektury sakralnej. Remontowany kościół jest obiektem bardzo dużego zainteresowania turystów, zatem podnosi atrakcyjność turystyczną, służy promocji regionu i wpływa na poprawę jakości życia mieszkańców wsi Słońsk.

22 20 WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Andrespol ,34 zł ,34 zł ,00 zł Budowa świetlicy środowiskowej w Stróży. W ramach projektu wybudowano budynek świetlicy wiejskiej wraz ze zbiornikiem nieczystości ciekłych, utwardzono fragment terenu przy wejściu głównym do budynku i przy podjeździe dla niepełnosprawnych oraz wykonano 3 miejsca parkingowe wraz z dojazdem. Projekt przyczynił się do poprawy walorów estetycznych miejscowości i wzbogacenia bazy obiektów użyteczności publicznej na terenie gminy, pozwalając na aktywne spędzanie wolnego czasu. Ponadto projekt przyczynia się do pobudzenia ludzi młodych i wzmocnienie ich więzi z miejscem zamieszkania. Zrealizowany projekt odpowiada warunkom przyznania pomocy w ramach działania Odnowa i rozwój wsi.

23 Działanie Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Andrespol ,82 zł ,82 zł ,00 zł Rozbudowa gminnej oczyszczalni ścieków w Kraszewie. Projekt obejmował rozbudowę i przebudowę oczyszczalni ścieków. W tym wyremontowano pompownię ścieków surowych, wybudowano instalację oczyszczania mechanicznego, wyremontowano zbiornik ścieków dowożonych, wybudowano reaktor, wymieniono urządzenia w istniejącym reaktorze, wykonano komorę pomiarową, dobudowano pompownię osadu, wybudowano instalację odwadniania osadu oraz instalacjię wapnowania osadu odwodnionego, dobudowano pomieszczenia workownicy osadu, jak również wybudowano stację odbioru ścieków dowożonych, pomieszczenia agregatu prądotwórczego. Ponadto dobudowano rurociąg technologiczny, sieć energetyczną i sterowniczą. Projekt przyczynił się do uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej w gminie, poprawy jakości życia jej mieszkańców oraz warunków prowadzenia działalności gospodarczej. 21

24 22 Działanie Odnowa i rozwój wsi Dalików ,01 zł ,01 zł ,00 zł Remont i wyposażenie Gminnej Biblioteki Publicznej w Dalikowie. Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Dalików ,47 zł 9 976,12 zł ,35 zł Kultywowanie lokalnych tradycji poprzez rozwój działalności Orkiestry Dętej OSP w Dalikowie. Wymiana okien i drzwi zewnętrznych była elementem projektu. Ponadto wykonano elewację budynku wraz z dachem, wyremontowano pomieszczenia biblioteki wraz z sanitariatami oraz wymianą elektryki. Wykonano również podjazd dla osób niepełnosprawnych. Zakupiono wyposażenie do biblioteki w tym regały jednostronne i dwustronne, szafy oszklone, rolety wewnętrzne, żaluzje pionowe. Operacja wypłynęła na poprawę jakości życia, w tym na podniesienie standardu świadczonych usług kulturalnych przez bibliotekę. Ponadto, budynek wraz z pomieszczeniami został dostosowany tak, aby z usług biblioteki mogły również swobodnie korzystać osoby niepełnosprawne. W ramach projektu zakupione zostały instrumenty muzyczne, dodatkowe wyposażenie dla orkiestry oraz poddane zostały renowacji stare instrumenty. Dla orkiestry zakupione zostały jednolite mundury, wzorowane na tradycyjnych mundurach strażackich, co jest bardzo istotne dla podkreślenia tradycji. Bardzo ważnym dla rozwoju Orkiestry Dętej OSP w Dalikowie jest również czerpanie inspiracji i wzoru z innych grup o wyższym poziomie zaawansowania. Ponadto zorganizowane zostały dwa jednodniowe wyjazdy szkoleniowe na Ogólnopolskie Przeglądy Orkiestr Dętych do Łowicza i Inowrocławia. Wyjazdy umożliwiły zdobycie nowych doświadczeń. Projekt został zrealizowany w ramach małych projektów.

25 Działanie Wdrażanie projektów współpracy Inne źródła Działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Warta ,38 zł 0,00 zł ,48 zł ,90 zł Rogów ,73 zł ,73 zł ,00 zł Przywrócenie do ruchu historycznego wagonu osobowego na kolei wąskotorowej Rogów - Rawa - Biała realizowane przez Fundację Polskich Kolei Wąskotorowych. Spotkanie z naturą 2010 zorganizowana przez Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Przymierze Jeziorsko. W ramach międzynarodowego projektu współpracy czterech lokalnych grup działania, dwóch z Polski, dwóch z Niemiec, integrowano, edukowano oraz kształtowano postawy proekologiczne wśród młodzieży z Polski i Niemiec. Projekt obejmował uczestnictwo w zajęciach prezentujących historię oraz kulturę regionu, przejście ścieżką ekologiczną, zajęciach sportowo-rekreacyjne w gospodarstwie agroturystycznym oraz wędkowanie, zwiedzanie zagrody ziemiańskiej, kuźni, spichlerza, drewnianej zabudowy miniskansenu, rajdzie rowerowym wokół zbiornika Jeziorsko, spływie kajakowym, zwiedzaniu rezerwatu ptactwa, zajęciach pt. Jak wpływamy na otaczające nas środowisko naturalne, zajęcia przyrodniczo-historycznye oraz opracowanie dwujęzycznego folderu. Projekt obejmował rewitalizację, z zachowaniem historycznej wartości, wąskotorowego wagonu pasażerskiego. Realizacja projektu przyczyniła się m. in. do rozwoju infrastruktury turystycznej pod kątem najistotniejszego lokalnie projektu Muzeum w przestrzeni Bitwa Łódzka 1914 roku. Projekt pozwolił przywrócić jeden z egzemplarzy wagonu wąskotorowego typu 3Aw do stanu pierwotnego. Remont wagonu polega na jego rekonstrukcji z zachowaniem wszystkich jego detali historycznych w tym m.in. ramy okienne, drewniane ławki, instalacje gazowe, półki bagażowe, oprawy oświetleniowe, klamki, malowanie zewnętrzne. Zwiększenie taboru Kolei Wąskotorowej pozwoliło na rozszerzenie oferty turystycznej tej kolei. Projekt został zrealizowany w ramach małych projektów. 23

26 24 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE Działanie Odnowa i rozwój wsi Wolbrom ,37 zł ,37 zł ,00 zł Budowa sali gimnastycznej w Jeżówce. Dofinansowana inwestycja była podstawą realizacji projektu, w ramach którego udostępniono nowoczesną, dobrze wyposażoną salę gimnastyczną. Dzięki temu wzbogacona została oferta spędzania wolnego czasu dzieci i młodzieży zamieszkującej obszary wiejskie gminy Wolbrom.

27 Działanie Odnowa i rozwój wsi Ropa ,10 zł ,10 zł ,00 zł Remont i wyposażenie domu kultury na potrzeby Wiejskiego Domu Kultury i Turystyki w Klimkówce. W ramach projektu wykonano remont budynku Domu Kultury oraz zakupiono różnorodne wyposażenie. Dzięki realizacji projektu wzbogacona została oferta spędzania wolnego czasu dla dzieci i młodzieży oraz poprawie uległa jakość życia mieszkańców. 25

28 26 Działanie Odnowa i rozwój wsi WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE Zatory ,93 zł ,93 zł ,00 zł Wyposażenie wraz z montażem elementów placu zabaw w miejscowościach Zatory, Pniewo, Ciski, Gładczyn Rządowy. Projekt obejmował zakup i montaż elementów placów zabaw w miejscowościach Zatory, Pniewo, Ciski i Gładczyn Rządowy. Utworzone place zabaw pozwalają na wypoczynek i wspólne spędzenie czasu wolnego w bezpiecznym otoczeniu. Place zabaw stanowią centrum sportoworekreacyjne pozwalające na aktywne spędzenie wolnego czasu rodzicom z dziećmi.