Dobrostan pacjentek leczonych spiramycyną z powodu toksoplazmozy w ciąży

Transkrypt

1 ROZDZIAŁ XVII DOBROSTAN I SPOŁECZEŃSTWO 1 Klinika Położnictwa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Department of Obstetrics Medical University of Gdansk 2 Katedra Mikrobiologii Politechniki Gdańskiej Gdansk University of Technology, Chemical Faculty, Department of Microbiology DARIUSZ LAUTENBACH 1, BLANKA MALCZEWSKA 1, LUCYNA HOLEC-GĄSIOR 2, KRZYSZTOF PREIS 1, ADRIANNA KLONOWSKA-KĘPKA 1, KATARZYNA KRYNIEWSKA 1, KAROLINA KOZUBOWSKA 1 Dobrostan pacjentek leczonych spiramycyną z powodu toksoplazmozy w ciąży Wellness of pregnant women with prenatal infection Toxoplasma gondii treated with spiramycin Toksoplazmoza to kosmopolityczna choroba odzwierzęca (antropozoonoza), która jest wywoływana przez pierwotniaka wewnątrzkomórkowego Toxoplasma gondii, należącego do typu Apicomplexa [1, 2]. Po raz pierwszy badania nad pierwotniakiem poczynione zostały w 1908 roku przez dwóch francuskich badaczy Nicolle i Manceaux. Za materiał do badań posłużyły im tkanki gryzonia Ctenodactylus gondii zamieszkującego północną Afrykę. W 1923 roku dowiedziono, iż problem rozprzestrzeniania się pasożyta dotyczy nie tylko zwierząt, ale również i ludzi, a dowodem na to było odnalezienie Toxoplasma gondii w siatkówce oka dziecka urodzonego z wodogłowiem. Pierwszy w pełni udokumentowany przypadek toksoplazmozy wrodzonej został opisany w 1937 roku przez Wolfa i Cowena, natomiast w 1965 roku dowiedziono możliwość zakażenia przez spożycie surowego lub niedogotowanego mięsa zawierającego pasożyty. W Polsce pierwszy przypadek zakażenia Toksoplazmozą został opisany w 1949 roku [3, 4].

2 248 Dobrostan i społeczeństwo Toksoplazmoza jest zakażeniem, które występuje powszechnie na świecie. Szacuje się, iż w populacji europejskiej 50-80% populacji ma kontakt z tym pierwotniakiem. Najwyższy odsetek zakażeń notowany jest w krajach o klimacie umiarkowanym i ciepłym, ponieważ istnieją tam idealne warunki temperatura i wilgotność, które sprzyjają przetrwaniu pasożyta w środowisku zewnętrznym. Szerokie rozpowszechnienie toksoplazmozy występuje również w krajach, których mieszkańcy spożywają duże ilości surowego lub niedogotowanego mięsa (np. Francja). W Polsce natomiast przeciwciała skierowane przeciwko Toxoplasma gondii znajduje się u około 50% osób [2, 4]. Toksoplazmoza jest przykładem inwazji oportunistycznej. Pod pojęciem inwazji oportunistycznych rozumiemy zakażenia bakteriami, wirusami, grzybami a także zarażenia pasożytami osób szczególnie podatnych na nie z powodu upośledzonej odporności (inaczej deficyt immunologiczny, immunoniekompetencja, immunodepresja). Tak więc, stwarza to okazję inwazyjnym patogenom. Stąd nazwa oportunistyczne od angielskiego słowa opportunity czyli okazja [1,5]. Toksoplazmoza może występować jako wrodzona i nabyta. Toxoplasma gondii u swoich żywicieli występuje w postaci trzech form rozwojowych: 1) tachyzoitu, czyli formy wegetatywnej, 2) cysty tkankowej, która wewnątrz zawiera bradyzoity oraz 3) oocysty, która stawowi formę przetrwalną zawierającą sporozoity. Pasożyt w organizmie swojego żywiciela może rozwijać się na dwa sposoby. U człowieka oraz niektórych ssaków i ptaków, którzy są żywicielami pośrednimi następuje wyłącznie rozwój bezpłciowy czyli schizogonia, z którym związana jest forma tachyzoitu i bradyzoitu. Rozwój płciowy (gametogonia) jest możliwy tylko w komórkach nabłonka błony śluzowej jelita cienkiego kotowatych i prowadzi do powstania oocysty pasożyta, zawierającej sporozoity, które wraz z kałem trafiają do środowiska zewnętrznego [6]. Toksoplazmoza zazwyczaj przebiega bezobjawowo u osób z prawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym i nie wymaga leczenia. Objawy kliniczne dotyczą 10-15% osób. Może występować powiększenie węzłów chłonnych, uczucie osłabienia, niewielka gorączka oraz symptomy przypominające grypę takie jak złe samopoczucie, bóle mięśni oraz stawów. Poważne następstwa toksoplazmozy dotyczą osób z niedoborami odporności (np. chorych na AIDS, pacjentów po chemio, radioterapii czy immunosupresji oraz po zarażeniu w trakcie życia płodowego [2,6]. Źródłem zakażenia w toksoplazmozie wrodzonej jest transmisja łożyskowa. Obecnie toksoplazmoza wrodzona pod względem częstości występowania zajmuje drugą pozycję wśród zakażeń wewnątrzmacicznych. Ryzyko zakażenia płodu oraz objawy kliniczne zależą od okresu zarażenia w trakcie ciąży. Wraz z rozwojem ciąży wzrasta ryzyko zakażenia, natomiast stopień powikłań jest odwrotnie proporcjonalny do okresu w którym nastąpiło zakażenie u matki. Należy zaznaczyć, że niebezpieczna jest tylko i wyłącznie pierwotna inwazja u matki. Szacunkowe procentowe ryzyko zakażenia płodu szacuje się na: 17-25% w pierwszym trymestrze ciąży, 25-54% w drugim trymestrze ciąży, 60-90% w trzecim trymestrze ciąży. Istnieje również niewielkie ryzyko przechodzenia pasożytów podczas porodu z zakażonego łożyska na dziecko. Bezpośrednio po urodzeniu rzadko stwierdza się objawy kliniczne. Klasycznie występuje triada objawów tzw. triada Sabina Pinkertona, która charakteryzuje się

3 Dariusz Lautenbach, Blanka Malczewska, Lucyna Holec-Gąsior, Krzysztof Preis, Adrianna Klonowska-Kępka, Katarzyna Kryniewska, Karolina Kozubowska Dobrostan pacjentek leczonych spiramycyną z powodu toksoplazmozy w ciąży zapaleniem siatkówki i naczyniówki, wodogłowiem lub małogłowiem oraz zwapnieniami śródczaszkowymi. Może wystąpić również hepatomegalia, splenomegalia, zmiany w narządzie wzroku, przedłużająca się żółtaczka, objawy skazy krwotocznej, zmiany w OUN oraz hipotrofia. Objawy toksoplazmozy wrodzonej mogą również ujawniać się dopiero w okresie dziecięcym lub młodzieńczym. Wystąpić mogą wówczas zmiany w narządzie wzroku, takie jak zapalenie siatkówki i naczyniówki, opóźniony rozwój umysłowy oraz utrata słuchu [4,6]. Tabela I Objawy kliniczne w zależności od okresu zarażenia kobiety pasożytem T. gondii [3,4] Objawy kliniczne w zależności od okresu zarażenia kobiety pasożytem T. gondii Trymestr ciąży Procent zarażonych noworodków I (do 12 tyg. ciąży) 17 II (od 12 do 28 tygodnia ciąży) III (od 28 do 38 tygodnia ciąży) 25 Objawy kliniczne Poronienie, poród przedwczesny, opóźnienie wzrostu wewnątrzmacicznego, strukturalne uszkodzenia mózgu, narządu wzroku np. małoocze, małogłowie. Zwapnienia śródczaszkowe, niedorozwój umysłowy, uszkodzenia gałki ocznej 65 Postać lekka, w 85% bezobjawowa Bardzo duże znaczenie ma określenie momentu inwazji Toxoplasma gondii u kobiety ciężarnej. Podstawą diagnostyki są badania serologiczne. Zaatakowany przez pasożyta organizm wytwarza swoiste przeciwciała, co jest konsekwencją ekspozycji na antygeny pasożyta. Wykrywane są przeciwciała anty T gondii IgG, IgM oraz w niektórych przypadkach IgA. Jako pierwsze w odpowiedzi na inwazję pasożyta pojawiają się przeciwciała klasy IgM. Najwyższy poziom osiągają w pierwszych tygodniach od zarażenia i stopniowo maleją. Utrzymują się w organizmie przez około 4-6 miesięcy i są uznawane za wskaźnik początkowej fazy choroby. W ostatnich latach wykazano, iż dynamika przeciwciał IgM jest zróżnicowana z zależy od układu immunologicznego pacjenta, mogą być wykrywane u osób z przewlekłą fazą choroby. Przeciwciała klasy IgA charakteryzują się podobną dynamiką jak przeciwciała klasy IgM z tym, że mogą się utrzymywać nawet przez 9 miesięcy. Najsilniejszą odpowiedź na zakażenie toksoplazmozą obserwuje się w klasie przeciwciał IgG, które pojawiają się najpóźniej i utrzymują się przez całe życie. Najwyższy poziom osiągają około 2-3 miesiąca i w ciągu dwóch lat stopniowo maleją. Przyjmuje się, że kobiety ciężarne, które zaraziły się pasożytem przed zajściem w ciążę i mają przeciwciała klasy IgG w stężeniu do około 300 IU/ml, są zdolne do ochrony płodu przed zarażeniem T. gondii. W ostatnich latach do serodiagnostyki toksoplazmozy włączony został test oznaczania awidności. Pozwala on na ustalenie fazy zakażenia w na podstawie siły wiązania 249

4 250 Dobrostan i społeczeństwo przeciwciał IgG z antygenami pasożyta. We wczesnej fazie choroby przeciwciała antytoksoplazmozowe IgG charakteryzują się słabą siłą wiązania antygenów są to immunoglobuliny o tak zwanej niskiej awidności. Trwające zarażenie stymuluje układ immunologiczny gospodarza, w związku z czym wytwarzane w dużych ilościach przeciwciała IgG cechują się coraz większą siłą wiązania z antygenami pasożyta (czyli tzw. wysoką awidnością) [6]. Tabela II Przydatność badań laboratoryjnych podczas rozpoznawania toksoplazmozy u matek i noworodków [7] Metody pośrednie Metody bezpośred nie Klasa przeciwciał swoistych IgG IgG awidność IgM IgA PCR Kobiety ciężarne (-) identyfikuje kobietę z grupy ryzyka, konieczna profilaktyka i testy w kolejnych trymestrach Wysoka wyklucza infekcję nabytą w ciągu ostatnich 3-4 miesięcy, niska może utrzymywać się miesiącami, niediagnostyczna (+) mogą utrzymywać się bardzo długo, same nie są wyznacznikiem pierwotnego zarażenia (-) wykluczają infekcję u kobiety ciężarnej w I i II trymestrze ciąży (+) mogą utrzymywać się bardzo długo (+) z płyny owodniowego potwierdzają zarażenie płodu (-) nie wyklucza Noworodek (+) bez obecności IgM infekcja przewlekła bez ryzyka dla płodu (+) przeciwciała matczyne mogą być obecne do 12 miesiąca życia, immunoblotting IgG różnicuje przeciwciała matczyne i własne, obecność >12 miesiąca - rozpoznanie Rosnąca w czasie obserwacji dziecka może przemawiać za rozpoznaniem (+) z krwi obwodowej potwierdzają rozpoznanie (-) nie wykluczają rozpoznania (+) z krwi obwodowej potwierdzają rozpoznanie (+) z krwi, moczu, płynu mózgowo rdzeniowego potwierdza rozpoznanie Wskazaniami do leczenia toksoplazmozy są: pierwotna inwazja u kobiet w ciąży, postać wrodzona choroby oraz toksoplazmoza u osób z niedoborem odporności. Podczas leczenia najczęściej stosuje się terapię skojarzoną z wykorzystaniem kilku leków lub podaje się leki kolejno po sobie. Lekiem z wybory jest spiramycyna (Rovamycine) zwłaszcza w I trymestrze ciąży. Pirymetamina jest lekiem potencjalnie teratogennym i nie można jej podawać do 12 tygodnia ciąży. W II trymestrze ciąży możliwe jest

5 Dariusz Lautenbach, Blanka Malczewska, Lucyna Holec-Gąsior, Krzysztof Preis, Adrianna Klonowska-Kępka, Katarzyna Kryniewska, Karolina Kozubowska Dobrostan pacjentek leczonych spiramycyną z powodu toksoplazmozy w ciąży zastosowanie preparatu złożonego z sulfadoksyny i pirymetaminy. Połączenie to jest skuteczniejsze niż monoterapia spiramycyną ze względu na lepsze przechodzenie przez łożysko. Terapia musi być kontynuowana do czasu rozwiązania ciąży. O przekazaniu infekcji z matki na płód można wnioskować na podstawie badania płynu owodniowego metodą łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR). Potwierdzenie obecności pasożyta w płynie owodniowym jest dowodem na zakażenie płodu i konieczność zmiany terapii [6]. MATERIAŁ I METODA Badanie, objęto 45 pacjentek hospitalizowanych w Klinice Położnictwa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego w latach Analizie retrospektywnej poddano dokumentację medyczną badanej grupy. Każda z kobiet w trakcie hospitalizacji przeszła amniopunkcję diagnostyczną celem analizy DNA toksoplazmozy metodą PCR, ponadto wykonane zostały badania serologiczne, morfologia krwi obwodowej oraz USG. Wszystkie pacjentki zostały zaproszone na wizytę kontrolną, która odbyła się w latach W jej trakcie oceniona został poporodowa dokumentacja medyczna kobiet oraz ich dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem wyników badań serologicznych i konsultacji okulistycznych oraz dokonana została ocena rozwoju umysłowego i fizycznego dzieci narażonych w życiu płodowym na toksoplazmozę. Obliczenia wykonano w programie Excel stosując odpowiednie funkcje arkuszowe z grupy funkcji statystycznych. WYNIKI Średni wiek pacjentek poddanych badaniu wyniósł 28.3 lat. 31,2% pacjentek pochodziło z miast powyżej 100 tys. mieszkańców, 25,4% z miast od 30 do 100 tys. mieszkańców, 3% z miast poniżej 30 tys. mieszkańców, natomiast 40,4% badanych mieszkało na wsi. U wszystkich pacjentek w trakcie trwania ciąży oznaczono poziom immunoglobulin odpornościowych (IgM, IgG) oraz awidność, a otrzymane wyniki wskazywały na zakażenie pierwotniakiem T. gondii. Średnio ciężarne trafiały do ośrodka w 20 tygodniu ciąży. Rozpoznanie i leczenie w każdym przypadku zostało wdrażane wcześniej w lecznictwie ambulatoryjnym przez lekarz prowadzących ciążę, a choroba przebiegała bezobjawowo. Kobiety w trakcie hospitalizacji otrzymywały preparat Rovamycin (Spiramycyna) celem zapobieżenia przeniesienia zakażenia na płód. Wszystkie ciężarne miały również pobrany płyn owodniowy celem oznaczenia DNA toksoplazmy metodą PCR. Wyniki 44 pacjentek były ujemne, natomiast jedna pacjentka otrzymała wynik dodatni. U tej pacjentki Rovamycyna została włączona po 25 t.c. po wykonaniu diagnostyki TORCH w drugim trymestrze ciąży. Badanie TORCH przeprowadzone w I trymestrze nie wykazało u pacjentki zakażenia toksoplazmozą i zostało powtórzone zgodnie z wytycznymi. Po uzyskaniu dodatniego wyniku badania PCR zmodyfikowano leczenie i zastosowano preparaty pirymetaminę z sulfadoksyną. Każda pacjentka miała ponadto wykonane badanie USG, w którym w ani jednym przypadku 251

6 252 Dobrostan i społeczeństwo nie stwierdzono nieprawidłowości. Wśród przebadanych ciężarnych odnotowano jeden przypadek ciąży bliźniaczej, co stanowiło 1,6%. Nie zanotowano wewnątrzmacicznego obumarcia płodu. Każde z dzieci osiągnęło masę urodzeniową odpowiednią do tygodnia w którym nastąpił poród. Po porodzie nie stwierdzono u dzieci żadnych nieprawidłowości. Wszystkim nowo narodzonym pobrano krew do badań laboratoryjnych, celem oznaczenie poziomu immunoglobulin odpornościowych. Stwierdzono jeden przypadek zakażenia u dziecka pacjentki z dodatnim wynikiem PCR. Noworodek nie miał objawów klinicznych zakażenia toksoplazmozą. Przy wypisie położnice otrzymały zalecenie ponownego oznaczenia stężenia IgM oraz IgG oraz zgłoszenia się z dziećmi na konsultację okulistyczną w warunkach ambulatoryjnych. Nie wykryto powikłań okulistycznych. Żadna z matek nie zgłaszała opóźnienia w rozwoju umysłowym, bądź też fizycznym swojego dziecka. DYSKUSJA Zakażeniu toksoplazmozą można skutecznie zapobiegać przestrzegając nawyków higienicznych i dietetycznych przez ciężarne. Tabela III Zalecenia dotyczące strategii zapobiegania toksoplazmozie [7] Zalecenia dotyczące strategii zapobiegania toksoplazmozie Należy unikać spożywania surowego, niedogotowanego mięsa Po kontakcie z surowym mięsem należy umyć detergentem bardzo dokładnie wszystkie naczynia, które miały z nim kontakt Do wszelkich prac ogrodowych należy pamiętać o zakładaniu gumowych rękawic ochronnych Owoce i warzywa należy dokładnie umyć, oczyścić i obrać przed spożyciem Jeśli w domu jest kot, należy unikać sprzątania kuwety, lub wykonywać tę czynność w gumowych rękawicach, kot powinien być trzymany w domu i nie karmiony surowym mięsem Należy chronić żywność przed owadami W Polsce nie są prowadzone badania przesiewowe u kobiet ciężarnych w kierunku zakażenia T. gondii [6]. Według rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 23 września 2010 r. w sprawie standardów postępowania oraz procedur medycznych przy udzieleniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem, diagnostyka serologiczna w kierunku zakażenia toksoplazmozą powinna być przeprowadzona do 10. tygodnia ciąży [8]. Kolejne badania powinny być wykonywane w II i III trymestrze ciąży. Szczególna uwaga powinna być zwrócona na powszechne zaniechanie badania wykonywanego w ostatnim trymestrze ciąży, gdyż to właśnie wtedy ryzyko transmisji na płód jest największe [4]. Jeśli zakażenie

7 Dariusz Lautenbach, Blanka Malczewska, Lucyna Holec-Gąsior, Krzysztof Preis, Adrianna Klonowska-Kępka, Katarzyna Kryniewska, Karolina Kozubowska Dobrostan pacjentek leczonych spiramycyną z powodu toksoplazmozy w ciąży zostanie potwierdzone, należy możliwie jak najdokładniej określić w jakiej fazie zakażenia znajduje się pacjentka. Częstość występowania toksoplazmozy wrodzonej w Europie jest zróżnicowana i zależy między innymi od sytuacji gospodarczo ekonomicznej kraju, której wysoki poziom umożliwia wprowadzenie środków zaradczych [3]. Lekiem z wyboru w leczeniu toksoplazmozy w trakcie ciąży jest Spiramycyna, czyli antybiotyk z grupy makrolidów. Stosuje się go od momentu rozpoznania, aż do rozwiązania. Lek ten wykazuje duże powinowactwo z tkankami łożyska, osiągając w nim do pięciu razy większe stężenie niż w surowicy krwi i może być stosowany w ciąży w przypadku zdecydowanej konieczności. W szpitalach uniwersyteckich we Francji, Belgii, Danii i Finlandii przeprowadzone zostały badania, które wykazały, iż 10% noworodków matek leczonych w trakcie ciąży Rovamycyną miało następstwa toksoplazmozy wrodzonej. W naszym materiale odsetek ten wyniósł 2,2%. Prawdopodobnie jest to wynikiem stosunkowo szybkiego postawienia rozpoznania i wdrożeniem leczenia u kobiet badanych. WNIOSKI 1. Spiramycyna w sposób znaczący wpływa na ograniczenie występowania toksoplazmozy wrodzonej u dzieci matek zakażonych pierwotniakiem. 2. Badania serologiczne w kierunku toksoplazmozy powinny być przeprowadzone jak najszybciej po rozpoznaniu ciąży oraz w okresie przedkoncepcyjnym. Należy uczulać pacjentki na istotność wykonania tego badania i konsekwencje jakie może nieść jego zaniechanie. 3. Niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na zmniejszenie częstości występowania toksoplazmozy wrodzonej jest jak najszybsze rozpoczęcie leczenia po postawieniu odpowiedniej diagnozy i prowadzenie go aż do rozwiązania ciąży. PIŚMIENNICTWO 1. Paul M.: Toksoplazmoza groźna choroba pasożytnicza kobiet ciężarnych i pacjentów z osłabioną funkcją układu odpornościowego; Kosmos problemy nauk biologicznych 2005, tom I, numer 1 (266), s, Holec Gąsior L., Józej Kur: Badania epidemiologiczne populacji kobiet gminy Przodkowo w kierunku toksoplazmozy; Przegląd epidemiologiczny 2009, 63: Kwiecień K. D., Zielińska A.: Toskoplazmoza wrodzona, a działania profilaktyczne pierwszego rzędu.; Problemy pielęgniarstwa 2008; 16 (3): Lewicka M., Dziedziczak-Buczyńska M., Mawlichanów K., Buczyński A: Ocena występowania toksoplazmozy u kobiet ciężarnych w środowisku miejsko wiejskim powiatu giżycko w odniesieniu do populacji ogólnokrajowej. Hygeia Public Health 2013, 48(3):

8 254 Dobrostan i społeczeństwo 5. Prokopowicz D., Wasiluk A., Rogalska M.: Oportunistyczne inwazje pasożytnicze zagrażające człowiekowi; Kosmos problemy nauk biologicznych 2005, tom I, numer 1 (266), s, Holec Gąsior L., Lautenbach D, Drapała D., Kur J.: Prawidłowe rozpoznanie toskoplazmozy u kobiet ciężarnych ważność badań diagnostycznych oraz nowe możliwości, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, tom 4, nr 4, s Bręborowicz H. G.: Położnictwo i Ginekologia tom I. Wydawnictwo lekarskie PZWL, wydanie I. [2] 8. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 września 2010 r. w sprawie standardów postępowania oraz procedur medycznych przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem. Dziennik Ustaw nr Charakterystyka produktu leczniczego: Rovamycine; Ministerstwo zdrowia, Departament Polityki lekowej i farmacji. 10. Foulon W.: Wpływ leczenia toksoplazmozy w czasie ciąży na ryzyko zarażenia płodu oraz występowania skutków wrodzonej toksoplazmozy w wieku 12 miesięcy wieloośrodkowe badanie kliniczne. Medycyna Praktyczna STRESZCZENIE Około 50-80% populacji światowej ma kontakt z pierwotniakiem Toxoplasma gondii. Toksoplazmoza u osób z prawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym nie stanowi zagrożenia i przebiega zwykle bezobjawowo. Stanowi jednak poważne ryzyko w przypadku osób z upośledzeniem odporności oraz kobiet ciężarnych. Zakażenie zwiększa ryzyko poronienia oraz wad wrodzonych takich jak: upośledzenie narządu wzroku, upośledzenie narządu słuchu, wodogłowie, małogłowie oraz niedorozwój umysłowy. Badania przeprowadzone w populacji Polek wykazały, iż problem ten może dotyczyć 41% przyszłych matek. W niniejszej pracy analizie poddane zostały dane dotyczące przebiegu ciąży, porodu oraz rozwoju dzieci pajetek zakażonych toksoplazmozą hospitalizowanych w Klinice Położnictwa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego w latach Wszystkie kobiety oraz ich potomstwo zostały zbadane za pomocą badań laboratoryjnych oraz USG zarówno w trakcie trwania ciąży, jak i po rozwiązaniu. Praca wykazuje, iż wczesne rozpoczęcie leczenia znacząco wpływa na spadek występowania toksoplazmozy wrodzonej. ABSTRACT About 50 80% of world population have contact with Toxoplasma gondii. Toxoplasmosis for people with properly functioning immune system isn t threated and proceeds with asymptomatic consequences. It is a serious risk for people with insufficiency of immune system and for pregnant women. The infection make higher risk of miscarriage and congenital malformations as: impaired eyesight, hearing loss, hydrocephalia, microcephaly and feebleness. Research witch was made in population of

9 Dariusz Lautenbach, Blanka Malczewska, Lucyna Holec-Gąsior, Krzysztof Preis, Adrianna Klonowska-Kępka, Katarzyna Kryniewska, Karolina Kozubowska Dobrostan pacjentek leczonych spiramycyną z powodu toksoplazmozy w ciąży Polish women, showed that problem can touch about 41% of population future mothers. The analysis data were pregnancy, delivery and development of children, patients infected by toxoplasmosis, who was hospitalized in Department of Obstetrics, Medical University of Gdansk between year. All of the women and their children, were examined with laboratory tests and ultrasonography in time of pregnancy and after the delivery. Our research shows that early treatment makes significant lower occurrence of congenital toxoplasmosis. Artykuł zawiera znaków ze spacjami 255