Wielcy architekci: Oskar Niemeyer

Transkrypt

1 T W O J E B I U R O V E G A N UM E R 23 S IERPIEŃ 2011 Wielcy architekci: Oskar Niemeyer Oscar Niemeyer skończył 103 lata. Brazylijski architekt, który zasłynął przede wszystkim zaprojektowaniem od zera stolicy swojej ojczyzny, nie zamierza jednak osiąść na laurach. Nadal pracuje, mimo krytycznych opinii zarzucających mu spadek formy i powielanie dotychczasowych schematów. To, co najbardziej charakteryzuje jego styl, to akceptacja dla wszystkich konwencji architektonicznych, czego efektem są rzeźbiarskie, niemalże poetyckie budowle. Nie interesują mnie kąty proste - zwykł mawiać. Interesują mnie krzywizny (...) takie, jakie postrzegam w ciele kobiety, którą kocham. Taki też jest jego najnowszy obiekt, otwarty specjalnie na urodziny architekta, Niemeyer International Cultural Centre w hiszpańskim Aviles. Skoki spadochronowe - ekstremalne hobby Grażny W dzisiejszej gazetce zamieszczamy wywiad z naszą koleżanką- Grażyną Słocińską. Rozmowa ukazała się w NTO, po próbie bicia rekordu kobiet w skokach RW (próba stworzenia najliczniejszej formacji spadającej swobodnie).

2 Wielcy architekci: Oskar Niemeyer Dzieła Oskara Niemeyera mogą budzić skrajne emocje - od zachwytu po dezaprobatę, ale na pewno nie można odmówić im oryginalności. Niemeyer International Cultural Centre, Aviles Pierwszy szkic budynku powstał w 2006 r., kiedy Niemeyer gościł właśnie w hiszpańskiej Asturii. Władze nieco zaniedbanego miasta Aviles liczą na to, że dzieło słynnego architekta przyciągnie turystów, podobnie jak w stało się to przypadku Bilbao, które ożyło po zbudowaniu Muzeum Guggenheima według projektu Franka Gehry ego. W skład centrum wchodzą audytorium dla tysiąca osób, powierzchnia wystawiennicza licząca prawie 4 tys. mkw., oryginalna wieża widokowa oraz budynek, który łączy w sobie wiele funkcji - są tu m.in. sale konferencyjne i kino. Do stworzenia programu centrum zaproszono Woody'ego Allena, Stephena Hawkinga oraz Paula Coelho. s t r o n a d r u g a

3 Muzeum im. Oscara Niemeyera w Kurytybie Niezwykłym dziełem jest także muzeum w brazylijskiej Kurytybie. Kompleks składa się z dwóch budynków. Pierwszy został zaprojektowany w 1967 r., przez lata mieściła się tu instytucja edukacyjna. Na muzeum zaadaptowano go dopiero w 2003 r. kiedy architekt wrócił do swojego projektu i skonstruował nową część zwaną często okiem Niemeyera. Teraz budynki tworzą niesamowitą, ogromną instalację. Znajdziemy tu też charakterystyczne elementy dla architektury Brazylijczyka wijące się rampy dla pieszych i podświetlany staw. Muzeum Sztuki Współczesnej W Niterói Paradoksem jest fakt, że twórca stolicy kraju musiał opuścić ojczyznę z powo- du swoich lewicowych poglądów, gdy w roku 1964 władzę w Brazylii przejął Castello Branco. Wrócił do kraju dopiero w 1985 r. po upadku brazylijskiej dyktatury. W 1996 r. powstał budynek będący kwintesencją stylu Niemeyera i najbardziej rozpoznawalnym dziełem: Muzeum Sztuki Współczesnej w Niteroi, gmach przypominający UFO. Chociaż sam autor przyznaje, że jemu bardziej przypomina kwiat. Podstawa otoczona jest wodą, w której odbija się ogromna kopuła o średnicy 50 m. s t r o n a t r z e c i a

4 Katedra Matki Bożej w Brazylii Symbolem nowej brazylijskiej stolicy jest katedra powstała 1970 r. Futurystyczna świątynia, której inspiracją była katedra w Liverpoolu, składa się z 16 betonowych kolumn ustawionych na okręgu o średnicy 70 m. Kolumny w kształcie paraboli i wadze 90 ton symbolizują ręce skierowane w górę ku niebu. Między nimi zamontowano witraże z włókna szklanego. Gmach Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Brazylii Brasilię wybudowano praktycznie na zupełnym pustkowiu. W głębi kraju i w oddaleniu od głównych metropolii powstała w ekspresowym tempie ( ). Prace trwały 24 godziny na dobę, a ze względu na brak drogi dojazdowej materiały budowlane i maszyny transportowane były prawie wyłącznie samolotami. Lucio Costa, odpowiedzialny za układ przestrzenny oraz Oscar Niemeyer wymyślili to miejsce od podstaw. Projektując budynki architekt dążył do tego, by pałace będące siedzibami ważnych instytucji, sprawiały wrażenie, jakby tylko lekko dotykały gruntu. Jednym z przykładów może być gmach Ministerstwa Spraw Zagranicznych (1962 r.) Siedziba parlamentu w Brazylii Trudno nie zauważyć, że jedną z ulubionych form architekta jest kopuła. Taki kształt ma bryła Muzeum Narodowego, a także charakterystyczne budynki parlamentu. Dwa wieżowce i dwa gmachy przypominające olbrzy- s t r o n a c z w a r t a

5 mie misy, z czego jedna z nich przewrócona jest do góry dnem. Jadąc szerokimi ulicami, lub spacerując bulwarem można podziwiać je z różnych perspektyw, ponieważ nie przesłaniają ich inne budynki. Kasyno w Funchal na Maderze Chociaż większość z najsłynniejszych budynków powstała w Brazylii, Niemeyer ma na koncie także gmachy rozsiane po całym świecie m.in. meczety w Malezji i Algierii, biurowce we Włoszech i Francji (siedziba Francuskiej Partii Komunistycznej). Powstały w zaciszu paryskiej pracowni przy Champs- Elysees w czasie przymusowej emigracji. Źródło: internet Źródło zdjęć: internet Skoki spadochronowe - ekstremalne hobby Grażyny Gdy z samolotu skacze formacja, może zdarzyć się praktycznie wszystko. Raz jeden ze spadochroniarzy tylko musnął nogą czaszę spadochronu kolegi. Niby nic ale po wylądowaniu okazało się, że ma otwarte złamanie nogi. Dziwne? Tylko z pozoru, bo czasza spadochronu napełniona powietrzem jest twarda niczym beton, zaś prędkość spadania to 200 km na godzinę. Tej prędkości praktycznie się nie czuje, bo w przestworzach nie ma punktów odniesienia. Silny wiatr, nawet w bezwietrzną pogodę, smaga twarz, czasami osobom o pulchniejszych policzkach skóra mocno zafaluje...- mówi Grażyna "Zosia Słocińska s t r o n a p i ą t a

6 z Opola. To doświadczona spadochroniarka, niedawno brała udział w próbie bicia rekordu kobiet w skokach formacji RW (chodziło o stworzenie najliczniejszej tzw. formacji spadającej swobodnie). Rekord bito na lotnisku Aeroklubu Włocławskiego w Kruszynie. To była kolejna próba, bo w 2009 roku paniom udało się zbudować 20-osobową formację. Rok później, również na lotnisku w Kruszynie, 29 pań próbowało pobić ten rekord i choć w ostatnim skoku były blisko celu ostatecznie nie udało się. Spadochroniarki nie dały jednak za wygraną stąd ich lipcowe spotkanie. - Długo myślałam, czy wziąć udział w tej próbie mówi opolanka. Ma ponad 600 skoków na koncie. Skakała też w formacjach, ale nie tak dużych: I tego się bałam, że moje doświadczenie nie jest wystarczające wyjaśnia. Bo to jest sztuka kilkudziesięciu spadochroniarzy spada z ogromną prędkością tuż obok siebie. Muszą się delikatnie złapać i stworzyć wieloosobową figurę. Skaczą z bardzo dużych wysokości, przydaje się więc umiejętność oddychania rozrzedzonym powietrzem. U niektórych przebywanie przez kilkadziesiąt sekund w rozrzedzonym powietrzu (od 4 do 6 tys. metrów) może powodować dekoncentrację. Skoki spadochronowe to dla większości śmiertelników - sport ekstremalny, ale skakanie w dużych zespołach to już ekstremum totalne. Plan bicia rekordu na lotnisku w Kruszynie był opracowany tak, aby zminimalizować wszelkie niedociągnięcia i przypadkowość. Zanim dziewczyny wyruszyły ku niebu, ćwiczyły cały układ na ziemi. Dla niewtajemniczonych to wyglądało jak jakiś skomplikowany taniec. Ale one nie tańczyły, tylko sekunda po sekundzie powtarzały kolejne etapy budowania formacji. Grażyna została wytypowana do bazy, czyli centrum układu. Wraz z trzema innymi spadochroniarkami miała jako pierwsza znaleźć się w powietrzu, to wokół nich budowano figurę. - Zaplanowano formację z 26 spadochroniarek - relacjonuje Grażyna. Ćwiczyłyśmy pod okiem instruktora Dariusza "Dafiego Filipowskiego, który zresztą pochodzi z Opola. Po serii symulacji na ziemi spadochroniarki mogły wejść do samolotu i odlecieć. - A dokładnie to weszłyśmy do dwóch maszyn bo w jednej byśmy się nie zmieściły mówi opolanka. Leciały maszynami L-410 Turbolet oraz Cessna 208 Grand Caravan, a ich zmagania dokumentowało dwóch operatorów. Bicie rekordu nie skończyło się na jednym locie. - Dotarcie się podczas symulacji naziemnych to jedno. W powietrzu, gdy do głosu w organizmie dochodzą potężne dawki adrenaliny, wszystko trzeba było jeszcze raz przećwiczyć mówi Grażyna. Próby trwały dwa dni. Podczas pierwszych lotów, skacząc z wysokości 4000 metrów, udało się zbudować dwie 13- osobowe formacje, w kolejnych próbach, już z wysokości 4,5 kilometra, spadochroniarki próbowały sformować większą grupę. - Lot, skok, lądowanie, omówienie próby. Potem lot, skok, lądowanie i omówienie próby. Trzeba było poznać słabe strony formacji. Jedna z dziewczyn musiała zrezygnować. Nie potrafiła przełamać stresu związanego z biciem rekordu i jej skoki nie były do końca perfekcyjne mówi spadochroniarka. W ósmym locie 29 skaczącym dziewczynom (dojechały kolejne spado- s t r o n a s z ó s t a

7 chroniarki, co pozwoliło zwiększyć formację) udało się zbudować w powietrzu 25-osobową formację. To nie jest pełny sukces, bo w końcu czterem dziewczynom nie udało się zadokować co wykazały nagrania filmowe. Potem pogoda się załamała, nie można było już dalej skakać. - Ale i tak ten skok uznano za sukces. Zresztą nawet gdyby był rekord, to i tak nieoficjalny. Nie wykupiliśmy licencji sportowych wyjaśnia Grażyna Słocińska. Oczywiście każda z nas miała stosowne uprawnienia i świadectwa kwalifikacji oraz książeczki z potwierdzonymi skokami - a to są właściwe dokumenty potwierdzające nasze doświadczenie spadochroniarskie. Decyzja o niewykupieniu licencji sportowych była świadoma. Na forach spadochroniarskich można znaleźć takie opinie: - To papierek, który służyć może jako zakładka do książki. Nic nie daje. A w sumie trzeba by było za te licencje zapłacić około 6 tysięcy złotych. Lepiej się nie mylić. - Najważniejsze były nie kosztowne papierki, ale to, co uda się nam robić w powietrzu mówi opolanka. Leciały dwa samoloty, jeden obok drugiego, blisko siebie. Nigdy wcześniej nie widziałam tak blisko siebie lecących maszyn. Ale tak musiało być, bowiem należało zrobić wszystko, by dziewczyny wyskoczyły mniej więcej w jednym czasie i w jednym miejscu. W samolotach stałyśmy bardzo ciasno, praktycznie jedna drugiej na plecach. To też po to, aby zminimalizować odstępy w skokach. Cztery dziewczyny z bazy w tym Grażyna w powietrzu złapały się za ramiona i leciały w dół, czekając, aż do nich dołączą wedle scenariusza ustalonego podczas naziemnych prób kolejni skoczkowie. - Trzeba być skupionym, nie rozglądać się, nie być rozkojarzonym. Przez cały czas spadania patrzyłam w twarz swej partnerki z naprzeciwka, tylko kątem oka obserwowałam, jak dochodzą do nas kolejne o s o b y - m ó w i G r a ż y n a. Musiały sterować ciałem, aby trafić w odpowiednim momencie w odpowiednie miejsce formacji. Można przyśpieszyć lub zwolnić w zależności od tego jak się wygnie nogi i ręce mówi spadochroniarka z Opola. Jeśli ktoś nie wyhamuje na czas na wysokości tworzącej się właśnie formacji, może uderzyć w nią i rozbić, może dość do poważnych kontuzji. Tu każdy element jest ważny i jest jak w dominie: jeśli zawiedzie najdrobniejszy szczegół - to posypie się cały układ. - By zbudować taką grupę nie wystarczy tylko bezpiecznie oddzielić się od samolotu i płasko spadać. Sylwetka musi być wyjątkowo stabilna, pewna, trzeba też umieć szybko dochodzić do bazy, błyskawicznie reagować na zmiany prędkości innych skoczków oraz rozejść się, by otworzyć spadochron w bezpiecznej separacji od innych dodaje opolanka. My, dziewczyny z bazy, otwierałyśmy spadochrony na wysokości m. Swobodne spadanie (bez otwartego spadochronu) trwa do 60 sekund. Utrzymanie formacji musi trwać co najmniej sekundę. Potem jest czas na rozłożenie formacji i otworzenie spadochronów. W zależności od położenia w formacji skoczkowie mają na to od 5 do 15 sekund. Praktycznie czasu na pomyłki nie ma. Wyczyn spadochroniarek nie był końcem polskich grupowych rekordów. W minionym tygodniu polscy skoczkowie w towarzystwie kolegów z innych krajów pobili kolejny rekord Polski udało się stworzyć formację 113 skoczków. Wydaje się, że niejeden z polskich skoczków ma chrapkę na udział w biciu rekordu w Dubaju, zaplanowanym na 2013 rok. s t r o n a s i ó d m a

8 Tam figurę spróbuje ułożyć 500 spadochroniarzy. Ja już jednak tam nie polecę To dla mnie za duży "tłum w powietrzu śmieje się opolanka. Skaczę, bo lubię się przewietrzyć - mówi Grażyna Zosia Słocińska. Do tej pory największy spadochronowy rekord to formacja złożona z 400 skoczków utworzona w Tajlandii w 2006 roku. Udało się dzięki bezpośredniemu zaangażowaniu króla Tajlandii, który jako zwierzchnik sił zbrojnych udostępniał samoloty transportowe mogące zabrać na pokład 100 spadochroniarzy. Grażyna zaczęła skakać we wczesnych latach dziewięćdziesiątyc h jako nastolatka chodziła z koleżanką na siłownię i usłyszała od ćwiczących tam panów, że w Aeroklubie Opolskim organizowany jest kurs spadochroniarski. Też postanowiły wziąć w nim udział. - Rodzice nie byli zdziwieni, bo już wcześniej trenowałam sport niekojarzący się z kobietami - strzelectwo. mówi. Bardziej zdumione miny mieli instruktorzy na lotnisku. To był przełomowy rok: na kursie spadochroniarskim pojawiła się jedna dziewczyna, a na szybowcowym "aż 5. - Instruktorzy nie ukrywali, że teraz, z uwagi na obecność płci pięknej, muszą się inaczej zachowywać, bardziej uważać na gesty i słowa... Ale i tak, bywało, że wymknęło się im jakieś drobne przekleństwo - mówi opolanka. Podkreśla, że to jest sport jak najbardziej dla kobiet. O zdrowie trzeba dbać, ale nie trzeba mieć wielkich muskułów ani dźwigać ciężarów, aby skakać ze spadochronem. Dziś ma na koncie ponad sześćset skoków, ale najbardziej pamięta oczywiście swój pierwszy: - Skakałam z samolotu o nazwie Gawron, w którym najpierw musiałam wyjść na stopień, na zewnątrz, przytrzymać się drzwi i zastrzału, a dopiero potem skoczyć. Dostałam potężną dawkę a drenaliny. Ale zrobiłam to, bo przecież wcześniej skoczyła cała moja grupa. Tak, tak dziewczyn wcale nie puszczano przodem. Dotąd najdłużej spadała przez minutę i dwadzieścia sekund, gdy skoczyła z wysokości pięciu tysięcy metrów. - Fajnie jest poganiać się po niebie, zobaczyć obok siebie w przestworzach znajomą twarz, może jakąś formację zrobić... mówi. A na pytanie, czemu skacze niezmiennie od lat odpowiada - Bo lubię się porządnie przewietrzyć, tak do czasu do czasu. Źródło: Źródło zdjęć: internet s t r o n a ó s m a