LABORATORIUM ANALIZ WÓD I ŚCIEKÓW

Transkrypt

1 Laboratorium Analiz Wód i Ścieków działa w ramach Głównego Instytutu Górnictwa od ponad 40 lat, a od 1992 r. wchodzi w skład Zakładu Monitoringu Środowiska. Dysponuje wykwalifikowaną kadrą oraz posiada nowoczesną aparaturę analityczną produkcji uznanych firm światowych. Wiarygodność badań i kompetencje techniczne Laboratorium zostały potwierdzone certyfikatem akredytacji nr AB 145. Od lipca 2012 roku akredytacją o numerze AB 145 objęty został Zakład Monitoringu Środowiska. Zakres akredytacji w Laboratorium Analiz Wód i Ścieków obejmuje oznaczanie w wodzie i ściekach (a w węższym zakresie także w wyciągach wodnych): ph, NTU, przewodności właściwej, barwy, substancji rozpuszczonych, suchej pozostałości, zawiesin ogólnych, BZT n, indeksu nadmanganianowego (utlenialności), ChZT Cr, tlenu rozpuszczonego, ekstraktu eterowego, zasadowości p i m, węglanów, wodorowęglanów, wodorotlenków, chlorków, bromków, jodków, siarczanów, fluorków, amonu, azotynów, azotanów (także w przeliczeniu na formy azotowe), fosforanów, bromianów, chloranów i chlorynów, wapnia, magnezu, twardości og., chromu(vi), detergentów anionowych i niejonowych, cyjanków, fenoli, siarczków, OWO, AOX, azotu ogólnego, Kjeldahla oraz organicznego, rtęci techniką wysokotemperaturowego rozkładu, a także pierwiastków techniką ICPOES: Ag, Al, As, B, Ba, Be, Bi, Ca, Cd, Co, Cu, Cr, Fe, Hg, K, La, Li, Mg, Mn, Mo, Na, Ni, P, Pb, S, Sb, Se, Si, Sn, Sr, Te, Ti, Tl, V, Zn, Zr. W Laboratorium Analiz Wód i Ścieków prowadzona jest działalność badawcza związana z opracowywaniem nowych procedur badawczych stosowanych w analizie wód naturalnych i odciekowych o wysokiej zawartości substancji rozpuszczonych. Pracownicy Laboratorium biorą udział w pracach Polskiego Komitetu Normalizacyjnego w Sekcji Chemii Nieorganicznej ds. Jakości Wody. W ramach prac usługowych Laboratorium wykonuje rocznie ponad 2000 analiz fizykochemicznych wód i ścieków realizując wymagania klientów z branży górniczej, energetycznej, spożywczej, farmaceutycznej, służb ochrony środowiska i innych. W Laboratorium Analiz Wód i Ścieków wykonuje się analizy m.in.: wody do spożycia, wód mineralnych i źródlanych, w tym leczniczych, wód powierzchniowych, podziemnych (ze szczególnym uwzględnieniem wód kopalnianych o wysokiej zawartości substancji rozp.), wód odciekowych pochodzących z lokowania odpadów w nieczynnych wyrobiskach górniczych lub składowiskach na powierzchni, wód technologicznych, ścieków przemysłowych i socjalnobytowych, soli, niektórych środków spożywczych. W badanych próbkach oznacza się ponad 100 parametrów fizykochemicznych wykorzystując różnorodne techniki pomiarowe, tak tradycyjne, jak i bardzo nowoczesne, np. emisyjną spektrometrię plazmową, rozkład wysokotemperaturowy, chromatografię jonową, spektrofotometrię w układach przepływowych. Informacje: Kierownik Laboratorium dr Małgorzata Bebek tel. (32) dr Krzysztof Mitko tel. (32) mgr inż. Danuta Juszczyk tel. (32) Lokalizacja Laboratorium: Główny Instytut Górnictwa, pl. Gwarków 1 (budynek CCTW, wejście od Al. Korfantego 79, I p., pok. 209) ver. 4.3 z dn str. 1 z 5

2 Laboratorium Analiz Wód i Ścieków Wykaz stosowanych metod badań fizykochemicznych wód i ścieków Badania objęte akredytacją (*) oraz nie objęte akredytacją () wg IS ed. 4.3 z r. woda i ścieki * ph potencjometryczna PNEN ISO 10523: jedn. ph PN90/C * przewodność elektryczna właściwa konduktometryczna PNEN 27888: µs/cm * chlorki miareczkowa PN ISO 9297: mmol/l mg/l * siarczany wagowa PNISO 9280: mg/l mmol r/l * twardość ogólna miareczkowa PN ISO 6059: mmol r/l mg/l CaCO n * substancje rozp. mineralne, nielotne i lotne wagowa PN78/C04541 PNEN 15216: mg/l * sucha pozostałość mineralna, nielotna i lotna mg/l * zasadowość mineralna i ogólna miareczkowa PNEN ISO 99631: mmol/l Ap1 :2004 * węglany, wodorowęglany, wodorotlenki z obliczeń SC2.PB twardość ogólna, węglanowa i niewęglanowa * metale i niemetale emisyjna spektrometria atomowa ze PNEN ISO Fe mg/l mmol r/l wzbudzeniem w plaźmie indukcyjnie 11885:2009 Mn mg/l mmol r/l sprzężonej (ICPOES) Ba mg/l mmol r/l Sr mg/l mmol r/l Li mg/l mmol r/l Ca mmol r/l mg/l Mg mmol r/l mg/l Na mmol/l mg/l K mmol/l mg/l 2 S og mg/l SO mmol r/l mg/l S SC2.PB Si og mg/l SiO mmol r/l mg/l SiO mg/l Si 3 P og mg/l PO mmol r/l mg/l P mg/l P 2O 5 Cd mg/l Be Cr Ti V mg/l Co Zr Cu Mo Ni Sb Ag As B Pb Se Sn Zn Al Bi La Tl Hg Te mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l * tlen rozp. elektrochemiczna PNEN ISO 5814: mg/l O 2 * jony amonu spektrofotometryczna SC2.PB mg/l NH mmol/l NH mg/l N * ChZT Cr spektrofotometryczna PNISO 15705: mg/l O 2 * azotyny spektrofotometryczna PNEN 26777: mg/l NO mmol/l NO mg/l N * azotany spektrofotometryczna (z brucyną) SC2.PB mg/l NO mmol/l NO mg/l N * bromki mg/l mmol/l * jodki miareczkowa SC2.PB mg/l mmol/l * azot og. spektrofotometryczna SC2.PB mg/l N * BZT n elektrochemiczna PNEN 18991:2002, bez rozcieńczenia: mg/l O 2 PNEN 18992:2002 po rozcieńczeniu: mg/l O 2 * detergenty anionowe spektrofotometryczna SC2.PB mg/l * chrom(vi) spektrofotometryczna PNEN ISO 18412: mg/l * chrom(iii) z obliczeń SC2.PB ed. 1 z dn * indeks nadmanganianowy miareczkowa PNEN ISO 8467: mg/l O 2 ver. 4.3 z dn str. 2 z 5

3 Badania objęte akredytacją (*) oraz nie objęte akredytacją () wg IS ed. 4.3 z r. * węgiel organiczny wysokotemperaturowe spalanie z PNEN 1484: mg/l C (RWO, OWO) detekcją IR * azot og. wysokotemperaturowe spalanie z PNEN 12260: mg/l N detekcją IR / chemiluminescencyjną * azot Kjeldahla azot organiczny z obliczeń SC2.PB ed. 1 z dn * siarczki spektrofotometryczna SC2.PB mg/l * cyjanki ogólne, wolne ciągła analiza przepływowa (CFA) z PNEN ISO : mg/l detekcją * cyjanki związane z obliczeń SC2.PB * indeks fenolowy ciągła analiza przepływowa (CFA) z PNEN ISO 14402: mg/l (fenole lotne) detekcją (pkt 4) * bromki (Br ) chromatografia jonowa (IC) PNEN ISO : mmol/l mg/l * chlorki (Cl ) mmol/l mg/l * fluorki (F ) mmol/l mg/l * siarczany (SO 2 4 ) mmol r/l mg/l * azotany (NO 3 ) mmol/l mg/l mg/l N * azotyny (NO 2 ) mmol/l mg/l mg/l N * fosforany (PO 3 4 ) mmol r/l mg/l mg/l P * jodki (I ) PNEN ISO :2001 rozdz mmol/l mg/l * bromiany (BrO 3 ) chromatografia jonowa (IC) PNEN ISO 15061: mg/l µg/l * chlorany (ClO 3 ) PNEN ISO : mg/l µg/l * chloryny (ClO 2 ) mg/l µg/l * Σ chloranów i chlorynów z obliczeń * AOX wysokotemperaturowe spalanie z PNEN ISO 9562: mg/l Cl µg/l Cl detekcją mikrokulometryczną (procedura kolumnowa) * rtęć absorpcyjna spektrometria atomowa z generowaniem zimnych par i PNEN 1483:2007 PNEN 12338: mg/l µg/l zatężaniem przez amalgamację (CV AAS) US EPA 7473 * zawiesiny wagowa PNEN 872:2007 Ap1: mg/l * detergenty niejonowe ciągła analiza przepływowa (CFA) z SC2.PB mg/l detekcją ed. 3 z dn * mętność nefelometryczna PNEN ISO 7027: NTU (FNU) (pkt 6.3) * barwa wizualna PNEN ISO 7887: mg/l Pt (metoda D) spektrofotometryczna PNEN ISO 7887: mg/l Pt (metoda C) * ekstrakt eterowy wagowa SC2.PB mg/l * siarczki wstrzykowa analiza przepływowa * jony amonu wstrzykowa analiza przepływowa * detergenty anionowe ciągła analiza przepływowa (CFA) z detekcją * siarczyny wstrzykowa analiza przepływowa * azot Kjeldahla miareczkowanie potencjometryczne (po mineralizacji) wstrzykowa analiza przepływowa (po mineralizacji) * fluorki potencjometryczna elektroda jonoselektywna SC2.PB PNEN ISO 11732:2007 (pkt 3) PNEN ISO 16265:2012 SC2.PB ed. 1 z dn PNEN 25663:2001 PN78/C mg/l mg/l NH mmol/l NH mg/l N mg/l mg/l mg/l N mg/l N mg/l mmol/l ver. 4.3 z dn str. 3 z 5

4 Badania objęte akredytacją (*) oraz nie objęte akredytacją () wg IS ed. 4.3 z r. * indeks metali ciężkich z obliczeń na podst. ozn. metali SC2.PB * suma ClSO4 z obliczeń na podst. ozn. Cl oraz SC2.PB SO4 * suma detergentów z obliczeń na podst. oznacz. SC2.PB detergentów anionowych oraz niejonowych wyciągi wodne * ph potencjometryczna PNEN ISO 10523: jedn. ph PN90/C * przewodność elektryczna właściwa konduktometryczna PNEN 27888: µs/cm * chlorki miareczkowa PN ISO 9297: mg/l chromatografia jonowa (IC) PNEN ISO :2009 * siarczany wagowa PNISO 9280: mg/l chromatografia jonowa (IC) PNEN ISO : mg/l * substancje rozp. (TDS) wagowa PNEN 15216: mg/l * chrom(vi) spektrofotometryczna PNEN ISO 18412: mg/l * indeks nadmanganianowy miareczkowa PNEN ISO 8467: mg/l O 2 * węgiel organiczny wysokotemperaturowe spalanie z PNEN 1484: mg/l C (RWO, OWO) detekcją IR * siarczki rozp. spektrofotometryczna SC2.PB mg/l wstrzykowa analiza przepływowa SC2.PB * cyjanki ogólne, wolne ciągła analiza przepływowa (CFA) z PNEN ISO : mg/l detekcją * cyjanki związane z obliczeń SC2.PB * indeks fenolowy ciągła analiza przepływowa (CFA) z PNEN ISO 14402:2004 (fenole lotne) detekcją (pkt 4) * AOX wysokotemperaturowe spalanie z detekcją mikrokulometryczną (procedura kolumnowa) PNEN ISO 9562: mg/l Cl µg/l Cl * rtęć absorpcyjna spektrometria atomowa z generowaniem zimnych par i zatężaniem przez amalgamację (CV AAS) * jony amonu wstrzykowa analiza przepływowa * fluorki potencjometryczna elektroda jonoselektywna * metale emisyjna spektrometria atomowa ze wzbudzeniem w plaźmie indukcyjnie sprzężonej (ICPOES) PNEN 1483:2007 PNEN 12338:2001 US EPA 7473 PNEN ISO 11732:2007 (pkt 3) PN78/C mg/l µg/l mg/l NH mmol/l NH mg/l N mg/l mmol/l chromatografia jonowa (IC) PNEN ISO :2009 PNEN ISO 11885:2009 Ca mg/l mmol r/l Mg mg/l mmol r/l Na mg/l mmol r/l K mg/l mmol r/l Fe Mn mg/l Ba mg/l Sr Cd mg/l Co Cr Ti V mg/l As Cu Mo Ni Pb Sb Se Sn Zn mg/l Al mg/l arsen HGICP SC2.PB > mg/l ed. 1 z dn chlor wolny / całkowity spektrofotometryczna PNEN ISO 73932: 2011 SC2.PB US EPA > 0.03 mg/l Cl 2 ver. 4.3 z dn str. 4 z 5

5 dwutlenek węgla agresywny miareczkowa SC2.PB > 2.2 mg/l dwutlenek węgla wolny miareczkowa SC2.PB > 2.2 mg/l PN74/C dwutlenek węgla wolny karat IPB mg/l BN74/ fosforany (orto) spektrofotometryczna SC2.PB > 0.03 mg/l PNEN ISO 6878:2006 gęstość areometr/wagowo IPB g/ml kwasowość miareczkowa potencjometr. IPB > 0.1 mval/l wskaźnikowa PN90/C Az1:2003 PN90/C Az1:2003 lotne kwasy tłuszczowe miareczkowa IPB > 0.5 mval/l mętność spektrofotometryczna SC2.PB mg/l SiO 2 ed z dn PN79/C redox potencjał elektrometryczna SC2.PB rodanki kolorymetryczna IPB PN81/C > 1 mg/l rozpuszcz. związki organiczne (absorbancja 254 nm / 436 nm) spektrofotometryczna IPB PN84/C04572 PNEN ISO 7887:2002 siarkowodór niezdysocjowany z obliczeń SC2.PB PN74/C substancje rozpuszczone wagowa, temp. 180 C / 260 C SC2.PB sucha pozostałość ed. 2.1 z dn suma rozpuszczonych składników z obliczeń na podstawie SC2.PB mineralnych oznaczenia parametrów (składu chemicznego) wody termostabilność miareczkowa IPB PN72/C04592 VOX/POX wysokotemp. rozkład z detekcją IPB mikrokulometryczną PNEN ISO 9562:2007 > A mg/l mg/l > 20 µg/l Cl wapń miareczkowa SC2.PB mmol r/l mg/l magnez ed z dn PNISO 6058: mmol r/l mg/l PNISO 6059:1999 zagniwalność odbarw. błękitu metylenowego IPB h PN76/C04626 zapach sensoryczna IPB PN72/C04557 na zimno (20 o C) na gorąco (60 o C) sensorycznaopisowa sensoryczna PNEN 1622:2003 > 1 TON zawiesiny og., nielotne i lotne wagowa SC2.PB mg/l zawiesiny łatwo opadające lej Imhoffa IPB > 0.2 ml/l PN72/C żelazo(ii), żelazo(iii) spektrofotometryczna SC2.PB ed. 1 z dn PNISO 6332:2001 > 0.01 mg/l Dolna granica zakresu wykonania oznaczenia może ulec pogorszeniu w przypadku próbek o wysokiej zawartości substancji rozpuszczonych lub skomplikowanej matrycy. O ile w treści Sprawozdania z Badań nie zaznaczono inaczej, sposób przygotowania próbki celem wykonania poszczególnych oznaczeń odpowiada wymaganiom normatywnoprawnym adekwatnym do charakteru próbki. Generalnie, oznaczenia w wodzie do spożycia, wodach mineralnych, podziemnych oraz metali w wodach powierzchniowych wykonywane są po przesączeniu próbki przez sączek membranowy o porowatości 0.45 µm lub po odwirowaniu, natomiast oznaczenia w ściekach oraz inne niż metali w wodach powierzchniowych wykonywane są w próbce nieprzesączonej albo poddanej homogenizacji lub mineralizacji. Sposób przygotowania próbki do badań (np. sączona, odstana, niesączona) może być również uzgodniony z Klientem. Poszczególne oznaczenia mogą jednakże wymagać określonego sposobu przygotowania próbki do badań niezależnie od powyższych informacji i uzgodnień. Dobór metody oznaczania danego parametru lub składnika jest zależny od matrycy próbki. PB procedury badawcze opracowane w oparciu o odpowiednie normy PN/EN/ISO, instrukcje oraz badania własne. detergenty = surfaktanty = syntetyczne substancje powierzchniowoczynne ekstrakt eterowy = substancje ekstrahujące się eterem naftowym ver. 4.3 z dn str. 5 z 5