PRAWO DLA LEKARZY SEMINARIUM DLA STUDENTÓW WUM. Warszawa,

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PRAWO DLA LEKARZY SEMINARIUM DLA STUDENTÓW WUM. Warszawa, 26.02.2015"

Małgorzata Piątkowska
8 lat temu
Przeglądów:

1 PRAWO DLA LEKARZY SEMINARIUM DLA STUDENTÓW WUM Warszawa,

2 PROWADZĄCY Dr hab. Maria Boratyńska WPiA UW Mgr adw. Oskar Luty Kancelaria DFL Legal

3 WYKŁAD NR 1 Podstawowe pojęcia prawa Ogólne informacje systemowe Należyta staranność lekarza Odpowiedzialność lekarza za działanie niestaranne Odpowiedzialność w ramach gwarancji skutku Odpowiedzialność lekarza początkującego Przykłady z życia

lekarza za działanie niestaranne Odpowiedzialność w ramach

4 CEL SEMINARIUM DLACZEGO PRAWO MEDYCZNE JEST WAŻNE? W JAKI SPOSÓB DOTYKA LEKARZY? Przykłady: Wyrok SN z , czyli o błędach lekarzy przy wypisywaniu recept Sprawa matki nieswojego dziecka Zarzuty korupcyjne dla lekarzy współpracujących z firmą farmaceutyczną O prawie w mediach

2014, czyli o błędach lekarzy przy wypisywaniu recept Sprawa matki

5 OGÓLNE INFORMACJE SYSTEMOWE PRAWO państwowy system normatywny, składający się z norm o charakterze ogólnym i abstrakcyjnym ŹRÓDŁA PRAWA: 1. Konstytucja RP 2. Ratyfikowane umowy międzynarodowe 3. Ustawy 4. Rozporządzenia

6 OGÓLNE INFORMACJE SYSTEMOWE ISTOTNE USTAWY: Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta Ustawa o działalności leczniczej Ustawa o izbach lekarskich Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń oraz chorób zakaźnych u ludzi Ustawa o publicznej służbie kr wi Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przer ywania ciąży Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej Ustawa o diagnostyce laborator yjnej Ustawa Prawo farmaceutyczne Ustawa o wyrobach medycznych Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przer ywania ciąży Ustawa o

7 OGÓLNE INFORMACJE SYSTEMOWE Procedury sądowe i instancyjność Moc wyroku sądowego - precedensy de facto czy de iure? Prawo powszechne a Kodeks Etyki Lekarskiej

8 NALEŻYTA STARANNOŚĆ LEKARZA Art. 4 Ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: Lekarz ma obowiązek wykonywać zawód, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością. Co to znaczy w praktyce?

zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami

9 NALEŻYTA STARANNOŚĆ LEKARZA Jaki wzorzec staranności wiąże lekarza? Kto go wytycza i w jaki sposób? Konflikt czasowy Konflikt poziomy Konflikt terytorialny Jak podchodzić do najnowszych badań, gdy brak wytycznych i literatury?

Konflikt czasowy Konflikt poziomy Konflikt terytorialny

10 ODPOWIEDZIALNOŚĆ LEKARZA ZA DZIAŁANIE NIESTARANNE Podstawy odpowiedzialności: art. 4 o zawodach lekarza i lekarza dentysty art. 355 Kodeksu cywilnego staranność ogólnie wymagana w stosunkach danego rodzaju art. 9 2 Kodeksu karnego Odpowiedzialność umowna (umowa między pacjentem a lekarzem/szpitalem) - art. 471 Kodeksu cywilnego Odpowiedzialność za czyn niedozwolony - art. 415 Kodeksu cywilnego Odpowiedzialność karna - przepisy części szczególnej Kodeksu karnego

355 Kodeksu cywilnego staranność ogólnie wymagana w stosunkach danego rodzaju art.

11 ODPOWIEDZIALNOŚĆ LEKARZA ZA DZIAŁANIE NIESTARANNE Przesłanki odpowiedzialności Zasada winy: wina umyślna chcę wyrządzić szkodę lub mam świadomość, że mogę ja wyrządzić i się z tym godzę wina nieumyślna lekkomyślność (liczę, że uda mi się uniknąć szkody), niedbalstwo (nie przewiduję możliwości szkody, choć powinienem) czyli: nieuwaga, niestaranność, zapomnienie, pośpiech itd. Związek przyczynowo-skutkowy - wyrządzenie szkody jest skutkiem działania lekarza Subiektywne przesłanki odpowiedzialności czy dany lekarz, biorąc pod uwagę jego wiek, kwalifikacje, doświadczenie zawodowe oraz konkretne warunki, w jakich działał, mógł się zachować zgodnie z normą? Naruszenie zasad wiedzy medycznej, błąd w sztuce

12 ODPOWIEDZIALNOŚĆ LEKARZA W RAMACH GWARANCJI SKUTKU Wyjątek od zasady Gwarancja skutku umowa rezultatu Dopuszczalność umów o skutek, ale ograniczenia związane z art. 4 Odpowiedzialność za skutek w stomatologii Odpowiedzialność za skutek w chirurgii plastycznej

skutek, ale ograniczenia związane z art.

13 ODPOWIEDZIALNOŚĆ LEKARZA POCZĄTKUJĄCEGO Struktura ustawowa: Praktykant Stażysta Rezydent

14 ODPOWIEDZIALNOŚĆ LEKARZA POCZĄTKUJĄCEGO Lekarz początkujący odpowiada tak samo jak lekarz doświadczony Odpowiedzialność pracodawcy nie wyklucza odpowiedzialności zawodowej lekarza Czy polecenie przełożonego zwalnia z odpowiedzialności?

Odpowiedzialność pracodawcy nie wyklucza odpowiedzialności

15 PRZYKŁADY Z ŻYCIA Odpowiedzialność lekarza początkującego Wyrok Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 1 sierpnia 2014 r., VIII Ka 61/14 O CO CHODZIŁO? Rezydentka pełniąca obowiązki lekarza dyżurnego na oddziale położniczym podczas przebiegu porodu i wykonywanych badań nie uwzględniła okoliczności dotyczących całości sytuacji położniczej - w szczególności wyniku zapisu KTG, który wskazywał zaburzenia w akcji serca płodu, co wskazywało do pilnego rozwiązania ciąży poprzez cięcie cesarskie. Rezydentka nie zgłosiła lekarzowi nadzorującemu nieprawidłowości. Na skutek tego opóźniła zabieg cięcia cesarskiego, czym naraziła dziecko pacjentki na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.

położniczej - w szczególności wyniku zapisu KTG, który wskazywał zaburzenia w akcji serca płodu, co wskazywało do pilnego rozwiązania ciąży poprzez cięcie cesarskie.

16 PRZYKŁADY Z ŻYCIA Odpowiedzialność lekarza początkującego CO ORZEKŁ SĄD? Rezydentka nie zachowała ostrożności wymaganej w danych okolicznościach Brak właściwego zainteresowania ze strony oskarżonej stanem pacjentki, brak kontrolowania na bieżąco wyników KTG, brak wcześniejszych konsultacji z lekarzem nadzorującym Linia obrony oskarżonej ukierunkowana na przeniesienie całej odpowiedzialności za zaistniały czyn na lekarza nadzorującego, poprzez wykazanie braku własnej wiedzy, kompetencji i umocowania do podejmowania decyzji o leczeniu pokrzywdzonej, jest w ocenie Sądu całkowicie nietrafiona i podważa podstawy wykonywania zawodu lekarza przez oskarżoną

bieżąco wyników KTG, brak wcześniejszych konsultacji z lekarzem nadzorującym Linia obrony oskarżonej ukierunkowana na przeniesienie całej odpowiedzialności za

17 PRZYKŁADY Z ŻYCIA Odpowiedzialność lekarza początkującego CO ORZEKŁ SĄD? Stwierdzenie niezachowania wymaganej w danych okolicznościach ostrożności stanowi warunek wstępny uznania winy lekarza (w tym winy nieumyślnej) Odpowiedzialności karnej za zarzucanej jej przestępstwo nie może w żaden sposób ekskulpować fakt, że jako lekarz rezydent działała pod nadzorem innego lekarza, ponieważ była co najmniej zobowiązana do opieki nad znajdującymi się na jej Oddziale pacjentkami Kara: 8 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata

nieumyślnej) Odpowiedzialności karnej za zarzucanej jej przestępstwo nie może w żaden sposób ekskulpować fakt, że jako lekarz

18 PRZYKŁADY Z ŻYCIA Odpowiedzialność lekarza początkującego Wyrok Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 8 maja 2014 r., II Ca 1084/13 O CO CHODZIŁO? Powódka doznała urazu nadgarstka i lewego przedramienia. W szpitalnej poradni ortopedycznej pełnił dyżur lekarz stażysta, który po zbadaniu powódki i wykonaniu zdjęcia radiologicznego stwierdził złamanie wieloodłamowe. Następnie przeprowadził on nastawienie złamania, założył opatrunek gipsowy i zwolnił powódkę do domu, zalecając wizytę kontrolną. Powódka skarżyła się na kolejnych wizytach na dolegliwości bólowe, które utrzymywały się później jeszcze przez długi okres. Po kilku miesiącach została poinformowana o potrzebie leczenia operacyjnego, jednak odmówiła. Ból nie ustawał, pojawiły się zasinienia i wykrzywienie nadgarstka, ostatecznie doszło do trwałego upośledzenia lewej ręki.

Następnie przeprowadził on nastawienie złamania, założył opatrunek gipsowy i zwolnił powódkę do domu, zalecając wizytę kontrolną.

19 PRZYKŁADY Z ŻYCIA Odpowiedzialność lekarza początkującego za błąd Co orzekł sąd? Wina stażysty polegała na tym, że po zabiegu nie poinformował powódki o konieczności wykonania zabiegu operacyjnego. Zachowanie to stanowiło naruszenie art. 8 Kodeksu Etyki Lekarskiej, gdyż naruszało zasadę zachowania należytej staranności przy czynnościach diagnostycznych i leczniczych. Jeżeli podwładny wyrządził szkodę nieumyślnie przy wykonywaniu czynności powierzonej mu przez pracodawcę, wówczas poszkodowany może żądać naprawienia szkody wyłącznie od pracodawcy (ar t k.p.). Podmiotem odpowiedzialnym wobec powódki za szkodę był jedynie SPZOZ, co nie wyklucza odpowiedzialności pracownika wobec pracodawcy. W tej sprawie stażysta jednak nie poniósł odpowiedzialności - tylko dlatego, że według opinii biegłego nawet natychmiastowe przeprowadzenie zabiegu operacyjnego nie doprowadziłoby do odzyskania przez powódkę pełnej sprawności.

Jeżeli podwładny wyrządził szkodę nieumyślnie przy wykonywaniu czynności powierzonej mu przez pracodawcę, wówczas poszkodowany może żądać naprawienia szkody wyłącznie od pracodawcy (ar t. 120 1 k.p.).

Podobne dokumenty

Odpowiedzialność pielęgniarki i położnej

Odpowiedzialność pielęgniarki i położnej Dr n. med. Grażyna Rogala-Pawelczyk Uniwersytet Medyczny w Lublinie Warszawa 09.04.2011 ZAWÓD System czynności czy prac, który jest wewnętrznie spójny, skierowany