Pax Transatlan+ca? dr Maria Dunin-Wąsowicz, 22 June 2015, Forum Ruchu Europejskiego, Instytut Stosunków Międzynarodowych UW (współpraca).

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Pax Transatlan+ca? dr Maria Dunin-Wąsowicz, 22 June 2015, Forum Ruchu Europejskiego, Instytut Stosunków Międzynarodowych UW (współpraca)."

Transkrypt

1 Pax Transatlan+ca? dr Maria Dunin-Wąsowicz, 22 June 2015, Forum Ruchu Europejskiego, Instytut Stosunków Międzynarodowych UW (współpraca).

2

3

4

5

6

7

8

9 Comments

10

11 TTIP: The elements of the economic analysis Jan J. Michałek Faculty of Economic Sciences University of Warsaw

12 Main areas of negotiations Pole negocjacji Główne zagadnienia Potencjalne problemy i efekty negocjacji Całkowita eliminacja ceł w handlu bilateralnym Osiągnięcie tego celu w przypadku dóbr nierolniczych nie powinno być trudne, ponieważ poziom protekcji jest niski zarówno w Stanach Zjednoczonych jak i w Unii Europejskiej i nie przekracza zazwyczaj 3,5% Znacznie większy poziom protekcji występuje w przypadku produktów rolnych. Wysokie cła unijne stosowane są np. na produkty mleczarskie (57,6%), na cukier i wyroby z cukru (24,3%) lub na produkty zwierzęce (24,3%). Cła w USA są również wysokie i np. na produkty mleczarskie wynoszą 16,9% Negocjacje rolne W mandacie Unii zapisano, że bazą dla negocjacji są zasady zawarte w Porozumieniu SPS (Sanitary and Phyto-sanitary) Światowej Organizacji Handlu (WTO) Trudność negocjacji wynika z wysokiego poziomu ochrony pozataryfowej. Szczególnym problemem są środki sanitarne i fitosanitarne (SPS), służące w zasadzie ochronie zdrowia konsumentów, ale mające często charakter protekcjonistyczny Ekwiwalent taryfowy barier SPS w UE wynosi 56,8%. Ekwiwalent taryfowy barier SPS w USA wynosi 73,3% Standardy i regulacje techniczne (TBT): Technical Barriers to Trade) dotyczące produktów przemysłowych. Podstawą negocjacji jest Porozumienie TBT WTO, według którego kraje powinny zmierzać do akceptacji standardów międzynarodowych Standardy i regulacje techniczne dotyczące produktów przemysłowych często są barierą w handlu międzynarodowym. W mandacie unijnym wyróżniono kluczowe sektory dla handlu transatlantyckiego takie jak: przemysł samochodowy, chemiczny, farmaceutyczny i inne przemysły związane z ochroną zdrowia, w których powinno negocjować się zasady wzajemnego uznawania lub harmonizacji regulacji czy standardów Najwyższe ekwiwalenty tych barier występują w przemyśle samochodowym, innych środków transportowych oraz w przemyśle chemicznym

13 Main areas of negotiations Zbieżność regulacyjna (Regulatory Coherence) Ma służyć zwiększeniu przejrzystości prowadzeniu regularnych konsultacji, ale również długookresowemu ustalaniu efektywnych kosztowo, wspólnych regulacji czy standardów Rozważa się zwiększenie wpływu obu stron na legislację partnera rozmów w procesie kreacji jego norm prawnych dotyczących handlu Polityka energetyczna i surowcowa Główny cel w mandacie UE to utworzenie przejrzystego, otwartego i przewidywalnego rynku energetycznego oraz zapewnienie trwałego dostępu do surowców Inny cel UE: ustalenie ogólnych reguł handlu i inwestycji w sektorze energetycznym Szczegółowy cel negocjacji: zniesienie ograniczeń w amerykańskim eksporcie gazu i ropy do Europy. Negocjacje mają zmierzać do stopniowego otwarcia dostępu do infrastruktury energetycznej i surowców naturalnych, ustalenia zasad polityki cenowej oraz zasad eksploatacji zasobów morskich (off shore) Łączne skutki eliminacji ceł i barier pozataryfowych KE analizowała, przy użyciu modelu GTAP, dwa scenariusze kompleksowych negocjacji w perspektywie 2027 r. Obejmowały one liberalizację ceł i barier pozataryfowych, współpracę inwestycyjną i usługową oraz zamówienia publiczne pokazują skale korzyści Scenariusz mniej ambitny, czyli ograniczona liberalizacja TBT: - wzrost PKB UE o 0,27% i PKB USA o 0,21%; Scenariusz ambitny, czyli znaczna liberalizacja TBT: - wzrost PKB UE o 0,48% i PKB USA o 0,39%

14 Summary of macroeconomic effects: CEPR analysis for EU Commission (2013)

15 Importance of bilateral trade relations, 2011 (services), 2013 (merchandise trade) USA trade EU countries trade Country Share of imports Share of exports Share of imports Share of exports Merchandise trade Poland 0,2 0,2 2,7 2,4 Germany 4,3 2,5 5,7 8,3 reu15 9,2 10,9 5,6 6,7 rnms 0,5 0,4 1,7 2,2 Overall 14,3 13,9 5,1 6,5 Services Poland 0,3 0,3 3,9 2,8 Germany 5,4 4,5 7,0 6,8 reu15 14,9 14,3 5,5 4,2 rnms 0,6 0,6 3,3 2,5 Overall 21,2 19,7 5,6 4,5 Source: Comtrade, Francois' services data, USA trade: country/region share in total US trade, EU trade: US share in total trade Source: J. Hagemejer (2015)

16 Bilateral tariffs, 2011 US vs EU EU vs US Sector Poland NMS Germany EU15 Poland NMS Germany EU15 Agriculture 2,1 19,1 1,9 2,9 5,2 5,6 3,4 3,5 Mining 0,3 0,1 0,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Food 4,3 6,4 3,7 3,0 11,8 24,7 10,2 13,7 Textiles 5,2 6,0 5,5 7,2 6,1 6,6 7,1 6,8 Apparel 11,8 11,6 9,0 9,5 10,7 10,3 10,0 10,0 Leather 6,2 5,8 8,1 7,4 5,6 6,2 4,4 3,8 Wood 0,3 0,3 0,4 0,5 3,1 1,6 2,7 1,5 Paper 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Coal Petrol 0,7 1,3 1,3 1,3 0,9 2,1 2,1 1,9 Chemicals 1,6 1,4 1,3 1,1 2,7 2,9 2,0 2,1 Minerals 9,8 4,7 2,9 5,0 2,3 3,5 3,2 3,0 Steel 0,2 0,5 0,2 0,1 0,5 0,6 0,6 0,4 Metals 1,7 3,6 2,4 1,4 4,1 3,5 2,5 1,4 Metal Products 1,1 2,2 2,0 1,9 2,4 3,1 1,4 2,4 Motor Vehicles 0,8 1,2 1,2 1,2 8,8 9,0 9,4 6,5 Transport Eq. Nec 0,1 0,4 0,2 0,1 1,4 1,4 1,3 1,3 Electrical Eq. 0,9 0,1 0,3 0,3 0,5 0,5 0,4 0,6 Machinery 1,2 1,2 0,9 0,8 1,2 1,4 1,3 1,2 Manufacturing nec 1,5 1,1 0,9 0,7 2,7 1,9 1,4 1,0 Source: TRAINS Source: J. Hagemejer (2015)

17 Tariff Equivalent Sector EU-15 NMS Poland USA Total 21% 18% 26% 23% Agriculture 31% 36% 33% 44% Mining 17% 22% 30% 24% Food 36% 46% 46% 25% Textiles 27% 22% 21% 32% Apparel 33% 27% 26% 42% Leather 30% 23% 28% 43% Wood 25% 27% 33% 21% Paper 37% 32% 47% 46% Coal Petrol 73% 91% 133% 0% Chemicals 19% 17% 19% 23% Minerals 35% 26% 32% 28% Steel 40% 45% 54% 37% Metals 40% 35% 44% 46% Met. Prod. 29% 16% 27% 39% Motor Veh. 38% 26% 35% 44% Tr. Eq. Nec 21% 23% 23% 29% Electric 35% 18% 29% 51% Machinery 27% 15% 25% 38% MnfcsNec 26% 17% 26% 15% Construction 43% 52% 52% 58% Trade 32% 51% 60% 22% Transport 28% 43% 45% 20% Communication 16% 27% 26% 3% Fin. Svcs 24% 29% 30% 4% Insurance 15% 23% 24% 11% Business Svcs 11% 14% 12% 9% Rec. Svcs 10% 13% 18% 7% Source: Hagemejer & Sledziewska (2015) Tariff Equivalents of Non-tariff measures

18 Overall import and export changes in Poland Exports NMS Germany EU15 USA Rest Europe Turkey America Asia RoW Overall % change -0,1-2,0-1,7 66,2 0,0-0,6-0,6-2,1-0,9 0,4 pp contribution -0,02-0,5-0,6 1,7 0,0 0,0 0,0-0,1 0,0 0,4 Imports NMS Germany EU15 USA Rest Europe Turkey America Asia RoW Overall % change -1,4-4,4-3,3 61,3 0,5 2,2 3,1 3,1 0,3-0,2 pp contribution -0,1-1,2-1,1 1,7 0,0 0,0 0,0 0,4 0,0-0,2 Source: J. Hagemejer (2015)

19 Exports Sector Partial Actionable (contribution) Complete Action-LR Partial Actionable (contribution) Complete Action-LR Agriculture -0,5-1,0 0,0-2,0-1,8 0,2 0,3 0,0 0,7 0,6 Mining -0,6-1,4 0,0-3,4 0,7 0,1 0,2 0,0 0,5 0,2 Food 0,8 1,5 0,1 3,4 1,2 0,4 0,5 0,0 0,7 0,7 Textiles 1,6 2,4 0,0 4,6 2,4 0,2 0,3 0,0 0,6 0,4 Apparel 3,1 4,9 0,1 9,9 4, ,0 0,3 0,3 Leather 1,1 1,5 0,0 2,2 1,2-0,1-0,2 0,0-0,3 0 Wood 1,1 2,0 0,1 4,3 1,8 0-0,1 0,0-0,1 0,2 Paper 0,9 1,6 0,0 3,3 1,1-0,3-0,5 0,0-0,9-0,1 Coal Petrol 0,1 0,2 0,0 0,7 0,5 0 0,1 0,0 0,1-0,1 Chemicals -0,3-0,4 0,0-0,5-0,8-0,2-0,3 0,0-0,8-0,1 Minerals 1,2 1,8 0,0 3,3 2,1-0,3-0,6 0,0-1,3-0,3 Steel 0,6 1,0 0,0 1,6 1,6-0,1-0,3 0,0-0,6-0,1 Metals -2,1-4,8-0,2-12,5-2,0-0,3-0,7 0,0-1,7-0,4 Metal Products 1,1 2,1 0,1 4,4 1,9-0,5-0,8 0,0-1,6-0,5 Motor Vehicles -1,2-1,6-0,2-3,0-1,5-0,3-0,6-0,1-1,2-0,2 Transport Eq. Nec 0,7 1,6 0,0 4,3 0,5 3,9 6,8 0,1 12,2 7,7 Electrical Eq. -1,9-4,2-0,2-9,3-4,1-0,5-1 -0,1-2,1-0,5 Machinery 1,0 1,7 0,2 3,2 1,4-0,3-0,5-0,1-1 0,1 MnfcsNec 1,1 1,5 0,0 2,5 1,6-0,1 0 0,0 0,3 0,2 Utilities, Energy 0,5 0,8 0,0 1,9 1,0-0,9-1,7 0,0-3,7-1,1 Construction 0,1-0,1 0,0-0,3-1,6-0,3-0,5 0,0-1,1 0 Trade 0,8 1,5 0,0 3,2 1,1 0 0,1 0,0 0,3 0,1 Transport 0,6 1,1 0,0 2,4 0,6 0,3 0,8 0,0 1,6 0,6 Communication 0,4 0,6 0,0 1,3 0,9 0 0,1 0,0 0,2-0,2 Fin. Svcs 0,1-0,1 0,0 0,1-0,6-0,1-0,1 0,0-0,1 0 Insurance 0,6 1,0 0,0 2,1 0,6 0 0,2 0,0 0,5 0,1 Business Svcs 0,9 1,5 0,1 3,2 1,1-0,5-0,8 0,0-1,7-0,5 Recreation, Nec 0,8 1,4 0,0 2,9 0,7-0,1-0,1 0,0-0,1 0,1 Non-market Svcs 1,1 1,9 0,0 3,9 1,2-0,4-0,5 0,0-0,9-0,6 Source: own simulation. LR - Long Run. Contribution in percentage points to overall change in exports/imports. Imports Sectoral changes in Poland s overall international trade Source: J. Hagemejer (2015)

20 The results of GTAP simulations: GDP changes (J. Hagemejer 2015) scenario Poland NMS Germany EU15 US reurope Turkey ramerica Asia RoW Partial 0,1 0,1 0,2 0,2 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Actionable 0,2 0,2 0,4 0,3 0,5 0,0 0,0-0,1 0,0 0,0 Complete 0,4 0,4 0,8 0,7 1,1-0,1 0,0-0,1-0,1-0,1 Actionable - LR 0,3 0,3 0,9 0,7 0,9-0,1-0,3-0,4-0,3-7,8 Source: own simulation. LR - Long Run. NTBs actionability. The actionability is estimated at roughly 50% of the initial level of NTBs. The 50% actionability as the baseline scenario in simulation. The author consider 3 scenarios: Partial, Actionable and Complete. They correspond to a removal of respectively 25, 50 and 100 % of non-tariff barriers on top of the complete removal of tariffs. Source: J. Hagemejer (2015)

21 Main sources cited l CEPR: Reducing Transatlantic Barriers to Trade and Investment An Economic Assessment Prepared under implementing Framework Contract TRADE10/A2/A16; l Jan Hagemejer: Liberalization of trade flows under TTIP from a small country perspective. The case of Poland. Faculty of Economic Sciences, University of Warsaw, Working paper 17(165): the project is funded by National Science Centre of Poland on the basis of the decision No. DEC2013/09/B/HS4/01488 (Principal Investigator Elżbieta Czarny)

22 Investor-to-state dispute settlement, ISDS MECHANIZM ROZWIĄZYWANIA SPORÓW TYPU PAŃSTWO INWESTOR MAŁGORZATA GRĄCIK-ZAJACZKOWSKI

23 Cel i zakres Cel ochrona inwestora zagranicznego przed działaniami państwa, które mogłoby wprowadzić regulacje ograniczające potencjalne zyski inwestora Organ rozstrzygający: trybunał arbitrażowy Zakres sporów: licencje, reguły prywatyzacji, przepisy dot. ochrony zdrowia i środowiska, energii, przetargów publicznych, działania sądów krajowych

24 Czy powinniśmy obawiać się ISDS? ISDS jest elementem większości zawieranych umów w sprawie wzajemnego popierania i ochrony inwestycji (BIT) stare i nowe państwa UE i ich relacje z USA

25 Główni użytkownicy ISDS

26 Skargi przeciwko UE i USA UE: oskarżone w 117 sprawach USA: oskarżone w 16 sprawach 0 skarg przeciwko USA ze strony inwestorów z UE 9 skarg przeciwko UE ze strony inwestorów z USA

27 Polska i inne państwa UE

28 Wyniki sporów wniesionych przeciwko państwom UE Outcomes of cases against EU Member States

29 Nowe propozycje UE: modyfikacja ISDS Usunięcie wszelkich zapisów, które mogłyby podważyć prawo strony do własnych regulacji zgodnie z poziomem ochrony zdrowia, konsumentów, bezpieczeństwa, standardów praw pracy, środowiska naturalnego i różnorodności kulturowej Stały międzynarodowy trybunał inwestycyjny (?) Wspólna lista arbitrów?

30 Sektor energii w negocjacjach TTIP Dr Rafał Ulatowski ISM UW

31 Wstęp Surowce energetyczne (ropa na2owa i gaz ziemny) mają strategiczne znaczenie Aspekty strategiczne, gospodarcze, zrównoważony rozwój USA i UE są tradycyjnie czołowymi importerami ropy na2owej USA, kluczowa rola na rynku (pierwszy reżim na2owy, IEA, rewolucja energetyczna) CommodiEes Supercycle Dekonwencjonalizacja rynku energetycznego 2

32 Źródło: BP StaEsEcal Review of World, Energy June 2013, s. 8. i 22. BP StaEsEcal Review of World, Energy June 2015, s. 8. i 22. Produkcja ropy nahowej, 1000 b/d USA UE Produkcja gazu ziemnego w mld m USA 511,1 728,3 UE ,3 3

33 Konsekwencje rewolucji energetycznej w USA USA przyszłym eksporterem ropy na2owej i gazu? Producenci którzy planowali rozwój eksportu do USA muszą znaleźć nowe rynki zbytu KwesEonowanie powiązania cen gazu ziemnego z cenami ropy na2owej na rynku europejskim Ceny gazu ziemnego w UE są 2- krotnie wyższe aniżeli w USA Presja na spadek cen ropy i ich załamanie w drugiej połowie 2014 roku 4

34 Ograniczenia eksportu surowców energetycznych przez USA 1938 Natural Gas Act 1920 Mineral Leasing Act 1975 Energy Policy and ConservaEon Act 1979 Export AdministraEon Act ad. Gaz ziemny 1. Wątpliwości czy TTiP zapewni szybszą ścieżkę uzyskiwania licencji 2. Niechęć amerykańskich konsumentów do rozwijania eksportu (konkurencyjność przemysłu chemicznego, stalowego, etc.)- > reindustrializacja 3. Braki w infrastrukturze 4. Konkurencja rynku europejskiego z rynkiem azjatyckim 5. Decyzje o kierunku eksportu podejmują firmy a nie politycy 5

35 Oczekiwania UE wobec USA Dotychczas rynek energetyczny jest regulowany w niewielkim stopniu na poziomie globalnym (WTO) TTIP powinien być podstawą otwartego, stabilnego, przewidywalnego, zrównoważonego, transparentnego i nie dyskryminacyjnego (odrzucenie zasady zawartości lokalnej) zespołu zasad regulującego rynek surowców i energii Zasady ustalone miedzy UE i USA powinny służyć jako wzór w umowach ze stronami trzecimi Rola TTIP dla global governance 6

36 Wnioski USA jako wzór i inspiracja dla UE w zakresie rozwiązań instytucjonalnych Spadek importu USA zwiększa dostępność surowców na rynku międzynarodowym TTIP szansą na wzrost bezpieczeństwa energetycznego UE Wspólny rynek surowców energetycznych? 7

37 Dr Anna Wróbel Instytut Stosunków Międzynarodowych Uniwersytet Warszawski

38 Dlaczego trudno liberalizować handel rolny? Zakres negocjacji Implikacje dla bezpieczeństwa żywnościowego dostępność fizyczna dostępność ekonomiczna bezpieczeństwo żywności

39 Określenie harmonogramu likwidacji ceł Ustalenie listy towarów/linii taryfowych, na które cła zostaną utrzymane 1. Określenie bezcłowych kontyngentów oraz kontyngentów o cłach obniżonych Problemy regulacyjne (Ujednolicenie? Zbliżenie? Wzajemne uznanie?) i bariery pozataryfowe 2. Ograniczenie barier pozatataryfowych w tym złagodzenie dotkliwości protekcyjnego oddziaływania środków sanitarnych i fitosanitarnych oraz barier technicznych

40 Implikacje dla bezpieczeństwa żywnościowego: DOSTĘPNOŚĆ FIZYCZNA ZMIANA STRUKTURY: większy dostęp do towarów rolno-spożywczych z USA

41 Implikacje dla bezpieczeństwa żywnościowego: DOSTĘPNOŚĆ EKONOMICZNA większy dostęp do tańszych artykułów rolnych z USA Udział obu gospodarek w światowych obrotach rolnych USA nieco wyższy udział w światowym eksporcie dodatnie saldo obrotów artykułami rolno-spożywczymi UE największy importer (extra UEimport) i ujemne saldo obrotu Największe znacznie transakcje wewnątrzunijne 75% wymiany handlowej UE artykułami rolnożywnościowymi

42 Odmienne struktury produkcyjne rolnictwa Czy w warunkach wolnego handlu rolnictwo europejskie nie przegra konkurencji z produkcja rolną USA? Dlaczego może się spełnić negatywny dla UE scenariusz? Niższe koszty produkcji w USA Eliminacja/redukcja ceł spowoduje lepszy dostęp do rynku UE Podstawa asymetrii korzyści różnice w obecnym poziomie ceł Cła w USA ponad dwukrotnie niższe niż w UE w takiej sytuacji eliminacja przynosi więcej korzyści stronie stosującej niższy poziom ochrony Unifikacja, znaczące zbliżenie standardów sanitarnych, fitosanitarnych norm technicznych znacznie zwiększają to zagrożenie

43 Cła stosowane przez Unię Europejską Stany Zjednoczone Przeciętne w grupie Udział linii bezcłowych (proc.) Najwyższe w grupie ( kominy celne ) Udział importu bezcłowego w grupie (proc.) Przeciętne w grupie Udział linii bezcłowych (proc.) Najwyższe w grupie ( kominy celne ) Udział importu bezcłowego w grupie (proc.) Produkty zwierzęce Produkty mleczarskie Owoce, warzywa, rośliny Kawa, herbata Zboża i produkty zbożowe Oleiste, tłuszcze i oleje Cukier i wyroby cukiernicze Napoje i tytoń 24,3 20, ,3 2,4 31, ,3 57, ,2 0, ,7 10,4 22, ,5 4,8 23, ,5 6,2 27, ,1 3,2 53, ,9 20,3 6, ,3 3,5 20, ,4 6,6 48, ,7 4,2 27, ,7 28, ,9 2, ,1 21,8 23, ,8 16,3 27, ,2 Bawełna 0,0 100, ,0 4,7 38, ,3 Inne produkty rolne Ryby i przetwory rybne 4,4 65, ,0 1,1 62, ,4 10,9 12,3 26 6,3 1,0 80, ,7

44 Implikacje dla bezpieczeństwa żywnościowego Bezpieczeństwo żywności UE i USA posiadają odmienne rozwiązania instytucjonalne, prawne i proceduralne w zakresie ochrony zdrowia ludzi i zwierząt. W obu przypadkach spełniają one dobrze swoją rolę. Problem: są różne Waga problemu: obecnie stosowane przepisy sanitarne i fitosanitarne oraz normy chroniące środowisko naturalne ograniczają lub wykluczają wzajemny handel niektórymi surowcami rolnymi i produktami rolno-spożywczymi

45 Różnice regulacyjne w zakresie norm sanitarnych i fitosanitarnych w Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych wynikają z odmiennego podejścia do bezpieczeństwa żywności. Regulacje UE w tym zakresie bazują na tzw. zasadzie ostrożności/reguła przezorności zgodnie, z którą decyzje o podjęciu środków zapobiegawczych można podjąć wówczas gdy dane zjawisko, produkt lub działanie może stanowić potencjalne zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów oraz bezpieczeństwa środowiska, co zostało zdefiniowane w ramach naukowej i obiektywnej oceny, nawet wówczas gdy ocena ta nie pozwala na potwierdzenie tego zagrożenia z wystarczającą pewnością (podejście proaktywne). W Stanach Zjednoczonych środki ochronne mogą być wprowadzone dopiero wówczas gdy szkoda dla konsumentów lub środowiska została wykazana naukowo w odniesieniu do określonego produktu (podejście reaktywne).

46 GMO Bardziej restrykcyjne normy UE zablokowały amerykańskim przedsiębiorstwom biotechnologicznym możliwość sprzedaży na rynek UE nasion odmian GMO Problematyka żywności i pasz GMO 1. problem sanitarny - problem zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi i zwierząt 2. Problem zezwolenia na uprawę odmiany uwolnienie do środowiska. Stosowane procedury mają chronić środowisko naturalne które może być zagrożone przez wprowadzenie nowej odmiany.

47 Wpływ na gospodarkę żywnościową oraz wewnętrzne rynki rolno-spożywcze partnerów po zlikwidowaniu ceł oraz harmonizacji przepisów sanitarnych i fitosanitarnych w tym przepisów regulujących uprawę odmian GMO oraz stosowanie surowców GMO w żywieniu ludzi i zwierząt Dostępne analizy wskazują że rolnictwo USA ma wyraźne przewagi konkurencyjne nad rolnictwem UE. Obecnie przewagi te nie prowadzą do nadmiernej konkurencji rolnictwa USA na rynku europejskim z uwagi na stosowane instrumenty ochronne: cła oraz bariery pozacelne. Umowa TTiP może w sposób znaczący wpłynąć na rynki rolne poszczególnych państw członkowskich i to w negatywnym sensie. Np. dla Polski będzie to oznaczało ograniczenie eksportu do innych państw członkowskich. Utrata korzyści, które pojawiły się po akcesji do UE Duże prawdopodobieństwo że sektor rolny zostanie poświęcony na rzecz większego otwarcia rynku USA w innych sektorach negocjacji.

48 Handel artykułami rolnymi to jedynie kilka procent wzajemnych obrotów handlowych Handel ten choć ma niewątpliwie ogromny znaczenie dla niektórych grup rolników i przedsiębiorstw nie ma większego wpływu na obie gospodarki Ustępstwa UE w negocjacjach rolnych mogą wynikać z chęci realizacji większych korzyści w innych sektorach np. w sektorze usług Większy dostęp do rynku rolnego USA jako rekompensata dla ograniczeń w sprzedaży do Federacji Rosyjskiej w związku z kryzysem na Ukrainie?????problem jak zwiększyć sprzedaż do USA, bez nadmiernego importu produktów rolnych z tego rynku.??????

Znaczenie porozumienia transatlantyckiego dla konkurencyjności UE

Znaczenie porozumienia transatlantyckiego dla konkurencyjności UE Znaczenie porozumienia transatlantyckiego dla konkurencyjności UE Dr Bernadeta Baran Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Plan wystąpienia Podstawy prawne gospodarczej współpracy transatlantyckiej Skala

Bardziej szczegółowo

Konkurencyjność eksportu rolno-spożywczego i dekompozycja jego zmian w okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej

Konkurencyjność eksportu rolno-spożywczego i dekompozycja jego zmian w okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej Konkurencyjność eksportu rolno-spożywczego i dekompozycja jego zmian w okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej dr Iwona Szczepaniak, dr Łukasz Ambroziak Zakład Ekonomiki Przemysłu Spożywczego Józefów,

Bardziej szczegółowo

TENDENCJE ZMIAN I DYNAMIKA HANDLU ROLNO- SPOŻYWCZEGO PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ

TENDENCJE ZMIAN I DYNAMIKA HANDLU ROLNO- SPOŻYWCZEGO PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ TENDENCJE ZMIAN I DYNAMIKA HANDLU ROLNO- SPOŻYWCZEGO PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA Mgr Andrzej Kalicki Zespół Monitoringu Zagranicznych Rynków Rolnych FAMMU

Bardziej szczegółowo

Konkurencyjność polskiego eksportu rolno-spożywczego

Konkurencyjność polskiego eksportu rolno-spożywczego Konkurencyjność polskiego eksportu rolno-spożywczego mgr Mirosława Tereszczuk 15 marca 2018 r. 1 Konkurencyjność eksportu rolno-spożywczego Przyjęta w badaniach IERiGŻ-PIB definicja konkurencyjności polskich

Bardziej szczegółowo

Copyright 2016 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o.

Copyright 2016 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o. Recenzent: prof. dr hab. Kazimierz Starzyk Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja i korekta: Marek Szczepaniak Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na okładce Sergii Figurnyi / Fotolia / 94730175

Bardziej szczegółowo

EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2014

EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2014 EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2014 Panel, czwartek 2 października 2014, godz. 15:30-17:00 Partner: GRUPA PRACODAWCÓW EKES Jakie zmiany rozwojowe umożliwi Europie TTIP? Tematyka: W jakich obszarach porozumienia

Bardziej szczegółowo

Strefa wolnego handlu UE USA potencjalny wpływ na polski handel produktami rolno-spożywczymi

Strefa wolnego handlu UE USA potencjalny wpływ na polski handel produktami rolno-spożywczymi Strefa wolnego handlu UE USA potencjalny wpływ na polski handel produktami rolno-spożywczymi dr Janusz Rowiński Konferencja: Przemysł spożywczy otoczenie rynkowe, inwestycje, ekspansja zagraniczna IERiGŻ-PIB,

Bardziej szczegółowo

Ocena porównawcza sektora rolno-spożywczego Polski i Ukrainy

Ocena porównawcza sektora rolno-spożywczego Polski i Ukrainy Ocena porównawcza sektora rolno-spożywczego Polski i Ukrainy mgr Mirosława Tereszczuk Warszawa, 25 listopada 2016 r. 1 Gospodarka Ukrainy na tle gospodarki Wyszczególnienie Polski Ukraina Polska 2012 2015

Bardziej szczegółowo

Ocena porównawcza sektora rolno-spożywczego Polski i Ukrainy

Ocena porównawcza sektora rolno-spożywczego Polski i Ukrainy Ocena porównawcza sektora rolno-spożywczego Polski i Ukrainy Andrzej Drozd Toruń, 30 listopada 2016 r. 1 Gospodarka Ukrainy na tle gospodarki Polski Wyszczególnienie Ukraina Polska 2012 2015 2015 Ludność

Bardziej szczegółowo

Handel z Polską 2015-06-15 17:00:08

Handel z Polską 2015-06-15 17:00:08 Handel z Polską 2015-06-15 17:00:08 2 Szwajcaria zajmuje 23. miejsce jako partner handlowy Polski. W handlu między Polską a Szwajcarią utrzymuje się trend zmniejszania różnicy wartości między eksportem

Bardziej szczegółowo

Recenzja: dr hab. prof. Uniwersytetu Warszawskiego Tomasz Grzegorz Grosse. Redaktor prowadząca: Anna Raciborska. Redakcja: Dorota Kassjanowicz

Recenzja: dr hab. prof. Uniwersytetu Warszawskiego Tomasz Grzegorz Grosse. Redaktor prowadząca: Anna Raciborska. Redakcja: Dorota Kassjanowicz Recenzja: dr hab. prof. Uniwersytetu Warszawskiego Tomasz Grzegorz Grosse Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja: Dorota Kassjanowicz Korekta: Dorota Kassjanowicz, Joanna Barska, Monika Tacikowska

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL B8-0163/7. Poprawka. France Jamet, Danilo Oscar Lancini w imieniu grupy ENF

PL Zjednoczona w różnorodności PL B8-0163/7. Poprawka. France Jamet, Danilo Oscar Lancini w imieniu grupy ENF 12.3.2019 B8-0163/7 7 Motyw K K. mając na uwadze, że negocjacje w sprawie TTIP wyraźnie pokazały, że na tym etapie warunki polityczne i gospodarcze w odniesieniu do kompleksowej umowy handlowej UE-USA

Bardziej szczegółowo

Globalny rynek artykułów rolnych miejsce Polski na nim

Globalny rynek artykułów rolnych miejsce Polski na nim Janusz Rowiński Globalny rynek artykułów rolnych miejsce Polski na nim Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Suchedniów, 10 12 czerwca 2013 roku 1 Globalny

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... 15

Spis treści. Wstęp... 15 Spis treści Wstęp............................................................. 15 Rozdział I. Światowa Organizacja Handlu i jej system prawny a transformacja. systemowa Federacji Rosyjskiej..............................

Bardziej szczegółowo

Stosunki handlowe Unii Europejskiej z USA. Tomasz Białowąs

Stosunki handlowe Unii Europejskiej z USA. Tomasz Białowąs Stosunki handlowe Unii Europejskiej z USA Tomasz Białowąs Rola USA i UE w gospodarce światowej (2008) 70,0% 60,0% 50,0% 53,8% 45,7% 52,3% 60,6% 54,2% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% PKB (nominalne) Eksport

Bardziej szczegółowo

STOSUNKI ZEWNĘTRZNE UE Z INNYMI KLUCZOWYMI PODMIOTAMI GOSPODARKI ŚWIATOWEJ

STOSUNKI ZEWNĘTRZNE UE Z INNYMI KLUCZOWYMI PODMIOTAMI GOSPODARKI ŚWIATOWEJ STOSUNKI ZEWNĘTRZNE UE Z INNYMI KLUCZOWYMI PODMIOTAMI GOSPODARKI ŚWIATOWEJ CEL PREZENTACJI CELEM TEJ PREZENTACJI JEST PRZEDSTAWIENIE ORAZ OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH INFORMACJI DOTYCZĄCYCH ZEWNĘTRZNYCH STOSUNKÓW

Bardziej szczegółowo

Cel prezentacji: Przedstawienie Unii Europejskiej jako instytucji i jej wpływu na gospodarki wewnątrz sojuszu oraz relacji z krajami spoza UE.

Cel prezentacji: Przedstawienie Unii Europejskiej jako instytucji i jej wpływu na gospodarki wewnątrz sojuszu oraz relacji z krajami spoza UE. Cel prezentacji: Przedstawienie Unii Europejskiej jako instytucji i jej wpływu na gospodarki wewnątrz sojuszu oraz relacji z krajami spoza UE. Plan prezentacji: 1. Ogólne informacje na temat UE i jej gospodarki

Bardziej szczegółowo

Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi szansą rozwoju obszarów wiejskich

Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi szansą rozwoju obszarów wiejskich Iwona Szczepaniak Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi szansą rozwoju obszarów wiejskich Konferencja nt. Rozwój obszarów wiejskich stan obecny i perspektywy IUNG-PIB, UP w Lublinie, Lublin,

Bardziej szczegółowo

KIERUNKI WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ ZE WSCHODEM

KIERUNKI WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ ZE WSCHODEM KIERUNKI WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ ZE WSCHODEM Mikołaj Waszczenko Spośród państw, które przystąpiły w 2004 r. do UE Polska posiada najdłuższą granicę z państwami nieunijnymi. Wynosi ona 1 185 km: 232- z

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET PRZYRODNICZY W POZNANIU. Karolina Pawlak

UNIWERSYTET PRZYRODNICZY W POZNANIU. Karolina Pawlak UNIWERSYTET PRZYRODNICZY W POZNANIU KATEDRA EKONOMII I POLITYKI GOSPODARCZEJ W AGROBIZNESIE Karolina Pawlak ZMIANY W POLSKIM HANDLU ZAGRANICZNYM PRODUKTAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ

Bardziej szczegółowo

Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 2

Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 2 Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 2 Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Unia celna efekty handlowe Unia celna. Analiza na modelu

Bardziej szczegółowo

Miejsce Polski w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi Unii Europejskiej. dr Łukasz Ambroziak mgr Małgorzata Bułkowska

Miejsce Polski w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi Unii Europejskiej. dr Łukasz Ambroziak mgr Małgorzata Bułkowska Miejsce Polski w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi Unii Europejskiej dr Łukasz Ambroziak mgr Małgorzata Bułkowska Zakład Ekonomiki Przemysłu Spożywczego Warszawa, 10 października 2014 r.

Bardziej szczegółowo

Wpływ zmian cen surowców na rynkach światowych na ceny w handlu zagranicznym Polski oraz ich efekty makroekonomiczne

Wpływ zmian cen surowców na rynkach światowych na ceny w handlu zagranicznym Polski oraz ich efekty makroekonomiczne Wpływ zmian cen surowców na rynkach światowych na ceny w handlu zagranicznym Polski oraz ich efekty makroekonomiczne Janusz Chojna Konferencja Ceny w handlu zagranicznym Polski na tle nowych tendencji

Bardziej szczegółowo

CARS 2020 Plan działania na rzecz konkurencyjnego i zrównoważonego przemysłu motoryzacyjnego w Europie

CARS 2020 Plan działania na rzecz konkurencyjnego i zrównoważonego przemysłu motoryzacyjnego w Europie Dyrekcja Generalna Przedsiębiorstwa i przemysł CARS 2020 Plan działania na rzecz konkurencyjnego i zrównoważonego przemysłu motoryzacyjnego w Europie Maciej Szymanski Zawiercie, 12 czerwca 2013 Przemysł

Bardziej szczegółowo

Co kupić, a co sprzedać :58:22

Co kupić, a co sprzedać :58:22 Co kupić, a co sprzedać 2015-06-11 13:58:22 2 Głównym partnerem handlowym Hiszpanii jest strefa euro. Hiszpania przede wszystkim eksportuje żywność i samochody, importuje zaś surowce energetyczne i chemię.

Bardziej szczegółowo

Polski sektor żywnościowy 5 lat po akcesji

Polski sektor żywnościowy 5 lat po akcesji Polski sektor żywnościowy 5 lat po akcesji Andrzej Kowalski Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej PIB Katedra Rozwoju Obszarów Wiejskich Szkoła Główna Handlowa Warszawa kwiecień 2009 Wzajemne

Bardziej szczegółowo

HANDEL ZAGRANICZNY A WZROST GOSPODARCZY EKONOMIA POLITYCZNA. AUTOR: Sebastian Radzimowski. POD KIERUNKIEM: dr Dominiki Milczarek-Andrzejewskiej

HANDEL ZAGRANICZNY A WZROST GOSPODARCZY EKONOMIA POLITYCZNA. AUTOR: Sebastian Radzimowski. POD KIERUNKIEM: dr Dominiki Milczarek-Andrzejewskiej HANDEL ZAGRANICZNY A WZROST GOSPODARCZY AUTOR: Sebastian POD KIERUNKIEM: dr Dominiki Milczarek-Andrzejewskiej EKONOMIA POLITYCZNA WPROWADZENIE 1/1 I. HANDEL MIĘDZYNARODOWY CELE PREZENTACJI TERMIN Handel

Bardziej szczegółowo

Irlandzki eksport towarów spożywczych w 2014 r. osiągnął 10,5 mld EUR 2015-01-19 13:21:19

Irlandzki eksport towarów spożywczych w 2014 r. osiągnął 10,5 mld EUR 2015-01-19 13:21:19 Irlandzki eksport towarów spożywczych w 2014 r. osiągnął 10,5 mld EUR 2015-01-19 13:21:19 2 Według wstępnych danych agencji Bord Bia irlandzki eksport żywności i napojów w 2014 r. osiągnął wartość 10,5

Bardziej szczegółowo

Handel zagraniczny towarami rolno-spożywczymi w trzech kwartałach 2015 r.

Handel zagraniczny towarami rolno-spożywczymi w trzech kwartałach 2015 r. mld EUR Biuro Analiz i Programowania Warszawa, 28 grudnia 2015 r. Handel zagraniczny towarami rolno-spożywczymi w trzech kwartałach 2015 r. Od akcesji Polski do Unii Europejskiej obroty towarami rolno-spożywczymi

Bardziej szczegółowo

Podstawowa analiza rynku

Podstawowa analiza rynku Podstawowa analiza rynku Wykład 4 Jerzy Wilkin Co kryje się za pojęciem: rynek? Miejsce styku kupujących i sprzedających Miejsce przejawiania się popytu i podaży Złożony proces wzajemnego oddziaływania

Bardziej szczegółowo

Żywność polską specjalnością 2015-06-03 11:01:23

Żywność polską specjalnością 2015-06-03 11:01:23 Żywność polską specjalnością 2015-06-03 11:01:23 2 W 2015 roku Polska może wyeksportować żywność o wartości nawet 25 mld euro - mówił w maju 2015 minister rolnictwa Marek Sawicki. W 2014 r. eksport produktów

Bardziej szczegółowo

Porozumienie handlowe UE USA TTIP kwestie rolne

Porozumienie handlowe UE USA TTIP kwestie rolne Porozumienie handlowe UE USA TTIP kwestie rolne Eksport Z UE do USA w r. 2015 19,4 Eks. 2015 19,4 mld Euro Import Z USA do UE w r. 2015-11,9 mld Euro Udział USA w exporcie rolno- żywn. UE 15%, 2 miejsce,

Bardziej szczegółowo

Handel międzynarodowy. Wykład 10: Polityka handlowa część 2 (instrumenty pozataryfowe) Gabriela Grotkowska

Handel międzynarodowy. Wykład 10: Polityka handlowa część 2 (instrumenty pozataryfowe) Gabriela Grotkowska Handel międzynarodowy Wykład 10: Polityka handlowa część 2 (instrumenty pozataryfowe) Gabriela Grotkowska Pral wykładu 10 Ograniczenia ilościowe Ekwiwalentność cła i ograniczenia ilościowego Cło i kwota

Bardziej szczegółowo

Znaczenie wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi w handlu zagranicznym Polski ogółem

Znaczenie wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi w handlu zagranicznym Polski ogółem Znaczenie wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi w handlu zagranicznym Polski ogółem dr Iwona Szczepaniak Konferencja Przemysł spożywczy otoczenie rynkowe, inwestycje, ekspansja zagraniczna IERiGŻ-PIB,

Bardziej szczegółowo

Unia Celna i Wspólna Przestrzeo Gospodarcza (WPG) Rosja-Białoruś-Kazachstan. Andrzej Maciejewski Instytut Sobieskiego, www.sobieski.org.

Unia Celna i Wspólna Przestrzeo Gospodarcza (WPG) Rosja-Białoruś-Kazachstan. Andrzej Maciejewski Instytut Sobieskiego, www.sobieski.org. Unia Celna i Wspólna Przestrzeo Gospodarcza (WPG) Rosja-Białoruś-Kazachstan Od lata obroty Polski z Rosją są z ujemnym saldem dla Polski. Obrót za 2010r. wyniósł 20 785 mln USD (wzrost do 2009 o 24%).

Bardziej szczegółowo

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Warszawa,.. r. Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Instytut Ekonomiczny Plan prezentacji. Zmiany pomiędzy rundami Projekcja marcowa na tle listopadowej

Bardziej szczegółowo

Handel mleczarski i Kanada

Handel mleczarski i Kanada Handel mleczarski i Kanada Sektor Mleczarski UE a EDA Europejskie Stowarzyszenie Mleczarskie (EDA) jest głosem mleczarskich firm przetwórczych, spółdzielczych oraz prywatnych, na poziomie UE. Przy 12 tysiącach

Bardziej szczegółowo

Wspólne polityki sem. I wykład 1 Zagadnienia wstępne. Prowadzący: Dr K. Śledziewska

Wspólne polityki sem. I wykład 1 Zagadnienia wstępne. Prowadzący: Dr K. Śledziewska Wspólne polityki sem. I wykład 1 Zagadnienia wstępne Prowadzący: Dr K. Śledziewska Plan zajęć Rozwój procesów integracyjnych po II Wojnie Światowej. Integracja regionalna a gospodarka światowa, definicja

Bardziej szczegółowo

Projekt Perfect Link jest realizowany przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej. Opinie prezentowane w materiałach są opiniami Polskiej Izby

Projekt Perfect Link jest realizowany przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej. Opinie prezentowane w materiałach są opiniami Polskiej Izby Zmiany w handlu wewnętrznym i międzynarodowym po przystąpieniu Polski do UE oraz po 1 stycznia 2005 r. (Changes in the international trade and internal market after accession of Poland into EU and after

Bardziej szczegółowo

Handel produktami rolnymi - dobre perspektywy

Handel produktami rolnymi - dobre perspektywy .pl https://www..pl Handel produktami rolnymi - dobre perspektywy Autor: Ewa Ploplis Data: 23 października 2017 Nadwyżka w handlu produktami rolnymi zwiększyła się w bieżącym roku. Eksport produktów rolno-spożywczych

Bardziej szczegółowo

Tradycyjna Gospodarka światowa i jej upadek

Tradycyjna Gospodarka światowa i jej upadek Tradycyjna Gospodarka światowa i jej upadek AGENDA 1. Definicje 2. Okres przed-tradycyjny 3. Rewolucja Przemysłowa 4. Współczesna gospodarka Światowa Definicje gospodarka światowa, ekon. historycznie ukształtowany

Bardziej szczegółowo

Międzynarodowa konkurencyjność przemysłu spożywczego w okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej

Międzynarodowa konkurencyjność przemysłu spożywczego w okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej Iwona Szczepaniak Międzynarodowa konkurencyjność przemysłu spożywczego w okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej Bułgarsko Polska Konferencja Naukowa Rolnictwo i obszary wiejskie Polski i Bułgarii

Bardziej szczegółowo

HANDEL ZAGRANICZNY PRODUKTAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI W LATACH 1995=2009

HANDEL ZAGRANICZNY PRODUKTAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI W LATACH 1995=2009 lerigz-pib HANDEL ZAGRANICZNY PRODUKTAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI W LATACH 1995=2009 Praca zbiorowa pod redakcją naukową dr hab. Jadwigi Seremak-Bulge, prof. nadzw. lerigż-pib Autorzy: STUDIA I MONOGRAFIE Anna

Bardziej szczegółowo

Branża cukrownicza w Polsce w obliczu zmian w 2017 r.

Branża cukrownicza w Polsce w obliczu zmian w 2017 r. Marcin Mucha Związek Producentów Cukru w Polsce Konferencja surowcowa "Postęp w uprawie buraków i gospodarce surowcowej", Toruń, 25 czerwca 2015 r. Plan prezentacji 1. Sytuacja w branży UE / świat 2. Branża

Bardziej szczegółowo

Zmiany w handlu wewnętrznym i międzynarodowym po przystąpieniu Polski do UE oraz po 1 stycznia 2005 r.

Zmiany w handlu wewnętrznym i międzynarodowym po przystąpieniu Polski do UE oraz po 1 stycznia 2005 r. Zmiany w handlu wewnętrznym i międzynarodowym po przystąpieniu Polski do UE oraz po 1 stycznia 2005 r. (Changes in the international trade and internal market after accession of Poland into EU and after

Bardziej szczegółowo

Wpływ prawa ochrony konkurencji na liberalizację polskiego rynku

Wpływ prawa ochrony konkurencji na liberalizację polskiego rynku Wpływ prawa ochrony konkurencji na liberalizację polskiego rynku Anna Fornalczyk Gdańsk 2010 Treść prezentacji System prawny ochrony konkurencji w Polsce Konkurencja i jej znaczenie w gospodarce Polityka

Bardziej szczegółowo

Co kupić, a co sprzedać :14:14

Co kupić, a co sprzedać :14:14 Co kupić, a co sprzedać 015-06-15 11:14:14 Kraje Unii Europejskiej są trzecim po Chinach i USA partnerem handlowym Japonii, natomiast Japonia zajmuje siódme miejsce w obrotach UE z zagranicą. Największym

Bardziej szczegółowo

MIEJSCE POLSKIEGO PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO W UNII EUROPEJSKIEJ

MIEJSCE POLSKIEGO PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO W UNII EUROPEJSKIEJ MIEJSCE POLSKIEGO PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO W UNII EUROPEJSKIEJ mgr Małgorzata Bułkowska mgr Mirosława Tereszczuk dr inż. Robert Mroczek Konferencja: Przemysł spożywczy otoczenie rynkowe, inwestycje, ekspansja

Bardziej szczegółowo

EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2015

EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2015 EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2015 Panel, piątek, 1 października 2015, 17:30 19:00 Partner: MEDEF/BDI/LEWIATAN Szanse i wyzwania transatlantyckiego partnerstwa Negocjowanie TTIP: na jakim jesteśmy etapie?

Bardziej szczegółowo

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Warszawa, 7.. r. Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Instytut Ekonomiczny Plan prezentacji. Zmiany pomiędzy rundami Rozliczenie Otoczenie Gospodarka

Bardziej szczegółowo

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Instytut Ekonomiczny Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Warszawa / listopada Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego na podstawie modelu

Bardziej szczegółowo

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku założenia i perspektywy rozwoju sektora gazowego w Polsce

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku założenia i perspektywy rozwoju sektora gazowego w Polsce Polityka energetyczna Polski do 2050 roku założenia i perspektywy rozwoju sektora gazowego w Polsce Paweł Pikus Wydział Gazu Ziemnego, Departament Ropy i Gazu VII Forum Obrotu 2014 09-11.06.2014 r., Stare

Bardziej szczegółowo

Co kupić a co sprzedać 2015-06-11 10:10:09

Co kupić a co sprzedać 2015-06-11 10:10:09 Co kupić a co sprzedać 2015-06-11 10:10:09 2 Greckie towary sprzedawane są głównie do krajów UE - Włoch, Niemiec, Bułgarii i na Cypr. Polska jako partner handlowy zajmuje 27. miejsce. W 2013 roku 46,4

Bardziej szczegółowo

Polityka gospodarcza Polski w integrującej się Europie

Polityka gospodarcza Polski w integrującej się Europie ISSN 1734-3488 INSTYTUT BADAŃ RYNKU, KONSUMPCJI I KONIUNKTUR Polityka gospodarcza Polski w integrującej się Europie 2011-2012 Warszawa 2012 Spis treści SYNTEZA Juliusz Kotyński...7 Rozdział 1 ZEWNĘTRZNE

Bardziej szczegółowo

Unia Europejska Ceny PODSUMOWANIE AKCJI. Konferencja prasowa Warszawa, 6 lipca 2004 r.

Unia Europejska Ceny PODSUMOWANIE AKCJI. Konferencja prasowa Warszawa, 6 lipca 2004 r. Unia Europejska Ceny PODSUMOWANIE AKCJI Konferencja prasowa Warszawa, 6 lipca 2004 r. Od końca marca do końca czerwca trwała akcja Narodowego Banku Polskiego i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Bardziej szczegółowo

Number of hours teaching hours practical classes. others 1

Number of hours teaching hours practical classes. others 1 Faculty of Economics and Social Sciences Course: Agri-food Economics and Trade (Start date: academic year 2019/2020) Subject Number of credits Total lectures Number of hours teaching hours practical classes

Bardziej szczegółowo

PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów. Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów

PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów. Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów 20.1.2015 2014/2228(INI) PROJEKT OPINII Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów dla Komisji Handlu Międzynarodowego

Bardziej szczegółowo

"Małe i średnie przedsiębiorstwa. Szkoła Główna Handlowa

Małe i średnie przedsiębiorstwa. Szkoła Główna Handlowa "Małe i średnie przedsiębiorstwa Szkoła Główna Handlowa Sektor małych i średnich przedsiębiorstw (sektor MŚP) sektor publiczny i sektor prywatny zrzeszający średnie, małe przedsiębiorstwa oraz mikroprzedsiębiorstwa.

Bardziej szczegółowo

ZMIANY W POLSKIM HANDLU ZAGRANICZNYM

ZMIANY W POLSKIM HANDLU ZAGRANICZNYM PRZEGLĄ D ZACHODNIOPOMORSKI ROCZNIK XXIX (LVIII) ROK 2014 ZESZYT 3 VOL. 2 ELŻBIETA KACPERSKA * Warszawa ZMIANY W POLSKIM HANDLU ZAGRANICZNYM ARTYKUŁAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ

Bardziej szczegółowo

Perspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych. Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera

Perspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych. Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera Perspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera W ostatnich latach ukazało się wiele opracowań poświęconych ocenie wymiany handlowej

Bardziej szczegółowo

Zagrożenia i koszty gospodarcze i społeczne wobec kosztotwórczej polityki klimatycznej UE

Zagrożenia i koszty gospodarcze i społeczne wobec kosztotwórczej polityki klimatycznej UE VI Europejski Meeting Gospodarczy POLITYKA KLIMATYCZNO ENERGETYCZNA UE PROTOKÓŁ COP 21 Polska droga wspólne cele Warszawa, 25 października 2016 Zagrożenia i koszty gospodarcze i społeczne wobec kosztotwórczej

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac magisterskich

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac magisterskich Studia II stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac magisterskich Promotorzy prac magisterskich Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Prof. dr hab. Bogusław FIEDOR Prof. dr hab. Andrzej

Bardziej szczegółowo

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Warszawa,.7. r. Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Instytut Ekonomiczny Projekcja PKB lipiec % 9 8 9% % % proj.centralna 9 8 7 7-8q 9q q q

Bardziej szczegółowo

Unijny rynek gazu model a rzeczywistość. Zmiany na europejskich rynkach gazu i strategie największych eksporterów Lidia Puka PISM, 21.06.2012 r.

Unijny rynek gazu model a rzeczywistość. Zmiany na europejskich rynkach gazu i strategie największych eksporterów Lidia Puka PISM, 21.06.2012 r. Unijny rynek gazu model a rzeczywistość Zmiany na europejskich rynkach gazu i strategie największych eksporterów Lidia Puka PISM, 21.06.2012 r. Analiza trendów Wydobycie gazu w UE w 2010 r. Holandia Wielka

Bardziej szczegółowo

KONKURENCYJNOŚĆ PRODUKCJI SEKTORA ROLNEGO UKRAINY. Profesor dr hab. Tatjana Mostenska Państwowy Uniwersytet Przetwórstwa Żywności Ukrainy

KONKURENCYJNOŚĆ PRODUKCJI SEKTORA ROLNEGO UKRAINY. Profesor dr hab. Tatjana Mostenska Państwowy Uniwersytet Przetwórstwa Żywności Ukrainy KONKURENCYJNOŚĆ PRODUKCJI SEKTORA ROLNEGO UKRAINY Profesor dr hab. Tatjana Mostenska Państwowy Uniwersytet Przetwórstwa Żywności Ukrainy Konkurencyjność produkcji wyznaczają wskaźniki: jakości, właściwości

Bardziej szczegółowo

Czy polski eksport odczuje efekt przesunięcia spowodowany porozumieniem o preferencjach między UE i USA?*

Czy polski eksport odczuje efekt przesunięcia spowodowany porozumieniem o preferencjach między UE i USA?* Czy polski eksport odczuje efekt przesunięcia spowodowany porozumieniem o preferencjach między UE i USA?* prof. dr hab. Elżbieta Czarny, Szkoła Główna Handlowa dr hab. prof. UW Katarzyna Śledziewska, Wydział

Bardziej szczegółowo

Handel zagraniczny towarami rolno-spożywczymi w I kwartale 2014 r.

Handel zagraniczny towarami rolno-spożywczymi w I kwartale 2014 r. Biuro Analiz i Programowania Warszawa, 15 maja 2014 r. Handel zagraniczny towarami rolno-spożywczymi w I kwartale 2014 r. Od akcesji Polski do UE obroty towarami rolno-spożywczymi sukcesywnie rosną. Trend

Bardziej szczegółowo

UNIA EUROPEJSKA - CENY

UNIA EUROPEJSKA - CENY N a r o d o w y B a n k P o l s k i Departament Komunikacji Społ ecznej UNIA EUROPEJSKA - CENY PODSUMOWANIE AKCJI materiały z konferencji prasowej 6 lipca 2004 r. Od końca marca do końca czerwca trwała

Bardziej szczegółowo

Wniosek DECYZJA RADY

Wniosek DECYZJA RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 15.4.2014 r. COM(2014) 223 final 2014/0125 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY określająca stanowisko, jakie ma zająć Unia Europejska na forum Rady Generalnej Światowej Organizacji

Bardziej szczegółowo

196 Elżbieta M. STOWARZYSZENIE Kacperska EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU

196 Elżbieta M. STOWARZYSZENIE Kacperska EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU 196 Elżbieta M. STOWARZYSZENIE Kacperska EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 6 Elżbieta M. Kacperska Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie HANDEL ARTYKUŁAMI

Bardziej szczegółowo

Europejski rynek energii elektrycznej europejskie spojrzenie na sieci energetyczne

Europejski rynek energii elektrycznej europejskie spojrzenie na sieci energetyczne Europejski rynek energii elektrycznej europejskie spojrzenie na sieci energetyczne Konferencja «Power Ring bezpieczeństwo europejskiego rynku energii» Warszawa, Polska, 31 listopada 2006 Dr Wolfgang Kerner,

Bardziej szczegółowo

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Warszawa,.. r. Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Instytut Ekonomiczny Plan prezentacji. Zmiany pomiędzy rundami Projekcja listopadowa na tle

Bardziej szczegółowo

POLITYKA GOSPODARCZA POLSKI PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ

POLITYKA GOSPODARCZA POLSKI PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ POLITYKA GOSPODARCZA POLSKI PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ Pod redakcją naukową prof. dr. hab. Stanisława Zięby prof. dr. hab. Eugeniusza Mazurkiewicza ALMAMER WYŻSZA SZKOŁA EKONOMICZNA Warszawa 2007

Bardziej szczegółowo

Handel zagraniczny towarami rolno-spożywczymi w 2013 r.

Handel zagraniczny towarami rolno-spożywczymi w 2013 r. Biuro Analiz i Programowania Warszawa, marzec 2014 r. Handel zagraniczny towarami rolno-spożywczymi w 2013 r. Od akcesji Polski do UE sukcesywnie rosły obroty towarami rolnospożywczymi oraz ich udział

Bardziej szczegółowo

Międzynarodowa integracja MSG

Międzynarodowa integracja MSG Międzynarodowa integracja MSG Kryteria wyodrębniania ugrupowań integracyjnych kryteria polityczne kryteria ekonomiczne Prawidłowości rozwoju ugrupowań integracyjnych Zmniejszanie się różnic w poziomie

Bardziej szczegółowo

Co kupić, a co sprzedać :25:37

Co kupić, a co sprzedać :25:37 Co kupić, a co sprzedać 2015-06-10 16:25:37 2 Francja od lat jest największym europejskim eksporterem kosmetyków; wartość francuskiego eksportu szacuje się na prawie 4,5 mld euro. W III kw. 2013 r. nastąpiło

Bardziej szczegółowo

Zadania Komisji Europejskiej w kontekście realizacji założeń pakietu klimatycznoenergetycznego

Zadania Komisji Europejskiej w kontekście realizacji założeń pakietu klimatycznoenergetycznego Zadania Komisji Europejskiej w kontekście realizacji założeń pakietu klimatycznoenergetycznego Marzena Chodor Dyrekcja Środowisko Komisja Europejska Slide 1 Podstawowe cele polityki klimatycznoenergetycznej

Bardziej szczegółowo

Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP)

Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP) Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP) Dr Łukasz Bryl Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Rozpoczęte w 2013 roku negocjacje

Bardziej szczegółowo

Wspólne Polityki UE. Prowadzący: Dr K. Śledziewska. wykład 1 Zagadnienia wstępne Wspólne Polityki UE, wykład 1 1

Wspólne Polityki UE. Prowadzący: Dr K. Śledziewska. wykład 1 Zagadnienia wstępne Wspólne Polityki UE, wykład 1 1 Wspólne Polityki UE wykład 1 Zagadnienia wstępne Prowadzący: Dr K. Śledziewska 2011-10-03 Wspólne Polityki UE, wykład 1 1 Plan zajęć Prezentacja. Warunki zaliczenia Wprowadzenie: podstawowe definicje 2011-10-03

Bardziej szczegółowo

Handel zagraniczny Polska-Japonia :48:49

Handel zagraniczny Polska-Japonia :48:49 Handel zagraniczny Polska-Japonia 2013-09-02 07:48:49 2 W 2012 r. w handlu pomiędzy Polską i Japonią odnotowano znaczny spadek obrotów do poziomu 2,7 mld USD (w porównaniu z 3,3 mld USD w 2011 r.). Wynik

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej

Bezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej Akademia Finansów Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim Bezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej dr Konrad Prandecki kprand@interia.pl Plan wystąpienia Znaczenie energii we

Bardziej szczegółowo

Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 3

Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 3 Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 3 Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Analiza na modelu MSMD Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego

Bardziej szczegółowo

THE LISBON STRATEGY FROM A PERSPECTIVE OF CHOSEN COUNTRIES AND REGIONS

THE LISBON STRATEGY FROM A PERSPECTIVE OF CHOSEN COUNTRIES AND REGIONS THE LISBON STRATEGY FROM A PERSPECTIVE OF CHOSEN COUNTRIES AND REGIONS Edited by Eufemia Teichmann *'*, WARSAW SCHOOL OF ECONOMICS OFICYNA WYDAWNICZA WARSAW 2009 STRATEGIA LIZBOŃSKA Z PERSPEKTYWY WYBRANYCH

Bardziej szczegółowo

Od 1970 r. jednolite zasady wspólnej polityki handlowej (Artykuł 207 Traktatu o funkcjonowaniu UE) Wspólna polityka handlowa

Od 1970 r. jednolite zasady wspólnej polityki handlowej (Artykuł 207 Traktatu o funkcjonowaniu UE) Wspólna polityka handlowa W pliku nie można odnaleźć części obrazu z identyfikatorem relacji rid4. http://www.adam.ambroziak.edu.pl Od 1970 r. jednolite zasady wspólnej polityki handlowej (Artykuł 207 Traktatu o funkcjonowaniu

Bardziej szczegółowo

Wstęp. Edyta Pawlak 1 Wydział Ekonomiki i Organizacji Gospodarki Żywnościowej Akademia Rolnicza w Szczecinie

Wstęp. Edyta Pawlak 1 Wydział Ekonomiki i Organizacji Gospodarki Żywnościowej Akademia Rolnicza w Szczecinie Edyta Pawlak 1 Wydział Ekonomiki i Organizacji Gospodarki Żywnościowej Akademia Rolnicza w Szczecinie ANALIZA UDZIAŁU GRUPY NOWYCH CZŁONKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W ŚWIATOWYM HANDLU RYBAMI I PRZETWORAMI RYBNYMI

Bardziej szczegółowo

WSPÓLNA polityka Handlowa UE wybrane elementy

WSPÓLNA polityka Handlowa UE wybrane elementy Instrumenty WPH WSPÓLNA polityka Handlowa UE wybrane elementy Handel Zagraniczny - wykład antydumping, antysubwencja, postępowanie ochronne Embargo Handlowe Wprowadzone 1 lipca 1968 r. Wysokość stawek

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynku cukru w obliczu przeobrażeń do i po 2017

Sytuacja na rynku cukru w obliczu przeobrażeń do i po 2017 Sytuacja na rynku cukru w obliczu przeobrażeń do i po 2017 Marcin Mucha Związek Producentów Cukru w Polsce Przyczyny zmian w regulacjach dotyczących rynku cukru: - Liberalizacja handlu spowodowana światowymi

Bardziej szczegółowo

PROJEKT OPINII. PL Zjednoczona w różnorodności PL 2014/0086(NLE) Komisji Handlu Międzynarodowego. dla Komisji Spraw Zagranicznych

PROJEKT OPINII. PL Zjednoczona w różnorodności PL 2014/0086(NLE) Komisji Handlu Międzynarodowego. dla Komisji Spraw Zagranicznych PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Komisja Handlu Międzynarodowego 2014/0086(NLE) 5.9.2014 PROJEKT OPINII Komisji Handlu Międzynarodowego dla Komisji Spraw Zagranicznych w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej

Bardziej szczegółowo

Materiał Konfederacji Lewiatan Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP) Grudzień 2014

Materiał Konfederacji Lewiatan Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP) Grudzień 2014 Materiał Konfederacji Lewiatan Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP) Grudzień 2014 I. Wprowadzenie Środowisko przedsiębiorców od początku popiera inicjatywę zawarcia ambitnego

Bardziej szczegółowo

Sektor usług finansowych w gospodarce Unii Europejskiej

Sektor usług finansowych w gospodarce Unii Europejskiej KONFERENCJA NAUKOWA UNIA EUROPEJSKA INTEGRACJA KONKURENCYJNOŚĆ - ROZWÓJ Sektor usług finansowych w gospodarce Unii Europejskiej mgr Anna Surma Syta 28 maj 2007 Plan prezentacji 1. Podsumowanie 2. Integracja

Bardziej szczegółowo

MIEJSCE ROLNICTWA POLSKIEGO W UNII EUROPEJSKIEJ

MIEJSCE ROLNICTWA POLSKIEGO W UNII EUROPEJSKIEJ SZKOŁA WYŻSZA im. PAWŁA WŁODKOWICA w PŁOCKU Radosław Knap MIEJSCE ROLNICTWA POLSKIEGO W UNII EUROPEJSKIEJ Płock 2004 SPIS TREŚCI Wstęp 9 ROZDZIAŁ I TEORIA I PRAKTYKA STREFY WOLNEGO HANDLU I UNII CELNEJ

Bardziej szczegółowo

BIULETYN 11/2016. Punkt Informacji Europejskiej EUROPE DIRECT - POZNAŃ

BIULETYN 11/2016. Punkt Informacji Europejskiej EUROPE DIRECT - POZNAŃ CETA umowa handlowa między Unią Europejską a Kanadą 30 października br. przedstawiciele Unii Europejskiej i Kanady podpisali w Brukseli Kompleksową Umowę Gospodarczo-Handlową (Comprehensive Economic Trade

Bardziej szczegółowo

NIEZGODNE Z ZASADAMI OCHRONY PRZYRODY I OCHRONY ŚRODOWISKA UDZIELANIE DOFINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW UE DLA ROLNICTWA W POLSCE

NIEZGODNE Z ZASADAMI OCHRONY PRZYRODY I OCHRONY ŚRODOWISKA UDZIELANIE DOFINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW UE DLA ROLNICTWA W POLSCE Maria Staniszewska Polski Klub Ekologiczny NIEZGODNE Z ZASADAMI OCHRONY PRZYRODY I OCHRONY ŚRODOWISKA UDZIELANIE DOFINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW UE DLA ROLNICTWA W POLSCE BAŁTYCKI PLAN DZIAŁANIA Nasze zobowiązania:

Bardziej szczegółowo

Co kupić, a co sprzedać 2015-07-13 13:10:08

Co kupić, a co sprzedać 2015-07-13 13:10:08 Co kupić, a co sprzedać 2015-07-13 13:10:08 2 Głównym partnerem handlowym Egiptu jest Unia Europejska. Egipski rynek jest w znacznym stopniu chroniony, zwłaszcza w przypadku importu towarów konsumpcyjnych.

Bardziej szczegółowo

Raport na temat działalności eksportowej europejskich przedsiębiorstw z sektora MSP

Raport na temat działalności eksportowej europejskich przedsiębiorstw z sektora MSP Raport na temat działalności Raport na temat działalności eksportowej europejskich przedsiębiorstw z sektora MSP Kierunki eksportu i importu oraz zachowania MSP w Europie Lipiec 2015 European SME Export

Bardziej szczegółowo

Globalny rynek żywnościowy Nowe uwarunkowania dla sektorów narodowych

Globalny rynek żywnościowy Nowe uwarunkowania dla sektorów narodowych Globalny rynek żywnościowy Nowe uwarunkowania dla sektorów narodowych dr Grzegorz Dybowski Instytut Ekonomik Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Zakład Badań Rynkowych Email:

Bardziej szczegółowo

Brexit - potencjalne konsekwencje dla branży kosmetycznej. Dr inż. Anna Oborska Polskie Stowarzyszenie Przemysłu Kosmetycznego i Detergentowego

Brexit - potencjalne konsekwencje dla branży kosmetycznej. Dr inż. Anna Oborska Polskie Stowarzyszenie Przemysłu Kosmetycznego i Detergentowego - potencjalne konsekwencje dla branży kosmetycznej Dr inż. Anna Oborska Polskie Stowarzyszenie Przemysłu Kosmetycznego i Detergentowego Wielka Brytania ważny partner dla Polski Silne powiązania handlowe

Bardziej szczegółowo

KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ WYDZIAŁ ANALIZ EKONOMICZNYCH I SPOŁECZNYCH. Regulacja rynku rolnego w Unii Europejskiej. Informacja.

KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ WYDZIAŁ ANALIZ EKONOMICZNYCH I SPOŁECZNYCH. Regulacja rynku rolnego w Unii Europejskiej. Informacja. KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ WYDZIAŁ ANALIZ EKONOMICZNYCH I SPOŁECZNYCH Regulacja rynku rolnego w Unii Europejskiej i w Polsce Czerwiec 1997 Elżbieta Berkowska Informacja Nr 489 BSE 1 1.

Bardziej szczegółowo

Polityka handlowa i protekcjonizm w handlu zagranicznym

Polityka handlowa i protekcjonizm w handlu zagranicznym 215-6-9 Tematyka wykładu Polityka handlowa i protekcjonizm w handlu zagranicznym Handel Zagraniczny Wykłady Narzędzia polityki handlowej taryfowe i pozataryfowe. Ekonomiczne skutki polityki handlowej.

Bardziej szczegółowo

Handel zagraniczny Finlandii w 2015 r. oraz aktywność inwestycyjna

Handel zagraniczny Finlandii w 2015 r. oraz aktywność inwestycyjna Według wstępnych danych fińskiego Urzędu Celnego w roku 215 wartość fińskiego eksportu wyniosła 53,8 mld EUR, co oznacza spadek o 4 % w stosunku do roku 214. Wartość importu zmniejszyła się o 6 % i osiągnęła

Bardziej szczegółowo