U S T A W A B U D E T O W A NA R O K

Transkrypt

1 R A D A M I N I S T R Ó W U S T A W A B U D E T O W A NA R O K UZASADNIENIE TOM I Warszawa, wrzesie 2012

2 SPIS TRE CI Rozdział I Ocena sytuacji makroekonomicznej Polski oraz kierunki polityki fiskalnej 5 1. Ocena sytuacji makroekonomicznej Polski 5 2. Kierunki polityki fiskalnej 14 Rozdział II Przewidywane wykonanie bud etu pa stwa w 2012 r. 17 Rozdział III Podstawowe wielko ci bud etu pa stwa w 2013 r. 21 Rozdział IV Dochody bud etu pa stwa Warunki realizacji dochodów bud etu pa stwa w 2012 r Dochody bud etu pa stwa w 2013 r Dochody podatkowe Dochody niepodatkowe rodki z UE i z innych ródeł niepodlegaj ce zwrotowi 38 Rozdział V Wydatki bud etu pa stwa w 2013 r Wydatki bud etu pa stwa informacje ogólne Grupy wydatków Wynagrodzenia w pa stwowych jednostkach bud etowych 73 Rozdział VI Programy wieloletnie 75 Rozdział VII Agencje wykonawcze, instytucje gospodarki bud etowej i pa stwowe osoby prawne Agencje wykonawcze Instytucje Gospodarki Bud etowej Pa stwowe osoby prawne, o których mowa w art. 9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych 135 Rozdział VIII Pa stwowe fundusze celowe 143 3

3 Rozdział IX Rozliczenia z Uni Europejsk 173 Rozdział X Bud et rodków europejskich Dochody bud etu rodków europejskich Wydatki bud etu rodków europejskich 176 Rozdział XI Finansowanie deficytu bud etu pa stwa Finansowanie krajowe Finansowanie zagraniczne 186 Rozdział XII Nale no ci Skarbu Pa stwa 189 Rozdział XIII Sektor finansów publicznych Dochody, wydatki oraz saldo sektora finansów publicznych Dług publiczny 199 Rozdział XIV Kierunki prywatyzacji maj tku Skarbu Pa stwa w 2013 r Podstawa prawna Uwarunkowania procesów prywatyzacji Planowane działania prywatyzacyjne Przychody z prywatyzacji oraz dochody z tytułu dywidend przewidywane na rok Promocja prywatyzacji 205 Rozdział XV Omówienie artykułów ustawy bud etowej na rok Spis tablic 219 4

4 Rozdział I Ocena sytuacji makroekonomicznej Polski oraz kierunki polityki fiskalnej 1. Ocena sytuacji makroekonomicznej Polski Otoczenie zewn trzne Przewiduje si, e w 2012 r. tempo wzrostu wiatowego PKB oraz wiatowego handlu ukształtuje si na ni szym poziomie ni rok wcze niej. O ile jednak w 2011 r. spadek dynamiki aktywno ci w strefie euro (i w efekcie w całej UE) był jeszcze relatywnie niewielki, o tyle w bie cym roku wyniki tych gospodarek b d ju znacz co gorsze ni przed rokiem. Według najnowszych prognoz MFW 1 gospodarka strefy euro zanotuje niewielk recesj, przy stagnacji PKB w UE. Na tym tle pozytywnie wygl da tempo wzrostu PKB Niemiec, cho i w tym przypadku obserwujemy wyra ne spowolnienie. W efekcie tak e za spraw słabej dynamiki popytu krajowego UE wyra nie obni y si równie dynamika importu UE, który jest głównym indykatorem popytu na polski eksport. Oczekuje si, e w przyszłym roku dynamika aktywno ci w gospodarce wiatowej poprawi si, cho skala tej poprawy b dzie stosunkowo umiarkowana. B dzie to sprzyjało przyspieszeniu tempa wzrostu PKB i w efekcie importu UE, co zwi kszy zapotrzebowanie na towary i usługi z zagranicy, w tym z Polski. Przewidywana dynamika obu tych kategorii b dzie jednak wyra nie ni sza od długookresowej redniej i dopiero w kolejnych latach powróci do tego poziomu. Prognozy wzrostu gospodarczego w UE w przyszłym roku s obecnie słabsze od tych formułowanych jeszcze wiosn bie cego roku, które były podstaw przygotowania Zało e projektu bud etu pa stwa na 2013 r.. Korekty w dół s w głównej mierze efektem wzrostu niepewno ci co do sposobu rozwi zania kryzysu w strefie euro i siły negatywnych sprz e zwrotnych mi dzy sytuacj makroekonomiczn, stanem finansów publicznych i sytuacj sektora bankowego w peryferyjnych gospodarkach strefy euro. W bilansie ryzyk dotycz cym perspektyw gospodarki europejskiej wci dominuj czynniki, które mog wpłyn na gorszy od zakładanego scenariusz, b d cy podstaw projekcji makroekonomicznej i fiskalnej dla Polski. Produkt krajowy brutto Wyra ne pogorszenie koniunktury w otoczeniu zewn trznym Polski przekłada si na spowolnienie wzrostu gospodarczego w kraju. Obecnie szacuje si, e realne tempo wzrostu PKB w Polsce w 2012 r. wyniesie 2,5% i b dzie o 1,8 pkt. proc. ni sze ni wynik z 2011 r. 1 World Economic Outlook Update, lipiec

5 Spowolnienie tempa wzrostu popytu zagranicznego przy ograniczeniu popytu publicznego w zwi zku z prowadzon konsolidacj finansów publicznych skutkowa b dzie mniejszym wzrostem popytu na prac. Niskie tempo wzrostu zatrudnienia wraz z oczekiwanym zmniejszeniem tempa wzrostu wynagrodze przeło y si na obni enie tempa wzrostu spo ycia prywatnego. Pogorszenie koniunktury w kraju i za granic prowadzi b dzie równie do obni enia tempa wzrostu inwestycji prywatnych. Kontrybucja we wzrost PKB ze strony nakładów brutto na rodki trwałe sektora prywatnego powinna by jednak zbli ona do zanotowanej w roku ubiegłym. Ni szy wzrost spo ycia prywatnego i inwestycji prywatnych, jak równie planowane ograniczenie popytu publicznego, prowadzi b d do zmniejszenia wkładu we wzrost PKB w 2012 r. ze strony popytu krajowego do 1,8 pkt. proc. w porównaniu z kontrybucj na poziomie 3,7 pkt. proc. zanotowan w roku ubiegłym. Mniejszy wzrost popytu krajowego, uwzgl dniaj c dodatkowo kształtowanie si kursu walutowego, ograniczy równie tempo wzrostu importu. Konsekwencj tego b dzie niewielki wzrost kontrybucji eksportu netto we wzrost PKB w 2012 r. w porównaniu do roku poprzedniego, pomimo oczekiwanego obni enia si tempa wzrostu eksportu. W przyszłym roku, wraz z oczekiwan stopniow popraw koniunktury na wiecie, równie w Polsce powinni my obserwowa niewielkie przyspieszenie popytu prywatnego. Sprzyja temu b dzie prognozowane obni enie inflacji. Ni sza inflacja, przy zbli onym nominalnym wzro cie dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych, pozwoli na zwi kszenie ich realnej siły nabywczej. Prowadzi to b dzie do przyspieszenia tempa wzrostu spo ycia prywatnego przy utrzymaniu stopy oszcz dno ci gospodarstw domowych na poziomie z 2012 r. Kontrybucja we wzrost PKB ze strony inwestycji prywatnych, jak równie realne tempo wzrostu tej kategorii ekonomicznej, powinny by zbli one do poziomów prognozowanych na 2012 r. Realne tempo wzrostu PKB w przyszłym roku b dzie jednak ni sze ni w roku bie cym i wyniesie 2,2%. Zwi zane jest to z oczekiwanym obni eniem popytu publicznego w zwi zku z planowan cie k konsolidacji finansów publicznych, jak równie z prognozowanym zmniejszeniem si dodatniej kontrybucji we wzrost PKB ze strony eksportu netto. Rosn cy udział inwestycji prywatnych w strukturze wzrostu gospodarczego skutkowa b dzie stopniowym wzrostem importochłonno ci. W zwi zku z tym, pomimo prognozowanego przyspieszenia tempa wzrostu eksportu, kontrybucja we wzrost PKB ze strony eksportu netto w 2013 r. roku b dzie o ok. 0,2 pkt. proc. ni sza ni w roku bie cym. Analiza podstawowych składników zagregowanego popytu W latach obserwowali my dwucyfrowe realne tempo wzrostu inwestycji publicznych. W roku ubiegłym tempo to wyniosło 9,7%. Wynikiem tej tendencji był wzrost udziału inwestycji publicznych w PKB z 3,4% w 2005 r. do 5,8% w roku ubiegłym, co jest najwy szym poziomem od pocz tku transformacji ustrojowej w Polsce i jednocze nie 6

6 rekordowym poziomem w skali UE. Wysoki wzrost inwestycji publicznych był wa nym stabilizatorem dla koniunktury gospodarczej w Polsce, zwłaszcza w okresie kumulacji negatywnego wpływu wiatowego kryzysu finansowego, kiedy obserwowali my załamanie popytu inwestycyjnego ze strony sektora prywatnego. Oczekuje si, e w kolejnych latach udział inwestycji publicznych w PKB b dzie si stopniowo obni a. Zwi zane jest to m. in. z wykorzystaniem w poprzednich latach znacznej cz ci rodków unijnych, których Polska jest beneficjentem w ramach obecnej perspektywy finansowej UE w konsekwencji na kolejne lata perspektywy tych rodków zostało odpowiednio mniej. W rezultacie prognozowany udział inwestycji publicznych w PKB spadnie do 5,2% w 2012 r. i 4,2% w 2013 r., pozostaj c jednym z najwy szych w UE. W przypadku inwestycji prywatnych oczekuje si, e ich realne tempo wzrostu w latach b dzie wy sze ni w latach , cho ni sze ni w roku ubiegłym, kiedy to zanotowano silne przyspieszenie popytu inwestycyjnego sektora prywatnego po spadkach w latach Realne tempo wzrostu nakładów brutto na rodki trwałe sektora prywatnego pozostanie jednak wy sze ni tempo wzrostu PKB. Przewiduje si, e rosn cy udział inwestycji prywatnych w strukturze wzrostu gospodarczego pozwoli na utrzymanie w roku bie cym, jak i przyszłym, wkładu we wzrost PKB tej kategorii ekonomicznej na poziomie 1,1 pkt. proc., czyli takim, jaki zanotowano w 2011 r. Wsparciem dla inwestycji sektora prywatnego b dzie utrzymuj ca si wysoka konkurencyjno polskich przedsi biorstw wzgl dem zagranicznych partnerów handlowych. Od wielu lat obserwujemy wzrost udziału polskiej produkcji na naszych rynkach eksportowych, pomimo relatywnie niekorzystnej sytuacji w otoczeniu zewn trznym. Przedsi biorstwa krajowe skutecznie równie konkuruj z firmami zagranicznymi na rynku wewn trznym. Znajduje to odzwierciedlenie w utrzymuj cych si dobrych wynikach finansowych naszych producentów. Nale y równie pami ta, e pomimo utrzymywania si słabej koniunktury w otoczeniu zewn trznym, jest ona wyra nie lepsza ni w 2009 r., kiedy mieli my do czynienia z siln recesj. Dodatkowo, w horyzoncie prognozy od 2013 r. zakłada si stopniow popraw sytuacji makroekonomicznej, co b dzie miało wpływ na decyzje inwestycyjne podmiotów gospodarczych. Tempo wzrostu inwestycji ogółem jest wynikiem prognoz dotycz cych kształtowania si inwestycji prywatnych i publicznych. W 2012 r. tempo to wyniesie 2,2%, a w kolejnym roku obni y si do 0,7%. Istotnemu obni eniu realnego tempa wzrostu inwestycji towarzyszy b dzie wzgl dna stabilizacja realnego tempa wzrostu spo ycia. Prognozuje si, e w roku bie cym spo ycie ogółem wzro nie realnie o 1,6%. W przyszłym roku wzrost ten ukształtuje si na poziomie 2,0%. Zmiany spo ycia ogółem s konsekwencj oczekiwa dotycz cych kształtowania si spo ycia publicznego i spo ycia prywatnego. cie ka wzrostu spo ycia publicznego wynika z działa podejmowanych w ramach realizowanego planu konsolidacji finansów publicznych. Działania te skupiaj si zarówno na cz ci spo ycia publicznego zwi zanej z funduszem wynagrodze sektora rz dowego 7

7 i samorz dowego, jak równie na cz ci wynikaj cej ze zu ycia po redniego. W zakresie kosztów pracy na potrzeby niniejszej prognozy przyjmuje si, e nominalny fundusz wynagrodze wi kszo ci jednostek podsektora centralnego w 2012 r. nie ulegnie zmianie. Zamro enie nominalnego funduszu wynagrodze podsektora centralnego przewidziane jest równie na 2013 r. Wyj tkiem s zwi kszenia wynagrodze przewidziane w ramach ju podj tych zobowi za, w tym wynikaj ce z obowi zuj cych aktów normatywnych oraz zwi kszenia wynagrodze zwi zane ze skutkami przechodz cymi podwy ek zrealizowanych w 2012 r. W przypadku przeci tnego wynagrodzenia w podsektorze samorz dowym, zakłada si, e w latach jego wzrost b dzie zbli ony do wzrostu wynagrodze w sektorze rynkowym. W zakresie wzrostu zu ycia po redniego oczekuje si, e w latach , w cz ci finansowanej ze ródeł krajowych realny wzrost zostanie ograniczony do co najwy ej 1% rocznie, co zwi zane jest z działaniem bud etowej reguły dyscyplinuj cej. Powy sze zało enia pozwalaj szacowa, e realny wzrost spo ycia publicznego w 2013 r. wyniesie 1,2%. Kształtowanie si spo ycia prywatnego b dzie w najwi kszym stopniu zdeterminowane oczekiwanym rozwojem sytuacji na rynku pracy, jak równie prognozami dotycz cymi procesów inflacyjnych, co ma istotne znaczenie dla realnego wzrostu dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych. Oczekuje si, e zarówno wzrost wynagrodze, jak i zatrudnienia b d niewielkie, w zwi zku z czym wzrost dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych b dzie nieznaczny. Dodatkowo, istotnym ograniczeniem realnego poziomu tych dochodów b dzie utrzymuj cy si relatywnie wysoki poziom inflacji. Prognozuje si, e realny wzrost dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych w 2012 r. b dzie zbli ony do tempa tej kategorii ekonomicznej zanotowanego w roku ubiegłym (0,8%). O ile jednak w 2011 r. mieli my do czynienia ze spadkiem stopy oszcz dno ci gospodarstw domowych 2 do poni ej 2,0% z ponad 8,0% w 2010 r., w tym roku przestrze do dalszego spadku stopy oszcz dno ci jest ju ograniczona. W ubiegłym roku silne obni enie stopy oszcz dno ci, pomimo niewielkiego wzrostu dochodów do dyspozycji, pozwoliło na realny wzrost spo ycia prywatnego o 3,1%. W 2012 r., pomimo dalszego oczekiwanego ograniczenia stopy oszcz dno ci, prognozowany wzrost spo ycia prywatnego b dzie ni szy i wyniesie 2,0%. W przyszłym roku sytuacja dochodowa gospodarstw domowych powinna si poprawi. Prognozowane przyspieszenie nominalnego wzrostu funduszu wynagrodze w gospodarce narodowej jest wprawdzie niewielkie, jednak w poł czeniu z obni eniem inflacji pozwoli na istotne zwi kszenie realnej siły nabywczej gospodarstw domowych. W 2013 r. realny wzrost spo ycia prywatnego powinien by zgodny z szacowanym realnym wzrostem dochodów do dyspozycji i wynie 2,2%. 2 Liczonej jako procent skorygowanych dochodów do dyspozycji, dane GUS. 8

8 Prezentowany powy ej scenariusz dla podstawowych komponentów popytu krajowego oznacza, e w latach realne tempo wzrostu tego agregatu makroekonomicznego b dzie ni sze ni w roku ubiegłym, kiedy wyniosło 3,6%. Spowolnienie wzrostu popytu krajowego prowadzi b dzie do ograniczenia tempa wzrostu importu w stosunku do wyniku zanotowanego w roku ubiegłym (wzrost realny o 5,8%). Prognozuje si, e w 2012 r. import dóbr i usług wzro nie realnie o 1,3%. W 2013 r. realny wzrost tej kategorii ekonomicznej wyniesie 2,8%, a niewielkie przyspieszenie zwi zane jest m. in. z rosn cym udziałem w strukturze popytu krajowego importochłonnych inwestycji prywatnych oraz oczekiwanym przyspieszeniem popytu finalnego w zwi zku z prognozowan popraw popytu zagranicznego. Przyj ty scenariusz kształtowania si popytu w UE, tj. na rynku, na który trafia ok. 80,0% polskiego eksportu, pozwala oczekiwa, e w 2012 r. realny wzrost eksportu dóbr i usług w Polsce wyniesie 3,0%, by w 2013 r. przyspieszy do 4,0%. Zakłada si, e w horyzoncie prognozy realne tempo wzrostu eksportu w Polsce pozostanie wy sze ni tempo wzrostu rynków eksportowych, co oznacza utrzymanie obserwowanej od 2000 r. tendencji rosn cego udziału polskiej produkcji w imporcie najwi kszych partnerów handlowych. Zwi zane jest to m. in. z przewidywanym kształtowaniem si kursu złotego i utrzymuj c si znaczn popraw konkurencyjno ci w obszarze jednostkowych kosztów pracy polskich producentów. Uwzgl dniaj c prognozowane tempa wzrostu eksportu i importu mo na oczekiwa, e wkład we wzrost PKB ze strony eksportu netto w latach b dzie dodatni. W roku bie cym wyniesie on 0,7 pkt. proc. W przyszłym roku b dzie nieco ni szy i wyniesie 0,5 pkt. proc. Bilans płatniczy Szacowane kształtowanie si eksportu netto i wynikaj ca z tego oczekiwana poprawa salda obrotów towarowych przeło y si na ograniczenie deficytu na rachunku obrotów bie cych. Prognozuje si, e w roku bie cym relacja deficytu rachunku obrotów bie cych do PKB spadnie do 3,7% w porównaniu z 4,4% w roku ubiegłym. Przyszły rok przyniesie dalsz redukcj tej relacji do 3,2%. Prognozuje si, e w horyzoncie roku 2013 utrzyma si relatywnie wysokie ujemne saldo dochodów. Wynika to głównie z oczekiwanego kształtowania si dochodów inwestorów bezpo rednich. Na wielko rozchodów omawianego salda wpływa tak e stopniowy wzrost dochodów nierezydentów z tytułu ich du ego zaanga owania w inwestycje portfelowe (głównie skarbowe papiery warto ciowe). Oceniaj c pozycj zewn trzn Polski nale y uwzgl dni fakt, i w najbli szych latach wi kszo rodków napływaj cych z UE b dzie klasyfikowana poza rachunkiem bie cym, 9

9 tj. na rachunku kapitałowym. Ł czne saldo rachunku bie cego i kapitałowego w 2012 r. powinno ukształtowa si na poziomie ok. -1,5% PKB, a w 2013 r. ok. -1,2% PKB. Oczekuje si równie, e pozytywne postrzeganie polskiej gospodarki na rynkach mi dzynarodowych powinno przeło y si na kontynuacj relatywnie wysokiego napływu kapitału. W jego strukturze, ze wzgl du na stabilne fundamenty polskiej gospodarki, ni szy deficyt finansów publicznych oraz kontynuacj programu prywatyzacji, coraz wi kszego znaczenia powinny ponownie stopniowo nabiera zagraniczne inwestycje bezpo rednie. Rynek pracy Ni sze tempo wzrostu gospodarczego, w tym popytu inwestycyjnego i eksportu w 2012 r. skutkuj osłabieniem popytu na prac. Przewiduje si, e przeci tne zatrudnienie w sektorze przedsi biorstw w 2012 r. wzro nie tylko o 0,3% wobec rekordowego wzrostu o 3,2% rok wcze niej. Oczekiwany przyrost zatrudnienia w pozostałych sektorach oznacza, e w skali całej gospodarki narodowej 3 przeci tne zatrudnienie b dzie bliskie poziomowi sprzed roku. Rok 2012 jest drugim z kolei, w którym liczba ludno ci w wieku produkcyjnym (18-59/64 lata) zmniejszy si, a spodziewany ubytek wyniesie prawie 150 tys. osób. Słaby popyt na prac oraz rosn ca poda pracy co w warunkach spadku liczby ludno ci w wieku produkcyjnym jest efektem silnego wzrostu aktywno ci zawodowej przyczyni si do dalszego przyrostu poziomu bezrobocia rejestrowanego do ponad 2 mln osób i stopy bezrobocia rejestrowanego do 13,0% na koniec 2012 r. W 2012 r. oczekiwany jest równie wzrost stopy bezrobocia wg metodologii BAEL (15 lat i wi cej) o 0,3 pkt. proc. do 10,0%. Utrzymuj cy si relatywnie wysoki poziom bezrobocia w dalszym ci gu ogranicza presj na wzrost wynagrodze. Oczekuje si, e w 2012 r. realne tempo wzrostu przeci tnej płacy w sektorze przedsi biorstw wyniesie 0,4%. Czynnikiem ograniczaj cym wzrost płac w skali całej gospodarki b dzie równie zamro enie nominalnego funduszu wynagrodze dla wi kszo ci jednostek podsektora centralnego sektora finansów publicznych. W efekcie przewiduje si, e realny poziom przeci tnej płacy w gospodarce narodowej b dzie tak e o 0,4% wy szy ni przed rokiem. Oznacza to, e rok 2012 b dzie ju czwartym z kolei, gdy realne tempo wzrostu wynagrodze jest wyra nie ni sze ni wzrost wydajno ci pracy, co przyczynia si do poprawy konkurencyjno ci polskich przedsi biorstw wzgl dem firm zagranicznych. W 2013 r., pomimo prognozowanego nieznacznego osłabienia tempa wzrostu gospodarczego, oczekuje si niewielkiego wzrostu popytu na prac. Wynika to z szacowanego przyspieszenia dynamiki popytu prywatnego i stopniowej poprawy 3 Pełna zbiorowo, tj. ł cznie z podmiotami, w których liczba pracuj cych nie przekracza 9 osób. 10

10 koniunktury na rynkach eksportowych, a tak e rosn cego udziału inwestycji sektora rynkowego w PKB. Zgodnie z prognoz przeci tne zatrudnienie w 2013 r. zwi kszy si w sektorze przedsi biorstw o 0,3%, czyli na poziomie wzrostu oczekiwanego w roku bie cym. Oczekiwany wzrost zatrudnienia w gospodarce narodowej w 2013 r. to 0,2%. Podj te przez rz d działania, polegaj ce na znacznym ograniczeniu mo liwo ci przechodzenia na wcze niejsz emerytur oraz podniesieniu wieku emerytalnego przyczyni si przy utrzymaniu obecnych tendencji w zakresie aktywno ci zawodowej do zwi kszenia liczby osób aktywnych na rynku pracy w 2013 r., pomimo niekorzystnych tendencji demograficznych (spadek ludno ci w wieku produkcyjnym o ponad 50 tys.). W przyszłym roku mo na tak e oczekiwa przyrostu liczby pracuj cych. Stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec 2013 r. utrzyma si za na poziomie z ko ca roku bie cego (13,0%) i b dzie si obni a w kolejnych latach. Nominalne tempo wzrostu wynagrodze w sektorze przedsi biorstw w 2013 r. b dzie zbli one do obserwowanego w czterech poprzednich latach. Jednak e dzi ki przewidywanej ni szej inflacji, realne tempo wzrostu płac przyspieszy do 1,8%. Uwzgl dniaj c planowane zamro enie funduszu wynagrodze dla wi kszo ci jednostek podsektora centralnego sektora finansów publicznych w 2013 r., oczekuje si, e realna płaca w gospodarce narodowej b dzie o 1,8% wy sza w porównaniu z 2012 r. Inflacja, stopy procentowe i kurs walutowy Przygotowuj c zało enia makroekonomiczne na potrzeby ustawy bud etowej na 2013 r. zało ono, e rednioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2012 r. wyniesie 4,0%. Wy sza dynamika inflacji w bie cym roku wynika przede wszystkim z oddziaływania czynników zewn trznych: utrzymywania si wysokiego poziomu cen surowców energetycznych i produktów rolnych na rynkach wiatowych oraz z okresowego osłabiania si złotego wynikaj cego z sytuacji na wiatowych rynkach finansowych. W 2013 r. presja inflacyjna powinna zosta ograniczona w wyniku niskiej presji płacowej i umacniania si waluty krajowej. Przy zało eniu braku szoków poda owych na rynkach wiatowych i na rynku krajowym oraz stabilizacji cen surowców, rednioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2013 r. prognozowany jest na 2,7%. Uwzgl dniaj c prognozowany przebieg procesów inflacyjnych oraz zakładaj c, e zmiany kosztu pieni dza banku centralnego b d tak jak dotychczas podporz dkowane realizacji celu inflacyjnego przyj to, e w okresie prognozy b dzie post pował proces łagodzenia polityki pieni nej. Tempo i skala obni ek stóp procentowych NBP b d determinowane przez kształtowanie si oczekiwa inflacyjnych i kursu walutowego, rozwój koniunktury gospodarczej oraz sytuacj na rynku pracy. Bior c pod uwag przewidywane 11

11 kształtowanie si powy szych zmiennych przyj to, e główna stopa procentowa NBP stopa referencyjna wyniesie w 2012 r. rednio 4,7%, a w 2013 r. spadnie do 4,4%. W latach zakłada si stopniow aprecjacj złotego. Umacnianiu si polskiej waluty b d w tym okresie sprzyjały stabilne fundamenty polskiej gospodarki, w tym spadek deficytu na rachunku obrotów bie cych, napływ inwestycji zagranicznych oraz obni enie premii za ryzyko, zwi zane z ograniczeniem nierównowagi finansów publicznych. Przyj to, e w 2012 r. redni kurs złotego wyniesie 4,21 PLN/EUR i 3,32 PLN/USD, a w 2013 r. ukształtuje si na poziomie 4,05 PLN/EUR i 3,20 PLN/USD. Oznacza to, e w 2013 r. rednioroczna aprecjacja złotego do euro i dolara ameryka skiego wyniesie ok. 3,5%. Lata Wraz z oczekiwan popraw koniunktury w UE nale y oczekiwa, e równie w Polsce sytuacja gospodarcza w kolejnych latach b dzie lepsza. W przypadku popytu prywatnego, dalsza oczekiwana poprawa na rynku pracy skutkowa b dzie przyspieszeniem tempa wzrostu konsumpcji. Wy sze b dzie te tempo wzrostu inwestycji, co zwi zane jest z ogóln popraw koniunktury w Polsce i na wiecie i wynikaj cym z tego spadkiem ryzyka prowadzenia działalno ci gospodarczej. Kształtowanie si popytu publicznego b dzie z kolei podporz dkowane kontynuowanym działaniom konsolidacyjnym. W przypadku inwestycji, wygaszanie projektów finansowanych ze rodków UE w ramach obecnej perspektywy finansowej przy zało eniu nie uruchomienia funduszy przypadaj cych Polsce w ramach kolejnej perspektywy finansowej na lata , skutkowa b dzie obni eniem udziału inwestycji publicznych w PKB do ok. 3,0% w latach Utrzymane zostan równie ograniczenia dotycz ce wzrostu funduszu wynagrodze oraz zu ycia po redniego wi kszo ci jednostek podsektora centralnego sektora finansów publicznych. W konsekwencji, realny wzrost spo ycia publicznego w latach wyniesie rednio 1,3%. Pomimo ograniczenia wzrostu popytu publicznego, prognozowany wzrost popytu prywatnego b dzie wystarczaj cy dla przyspieszenia realnego tempa wzrostu PKB. Zgodnie z prezentowanym scenariuszem w 2014 r. przyspieszenie to b dzie jeszcze niedu e, do 2,5%. W kolejnym roku wzrost PKB zwi kszy si ju do 3,5%, by w 2016 r. ukształtowa si na poziomie 4,0%. W okresie prognozy obserwowany b dzie dalszy spadek ludno ci w wieku produkcyjnym, który zostanie złagodzony poprzez wydłu enie wieku emerytalnego. Negatywne tendencje demograficzne b d jednak na tyle silne, e nawet przy zakładanym wzro cie aktywno ci zawodowej, poda pracy na koniec 2016 r. pozostanie na poziomie z ko ca 2013 r. Oczekiwana stopniowa poprawa koniunktury gospodarczej i przyspieszenie tempa wzrostu popytu inwestycyjnego b d skutkowa coraz wy sz dynamik popytu na prac. Przy wzgl dnej stabilizacji poda y pracy powinno to przeło y si na spadek stopy 12

12 bezrobocia i wzmocnienie pozycji pracownika w procesie negocjacji płacowych. Skutkiem tego b dzie stopniowe przyspieszanie realnego tempa wzrostu wynagrodze w sektorze prywatnym, które jednak powinno by zbli one do tempa wzrostu produktywno ci pracy. W latach celem polityki pieni nej NBP b dzie stabilizacja tempa wzrostu cen konsumpcyjnych na poziomie celu inflacyjnego. Inflacja w tym okresie powinna kształtowa si na poziomie zbli onym do 2,5%, przy czym w 2014 r. mo liwa jest nieco ni sza dynamika cen zwi zana z zaplanowanym obni eniem stawek podatku VAT. W rezultacie w omawianym okresie prognozowana jest stabilizacja stóp procentowych NBP, w tym stopy referencyjnej na poziomie ok. 4,25%. Równocze nie oczekiwane jest utrzymanie si tendencji aprecjacyjnej złotego oraz spadek zmienno ci kursu waluty krajowej. Stopniowy wzrost deficytu handlowego w poł czeniu z niewielkim pogorszeniem pozostałych sald rachunku bie cego sprawi, e nierównowaga zewn trzna od 2015 r. powróci do lekkiej tendencji wzrostowej i w 2016 r. deficyt na rachunku obrotów bie cych wyniesie ok. 4,0% PKB. Uwarunkowania prognozy makroekonomicznej Czynniki, które w najwi kszym stopniu b d determinowa cie k wzrostu gospodarczego w Polsce to: rozwój sytuacji gospodarczej u najwi kszego partnera handlowego, jakim s pozostałe pa stwa Unii Europejskiej, skala i struktura niezb dnej konsolidacji fiskalnej oraz tendencje demograficzne, w szczególno ci ubytek ludno ci w wieku produkcyjnym. Wszystkie te czynniki b d miały kluczowe znaczenie dla tempa wzrostu PKB i jego składowych, procesów inflacyjnych i rozwoju sytuacji na rynku pracy. Ewentualna zmiana harmonogramu i struktury konsolidacji fiskalnej skutkowa b dzie zmian cie ki popytu publicznego oraz zało e dotycz cych kształtowania si awersji do ryzyka na mi dzynarodowych rynkach finansowych. Ma to z kolei istotne znacznie dla prezentowanej prognozy kursu walutowego, inflacji, stóp procentowych, czy zało e dotycz cych przepływu kapitałów na mi dzynarodowych rynkach finansowych. W prezentowanym scenariuszu rozwoju gospodarczego w Polsce i na wiecie zało ono, e strefa euro b dzie funkcjonowa w takim składzie pa stw, jaki obejmuje obecnie. Ewentualne zmiany w tym zakresie mog doprowadzi do powa nych turbulencji na wiatowych rynkach finansowych, co z pewno ci miałoby konsekwencje dla szacunków dotycz cych wzrostu gospodarczego i w efekcie sytuacji finansów publicznych w Polsce. Inne od oczekiwanej kształtowanie si koniunktury gospodarczej u naszych partnerów handlowych bezpo rednio poprzez eksport i w dalszej kolejno ci przez rynek pracy tak e przeło yłoby si na wzrost gospodarczy w kraju. Dodatkowo, od 2011 r. obserwujemy w Polsce ubytek ludno ci w wieku produkcyjnym. Odpowiedzi rz du na to niekorzystne zjawisko jest reforma zwi kszaj ca stopniowo wiek 13

13 uprawniaj cy do przechodzenia na emerytur. Reforma ta złagodzi cz ciowo negatywne tendencje demograficzne, jednak nie odwróci ich kierunku. Kolejnym czynnikiem ryzyka prezentowanej prognozy popytu ze strony gospodarstw domowych jest kształtowanie si stopy oszcz dno ci. Zgodnie z danymi GUS w 2011 r. mieli my do czynienia z jej silnym spadkiem. W prezentowanym scenariuszu rozwoju gospodarczego zało ono, e w 2012 r. stopa oszcz dno ci zmniejszy si po raz kolejny. Poprawno takiego zało enia potwierdzaj dane GUS dotycz ce I kw. br. Wydaje si jednak, e w dalszych latach nie ma ju przestrzeni dla dodatkowego obni enia stopy oszcz dno ci, co mo e by ograniczeniem dla stabilizacji konsumpcji. Czynnikiem ryzyka dla realizacji prognozy inflacji obok niepewno ci zwi zanej z kształtowaniem si wzrostu gospodarczego pozostaje mo liwo wyst pienia szoków poda owych na rynkach surowcowych i na rynkach produktów rolnych. Wy sza od przewidywanej inflacja mo e by równie pochodn ewentualnego osłabienia złotego w przypadku wzrostu awersji do ryzyka na wiatowych rynkach finansowych. Dodatkowo w 2013 r. czynnikiem ryzyka dla prognozy inflacji jest wpływ zmian wprowadzonych przez pakiet energetyczno-klimatyczny na koszty wytwarzania energii. Odmienny od zało onego przebieg procesów inflacyjnych jest z kolei podstawowym czynnikiem ryzyka dla prognozy stóp procentowych banku centralnego, co wynika z faktu, i decyzje Rady Polityki Pieni nej w zakresie ceny pieni dza s uwarunkowane realizacj w rednim okresie przyj tego celu inflacyjnego. 2. Kierunki polityki fiskalnej Podobnie jak w roku ubiegłym zlikwidowanie nadmiernego deficytu, ograniczenie zadłu enia oraz zmniejszenie, a nast pnie ustabilizowanie deficytu strukturalnego na poziomie redniookresowego celu bud etowego (1% PKB) nale do najwa niejszych zada rz du. Nale y przy tym zauwa y, e w du ym stopniu ograniczenie deficytu zostało zrealizowane w 2011 r., kiedy to przy wysokim (na tle innych krajów Europy) wzro cie gospodarczym (4,3%) przeprowadzono skuteczne działania konsolidacyjne. Rezultatem była rekordowa, bo a o 2,7 pkt. proc. poprawa wyniku sektora finansów publicznych 4. Nale y przy tym zauwa y, e osi gni ty spadek deficytu był przede wszystkim wynikiem ograniczenia strony wydatkowej - co było efektem m.in. wydatkowej reguły dyscyplinuj cej. Wzrost dochodów (mniejszy ni ograniczenie wydatków) był wynikiem zarówno zmian systemowych jak i poprawiaj cej si koniunktury. Skuteczna konsolidacja fiskalna pozwoliła na unikni cie ryzyka zwi zanego z przekroczeniem przez dług publiczny drugiego progu ostro no ciowego (55% PKB) powoduj c jednocze nie wzmocnienie wiarygodno ci 4 W uj ciu Europejskiego Systemu Rachunków Narodowych i Regionalnych ESA

14 i fundamentów polskiej gospodarki. O zaufaniu i docenieniu wysiłków Polski wiadczy spadek oprocentowania polskich obligacji, które osi gaj w ostatnim okresie najni sze od kilkunastu lat poziomy. Nie bez znaczenia były te ostatnie dane Eurostatu, zgodnie, z którymi Polska znalazła si w gronie sze ciu krajów UE, w których w I kw r. spadła relacja długu publicznego do PKB, a tak e prognoza Komisji Europejskiej z maja, według której do ko ca tego roku Polska b dzie krajem z czwartym najni szym przyrostem długu w relacji do PKB od pocz tku kryzysu. Obni anie deficytu i w konsekwencji długu sektora finansów publicznych poprzez pozytywny wpływ na oszcz dno ci krajowe i obni enie si premii za ryzyko kraju sprzyja akumulacji kapitału przyczyniaj c si do wzrostu gospodarczego. Zapewnienie dalszego optymalnego tempa konsolidacji finansów publicznych, przy jednoczesnej dbało ci o zrównowa ony wzrost gospodarczy, jest szczególnie wa ne w warunkach pogł biaj cego si kryzysu zadłu eniowego niektórych pa stw strefy euro. Dlatego te poprawa stanu finansów pa stwa, realizowana m.in. dzi ki konsekwentnemu wzmacnianiu dyscypliny fiskalnej, pozostaje jednym z głównych celów polityki fiskalnej i gospodarczej Rz du. 15

15 Rozdział II Przewidywane wykonanie bud etu pa stwa w 2012 r. Ustawa bud etowa na rok 2012 tworzona była w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z pó n. zm.). Stosownie do art. 110 ww. ustawy bud et pa stwa obok prognozowanych podatkowych i niepodatkowych dochodów bud etu pa stwa, planowanych wydatków oraz planowanego deficytu bud etu pa stwa okre la równie ł czn kwot prognozowanych dochodów i ł czn kwot planowanych wydatków bud etu rodków europejskich oraz wynik bud etu rodków europejskich. W ustawie bud etowej na rok 2012 z dnia 2 marca 2012 r. w zakresie rodków krajowych zaplanowano: - ł czn kwot podatkowych i niepodatkowych dochodów bud etu pa stwa w kwocie tys. zł, - ł czn kwot wydatków bud etu pa stwa w wysoko ci tys. zł, - deficyt bud etu pa stwa na dzie 31 grudnia 2012 r. na kwot nie wi ksz ni tys. zł. Natomiast w bud ecie rodków europejskich ustalono: ł czn kwot dochodów w wysoko ci tys. zł, ł czn kwot wydatków w wysoko ci tys. zł, ujemny wynik bud etu rodków europejskich w wysoko ci tys. zł. Dochody, wydatki, deficyt Bie ca realizacja dochodów bud etu pa stwa oraz prognozowane kształtowanie si wska ników makroekonomicznych wskazuj, e dochody bud etu pa stwa w 2012 r. b d ok. 1,3 mld zł ni sze ni przyj to w ustawie bud etowej. Na planowane wykonanie dochodów bud etu pa stwa składaj si : ni sze wpływy z podatków, głównie VAT (o 10,7 mld zł) oraz nieplanowana w ustawie bud etowej wpłata z zysku Narodowego Banku Polskiego (8,2 mld zł). Na obecnym etapie realizacji wydatków bud etu pa stwa zakłada si, e zostan one wykonane na poziomie ni szym ni planowany w ustawie bud etowej na rok

16 Przewiduje si, e w 2012 r.: deficyt bud etu pa stwa wyniesie ,0 mln zł, deficyt bud etu rodków europejskich wyniesie 4.533,9 mln zł, ujemne saldo przychodów z prywatyzacji i ich rozdysponowania wyniesie 4.494,3 mln zł, Planuje si, e finansowanie krajowe ukształtuje si na poziomie ,9 mln zł, a finansowanie zagraniczne wyniesie ,4 mln zł. Finansowanie krajowe Szacowane saldo finansowania krajowego wyniesie ,9 mln zł. Na kształtowanie si tego salda zło si nast puj ce pozycje: a) dodatnie saldo z tytułu sprzeda y i wykupu skarbowych papierów warto ciowych w wysoko ci ,7 mln zł, b) ujemne saldo udzielonych po yczek w wysoko ci 345,6 mln zł, c) ujemne saldo prefinansowania zada realizowanych z udziałem rodków pochodz cych z bud etu Unii Europejskiej w wysoko ci 144,1 mln zł, d) dodatnie saldo zarz dzania płynno ci sektora publicznego w wysoko ci 3.200,0 mln zł, e) dodatnie saldo pozostałych przychodów i rozchodów w wysoko ci 90,0 mln zł, f) ujemne saldo rodków pozostaj cych na rachunkach bud etu pa stwa na pocz tek i koniec roku w wysoko ci 1.781,1 mln zł. Szacowane saldo sprzeda y i wykupu skarbowych papierów warto ciowych wyniesie ,7 mln zł. Na kształtowanie si tego salda zło si nast puj ce pozycje: a) ujemne saldo sprzeda y i wykupu bonów skarbowych w wysoko ci 5.670,1 mln zł, b) dodatnie saldo sprzeda y i wykupu obligacji rynkowych w wysoko ci ,4 mln zł b d ce wynikiem: dodatniego salda w obligacjach zmiennoprocentowych w wysoko ci ,6 mln zł, dodatniego salda w obligacjach stałoprocentowych w wysoko ci 8.255,6 mln zł, dodatniego salda w obligacjach indeksowanych w wysoko ci 996,1 mln zł, c) dodatnie saldo sprzeda y i wykupu obligacji oszcz dno ciowych w wysoko ci 608,4 mln zł. 18

17 Finansowanie zagraniczne Przewiduje si, e w 2012 r. saldo finansowania zagranicznego wyniesie ,4 mln zł. Na kształtowanie si tego salda zło si nast puj ce pozycje: a) dodatnie saldo emisji i wykupu obligacji skarbowych wyemitowanych na mi dzynarodowych rynkach finansowych w wysoko ci 8.633,5 mln zł, b) dodatnie saldo kredytów otrzymanych w wysoko ci 3.894,8 mln zł, c) ujemne saldo z tytułu udzielenia oraz spłaty kredytów i po yczek udzielanych na podstawie umów mi dzynarodowych rz dom innych pa stw w wysoko ci 191,9 mln zł, d) ujemne saldo z tytułu płatno ci zwi zanych z udziałami Skarbu Pa stwa w mi dzynarodowych instytucjach finansowych w wysoko ci 7,2 mln zł, e) dodatnie saldo z tytułu pozostałych przychodów i rozchodów w wysoko ci 5.182,3 mln zł b d ce wynikiem: dodatniego salda przepływów zwi zanych z rachunkiem walutowym w wysoko ci 4.954,0 mln zł, dodatniego salda z tytułu wpływów od podmiotów krajowych na spłat udost pnionych kredytów zagranicznych w wysoko ci 63,0 mln zł, dodatniego salda innych rozlicze w wysoko ci 165,3 mln zł. 19

18 Rozdział III Podstawowe wielko ci bud etu pa stwa w 2013 r. W projekcie ustawy bud etowej na 2013 rok w zakresie rodków krajowych zaplanowano: dochody bud etu pa stwa na kwot tys. zł, wydatki bud etu pa stwa na kwot tys. zł, deficyt bud etu pa stwa na kwot nie wi ksz ni tys. zł. Przedkładany projekt ustawy bud etowej na 2013 rok uwzgl dnia bud et rodków europejskich, w którym zaplanowano: dochody w wysoko ci tys. zł, wydatki w wysoko ci tys. zł, dodatni wynik bud etu rodków europejskich w wysoko ci tys. zł. Dochody Prognoza dochodów bud etu pa stwa na 2013 r. oparta jest na przewidywanej ni szej ni w 2012 r. dynamice wzrostu PKB (2,2% w porównaniu do 2,5%). Determinanty prognozy dochodów bud etu pa stwa szczegółowo zostały opisane w rozdziale IV Dochody bud etu pa stwa. Rozwój sytuacji gospodarczej uwarunkowany jest przede wszystkim szacunkiem nast puj cych czynników makroekonomicznych: wzrostem zatrudnienia w gospodarce 0,2%, realnym wzrostem PKB o 2,2%, redniorocznym wska nikiem wzrostu cen towarów usług konsumpcyjnych o 2,7%, wzrostem spo ycia prywatnego o 5% (w uj ciu nominalnym), realnym wzrostem wynagrodze w gospodarce narodowej o 1,9%. W 2013 r., w stosunku do bie cego roku, zostanie ponownie zwi kszony udział gmin 1 we wpływach z podatku PIT. Ł czny udział jednostek samorz du terytorialnego we wpływach z PIT wzro nie w 2013 r. z 49,11% do 49,27%. W przypadku podatku CIT udział jednostek samorz du terytorialnego pozostanie na poziomie z 2012 r., tj. 22,86%. Wydatki Istotnym dla opracowania planu wydatków bud etu pa stwa na rok 2013 jest zastosowanie do ich ustalenia tymczasowej, dyscyplinuj cej reguły wydatkowej. Reguła ta, wprowadza mechanizm ograniczaj cy wzrost wydatków publicznych. Polega ona na redukcji wydatków o charakterze uznaniowym, a wi c niewynikaj cych z istniej cych ustaw 1 Zgodnie z art. 89 ustawy o dochodach jednostek samorz du terytorialnego. 21

19 reguluj cych wydatki publiczne oraz nowych wydatków prawnie zdeterminowanych. Wzrost ww. wydatków nie powinien przekracza 1% w uj ciu realnym. Dyscyplinuj ca reguła wydatkowa została szczegółowo omówiona w Rozdziale V Wydatki bud etu pa stwa. Elementem wzmacniaj cym efekt reguły dyscyplinuj cej jest utrzymanie w 2013 r. zamro enia funduszu wynagrodze we wszystkich jednostkach pa stwowej sfery bud etowej. Ponadto poziom wydatków bud etu pa stwa w 2013 r. został okre lony w oparciu o nast puj ce zało enia: wydatki na obron narodow oszacowano zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2009 r. Nr 67, poz. 570, z pó n. zm.) co najmniej 1,95% PKB z roku poprzedzaj cego rok bud etowy, wiadczenia emerytalno-rentowe w 2013 r. od marca, zostan zwaloryzowane wska nikiem wynosz cym około 104,4%, wydatki na infrastruktur transportu l dowego, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o finansowaniu infrastruktury transportu l dowego (Dz. U. Nr 267, poz. 2251, z pó n. zm.) zostały ustalone w wysoko ci nie ni szej ni 18% planowanych na 2013 rok wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych, wysoko składki do bud etu Unii Europejskiej ustalana jest w trakcie procedury bud etowej UE, w której bior udział Komisja Europejska (jako autor projektu bud etu UE), Rada UE oraz Parlament Europejski, subwencja dla jednostek samorz du terytorialnego obliczona została zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorz du terytorialnego (j.t. Dz. U. z 2010 r., Nr 80, poz. 526, z pó n., zm.). Planowana kwota subwencji obejmuje skutki przechodz ce podwy ek dla nauczycieli z roku W kwocie wydatków bud etu pa stwa zaplanowano równie rodki na finansowanie i współfinansowanie programów i projektów realizowanych z udziałem rodków pochodz cych z bud etu Unii Europejskiej (w ramach funduszy strukturalnych, Funduszu Spójno ci oraz funduszy unijnych finansuj cych Wspóln Polityk Roln ), a tak e rodków pochodz cych z pomocy udzielanej przez pa stwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA). 22

20 Deficyt Deficyt bud etowy na rok 2013 został zaplanowany w wysoko ci nieprzekraczaj cej tys. zł. Prognozy wzrostu gospodarczego w Unii Europejskiej w przyszłym roku, s obecnie słabsze od tych formułowanych jeszcze wiosn bie cego roku, które były podstaw przygotowania Zało e projektu bud etu pa stwa na 2013 r.. Korekty w dół s w głównej mierze efektem wzrostu niepewno ci co do sposobu rozwi zania kryzysu w strefie euro i siły negatywnych sprz e zwrotnych mi dzy sytuacj makroekonomiczn, stanem finansów publicznych i sytuacj sektora bankowego w peryferyjnych gospodarkach strefy euro. W bilansie ryzyk dotycz cym perspektyw gospodarki europejskiej wci dominuj czynniki, które mog wpłyn na gorszy od zakładanego scenariusz, b d cy podstaw projekcji makroekonomicznej i fiskalnej dla Polski. W konsekwencji ni sze ni zakładano w Wieloletnim Planie Finansowym Pa stwa dochody bud etu pa stwa nie pozwalaj na utrzymanie zakładanego wcze niej poziomu deficytu. Stosownie do przepisów art. 86 pkt 1 ustawy o finansach publicznych, w przypadku gdy warto relacji kwoty pa stwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto, jest wi ksza od 50%, a nie wi ksza od 55%, to w kolejnym roku bud etowym relacja deficytu bud etu pa stwa do dochodów bud etu pa stwa nie mo e by wy sza ni relacja deficytu bud etu pa stwa do dochodów bud etu pa stwa z roku bie cego wynikaj ca z ustawy bud etowej. Podstawowe wielko ci bud etu pa stwa spełniaj ten warunek. Na sfinansowanie deficytu bud etu pa stwa oraz ujemnego salda przychodów z prywatyzacji i ich rozdysponowania w ł cznej kwocie ,3 mln zł zło si : nadwy ka bud etu rodków europejskich w kwocie 6.154,5 mln zł, saldo finansowania ze ródeł krajowych w kwocie ,7 mln zł, saldo finansowania zagranicznego w kwocie ,0 mln zł. 23