Podstawy judo teoria do egzaminu na 6 kyu

Transkrypt

1 Podstawy judo teoria do egzaminu na 6 kyu opracował Marcin Paśko Rzeszów 2010

2 Historia i zasady judo, składanie judogi, wiązanie pasa, pojęcia uke, tori Historia judo Judo wywodzi się z innej japońskiej sztuki walki Ju-Jitsu. Twórcą Judo jest prof. dr Jigoro Kano ( ). Usunął on z Jiu-Jitsu techniki bezpośrednio zagrażające zdrowiu bądź życiu ćwiczących, dołożył nowe i w roku 1882 powołał do życia nową szkołę Kodokan Judo. W 1887 roku ustalone zostały ogólne techniki i elementy Kodokan Judo, które jednak rozwijało się (Jigoro Kano zmieniał i dokładał wciąż nowe techniki) jeszcze do 1922 roku. Jigoro Kano był pierwszym azjatą, który został członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego w 1909 roku. Był aktywnym działaczem olimpijskim - za wszelką cenę pragnął zorganizować Igrzyska Olimpijskie w Japonii. Osiągnął sukces, gdy Igrzyska zostały przyznane Tokio w 1940 roku. Jednak jego śmierć i II Wojna Światowa pokrzyżowały plany. Jigoro Kano umarł w 1938 roku na statku "Hikawa Maru" wracając z posiedzenia Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Międzynarodowa Federacja Judo powstała w 1951 roku a na jej czele stanął syn Jigoro Kano dr Risei Kano. Pierwsze Mistrzostwa Świata odbyły się w Tokio w roku Pierwszy pokaz Judo na Igrzyskach Olimpijskich odbył się w Tokio w 1964 roku a na stałe do programu weszło w 1972 roku. W Polsce Judo rozwijało się od 1949 roku, gdy przy AWF w Warszawie powstała sekcja Judo. Była ona jednak bliższa Ju-Jitsu i nastawiona na propagowanie technik samoobrony. W 1954 r. przy sekcji podnoszenia ciężarów Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki utworzono podsekcję judo. Dwa lata później przekształcono ją w samodzielną sekcję. Pierwsze w kraju zawody Judo pomiędzy drużynami,,gwardii" i AZS-AWF odbyły się 23 maja 1954 r. w Warszawie. W 1957 r. w trakcie pierwszych oficjalnych mistrzostw kraju, rozgrywanych w Łodzi, narodził się Polski Związek Judo. Zasady judo 1. Ustąp aby zwyciężyć - Jigoro Kano tłumaczy to w ten sposób: "Przypuśćmy, że siłę człowieka oceniamy w jednostkach od 1 do 10. Np. siła mojego przeciwnika równa się 10 jednostkom, moja siła - 7 jednostkom. Z tego wynika, że gdybym nawet użył całej swojej siły przeciwko sile przeciwnika, to mierząc siłę przeciwko sile musiałbym przegrać. Jednak, gdy zamiast przeciwdziałać mu swoją siłą, ustąpię mu na tyle by nie stracić równowagi, wówczas przeciwnik nie przygotowany na taki manewr, pochyli się w przód i straci równowagę. W tym położeniu jest on zdecydowanie słabszy (nie ze względu na swoją siłę fizyczną, lecz niedogodną pozycję) i jego siła przeciwko mojej wynosi dajmy na to 3 jednostki, zamiast normalnych 10. Ja natomiast utrzymuję równowagę i posiadam siłę 7 jednostek. W tym momencie mogę pokonać przeciwnika, używając do tego połowy swojej siły, tj. 3,5 jednostki. Sytuacja ta pozwoli mi na zachowanie drugiej połowy siły do innych celów". Ta zasada wynika z poniższej: 2. Maksimum efektu przy minimum wysiłku - Seiryoku Zenyo - na cały wachlarz technik Judo składa się bardzo wiele różnych rzutów, dźwigni czy duszeń, które wykonując przy minimalnym wysiłku przynoszą

3 maksymalny efekt. Ta zasada mówi także o tym, że do odpowiedniej sytuacji należy dobrać najskuteczniejszą technikę. 3. Czynić dobro dla siebie, nawzajem - dla dobra ogółu - Jita Kyoei - zasada ta mówi o szanowaniu partnera z którym ćwiczymy, przypomina o szlachetnych założeniach etyki Judo które nie pozwalają nadużywać sztuk walki poza treningami w przypadkach innych niż w obronie własnej czy osób słabszych. Składanie judogi Ubieranie judogi i wiązanie pasa Ilustracja 1: Składanie judogi źródło: Ilustracja 2: Ubieranie judogi źródło: Ilustracja 3: Wiązanie pasa źródło:

4 Pojęcie Tori i Uke Tori judoka który aktualnie wykonuje technikę. Uke judoka na którym technika jest wykonywana przez Tori. Tachi-rei ukłon w pozycji stojącej Rei-ho ukłony Za-rei ukłon w pozycji siedzącej Ilustracja 4: Tachi-rei źródło: Ilustracja 5: Za-rei źródło: Shizen - postawy ciała Shizen tai postawa swobodna luźna. Jigo-tai postawa obronna Ilustracja 6: Postawa Shizen-tai i Jigo-tai źródło:

5 Shin-tai - poruszanie się po macie Tsugi-ashi krok odstawno-dostawny Ayumi-ashi (Suri-ashi) krok przestawny Ilustracja 7: Krok Tsugi-ashi i Ayumi-ashi (Suri-ashi) źródło: Tai-sabaki - obroty ciała Ilustracja 8: Obroty ciała źródło:

6 Ukemi pady Ilustracja 9: Pady źródło: 1. Koho-ukemi (czyt. ko ukemi) pad w tył 2. Yoko-ukemi pad w bok 3. Mae-ukemi pad w przód 4. Zenpo-kaiten-ukemi pad w przód z przewrotem

7 Kumi-kata - uchwyt za judogi Ilustracja 10: Uchwyt za judogi - źródło users.ugent.be/~jdgeyter/ W klasycznym, prawym uchwycie prawa ręka trzyma za lewy kołnierz judogi na wysokości obojczyka a lewa ręka trzyma za prawy rękaw judogi partnera poniżej łokcia. Partner trzyma tak samo. W lewym uchwycie zmienia się strony. Happo-no-kuzushi - wychylenia ciała Ilustracja 11: Wychylenia ciała źródło:

8 1. Hon-kesa-gatame Katame-waza - techniki w parterze Ilustracja 12: Trzymanie opasujące źródło: 2. Tate-shiho-gatame 3. Yoko-shiho-gatame Ilustracja 13: Trzymanie czworoboczne źródło: Ilustracja 14: Trzymanie boczne źródło:

9 4. Kami-shiho-gatame Ilustracja 15: Trzymanie od strony głowy źródło: 5. Fusegi (obrona, uwolnienia) przeciwko ww chwytom.

10 TECHNIKI JUDO OGLNY PODZIAŁ TECHNIK 1) Postawy (dachi) i gardy (kamae) rozpatrywane łącznie jako pozycje (tai). 2) Sposoby przemieszczania w przód i tyl (shintai) oraz obroty (tai-sabaki). 3) Techniki wychylania przeciwnika (kuzushi). 4) Pady (ukemi). 5) Rzuty (nage) w pozycji stojącej (tachi-waza), wykonywane za pomocą rąk,?techniki ręczne" (te-waza),?techniki biodrowe" (goshi-waza),?techniki nożne" (ashi-waza), rzuty z padem (sutemi-waza) oraz "rzuty owijane" (makikomi). 6) Chwyty (katame-waza) najczęściej określane łącznie jako ne-waza (techniki w parterze), które głównie dzieli się na techniki trzymań i naciskań (osae-waza), techniki duszeń (shime-waza) oraz dźwignie i wykręcenia (kan-setsu-waza). 7) Uderzenia we wrażliwe punkty ciała przeciwnika (atemi) rękami (ude-ate) i nogami (ashi-ate). POSTAWY Pozycje (tai) w Judo są podzielone na naturalne i pozycje samoobrony. A) Postawa naturalna. B) Hidari-jigo-tai - postawa samoobrony (pokazana jest tylko lewa). C) Naturalna postawa z chwytem rąk na ciele przeciwnika lub jego ubaraniu. d) Ta sama postawa tyle że w formie samoobrony. PORUSZANIE SIĘ W Judo podobnie jak w Aikido ważna rolę przypisuje się zrównoważonemu przemieszczaniu (głowa prosto w pozycji naturalnej).

11 W każdej fazie ruchu środek ciężkości ciała nie powinien wykraczać za obszar wyznaczany punktami podparcia (stopy). WYRÓŻNIAMY 1)Rzuty Nage Waza Rzuty ręczne Te Waza Rzuty biodrowe Goshi Waza Techniki nożne Ashi Waza 2) Trzymania Osaekomi Waza (polegają na utrzymaniu przeciwnika na plecach na macie, tak aby można było całkowicie kontrolować jego ruchy. Za utrzymanie przeciwnika w ten sposób przez 25 sekund otrzymuje się punkt (ippon) i wygrywa walkę) 3) Duszenia Shime Waza (Duszenia w judo są bardzo skuteczne i mogą doprowadzić do utraty przytomności podczas walki. Techniki tego rodzaju odcinają dopływ powietrza do płuc lub dopływ krwi do mózgu poprzez nacisk na tętnicę szyjną. Duszenia można wykonywać rękoma lub kołnierzem przeciwnika. Dopuszcza się również duszenia nogami ale z pewnymi ograniczeniami ponieważ nogi są wielokrotnie silniejsze od rąk.) 4) Dźwignie Kansetsu Waza (W judo dźwignie zakłada się tylko i wyłącznie na staw łokciowy.) 5)Rzuty poświęcenia gdzie my sami upadamy na bok Yoku Sutemi Waza 6)Rzuty poświęcenia gdzie my sami upadamy na plecy Ma Sutemi Waza TECHNIKI RĘCZNE (te-waza) 1> Tai-otoshi

12 A) Wykonanie nachwytu W pozycji naturalnej. B) Obrót na palcach lewej stopy z wysunięciem prawej nogi i biodra w stronę przeciwnika, ciągnąc jednocześnie za jego prawy rękaw (w tym samym kierunku pchaj jego lewy bark) i blokując podudzie prawą nogą. C) Lewa ręka ciągnie rękaw przeciwnika po skosie w dół i jednocześnie blokującą noga podbijamy go ku górze. D) Przeciwnik leży na ziemi, a taka pozycja daje wiele możliwości "dosiadu". ***Całość najłatwiej wykonać po sprowokowaniu przeciwnika, aby poruszył się w przód i w prawo. 2> Ippon-seoi-nage A) Uchwt z zewnątrz lewego przedramienia przeciwnika. B) Lekkie pchnięcie go w tył i zmuszenie, aby chcąc utrzymać równowagę zrobił krok w tył. c) Płynny obrót w lewo zabierając do wewnątrz jego rękę. d) Wzięcie przeciwnika na plecy przy lekko ugiętych kolanach (uderzenie biodrami o jego biodra). E) Syzbkie pochylenie się z jednoczesnym wyprostowaniem kolan i konczący sekwencje rzut przez prawy bark. ***Prawa ręka powinna wejść jak najgłębiej pod pachę przeciwnika. 3> Uki-otoshi A) Cofanięcie się krokiem dostawnym przed przeciwnikiem, skłaniamy go aby podążał za nami. B) W momencie stawiania prawej nogi przez przeciwnika, wykonujemy większy krok w tyl, tak by konczył się lekkim przykucem (spowoduje to, że sie pochyli i bedzię tracić równowagę), nadal ciągnąc obiema rękami. c) Chwilę później robimy lekkie odchylenie (zejście) na prawo i lewą ręką mocno ciągniemy w tył za siebie. ***Należy sie skoncentrować na precyzyjnej synchronizacji własnych ruchów. 4> Sumi-otoshi

13 A) Nieznaczne przesuwamy lewą stopę w tył tak, aby ułożenie stóp przypominało literę T. B) Uginamy kolana i robimy szybki krok w przód lewą stopą, co sprawi, że znajdziemy się jakby obok przeciwnika. C) Lewą ręką ciągniemy, a prawą pchamy, jednocześnie prostując nogi w kolanach i wypchamy bidra, co spowoduje, że stopy ani biodra nie bedą mieć styczności z przeciwnikiem. 5> Soto-makikomi Oto jedna z technik ("owijanych") łatwych do wykożystania w wersji "bojowej". A) Chwytamy mocno lewą ręką prawy rękaw przeciwnika (ten zwykle robi to samo). B) Skręcamy ciało w lewo i dostawiamy prawą stopę do prawej stopy przeciwnika (od przodu), a ramię przeciwnika chwytamy pod swoją prawą pachę. C) Zginamy tułów, zwracają głowę w lewo i przeciągamy go za swoimi plecami i jeżeli zrobimy to wystarczająco wysoko możemy spowodować groźny upadek przeciwnika na klatke piersiową (jeśli zrobimy to niżej to efekt końcowy będzie jak w wersji sportowej widocznej na rysunku D i filmiku). D) Przerzucając go zginamy kolano i amortyzujemy swój upadek prawą ręką. TECHNIKI BIODROWE (goshi-waza) 1> Harai-goshi

14 A) Ciągniemy mocno prawą ręką i przestępujemy w tył prawą stopą. B) Zmuszamy w ten sposów przeciwnika do zrobienia kroku w lewo w przód w celu urzymania równowagi. C) Energicznie ciągniemy lewą rękę i jednocześnie pchamy prawą. D) W tym samym czasie wykonujemy obrót na palcach lewej nogi i opieramy prawe udo o przednią powierzchnię prawego uda przeciwnika. E) Płynnym ruchem zagarniamy jego nogę jednocześnie skręcając się całym ciałem w lewo, a w efekcie przeciwnik upadnie z wysokości na ziemię. 2> Uki-goshi

15 A) Podchodzimy do przeciwnika trochę bliżej niż wymaga tego pozycja naturalna. B) wsówamy prawą stopę między jego stopy i robimy zakrok w tył lewą stopą po dużym łuku C) Pchamy swoimi pośladkami biodra przeciwnika w tyl i unosimy go w górę i w przód (przy obrocie prawy bark musi być niżej niż barki przeciwnika). D) Ciągniemy mocno w lewo i przetaczamy go przez biodro. E) Przeciwnik upada plecami na ziemię. 3> Tsurikomi-goshi A) Przeciwnik opiera się przed pociągnięciem go przez odchylenie tułowia w tyl. B) Prawym ramieniem odpychamy jego lewy bark jak najdalej w tył i w górę, jednocześnie ciągnąc mocno lewą ręką i szybko się obracamy. C) Nisko przysiadamy w taki sposób, aby nasze pośladki opierały się o uda przeciwnika. D) Mocno ciągniemy przeciwnika prosto w dół, jednocześnie prostując kolana. ***Niektórym osobom, które mają nie najsilniejsze mięśnie nóg końcowy etap techniki stwarza kłopoty. 4> Uchi-mata A) Wychodzimy z postawy samoobrony. B) Prawą nogę wprowadzamy między uda przeciwnika, aby wnętrze jego prawego uda weszło w kontakt z tylną powierzchnią naszego uda, dzięki czemu biodra przeciwnika

16 zostają dźwignięte. C) Skręcamy tułów i ręce w prawo dzięki czemu moeźmy wykonać rzut. ***Zbyt płytkie wprowadzenie uda między nogi przeciwnika i atak boczną powierzchnią daje w efekcie bolesne stłuczenie jąder - możemy tak zrobic jeśli chcemy mieć pewność, że przeciwnik nie bedzie chciał dalej walczyć gdy już wstanie. 5> O-goshi A) Zaczynamy z pozycji samoobrony. B) Skręcamy swoje ciało w lewo, jednocześnie zataczając lewą nogą w tył obszerny łuk (w ten sposób wchodzimy w bliski kontakt swoim tułowiem z tułowiem przeciwnika). C) Wybijamy w górę jego biodra przez energiczne wyprostowanie kolan D) Mocno ciągniemy rękami w dół i w lewo, dzieki czemu kończymy rzut. ***Przez cały czas wykonywania rzutu musimy mocno pracowac prawą ręką. TECHNIKI BIODROWE (ashi-waza) 1> Ouchi-gari A) Ciągniemy przeciwnika prawą ręką mocno do siebie, aby dla urzymania równowagi wysunął w przód lewą nogę. B) Jednocześnie skręcamy biodra w lewo pchając prawą ręką, a lewą ciągnąc. C) Podcinamy nogę przeciwnika przesuwając palce stopy po podłożu w prawo w tył (nie podrywamy nogi w górę, lecz racej pchamy boczną powierzchnią uda). D) Przeciwnik upada, a my na niego (amortyzujemy nim swj upadek). ***Jesli chcemy mieć po upadku chwilę wytchnienia to upadając mozna z łatwością ustawić nogę tak by udezyć przeciwnika kolanem w genitalia (ruch nie fair). 2> Osoto-gari A) Zaczynamy w pozycji naturalnej. B) Robimy krlok lewą nogą w lewo i w przód, jednocześnie mocno ciągnąc lewą rękę do siebie z łokciem ciasno przyciśniętym do tułowia.

17 C) Skręcamy biodra w lewo, zahaczając swoją prawą łydką o prawą łydkę przeciwnika. D) Cały czas pchamy prawą ręka i kończy się upadkiem przeciwnika na plecy. ***Podczas wykonywania techniki trzeba uważać na dokładny kontakt naszego tułowia z tułowiem przeciwnika. 3> Sasae tsuri-komi ashi A) Zaczynając w pozycji samoobrony musimy skłonić przeciwnika żeby ratując się przed stratą równowagi przestąpił w prawo i w przód. B) Zahaczamy podbiciem lewej stopy przednią powierzchnię podudzia przeciwnika (ciut nad stawem skokowym). C) Obracamy się na palcach prawej stopy, jednocześnie ciągnąc lewą ręką i pchaj prawą (lewa w dót, prawa w górę). 4> Kouchi-gari W tej technice wykorzystywana jest odruchowa reakcja przeciwnika. A) Wykonujemy krok lewą nogą w tył i ciągniemy przeciwnika zmuszając go do wysunięcia prawej nogi w prawo i w przód. B) Następnie zahaczamy prawą stopą o piętę jego prawej nogi, jednocześnie mocno ciągnąc lewą i pchając prawą ręką. C) Środek ciężkości ciała przeciwnika przesówa coraz dalej w tył i w prawo od jego lewej podpornej nogi, co kończy się upadkiem. 5> Hiza-guruma A) Przyciągamy przeciwnika do siebie obracając się jednocześnie na palcach prawej nogi i zwracając ciało coraz bardziej w lewo. B) Podbiciem lewej stopy blokujemy prawe kolano przeciwnika (jakbyśmy chcieli zgiąć je do wewnątrz), jednocześnie mocno ciągnąc lewą ręką do siebie i w dół, a prawą pchajc w górę w tym samym kierunku. C) Zablokowane kolano przeciwnka wykożystujemy jako oś obrotu jego ciała i całość kończy się jego upadkiem. ***W sekwencji przejścia z punktu B do C NIE COFAJ BIODER!

18 RZUTY Z PADEM (sutemi-waza) 1> Tomoe-nage Jest to technika prosta i dość skuteczna w samoobronie, zwłaszcza kiedy przychodzi walczyć z partnerem wyższym i silniejszym. A) Zaczynamy w pozycji samoocbrony i pchamy przeciwnika w tył robiąc prawą nogą krok do przodu, a gdy ten zacznie przeciwdziałać, cofamy trochę w tył prawą stopę, a następnie opieramy ją szybko o podbrzusze przeciwnika. B) Mając tułów zgięty w przód przewracamy się w tył siadając lewym pośladkiem na własnej lewej pięcie i mocno ciągniemy rękami, jednocześnie prostując kolano. C) Będąc już w ostatniej fazie rzutu mocno przyciągnij barki przeciwnika do swojej głowy. 2> Sumi-gaeshi A) Z pozycji samoobrony dźwiamy przeciwnika w górę i wsówamy między jego nogi swoją lewą stopę. B) Ciągniemy przeciwnika skrętnym ruchem mocno w lewo. C) Padamy na plecy jednoczesnie opierając grzbiet prawej stopy pomiędzy lewym udem a lewym pośladkiem przeciwnika. D) Kończymy technike rzucając przeciwnika na swoją lewą stronę. ***W wersjii "bojowej" tuż przed końcem rzutu następuje puszczenie chwycenia za przeciwnika, co powoduje upadek na głowę, który może spowodować unieruchomienie, a nawet uszkodzeniem szyjnego odcinka krgosupa! (Testowalem - byłem tym rzucanym - NAPRAWDE NIEBEZPIECZNE). ***Jesli nie chcesz nikomu zabić duzej krzywdy pamiętaj, by trzymać przeciwnika do końća rzutu.*** 3> Yoko-otoshi Podobno opinie co to tego czy ta technika jest łatwa czy trudna są bardzo zróżnicowana (ja będe musiał nad nią trochę popracować). A) Jeśli przeciwnik wykonał obszerny krok w prawo i w przód, ciągniemy go jak najmocniej lewą ręką i jednocześnie pchając prawą ręką. B) Padając na lewy bok blokujemy swoją lewą nogą prawą stopę przeciwnika. C) Nim nasz tułów dotknie podłoża musimy skręcić go jeszcze bardziej w lewo. *** Ta technika wyjdzie nam tylko jeżeli wszystkie ruchy wykonamy płynnie.

19 Judo jako sport A nawet wiecej niż sport Początkowo judo było typowo japońską sztuką walki znaną głównie w Japonii. Od czasów działań Jigoro Kano sport ten stał się sportem narodowym tego kraju. W wyniku wielu pokazów oraz rosnącego zainteresowania ludzi, sztuka ta stała się również sportem walki, który w 1964 roku stał się dyscypliną olimpijską dla mężczyzn. Pod naciskiem amerykańskich kobiet, od 1988 judo jest też sportem olimpijskim dla nich. Sport ten stał się jednym z najpopularniejszych sportów walki na świecie.walki odbywają się w kategoriach wagowych, różnych dla mężczyzn i dla kobiet. Walka trwa 5 minut (w przypadku juniorów? 4 minuty) i odbywa się na macie o wymiarach od 8 na 8 do 10 na 10 metrów. Zwycięża ten zawodnik który rzuci przeciwnika na plecy, utrzyma go leżącego na macie przez 25 sekund lub założy dźwignię bądź duszenie w sposób, który doprowadzi przeciwnika do poddania się (w każdym przypadku uzyskując ippon i kończąc walkę przed upływem regulaminowego czasu).możliwe jest uzyskanie tzw. "małych punktów", które nie prowadzą do zakończenia walki przed czasem, lecz po jego upływie wskazują na zwycięzcę. Są to: yuko 5 pkt, waza-ari 7 pkt (uzyskanie dwóch punktów waza-ari jest równoznaczne z uzyskaniem ippon) ippon 10 pkt (kończy walkę). Przy czym każdy z punktów ma wyższą wagę niż dowolna ilość zdobytych punktów o mniejszej wartości (np. zawodnik, który w walce zdobył jedno waza-ari, wygrywa z zawodnikiem, który zdobył jakąkolwiek ilość punktów yuko). Na tablicy wyników często nie ma reprezentacji punktu "ippon", gdyż otrzymanie tego punktu automatycznie kończy walkę. W przypadku gdy obydwoje zawodnicy otrzymają taką samą punktację odbywa się walka o tzw. "Złoty punkt". Zawodnicy walczą aż któryś z nich jako pierwszy wykona punktowaną akcję, po czym walka kończy się.zawodnicy mogą również otrzymywać kary, które wymierzane są za m.in. unikanie walki, pasywność (brak próby wykonania akcji przez 30 sekund), świadome wyjście poza matę. Kara zwiększa punkty przeciwnika w sposób następujący: pierwsza shido (czyt. szido) daje żółtą kartkę, tylko ostrzeżenie bez straty punktu, druga kara shido dawniej chui (czyt. czui)? zamienia żółtą kartkę na yuko, trzecia kara shido dawniej keikoku (czyt. kejkoku) zamienia yuko na waza-ari. Czwarta kara hansokumake to dyskwalifikacja zawodnika.w trakcie walki zabrania się: uderzania i kopania dotykania przeciwnika twarzy atakowania innych stawów niż łokciowy utrzymywania mocno defensywnej pozycji technik zwanych kawazu gake (kani basami) i kane sute noszenia jakichkolwiek metalowych elementów (np. biżuterii)? kara za to to dyskwalifikacja "fałszywych" ataków, np. upadanie na kolana bez wykonywania rzutu typu "seoi nage" ściąganie przeciwnika do parteru siłą (wieszanie się itp.) utrzymywanie innego chwytu za strój niż podstawowy przez więcej niż 3 do 5 sekund bez ataku

20 Sędzia może przerwać walkę dając komendę "mate". Kończy ją, natomiast komendą "soremate". Zawodnik może się poddać klepiąc w matę bądź w dobrze widoczną swoją część ciała lub przeciwnika a także krzycząc słowo "maitta".od 2009 decyzją Komitetu Wykonawczego Międzynarodowej Federacji Judo (IJF) przepisy uległy następującym zmianom: nie ma punktu "koka" obowiązują tylko: "yuko", "wazari", "ippon" nie dopuszcza się łapania w trakcie walki przeciwnika bezpośrednio za nogawkę spodni pierwsza kara dla zawodnika to ostrzeżenie zanotowane na tablicy, drugie to punkt "yuko" dla przeciwnika wszystkie akcje są ważne i mogą być kontynuowane tak długo jak co najmniej jeden z zawodników dotyka jakąkolwiek częścią ciała pola walki. Kategorie wagowe: Mężczyźni Poniżej 60 kg 60~66 kg 66~73 kg 73~81 kg 81~90 kg 90~100 kg Powyżej 100 kg Kobiety Poniżej 48 kg 48~52 kg 52~57 kg 57~63 kg 63~70 kg 70~78 kg Powyżej 78 kg

21 KATAME WAZA chwyty a) OSAE-KOMI-WAZA - trzymania hon-kesa-gatame podstawowe trzymanie opasujące tate-shiho-gatame podłużne trzymanie czworoboczne yoko-shiho-gatame - boczne trzymanie czworoboczne kami-shiho-gatame - odgórne trzymanie czworoboczne kuzure-kesa-gatame - odmiana trzymania opasującego kata-gatame trzymanie barkowe kuzure-kami-shiho-gatame łamane odgórne trzymanie czworoboczne kuzure-yoko-shiho-gatame - łamane boczne trzymanie czworoboczne b) SHIME-WAZA - duszenia hadaka jime gołe duszenie okuri-eri-jime duszenie przesuwanym kołnierzem kata-juji-jime duszenie pół-krzyżowe nami-juji-jime - naturalne duszenie krzyżowe gyaku-juji-jime - odwrotne duszenie krzyżowe kata-ha-jime duszenie jednoskrzydłowe tsukkomi-jime - duszenie poprzez pchnięcie sankaku-jime duszenie trójkątne ryote-jime duszenie dwoma rękami katate-jime duszenie jedna ręką sode-guruma jime duszenie kołowe rękawem

22 c) KANSETSU-WAZA - dźwignie ude-garami dźwignia poprzez klucz ; wykręcanie ramienia ushiro-ude-garami odwrotny klucz na ramię ude-hishigi-juji-gatame dźwignia krzyżowa na ramię ude-hishigi-ude-gatame dźwignia ramieniem ude-hishigi-hiza-gatame dźwignia kolanem ude-hishigi-waki-gatame dźwignia pod pachą ude-hishigi-hara-gatame dźwignia brzuchem ude-hishigi-ashi-gatame dźwignia nogą ude-hishigi-sankaku-gatame dźwignia trójkątna ude-hishigi-te-gatame dźwignia ręką ashi-garami dźwignia zaplecionymi nogami NAGE-WAZA rzuty a) ASHI-WAZA rzuty nożne hiza-guruma rzut przez zablokowanie kolana (dosł. kolanowe koło) o-uchi-gari duże wewnętrzne podcięcie ko-uchi-gari - małe podcięcie wewnętrzne deashi-barai - zagarnięcie nogi wykrocznej sasae-tsurikomi-ashi rzut poprzez zablokowanie stawu skokowego o-soto-gari - duże zewnętrzne podcięcie ko-soto-gari - małe podcięcie zewnętrzne okuri-ashi-barai - podcięcie przesuwanej nogi uchi-mata - podcięcie udem od wewnątrz ashi-guruma nożne koło ; rzut przez uniesienie nogą ko-soto-gake małe zewnętrzne zahaczenie harai-tsurikomi-ashi zagarnięcie nogą z ciągnięciem i unoszeniem o-guruma wielkie koło

23 o-soto-guruma wielkie zewnętrzne koło b) TE-WAZA rzuty ręczne ippon-seoi-nage - rzut przez plecy, trzymając jedno ramię tai-otoshi rzut przez obniżenie ciała (dosł. upuszczenie ciała) morote-gari zagarnięcie dwoma rękami (należy do shimmeisho-nowaza techniki szóstej grupy) kata-guruma barkowe koło sumi-otoshi opuszczenie w kąt c) KOSHI-WAZA rzuty biodrowe o goshi rzut przez pełne biodro (dosł. duże biodro) uki-goshi rzut płynnego biodra; rzut przez niepełne biodro tsuri-goshi uniesienie biodrem sode-tsurikomi-goshi - rzut biodrowy z ciągnięciem do wewnątrz za rękawy tsurikomi-goshi - rzut biodrowy z ciągnięciem do wewnątrz harai goshi zagarnięcie biodrem ushiro-goshi odwrotne biodro koshi-guruma biodrowe koło hane-goshi - rzut przez podbicie biodrem utsuri-goshi zmiana biodra d) MA-SUTEMI-WAZA - rzuty poświęcenia na wprost tomoe-nage rzut po kole sumi-gaeshi rzut kątowy ura-nage rzut do tyłu e) YOKO-SUTEMI-WAZA - rzuty poświęcenia w bok tani-otoshi zrzucenie/opuszczenie w dolinę

24 sukui-nage rzut szuflowy uki-otoshi płynne opuszczenie yoko-otoshi boczne opuszczenie yoko-guruma boczne koło hane-makikomi rzut poprzez podbicie i rolowanie uki-waza płynny rzut soto-makikomi zewnętrzne rolowanie yoko-wakare boczne rozdzielenie yoko-gake boczne zahaczenie

25 Kano i jego Judo Lata młodzieńcze Jigoro Kano, reformator jujutsu, twórca współczesnego judo, urodził się 28 października 1860 roku, w wiosce Mikage (prefektura Hyogo), położonej niedaleko miasta Kobe. Był trzecim synem Jerosaku Mareshiba Kano, który był potomkiem rodu samurajów, związanego z rządem wojskowym (szogunatem). Rodzina Kano od pokoleń trudniła się wyrobem i handlem tradycyjnej sake. Ojciec Jigoro początkowo również produkował tradycyjne sake, później podjął się handlu częściami wyposażenia okrętów, na potrzeby szogunatu. W dzieciństwie Jigoro Kano nazywano "mały Nobunosuke" (Nobunosuke legendarny, słynny wojownik, mizernej postury, lecz wielkiej odwagi) ponieważ był drobny i delikatny, mogło mieć to duże znaczenie na jego późniejsze zainteresowania sztukami walki wręcz. Jigoro ze nie był najstarszym synem nie mógł więc odziedziczyć rodzinnego interesu. Zamiast tego rozpoczął naukę. Mając lat 11, Jigoro przeniósł się wraz ze swoją rodziną do stolicy Japonii, Tokio. Tam uczęszczał równocześnie do dwóch szkół w jednej uczył się trudnej japońskiej kaligrafii, a w drugiej języka angielskiego. Edukację nowoczesnego typu rozpoczął w wieku 13 lat, gdy ojciec przekonany o jego talentach, zapisał go do ekskluzywnej prywatnej szkoły brytyjskiej z internatem w Shiba - Tokio. Tam stał się prymusem. Jednak koledzy traktowali go z góry, bo był mały i wątły. W wieku 17 lat wstąpił do elitarnego Tokijskiego Uniwersytetu Cesarskiego, gdzie później zdobył dyplom w dziedzinie ekonomiki i polityki na wydziale literatury. Następnie zaczął studiować nauki pedagogiczne. W tym okresie zaczął interesować się i ćwiczyć jujutsu. Fakt ten musiał jednak utrzymywać w tajemnicy, jedynym który o tym wiedział był Tsunejiro Tomita jego wierny służący i uke w ćwiczeniach. Ważne jest poznanie społecznych uwarunkowań tego okresu. Japonia weszła wówczas w etap rewolucyjnych przemian. Samuraje zaczęli tracić prestiż społeczny. Rozpoczyna się upadek i degradacja tradycyjnych sztuk wojennych (w tym także jujutsu), które w tym czasie nie były ani modne, ani powszechnie znane i cenione. Szkoły sztuk walki, które do tej pory utrzymywane były głównie dzięki mecenatowi feudalnych klanów, szybko zaprzestają swoją działalność. Sztuki walki nie były zajęciem dla chłopców z dobrych domów. Jigoro był człowiekiem drobnej postury, nawet jak na Japończyka, miał on zaledwie 155 cm wzrostu. Niektórzy z jego rówieśników na uczelni, wykorzystywali swoją przewagę fizyczną, stosując wobec niego siłę. Cichy Kano, był jedną z ich ulubionych ofiar. Młody Kano wiedział, że musi znaleźć rozwiązanie, mogące uczynić go zdolnym do pokonania swoich dręczycieli. * Studiowanie jujutsu * Eishoji - Kano-ryu * Rozwój Kodokan Judo

26 * Dojo yaburi * Rozwój i ekspansja w Japonii * Niedokończona praca * Zasady judo prof. Jigoro Kano * Judo na Świecie * Współczesny Kodokan Judo * Paradoks Kano * Trochę o sporcie Studiowanie jujutsu Znalazł to czego szukał. całkowicie przez przypadek, usłyszał o jujutsu. Zachęcony sloganem mówiącym, że mały człowiek jakim był, może pokonać większego od siebie rywala, w walce na równych zasadach. Postanowił doprowadzić swoje jujutsu do perfekcji. Jednakże dawni mistrzowie jujutsu musieli zajmować się inną działalnością i początkowo nie było łatwo znaleźć nauczyciela tej niemodnej już sztuki walki. Chociaż w owym czasie praktykowało jeszcze około 20 różnych szkół jujutsu. Szczęśliwym zbiegiem okoliczności Kano w wieku 18 lat trafił do "nastawiacza kości" Teinosuke Yagi ze szkoły Tenshin shinyo, który już niestety nie praktykował szkolenia uczniów. Dzięki kontaktom Yagi, Kano został przyjęty do szkoły Hachinosuke Fukuda, również mistrza Tenshin hinyo ryu. Kano ćwiczył codziennie, jednocześnie czytał europejskie podręczniki dotyczące wychowania fizycznego, analizował też techniki sumo - tradycyjnych japońskich zapasów, a nawet uczył się boksu i gimnastyki. Poszukiwania te były bardzo trudne, bowiem nie istniał wtedy jeszcze japoński termin taiiku, który znaczy mniej więcej "wychowanie fizyczne". W Japonii ćwiczono nie tyle dla wzmocnienia ciała, co dla celów wojennych. Trzeba przyznać, że już swej początkowej karierze poznał, mimo wszystko, dobrych nauczycieli różnych szkół jujutsu. Fukuda był bardzo szlachetną osobą i wzorem do naśladowania dla młodego Kano, który zresztą wiele się od niego nauczył. Fukuda był lepszy w praktycznych ćwiczeniach niż w kata. Nauczał techniki przez ćwiczenie, krótko wyjaśniał ruchy, nie przywiązywał wagi do form. Czasem jednak nie było zajęć, Fukuda bowiem chorował. Wtedy Kano najczęściej ćwiczył z Tsunejiro Tomita, swoim służącym, który również zapisał się do szkoły Fukudy. Jigoro wprowadzał w techniki jujutsu również swego starszego brata i siostrę. Zwykle demonstrował na Tsunejiro kilka technik na tatami rozłożonej w ogrodzie. Wzajemna sympatia pomiędzy Kano a Fukuda działała w obie strony i najlepszym tego dowodem był fakt, że po śmierci (miał wtedy 52 lata) w sierpniu 1879, Hachinosuke Fukuda pozostawił wszystkie pisemne instrukcje i

27 dokumenty szkoły (pewnego rodzaju biblię szkoły Tenshin shinio ryu) Jigoro. Około 1880 roku powoli zaczęło zmieniać się nastawienie władz do aktywności fizycznej. Nic więc dziwnego, że minister edukacji zalecił wszystkim nauczycielom, aby naśladowali Europejczyków, którzy wykonują ruchy ramionami, chcąc cieszyć się dobrym zdrowiem. Na Uniwersytecie Tokijskim w 1881 roku ponownie zaczęto ćwiczyć szermierkę mieczem - kenjitsu. Odbył się również pokaz i randori jujutsu Totsuka ryu. Jigoro Kano jako jedyny student wziął udział w randori, chociaż nie istniały w owym czasie żadne przepisy jujutsu, a walczono do momentu poddania się jednego z walczących, z natury rzeczy walka musiała być brutalna. Mimo olbrzymiej przewagi ucznia starego mistrza Hikosuke Totsuka (wybitnego eksperta w jujutsu Yoshin ryu), Kano nie poddał się, Po walce stary mistrz i jego uczeń pogratulowali Kano wspaniałej postawy. Totsuka ocenił: Pomimo, że jest on (Kano) intelektualistą, jego energia jest znakomita. jujutsuka z którym walczył jest najsilniejszym z moich uczniów, ale Kano jest jujutsuka o wielkiej przyszłości. Pokaz ten odbył się w wielkiej sali uniwersytetu mogącej pomieścić tysiąc osób. Dzięki pokazowi i poparciu władz (m.in. dr. Hiroyuki Kato rektorowi uniwersytetu) powoli nastąpił renesans kenjitsu i jujutsu. Wydarzenie to umocniło Kano w postanowieniu doskonaleniu swojego jujutsu, który poświęcał tej walce coraz więcej czasu. Miejsce nauczyciela Fukuda, zajął 64-letni Masatomo Iso (również ze szkoły Tenshin shinio ryu), prowadzący własne dojo w dzielnicy Kanda niedaleko mostu Otoma w Tokio. Starszy wiekiem, lecz nadal niewiarygodnie silny i zwinny. Masatomo był synem i następcą słynnego Matayemona Iso, Kano często wspominał, że u nikogo nie widział tak świetnego stylu i techniki, jak u mistrza Matayemona. Sposób podejścia Kano do nauki jujutsu charakteryzuje następujące zdarzenie: podczas ćwiczeń w dojo Fukudy, Kano niski i lekki, nigdy nie mógł pokonać w randori bardzo silnego fizycznie i dużo cięższego rywala o nazwisku Fukushima (tragarza na pobliskim targu ryb). Kano wspominał w swej biografii, że aby uzyskać zwycięstwo w walce z nim, studiował technikę sumo oraz książki europejskie mówiące o walkach wręcz. Znalazł tam sugestię, która pozwoliła mu na opracowanie rzutu kata guruma. Po wypróbowanie tego nowego sposobu na swych przyjaciołach, spróbował go w walce z Fukushima i rzucił go. Była to dla niego wielka radość, która zrekompensowała wszelkie wcześniejsze upokorzenia, przykrości i niepowodzenia. Dzięki zapałowi i wytrwałości w ćwiczeniach J. Kano robiąc olbrzymie postępy szybko został asystentem mistrza Iso. Prawdopodobnie J. Kano brał udział w pokazie kata i randori jujutsu (szkoły Iso) w rezydencji dygnitarza Sibusawa, który zorganizowano dla Generała Granta - bohatera wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych. Był to pierwszy pokaz jujutsu wykonany w obecności obcokrajowców. Masatomo Iso zmarł w 1881r. i również jak jego poprzednik, pozostawił Jigoro zapiski swego dojo.

28 Jigoro studiował pozostawione przez niego rękopisy. Ponadto odwiedzał innych mistrzów jujutsu, chcąc pogłębić swą wiedzę. Wykupywał z księgarni rękopisy dotyczące jujutsu, aby studiować metody różnych szkół. Mniej więcej w tym czasie poznał Yamamoto - nauczyciela jujutsu z Instytutu Sztuk Wojskowych przy szogunacie Tokugawa. Dzięki znajomości z Yamamoto poznał 47 letniego mistrza Tsunetoshi Iikubo ze szkoły Kito ryu. Szkoła ta kładła większy nacisk na realną walkę (randori) niż na układy formalne - kata. Techniki tam nauczane były bardziej skomplikowane i trudniejsze do wykonania. Były to głównie techniki tachi waza. Iikubo zachowywał się jak samuraj, miał pociągłą twarz, oczy jak szparki i ponad 180 cm wzrostu. Zaprzyjaźnił się później z Kano i miał nadzieję, że zostanie on jego następcą jako mistrz tej szkoły. Z tego powodu wzbudziły one zainteresowanie J. Kano, który na ich poznanie poświęcił dużo wysiłku. Jednak już po upływie roku, Iikubo przyznał podczas rozmowy z Jigoro, iż więcej nie potrafi go nauczyć. Kano w owym czasie miał już tytuł shihan (mistrz) i był asystentem Iikubo. Później, umierając w 1888 roku Iikubo przekazał Kano spuściznę techniczną, chociaż większą jej część otrzymał od Iikubo w 1883 roku. Między innymi z powodu sentymentu żywionego wobec Iikubo, Kano umieścił jedno z kata szkoły Kito ryu w stworzonym później przez siebie systemie Kodokan Judo, kata zwane Koshiki no Kata (formy antyczne). W 1882 roku Kano skończył studia uniwersyteckie i został nauczycielem literatury i języka angielskiego na Wydziale Ekonomii Politycznej Kolegium szlacheckiego Gakushuin. Zdawał sobie już sprawę, że żadna ze szkół jujutsu nie stworzyła spójnego systemu. Wiedział, że jujutsu jest archaiczne również ze względu na swoją brutalność, która w wielu wypadkach uniemożliwiała racjonalny trening. Jujutsu nie miało dodatkowo nadbudowy filozoficznej tak potrzebnej w czasach przemian. Ze względu na znaczne różnice w stylu oraz treści nauczania obu szkół (Tenshin shinio oraz Kito), Kano odkrywał nowe perspektywy dla jujutsu. Wspominał: "Dzięki treningom u mistrza Fukudy zrozumiałem, co jest moim powołaniem. Mistrz Iso ukazał mi prawdziwa naturę kata, a mistrz Iikubo nauczył mnie wielu rożnych technik i tego jak ważna jest synchronizacja." Jigoro Kano w 1882 roku zakłada więc własną szkolę nazywaną przez innych jujutsuka Kano ryu (Jigoro Kano nigdy nie używał tej nazwy). Miał do tego prawo zgodnie z przywilejem wynikającym z dyplomu mistrza Kito ryu. Eishoji - Kano-ryu Nie mogąc znaleźć w tym czasie dogodnego miejsca do praktyki jujutsu, Kano przekształcił w dojo krużganek biblioteki (4 x 6 metrów) buddyjskiej świątyni Eisho ji w Kita Inari cho, tokijskiej dzielnicy Shintaya (Eishoji dojo (1)). Było ich wszystkich tylko 9. Kano oraz ośmioma uczniów (Tsunejiro Tomita, Shiro Saigo, Keijro Kawai, Genjiro Amano, Masao Yamagata, Asahi Sumpo oraz hrabiowie Noritomi Arima i Seiko Higuchi) rekrutujący się przeważnie z Kolegium szlacheckiego Gakushuin. Dojo regularnie

29 odwiedzał również stary mistrz Jikubo. Jigoro Kano położył na podłodze 12 tatami (miały one wymiary 1,88 x 0,94 m więc były mniejsze niż dzisiejsze 2 x 1 m). W świątyni tej posiadającej sześć pomieszczeń wcześniej już mieszkał. Kano utrzymywał nie tylko siebie, musiał także troszczyć się o swego służącego Tsunejiro. Ponadto zagraniczne książki, które kupował były bardzo drogie. Zgodnie ze zwyczajem musiał też dawać upominki starszym mistrzom szkół jujutsu, gdy ich odwiedzał. Jako profesor powinien również dbać o schludny wygląd. Kano aby przyciągnąć uczniów nauczał bezpłatnie, latem częstował ich po treningu zimnymi napojami, a nawet lekkim posiłkiem w postaci kul gotowanego ryżu zawiniętych w liście lilii. Wydatki związane z dalszymi studiami jujutsu także były znaczne. Aby zarobić trochę dodatkowych pieniędzy, Kano zabrał się za tłumaczenie z angielskiego na japoński "Traktatu o etyce". Dzięki tym tłumaczeniom udało mu się zbudować dojo. Kiedy dojo zostało ukończone, przyjaciele Kano: Kumazo Tsuboi, Kojiro Tatsumi, Chiyomatsu Ishikawa przychodzili tam od czasu do czasu, aby poćwiczyć i coraz bardziej sobie uświadamiali, że Kano traktuje ćwiczenia jujutsu poważnie, a nie jako hobby. Ubrania w których ćwiczono nazywały się keikogi wypożyczyć je można było na każdy trening. Ich praniem zajmował się Tensujiro Tomita, od czasu gdy Shiro Saigo został uczniem zaczął pomagać mu w tej nie najprzyjemniejszej pracy. Keikogi były trochę podobne do dzisiejszych judogi lecz miały krótkie rękawy oraz krótkie nogawki przypominające nieco szorty. W świątyni Eishoji godziny ćwiczeń nie były określone. Gdy Kano wracał wieczorem z Gakushuin, odkładał książki i zakładał swoje keikogi, poświęcając się ćwiczeniom. Jeśli ktoś go odwiedzał, wtedy na keikogi zakładał haori. Zaczynał ćwiczyć, gdy czuł się na siłach - obojętnie czy to był dzień, czy też noc. W każdą niedzielę miał cztery lub pięć treningów trwających do lub nawet do północy. Nauczycielami byli Kano i Tsunetoshi Iikubo. Iikubo przychodził do dojo regularnie kilka razy w tygodniu. Obaj mistrzowie czasami walczyli ze sobą. Tsunetoshi był bardzo silny, lecz Kano potrafił mu się przeciwstawić. Tsunetoshi dzięki swej doskonałej technice zawsze znalazł słaby punkt u Kano i rzucał go w elegancki sposób, podziwiany przez Tsunejiro Tomitę i Shiro Saigo. Był bardzo dobry w tachi waza; rzut harai goshi i rzuty z grupy yoko sutemi wykonywał doskonale. W randori zwracał uwagę na doskonałość techniczną i na elegancję w wykonaniu ruchu. Czasami zdarzało się, że to Kano rzucał Iikubo za pomocą uki goshi lub harai goshi, które były jego ulubionymi technikami. Ze względu na wiek Iikubo, miał już prawie pięćdziesiąt lat, zwykle kończył trening wcześniej, gdyż szybciej się męczył. Rozwój Kodokan Judo W styczniu 1883 dojo przeniesiono na krótki okres do Minami Jinbocho (Minami Jimbocho dojo (2)) w dzielnicy Kanda. Przeprowadzka ta wyniknęła z podjęciem przez Kano dodatkowej (oprócz Gakushuin) pracy w Intytutcie Kobukan. Był tam nauczycielem ekonomii politycznej i

30 psychologii. Kano wraz z najbliższymi uczniami zamieszkał w domu Yoshio Tanaki. Na dojo zaadaptowali starą, zimną w zimie i duszną w lecie starą szopę, mieściło tam się tylko 10 tatami, ćwiczenia utrudniały stojące pośrodku filary. Jikubo rzadko odwiedzał to dojo, również Kano mający wiele pracy zarówno w Kobukan jak i Gakushuin rzadziej brał udział w zajęciach. Treningi prowadził głównie Saigo. Ćwiczono codziennie od 15:00 do wieczora, a w niedzielę od 7:00 do południa. W tym roku w kolegium Gakushuin na polecenie jego dziekana Taneyasu Tachibana wybudowano dojo w którym ćwiczono judo, ale w roku 1886 z nieznanych powodów przerwano tam treningi. (Kilka lat później wznowiono zajęcia pod kierunkiem Shizuya Iwanami oraz Keitaro Inoue ze szkoły Tenshin shinyo ryu, których wyznaczył Jigoro Kano) We wrześniu 1883 roku Kano przeniósł się do Kaminibancho (Kaminibancho dojo (3)) i ponownie zamieszkał wspólnie ze swoimi uczniami. Najpierw korzystano z maleńkiego pokoju (osiem tatami - było to chyba najmniejsze dojo świata), później dzięki uprzejmości właściciela, pana Kamiyo, zbudowano w ogrodzie dojo z dwunastoma tatami. Nowa mata mimo, że mała miała bardzo wysoką jakość. W dojo znajdowało się również podwyższenie dla mistrza i gości oraz shoji czyli duże okno w którym zamiast szyb znajduje się papier. Podczas ćwiczeń w Eishoji Tsunetoshi Jikubo brał udział w randori lecz po przeniesieniu dojo do Kojimachi Ue Nibancho ćwiczył już tylko kata. W dojo tym Kano doskonalił swoje jujutsu ze zdwojoną energią, potrafił ćwiczyć również w nocy. Tutaj do starych uczniów dołączyli nowi: Namura Tsunao, Seiya Iwanami, Takeiro Yuwata, Masujiro Honda, Bunzo Kasaya. Jigoro Kano ucząc swoich podopiecznych, czynił to według własnych poglądów, nie zapominając jednak o mądrości swoich nauczycieli. Przychodziło to mu naturalnie, bez większego wysiłku, nauczał nowych elementów, odróżniając swoją metodę od innych. Nie zapominał o rozwoju swojej wiedzy i umiejętności. Podróżował całymi dniami, by spotykać się z innymi nauczycielami jujutsu. Uczył się od nich ich sposobów i polepszał swoje techniki. Studiował rękopisy instruktażowe szkół Kito, Tenshin shinio, Toda, Sekiguchi i Shibukawa szukając przewodniej zasady całego systemu, systematyzował techniki i doskonalił je od strony przydatności w walce. W międzyczasie Kano zaczął opracowywać własne techniki i udoskonalać te już mu znane. Dopracował m.in. takie techniki jak: Kata Guruma czy Uki Goshi (Kano zawsze demonstrował tą technikę na lewą stronę). Dokonał znacznego wysiłku, aby nadać pełną formę swemu nowemu KODOKAN JUDO. Kodokan Judo osiągnął później tak niebywały sukces być może dlatego, że Jigoro Kano był przede wszystkim pedagogiem, a nie tylko mistrzem jujutsu Kano ryu. Potrafił on przyciągnąć do siebie wspaniałych uczniów, których wspierał wiedzą i doświadczeniem w późniejszym okresie rozwoju judo. Na początku 1884 roku zatwierdzono tzw. " Księgę Życzeń" i tych którzy byli uczniami Kano od 1882 roku poproszono o złożenie tam podpisu. Jako pierwszy podpisał się będący najstarszym uczniem Tsunejiro Tomita a po nim hrabia Seiko Higuchi. Wprowadził przysięgę.

31 Przyrzeczenia te uczniowie składali nie swojemu mistrzowi, ale samym sobie, co było wyjątkowe w zhierarchizowanej Japonii. Przysięga brzmiała: * Teraz, kiedy zdecydowałem poświęcić siebie dla Judo, nie przestanę w ciągłym treningu tej formy sztuki. * Nie zhańbię reputacji mojego dojo poprzez moje osobiste zachowanie. * Nigdy nie ujawnię sekretów ludziom z zewnątrz, a także nie wstąpię do żadnej innej szkoły, chyba że byłoby to absolutnie konieczne. * Nie będę uczył Judo bez wcześniejszej konsultacji i otrzymania pozwolenia od mojego nauczyciela. * Przez resztę mojego życia będę przestrzegał zasad Kodokan Judo. Każdy podpisał się pędzelkiem umoczonym we własnej krwi. Potem co roku organizowano w Kodokan różne uroczystości: Kagami Baraki Dzień Nowego Roku, miesięczne egzaminy i ceremoniał promowania na wyższy stopień. Od tamtego dnia Nihonden Kodokan Judo stało się powszechnie znane. Tego samego dnia Shiro Saigo i Tsunejiro Tomita otrzymali dyplomy na 1 dan. To oni otrzymali pierwsi czarne pasy w Kodokan. Niedługo następnymi yudanscha zostali Katsutaro Oda, Hoken Iwasaki, Shizuya Iwanami i Ischiro Munekata. Mniej więcej w tym samym czasie uczniami Kodokanu zostali, znani później jako wybitni nauczyciele judo Sakujiro Yokoyama i Yoshiaki Yamashita. Pod koniec roku dołączyli do nich Itsuro Kanzo, Kazaburo Tarao i Jiro Nango późniejszy wice prezydent Kodokan. Nango miał wtedy 9 lat i był najmłodszym uczniem Kodokan. Nango był synem starszej siostry Jigoro Kano, która również praktykowała judo. W 1885 roku liczba uczniów podwoiła się i osiągnęła 55 osób. W tym czasie w dojo Kodokan pojawili się pierwsi cudzoziemcy byli to Amerykania, bracia Eastlake. Jeden z nich ważył ponad 120 kg lecz w walce z malutkim Saigo (153 cm wzrostu i 51 kg wagi) był ponoć rzucany jak dziecko. Dojo yaburi Mistrzowie jujutsu zazdrośnie spoglądali na Kodokan, zwłaszcza, że Kano był absolwentem uniwersytetu, a wielu jeżeli nie większość jego uczniów to synowie ludzi zamożnych i wpływowych. Spora grupa nauczycieli jak i uczniów szkól jujutsu zaczęła praktykować judo. Pozostałe sale ćwiczeń jujutsu zaczynały świecić pustkami. Wszystko to prowadziło do tak zwanego dojo yaburi. Pierwszym opisanym tego typu wydarzeniem w dojo Kodokan Judo były odwiedziny trzech jujutsuka: Matsugoro Okuda, Daihachi Ichikawa i Morikichi Otake pod nieobecność Jigoro Kano. Przyjęli ich Siro Saigo wraz z Yoshiaki Yamashita. Zwycięstwo było błyskotliwe nie poniesiono żadnej porażki. Szczególnie wieść o zwycięstwie Siro Saigo nad mierzącym ponad 180 cm Okuda rozniosła się szybko (przez efektowne i skuteczne koshi nage rzut

32 biodrowy, już dzisiaj nie spotykany, gdzie tori trzyma uke obydwoma rękoma za pas). Stało się oczywiste, że Kodokan judo nie jest pustą teorią. Ludzie z różnych szkół jujutsu zaczęli podziwiać Shiro Saigo, którego uważano za fenomen. W tamtym okresie Kano surowo zabraniał swoim uczniom walczyć z przedstawicielami innych dojo. Judoka, który byłby pokonany w takim niedopuszczalnym pojedynku musiałby opuścić Kodokan, ponieważ pohańbiłby go. Pomimo trudności jakie napotykała, szkoła mistrza Kano rozwijała się szybko. W 1886 Kodokan liczył już dziewięćdziesięciu ośmiu uczniów. Kano przenosi dojo do Fushimicho (Fushimicho dojo (4)), do domu swojego przyjaciela Yajiro Shinagawa, który wyjechał na placówkę dyplomatyczną do Niemiec (był tam konsulem). Kodokan pozostał w tym miejscu do 1889 roku (następnie przeniósł się do, Misamachi dojo (5)). chociaż Shinagawa powrócił po roku, lecz już nie wrócił do Tokio. Było to już dojo z 40 tatami. W owym czasie praktykowano judo również poza Kodokan na uczelniach: Gakushuin, Ichiko oraz na Uniwersytecie Tokijskim, były tam dojo w których ćwiczono jujutsu między innymi jujutsu Kano ryu jak powszechnie nazywano w owym okresie Kodokan Judo. Kodokan Judo było więc już dobrze znane w całym mieście, szczególnie w dzielnicy Bancho z której pochodziło większość uczniów. Judoka odróżniali się od innych jujutsuka nosząc niebiesko czarne hakama z symbolami Instytutu Kodokan. Lekcje w Kodokan były w zasadzie bezpłatne. Jednak z powodu skromnych funduszy własnych Kano pobierał opłatę od najbogatszych uczniów. Panowała wysoka dyscyplina opierająca się na szczegółowym regulaminie. Uczniów podzielono na 3 grupy: 1) uczniowie dochodzący, 2) uczniowie z internatu nie mający ambicji aby zostać nauczycielami judo, 3) prawdziwi uczniowie, poświęcający się jedynie judo, z których większość pragnęła zostać nauczycielami judo. Do wszystkich zajmujących się sztukami walki dochodziły informacje o nowej koncepcji nauczania, stosowanej przez mistrza Jigoro. Hikosuke Totsuka, główny rywal i oponent Jigoro, nauczyciel Jujutsu, otworzył na nowo swoją starą szkołę Totsuka ryu, która współzawodniczyła z Kodokan. W roku 1886 pod nadzorem Policji Tokijskiej, zorganizowano Wielki Pokaz Sztuk Wojennych, a w jego ramach turniej jujutsu (można powiedzieć że był to pierwszy w historii drużynowy turniej judo). Nie trudno się domyśleć, jakie emocje wywołała ta impreza wśród zwolenników szkół Kodokan i i innych szkół jujutsu. Turniej miał być bitwą ostateczną. System, który okazał by się lepszy (skuteczniejszy), miał być wprowadzony do szkół policyjnych jako element edukacji. Obaj mistrzowie zdawali sobie sprawę jaka jest stawka. Do boju wysłali po dziewięciu swoich najlepszych podopiecznych. Zespół Kodokan Judo tworzyli młodzi judoka: Shiro Saigo, Tsunejiro Tomita, Yoshiaki Yamashita, Sakujiro Yokoyama, Masujiro Honda, Shizuya Iwanami, Hoken Iwasaki, Ishiro Munekata, Katsutaro Oda. Kodokan okazał się bezdyskusyjnym zwycięzcą, zawodnicy Kodokan Judo wygrali siedem walk i dwie zremisowali (Masujiro Honda, Katsutaro Oda). Najciekawszym pojedynkiem była zwycięska walka pomiędzy Yoshiaki Yamashita, a Hansuke Nakamura. Yamashita więc stał się dojrzałym

33 judoka w ciągu paru lat i jego sława przerosła sławę starszych kolegów. Jednak najładniejszy z rzutów słynne yama arashi wykonał Shiro Saigo na potężnym Entaro Kochi nazywanym demonem szkoły Totsuka Techniki Kodokan Judo, dzięki temu, zostały wprowadzone również jako jeden z podstawowych elementów nauczania w szkołach policyjnych. W tamtych czasach nie było szczegółowych przepisów walki, walczono do czasu gdy przeciwnik nie był w stanie kontynuować walki w walkach tych były zabronione uderzenia. Po tych zawodach wszyscy uznali realną wartość Kodokan Judo. Liczba uczniów powiększyła się do 284. Przez cały okres rozwoju judo, uczniowie Kano zostawali wyzywani na pojedynki i walki przez uczniów starych szkół jujutsu. Jeden z głośniejszych pojedynków odbył się również w 1886 roku, kiedy to Kodokan wydelegował czterech uczniów na inaugurację Magoruku Hachitani dojo. Było to pierwsze spotkanie z cyklu spotkań zwanych dzisiaj "zawodami czerwono-białych". Podczas tej inauguracji obecnych było wielu ludzi doskonale znających jujutsu. Demonstrowano kata, a Tsunejiro Tomita ćwiczył z synem mistrza dojo Mmoru Hachitani. Ludziom podobała się demonstracja technik judo. Wtedy to wyzwał Tomita do walki niejaki Hansuke Nakamura (być może podrażniony wcześniejszą porażką z Yoshiaki Yamashita) najsilniejszy mistrz jujutsu wśród policjantów z Komendy Głównej Policji w Tokio. Walkę wygrał Tomita, budząc tym podziw i zdziwienie wśród ćwiczących jujutsu, a także sensację wśród policjantów. Tomita wspominając tę walkę mówił: "Wtedy miałem dwadzieścia dwa lata i stopień 3 dan. Uważałem, że Nakamura za bardzo polegał na swojej sile, dlatego mogłem ją wykorzystać na swoją korzyść." Należy sobie zdać sprawę, że Kano napotykał wiele przeszkód. Miał też wielu przeciwników pragnących przeciwstawić się głoszonym przez niego ideom. Stopniowo jednak idee Kodokan Judo rozszerzyły się na całe społeczeństwo i urzędy państwowe, dzięki głębokim zasadom głoszonym przez Kano, wysokiej moralności i ogromnemu znaczeniu wychowawczemu nowego systemu. Tak oto powstała najsłynniejsza na świecie szkoła judo, "Kodokan Judo". Rozwój i ekspansja w Japonii Po kilku latach przestała być jedyną szkołą w Japonii. W całym kraju powstawały liczne sekcje i szkoły, w których uczono sztuki judo. Judo miało znaczenie edukacyjne i dzięki temu tak szybko się rozprzestrzeniało. Jigoro Kano starał się przekonać swoich podopiecznych, że sztuka ta jest drogą w życiu, a nie tylko sposobem spędzania wolnego czasu. Prawdziwy rozwój Kodokan datuje się po 1886 roku, 3 października 1887 roku filię Kodokan utworzono w Nirayama zajęcia tam prowadził Tsunejiro Tomita, a druga powstała 1 września 1888 roku na wyspie Etajima w Oficerskiej Szkole Marynarki Wojennej dzięki staraniom Takeo Hirose. Prawdą jest, że kolegium Gakushuin już miało wcześniej dojo, ale w roku 1886 z nieznanych powodów przerwano tam treningi. (prawdopodobnie ze względu na pożar Gakushuin). W dojo tym praktykowano jujutsu także Kodokan Judo. Tak więc należy stwierdzić, że Oficerska Szkoła Marynarki Wojennej jako pierwsza instytucja przyjęła i włączyła judo do swojego programu. Nauczycielami w tej szkole zostali Yoshiaki Yamashita (którego po pół