Żydowskie ugrupowania religijne w Państwie Izrael

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Żydowskie ugrupowania religijne w Państwie Izrael"

Transkrypt

1 Żydowskie ugrupowania religijne w Państwie Izrael

2

3 Artur Skorek Żydowskie ugrupowania religijne w Państwie Izrael Polityczna rola ortodoksyjnego judaizmu NOMOS

4 2015 Copyright by Artur Skorek & Zakład Wydawniczy»NOMOS«Wszelkie prawa zastrzeżone. Książka ani żadna jej część nie może być przedrukowywana, ani w jakikolwiek inny sposób reprodukowana czy powielana mechanicznie, fotooptycznie, zapisywana elektronicznie lub magnetycznie, ani odczytywana w środkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody wydawcy. Recenzje: dr hab. Jan Doktór prof. dr hab. Edward Haliżak Publikacja dofinansowana ze środków Stowarzyszenia Żydowskiego Instytutu Historycznego w Polsce Redakcja wydawnicza: Roman Małecki Redakcja techniczna: Jacek Pawłowicz Projekt okładki: Justyna Zamulińska ISBN KRAKÓW 2015 Zakład Wydawniczy»NOMOS« Kraków, ul. Kluczborska 25/3u; tel./fax: biuro@nomos.pl;

5 Spis treści Wstęp... 7 Rozdział I Miejsce judaizmu ortodoksyjnego we współczesnym Izraelu Religijno-polityczny charakter wspólnoty żydowskiej Świadomość historyczna Izraelczyków Nowoczesność i przemiany tożsamości żydowskiej Religijno-polityczna specyfika izraelskiego systemu politycznego Konsocjonalny system polityczny w Izraelu Polityczno-religijne instytucje w Izraelu Elementy religijne w izraelskim systemie prawnym Rozdział II Żydowskie ugrupowania religijne po powstaniu Państwa Izrael Geneza i kształt izraelskiego systemu partyjnego Powstanie i rola partii politycznych w Izraelu Główne rodziny partii politycznych Podziały społeczno-religijne w Izraelu i charakter żydowskich partii religijnych Partie religijnego syjonizmu Partie charedim Żydowskie partie religijne w systemie politycznym Izraela Status quo Powstanie Zjednoczonego Frontu Religijnego i polityczne formy zaangażowania partii charedim Koalicje partii religijnego syjonizmu i lewicy podstawy, kształt, spory. 118 Rozdział III Zmiany społeczno-polityczne w Izraelu a wzrost aktywności żydowskich ugrupowań religijnych Przemiany społeczno-polityczne w Izraelu Rewolucja polityczna koniec dominacji partii lewicowych Przemiany kulturowo-społeczne w Izraelu i narodziny drugiej republiki.. 128

6 6 Spis treści 2. Emancypacja społeczności religijnych syjonistów Religijny, polityczny i społeczny wymiar emancypacji Ugrupowanie Gusz Emunim Radykalizacja partii religijnosyjonistycznych Zmiany wewnątrz partii charedim Podziały polityczne wewnątrz Agudat Israel Koniec izolacji politycznej ugrupowań charedim Rozdział IV Ideowo-programowa ewolucja żydowskich ugrupowań religijnych Liberalizacja społeczeństwa izraelskiego Od mamlachtijut do nacjonalistycznego radykalizmu kryzys polityczny ugrupowań religijnego syjonizmu Radykalna ideologia nacjonalistyczna i podziały wewnątrz środowisk religijnosyjonistycznych Ograniczenie wpływów partii religijnosyjonistycznych W stronę syjonizmu ewolucja partii charedim Przemiany społeczno-polityczne wspólnoty charedim Wzrost znaczenia partii charedim na izraelskiej scenie politycznej Zaostrzenie sporu o kształt relacji między polityką a religią w Izraelu Rozdział V Izrael jako demokracja liberalna Relacje między polityką a religią Teza sekularyzacyjna i jej krytyka Izraelski model relacji między polityką a religią na tle porównawczym Wpływ żydowskich ugrupowań religijnych na izraelski system polityczny Znaczenie konsensusu religijnego w polityce izraelskiej Ewolucja roli żydowskich ugrupowań religijnych w izraelskim systemie politycznym Zakończenie Aneks 1: Spis najważniejszych żydowskich ugrupowań religijnych w Izraelu Aneks 2: Wyniki wyborcze żydowskich partii religijnych w Izraelu Bibliografia Indeks Summary: Jewish Religious Parties: The Political Role of Orthodox Judaism in the State of Israel

7 Wstęp Bliski Wschód jest regionem mającym współcześnie wielkie znaczenie dla systemu międzynarodowego. Literatura polska dotycząca zagadnień związanych z Izraelem najwięcej miejsca poświęca konfliktowi izraelsko-arabskiemu. Problematyka polityki wewnętrznej tego państwa cieszy się mniejszym zainteresowaniem. Jednym z przejawów tej sytuacji jest niewielka liczba opracowań na temat wpływu czynnika religijnego na izraelski system polityczny. Nasilająca się na przełomie XX i XXI wieku debata nad rolą religii w izraelskiej polityce toczy się wokół zagadnień najbardziej aktualnych, którym literatura polskojęzyczna poświęca mało uwagi. Jest to problematyka ważna nie tylko dla samego Izraela, ale i dla bliskowschodniego procesu pokojowego, a co za tym idzie, całego systemu międzynarodowego. W niniejszej książce usiłuję dokonać analizy znaczenia i siły oddziaływania żydowskich ugrupowań religijnych, co powinno choć częściowo wypełnić lukę w rodzimej literaturze. Publikacja dotyczy całego okresu funkcjonowania demokracji izraelskiej od jej powstania do współczesności. Główna część książki jest poświęcona ewolucji roli żydowskich partii i organizacji religijnych w systemie politycznym. Przedstawiono w niej dynamikę zmian ich siły i funkcji. Wpływ tych ugrupowań przejawia się głównie w specyfice izraelskiego modelu relacji między polityką a religią i właśnie ten aspekt będzie mieć dla nas kluczowe znaczenie. W książce staram się dowieść, że mimo szczególnej roli ugrupowań ortodoksyjnych Żydów w systemie politycznym, Izrael pozostaje liberalną demokracją z mocnymi fundamentami ustrojowymi. Teza ta nie jest popularna wśród badaczy i opinii publicznej. Dominuje raczej przekonanie o przemożnym wpływie żydowskich ugrupowań religijnych na izraelską politykę. Wydaje się, że oceny takie często wynikają z osobistego zaangażowania uczestników debaty publicznej oraz z logiki współczesnego przekazu medialnego, w którym świeccy dziennikarze wyolbrzymiają nadużycia ze strony środowisk ortodoksyjnych

8 8 Wstęp Żydów. W moim przekonaniu rola żydowskich środowisk ortodoksyjnych i reprezentujących je partii nie jest aż tak znacząca. Siła polityczna grup religijnych nie zachwiała podstawami ustrojowymi demokracji izraelskiej. Model relacji na płaszczyźnie religijno-politycznej przyjęty w państwie żydowskim, zachowując niezaprzeczalną specyfikę, jest najbliższy modelowi przyjętemu w państwach Zachodu. Konsensus między świecką i ortodoksyjną częścią społeczeństwa pozwolił na zachowanie stabilności politycznej i ładu społecznego przy równoczesnej ochronie najważniejszych praw członków obu tych grup. Wprowadzenie do systemu prawnego rozwiązań zakorzenionych w religijnej tradycji żydowskiej nie zmienia faktu, że dominującą siłą polityczną w Izraelu są partie świeckie. Książka ukazuje także ścisłe związki, jakie zachodzą pomiędzy społeczno-kulturowymi przeobrażeniami wspólnot żydowskich w Izraelu a ewolucją roli politycznej ugrupowań religijnych. W kolejnych rozdziałach scharakteryzowano zmiany systemu wartości i tożsamości żydowskiej, zarówno w świeckiej, jak i religijnej części społeczeństwa. Mają one bezpośredni wpływ na cały system polityczny, ale szczególnie silnie kształtują pozycję ugrupowań ortodoksyjnych Żydów. Pokazanie tej zależności jest punktem wyjścia do oceny ich zmieniającej się roli i relacji z partiami świeckimi. Przygotowując książkę korzystałem z różnych źródeł i opracowań. Pierwszą grupę źródeł stanowi myśl religijna zawarta w najważniejszych dziełach duchowych przywódców żydowskich ugrupowań ortodoksyjnych. Teksty autorytetów halachicznych są dogmatyczną podstawą, na której opiera się polityczna działalność religijnych Żydów. Analiza treści tych dzieł jest niezbędna do zrozumienia podstawowych założeń ideologii żydowskich partii religijnych. Kolejnym elementem bazy źródłowej publikacji są manifesty wyborcze i programy oraz wypowiedzi polityków i osób publicznych związanych z ugrupowaniami ortodoksyjnych Żydów. Ukazują one stanowiska i cele przedstawicieli religijnych ugrupowań żydowskich, co jest podstawą do oceny wpływu ich poglądów i aspiracji na kształt procesów politycznych w Izraelu. W książce wykorzystuję również akty prawne dotyczące publicznej roli religii w Izraelu. Są to zarówno dokumenty o charakterze konstytucyjnym (Deklaracja Niepodległości, ustawy zasadnicze), jak i ustawy poświęcone bardziej szczegółowej problematyce związanej z relacjami między religią a polityką (np. Ustawa o Głównym Rabinacie). Ze względu na aktualność problematyki konieczne jest również posłużenie się doniesieniami prasy izraelskiej, relacjonującej bieżący rozwój sporu o rolę religii w polityce i opisującej działalność ugrupowań religijnych. Książka opiera się także na opracowaniach naukowych, jako niezbędnym elemencie dającym szerszą perspektywę. Polskojęzyczne pozycje na temat ugrupowań religijnych w Izraelu nie są liczne. Jedyną monografią w cało-

9 Wstęp 9 ści poświęconą zagadnieniom poruszanym także w niniejszej publikacji jest pozycja Uriego Hupperta Izrael w cieniu fundamentalizmów 1. W książce wykorzystuję głównie prace anglojęzyczne, które w bardziej szczegółowy, pełniejszy i wieloaspektowy sposób ujmują tę tematykę. Publikacja opiera się także na analizie pozycji w języku hebrajskim, szczególnie tych dotyczących kwestii bieżących, które nie znalazły jeszcze dokładnego opisu w literaturze anglojęzycznej. Konieczne było również sięgnięcie do hebrajskich tekstów manifestów i programów partyjnych, a także poszczególnych ustaw rozstrzygających kwestie religijne. Należy jeszcze poczynić kilka uwag dotyczących terminologii i transkrypcji. Książka jest poświęcona ugrupowaniom żydowskim i społecznym uwarunkowaniom ich działalności. Rola mniejszości arabskiej w kształtowaniu systemu politycznego pojawia się w niej sporadycznie. Dla uproszczenia, termin społeczeństwo izraelskie odnosi się w publikacji jedynie do mieszkających w Izraelu Żydów. W przypadku kiedy stosuje się go w dosłownym rozumieniu, jako ogół Izraelczyków, jest to wyraźnie zaznaczone w tekście. Kolejna uwaga leksykalna dotyczy terminu Żyd. Jest on używany wielokrotnie, w bardzo różnych kontekstach. W wielu przypadkach rozstrzygnięcie, czy zapis małą (wyznawca judaizmu), czy też wielką literą (przedstawiciel narodu lub grupy etnicznej) jest właściwszy byłoby arbitralne albo wiązało się z przyjęciem jednego ze stanowisk ideologicznych bądź religijnych w ramach sporu wewnątrzżydowskiego, co byłoby niezasadne. Aby uniknąć takiej sytuacji, w prawie wszystkich przypadkach będę używał słowa Żyd pisanego wielką literą, jako że jego narodowo-etniczne rozumienie jest właściwe dla większości przypadków. Zapis małą literą stosowany będzie jedynie sporadycznie, dla podkreślenia, że w danych przypadkach chodzi wyłącznie o religijne znaczenie terminu. Jeszcze jedno zastrzeżenie dotyczy rozróżnienia między świeckimi a religijnymi Żydami. Hebrajski przymiotnik dati, dosłownie tłumaczony jako religijny, w odniesieniu do Żyda oznacza również ortodoksyjny, a więc ściśle przestrzegający tradycyjnych zasad halachy (żydowskiego prawa religijnego). Termin świecki (hebr. chiloni) nie oznacza w tym kontekście osoby niereligijnej, a jedynie nieutożsamiającej się z judaizmem ortodoksyjnym. W książce słowa religijny i ortodoksyjny są używane synonimicznie. Zabieg ten nie ma na celu oceny rzeczywistej religijności zarówno ortodoksyjnych, jak i nieortodoksyjnych Żydów, ale wynika z przyjęcia sposobu użycia tych terminów funkcjonującego w języku hebrajskim. 1 U. Huppert, Izrael w cieniu fundamentalizmów, Warszawa Książka była, w niewiele zmienionej formie, wydana już wcześniej pod tytułami Izrael. Rabini i heretycy (1994) oraz Izrael na rozdrożu (2001).

10 10 Wstęp Wyjaśnienia wymagają również określenia Sefardyjczyk oraz Żyd Wschodni 2. Pierwsze z nich odnosi się głównie do kontekstu religijnego. Sefardyjczykami nazywano Żydów o specyficznym rycie i obrzędowości, obcych religijności drugiej największej grupy żydowskiej, czyli Aszkenazyjczyków. Termin Żyd Wschodni odnosi się w głównej mierze do kontekstu etnicznego. Określa się nim Żydów pochodzących z określonych państw 3, głównie z Afryki Północnej oraz Azji (między innymi Maroka, Egiptu, Jemenu, Iraku, Iranu, Syrii). Grupa ta wykształciła wspólną tożsamość etniczną i kulturę, która różniła się od dominującej początkowo w Izraelu kultury Żydów pochodzących z Europy. Jedną ze specyficznych cech Żydów Wschodnich była szczególna forma obrzędowości religijnej, ale współcześnie nie utożsamiają się z nią wszyscy członkowie społeczności. Terminy Sefardyjczyk i Żyd Wschodni są w literaturze często używane synonimicznie. Również w tej książce występują one zamiennie i oznaczają członka żydowskiej grupy etnicznej. Słowa hebrajskie są zapisane w publikacji uproszczoną transkrypcją fonetyczną, zgodną z polską wymową. Zastosowano ją także wobec hebrajskich imion i nazwisk. W przypadku imion i nazwisk współczesnych badaczy izraelskich dodano w nawiasie najczęściej używane formy transkrypcji angielskiej, rozpowszechnione w literaturze. W języku hebrajskim nie rozróżnia się wielkich i małych liter, w transkrypcji użyto zasad ich zapisu zgodnych z normami języka polskiego. Niewystępujący w języku polskim przedimek określony ה (he), jest zapisywany małą literą, z wyjątkiem przypadków, kiedy stanowi pierwszy człon złożonej nazwy własnej. Przyimki, przedimki i spójnik ו (waw) pisane w języku hebrajskim łącznie z następującym po nich wyrazem, są w transkrypcji oddzielone od niego dywizem (jak w przypadku nazwy partii Ha-Poel ha-mizrachi). Opis bibliograficzny pozycji w języku hebrajskim w przypisach jest podany w tłumaczeniu na język polski z adnotacją w j. hebr.. W bibliografii, aby ułatwić dotarcie do źródła, pod polskim tłumaczeniem dodatkowo zamieszczone są zapisane czcionką hebrajską oryginalne tytuły oraz autorzy. 2 Hebrajski odpowiednik terminu Żyd Wschodni (Mizrachi), często spotykany w literaturze, brzmi tak samo jak nazwa jednej z partii ortodoksyjnych Żydów. Używa się go także jako synonimu słowa religijnosyjonistyczny. Aby uniknąć niejasności terminologicznych, jego hebrajska forma pojawia się w pracy jedynie jako nazwa partii (Mizrachi). 3 Y. Yadgar, SHAS as a Struggle to Create a New Field: A Bourdieuan Perspective of an Israeli Phenomenon, Sociology of Religion 2003, t. 64, nr 2, s. 224.

Gniewomir Pieńkowski

Gniewomir Pieńkowski Gniewomir Pieńkowski Powstanie Państwa Izrael Wybór dokumentów źródłowych Tom I 1882-1918 Łódź 2013r. Skład, redakcja i korekta techniczna: Wydawnicto Locuples Projekt okładki: Wydawnictwo Locuples Niniejsza

Bardziej szczegółowo

STRATEGIE ŻYCIOWE MŁODZIEŻY

STRATEGIE ŻYCIOWE MŁODZIEŻY STRATEGIE ŻYCIOWE MŁODZIEŻY na pograniczu polsko-ukraińskim Piotr Długosz 2017 Copyright by Piotr Długosz & Zakład Wydawniczy»NOMOS«Wszelkie prawa zastrzeżone. Książka ani żadna jej część nie może być

Bardziej szczegółowo

p tyt 1 po.pdf 1 11/27/2010 1:42:03 PM Agora czy Hyde Park?

p tyt 1 po.pdf 1 11/27/2010 1:42:03 PM Agora czy Hyde Park? p tyt 1 po.pdf 1 11/27/2010 1:42:03 PM Agora czy Hyde Park? tyt 2 po.pdf 1 11/27/2010 1:42:59 PM Agora czy Hyde Park? Internet jako przestrzeń społeczna grup mniejszościowych Redakcja Łucja Kapralska

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp Rozdział I Systemy polityczne problemy ogólne Rozdział II Historyczne systemy polityczne. Rewolucje demokratyczne..

Spis treści. Wstęp Rozdział I Systemy polityczne problemy ogólne Rozdział II Historyczne systemy polityczne. Rewolucje demokratyczne.. Spis treści Wstęp... 7 Rozdział I Systemy polityczne problemy ogólne... 11 Rozdział II Historyczne systemy polityczne. Rewolucje demokratyczne.. 27 Rozdział III Demokracja i totalitaryzm. Kryzys polityczny

Bardziej szczegółowo

Spis treści: WYKAZ SKRÓTÓW WSTĘP

Spis treści: WYKAZ SKRÓTÓW WSTĘP Spis treści: WYKAZ SKRÓTÓW WSTĘP ROZDZIAŁ I. RELACJA ZALEŻNOŚCI W NAUCE O STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH 1.Pojęcie zależności 2. Historyczne i współczesne formy zależności 2.1. Okres przedwestfalski 2.2.

Bardziej szczegółowo

Problemy polityczne współczesnego świata

Problemy polityczne współczesnego świata A 372536 Zbigniew Cesarz, Elżbieta Stadtmiiller Problemy polityczne współczesnego świata Wrocław 2002 Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Spis treści Od autorów 5 Wstęp 7 I. Problemy globalne współczesności

Bardziej szczegółowo

1) GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS

1) GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS PROGRAM NAUCZANIA NA STACJONARNYCH STUDIACH WYŻSZYCH I STOPNIA Kierunek: KULTUROZNAWSTWO Specjalność: STUDIA BLISKOWSCHODNIE I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia stacjonarne I stopnia na kierunku kulturoznawstwo,

Bardziej szczegółowo

Michał Bobrowski AKIRA KUROSAWA. artysta pogranicza

Michał Bobrowski AKIRA KUROSAWA. artysta pogranicza AKIRA KUROSAWA Michał Bobrowski AKIRA KUROSAWA artysta pogranicza 2012 Copyright by Michał Bobrowski & Zakład Wydawniczy»NOMOS«Wszelkie prawa zastrzeżone. Książka ani żadna jej część nie może być przedrukowywana

Bardziej szczegółowo

Aksjologiczny wymiar prawa

Aksjologiczny wymiar prawa Aksjologiczny wymiar prawa red. Michał Dudek Mateusz Stępień NOMOS Copyright by Zakład Wydawniczy Nomos, 2015 Publikacja dofinansowana przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego Recenzja:

Bardziej szczegółowo

problemy polityczne współczesnego świata

problemy polityczne współczesnego świata Zbigniew Cesarz, Elżbieta Stadtmuller problemy polityczne współczesnego świata Wrocław 1998 Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Spis treści Od autorów 5 Wstęp 7 I. Problemy globalne współczesności -

Bardziej szczegółowo

1) GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS

1) GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS PROGRAM NAUCZANIA NA NIESTACJONARNYCH STUDIACH WYŻSZYCH I STOPNIA Kierunek: KULTUROZNAWSTWO Specjalność: STUDIA BLISKOWSCHODNIE I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia niestacjonarne I stopnia na kierunku kulturoznawstwo,

Bardziej szczegółowo

Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Hanna Krall. Zdążyć przed Panem Bogiem

Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Hanna Krall. Zdążyć przed Panem Bogiem Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl Wypracowania Hanna Krall Zdążyć przed Panem Bogiem Wydawnictwo Psychoskok, 2013 Copyright by Wydawnictwo Psychoskok, 2013 Copyright by wiedza24h.pl Wszelkie prawa

Bardziej szczegółowo

Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR

Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR Seria Współczesne Społeczeństwo Polskie wobec Przeszłości tom VII Redaktor naukowy serii: prof. dr hab. Andrzej Szpociński Recenzent: prof. dr hab. Jan Jacek Bruski Redaktor

Bardziej szczegółowo

Przedmowa. Część 1 TEORIE POLITYCZNE. 1. Co to jest polityka? 2. Rządy, systemy i ustroje. 3. Ideologie polityczne XIII

Przedmowa. Część 1 TEORIE POLITYCZNE. 1. Co to jest polityka? 2. Rządy, systemy i ustroje. 3. Ideologie polityczne XIII Przedmowa XIII Część 1 TEORIE POLITYCZNE 1. Co to jest polityka? Definiowanie polityki 4 Polityka jako sztuka rządzenia 6 Polityka jako sprawy publiczne 10 Polityka jako kompromis i konsensus 11 Polityka

Bardziej szczegółowo

Wymogi wydawnicze materiałów publikowanych. przez Wydawnictwo Naukowe WSB

Wymogi wydawnicze materiałów publikowanych. przez Wydawnictwo Naukowe WSB Wymogi wydawnicze materiałów publikowanych przez Wydawnictwo Naukowe WSB Informator dla Autorów/Redaktorów Naukowych 1. Złożenie publikacji w Wydawnictwie: a) Materiały do publikacji należy złożyć w formie

Bardziej szczegółowo

Instytucjonalizacja demokracji w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Wybrane problemy

Instytucjonalizacja demokracji w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Wybrane problemy Instytucjonalizacja demokracji w krajach Europy Środkowej i Wschodniej Wybrane problemy NR 3224 Instytucjonalizacja demokracji w krajach Europy Środkowej i Wschodniej Wybrane problemy pod redakcją Marka

Bardziej szczegółowo

W służbie ludu i inżynierii społecznej. Media publiczne w Danii, Norwegii i Szwecji w perspektywie historycznej i kulturowej

W służbie ludu i inżynierii społecznej. Media publiczne w Danii, Norwegii i Szwecji w perspektywie historycznej i kulturowej W służbie ludu i inżynierii społecznej Media publiczne w Danii, Norwegii i Szwecji w perspektywie historycznej i kulturowej Maja Chacińska W służbie ludu i inżynierii społecznej Media publiczne w Danii,

Bardziej szczegółowo

Copyright 2012 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o.

Copyright 2012 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o. Recenzja: prof. dr hab. Edward Haliżak Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja: Anna Kaniewska Korekta: Anna Kaniewska Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright 2012 by Wydawnictwo Naukowe Scholar

Bardziej szczegółowo

Politologia studia niestacjonarne Seminaria dyplomowe w roku akademickim 2017/2018 Spis treści

Politologia studia niestacjonarne Seminaria dyplomowe w roku akademickim 2017/2018 Spis treści Politologia studia niestacjonarne Spis treści HARMONOGRAM SPOTKAŃ... 2 Prof. UAM dr hab. Anita Adamczyk... 3 Prof. UAM dr hab. Edward Jeliński... 4 Prof. UAM dr hab. Andrzej Stelmach... 5 1. Ni 28 Sty

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Adam Ostolski: Cywilizacja niedokończona przygoda 11. Eliezer Ben-Rafael i Yitzhak Steinberg: Eisenstadt o zmianie społecznej 20

Spis treści. Adam Ostolski: Cywilizacja niedokończona przygoda 11. Eliezer Ben-Rafael i Yitzhak Steinberg: Eisenstadt o zmianie społecznej 20 Spis treści Adam Ostolski: Cywilizacja niedokończona przygoda 11 Eliezer Ben-Rafael i Yitzhak Steinberg: Eisenstadt o zmianie społecznej 20 Część I ANALIZA CYWILIZACJI Wymiar cywilizacyjny w analizie socjologicznej

Bardziej szczegółowo

Praca dofinansowana przez Polskie Towarzystwo Socjologiczne ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Praca dofinansowana przez Polskie Towarzystwo Socjologiczne ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego 1 2 3 4 2011 Copyright by Zakład Wydawniczy»NOMOS«Wszelkie prawa zastrzeżone. Książka ani żadna jej część nie może być przedrukowywana ani w jakikolwiek inny sposób reprodukowana czy powielana mechanicznie,

Bardziej szczegółowo

Recenzja prof. dr hab. Aleksander Manterys. Redakcja wydawnicza Katarzyna Ambroziak. Projekt okładki i stron tytułowych Karolina Zarychta

Recenzja prof. dr hab. Aleksander Manterys. Redakcja wydawnicza Katarzyna Ambroziak. Projekt okładki i stron tytułowych Karolina Zarychta Recenzja prof. dr hab. Aleksander Manterys Redakcja wydawnicza Katarzyna Ambroziak Projekt okładki i stron tytułowych Karolina Zarychta Skład i łamanie Mariusz Szewczyk Na okładce wykorzystano reprodukcję

Bardziej szczegółowo

Program zajęć artystycznych w gimnazjum

Program zajęć artystycznych w gimnazjum Program zajęć artystycznych w gimnazjum Klasy II Beata Pryśko Cele kształcenia wymagania ogólne I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji percepcja sztuki. II. Tworzenie wypowiedzi

Bardziej szczegółowo

Praca licencjacka. Seminarium dyplomowe Zarządzanie przedsiębiorstwem dr Kalina Grzesiuk

Praca licencjacka. Seminarium dyplomowe Zarządzanie przedsiębiorstwem dr Kalina Grzesiuk Praca licencjacka Seminarium dyplomowe Zarządzanie przedsiębiorstwem dr Kalina Grzesiuk 1.Wymagania formalne 1. struktura pracy zawiera: stronę tytułową, spis treści, Wstęp, rozdziały merytoryczne (teoretyczne

Bardziej szczegółowo

Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na pierwszej stronie okładki: Marta Woźniak-Bobińska. Copyright 2018 by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa

Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na pierwszej stronie okładki: Marta Woźniak-Bobińska. Copyright 2018 by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa Recenzenci: prof. dr hab. Marek Dziekan dr hab. Katarzyna Górak-Sosnowska, prof. SGH Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na pierwszej stronie okładki: Marta Woźniak-Bobińska Redakcja: Anna Kaniewska

Bardziej szczegółowo

Wymogi dotyczące przygotowania prac licencjackich i magisterskich UKŁAD PRACY

Wymogi dotyczące przygotowania prac licencjackich i magisterskich UKŁAD PRACY Radom, 13.10.2014 Wymogi dotyczące przygotowania prac licencjackich i magisterskich UKŁAD PRACY 1. Układ pracy powinien być logiczny i poprawny pod względem metodologicznym oraz odpowiadać wymaganiom stawianym

Bardziej szczegółowo

Zaproszenie na konferencję naukową. Miejsce religii w sferze publicznej w Europie Środkowo-Wschodniej

Zaproszenie na konferencję naukową. Miejsce religii w sferze publicznej w Europie Środkowo-Wschodniej Zaproszenie na konferencję naukową Miejsce religii w sferze publicznej w Europie Środkowo-Wschodniej 22-23 I 2016 Instytut Europeistyki Uniwersytet Jagielloński Pytanie o miejsce religii sferze publicznej

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo społeczne w wymiarze lokalnym i ogólnopaństwowym

Bezpieczeństwo społeczne w wymiarze lokalnym i ogólnopaństwowym Projekt badawczy Bezpieczeństwo społeczne w wymiarze lokalnym i ogólnopaństwowym Adres: PWSZ w Płocku Ul. Gałczyńskiego 09-400 Płock Szanowni Państwo, pracownicy Zakładu Edukacji Obronnej i Bezpieczeństwa

Bardziej szczegółowo

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ze schematami Marta Derlatka Wydanie 3 Warszawa 2012 Tytuły do artykułów sporządziła: Marta Derlatka Opracowanie redakcyjne: Anna Popławska Opracowanie techniczne:

Bardziej szczegółowo

Ideologiczne i doktrynalne podstawy zmian ustrojowych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej po roku 1989

Ideologiczne i doktrynalne podstawy zmian ustrojowych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej po roku 1989 Ideologiczne i doktrynalne podstawy zmian ustrojowych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej po roku 1989 NR 3555 Ideologiczne i doktrynalne podstawy zmian ustrojowych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wprowadzenie... V Wykaz skrótów... XIII. Część I. Koncepcja konstytucyjnego modelu regulacji wolności i praw jednostki

Spis treści. Wprowadzenie... V Wykaz skrótów... XIII. Część I. Koncepcja konstytucyjnego modelu regulacji wolności i praw jednostki Spis treści Wprowadzenie... V Wykaz skrótów... XIII Część I. Koncepcja konstytucyjnego modelu regulacji wolności i praw jednostki Rozdział I. Idee przewodnie wolności i praw jednostki w procesie uchwalania

Bardziej szczegółowo

W centrum uwagi Roczny plan pracy. Liczb a godzi n lekcyj nych. Punkt z NPP

W centrum uwagi Roczny plan pracy. Liczb a godzi n lekcyj nych. Punkt z NPP W centrum uwagi Roczny plan pracy Jednostka tematyczna 1. Życie zbiorowe i jego reguły 2. Socjalizacja i kontrola społeczna Zagadnienia Klasa II I. Społeczeństwo socjologia formy życia społecznego normy

Bardziej szczegółowo

Gniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych

Gniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych Gniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych Łódź 2014r. Skład, redakcja i korekta techniczna: Wydawnicto Locuples Projekt okładki: Wydawnictwo Locuples

Bardziej szczegółowo

UŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO

UŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO UŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO UŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO AGATA KLECZKOWSKA Wydawnictwo Naukowe

Bardziej szczegółowo

Wiedza o społeczeństwie zakres rozszerzony

Wiedza o społeczeństwie zakres rozszerzony Wiedza o społeczeństwie zakres rozszerzony Tematy i zagadnienia z WOS semestr trzeci( klasa II) Dział I. Społeczeństwo 1. Życie zbiorowe i jego reguły socjologia formy życia społecznego normy społeczne

Bardziej szczegółowo

Wolności i prawa jednostki w Konstytucji RP. Tom I. Idee i zasady przewodnie konstytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP

Wolności i prawa jednostki w Konstytucji RP. Tom I. Idee i zasady przewodnie konstytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP Wolności i prawa jednostki w. Tom I. Idee i zasady przewodnie konstytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP Red.: Mariusz Jabłoński Wprowadzenie Wykaz skrótów Część I. Koncepcja konstytucyjnego

Bardziej szczegółowo

Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o., Warszawa 2016

Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o., Warszawa 2016 Recenzja: dr hab. Andrzej Bukowski Redaktor prowadzący: Michał Zgutka Redakcja: Marta Wilińska Korekta: Marta Wilińska, Anna Chrabąszcz Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright by Wydawnictwo Naukowe

Bardziej szczegółowo

Tytuł: Język angielski metodą skojarzeń. Autorzy - Michael Gruneberg, Patrycja Kamińska. Opracowanie i skład - Joanna Kozłowska, Patrycja Kamińska

Tytuł: Język angielski metodą skojarzeń. Autorzy - Michael Gruneberg, Patrycja Kamińska. Opracowanie i skład - Joanna Kozłowska, Patrycja Kamińska Tytuł: Język angielski metodą skojarzeń Autorzy - Michael Gruneberg, Patrycja Kamińska Opracowanie i skład - Joanna Kozłowska, Patrycja Kamińska Projekt okładki - Adam Antoszczak Copyright by Michael Gruneberg

Bardziej szczegółowo

Rodzaj zajęć dydaktycznych*

Rodzaj zajęć dydaktycznych* I ROK STUDIÓW I semestr 1. Nauka o prawie wykład O zaliczenie na ocenę 30 3 2. Nauka o polityce wykład/ćwiczenia O Egzamin 30/30 5 3. Historia powszechna XX wieku wykład/ćwiczenia O Egzamin 30/30 5. Podstawy

Bardziej szczegółowo

PRZELICZ TO NA PIENIĄDZE. Darmowy fragment www.bezkartek.pl

PRZELICZ TO NA PIENIĄDZE. Darmowy fragment www.bezkartek.pl PRZELICZ TO NA PIENIĄDZE W serii Recepta na biznes Jeffrey J. Fox napisał następujące książki: 1. Jak zostać mistrzem marketingu, czyli o zasadach, dzięki którym dzwoni kasa 2. Jak zarobić duże pieniądze

Bardziej szczegółowo

Forma zaliczenia*** 1. Teoria polityki wykład/ćwiczenia O egzamin 22/14 6. Rodzaj zajęć dydaktycznych* O/F** 2. Ruchy społeczne wykład O egzamin 22 4

Forma zaliczenia*** 1. Teoria polityki wykład/ćwiczenia O egzamin 22/14 6. Rodzaj zajęć dydaktycznych* O/F** 2. Ruchy społeczne wykład O egzamin 22 4 I ROK STUDIÓW I semestr Plan studiów na kierunku: Politologia (studia niestacjonarne, II stopnia) 1. Teoria polityki wykład/ O egzamin 22/14 6 2. Ruchy społeczne wykład O egzamin 22 4 3. Historia instytucji

Bardziej szczegółowo

7. W przypadku wątpliwości ostateczna, wiążąca interpretacja postanowień niniejszego Regulaminu należy do organizatora.

7. W przypadku wątpliwości ostateczna, wiążąca interpretacja postanowień niniejszego Regulaminu należy do organizatora. R E G U L A M I N grantu naukowo-badawczego Prezesa Towarzystwa Naukowego Płockiego pod nazwą Idee jako fundamenty porządku społecznego, politycznego i prawnego III Rzeczypospolitej 1. 1. Grant naukowo-badawczy

Bardziej szczegółowo

Nieodłączny element praw człowieka. Pojęcie wywodzące się z epoki oświecenia. Jest terminem prawnym i oznacza równość różnych podmiotów prawnych w

Nieodłączny element praw człowieka. Pojęcie wywodzące się z epoki oświecenia. Jest terminem prawnym i oznacza równość różnych podmiotów prawnych w Nieodłączny element praw człowieka. Pojęcie wywodzące się z epoki oświecenia. Jest terminem prawnym i oznacza równość różnych podmiotów prawnych w ramach określonego systemu prawnego. Jest to proces prawnego

Bardziej szczegółowo

KP 5: Zróżnicowanie ludności świata. Kręgi kulturowe.

KP 5: Zróżnicowanie ludności świata. Kręgi kulturowe. Zad. 1 Napisz, między jakimi odmianami człowieka (wielkimi rasami) najczęściej pojawiały się konflikty w: a) Republice Południowej Afryki... i... b) Ameryce Północnej w początkach kolonizacji...i... c)

Bardziej szczegółowo

342 Re c e n z j e [16]

342 Re c e n z j e [16] [15] 341 w terminologii można także dostrzec wpływ prawa anglosaskiego i japońskiego. Lektura pracy może być interesująca w szczególności jako wstęp do zapoznania się ze strukturą i organizacją chińskiej

Bardziej szczegółowo

Przypisy i bibliografia załącznikowa Cz.1b. Elementy opisu i zalecana kolejność ich występowania w przypisach do drukowanych i elektronicznych

Przypisy i bibliografia załącznikowa Cz.1b. Elementy opisu i zalecana kolejność ich występowania w przypisach do drukowanych i elektronicznych Przypisy i bibliografia załącznikowa Cz.1b. Elementy opisu i zalecana kolejność ich występowania w przypisach do drukowanych i elektronicznych zasobów informacji 1 Elementy opisu bibliograficznego AUTOR

Bardziej szczegółowo

WSKAZÓWKI WYDAWNICZE DLA AUTORÓW

WSKAZÓWKI WYDAWNICZE DLA AUTORÓW Załącznik nr 2 do Regulaminu Wydawnictwa WSKAZÓWKI WYDAWNICZE DLA AUTORÓW 1) Komitet Redakcyjny nie przyjmuje prac (wydawnictwo zwarte lub artykuł), które zostały już opublikowane lub też zostały złożone

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Wstęp... 9

SPIS TREŚCI. Wstęp... 9 SPIS TREŚCI Wstęp....................................................... 9 I. Idee polityczne świata arabsko-muzułmańskiego Hassan A. Jamsheer Reforma władzy i społeczeństwa w myśli społeczno-politycznej

Bardziej szczegółowo

Semestr: zimowy. Zaliczenie: Praca pisemna Test końcowy Aktywność na zajęciach

Semestr: zimowy. Zaliczenie: Praca pisemna Test końcowy Aktywność na zajęciach Nazwa przedmiotu: EPOKA POLITYCZNYCH I KULTUROWYCH PRZEŁOMÓW - EUROPA W XX- XXI WIEKU Kod przedmiotu: Forma zajęć: Seminarium Język: polski Rok: III 2013/201 4 Semestr: zimowy Zaliczenie: Praca pisemna

Bardziej szczegółowo

Copyright 2015 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o.

Copyright 2015 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o. Recenzja: prof. dr hab. Stanisław Parzymies Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja i korekta Marek Szczepaniak Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright 2015 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka

Bardziej szczegółowo

dr Artur Skorek Kraków, r. Publikacje naukowe

dr Artur Skorek Kraków, r. Publikacje naukowe dr Artur Skorek Kraków, 1.10.2017 r. Publikacje naukowe Monografie: Żydowskie ugrupowania religijne w Państwie Izrael. Polityczna rola ortodoksyjnego judaizmu, Kraków 2015, Nomos, ss. 340. Artykuły i rozdziały

Bardziej szczegółowo

Recenzent: prof. UW dr hab. Stanisław Sulowski. Projekt okładki Jan Straszewski. Opracowanie redakcyjne Joanna Paszkowska ISBN 978-83-62250-21-9

Recenzent: prof. UW dr hab. Stanisław Sulowski. Projekt okładki Jan Straszewski. Opracowanie redakcyjne Joanna Paszkowska ISBN 978-83-62250-21-9 Recenzent: prof. UW dr hab. Stanisław Sulowski Projekt okładki Jan Straszewski Opracowanie redakcyjne Joanna Paszkowska ISBN 978-83-62250-21-9 Copyright by Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa im. Heleny

Bardziej szczegółowo

Dominik Szczepański MARIA WINCŁAWSKA: UNIA WOLNOŚCI: PARTIA POLITYCZNA W OKRESIE TRANSFORMACJI WYDAWNICTWO NAUKOWE SCHOLAR, WARSZAWA 2010, 274 SS.

Dominik Szczepański MARIA WINCŁAWSKA: UNIA WOLNOŚCI: PARTIA POLITYCZNA W OKRESIE TRANSFORMACJI WYDAWNICTWO NAUKOWE SCHOLAR, WARSZAWA 2010, 274 SS. Polityka i Społeczeństwo 8/2011 RECENZJE Dominik Szczepański MARIA WINCŁAWSKA: UNIA WOLNOŚCI: PARTIA POLITYCZNA W OKRESIE TRANSFORMACJI WYDAWNICTWO NAUKOWE SCHOLAR, WARSZAWA 2010, 274 SS. W recenzowanej

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Słowo wstępne...11

Spis treści. Słowo wstępne...11 Słowo wstępne...11 1. Wprowadzenie...13 1.1. Zarys tematu pracy...13 1.2. Układ pracy...16 1.3. Wprowadzenie do kultury Wietnamu: pojęcie tradycyjnej kultury wietnamskiej...17 1.4. Społeczeństwo wietnamskie

Bardziej szczegółowo

NOWA TOŻSAMOŚĆ NIEMIEC I ROSJI W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH

NOWA TOŻSAMOŚĆ NIEMIEC I ROSJI W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH A Fundacja Studiów Międzynarodowych Foundation of International Studies NOWA TOŻSAMOŚĆ 3 NIEMIEC I ROSJI W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH Praca zbiorowa pod redakcją Stanisława Bielenia i Witolda M. Góralskiego

Bardziej szczegółowo

REKRUTACJA PRACOWNIKÓW

REKRUTACJA PRACOWNIKÓW REKRUTACJA PRACOWNIKÓW BL Info Polska Sp. z o.o. specjalizuje się w wydawaniu poradników z zakresu podatków, ekonomii, psychologii biznesu, spraw kadrowych i prawa. Nasze książki napisane są prostym i

Bardziej szczegółowo

- Temat: Europejska polityka Rosji u progu XXI wieku Kierownik tematu: prof. dr hab. Bogdan Łomiński

- Temat: Europejska polityka Rosji u progu XXI wieku Kierownik tematu: prof. dr hab. Bogdan Łomiński Informacje ogólne Instytut Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego powstał w 1975 roku. Na dzień 30 listopada 2000 roku w Instytucie zatrudnionych było (w przeliczeniu na pełne etaty)

Bardziej szczegółowo

Polacy i Rosjanie wobec wyzwań swoich czasów

Polacy i Rosjanie wobec wyzwań swoich czasów Piotr Koprowski Polacy i Rosjanie wobec wyzwań swoich czasów (XIX-XX w.) Szkice historyczno-filozoficzne Piotr Koprowski Polacy i Rosjanie wobec wyzwań swoich czasów (XIX-XX w.) Szkice historyczno-filozoficzne

Bardziej szczegółowo

WYTYCZE EDYTORSKIE PERIODYK DYPLOMACJA I BEZPIECZEŃSTWO.

WYTYCZE EDYTORSKIE PERIODYK DYPLOMACJA I BEZPIECZEŃSTWO. WYTYCZE EDYTORSKIE PERIODYK DYPLOMACJA I BEZPIECZEŃSTWO. ARTYKUŁY Artykuł powinien być złożony wraz ze streszczeniem oraz wypisanymi kluczowymi słowami, określającymi przedmiot rozważań podjętych w artykule.

Bardziej szczegółowo

Ogólnopolską Konferencję Naukową Dialog kultur czy zarzewie konfliktów - problematyka mniejszości narodowych w Europie

Ogólnopolską Konferencję Naukową Dialog kultur czy zarzewie konfliktów - problematyka mniejszości narodowych w Europie Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko Mazurskiego w Olsztynie oraz Studenckie Koło Naukowe Stosunków Międzynarodowych,,Inter Gentes mają zaszczyt zaprosić na Ogólnopolską

Bardziej szczegółowo

Zapraszają na konferencję zatytułowaną. Współpraca Transatlantycka. Aspekty polityczne, ekonomiczne i społeczno-kulturowe. Lublin 7 czerwca 2013 roku

Zapraszają na konferencję zatytułowaną. Współpraca Transatlantycka. Aspekty polityczne, ekonomiczne i społeczno-kulturowe. Lublin 7 czerwca 2013 roku Centrum Naukowe ISP PAN i Uczelni Łazarskiego Instytut Politologii KUL, Katedra Stosunków Międzynarodowych Instytut Gospodarki Amerykańskiej i Stosunków Transatlantyckich Uczelni Łazarskiego Zapraszają

Bardziej szczegółowo

Publikacja dofinansowana przez Wydział Historyczno-Socjologiczny Uniwersytetu w Białymstoku

Publikacja dofinansowana przez Wydział Historyczno-Socjologiczny Uniwersytetu w Białymstoku Recenzje: prof. dr hab. Marek Ziółkowski dr hab. Małgorzata Myśliwiec Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja i korekta: Magdalena Pluta Korekta: Joanna Barska Projekt okładki: Marta Kurczewska Na

Bardziej szczegółowo

Książka została wydana dzięki dotacji Instytutu Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk w Warszawie

Książka została wydana dzięki dotacji Instytutu Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk w Warszawie Recenzja: prof. dr hab. Janina Godłów-Legiędź Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na okładce: Fotolia anyaberkut Redaktor prowadzący: Łukasz Żebrowski Redakcja i korekta: Claudia Snochowska-Gonzalez

Bardziej szczegółowo

STOSUNKI UKRAIŃSKO-POLSKIE W LATACH 1917 1923

STOSUNKI UKRAIŃSKO-POLSKIE W LATACH 1917 1923 STOSUNKI UKRAIŃSKO-POLSKIE W LATACH 1917 1923 THE POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES INSTITUTE OF EUROPEAN CULTURE, ADAM MICKIEWICZ UNIVERSITY IN POZNAŃ GNIEZNO EUROPEAN STUDIES

Bardziej szczegółowo

Pedagogika autorytarna. Geneza, modele, przemiany

Pedagogika autorytarna. Geneza, modele, przemiany Pedagogika autorytarna Geneza, modele, przemiany Małgorzata Kosiorek Pedagogika autorytarna Geneza, modele, przemiany Oicyna Wydawnicza Impuls Kraków 2007 Copyright by Oicyna Wydawnicza Impuls, Kraków

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: HKL-2-305-KW-s Punkty ECTS: 4. Kierunek: Kulturoznawstwo Specjalność: Komunikacja wizualna i projektowanie graficzne

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: HKL-2-305-KW-s Punkty ECTS: 4. Kierunek: Kulturoznawstwo Specjalność: Komunikacja wizualna i projektowanie graficzne Nazwa modułu: Rok akademicki: 2014/2015 Kod: HKL-2-305-KW-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Humanistyczny Kierunek: Kulturoznawstwo Specjalność: Komunikacja wizualna i projektowanie graficzne Poziom studiów: Studia

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Wrocławski

Uniwersytet Wrocławski Uniwersytet Wrocławski Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Instytut Historii Państwa i Prawa Zakład Historii Administracji Studia Stacjonarne Administracji pierwszego stopnia Anna Jaskóła SYTUACJA

Bardziej szczegółowo

Joanna Cukras-Stelągowska. Anna Dudzińska, Tożsamość żydowska a polityka imigracyjna Izraela,

Joanna Cukras-Stelągowska. Anna Dudzińska, Tożsamość żydowska a polityka imigracyjna Izraela, Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika XXXI/2015 Nauki Humanistyczno-Społeczne Zeszyt 426 DOI: http://dx.doi.org/10.12775/aunc_ped.2015.015 Joanna Cukras-Stelągowska Wydział Nauk Pedagogicznych

Bardziej szczegółowo

Genealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne)

Genealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne) Genealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne) Genealogia żydowskich nazwisk rodowych w myśl przepisów o księgach stanu cywilnego (w tym metrykalnych) nie jest tak odległa jak by się początkowo

Bardziej szczegółowo

RECENZENT dr hab. Dariusz Skrzypiński. OPRACOWANIE GRAFICZNE OKŁADKI Marcin Bruchnalski. Na okładce zamieszczono fotografię: istockphoto.

RECENZENT dr hab. Dariusz Skrzypiński. OPRACOWANIE GRAFICZNE OKŁADKI Marcin Bruchnalski. Na okładce zamieszczono fotografię: istockphoto. Książka dofinansowana przez Uniwersytet Jagielloński ze środków Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej oraz Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej RECENZENT dr hab. Dariusz Skrzypiński

Bardziej szczegółowo

Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom rozszerzony na rok szkolny 2015/2016 dla klasy II a

Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom rozszerzony na rok szkolny 2015/2016 dla klasy II a Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom rozszerzony na rok szkolny 2015/2016 dla klasy II a Nauczyciel prowadzący: Jacek Foszczyński Liczba tygodni nauki: 38 Liczba godzin w tygodniu: 3 Liczba godzin

Bardziej szczegółowo

Mgr Małgorzata Eysymontt POZYCJA INSTYTUCJONALNA URZĘDU WYSOKIEGO PRZEDSTAWICIELA UNII DO SPRAW ZAGRANICZNYCH I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA.

Mgr Małgorzata Eysymontt POZYCJA INSTYTUCJONALNA URZĘDU WYSOKIEGO PRZEDSTAWICIELA UNII DO SPRAW ZAGRANICZNYCH I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA. Mgr Małgorzata Eysymontt POZYCJA INSTYTUCJONALNA URZĘDU WYSOKIEGO PRZEDSTAWICIELA UNII DO SPRAW ZAGRANICZNYCH I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA Streszczenie Praca doktorska przygotowana pod kierunkiem prof. dr

Bardziej szczegółowo

1) Socjologia skrajnie prawicowych ruchów społecznych. 2) Społeczeństwo obywatelskie i ruchy antydemokratyczne.

1) Socjologia skrajnie prawicowych ruchów społecznych. 2) Społeczeństwo obywatelskie i ruchy antydemokratyczne. Daniel Płatek 1) Socjologia skrajnie prawicowych ruchów społecznych. 2) Społeczeństwo obywatelskie i ruchy antydemokratyczne. 3) Ruch skrajnej prawicy jako element zmiany społecznej średniego zasięgu.

Bardziej szczegółowo

HENRYK BIAŁYSZEWSKI ADOLF DOBIESZEWSKI JANUSZ JANICKI. Socjologia. wydanie II

HENRYK BIAŁYSZEWSKI ADOLF DOBIESZEWSKI JANUSZ JANICKI. Socjologia. wydanie II HENRYK BIAŁYSZEWSKI ADOLF DOBIESZEWSKI JANUSZ JANICKI Socjologia wydanie II Warszawa 2006 Recenzenci Prof. dr hab. Zbigniew Krawczyk Prof. dr. hab. Stanisław Widerszpil Poszególne rozdziały napisali Henryk

Bardziej szczegółowo

Pozytywizm prawniczy i szkoła prawa natury - tradycje sporu i jego współczesne implikacje. Pod redakcją Przemysława Kaczmarka i Łukasza Machaja

Pozytywizm prawniczy i szkoła prawa natury - tradycje sporu i jego współczesne implikacje. Pod redakcją Przemysława Kaczmarka i Łukasza Machaja Pozytywizm prawniczy i szkoła prawa natury - tradycje sporu i jego współczesne implikacje Pod redakcją Przemysława Kaczmarka i Łukasza Machaja Pozytywizm prawniczy i szkoła prawa natury - tradycje sporu

Bardziej szczegółowo

Wydawnictwo PLACET zaprasza Państwa do zapoznania się z naszą ofertą.

Wydawnictwo PLACET zaprasza Państwa do zapoznania się z naszą ofertą. Wydawnictwo PLACET zaprasza Państwa do zapoznania się z naszą ofertą. PLACET słowo niegdyś używane w naszym języku a zapożyczone z łaciny oznaczało: przyzwolenie, zgodę, a też,,podobać się. To właśnie

Bardziej szczegółowo

Kształtowanie poczucia sukcesu nauczycieli

Kształtowanie poczucia sukcesu nauczycieli Kształtowanie poczucia sukcesu nauczycieli Izabela Lebuda Kształtowanie poczucia sukcesu nauczycieli 4 2014 Copyright by Izabela Lebuda & Zakład Wydawniczy»NOMOS«Wszelkie prawa zastrzeżone. Książka ani

Bardziej szczegółowo

EUROPEISTYKA studia europejskie studia pierwszego stopnia, SEMINARIA licencjackie w roku akademickim 2014/2015 (semestr zimowy) 1.

EUROPEISTYKA studia europejskie studia pierwszego stopnia, SEMINARIA licencjackie w roku akademickim 2014/2015 (semestr zimowy) 1. EUROPEISTYKA studia europejskie studia pierwszego stopnia, SEMINARIA licencjackie w roku akademickim 2014/2015 (semestr zimowy) 1. mgr Dorota Jurkiewicz-Eckert czwartek, godz. 15.30 17.00, sala 202 Seminarium

Bardziej szczegółowo

Marcin Poprawa, Telewizyjne debaty polityków jako przykład dyskursu publicznego

Marcin Poprawa, Telewizyjne debaty polityków jako przykład dyskursu publicznego Poznańskie Studia Polonistyczne Seria Językoznawcza 17 (37) Marcin Poprawa, Telewizyjne debaty polityków jako przykład dyskursu publicznego, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków

Bardziej szczegółowo

Andrzej Pułło ZASADY USTROJU POLITYCZNEGO PAŃSTWA

Andrzej Pułło ZASADY USTROJU POLITYCZNEGO PAŃSTWA Andrzej Pułło ZASADY USTROJU POLITYCZNEGO PAŃSTWA Andrzej Pułło ZASADY USTROJU POLITYCZNEGO PAŃSTWA Zarys wykładu Wydanie II Gdańsk 2018 Redakcja Projekt okładki Tomasz Mikołajczewski Wydanie II, objętość

Bardziej szczegółowo

Rozkład materiału. kl. III/podręcznik :Poznać, zrozumieć, WSiP 2009/

Rozkład materiału. kl. III/podręcznik :Poznać, zrozumieć, WSiP 2009/ Rozkład materiału kl. III/podręcznik :Poznać, zrozumieć, WSiP 2009/ Lp. Temat jednostki lekcyjnej Zagadnienia 1. I wojna światowa geneza, przebieg, skutki Proponowana Scenariusz lekcji liczba godzin str.

Bardziej szczegółowo

historia języka niemieckiego

historia języka niemieckiego Norbert Morciniec historia języka niemieckiego WYDAWNICTWO WYŻSZEJ SZKOŁY FILOLOGICZNEJ WE WROCŁAWIU Copyright by Norbert Morciniec and Wyższa Szkoła Filologiczna we Wrocławiu, Wrocław 2015 Recenzent:

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII ( wg programu Wczoraj i dziś nr dopuszczenia 877/4/2017 ). Rok szkolny 2017/2018 Ocena dopuszczająca : - zna datę i postanowienia

Bardziej szczegółowo

Podręcznik akademicki dotowany przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Podręcznik akademicki dotowany przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Recenzenci: prof. dr hab. Marek Pietraś prof. dr hab. Michał Chorośnicki Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja: Anna Kaniewska Korekta: Joanna Barska, Anna Kaniewska Projekt okładki: Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wprowadzenie 13

Spis treści. Wprowadzenie 13 Spis treści Wprowadzenie 13 Pedagogika społeczna w strukturze pedagogiki jako dyscypliny naukowej oraz jako wyodrębniająca się praktyka zawodowa w sferze opieki i pomocy społecznej 27 ROZDZIAŁ 1. Przednaukowa

Bardziej szczegółowo

Wymogi edytorskie. Książka 2 autorów: Kowalski B., Nowak E. (2000), Zarządzanie międzykulturowe, ExLibris, Kraków.

Wymogi edytorskie. Książka 2 autorów: Kowalski B., Nowak E. (2000), Zarządzanie międzykulturowe, ExLibris, Kraków. Wymogi edytorskie 1. Redaktorzy przyjmują do publikacji teksty o charakterze naukowym w formie: artykułów naukowych (objętość od 30 do 45 tys. znaków ze spacjami). 2. Materiały winny być przesłane drogą

Bardziej szczegółowo

Hotelarstwo część III Hotelarstwo w gospodarce turystycznej

Hotelarstwo część III Hotelarstwo w gospodarce turystycznej Czesław Witkowski Magdalena Kachniewska Hotelarstwo część III Hotelarstwo w gospodarce turystycznej Warszawa 2005 Czesław Witkowski: wstęp, rozdział I pkt. 5, rozdział II, rozdział III, rozdział IV, rozdział

Bardziej szczegółowo

Wstęp 9. Rozdział 2 [Roman Kuźniar]

Wstęp 9. Rozdział 2 [Roman Kuźniar] Spis treści [Roman Kuźniar] Wstęp 9 Rozdział 1 [Roman Kuźniar] Ewolucja problemu bezpieczeństwa rys historyczny 18 1. Pierwsze traktaty o pokoju i równowadze sił 19 2. Liga Narodów niedoceniony wynalazek

Bardziej szczegółowo

Publikacja dofinansowana przez Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego

Publikacja dofinansowana przez Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego Redaktor prowadzący: Anna Raciborska Redakcja: Anna Kaniewska Korekta: Michał Olewnik Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o., Warszawa 2010 ISBN 978-83-7383-469-9

Bardziej szczegółowo

Gdańsk. w perspektywie badań młodych naukowców. Redakcja Agnieszka Gębczyńska-Janowicz Dorota Kamrowska-Załuska

Gdańsk. w perspektywie badań młodych naukowców. Redakcja Agnieszka Gębczyńska-Janowicz Dorota Kamrowska-Załuska Gdańsk w perspektywie badań młodych naukowców Redakcja Agnieszka Gębczyńska-Janowicz Dorota Kamrowska-Załuska Gdańsk 2016 PRZEWODNICZĄCY KOMITETU REDAKCYJNEGO WYDAWNICTWA POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ Janusz

Bardziej szczegółowo

Projekt okładki: Katarzyna Juras Na okładce wykorzystano zdjęcie: want to climb a barbed fence out Fotolia / bazapoy

Projekt okładki: Katarzyna Juras Na okładce wykorzystano zdjęcie: want to climb a barbed fence out Fotolia / bazapoy Recenzje: prof. dr hab. Grażyna Michałowska dr hab. Lech M. Nijakowski Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja: Magdalena Pluta Korekta: Joanna Barska Projekt okładki: Katarzyna Juras Na okładce

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp Rozdział III

Spis treści. Wstęp Rozdział III Spis treści Wstęp... 9 Rozdział I Wiadomości ogólne o konstytucji jako najważniejszym w państwie akcie prawnym... 13 1. Pojęcie, geneza i funkcje konstytucji... 13 2. Konstytucja ustawą zasadniczą państwa...

Bardziej szczegółowo

p tyt (ver1).pdf 1 11/19/2010 11:58:46 AM MOZAIKI PRZESTRZENI TRANSNARODOWYCH

p tyt (ver1).pdf 1 11/19/2010 11:58:46 AM MOZAIKI PRZESTRZENI TRANSNARODOWYCH p tyt (ver1).pdf 1 11/19/2010 11:58:46 AM MOZAIKI PRZESTRZENI TRANSNARODOWYCH tyt (ver4).pdf 1 11/19/2010 11:58:26 AM MOZAIKI PRZESTRZENI TRANSNARODOWYCH Teorie metody zjawiska pod redakcją Łukasza Krzyżowskiego

Bardziej szczegółowo

Jak powinna wyglądać praca inżynierska? Anna Wojtowicz Częstochowa 2015

Jak powinna wyglądać praca inżynierska? Anna Wojtowicz Częstochowa 2015 Jak powinna wyglądać praca inżynierska? Anna Wojtowicz Częstochowa 2015 Praca dyplomowa na studiach pierwszego stopnia, jako autorskie dzieło dyplomanta powinna potwierdzać jego umiejętność wypowiadania

Bardziej szczegółowo

Copyright 2014 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o.

Copyright 2014 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o. Recenzja: prof. dr hab. Zbigniew Polański Redaktor prowadząca: Lidia Męzińska Redakcja i korekta: Anna Kaniewska Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na okładce: Wojciech Kwiatkowski Copyright 2014

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO AKADEMII OBRONY NARODOWEJ ZESZYTY DOKTORANCKIE WYMOGI EDYTORSKIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO AKADEMII OBRONY NARODOWEJ ZESZYTY DOKTORANCKIE WYMOGI EDYTORSKIE WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO AKADEMII OBRONY NARODOWEJ ZESZYTY DOKTORANCKIE WYMOGI EDYTORSKIE Wymogi edytorskie publikowania w Zeszytach Doktoranckich WBN UWAGI OGÓLNE Artykuł przeznaczony do wydania

Bardziej szczegółowo

POLSKA EUROPA Opinia ĆWTAT publiczna O V I A 1 w okresie integracji

POLSKA EUROPA Opinia ĆWTAT publiczna O V I A 1 w okresie integracji A 399316 POLSKA EUROPA Opinia ĆWTAT publiczna O V I A 1 w okresie integracji pod redakcją Krzysztofa Zagórskiego i Michała Strzeszewskiego Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR Warszawa 2005 Spis treści WSTĘP. OPINIA

Bardziej szczegółowo

WSPÓLNA NIE ZNACZY NICZYJA

WSPÓLNA NIE ZNACZY NICZYJA WSPÓLNA NIE ZNACZY NICZYJA DR INŻ.ARCH.BARTOSZ KAŹMIERCZAK DR INŻ.ARCH.DOMINIKA PAZDER KONFERENCJA URZĘDU MIASTA POZNANIA I STOWARZYSZENIA FORUM REWITALIZACJI 20-22.10.2015 POZNAŃ Wspólna nie znaczy niczyja

Bardziej szczegółowo

POLITYKA MIESZKANIOWA W POLSCE W PRACACH NAUKOWYCH 1918-2010

POLITYKA MIESZKANIOWA W POLSCE W PRACACH NAUKOWYCH 1918-2010 Maciej Cesarski POLITYKA MIESZKANIOWA W POLSCE W PRACACH NAUKOWYCH 1918-2010 Dokonania i wpływ polskiej szkoły badań % % OFICYNA WYDAWNICZA ' SZKOŁA GŁÓWNA HANDLOWA W WARSZAWIE 9 OFICYNA WYDAW NI CZA WARSZAWA

Bardziej szczegółowo