CO2 jako ekologiczny czynnik ziębniczy dla układów klimatyzacji w samochodach

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "CO2 jako ekologiczny czynnik ziębniczy dla układów klimatyzacji w samochodach"

Transkrypt

1 CO2 jako ekologiczny czynnik ziębniczy dla układów klimatyzacji w samochodach Urządzenia klimatyzacyjne, które w początkowym okresie rozwoju były instalowane wyłącznie w budynkach, w ostatnich dziesięcioleciach znalazły zastosowanie również w pojazdach samochodowych. Montowanie układów klimatyzacyjnych w samochodach w pierwszej kolejności dotyczyło rynku Ameryki Północnej, a następnie nastąpiła szybka penetracja rynku krajów Unii Europejskiej, Japonii i wielu rejonów Azji. Tendencja szybkiego wzrostu ilości montowanych układów klimatyzacyjnych w samochodach dotyczy również dynamicznego polskiego rynku motoryzacyjnego. Instalacje klimatyzacyjne samochodowe (zwane często MAC Mobile Air Conditioning) do początku lat dziewięćdziesiątych były produkowane z zastosowaniem CFC R12 jako czynnika ziębniczego i następnie stopniowo zostały zastąpione układami z HFC R134a. Obecnie szacuje się, że 25% do nawet 40% emisji związków z grupy fluorowanych węglowodorów jest powodowane emisją czynnika R134a z układów klimatyzacyjnych pojazdów samochodowych, co skłania do podjęcia działań w celu wyeliminowania R134a w pierwszej kolejności z tej grupy zastosowań [8]. Prowadzone prace badawcze wskazują, że racjonalnym nowym czynnikiem ziębniczym, który spełniałby kryteria ekologiczne może być dwutlenek węgla. Zastosowanie tego ziębnika wymaga jednak istotnej zmiany instalacji stosowanych obecnie w samochodach i oprzyrządowania warsztatów naprawczych. Ocena ekologiczna zastosowania nowego płynu jako czynnika ziębniczego nie może jedynie polegać na ocenie jego bezpośredniego wpływu na środowisko, ale musi także uwzględniać oddziaływanie pośrednie wynikające ze zużycia paliwa do napędu samochodu wyposażonego w dany układ klimatyzacyjny. 1. Rozwój układów klimatyzacyjnych w pojazdach samochodowych na świecie i w Polsce Systemy klimatyzacji stosowane w pojazdach samochodowych budowane są jako sprężarkowe urządzenia ziębnicze, w których powietrze klimatyzacyjne jest oziębiane bezpośrednio w parowaczu, który zazwyczaj jest zlokalizowany w kabinie samochodu. Skraplacz jest chłodzony powietrzem zewnętrznym i typowo jest montowany w samochodzie przed chłodnicą płynu chłodzącego silnik napędowy. Sprężarka ziębnicza jest najczęściej typu dławnicowego w celu umożliwienia jej napędu z silnika napędowego poprzez układ kół pasowych. Poszczególne elementy systemu ziębniczo klimatyzacyjnego są mocowane do różnych elementów nadwozia (parowacz, skraplacz, osprzęt) oraz silnika (sprężarka), co powoduje ich wzajemne przemieszczanie się i drgania z różną amplitudą i częstotliwością. W efekcie takiego rozmieszczenia poszczególnych elementów układu ziębniczego konieczne jest stosowanie pomiędzy nimi odcinków przewodów elastycznych. Schematycznie urządzenie klimatyzacyjne samochodu osobowego pokazano na rysunku 1 [5].

2 Rys. 1. Widok poglądowy układu klimatyzacji pojazdu samochodowego. 1- parowacz (oziębiacz powietrza), 2- sprężarka dławnicowa napędzana kołem pasowym, 3- skraplacz, 4- zbiornik cieczy ziębnika, 5 filtr, 6 wentylator powietrza oziębianego [5] Oszacowanie udziału samochodów wyposażonych w układy klimatyzacyjne w samochodach nowo produkowanych możliwe jest poprzez zestawienie produkcji nowych samochodów i wielkości produkcji systemów klimatyzacyjnych. Zestawienie globalnej produkcji samochodów i układów klimatyzacyjnych [7] [2] wraz z danymi dla Polski [9] pokazano w tabeli 1. Zaokrąglenia udziału procentowego w poszczególnych rejonach wynikają z próby uwzględnienia eksportu/importu samochodowych urządzeń klimatyzacyjnych. Tabela 1. Oszacowanie udziału samochodów nowo produkowanych wyposażonych w system klimatyzacji w rynku globalnym i w rynku polskim. Z przedstawionych danych wynika, że w Ameryce Północnej i Europie Zachodniej nasycenie instalacjami klimatyzacyjnymi w nowych samochodach wynosi 75 do 98%. Dla Polski można przyjąć, że wielkość ta odpowiada średniej dla Europy Centralnej i Wschodniej i wynosi 40%. Z punktu widzenia oddziaływania na środowisko przyrodnicze instalacji klimatyzacyjnych

3 funkcjonujących w pojazdach samochodowych istotne jest określenie sumarycznej liczby eksploatowanych obecnie na świecie urządzeń. Szacunkowe dane zebrano dla poszczególnych rejonów świata [7] [2] i Polski [9] w tabeli 2. Tabela 2. Szacunkowa ilość eksploatowanych samochodowych urządzeń klimatyzacyjnych w skali globalnej i w Polsce Z zebranych w tabeli 2 danych wynika, że obecnie w skali globalnej jest w eksploatacji 390 do 430 milionów samochodowych urządzeń klimatyzacyjnych. Według oszacowania wykonanego przez Międzynarodowy Instytut Chłodnictwa w roku 2000 [2] ilość instalacji klimatyzacyjnych w samochodach osobowych i małych samochodach transportowych wynosiła 380 milionów. Szacowana obecnie w Polsce na 2,6 miliona sztuk ilość samochodowych instalacji klimatyzacyjnych stanowi ponad 70% całkowitej ilości tych urządzeń w Europie Centralnej i Wschodniej oraz odpowiednio 0,4% w odniesieniu do Europy Zachodniej. 2. Równoważna emisja gazów szklarniowych wynikająca z eksploatacji instalacji klimatyzacyjnych w pojazdach samochodowych 2.1. Oddziaływanie bezpośrednie wynikające z emisji czynnika ziębniczego do atmosfery Od początku lat dziewięćdziesiątych CFC R12 został powszechnie zastąpiony w układach klimatyzacyjnych pojazdów samochodowych zębnikiem HFC R134a. Szacuje się [8][4][10], że emisja R134a z instalacji samochodowych odpowiada równoważnej emisji 121 do 160 kg CO2 rocznie na każdą instalację. Oszacowanie równoważnej rocznej emisji CO2 w skali globalnej i w Polsce przedstawiono w tabeli 3. Tabela 3. Równoważna emisja dwutlenku węgla związana z emisją ziębnika z systemów klimatyzacji samochodowych funkcjonujących z ziębnikiem R134a

4 Prace studialne prowadzone przez Komisję Europejską [4] przewidują, że o ile nie zostaną podjęte działania ograniczające emisje związków fluorowanych z instalacji klimatyzacyjnych pojazdów samochodowych, to w roku 2010 równoważna emisja dwutlenku węgla wynikająca z emisji ziębnika z tych instalacji w Unii Europejskiej może wynieść 18,4 do 37,8 Mt CO2/rok, a w roku 2020 odpowiednio 28,2 do 58,1 Mt CO2/rok Oddziaływanie pośrednie wynikające z wzrostu zużycia paliwa przez samochód w wyniku funkcjonowania instalacji klimatyzacyjnej Szacuje się, że działanie klimatyzacji w samochodzie w przeciętnych warunkach krajów Unii Europejskiej powoduje wzrost zużycie paliwa napędowego o około 5% [6][4]. Ze względu na zróżnicowanie klimatyczne występują regionalnie inne, średnie intensywności eksploatacji klimatyzacji i w konsekwencji dla krajów wspólnoty położonych w Europie Północnej wzrost ten szacuje się na 3,2%, dla rejonu Europy Środkowej, do której można zaliczyć Polskę wynosi on 4,2%, a dla Europy Południowej 6,2%. Ostatnie badanie prowadzone w Stanach Zjednoczonych wykazały [1][4], że wzrost emisji równoważnej CO2 w wyniku wzrostu zużycia paliwa wynikającego z działania układów klimatyzacji w samochodach wynosi 6%. Wynik ten nie może być jednak bezpośrednio przeniesiony do warunków krajów Unii Europejskiej ze względu na różnice klimatyczne i zróżnicowanie samochodów i typów instalacji stosowanych w obu tych regionach. Całkowite emisje równoważne CO2 w krajach Unii Europejskiej (EU-15) wynikające ze zużycia paliwa przez wszystkie zarejestrowane samochody szacuje się na około 430 Mt CO2 w roku 2010 i 415 Mt CO2 w roku Przewidywane zmniejszenie emisji odzwierciedla wzrost efektywności energetycznej samochodów. Przy udziale samochodów wyposażonych w klimatyzacje w krajach Unii Europejskiej (EU-15) na poziomie 70% w roku 2010 i 95% w roku 2020 szacuje się, że dodatkowa emisja w wyniku wzrostu zużycia paliwa w samochodach spowodowanego działaniem instalacji klimatyzacyjnych wyniesie rocznie od 12,0 do 24,0 Mt CO2 w roku 2010 i odpowiednio 15,8 do 31,5 Mt CO2 w roku 2020.

5 2.3. Całkowita równoważna emisja CO2 wynikająca z działania samochodowych instalacji klimatyzacyjnych Całkowita równoważna emisja CO2 jest efektem sumarycznym wynikającym z emisji ziębnika z samochodowej instalacji klimatyzacyjnej oraz wynikającej ze wzrostu zużycia paliwa w samochodzie w wyniku eksploatacji klimatyzacji. Szacunkowe zestawienie pokazano w tabeli 4. Tabel 4. Szacunkowa emisja równoważna wynikająca z funkcjonowania samochodowych instalacji klimatyzacyjnych w Unii Europejskiej (EU-15) Emisja równoważna wynikająca z eksploatacji systemów klimatyzacyjnych w samochodach będzie stanowić w roku 2010 ponad 10 % całkowitej emisji wynikającej z eksploatacji samochodów i może znacząco wzrosnąć w dalszych latach o ile nie zostaną podjęte działania zmierzające do ograniczenia szkodliwego oddziaływania układów klimatyzacji samochodowej. Przyjmując średnie roczne przebiegi samochodów w Unii Europejskiej całkowita równoważna dodatkowa emisja CO2 wynikająca z eksploatacji instalacji klimatyzacyjnej odniesiona do jednego kilometra przebiegu pojazdu będzie wynosić od 16 do 28 gco2/km w roku 2010 oraz od 19 do 32 gco2/km w roku 2020 [4]. Porównanie wielkości równoważnej emisji wynikającej z funkcjonowania układów klimatyzacyjnych z zamierzoną przez producentów samochodów w Unii Europejskiej, Japonii i Korei redukcją równoważnej emisji dla nowo produkowanych samochodów o 25% do wartości 140 gco2/km (odpowiadające zużyciu paliwa około 5,5 l/100km) pokazuje, że uzyskanie tych celów bez poprawy funkcjonowania układów klimatyzacyjnych będzie bardzo trudne lub wręcz niemożliwe. 3. Eliminacja R134a z samochodowych instalacji klimatyzacyjnych poprzez zastosowanie CO2 jako ekologicznego czynnika ziębniczego Prowadzone w ostatnich latach prace naukowo badawcze pozwoliły na wytypowanie trzech alternatywnych ekologicznych związków, które potencjalnie mogą zostać zastosowane w samochodowych instalacjach klimatyzacyjnych jako czynniki ziębnicze: węglowodory R152a CO2

6 Z powyższych alternatyw uważa się obecnie, że największe potencjalne szanse na szerokie wdrożenie ma obecnie CO2 jako ziębnik niepalny, w pełni ekologiczny, choć wymagający znacznej modyfikacji istniejących elementów samochodowych urządzeń klimatyzacyjnych. Przykładowy teoretyczny obieg porównawczy obliczony z wykorzystaniem pakietu programu CoolPack [11] dla przeciętnych warunków działania układu klimatyzacyjnego z ziębnikiem CO2 pokazano na rysunku 2. Rys. 2. Porównawczy teoretyczny obieg transkrytyczny bez doziębienia na wykresie lgp-h z ziębnikiem CO2 dla przeciętnych warunków działania samochodowego układu klimatyzacyjnego w polskich warunkach klimatycznych. Jako kryterium kompleksowej oceny, z punktu widzenia oddziaływania na środowisko, efektów wdrożenia CO2 jako czynnika ziębniczego do samochodowych systemów klimatyzacyjnych można przyjąć skumulowaną emisję równoważną CO2 (LCCP Live Cycle Climate Performance) [12], która obejmuje emisje cząstkowe związane z następującymi stadiami produkcji, działania i destrukcji urządzenia klimatyzacyjnego: I. Emisja przed rozpoczęciem eksploatacji urządzenia klimatyzacyjnego emisja równoważna CO2 wynikająca z produkcji urządzenia klimatyzacyjnego o emisja w wyniku pozyskania surowców do produkcji o emisja wynikająca z energii wykorzystanej przy produkcji urządzania emisja równoważna wynikająca z emisji ziębnika do atmosfery w trakcie produkcji urządzenia klimatyzacyjnego o emisja około 1% całkowitej ilości ziębnika wykorzystanego w procesie produkcyjnym II. Emisja w trakcie eksploatacji emisja wynikająca ze wzrostu zużycia paliwa (4% do 8%) przez samochód w wyniku funkcjonującej klimatyzacji emisja wynikająca z ubytków ziębnika z instalacji o ubytki eksploatacyjne 57 g/rok o ubytki w wyniku zdarzeń losowych (wypadki, uszkodzenia itp.) 1,9% rocznie o ubytki w trakcie serwisu urządzenia 6% z 45g napełnienia rocznie III. E isja po zakończeniu eksploatacji urządzenia klimatyzacyjnego - złomowanie instalacji emisja ziębnika w trakcie recyklingu (15% ziębnika nie zostaje odzyskane) emisja równoważna w trakcie recyklingu i/lub destrukcji ziębnika

7 emisja związana z recyklingiem/destrukcją instalacji W tabeli 5 przedstawiono oszacowane wartości skumulowanej (od produkcji poprzez eksploatację do złomowania) emisji równoważnej CO2 w wyniku zastosowania samochodowego układu klimatyzacji z ziębnikiem R134a [12] lub CO2. Tabela 5. Równoważna skumulowana emisja CO2 w wyniku zastosowania układu klimatyzacji samochodowej z zastosowaniem ziębnika R134a lub CO2. Zestawione dane wskazują, że zastąpienie R134a w instalacji klimatyzacyjnej samochodu pozwala unikną blisko 50% całkowitej skumulowanej równoważnej emisji CO2 w trakcie całego okresu technicznego istnienia takiej instalacji. Dane te pokazują również, że wpływ wynikający ze wzrostu zużycia paliwa w samochodzie z funkcjonującą klimatyzacją stanowi blisko 50 % całkowitej skumulowanej emisji dla układu z R134a i aż 93% dla układu z ziębnikem CO2, co podkreśla znaczenie efektywności energetycznej proponowanego rozwiązania alternatywnego. Istotnym czynnikiem, który będzie wpływał na rozprzestrzenianie się instalacji z ziębnikiem CO2, będzie wzrost kosztu takich urządzeń w stosunku do obecnie produkowanych instalacji bazujących na ziębniku R134a. Wzrost kosztu wynika z jednej strony z konieczności sfinansowania prac badawczo rozwojowych wydatkowanych na opracowanie nowej technologii, ale również będzie on wynikał z konieczności wykonania instalacji, które będą odporne na ciśnienia, blisko dziesięciokrotnie wyższe niż te występujące w obecnych instalacjach. Część kosztów serwisowych ulegnie jednak zmniejszeniu, gdyż CO2 nie będzie odzyskiwany z instalacji co pozwoli na przyśpieszenie napraw i rezygnację z zakupu urządzeń do odzysku ziębnika. Szacuje się, że koszt produkcji samochodowego urządzenia klimatyzacyjnego z ziębnikiem CO2 wzrośnie w porównaniu do układów z R134a o 68 do 215 [4]. Uwzględniając skumulowaną równoważną emisję CO2 wynikającą z zastosowania układu klimatyzacji samochodowej otrzymuje się koszt redukcji emisji równoważnej w wyniku zastąpienia R134a przez CO2 w tych instalacjach na

8 poziomie około 50 /tco2. 4. Wnioski Obecnie w krajach o wysokim poziomie rozwoju techniki klimatyzacja samochodowa stała się typowym elementem wyposażenia nowo sprzedawanych samochodów. Ponieważ instalacje te wymagają połączeń elastycznych pomiędzy poszczególnymi elementami składowymi oraz są narażone na drgania i wstrząsy, to w trakcie ich eksploatacji wstępują nieuniknione emisje ziębnika. Obecnie szacuje się, że 25% do nawet 40% emisji związków z grupy fluorowanych węglowodorów jest powodowane emisją czynnika R134a z układów klimatyzacyjnych pojazdów samochodowych, co skłania do podjęcia działań w celu wyeliminowania R134a w pierwszej kolejności z tej grupy zastosowań. Niepodjęcie działań ograniczających stosowanie R134a w samochodowych instalacjach klimatyzacyjnych może skutkować wzrostem emisji równoważnej CO2 z tych instalacji w Unii Europejskiej do poziomu 18,4 do 37,8 Mt CO2/rok, a w roku 2020 odpowiednio 28,2 do 58,1 Mt CO2/rok. Zastosowanie CO2 jako czynnika ziębniczego alternatywnego do R134a wiąże się z koniecznością znacznej modernizacji istniejących instalacji, co spowoduje wzrost kosztów produkcji samochodowego układu klimatyzacyjnego o 68 do 215, ale pozwoli na zmniejszenie skumulowanej emisji CO2 w stosunku do układów z R134a o około 50%. Koszt redukcji emisji równoważnej CO2 w wyniku zastąpienia ziębnika R134a przez ziębnik CO2 w samochodowych instalacjach klimatyzacyjnych szacuje się na poziomie około 50 /tco2. Źródło: KONTAKT Chłodnictwo & Klimatyzacja Tel: Fax: Adres: al. Komisji Edukacji Narodowej Warszawa

Dobór urządzenie chłodniczego

Dobór urządzenie chłodniczego ZUT W SZCZECINIE WYDZIAŁ TECHNIKI MORSKIEJ I TRANSPORTU Katedra Klimatyzacji i Transportu Chłodniczego Dobór urządzenie chłodniczego Bogusław Zakrzewski 1 Założenia 1. Przeznaczenie instalacji chłodniczej

Bardziej szczegółowo

Wytwornice wody lodowej Chillery - rodzaje i klasyfikacja

Wytwornice wody lodowej Chillery - rodzaje i klasyfikacja Wytwornice wody lodowej Chillery - rodzaje i klasyfikacja Stan dzisiejszy i tendencje rozwoju Wytwornice wody lodowej są obecnie podstawowym elementem systemu klimatyzacji budynków użyteczności publicznej

Bardziej szczegółowo

Poligeneracja wykorzystanie ciepła odpadowego

Poligeneracja wykorzystanie ciepła odpadowego P A N Instytut Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk GDAŃSK Poligeneracja wykorzystanie ciepła odpadowego Dariusz Butrymowicz, Kamil Śmierciew 1 I. Wstęp II. III. IV. Produkcja chłodu: układy sorpcyjne

Bardziej szczegółowo

Pompy ciepła 25.3.2014

Pompy ciepła 25.3.2014 Katedra Klimatyzacji i Transportu Chłodniczego prof. dr hab. inż. Bogusław Zakrzewski Wykład 6: Pompy ciepła 25.3.2014 1 Pompy ciepła / chłodziarki Obieg termodynamiczny lewobieżny Pompa ciepła odwracalnie

Bardziej szczegółowo

WYTYCZNE PRZY KUPNIE NOWEGO SAMOCHODU

WYTYCZNE PRZY KUPNIE NOWEGO SAMOCHODU Wytyczne wykonano w ramach projektu Doskonalenie poziomu edukacji w samorządach terytorialnych w zakresie zrównoważonego gospodarowania energią i ochrony klimatu Ziemi dzięki wsparciu udzielonemu przez

Bardziej szczegółowo

Wykład 1: 4.03.2014 Obiegi lewobieżne - chłodnictwo i pompy ciepła. Literatura. Przepisy urzędowe

Wykład 1: 4.03.2014 Obiegi lewobieżne - chłodnictwo i pompy ciepła. Literatura. Przepisy urzędowe Wydział Techniki Morskiej i Transportu Katedra Klimatyzacji i Transportu Chłodniczego prof. dr hab. inż. Bogusław Zakrzewski Przedmiot: Substancje kontrolowane Wykład 1: 4.03.2014 Obiegi lewobieżne - chłodnictwo

Bardziej szczegółowo

Klimatyzacja samochodowa na dwutlenek węgla

Klimatyzacja samochodowa na dwutlenek węgla Klimatyzacja samochodowa na dwutlenek węgla Płyny niskowrzące, które były i są wykorzystywane przez producentów samochodów, to jeszcze do niedawna czynnik R 12, a od lat 90-tych XX wieku bezchlorowa substancja

Bardziej szczegółowo

ENERGOCHŁONNOŚĆW TRANSPORCIE LĄDOWYM

ENERGOCHŁONNOŚĆW TRANSPORCIE LĄDOWYM ENERGOCHŁONNOŚĆW TRANSPORCIE LĄDOWYM Przez oszczędność energii w transporcie lądowym należy rozumieć zmniejszenie energochłonności skumulowanej jak i energii w procesie wytwarzania i eksploatacji. Jednostki

Bardziej szczegółowo

Doświadczenia audytora efektywności energetycznej w procesach optymalizacji gospodarki energetycznej w przedsiębiorstwach

Doświadczenia audytora efektywności energetycznej w procesach optymalizacji gospodarki energetycznej w przedsiębiorstwach Doświadczenia audytora efektywności energetycznej w procesach optymalizacji gospodarki energetycznej w przedsiębiorstwach Odbiorcy na Rynku Energii 2013 XI Konferencja Naukowo-Techniczna Czeladź 14-15.

Bardziej szczegółowo

Ocena techniczna systemu FREE COOLING stosowanego w agregatach wody lodowej dla systemów klimatyzacji.

Ocena techniczna systemu FREE COOLING stosowanego w agregatach wody lodowej dla systemów klimatyzacji. POLITECHNIKA GDAŃSKA Wydział Mechaniczny Katedra Techniki Cieplnej Seminarium z Chłodnictwa Ocena techniczna systemu FREE COOLING stosowanego w agregatach wody lodowej dla systemów klimatyzacji. Jarosław

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie gazowych pomp ciepła GHP w klimatyzacji i wentylacji. dr inż. Tomasz Wałek

Zastosowanie gazowych pomp ciepła GHP w klimatyzacji i wentylacji. dr inż. Tomasz Wałek Zastosowanie gazowych pomp ciepła GHP w klimatyzacji i wentylacji dr inż. Tomasz Wałek Nowoczesne budownictwo Projektowane i budowane są coraz nowocześniejsze budynki Klimatyzacja staje się standardem,

Bardziej szczegółowo

Wykład 5: Czynniki chłodnicze - klasyfikacja, wskaźniki oceny ekologicznej GWP, TEWI; wykrywanie nieszczelności

Wykład 5: Czynniki chłodnicze - klasyfikacja, wskaźniki oceny ekologicznej GWP, TEWI; wykrywanie nieszczelności Katedra Klimatyzacji i Transportu Chłodniczego prof.. dr hab. inż. Bogusław Zakrzewski Przedmiot: Substancje kontrolowane Wykład 5: 1.04.2014 Czynniki chłodnicze - klasyfikacja, wskaźniki oceny ekologicznej

Bardziej szczegółowo

Chłodzenie naturlane w całorocznym przygotowaniu czynnika ziębniczego

Chłodzenie naturlane w całorocznym przygotowaniu czynnika ziębniczego Chłodzenie naturlane w całorocznym przygotowaniu czynnika ziębniczego Koszty przygotowania czynnika ziębniczego są zasadniczymi kosztami eksploatacyjnymi układów chłodniczych. Wykorzystanie niskiej temperatury

Bardziej szczegółowo

Materiały dydaktyczne. Chłodnictwo, klimatyzacja i wentylacja. Semestr VI. Laboratoria

Materiały dydaktyczne. Chłodnictwo, klimatyzacja i wentylacja. Semestr VI. Laboratoria Materiały dydaktyczne Chłodnictwo, klimatyzacja i wentylacja Semestr VI Laboratoria 1 1. Zagadnienia realizowane na zajęciach laboratoryjnych Zagadnienia według treści zajęć dydaktycznych: Obiegi chłodnicze

Bardziej szczegółowo

Prof. Leszek Rafalski

Prof. Leszek Rafalski Prof. Leszek Rafalski Dyrektor IBDiM Ostróda, 2 października 2017 r. FEHRL Forum of European National Highway Research Laboratories Forum Europejskich Drogowych Laboratoriów Badawczych Rok założenia -

Bardziej szczegółowo

Efektywność energetyczna w przemyśle spożywczym na przykładzie browarów

Efektywność energetyczna w przemyśle spożywczym na przykładzie browarów Efektywność energetyczna w przemyśle spożywczym na przykładzie browarów Carlsberg Polska Adam Pawełas menedżer ds. środowiska i bezpieczeństwa, Carlsberg Polska S.A. KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA EFEKTYWNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

Redukcja emisji substancji szkodliwych dzięki wprowadzeniu paliw metanowych analiza dla pojedynczego pojazdu. mgr Łukasz Kowalski

Redukcja emisji substancji szkodliwych dzięki wprowadzeniu paliw metanowych analiza dla pojedynczego pojazdu. mgr Łukasz Kowalski Redukcja emisji substancji szkodliwych dzięki wprowadzeniu paliw metanowych analiza dla pojedynczego pojazdu mgr Łukasz Kowalski Założenia do analizy autobusy uśredniony roczny przebieg 73.000 km (zgodnie

Bardziej szczegółowo

Znaczenie audytów efektywności energetycznej w optymalizacji procesów energetycznych

Znaczenie audytów efektywności energetycznej w optymalizacji procesów energetycznych Znaczenie audytów efektywności energetycznej w optymalizacji Utrzymanie Ruchu w Przemyśle Spożywczym V Konferencja Naukowo-Techniczna Bielsko-Biała 18-19. 03.2013r. Tomasz Słupik Poprawa efektywności energetycznej

Bardziej szczegółowo

Stan poziomu technologicznego niezbędnego do oferowania bloków z układem CCS (w zakresie tzw. wyspy kotłowej, czyli kotła, elektrofiltru, IOS)

Stan poziomu technologicznego niezbędnego do oferowania bloków z układem CCS (w zakresie tzw. wyspy kotłowej, czyli kotła, elektrofiltru, IOS) Stan poziomu technologicznego niezbędnego do oferowania bloków z układem CCS (w zakresie tzw. wyspy kotłowej, czyli kotła, elektrofiltru, IOS) Autorzy: Krzysztof Burek 1, Wiesław Zabłocki 2 - RAFAKO SA

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne technologie w klimatyzacji i wentylacji z zastosowaniem gazowych pomp ciepła GHP. dr inż. Tomasz Wałek

Nowoczesne technologie w klimatyzacji i wentylacji z zastosowaniem gazowych pomp ciepła GHP. dr inż. Tomasz Wałek Nowoczesne technologie w klimatyzacji i wentylacji z zastosowaniem gazowych pomp ciepła GHP dr inż. Tomasz Wałek Nowoczesne budownictwo - skuteczna izolacja cieplna budynków - duże zyski ciepła od nasłonecznienia

Bardziej szczegółowo

More Baltic Biogas Bus Project 2013 2014. www.balticbiogasbus.eu 1

More Baltic Biogas Bus Project 2013 2014. www.balticbiogasbus.eu 1 More Baltic Biogas Bus Project 2013 2014 1 Autobusy napędzane biometanem i eco-driving dr inż. Wojciech Gis, ITS mgr Mikołaj Krupiński, ITS Jonas Forsberg, Biogas Öst dr inż. Jerzy Waśkiewicz, ITS dr inż.

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie ciepła odpadowego w firmie POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ W MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTWACH. Przewodnik przedsiębiorcy

Wykorzystanie ciepła odpadowego w firmie POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ W MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTWACH. Przewodnik przedsiębiorcy Wykorzystanie ciepła odpadowego w firmie POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ W MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTWACH Przewodnik przedsiębiorcy Na czym polega wykorzystanie ciepła odpadowego? Wykorzystanie

Bardziej szczegółowo

MODERNIZACJA SYSTEMU WENTYLACJI I KLIMATYZACJI W BUDYNKU ISTNIEJĄCYM Z WYKORZYSTANIEM GRUNTOWEGO WYMIENNIKA CIEPŁA

MODERNIZACJA SYSTEMU WENTYLACJI I KLIMATYZACJI W BUDYNKU ISTNIEJĄCYM Z WYKORZYSTANIEM GRUNTOWEGO WYMIENNIKA CIEPŁA MODERNIZACJA SYSTEMU WENTYLACJI I KLIMATYZACJI W BUDYNKU ISTNIEJĄCYM Z WYKORZYSTANIEM GRUNTOWEGO WYMIENNIKA CIEPŁA WSTĘP Rośnie nasza świadomość ekologiczna, coraz bardziej jesteśmy przekonani, że zrównoważony

Bardziej szczegółowo

Alternatywne do R134a czynniki proponowane jako płyny robocze w klimatyzacji samochodowej i innych instalacjach chłodniczych o małej wydajności

Alternatywne do R134a czynniki proponowane jako płyny robocze w klimatyzacji samochodowej i innych instalacjach chłodniczych o małej wydajności Alternatywne do R134a czynniki proponowane jako płyny robocze w klimatyzacji samochodowej i innych instalacjach chłodniczych o małej wydajności Część II Zamienniki dla R134a w kontekście efektywności energetycznej

Bardziej szczegółowo

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2015/2016

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2015/2016 Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki Karta przedmiotu Wydział Mechaniczny obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2015/2016 Kierunek studiów: Mechanika i Budowa Maszyn

Bardziej szczegółowo

Klimatyzacja 3. dr inż. Maciej Mijakowski

Klimatyzacja 3. dr inż. Maciej Mijakowski dr inż. Maciej Mijakowski Politechnika Warszawska Wydział Inżynierii Środowiska Zakład Klimatyzacji i Ogrzewnictwa http://www.is.pw.edu.pl Termodynamika powietrza wilgotnego Schemat procesu projektowania

Bardziej szczegółowo

PL B1. Układ do zasilania silnika elektrycznego w pojazdach i urządzeniach z napędem hybrydowym spalinowo-elektrycznym

PL B1. Układ do zasilania silnika elektrycznego w pojazdach i urządzeniach z napędem hybrydowym spalinowo-elektrycznym RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 211702 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382097 (51) Int.Cl. B60K 6/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 30.03.2007

Bardziej szczegółowo

Wienkra: Hydro Kit - Moduł centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla systemów MULTI V

Wienkra: Hydro Kit - Moduł centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla systemów MULTI V Wienkra: Hydro Kit - Moduł centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla systemów MULTI V Hydro Kit LG jest elementem kompleksowych rozwiązań w zakresie klimatyzacji, wentylacji i ogrzewania, który

Bardziej szczegółowo

Trendy w robotyzacji przemysłu w Polsce i na świecie.

Trendy w robotyzacji przemysłu w Polsce i na świecie. Trendy w robotyzacji przemysłu w Polsce i na świecie. Potrzeby rozwojowe światowego przemysłu powodują, że globalny popyt na roboty przemysłowe odznacza się tendencją wzrostową. W związku z tym, dynamiczny

Bardziej szczegółowo

Ogrzewanie domu pompą ciepła Hewalex

Ogrzewanie domu pompą ciepła Hewalex Artykuł z portalu instalacjebudowlane.pl Ogrzewanie domu pompą ciepła Hewalex Koszty ogrzewania domu i podgrzewania wody użytkowej stanowią podstawową część bieżących wydatków związanych z utrzymaniem

Bardziej szczegółowo

Działanie i ocena techniczna systemu FREE COOLING stosowanego do wytwarzania wody lodowej w systemach klimatyzacyjnych.

Działanie i ocena techniczna systemu FREE COOLING stosowanego do wytwarzania wody lodowej w systemach klimatyzacyjnych. Działanie i ocena techniczna systemu FREE COOLING stosowanego do wytwarzania wody lodowej w systemach klimatyzacyjnych. Wykonał Kolasa Adam SiUChiK Sem VIII Co kryje się pod pojęciem FREE - COOLING? Free

Bardziej szczegółowo

Czynnik chłodniczy DuPont TM ISCEON M049. Materiały informacyjne

Czynnik chłodniczy DuPont TM ISCEON M049. Materiały informacyjne Czynnik chłodniczy DuPont TM ISCEON M049 Materiały informacyjne WSTĘP Czynnik chłodniczy ISCEON M049 firmy Du Pont TM odznacza się łatwością w użyciu, pozwala na ograniczenie kosztów, a co najważniejsze

Bardziej szczegółowo

Gdańsk: Gdańskie Centrum Szkoleń i Certyfikacji Krajowego Forum Chłodnictwa

Gdańsk: Gdańskie Centrum Szkoleń i Certyfikacji Krajowego Forum Chłodnictwa Centralny Ośrodek Chłodnictwa w Krakowie - F-gazy urządzenia stacjonarne - Klimatyzacja samochodowa - Certyfikacja kompetencji B - Budowa, obsługa i eksploatacja klimatyzatorów typu split - - Kurs początkowy

Bardziej szczegółowo

Czynniki chłodnicze DuPont TM ISCEON MO59 i MO79. Materiały informacyjne

Czynniki chłodnicze DuPont TM ISCEON MO59 i MO79. Materiały informacyjne Czynniki chłodnicze DuPont TM ISCEON MO59 i MO79 Materiały informacyjne WSTĘP Czynniki chłodnicze DuPont TM ISCEON MO59 i MO79 odznaczają się łatwością w użyciu, pozwalają na ograniczenie kosztów, a co

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne systemy klimatyzacji precyzyjnej Swegon

Nowoczesne systemy klimatyzacji precyzyjnej Swegon Nowoczesne systemy klimatyzacji precyzyjnej Swegon Swegon jest jednym z wiodących europejskich producentów urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. W zakresie oferty koncernu znajdują się nie tylko

Bardziej szczegółowo

Oto powody, dla których osoby odpowiedzialne za eksploatację i produkcję, oraz specjaliści od sprężonego powietrza obowiązkowo wyposażają swoje sieci

Oto powody, dla których osoby odpowiedzialne za eksploatację i produkcję, oraz specjaliści od sprężonego powietrza obowiązkowo wyposażają swoje sieci Jakość Osuszacze MDX-DX charakteryzują się wysoką niezawodnością. Posiadają elementy najwyższej jakości, testowane w ekstremalnych warunkach. Bez względu na obciążenie, temperatura punktu rosy jest stała.

Bardziej szczegółowo

ClimFill. Program Produktowy 2013. Działanie / Właściwości. Tryb pracy. Truck & Bus. Expert. Auto. First. One. Manualna Pół-Automat Automat

ClimFill. Program Produktowy 2013. Działanie / Właściwości. Tryb pracy. Truck & Bus. Expert. Auto. First. One. Manualna Pół-Automat Automat ClimFill Program Produktowy 2013 Działanie / Właściwości Truck & Bus Expert Auto One First Manualna Pół-Automat Automat Tryb pracy ClimFill One ClimFill One: Kompaktowa stacja Ref. 710111 ClimFill One

Bardziej szczegółowo

Wpływ rozwoju elektromobilności w Polsce na zanieczyszczenie powietrza

Wpływ rozwoju elektromobilności w Polsce na zanieczyszczenie powietrza Wpływ rozwoju elektromobilności w Polsce na zanieczyszczenie powietrza Paweł Durka (1) Joanna Strużewska (1,2) Jacek W. Kamiński (1,3) Grzegorz Jeleniewicz (1) 1 IOŚ-PIB, Zakład Modelowania Atmosfery i

Bardziej szczegółowo

Wojciech Piskorski Prezes Zarządu Carbon Engineering sp. z o.o. 27/09/2010 1

Wojciech Piskorski Prezes Zarządu Carbon Engineering sp. z o.o. 27/09/2010 1 PRAKTYCZNE ASPEKTY OBLICZANIA REDUKCJI EMISJI NA POTRZEBY PROJEKTÓW WYKORZYSTUJĄCYCH DOFINANSOWANIE Z SYSTEMU ZIELONYCH INWESTYCJI W RAMACH PROGRAMU PRIORYTETOWEGO ZARZĄDZANIE ENERGIĄ W BUDYNKACH UŻYTECZNOŚCI

Bardziej szczegółowo

Systemair: Technologia EC

Systemair: Technologia EC Systemair: Technologia EC Kwestia ochrony środowiska naturalnego to dziedzina wymagająca zdecydowanych i szybkich działań. Dotyczy to zwłaszcza sektora przemysłowego współodpowiedzialnego, wraz z konsumentami

Bardziej szczegółowo

ANALIZA EKONOMICZNA INSTALACJI SOLARNEJ WYKONANEJ W BUDYNKU SOCJALNO-BIUROWYM O POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ 795 m 2

ANALIZA EKONOMICZNA INSTALACJI SOLARNEJ WYKONANEJ W BUDYNKU SOCJALNO-BIUROWYM O POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ 795 m 2 Budownictwo o zoptymalizowanym potencjale energetycznym Jacek NAWROT Politechnika Częstochowska ANALIZA EKONOMICZNA INSTALACJI SOLARNEJ WYKONANEJ W BUDYNKU SOCJALNO-BIUROWYM O POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ 795

Bardziej szczegółowo

Długoterminowe substytuty ziębników R 502, R 13 i R 13B1

Długoterminowe substytuty ziębników R 502, R 13 i R 13B1 Substytuty ziębników R 502, R 13 i R 13B1 - zastosowanie, ocena ekologiczna oraz analiza własności fizycznych i chemicznych Rafał FLOREK, Stefan RESZEWSKI, Wrocław Niniejsza publikacja stanowi kolejną

Bardziej szczegółowo

Program szkolenia. dla osób ubiegających się o kategorię I lub II

Program szkolenia. dla osób ubiegających się o kategorię I lub II Program szkolenia w zakresie certyfikacji personelu w odniesieniu do stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła zawierających fluorowane gazy cieplarniane oraz substancje kontrolowane

Bardziej szczegółowo

PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA MYSŁOWICE. Spotkanie informacyjne Mysłowice, dn. 16 grudnia 2014 r.

PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA MYSŁOWICE. Spotkanie informacyjne Mysłowice, dn. 16 grudnia 2014 r. PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA MYSŁOWICE Spotkanie informacyjne Mysłowice, dn. 16 grudnia 2014 r. Gospodarka niskoemisyjna co to takiego? Gospodarka niskoemisyjna (ang. low emission economy)

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Szanowni Państwo, Róg Spółka Jawna Consulting & Business Training zaprasza do udziału w projekcie doradczym,

Bardziej szczegółowo

Pompa ciepła zamiast kotła węglowego? Jak ograniczyć niską emisję PORT PC

Pompa ciepła zamiast kotła węglowego? Jak ograniczyć niską emisję PORT PC Pompa ciepła zamiast kotła węglowego? Jak ograniczyć niską emisję PORT PC 19.03.2015 Wprowadzane w polskich miastach działania naprawcze w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń tylko nieznacznie

Bardziej szczegółowo

ANALIZA ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU TROLEJBUSÓW

ANALIZA ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU TROLEJBUSÓW ANALIZA ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU TROLEJBUSÓW Mgr inż. Ewa Siemionek* *Katedra Pojazdów Samochodowych, Wydział Mechaniczny, Politechnika Lubelska 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 36 1. WSTĘP Komunikacja miejska

Bardziej szczegółowo

Program Analiza systemowa gospodarki energetycznej kompleksu budowlanego użyteczności publicznej

Program Analiza systemowa gospodarki energetycznej kompleksu budowlanego użyteczności publicznej W programie zawarto metodykę wykorzystywaną do analizy energetyczno-ekologicznej eksploatacji budynków, jak również do wspomagania projektowania ich optymalnego wariantu struktury gospodarki energetycznej.

Bardziej szczegółowo

KARTA INFORMACYJNA MODUŁOWYCH CENTRAL KLIMATYZACYJNYCH MCKH-SKH KI-K

KARTA INFORMACYJNA MODUŁOWYCH CENTRAL KLIMATYZACYJNYCH MCKH-SKH KI-K KI-K.10 200 KI-K.10 200 KARTA INFORMACYJNA 1. Budowa Szafa Klimatyzacyjna Higieniczna SKH jest nową, kompaktową odmianą typoszeregu produkowanych przez Klimor modułowych central higienicznych MCKH posiadających

Bardziej szczegółowo

Stan zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego

Stan zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego AKTUALIZACJA ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU MIASTA POZNANIA Część 05 Stan zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego W 755.05 2/12 SPIS TREŚCI 5.1

Bardziej szczegółowo

Swegon nowoczesne systemy klimatyzacji precyzyjnej

Swegon nowoczesne systemy klimatyzacji precyzyjnej Swegon jest jednym z wiodących europejskich producentów urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. W zakresie oferty koncernu znajdują się nie tylko pojedyncze urządzenia, ale przede wszystkim kompleksowe

Bardziej szczegółowo

Najnowszy system dual fuel dla silników o zapłonie samoczynnym Stworzony całkowicie od podstaw z automatyczną kalibracją i korektą wtrysku gazu

Najnowszy system dual fuel dla silników o zapłonie samoczynnym Stworzony całkowicie od podstaw z automatyczną kalibracją i korektą wtrysku gazu Najnowszy system dual fuel dla silników o zapłonie samoczynnym Stworzony całkowicie od podstaw z automatyczną kalibracją i korektą wtrysku gazu FUEL FUSION System podwójnego zasilania Diesel + LPG/CNG/LNG

Bardziej szczegółowo

CO DALEJ Z CZYNNIKAMI SYNTETYCZNYMI

CO DALEJ Z CZYNNIKAMI SYNTETYCZNYMI ALTERNATYWNE CZYNNIKI CHŁODNICZE CO DALEJ Z CZYNNIKAMI SYNTETYCZNYMI Janusz Kałuża Konsultant ds. czynników syntetycznych Czynniki chłodnicze 2 1. Syntetyczne czynniki chłodnicze : - jednorodne np. R134a,

Bardziej szczegółowo

Poprawa efektywności energetycznej w przedsiębiorstwie działającym w sektorze prac i usług agrotechnicznych

Poprawa efektywności energetycznej w przedsiębiorstwie działającym w sektorze prac i usług agrotechnicznych Poprawa efektywności energetycznej w przedsiębiorstwie działającym w sektorze prac i usług agrotechnicznych SPOSOBY NA OBNIŻENIE KOSZTÓW UŻYTKOWANIA ENERGII Przewodnik dla przedsiębiorcy Czy modernizacja

Bardziej szczegółowo

Przedmiot: CHŁODNICTWO

Przedmiot: CHŁODNICTWO Przedmiot: CHŁODNICTWO Temat: Aspekt prawny i techniczny dla chłodnictwa, klimatyzacji i pomp ciepła, jako następstwo działań środowisk ekologicznych i politycznych dla ochrony warstwy ozonowej i ograniczenia

Bardziej szczegółowo

Informacje dla pracowników technicznych i firm wykorzystujących w pracy urządzenia zawierające fluorowane gazy cieplarniane

Informacje dla pracowników technicznych i firm wykorzystujących w pracy urządzenia zawierające fluorowane gazy cieplarniane Informacje dla pracowników technicznych i firm wykorzystujących w pracy urządzenia zawierające fluorowane gazy cieplarniane Urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne oraz pompy ciepła Rozporządzenie (UE nr

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 2. Przemiany powietrza wilgotnego. Przygotowanie procesu Powietrze wilgotne Przemiany powietrza wilgotnego 16

Spis treści. 2. Przemiany powietrza wilgotnego. Przygotowanie procesu Powietrze wilgotne Przemiany powietrza wilgotnego 16 Klimatyzacja pojazdów samochodowych : technika klimatyzacyjna dla praktyków / pod redakcją Bolesława Gazińskiego ; [autorzy Bolesław Gaziński, Piotr Gajda, Jan Górski, Marek Jankowski, Joanna Jóźwiak,

Bardziej szczegółowo

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na

Bardziej szczegółowo

Metody chłodzenia powietrza w klimatyzacji. Koszty chłodzenia powietrza

Metody chłodzenia powietrza w klimatyzacji. Koszty chłodzenia powietrza Metody chłodzenia powietrza w klimatyzacji. Koszty chłodzenia powietrza dr inż.grzegorz Krzyżaniak Systemy chłodnicze stosowane w klimatyzacji Systemy chłodnicze Urządzenia absorbcyjne Urządzenia sprężarkowe

Bardziej szczegółowo

smart hp 4,9 46,2 kw CHŁODZENIE 5,9 56,0 kw GRZANIE R410A PLATE A C E C wytwornice wody lodowej chłodzone powietrzem z pompą ciepła

smart hp 4,9 46,2 kw CHŁODZENIE 5,9 56,0 kw GRZANIE R410A PLATE A C E C wytwornice wody lodowej chłodzone powietrzem z pompą ciepła 185 h wytwornice wody lodowej chłodzone powietrzem z pompą ciepła 4,9 46,2 kw HŁODZENIE 5,9 56,0 kw GRZNIE R410 PLTE E RGROUP Sp 19632013 fiftycoolyears 1 9 6 3 2 0 1 3 fiftycoolyears 186 DNE GENERLNE

Bardziej szczegółowo

DEGA. Diesel and Gas Mixture. LPG Powietrze. Spaliny ON + LPG. tylko ON!! ON+LPG. Termopara spalin ON + LPG. Wykres mocy [KW]

DEGA. Diesel and Gas Mixture. LPG Powietrze. Spaliny ON + LPG. tylko ON!! ON+LPG. Termopara spalin ON + LPG. Wykres mocy [KW] DUAL FUEL PL DEGA Diesel and Gas Mixture Wykres mocy [KW] LPG Powietrze Spaliny +LPG Termopara spalin tylko!! Korzyści z zastosowania zasilania Dual Fuel System doskonale nadaje się do pojazdów ciężarowych,

Bardziej szczegółowo

Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski

Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w Unii Europejskiej Zobowiązania ekologiczne UE Zobowiązania ekologiczne UE na rok 2020 redukcja emisji gazów

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

SPRAWOZDANIE KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY PL PL PL KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 12.1.2010 KOM(2009)713 wersja ostateczna SPRAWOZDANIE KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Monitorowanie emisji CO 2 z nowych samochodów osobowych w UE:

Bardziej szczegółowo

Informacje Ogólne Podstawowymi wymogami w przypadku budowy nowych jednostek wytwórczych - bloków (zwłaszcza dużej mocy) są aspekty dotyczące emisji

Informacje Ogólne Podstawowymi wymogami w przypadku budowy nowych jednostek wytwórczych - bloków (zwłaszcza dużej mocy) są aspekty dotyczące emisji Informacje Ogólne Podstawowymi wymogami w przypadku budowy nowych jednostek wytwórczych - bloków (zwłaszcza dużej mocy) są aspekty dotyczące emisji szkodliwych substancji do środowiska. Budowane nowe jednostki

Bardziej szczegółowo

SPRĘŻARKI ŚRUBOWE AIRPOL WERSJA PODSTAWOWA

SPRĘŻARKI ŚRUBOWE AIRPOL WERSJA PODSTAWOWA Sprężarka śrubowa Airpol A37 37kW 13bar 290m3/h Numer artykułu: A37-13 Opis SPRĘŻARKI ŚRUBOWE AIRPOL WERSJA PODSTAWOWA Projektowane i produkowane przez rmę Airpol sprężarki śrubowe są niezależnymi urządzeniami,

Bardziej szczegółowo

Szacowanie SCOP na podstawie wytycznych VDI 4650 cz. 1 i cz.2 Kalkulator SCOP na www.portpc.pl

Szacowanie SCOP na podstawie wytycznych VDI 4650 cz. 1 i cz.2 Kalkulator SCOP na www.portpc.pl Szacowanie SCOP na podstawie wytycznych VDI 4650 cz. 1 i cz.2 Kalkulator SCOP na www.portpc.pl Mgr inż. Paweł Lachman Dr inż. Marian Rubik 17 października 2013, Warszawa Wytyczne VDI 4650 ark. 1(marzec

Bardziej szczegółowo

METAN JAKO PALIWO ALTERNATYWNE W ZASILANIU POJAZDÓW MECHANICZNYCH

METAN JAKO PALIWO ALTERNATYWNE W ZASILANIU POJAZDÓW MECHANICZNYCH Politechnika Śląska Wydział Górnictwa i Geologii Instytut Eksploatacji Złóż METAN JAKO PALIWO ALTERNATYWNE W ZASILANIU POJAZDÓW MECHANICZNYCH Zbigniew Słota, Krzysztof Słota RYS HISTORYCZNY Idea zasilania

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1

Wykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1 Wykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1 Teza ciepło niskotemperaturowe można skutecznie przetwarzać na energię elektryczną; można w tym celu wykorzystywać ciepło

Bardziej szczegółowo

AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L2 STEROWANIE INWERTEROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W TRYBIE P

AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L2 STEROWANIE INWERTEROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W TRYBIE P ĆWICZENIE LABORAORYJNE AUOMAYKA I SEROWANIE W CHŁODNICWIE, KLIMAYZACJI I OGRZEWNICWIE L2 SEROWANIE INWEREROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W RYBIE P Wersja: 2013-09-30-1- 2.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Niskoemisyjna Polska Transport - przypomnienie. Andrzej Kassenberg Instytut na rzecz Ekorozwoju

Niskoemisyjna Polska Transport - przypomnienie. Andrzej Kassenberg Instytut na rzecz Ekorozwoju Niskoemisyjna Polska 2050 Transport - przypomnienie Andrzej Kassenberg Instytut na rzecz Ekorozwoju Przygotowano w oparciu o materiały opracowane w ramach projektu Niskoemisyjna Polska 2050 Podstawowe

Bardziej szczegółowo

Ekologistyka: samochód osobowy vs zrównoważony rozwój transportu indywidualnego

Ekologistyka: samochód osobowy vs zrównoważony rozwój transportu indywidualnego Ekologistyka: samochód osobowy vs zrównoważony rozwój transportu indywidualnego 1 2 Andrzej Wojcieszak Łukasz Wojcieszak Ekologistyka: samochód osobowy vs zrównoważony rozwój transportu indywidualnego

Bardziej szczegółowo

Zostań w biznesie: R-404A R-507A. zaprzestań instalowania urządzeń z czynnikami chłodniczymi R-404A / R-507!

Zostań w biznesie: R-404A R-507A. zaprzestań instalowania urządzeń z czynnikami chłodniczymi R-404A / R-507! Zostań w biznesie: R-507A R-404A zaprzestań instalowania urządzeń z czynnikami chłodniczymi R-404A / R-507! DLACZEGO NALEŻY PODJĄĆ PILNE DZIAŁANIA? W 2018 r. nastąpił ogromny krok w kierunku wycofywania

Bardziej szczegółowo

Monitoring i ocena środowiska

Monitoring i ocena środowiska Monitoring i ocena środowiska Monika Roszkowska Łódź, dn. 12. 03. 2014r. Plan prezentacji: Źródła zanieczyszczeń Poziomy dopuszczalne Ocena jakości powietrza w Gdańsku, Gdyni i Sopocie Parametry normowane

Bardziej szczegółowo

CO 2 w transporcie. Tomasz Chruszczow Dyrektor Departamentu Zmian Klimatu i Ochrony Atmosfery

CO 2 w transporcie. Tomasz Chruszczow Dyrektor Departamentu Zmian Klimatu i Ochrony Atmosfery CO 2 w transporcie Tomasz Chruszczow Dyrektor Departamentu Zmian Klimatu i Ochrony Atmosfery 1 Ochrona klimatu Ochrona klimatu jest od co najmniej 15 lat jednym z najwaŝniejszych globalnych zagadnień obejmujących

Bardziej szczegółowo

Skraplanie czynnika chłodniczego R404A w obecności gazu inertnego. Autor: Tadeusz BOHDAL, Henryk CHARUN, Robert MATYSKO Środa, 06 Czerwiec :42

Skraplanie czynnika chłodniczego R404A w obecności gazu inertnego. Autor: Tadeusz BOHDAL, Henryk CHARUN, Robert MATYSKO Środa, 06 Czerwiec :42 Przeprowadzono badania eksperymentalne procesu skraplania czynnika chłodniczego R404A w kanale rurowym w obecności gazu inertnego powietrza. Wykazano negatywny wpływ zawartości powietrza w skraplaczu na

Bardziej szczegółowo

Chłodnictwo i klimatyzacja / Kazimierz M. Gutkowski, Dariusz J. Butrymowicz. wyd. 2-1 dodr. (PWN). Warszawa, cop

Chłodnictwo i klimatyzacja / Kazimierz M. Gutkowski, Dariusz J. Butrymowicz. wyd. 2-1 dodr. (PWN). Warszawa, cop Chłodnictwo i klimatyzacja / Kazimierz M. Gutkowski, Dariusz J. Butrymowicz. wyd. 2-1 dodr. (PWN). Warszawa, cop. 2016 Spis treści Przedmowa do wydania w języku angielskim 11 Przedmowa do drugiego wydania

Bardziej szczegółowo

Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A.

Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. Zmiany wielkości kopalni Bogdanka O.G. Ludwin 78,7 km 2 O.G. Puchaczów V 73,4 km 2 O.G. razem 161,5 km 2 O.G. Stręczyn 9,4 km 2 1 Czynne wyrobiska

Bardziej szczegółowo

5.3. Wyniki klasyfikacji stref na potrzeby ustalenia sposobu oceny jakości powietrza dla kryterium ochrony roślin R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1

5.3. Wyniki klasyfikacji stref na potrzeby ustalenia sposobu oceny jakości powietrza dla kryterium ochrony roślin R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1 5.3. Wyniki klasyfikacji stref na potrzeby ustalenia sposobu oceny jakości powietrza dla kryterium ochrony roślin Wyniki klasyfikacji - listę stref objętych oceną z uwzględnieniem kryteriów dla celu ochrona

Bardziej szczegółowo

Przedsiębiorstwo zostało utworzone 15 lipca 1994 r. w wyniku podziału Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego w Gdyni na trzy niezależne spółki.

Przedsiębiorstwo zostało utworzone 15 lipca 1994 r. w wyniku podziału Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego w Gdyni na trzy niezależne spółki. Przedsiębiorstwo zostało utworzone 15 lipca 1994 r. w wyniku podziału Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego w Gdyni na trzy niezależne spółki. W latach 1999 2000 Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej przeszło

Bardziej szczegółowo

Audyt energetyczny sprężonego powietrza

Audyt energetyczny sprężonego powietrza Do rąk: Adres 1: Adres 2: Miejscowość: Kod pocztowy: Telefon: email: Strona internetowa: Wasz przedstawiciel handlowy Nazwisko: Wojciech Krzyżak, Marcin Fiut Firma: AIR MASTER S.C. Adres 1: ul. Magazynowa

Bardziej szczegółowo

Analiza rynku pomp ciepła

Analiza rynku pomp ciepła Analiza rynku pomp ciepła Autor: Paweł Lachman - prezes Zarządu, Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła ("Czysta Energia" - 11/2014) W ostatnim czasie zauważalny jest rozwój rynku pomp ciepła,

Bardziej szczegółowo

AUTOBUSY ELEKTRYCZNO-WODOROWE URSUS BUS S.A.

AUTOBUSY ELEKTRYCZNO-WODOROWE URSUS BUS S.A. AUTOBUSY ELEKTRYCZNO-WODOROWE URSUS BUS S.A. 1 Autobus jest środkiem komunikacji stanowiącym centralny element systemów transportu publicznego i będący skutecznym środkiem transportu ludzi. Podczas, gdy

Bardziej szczegółowo

Bezkrytycznie podchodząc do tej tabeli, możemy stwierdzić, że węgiel jest najtańszym paliwem, ale nie jest to do końca prawdą.

Bezkrytycznie podchodząc do tej tabeli, możemy stwierdzić, że węgiel jest najtańszym paliwem, ale nie jest to do końca prawdą. Taryfa dla ciepła Popatrzmy na tabelkę poniżej. Przedstawiam w niej ceny energii przeliczone na 1GJ różnych paliw. Metodyka jest tu prosta; musimy znać cenę danej jednostki paliwa (tona, kg, litr, m3)

Bardziej szczegółowo

AKTUALNE UWARUNKOWANIA PRAWNE DOTYCZĄCE PRZECIWDZIAŁANIU ZJAWISKU NISKIEJ EMISJI

AKTUALNE UWARUNKOWANIA PRAWNE DOTYCZĄCE PRZECIWDZIAŁANIU ZJAWISKU NISKIEJ EMISJI AKTUALNE UWARUNKOWANIA PRAWNE. DOTYCZĄCE PRZECIWDZIAŁANIU ZJAWISKU NISKIEJ EMISJI mgr inż. Antonina Kaniszewska Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Plan

Bardziej szczegółowo

Obowiązki firm serwisowych AGD wynikające z Ustawy o SZWO i F-gazach z 15 maja 2015 oraz Rozporządzeń (WE)1005/2009 i (UE)517/2014

Obowiązki firm serwisowych AGD wynikające z Ustawy o SZWO i F-gazach z 15 maja 2015 oraz Rozporządzeń (WE)1005/2009 i (UE)517/2014 Obowiązki firm serwisowych AGD wynikające z Ustawy o SZWO i F-gazach z 15 maja 2015 oraz Rozporządzeń (WE)1005/2009 i (UE)517/2014 JANUSZ KOZAKIEWICZ Instytut Chemii Przemysłowej, Warszawa Biuro Ochrony

Bardziej szczegółowo

TOM III Opis przedmiotu zamówienia

TOM III Opis przedmiotu zamówienia TOM III Opis przedmiotu zamówienia Przedmiotem zamówienia jest wykonanie przeglądów okresowych i napraw samochodów osobowych należących do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu

Bardziej szczegółowo

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia. Ekologiczne aspekty transportu Rodzaj przedmiotu: Język polski.

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia. Ekologiczne aspekty transportu Rodzaj przedmiotu: Język polski. Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia Przedmiot: Ekologiczne aspekty transportu Rodzaj przedmiotu: Obieralny/kierunkowy Kod przedmiotu: TR N 0 7 5-5_ Rok: IV Semestr: 7 Forma studiów:

Bardziej szczegółowo

NAPRAWA. 1) lokalizuje uszkodzenia zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych na podstawie pomiarów i wyników badań diagnostycznych;

NAPRAWA. 1) lokalizuje uszkodzenia zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych na podstawie pomiarów i wyników badań diagnostycznych; NAPRAWA 2. Naprawa zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych Uczeń: 1) lokalizuje uszkodzenia zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych na podstawie pomiarów i wyników badań diagnostycznych; 2)

Bardziej szczegółowo

Przemysł cementowy w Polsce

Przemysł cementowy w Polsce Przemysł cementowy w Polsce Przemysł cementowy w Polsce, pod względem wielkości produkcji znajduje się na siódmym miejscu wśród europejskich producentów cementu. Głęboka modernizacja techniczna, jaka miała

Bardziej szczegółowo

Zakładu Komunikacyjnego w Gdyni na trzy r. firma przeniosła się do nowej siedziby

Zakładu Komunikacyjnego w Gdyni na trzy r. firma przeniosła się do nowej siedziby Przedsiębiorstwo zostało utworzone 15 lipca 1994 r. w wyniku podziału Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego w Gdyni na trzy niezależne spółki. W latach 1999 2000 Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej przeszło

Bardziej szczegółowo

Rynek pomp ciepła 2017 Perspektywy rozwoju rynku do 2020 r. Główne czynniki wzrostu rynku

Rynek pomp ciepła 2017 Perspektywy rozwoju rynku do 2020 r. Główne czynniki wzrostu rynku Rynek pomp ciepła 2017 Perspektywy rozwoju rynku do 2020 r. Główne czynniki wzrostu rynku 19.04.2018 Przygotował Paweł Lachman 1 Członkowie wspierający PORT PC 2 Pompy ciepła to różne technologie 3 Pompy

Bardziej szczegółowo

Benzyna E10 - fakty i mity, czyli nie taki diabeł straszny?

Benzyna E10 - fakty i mity, czyli nie taki diabeł straszny? Benzyna E10 - fakty i mity, czyli nie taki diabeł straszny? Krzysztof Bajdor Przemysłowy Instytut Motoryzacji Nowe akty legislacyjne w Polsce Ustawa z dnia 21 marca 2014 r. o zmianie ustawy o biokomponentach

Bardziej szczegółowo

Wypełnianie i Przekazanie Sprawozdania Dotyczącego SZWO lub FGC za rok Instrukcja dla serwisów klimatyzacji samochodowej

Wypełnianie i Przekazanie Sprawozdania Dotyczącego SZWO lub FGC za rok Instrukcja dla serwisów klimatyzacji samochodowej Wypełnianie i Przekazanie Sprawozdania Dotyczącego SZWO lub FGC za rok 2017 - Instrukcja dla serwisów klimatyzacji samochodowej Instytut Chemii Przemysłowej Biuro Ochrony Warstwy Ozonowej i Klimatu Warsztat

Bardziej szczegółowo

Nowe cele emisyjne Komisji Europejskiej na 2025 i 2030 rok, AutoEvent czerwca 2018 r.

Nowe cele emisyjne Komisji Europejskiej na 2025 i 2030 rok, AutoEvent czerwca 2018 r. Nowe cele emisyjne Komisji Europejskiej na 2025 i 2030 rok, AutoEvent 2018-20 czerwca 2018 r. Wniosek Komisji Europejskiej z roku 2017 W dniu 8 listopada 2017 r. Komisja Europejska przedstawiła wniosek

Bardziej szczegółowo

Optymalizacja izolacji rur instalacji klimatyzacyjnych z wodą lodową

Optymalizacja izolacji rur instalacji klimatyzacyjnych z wodą lodową Optymalizacja izolacji rur instalacji klimatyzacyjnych z wodą lodową Artykuł ma za zadanie udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy można uzyskać oszczędność energii poprzez zastosowanie optymalnej izolacji

Bardziej szczegółowo

Wibroizolacja i redukcja drgań

Wibroizolacja i redukcja drgań Wibroizolacja i redukcja drgań Firma GERB istnieje od 1908 roku i posiada duże doświadczenie w zakresie wibroizolacji oraz jest producentem systemów dla redukcji drgań różnego rodzaju struktur, maszyn

Bardziej szczegółowo

Wydział Mechaniczny. INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN tel.

Wydział Mechaniczny. INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN    tel. Wydział Mechaniczny INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN www.iepim.uniwersytetradom.pl e-mail: iepim@uthrad.pl tel.: 0-48 361 76 42 OFERTA BADAWCZA Obszar I Ochrona środowiska naturalnego przed skażeniami

Bardziej szczegółowo

1. W źródłach ciepła:

1. W źródłach ciepła: Wytwarzamy ciepło, spalając w naszych instalacjach paliwa kopalne (miał węglowy, gaz ziemny) oraz biomasę co wiąże się z emisją zanieczyszczeń do atmosfery i wytwarzaniem odpadów. Przedsiębiorstwo ogranicza

Bardziej szczegółowo

Hydrosfera - źródła i rodzaje zanieczyszczeń, sposoby jej ochrony i zasoby wody w biosferze.

Hydrosfera - źródła i rodzaje zanieczyszczeń, sposoby jej ochrony i zasoby wody w biosferze. Hydrosfera - źródła i rodzaje zanieczyszczeń, sposoby jej ochrony i zasoby wody w biosferze. Hydrosfera składa się z kilku wyraźnie różniących się od siebie elementów będących zarazem etapami cyklu obiegu

Bardziej szczegółowo

MULTI V WATER IV LG inteligentna technologia o najwyższej wydajności

MULTI V WATER IV LG inteligentna technologia o najwyższej wydajności MULTI V WATER IV LG inteligentna technologia o najwyższej wydajności Nowy system Multi V Water IV, skonstruowany przez LG Electronics, wyposażono w inteligentne rozwiązania z zaawansowanymi technologiami

Bardziej szczegółowo