Konferencja. Wdrażanie reformy szkolnictwa zawodowego w województwie pomorskim

Transkrypt

1 Konferencja Wdrażanie reformy szkolnictwa zawodowego w województwie pomorskim

2 Szkolne zestawy programów nauczania i podręczników dla zawodu Marek Nowicki st. wizytator Kuratorium Oświaty w Gdańsku

3 AKTY PRAWNE regulujące modernizację szkolnictwa zawodowego Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 205, poz. 1206) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego ( Dz. U. z 2012 r., poz. 7) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. z 2012r., poz.184) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012r., poz. 204)

4 AKTY PRAWNE regulujące modernizację szkolnictwa zawodowego c.d Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 sierpnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych ( Dz. U. z 2012 r., poz. 982) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach ( Dz. U. Nr 228, poz. 1487) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemajacych wyższego wyksztalcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli ( Dz. U. Nr 50, poz. 400, z późn. zm.)

5 AKTY PRAWNE regulujące modernizację szkolnictwa zawodowego c.d Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lutego 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych ( Dz. U. z 2012 r., poz. 262) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników ( Dz. U. z 2012 r., poz. 752) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu ( Dz. U. Nr 244, poz. 1626)

6 * Obszary kształcenia zawodowego Zestawy zawodów pogrupowanych pod względem wspólnych lub zbliżonych kwalifikacji zawodowych wymaganych do realizacji zadań zawodowych w ramach danego zawodu 8 obszarów kształcenia zawodowego : administracyjno - usługowy A budowlany B elektryczno-elektroniczny E mechaniczny i górniczo-hutniczy M rolniczo-leśny z ochroną środowiska R turystyczno-gastronomiczny T medyczno-społeczny Z artystyczny S Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego

7 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego Symbol cyfrowy Nazwa grupy zawodów/ Nazwa zawodu Wnioskod awcaminister właściwy w zakresie zawodu Obszar kształcenia Typy szkół ZSZ T SP Nazwy kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach Kształcenie w formie kwalifikacyjnych kursów zawodowych Pracowni k pomocnic zy obsługi hotelowej Turystyki T X K1 Wykonywanie prac pomocniczych w obiekcie noclegowym Technik masażyst a Zdrowia Z X 2 K1 wykonywanie usług masażu Technik żywienia i usług gastrono micznych Turystyki rozwoju wsi T X K1 Sporządzanie potraw i napojów K2 Organizacja żywienia i usług gastronomicznych X X Kucharz Turystyki, rynków rolnych T X K1 Sporządzanie potraw i napojów X

8 Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 205, poz. 1206) art. 3 pkt. 13 a Podstawa programowa kształcenia w zawodach to obowiązkowe zestawy celów kształcenia i treści nauczania opisanych w formie oczekiwanych efektów kształcenia: wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, niezbędnych dla zawodów lub kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach, uwzględniane w programach nauczania i umożliwiające ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych oraz warunki realizacji kształcenia w zawodach, w tym zalecane wyposażenie w pomoce dydaktyczne i sprzęt oraz minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego;

9 Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 205, poz. 1206) Kwalifikacje w zawodzie to wyodrębniony w danym zawodzie zestaw oczekiwanych efektów kształcenia, których osiągnięcie potwierdza świadectwo wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną, po zdaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w zakresie jednej kwalifikacji.

10 Słownik pojęć związanych z kształceniem zawodowym Treści nauczania to oczekiwane efekty kształcenia na koniec roku szkolnego Cele kształcenia są określone przez zestaw zadań zawodowych Efekty kształcenia to precyzyjny opis tego co uczeń uczestniczący w procesie kształcenia wie, rozumie i potrafi wykonać, (ujęte w kategoriach wiedzy, umiejętności i kompetencji personalnych i społecznych) pod koniec danego etapu edukacyjnego. Efekty kształcenia opisywane są w języku umiejętności

11 Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 205, poz. 1206) art. 22 a ust. 2 b Dopuszczone w danej szkole programy nauczania stanowią szkolny zestaw programów nauczania. Dyrektor szkoły jest odpowiedzialny za uwzględnienie w szkolnym zestawie programów nauczania całości odpowiednio ( ): - podstawy programowej kształcenia ogólnego, - w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe także całości podstawy programowej kształcenia w zawodach, w których kształci szkoła.

12 Kalendarz roku szkolnego 2012/2013 wrzesień październik listopad grudzień styczeń PN WT ŚR CZW PT SO NIE Nr Tyg luty marzec kwiecień maj czerwiec PN WT ŚR CZW PT SO NIE Nr Tyg

13 Tabela efektów kształcenia /dla technikum/ Tabela przyporządkowania poszczególnym przedmiotom kształcenia zawodowego efektów kształcenia dla zawodu: technik ekonomista symbol Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru administracyjnousługowego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów Liczba godzin 280 godz. K1 Planowanie i prowadzenie działalności w organizacji (A.35.) K2 Prowadzenie rachunkowości (A.36.) razem 470 godz. 520 godz godz.

14 Szkolny PLAN NAUCZANIA dla TECHNIKUM zawód technik ekonomista Przedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym 1 Organizowanie działalności gospodarczej Planowanie i sprawozdawczość Język angielski zawodowy Rachunkowość i analiza finansowa Łączna liczba godzin Przedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym 1 Pracownia ekonomiczna Pracownia rachunkowości i analizy finansowej PRAKTYKI ZAWODOWE** Łączna liczba godzin Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego

15 Załącznik nr 6 RAMOWY PLAN NAUCZANIA DLA ZASADNICZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ 1.1) minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą wynosi: a) język polski 160 godzin, b) język obcy nowożytny 130 godzin, c) historia 60 godzin, d) wiedza o społeczeństwie 30 godzin, e) podstawy przedsiębiorczości 60 godzin, f) geografia 30 godzin, g) biologia 30 godzin, h) chemia 30 godzin, i) fizyka 30 godzin, j) matematyka 130 godzin, k) informatyka 30 godzin, l) wychowanie fizyczne 290 godzin, m) edukacja dla bezpieczeństwa 30 godzin, n) kształcenie zawodowe teoretyczne 630 godzin, o) kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin, p) zajęcia z wychowawcą 95 godzin.

16 Załącznik nr 8 RAMOWY PLAN NAUCZANIA DLA TECHNIKUM, 1.W technikum (IV etap edukacyjny) w czteroletnim okresie nauczania: 1)minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych ( ) wynosi: a)przedmioty w zakresie podstawowym: język polski 360 h., dwa języki obce nowożytne 450 h. język obcy nowożytny będący drugim językiem nauczania w oddziale dwujęzycznym dodatkowo 240 h., wiedza o kulturze 30 h., historia 60 h., wiedza o społeczeństwie 30 h. h, podstawy przedsiębiorczości 60 h., geografia 30 h, biologia 30 h., chemia 30 h., fizyka 30 h., matematyka 300 h., informatyka 30 h., wychowanie fizyczne 360 h., edukacja dla bezpieczeństwa 30 h.; b) przedmioty w zakresie rozszerzonym: język polski, historia, geografia, biologia, chemia, fizyka, historia muzyki, historia sztuki, język łaciński i kultura antyczna oraz filozofia po 240 godzin, język obcy nowożytny, wiedza o społeczeństwie, matematyka oraz informatyka po 180 godzin, c) przedmioty uzupełniające: historia i społeczeństwo oraz przyroda po 120 godzin, ekonomia w praktyce oraz zajęcia artystyczne po 30 godzin, d) kształcenie zawodowe teoretyczne 735 godzin, e) kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin, f) zajęcia z wychowawcą 120 godzin;

17 RAMOWY PLAN NAUCZANIA DLA TECHNIKUM Załącznik nr 8 pkt. 4 Dyrektor technikum, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, rady rodziców i samorządu uczniowskiego, uwzględniając zawód, w którym kształci technikum, zainteresowania uczniów oraz możliwości organizacyjne, kadrowe i finansowe technikum, ustala przedmioty realizowane w zakresie rozszerzonym, spośród, których uczeń wybiera 2 przedmioty, z tym że jednym z tych przedmiotów powinna być: matematyka, biologia, geografia, fizyka lub chemia.

18 RAMOWY PLAN NAUCZANIA DLA SZKOŁY POLICEALNEJ, Załącznik nr 9 1. W szkole policealnej w dwuletnim okresie nauczania minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych wynosi: 1)wychowanie fizyczne 190 godzin; 2) kształcenie zawodowe teoretyczne 800 godzin; 3) kształcenie zawodowe praktyczne 800 godzin. 2. Praktyki zawodowe są realizowane w wymiarze określonym w podstawie programowej kształcenia w zawodach. 3. W przypadku rocznego, 1,5-rocznego lub 2,5-letniego okresu nauczania wymiar godzin określony dla dwuletniego okresu nauczania, o którym mowa w ust. 1, ulega odpowiedniemu zmniejszeniu lub zwiększeniu. 4. Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych dla uczniów poszczególnych semestrów wynosi po 28 godzin.

19 Załącznik nr 13 RAMOWY PLAN NAUCZANIA DLA SZKOŁY POLICEALNEJ DLA DOROSŁYCH 1. W dwuletnim okresie nauczania minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych wynosi: 1) w szkole policealnej prowadzącej zajęcia w formie stacjonarnej: a) podstawy przedsiębiorczości 30 godzin, b) kształcenie zawodowe teoretyczne 590 godzin, c) kształcenie zawodowe praktyczne 590 godzin; 2) w szkole policealnej prowadzącej zajęcia w formie zaocznej: b) kształcenie zawodowe teoretyczne 340 godzin, c) kształcenie zawodowe praktyczne 340 godzin. 4. Praktyki zawodowe są realizowane w wymiarze określonym w podstawie programowej kształcenia w zawodach.

20 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników ( Dz. U. z 2012 r., poz. 752) Rozporządzenie MEN określa: 1. szczegółowe warunki i tryb dopuszczania do użytku w danej szkole przez dyrektora szkoły: a) programów nauczania dla zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych, b) programów nauczania dla zawodów dla szkół ponadgimnazjalnych, 2. szczegółowe warunki, jakie muszą spełniać dopuszczane do użytku szkolnego: a) podręczniki przeznaczone do kształcenia ogólnego oraz do kształcenia w zawodach.

21 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników ( Dz. U. z 2012 r., poz. 752) Program nauczania dla zawodu - obejmuje cały etap edukacyjny - zawiera poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia zawodowego - przedmioty kształcenia zawodowego Może być dopuszczony do użytku w danym typie szkoły do realizacji, jeżeli spełnia określone warunki.

22 5. 1. Program nauczania dla zawodu może być dopuszczony do użytku w danej szkole, jeżeli: 1) stanowi zbiór celów kształcenia i treści nauczania ustalonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach w formie efektów kształcenia właściwych dla zawodu, w którym kształci szkoła: a) efektów kształcenia wspólnych dla wszystkich zawodów, b) efektów kształcenia wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiących podbudowę do kształcenia w tym zawodzie, c) efektów kształcenia właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w tym zawodzie;

23 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. z 2012r., poz.184) Podstawa programowa kształcenia w zawodach została określona w trzech częściach: Część I Ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego Tabela 1. Wykaz kwalifikacji oraz ich powiązania z zawodami i efektami kształcenia Część II EFEKTY KSZTAŁCENIA 1) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów; 2) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów; 3) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach;

24 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. z 2012r., poz.184) Podstawa programowa kształcenia w zawodach została określona w trzech częściach: Części III Opis kształcenia w poszczególnych zawodach: obszar, typ szkoły (ZSZ,T,SP), nazwa zawodu i symbol cyfrowy zawodu, 1. Cele kształcenia w zawodzie, Absolwent powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:.. 2. Efekty kształcenia Do wykonania wyżej wymienionych zadań zawodowych są zakładane efekty kształcenia: 1) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów; 2) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru., stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ (A.a); 3) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie opisane w części II: A.1 Wytwarzanie wyrobów ze szkła - nazwa kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, 3. Warunki realizacji kształcenia w zawodzie, 4) Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego, 5) Możliwości uzyskania dodatkowych kwalifikacji w zawodach w ramach obszaru kształcenia określonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

25 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników ( Dz. U. z 2012 r., poz. 752) a) efektów kształcenia wspólnych dla wszystkich zawodów, Cześć II EFEKTY KSZTAŁCENIA 1. Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów BHP - bezpieczeństwo i higiena pracy, PDG - podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej, JOZ - język obcy ukierunkowany zawodowo, KPS - kompetencje personalne i społeczne, OMZ - organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie na poziomie technika)

26 b) efektów kształcenia wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiących podbudowę do kształcenia w tym zawodzie, Cześć II EFEKTY KSZTAŁCENIA 2. Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów. OBSZAR ADMINISTRACYJNO USŁUGOWY (A) PKZ (A.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: Uczeń: 1. sporządza. 2. rozróżnia.. 3. określa. 4. posługuje się 5. stosuje

27 c) efektów kształcenia właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w tym zawodzie Cześć II EFEKTY KSZTAŁCENIA 3. Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach. OBSZAR ADMINISTRACYJNO USŁUGOWY (A) A.1 Wytwarzanie wyrobów ze szkła 1.Sporządzanie zestawów.. 2. Formowanie

28 2) zawiera programy nauczania poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego ustalonych przez dyrektora szkoły w szkolnym planie nauczania: przedmiotów, modułów lub innych układów treści, obejmujące: a) uszczegółowione efekty kształcenia, oraz propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania tych osiągnięć; b) opis sposobu osiągnięcia uszczegółowionych efektów kształcenia, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji pracy w zależności od potrzeb i możliwości uczniów; c) opis warunków, w jakich program będzie realizowany, z uwzględnieniem warunków realizacji kształcenia w danym zawodzie, ustalonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach

29 uwzględnia wyodrębnienie w zawodzie jest poprawny i dydaktycznym merytorycznym

30 2. Przed dopuszczeniem programu nauczania dla zawodu do użytku w danej szkole dyrektor szkoły może zasięgnąć opinii: 1) zespołu nauczycieli właściwych dla zawodu lub 2) konsultanta lub doradcy metodycznego, lub 3) specjalistów z zakresu danego zawodu, w szczególności pracodawców, przedstawicieli stowarzyszeń zawodowych i pracowników naukowych. 3. Opinia, zawiera w szczególności ocenę zgodności programu nauczania dla zawodu z podstawą programową kształcenia w zawodach, w zakresie zawodu, w którym kształci szkoła, i dostosowania programu do potrzeb i możliwości uczniów, dla których jest przeznaczony.

31 W programach nauczania przedmiotów kształcenia zawodowego w każdym z przedmiotów należy uwzględnić: 1. Szczegółowe cele kształcenia Cele nauczania (umiejętności) jako zoperacjonalizowane czynności za pomocą czasowników np. określić, rozróżniać,... W wyniku procesu kształcenia zawodowego uczeń powinien umieć: - posłużyć się, dokonać podziału, określić, wykonać, zastosować, Materiał nauczania (powinien być spójny ze szczegółowymi celami kształcenia) a) działy programowe w tym określona liczba godzin b) ćwiczenia Kształtowanie umiejętności intelektualnych i praktycznych określonych w celach kształcenia Cele kształcenia zapisywane są w formie zadaniowej. Zadania - efekt wykonania powinien być mierzalny lub obserwowalny.

32 W programach nauczania przedmiotów kształcenia zawodowego w każdym z przedmiotów należy uwzględnić: c.d 3. Środki dydaktyczne 4. Uwagi o realizacji programu Zwrócić uwagę na: - tematykę trudną do opanowania, - realizację tematów w specjalistycznych, wyposażonych pracowniach,.. - Wykorzystywanie nowoczesnych technik multimedialnych, - wskazanie na stosowanie aktywnych metod nauczania, - treści nauczania, które powinny być aktualizowane, - nowe rozwiązania organizacyjne, - zmiany na lokalnym rynku pracy (PRACODAWCY), - wskazanie na kształtowanie specyficznych umiejętności - podział uczniów na grupy, zespoły 2-3 osobowe, - podział godzin na realizację poszczególnych działów tematycznych, - wskazanie konkretnych ćwiczeń w warunkach rzeczywistych i symulacyjnych.

33 W programach nauczania przedmiotów kształcenia zawodowego w każdym z przedmiotów należy uwzględnić: c.d. 5. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia: - ogólne kryteria oceny poziomu i zakresu umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia przedmiotów kształcenia zawodowego oraz propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć szkolnych, - ocenianie osiągnięć edukacyjnych dotyczące opanowania umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia, - poprawność wykonania zadania, posługiwanie się specjalistyczną terminologią, prezentację efektów pracy. 6. Literatura (należy ją aktualizować).

34 Program nauczania dla każdego z przedmiotów kształcenia zawodowego powinien uwzględniać: Nazwa działu programowego Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu tego przedmiotu potrafi: (wymagania programowe) 1. 2 Uszczegółowione efekty kształcenia Materiał kształcenia zawodowego:.. Planowane zadania (ćwiczenia) Zakres i formy współpracy z pracodawcami Środki dydaktyczne Kryteria oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Formy indywidualizacji pracy uczniów

35 Dziękuję za uwagę Marek Nowicki st. wizytator Kuratorium Oświaty w Gdańsku Zapraszam na warsztaty!!!