[09] Fizjologia i Patofizjologia

Transkrypt

1 1. Ogólne informacje o module Sylabus z modułu [09] Fizjologia i Patofizjologia Nazwa modułu FIZJOLOGIA I PATOFIZJOLOGIA Kod modułu 9 Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr Status modułu Język modułu WYDZIAŁ OCHRONY ZDROWIA KOSMETOLOGIA, PIERWSZY STOPIEŃ STACJONARNE I NIESTACJONARNE PRAKTYCZNY I OBOWIĄZKOWY POLSKI 2. Cele modułu: C1 C2 C3 Zapoznanie studentów z podstawowymi zasadami funkcjonowania organizmu człowieka w rozumieniu ściśle połączonych i wzajemnie oddziałujących na siebie biologicznych układów stanowiących integralną całość. Zaznajomienie z podstawowymi pojęciami, funkcjami i procesami z zakresu fizjologii i patofizjologii. Zapoznanie z pojęciami i mechanizmami patofizjologicznymi stanów chorobowych, skutkujących zastosowaniem lub zaniechaniem zabiegów pielęgnacyjno-kosmetycznych. 3. Wymagania wstępne: Student przed rozpoczęciem zajęć powinien posiadać wiedzę z zakresu biologii człowieka (anatomia, fizjologia) na poziomie szkoły średniej. str. 53

2 4. Efekty kształcenia: Student po zakończeniu modułu: Odniesienie do efektów dla programu EK_01 Charakteryzuje prawidłowy i zaburzony przebieg podstawowych procesów życiowych człowieka używając fachowej terminologii. K_W04++ K_W05+++ K_W06+++ K_W07+++ K_W10+++ K_W44+++ K_U03+++ EK_02 EK_03 EK_04 Klasyfikuje poszczególne funkcje organizmu ludzkiego jako powiązane elementy zintegrowanej całości. Planuje i realizuje proste badania fizjologiczne oraz analizuje podstawowe badania laboratoryjne. Dokonuje analizy porównawczej związanej z fizjologią i patologią organizmu człowieka. K_W06+++ K_U01+++ K_U03+++ K_U04++ K_U05++ K_K Treści programowe: WYKŁADY W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 Fizjologia błony komórkowej. Transport przez błonę (czynny/bierny). Pojęcie potencjału spoczynkowego komórki. Homeostaza. Fizjologia układu nerwowego. Fizjologia neuronu. Odruch jako podstawowa funkcja układu nerwowego. Elementy łuku odruchowego. Pojęcie płytki motorycznej. Fizjologia mięśni szkieletowych. Rodzaje skurczów mięśniowych. Struktura synapsy nerwowomięśniowej. Siła mięśniowa i czynniki ją determinujące. Źródła energii do pracy mięśniowej. Fizjologia krwi. Właściwości fizyczne krwi. Skład i funkcje krwi. Pojęcie hematokrytu. Charakterystyka głównych grup krwi. Fizjologia mięśnia sercowego. Właściwości mięśnia sercowego. Wskaźniki sprawności serca (pojemność minutowa; objętość wyrzutowa). Pojęcie i cechy tętna, EKG, ciśnienie tętnicze. Zróżnicowanie strukturalne i czynnościowe układu naczyniowego. Podstawowe jednostki chorobowe związane z układem krążeniowo naczyniowym. Krążenie skórne. Fizjologia układu oddechowego. Podstawowe funkcje układu oddechowego. Mechanika oddychania. Spirometria. Elementy patologii w układzie oddechowym. Fizjologia układu pokarmowego wchłanianie i trawienie podstawowych składników pokarmowych. Czynność wydzielnicza (wydzielanie, skład i rola śliny, soku żołądkowego, trzustkowego i jelitowego). Żucie połykanie. Funkcje wątroby. str. 54

3 W9 W10 W11 W12 W13 W14 W15 W16 Przemiana materii i energii. Pojęcie procesów anabolicznych/katabolicznych. Wpływ wybranych czynników na natężenie procesów metabolicznych (temperatura otoczenia, spożywanie pokarmów, aktywność ruchowa, wiek, hormony). Gospodarka wodnoelektrolitowa organizmu. Wskaźniki równowagi kwasowo- zasadowej w warunkach spoczynkowych i wysiłkowych. Układy buforowe. Fizjologia układu rozrodczego. Czynność jajników. Zmiany stężenia hormonów jajników w cyklu miesięcznym. Kontrola cyklu miesięcznego. Menarche/ menopauza. Zaplemnienie a zapłodnienie. Zaburzenia prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka; pojęcie zdrowia i choroby, homeostaza, adaptacja. Mechanizmy obronne ustroju. Zaburzenia czucia - ból. Odczynowość ustroju. Zaburzenia procesów gojenia. Mechanizmy termoregulacji. Witaminy - awitaminoza/hiperwitaminoza. Zmęczenie jako fizjologiczne następstwo wysiłku fizycznego. Fizjologiczna charakterystyka procesów wypoczynku. Gospodarka hormonalna ustroju. Mechanizm regulacji nerwowej i hormonalnej. Czynności i funkcje skóry (termoregulacja, wrażliwość na bodźce, ochrona organizmu, wydalanie, wydzielanie), mechanizm odczynu zapalnego (funkcje poszczególnych komórek, znaczenie chemotaksji), rola skóry w gospodarce wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej (regulacja wydalania potu), działanie czynników patogennych (fizyczne: UV, temperatura, promieniowanie jonizujące; chemiczne: kwasy i zasady, metale ciężkie; biologiczne: wirusy, bakterie, grzyby, inne pasożyty). ĆWICZENIA Ć1 Ć2 Ć3 Ć4 Ć5 Ć6 Ć7 Badanie wybranych odruchów u człowieka: odruch kolanowy, odruch rogówkowy, odruch ze ścięgna Achillesa, odruch z mięśnia ramiennego. Układ wzrokowy tablice Snellena. Pomiar siły mięśniowej wybranych grup mięśniowych dynamometria. Czynność serca: Rejestracja EKG, osłuchiwanie tonów serca, badanie spoczynkowej /wysiłkowej częstości skurczów serca, pomiar ciśnienia tętniczego krwi, badanie wpływu siły ciążenia na czynność układu krążenia próba ortostatyczna. Demonstracja modelu obrazującego mechanikę oddychania model Dandersa. Badanie sprawności układu oddechowego: wyznaczanie statycznych i dynamicznych objętości i pojemności płuc: pojemności życiowej płuc i jej składowych (objętość oddechowa, objętość wdechowa i wydechowa, zapasowa) oraz natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej. Określanie czasu dowolnego bezdechu po wykonaniu: maksymalnego wydechu, maksymalnego wdechu, 10 sekundowej hiperwentylacji. str. 55

4 Ć8 Ć9 Ć10 Ć11 Ć12 Ć13 Ć14 Badanie zmian objętości klatki piersiowej podczas maksymalnego wdechu/ wydechu. Demonstracja wpływu żółci na tłuszcze. Obliczanie spoczynkowej przemiany materii metodą kalorymetrii pośredniej. Wyznaczanie zawartości wody całkowitej (TBW) w ustroju na podstawie beztłuszczowej masy ciała. Ocena subiektywnej ciężkości wysiłku skala Borga. Badanie odczynów organizmu na wybrane czynniki środowiska. ph skóry. 6. Metody dydaktyczne: M1 M2 M3 Wykład informacyjny Doświadczenia analityczne, pomiary antropometryczne Dyskusja 7. Narzędzia dydaktyczne: N1 N2 N3 Podręczniki, atlasy Aparatura (sfigmomanometr, aparat EKG, spirometr, młoteczki neurologiczne, tablice itp.) Prezentacje multimedialne str. 56

5 8. Weryfikacja efektów kształcenia Efekt kształcenia Cele modułu Treści programowe Metody dydaktyczne Sposób oceny EK_01 C1 W1-W16 Ć1-Ć14 M1, M2, M3 kolokwium pisemne egzamin pisemny EK_02 C1 W1-W16 Ć1-Ć14 M1, M2, M3 kolokwium pisemne egzamin pisemny EK_03 C2 Ć1-Ć8, Ć11 M2, M3 kolokwium praktyczne (sprawozdania) EK_04 C1, C2, C3 W1-W16 Ć1-Ć14 M1, M2, M3 egzamin pisemny 9. Forma i warunki zaliczenia Moduł kończy się egzaminem pisemnym. Aby przystąpić do egzaminu student musi uzyskać ocenę pozytywną z ćwiczeń. Aby uzyskać pozytywną ocenę z ćwiczeń należy zaliczyć kolokwia pisemne i praktyczne na ocenę co najmniej dostateczną. 10. Formy oceny - szczegóły ocena/efekt EK_01, EK_02 NDST (2,0) DST (3,0) DST+(3,5) DB (4,0) DB (4,5) BDB (5,0) poniżej 60%pkt 60-70% pkt DST, 71-75% DST % DB, 87-92% DB % BDB. EK_03 NDST (2,0) DST (3,0) DST+(3,5) Student nie potrafi wymienić ani przeprowadzić podstawowych testów do oceny funkcjonowania układów człowieka. Student nie zna podstawowych parametrów ocenianych w krwi, moczu oraz gazometrii. Nie potrafi ich zanalizować. Student potrafi wymienić tylko część omawianych w toku nauczania testów do oceny funkcjonowania układów człowieka. Wykonuje je przy pomocy innego studenta. Student zna podstawowe parametry oceniane w badaniu moczu, krwi i gazometrii, potrafi omówić wybrane wskaźniki % pkt DST, 71-75% DST+. str. 57

6 DB (4,0) DB (4,5) BDB (5,0) Student samodzielnie wymienia i przeprowadza testy oceniające funkcjonowanie poszczególnych układów człowieka. Nie potrafi dokonać ich płynnej analizy. Student zna podstawowe parametry oceniane w badaniu krwi, moczu i gazometrii. Potrafi omówić większość z badanych parametrów % DB, 87-92% DB+. Student samodzielnie wymienia wszystkie omawiane w toku nauczania testy do oceny funkcjonowania układów człowieka, dokonuje płynnej analizy wyników. Student zna podstawowe parametry oceniane w badaniu krwi, moczu i gazometrii. Potrafi omówić wszystkie z nich i dokonać fizjologicznej analizy % BDB. EK_04 NDST (2,0) DST (3,0) DST+(3,5) DB (4,0) DB (4,5) BDB (5,0) Student nie potrafi dokonać analizy porównawczej dotyczącej fizjologicznego i patologicznego funkcjonowania organizmu człowieka. Student potrafi rozróżnić patologiczne i fizjologiczne procesy zachodzące w organizmie człowieka. Nie dokonuje analizy zbiorczej % pkt DST, 71-75% DST+. Student potrafi dokonać analizy funkcjonowania organizmu człowieka. Nie wyciąga jednak wniosków np. z objawów % DB 87-92% DB+. Student rozpoznaje patologie oraz fizjologiczne funkcjonowanie organizmu człowieka. Dokonuje analizy objawów, wyciąga wnioski, prognozuje przebieg zmian i ich oddziaływanie na cały organizm % BDB. 11. Literatura zalecana Jaworek J.: Podstawy fizjologii medycznej. Kraków: Medycyna Praktyczna, cop Patofizjologia kliniczna. Podręcznik dla studentów medycyny. Red. B. Zahorska-Markiewicz [et al.]. Wrocław: Edra Urban & Partner, cop Literatura podstawowa Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Red. S.J. Konturek. Wrocław: Edra Urban & Partner, Rosołowska-Huszcz D., Gromadzka-Ostrowska J.: Ćwiczenia z fizjologii człowieka. Warszawa: Wydawnictwo SGGW, Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej. Pod red. W.Z. Traczyka, A. Trzebskiego. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, cop Sharkey B.J., Gaskill S.: Fizjologia sportu dla trenerów. Warszawa: Centralny Ośrodek Sportu, cop Literatura uzupełniająca Fizjologia wysiłku i treningu fizycznego. Red. nauk. J. Górski. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, str. 58

7 Guzek J.W.: Patofizjologia człowieka w zarysie. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, cop Fizjologia człowieka. Red. nauk. J. Górski. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, cop Silbemagl S., Despopoulos A.: Ilustrowana fizjologia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, cop Zawadzki M., Szafraniec R., Murawska-Ciałowicz E: Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów wydziałów kosmetologii. Wrocław: Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wykłady z fizjologii człowieka. Red. nauk. M. Tafil-Klawe, J.J. Klawe. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, cop Bilans pracy studenta: RODZAJ PRACY STUDENTA FORMA FORMA STACJONARNA NIESTACJONARNA wykład ćwiczenia/zajęcia praktyczne ćwiczenia seminaryjne 0 0 przygotowanie do zajęć w tym do ćwiczeń studiowanie literatury przygotowanie projektu/referatu/sprawozdania z zadań 0 0 konsultacje 5 5 przygotowanie do zaliczenia/egzaminu zaliczenie końcowe/egzamin 3 3 ŁĄCZNY NAKŁAD PRACY STUDENTA W GODZINACH W TYM GODZINY KONTAKTOWE LICZBA PUNKTÓW ECTS MODUŁU 5 5 W TYM ECTS KONTAKTOWE 2,7 1,8 str. 59