jogurt, kakao w proszku, kefir, dżem, oscypek, feta, czekolada, twaróg, makaron, ser żółty, pasztet, maślanka, olej, masło

Transkrypt

1 KSIĄŻECZKA

2

3 ZDROWIE 1 Oto jak przebiega dzień Janka. Zaznaczysz w tekście symbolami, kiedy Janek 1. powinien według Ciebie umyć ręce (symbol mydła) i zęby (symbol szczoteczki)? Janek wyskoczył ze swojej pościeli. Supeł warknął przestraszony i dla bezpieczeństwa schował się pod łóżkiem. Niestety, także tam Janek zakłócił mu sen, szukając porzuconej bluzy. Jak co dzień, jest spóźniony! Na stole czekały już kanapki z białym serem i rzodkiewką. Zjadł je, a do plecaka włożył drugie śniadanie. Jeszcze tylko buty, kurtka, krótkie cześć dziadku rzucone w stronę drzwi, za którymi budził się dziadek, i Janek biegł do szkoły. Chłopiec miał dzisiaj dyżur przy króliku Tobim. Na długiej przerwie nakarmił go marchewką i sałatą, zmienił mu wodę. Potem, czując już ogromny głód, zjadł dopiero śniadaniowe kanapki. Lekcje minęły szybko i chłopiec popędził w stronę domu. Janek wszedł do niego tylko na chwilę, żeby zawołać Supła na spacer. Dopiero po zabawie ze swoim ukochanym wyżłem siadł z rodzicami i dziadkiem do pysznego obiadu. Następnie był czas na odrabianie lekcji. Janek, rozwiązując zadania matematyczne, sięgnął po jabłko i kawałek czekolady. Potem razem z dziadkiem szukali w internecie informacji dotyczących kosmosu. Po kolacji Janek chciał jeszcze poczytać, ale zdążył tylko wziąć prysznic i nastawić budzik. Supeł polizał Janka po zaspanym policzku, ułożył się w kłębek i zasnął. W mleku znajduje się wapń, który jest także składnikiem 2. kości i zębów. Pomożesz Matyldzie zakreślić wyrazy, określające przetwory mleczne. Które z nich lubisz najbardziej? jogurt, kakao w proszku, kefir, dżem, oscypek, feta, czekolada, twaróg, makaron, ser żółty, pasztet, maślanka, olej, masło Jak warto dbać o zęby?spróbuj napisać zdania mówiące o tym, co pomaga utrzymać 3. zęby w zdrowiu. Wykorzystaj proszę podane wyrazy. słodycze, pasta do zębów, szczoteczka, koliste ruchy, dentysta, ortodonta, przetwory mleczne Szczoteczkę powinno się zmieniać co 2-3 miesiące na nową, bo na starej zaczynają się rozwijać bakterie i drobnoustroje.

4 Wymarzony dentysta 4. Leon w poczekalni siedzi, Trochę się niepewnie czuje. Zaraz dentystę odwiedzi, Lecz zasnął. Marzenia snuje... Jego gabinet nie byłby biały. Maszyny zęby by głaskały. Doktor Leon rozśmiesza i tańczy. A do płukania? Sok z pomarańczy! Częstuje chałwą i marmoladą, Boruje zęby zaś czekoladą, Batony, groszki, wafl e, pierniki, Tych w gabinecie pełne słoiki. Naprawiał doktor ząb pół godziny, Tak delikatnie i powoli. Teraz z Leona wynika miny, że jest wspaniale, bo ząb nie boli! Co z tego, że u Leona Jest w gabinecie wiele słodyczy Gdy zęby bolą, to najbardziej Skuteczność się w leczeniu liczy! Czy możesz opowiedzieć, jak wyglądał gabinet doktora Leona? Czym się różnił od tradycyjnego gabinetu dentysty? Jak wspominasz swoją wizytę u dentysty? Jak zachęcisz kolegę lub koleżankę, by poszli do dentysty? Podczas wieczornej kąpieli w napełnionej wodą wannie brat Matyldy zużywa nawet litrów wody. Kąpiel pod prysznicem zużywa tylko 8 litrów wody na minutę. Spróbuj obliczyć, ile litrów wody można zaoszczędzić tygodniowo i miesięcznie, zamieniając codzienną kąpiel na prysznic? Podpowiedź: Sprawdź, prosząc w razie potrzeby o pomoc rodziców lub rodzeństwo, ile minut trwa przeciętnie mycie się pod prysznicem? Babcia Jadzia do rodziców: Sami dajmy przykład dzieciom, pamiętając o myciu zębów i w czasie całodziennych wyjść biorąc szczoteczkę ze sobą.

5 ZDROWIE 2 jabłko Czy zachowania przedstawione poniżej wpływają pozytywnie na nasze zdrowie? 1. Do czego zachęcisz osoby przedstawione w zdaniach? Krzysiek woli siedzieć kilka godzin przed komputerem, zamiast pójść z kolegami pograć w piłkę. Marta nie chce jeść żadnych owoców czy warzyw z wyjątkiem frytek z ziemniaków. Olaf czyta książki przygodowe do później nocy, a rano czuje się senny i ospały. Agnieszka nie zwraca uwagi na to, że siedzi zgarbiona przy odrabianiu lekcji. Jezeli ułożysz rozsypane wyrazy, dowiesz się o jednej z zasad wspomagających 2. nasze zdrowie. warzywa- od dziennie owoce zdrowia przybywa! 5 razy tego Tobie Kropka chce wzbogacić posiłki swojej rodziny o wybrane owoce i warzywa. 3. Połączysz je strzałką z nazwami posiłków? Jeżeli chcesz, dodaj własne propozycje. Śniadanie sałatka grecka pomidor zupa warzywna II śniadanie Obiad Podwieczorek Kolacja kompot z owocami surówka 3 rzodkiewki banan sałatka owocowa natka pietruszki 2 oczyszczone marchewki świeżo wyciskany sok z buraka i jabłka ogórek zielony 4 wiśnie Warto jeść warzywa i owoce, kiedy jest na nie sezon. Są wtedy najbardziej dojrzałe, soczyste, smaczne, a przy tym kosztują o wiele mniej niż zimą. Niektóre masz okazję zjeść tylko w sezonie. Potem pozostają nam przetwory. 4. Pomóż Rysiowi i powiedz, w jakich miesiącach jest w Polsce sezon na pokazane poniżej warzywa, owoce i grzyby?

6 . Wyobraź sobie, że jesteś właścicielem/włascicielką sklepiku szkolnego ze zdrowymi 5 daniami Pora na pory. Jakie propozycje zaproponujesz koleżankom i kolegom, zamiast tradycyjnych, nie zawsze najzdrowszych przekąsek, takich jak: chipsy, hot-dogi, batony? Mąka brązowa czyli pełnoziarnista zrobiona jest ze zmielonego pełnego ziarna. Pełnego dlatego, że zawiera naturalną otoczkę. To w niej znajduje się większość witamin, składników mineralnych oraz błonnika. Natomiast biała mąka jest delikatniejsza w konsystencji i smaku,lekkostrawna, ale jest pozbawiona tej otoczki. Błonnik - substacja, która pomaga oczyszczać przewód pokarmowy. Najwięcej błonnika znajduje się w suszonych owocach (morele, figi, daktyle), fasoli, orzechach. 6. Rysiek stara się jeść produkty pełnoziarniste. Co możesz mu zaproponować na śniadanie? chałka, bułka grahamka, bułka maślana, płatki owsiane, ciasto drożdżowe, chleb razowy, rogal W dawnej Polsce jedzono wiele rodzajów kasz. Obecnie niektóre kasze są prawie zapomniane, a inne jemy bardzo rzadko. Szkoda, bo kasze zawierają dużo witamin z grupy B, soli mineralnych i błonnika. 7. Jeżeli rozwiążesz zagadki, poznasz nazwy popularnych w Polsce kasz. Znajdziesz je także po poprzestawianiu sylab, w nawiasach. Niepozorne brązowe ziarenko Na pachnący obiad zaprasza. Dobrze pasuje do grzybów i mięsa. To jest pyszna...kasza. [sylaby cza, na, gry] Rośnie sobie w kaczanach, Może być masłem otulona. Ma kolor słońca i banana. To kaszka... [rydz,iana,kuku] Czy próbowałaś/próbowałeś wszystkich tych kasz? Czy znasz jeszcze jakieś inne? Która najbardziej Ci smakuje? Ma barwę piasku i śniegu i Ledwie maluch wyjdzie z wanny Dostanie kleiku lub zupki Pełen talerz- z kaszki...! Pod dobrym dziadka okiem Z malinowym sokiem! [nn,a,ma] Nie chcę ziemniaków, ryżu i klusek Czy makaronu pełnej miski.. Na stole dymi już podana Surówka i kasza... [na,ja,gla] Babcia Jadzia do rodziców: Otwórzcie swoją kuchnię dla warzyw i owoców oraz produktów pełnoziarnistych. Ustalcie, jakie są Wasze ulubione warzywa i przygotowujcie je na kilka sposobów. A potem pozwólcie sobie na wprowadzenie nowych, nieznanych warzyw do Waszego domu. Dajcie się zadziwić!

7 ZDROWIE 3 1. Jak myślisz - co lubią Twoje oczy? Czasami więcej niż jedna odpowiedź jest prawdzi wa. Gdy oczy są zmęczone, mogę im pomóc: - mrugając dość intensywnie przez chwilę, - patrząc się na zieleń, np. drzewa, - zamykając je i wyobrażając sobie dal, np. statek daleko na morzu. Aby nie niszczyć wzroku podczas czytania lub odrabiania lekcji warto: - zadbać o dodatkowe oświetlenie, np. lampkę na biurku, - umieścić biurko jak najbliżej okna, - ustawić biurko w najciemniejszej części pokoju. Podczas używania komputera należy pamiętać, żeby: - odrywać oczy od ekranu i nie siedzieć kilku godzin, - robić co godzinę przerwy na odpoczynek oczu, - siedzieć jak najbliżej ekranu. 2. W pokoju Rysia i Matyldy jest zapalone górne światło, ale żeby oczy się nie męczyły podczas pracy, potrzebna jest jeszcze lampka na biurku. Dorysuj, po której stronie według ciebie powinna stać lampka na biurku Rysia, a po której Matyldy, aby światło jak najlepiej im pomagało?

8 3. Chcesz, aby twoje oczy były długo, długo zdrowe? Spróbuj, wspólnie z rodzicami, zastanowić się, jakie są zasady dbania o oczy i jak je stosować w waszym domu. Ogranicz do 2 godzin rób przerwy pracując przy komputerze odległość 50 cm Zachowaj co godzinę zabawę przy komputerze od ekranu komputera. 4. Spójrz, podobnie wygląda tablica u okulisty, dzięki której bada się wzrok. Znajdź ukryte tu zdanie, a potem napisz własną propozycję ukrytego zdania. 5. Dopisz, proszę, z czym Ci się kojarzą... oczy brązowe - mają kolor kory dębu, piernika, liści późną jesienią, błyszczących kasztanów... oczy niebieskie... oczy zielone... oczy szare... Spróbuj napisać wiersz o oczach. Babcia Jadzia do rodziców: Ustalcie w waszym domu, że jeden dzień lub więcej w tygodniu będzie dniem bez telewizora. Wspólnie się zastanówcie, czym ciekawym możecie się zająć w tym czasie.

9 ZDROWIE 4 1. Babcia brokuły gotuje na parze, Rowerem żółtym przez miasto mknie. Palmtopem włada i głowę dam, że więcej o świecie niż tata wie! Tu gimnastyka, basen, spotkanie, szachy, czytanie, pobyt nad wodą. Kiedy tak patrzę na moją babcię, też chcę się poczuć jak ona młodo! Co to znaczy, według ciebie, czuć się młodym? Czy to, że się czujemy młodo, zależy od wieku? Jak sądzisz, dzięki czemu czujemy się młodo? Zachęcam cię, żeby połączyć w pary 2. wyrażenia. Może dołączysz własne pomysły na długie i zdrowe życie? przyjaźni i znajomości jedzenie optymistyczne do życia słodyczy dużej ilości tłuszczu unikanie umysłowa owoców swojego umysłu nastawienie produktów przetworzonych podtrzymywanie cukru i soli aktywność-fizyczna ćwiczenie regularnych posiłków warzyw pamięci Uzupełnij proszę hasło, które się podarło 3. Każ... męd... ci...wie:...ność...ch to...wie. zdro /dy/ / aktyw / rzec / i ru / to po 4. Nawet jeżeli nie uprawiasz sportu, w łatwy sposób możesz zwiększyć ilość ruchu. Skreśl, proszę, te formy, które nie wpływają na polepszenie naszej kondycji fizycznej. Podkreślisz te aktywności, które możesz wprowadzić na co dzień w swoim życiu? chodzę pieszo, wchodzę po schodach, chodzę po zakupy do sklepu, chodzę na wycieczki z rodziną, chodzę na spacer z psem, biegam, gram w piłkę, gram w Chińczyka, tańczę, gimnastykuję się, jeżdżę rowerem, jeżdżę samochodem, jeżdżę na rolkach, jeżdżę autobusem,

10 5. Zgadnij, jaki to sport? 6. Jaka dyscyplina sportowa najbardziej Ci się podoba? Jak nazywają się Twoi ulubieni sportowcy i w jakim sporcie osiągają sukcesy? Za jakie cechy cenisz swoich ulubionych sportowców? Czy możesz je podkreślić i 7. dopisać takie, które uważasz za konieczne. Dlaczego wybrane przez ciebie cechy są ważne? odwagę, pracowitość, inteligencję, niezawodność, umiejętność podnoszenia się z porażki, wytrzymałość, dokładność, siłę, szybkość... Warto zadbać o swoje zdrowie, nie tylko poprzez gimnastykę i ruch, ale także poprzez rozwijanie swojej sprawności umysłowej i dobre relacje z innymi ludźmi. 8. Jakiego typu aktywności jest najwięcej w twoim życiu, a jakich możesz wprowadzić więcej? Dopisz, proszę, aktywności ważne dla ciebie. wchodzenie po schodach, wyjazdy w góry, zabawa, jazda rowerem, rozwiązywanie zagadek detektywistycznych, gra w szachy, czytanie książek, rozwiązywanie krzyżówek i łamigłówek, wspólne spędzanie świąt, spotkania z przyjaciółmi, rozmowy z rodzicami, spotkanie z babcią i dziadkiem, Babcia Jadzia do rodziców: Kupcie piłkę, hula-hop, rower lub zainspirujcie się wizytą w sklepie z artykułami sportowymi. Kiedy tylko macie możliwość i czas, spędzajcie go wspólnie w formie aktywnej, a przede wszystkim na spacerach. Zabawa z dzieckiem jest świetnym sposobem na przypomnienie sobie, jaką radość i odprężenie przynosi ruch.

11 ZDROWIE 5 Jak myślisz, w co bawiły się dzieci 100 lat temu? Czy znasz te zabawy? Zapytaj swoich 1. rodziców, a także babcię, dziadka, w co jeszcze bawiły się dzieci? Opisz proszę krótko, na czym polegała ta zabawa lub narysuj ją. Wyobraź sobie, że przyjechali do ciebie koleżanka i kolega z innego kraju, jednak nie 2. znacie swoich języków. Jaką zabawę zaproponujesz? Jak się porozumiecie? Czy wiesz, co oznacza wyrażenie Moim konikiem jest zbieranie naklejek? 3. Co to jest hobby? Jaką bezpieczną i ciekawą zabawę można wymyślić, mając do dyspozycji kilka tyczek i duży koc kilka kartonów afrykańską maskę?

12 ZDROWIE 6 1. Spróbuj zgadnąć, kto jest przyjacielem Leona? Przyjaciel Leona nie stoi koło osoby, która interesuje się grupową dyscypliną sportu. Przyjaciel Leona woli spędzać wakacje w górach, a nie nad jeziorem. Przyjaciel Leona nie stoi w bezpośrednim sąsiedztwie osoby, która lubi czytać książki. Przyjaciel Leona stoi na lewo od osoby, która należy do harcerstwa. Odpowiedź: Przyjacielem Leona jest... Aby czuć się zdrowo, potrzebujemy kontaktów z innymi ludźmi. Ważne jest, aby się razem pośmiać, spędzać czas, rozmawiać, zwierzyć się sobie. 2. Znajdź proszę w tekście osiem cech przyjaciela Leona i wypisz je obok. B G H J U P A R T Y D U M N Y O R P K G W G U E Z M F R I A W E S O Ł Y M A T D S R P J H S I C L A T R R U N Ł A O L T L O Y B K O N W W L D L T W T W Ł I J I P S N R Z Y M T R W C S Y D O B R Y I Y Czy wszystkie cechy przyjaciół są przyjemne i pozytywne? Czy przyjaciel jest idealny?

13 3. Spróbuj dokończyć zdania opisujące Twojego przyjaciela: Mój przyjaciel jest bardzo... Potrafimy razem... Obydwoje lubimy... Różnimy się tym, że... Kiedy się pokłócimy... Postaram się lepiej... Od przyjaciela oczekuję, że Matylda i Kropka mają bransoletki, które noszą na znak przyjaźni. Na koralikach napisały ważną dla siebie informację. Odgadniesz ją, przeskakując zawsze tę samą liczbę koralików. 5. Spróbuj ukryć w ten sam sposób hasło na parasolce. W razie potrzeby zwiększ liczbę sylab. 6. Czy zgadzasz się z którymś z trzech zdań dotyczących przyjaźni? Wyjaśnij, co one znaczą według ciebie. Które najbardziej ci się podoba? Dlaczego? Kto szuka przyjaciela bez wad, pozostanie bez przyjaciela przysłowie wschodnie Umiej być przyjacielem, a znajdziesz przyjaciela Ignacy Krasicki Przyjaciel - ktoś, przed kim można głośno myśleć Arystoteles

14 ZDROWIE 7 1. Test Szklanki z wodą Napełnij proszę pół zwykłej szklanki wodą. Czy według Ciebie szklanka jest w połowie pełna, czy w połowie pusta? Czy uważasz siebie za optymistę, czy za pesymistę? 2. Wyjaśnij krótko, kim jest optymista, a kim pesymista? Jakich ludzi znasz więcej? Jakie myślenie pomaga bardziej w rozwiązaniu problemów? Co pomyśli optymista i 3. pesymista, gdy: a) ktoś śmieje się z tego, jak wygląda b) nikt się nie chce z nim bawić, bo jest nowy c) zajmie ostatnie miejsce na zawodach 4. Przypomnij sobie, z czego ostatnio się ucieszyłaś/ucieszyłeś lub co Cię rozśmieszyło? Przerysuj, proszę, koniczynkę i wpisz te wydarzenia w jej listki. 5. Uporządkujesz określenia w kolejności od najsłabszego do najintensywniejszego określenia? W jakich sytuacjach czujesz się: uśmiechnięty, szczęśliwy, rozchmurzony, wesoły, rozbawiony, roześmiany, radosny, chichoczący?

15 Z A K U P Y 1 Policz proszę, ile worków foliowych, reklamówek znajduje się w Twoim domu? Oblicz, o ile zmniejszy się zużycie jednorazowych worków foliowych, jeśli 35 osób mieszkających na ulicy Matyldy będzie chodzić na zakupy z torbą bawełnianą, a każda z nich zrezygnuje tygodniowo z tylu worków foliowych, ile znajduje się w Twoim domu. O ile mniej worków zostanie zużytych w ciągu miesiąca? 3. Wyrzucony woreczek foliowy rozkłada się najkrócej przez 400 lat. Dla porównania: ogryzek od jabłka kilka miesięcy. Czy Ty i Twoja rodzina używacie wielorazowej torby na zakupy, koszyka, plecaka lub kosza do samochodu? Narysuj, jaki chciałbyś mieć znak, rysunek, napis natwojej bawełnianej torbie na zakupy? Jakiego byłaby koloru? Zaprojektuj też torby dla członków Twojej rodziny. 4. Spróbuj zaprojektować plakat, który będzie zachęcał mieszkańców Twojego osiedla, wioski lub miasteczka do rezygnowania z brania worków foliowych w trakcie zakupów i noszenia na zakupy własnych toreb, koszyków. Babcia Jadzia do rodziców: Spróbujcie rezygnować z brania foliowych torebek ze sklepów tak często, jak to tylko możliwe. W widocznym, wygodnym miejscu w domu powieście torbę lub koszyk na zakupy.

16 Z A K U P Y 2 - Czy zdarzyło Ci się kupić jakiś produkt, skorzystać z jakiejś oferty, tylko dlatego, 1. że była promocja, mimo że ich nie potrzebowałeś/łaś? - Czy byłeś/łaś zadowolony/a ze swojej decyzji? - Czy podobna sytuacja zdarzyła się twoim rodzicom? Czasami pod wpływem promocji, reklamy, zaczynamy myśleć, że bardzo chcielibyśmy 2. mieć jakiś przedmiot. Zanim jednak zaczniemy zbierać na niego pieniądze, zastanów się, czy jest Ci na pewno potrzebny? - Czy masz starszy model tej rzeczy? - Czy możesz naprawić tę rzecz? - Czy możesz ją pożyczyć? Nie kupuj nowejprzeznacz te pieniądze na to, czego naprawdę potrzebujesz! - Czy możesz kupić używaną? Promocja ma sprawić, że tracimy głowę - przestajemy się zastanawiać nad tym, czy promowana rzecz jest nam potrzebna. Wydaje nam się, że mamy mało czasu, że inni wykupią produkt. Tymczasem często produkt ma podobną cenę do tej codziennej i wcale nie jest taki niezwykły. A najczęściej wcale go nie potrzebujemy! W jaki sposób Kropka i jej brat byli zachęcani do kupna? 3. Na jakie zmysły mają oddziaływać promocje i reklamy? - Bardzo proszę spróbować tego pysznego jogurtu. Jest świeży, delikatny, smaczny i zawiera niespotykane owoce tropikalne. - Cześć, chciałbyś dostać tego wspaniałego pluszowego węża? To Zygzak. Proszę, weź go na ręce. Promuje najnowsze chipsy. Jeżeli kupisz 5 paczek i wyślesz kody w ciągu tygodnia - Zygzak może być Twój! - To najtańszy napój z sokiem owocowym na rynku! W dodatku jeszcze w opakowaniu promocyjnym! 2 litry soku w cenie jednego! Poparz, jaka ogromna ilość soku za tak niewielkie pieniądze. Zupełnie niespotykana okazja!

17 4. Kropka poszła do sklepu ze swoim młodszym bratem. Mają określoną ilość pieniędzy od mamy na chleb, mleko, masło, warzywa i owoce. Bardzo trudno jest jednak robić zakupy z Heniem. Pomóż Kropce i podpowiedz, jak ma wyjaśnić Heniowi, że nie kupią produktów promocyjnych. Henio: - O, jakie pyszne batony! Muszę je mieć! To zupełna nowość, z reklamy! Kupujesz siedem, a ósmy gratis!. Kropka: - Henio: - A obok można spróbować nowych chipsów. Hmm... Ta pani mówi, że te chipsy mają najlepszy smak. Kupimy promocyjny zestaw z orzeszkami? Wtedy chipsy są tańsze. Kropka: - Henio: Linijka! Jaka świetna! Dzisiaj w promocji! W komplecie z cyrklem i ekierką taniej. Mam już taki komplet od dziadka, ale te na pewno też się przydadzą. Nie są drogie... Kropka: - Czy zawsze nowy przedmiot jest lepszy od starszego? Przypatrz się obrazkom i 5. powiedz, dlaczego te przedmioty są cenne dla ich właścicieli? Które z przedmiotów poniżej można jeszcze wykorzystać? W jaki sposób? Spróbuj 6. wymyślić jak najwięcej sposobów ich dalszego użycia. Przykład: słoik po majonezie - na przetwory, jako kubek na przybory do pisania, do przechowywania monet lub gwoździ, do recyclingu 7. stary koszyk wiklinowy na zakupy rozdarte spodnie nieużywane zabawki zepsuty budzik przeczytane czasopisma za małe łyżwy W klasie Matyldy wszyscy postanowili, że z okazji urodzin i świąt będą robili prezenty, zamiast je kupować. Co sobie podarowali z okazji Mikołajek? Dopasuj proszę wyrazy w pary: bransoletka album na zdjęcia pleciona... upieczone... haftowana... wyhodowany... zrobiony... ułożony... wiersz serwetka kaktus ciasto Czy podoba Ci się któryś z tych prezentów? Jaki wspaniały prezentty mógłbyś samodzielnie zrobić dla drugiej osoby? Po co dajemy prezenty? Jakie prezenty są dla ciebie najważniejsze?

18 Z A K U P Y 3 1. Co robiła w sobotę rodzina Janka, a co rodzina Kropki? Jak Ty wolisz spędzać wolny czas z rodziną? 2. Czy na pewno potrzebujesz spędzać tyle czasu w sklepach? Przecież jest tyle pięknych miejsc do obejrzenia i tyle ciekawych rzeczy do zrobienia. Ala i tata mieszkają na dużym osiedlu w mieście. Robią zakupy w małym markecie lub sklepikach na ich osiedlu. Po zakupach i po obiedzie idą najczęściej pojeździć na rowerze lub na rolkach. Jak nazywają się sklepiki, w których byli, żeby kupić następujące produkty? mięso zeszyt i naboje do pióra proszek do prania i pasta do zębów miska kapusta kiszona i ziemniaki bukiet dla cioci na imieniny...żywni... sklep...rstwa...ego...iern... k...ac...a masa......ria

19 3. 4. Marcin mieszka na wsi. Codzienne zakupy rodzina Marcina robi w jednym z dwóch slepów w ich wsi, ale po pewne produkty jadą do sklepów do większego miasta. Kupują wtedy także zamówione przedmioty dla babci i dziadka oraz dla sąsiadki, która musi zostać w gospodarstwie. Po co pojechał Marcin z rodzicami do sklepu? Dowiesz się, gdy wpiszesz pierwsze litery wyrazów: dom lisa przestronne i bardzo luksusowe mieszkanie m-1, 2 lub 3 tradycyjny dom Eskimosów tam mieszkają krowy szałas Indian Janek umówił się z dziadkiem przed marketem. Chcieli kupić czapki z daszkiem na lato. Wchodzili do 27 sklepów w hipermarkecie. W każdym z nich przebywali 7 minut, z wyjątkiem trzech sklepów, gdzie byli 25 minut. Dodatkowo spędzili 20 minut odpoczywając. Ile czasu spędzili w sklepie? Ile w tym czasie mogli oglądnąć 20 minutowych fi lmów w kinie? 5. Matylda chciała kupić w hipermarkecie spinki do włosów a Rysio długopis. Szukanie stoiska z ozdobami do włosów i sklepu papierniczego zajęło im 1 h 45 minut. Zaznacz na zegarze, która była godzina, kiedy dzieci wychodziły ze sklepu? Na jakie inne zajęcia można było przeznaczyć ten czas? Babcia Jadzia do rodziców: Zastanówcie się, jak możecie wspólnie spędzić ciekawie dzień, zamiast przeznaczać cały swój wolny czas na pobyt w supermarkecie? Poproś każdego członka rodziny, by wypisał swoje propozycje, jak można spędzić ciekawie te kilka godzin razem.

20 Z A K U P Y 4 1. Modna bluzka Rysiek trzasnął drzwiami wchodząc do domu. - Cześć! powiedział i zamknął się w pokoju. Za chwilę usłyszał pukanie. - Cześć. Wiesz, że się denerwuję, kiedy trzaskasz drzwiami. Czy możesz następnym razem tego nie robić, nawet jeżeli jesteś zdenerwowany? Jak chcesz powiedzieć, o co chodzi, to jestem w kuchni. Odgrzewam pyzy z kapustą, te od babci. O, rany! Chyba żadna złość nie powstrzymałaby jego głodu, tym bardziej, że czekały na niego takie pyszności. Dopiero jednak po dokładce był w stanie powiedzieć: - Przepraszam za to wejście do domu. Bo mnie to denerwuje. W naszej szkole wszyscy chłopcy mają już takie bluzy dresowe, z kapturem. - Przecież masz taką bluzę. W dodatku prawie nową. - No tak, ale tamte są kupione w fi rmowym sklepie. Mają z przodu taki znaczek- wiesz jaki? Tutaj Rysiek narysował w powietrzu znaczek. - Niestety, nie możemy ci kupić takiej bluzy - nie znajdziemy na nią pieniędzy w najbliższym czasie. Czy na pewno wszyscy już je mają? Przyjrzyj się w szkole. To moda - twoja bluza i tamte są pewnie szyte w tym samym miejscu i z tych samych materiałów. Następnego dnia w szkole Rysiek postanowił o tym porozmawiać z Jaśkiem. - Cześć! Zauważyłeś, że wszyscy w szkole mają te bluzki?- zapytał na pierwszej przerwie, kiedy patrzyli na tłum na korytarzu. - No jasne! Od tygodnia proszę rodziców, żeby mi kupili, ale są bardzo drogie. - Ojej! Ty też?! Ja dopiero wczoraj, ale mama też się nie zgodziła. Mam taką samą, ale bez tego znaczka. - Wiesz co? Marcin z naszej klasy i Krzysiek i Robert też się przejęli tymi bluzami i też mówili rodzicom. - A ja myślałem, że jestem jedyny i że wszyscy się na mnie patrzą dlaczego jeszcze nie masz tej bluzy. - Ja też tak myślałem. Zaśmiali się razem. - Chcesz jedną kanapkę? Z serem białym. Ale właściwie, to co nam z takiego znaczka? Przecież chodzi o to, żeby można było w czymś ciepłym i wygodnym grać w kosza, jak będzie trochę zimniej na dworze. - Masz rację. Najważniejszy jest kaptur, a nie jakiś znaczek. No i ilość koszy! - Eee, wiesz co? Strasznie to dziecinne z tym znaczkiem. Najwyżej sobie dorysujemy. Zaśmiali się razem i pobiegli na kolejną lekcję. - Cześć Mamusiu! - wszedł Rysiek, starannie i bezszelestnie zamykając drzwi od mieszkania.

21 Czy wierzyć reklamom, czy samemu sobie? To, co usłyszymy w reklamie, dziel przez trzy. W reklamie wszystko jest naj: najlepsze, najtańsze, najnowsze. Tymczasem są to zwykłe produkty, podobne do innych. Zastanów się, czy naprawdę potrzebujesz tego produktu, czy też chcesz go mieć, bo jest modny, boisz się, co powiedzą inni, gdy go nie będziesz miał. W reklamie wszystko może być inne niż w rzeczywistym świecie. 2. Czy rzeczywiście: - chipsy są najzdrowszym pożywieniem? - lekarze polecają chipsy? - jedzenie wafl i może zastąpić kanapki i owoce? - lizaki sprawiają, że wszyscy nas polubią? Jak reklama zachęca Cię do kupienia? Co mówi o produkcie? Czy reklama mówi negatywne rzeczy o produkcie, wymienia jego wady?

22 Wspaniały długopis, czy wspaniała reklama? 4. To jest długopis Aksamitek. Tuszu starcza na 70 kartek ciągłego pisania. Został zaprojektowany tak, żeby się nie męczyć przy pisaniu, dlatego ma dopasowany do dłoni kształt. Dostępny w kolorze pomarańczowo - zielonym lub złoto - granatowym. Opatentowany skład tuszu sprawia, że jest on trwały i nie blaknie. Za 7 zł ten długopis może należeć do Ciebie! To jest cudowny długopis Aksamitek. Będziesz nim pisał niesamowicie długo! Poczujesz, że Twoja ręka lekko mknie po papierze. Ma wspaniały kształt i nowoczesne kolory. Litery wyglądają jeszcze lepiej! Każdy chce go mieć! I jest niesamowicie tani! Pokochasz tę jakość! W którym tekście zostały podane informacje: - ile kosztuje długopis - na ile starcza wkład - czym różni się od innych długopisów pod względem kształtu - dlaczego tusz w Aksamitku jest lepszy niż w innych długopisach - jaki ma kolor? Jakimi słowami w drugim tekście zostały zastąpione informacje: - kosztuje 7 zł = - długopis ma kolor złoto-granatowy i pomarańczowo-zielony = - tusz wystarcza na zapisanie 70 kartek = - kształt został dopasowany do dłoni = Która reklama pomogła Ci bardziej w dokonaniu wyboru? Dlaczego? W której znajdziesz więcej konkretnych informacji? 5. Zapatrzona Była dziewczynka, która to chciała, Co telewizja reklamowała. Miała laleczki, klocki, batony, Napoje, żelki, cukierków tony. Chipsy i soczki, chrupki i wafl e domki dla lalek, lizaków tafl ę. Koniki, pieski, roboty, gry, Można pomyśleć: spełnione sny! Siedziała przed ekranem w kątku, Nie miała tylko... zdrowego rozsądku. Narysuj proszę własną ilustrację lub ułóż wierszyk mówiący o tym, jak reklama wpływa na ludzi. Babcia Jadzia do rodziców: po obejrzeniu reklamy danego produktu pójdźcie razem do sklepu i przyjrzyjcie mu się dokładnie: czy jest droższy czy tańszy niż podobne produkty? Czym się różni? Czy rzeczywiście jest taki niezwykły, jak go opisuje reklama?

23 Z A K U P Y 5 Jakie funkcje spełnia opakowanie? Dopasuj proszę hasła do obrazków chroni produkt przed zabrudzeniem - pomaga wymierzyć porcję - pomaga przechowywać - informuje o produkcie - zachęcaa do kupienia Które produkty w sklepie mogą się obyć bez opakowań? Uzasadnij swoją wypowiedź. 2. Jeżeli możesz, kupuj produkty bez opakowań. Jeżeli wybierasz spośród produktów w opakowaniu, wybierz produkt w opakowaniu mniej uciążliwym dla środowiska. To jest test opakowań. Oceń, które z opakowań jest mniej uciążliwe dla środowiska! 3. Zawsze możesz porównać dwa opakowania, używając tego testu. tak nie 1. Czy produkt może być sprzedawany bez opakowania? 2. Czy może być sprzedawany w opakowaniu zwrotnym? 3. Czy opakowanie jest dopasowane pod względem wielkości i ilości? 4. Czy opakowanie jest z materiałów z odzysku lub takich, które nadają się do recyklingu? 5. Czy materiały ulegają biodegradacji? 6. Czy są prostsze?

24 Z A K U P Y 6 Dopasuj, proszę, wypowiedzi do opakowań: szklanej butelki, butelki plastikowej oraz 1. puszki. - Możesz skorzystać z mojej pomocy w noszeniu napojów wiele razy. - W skrócie można powiedzieć, że jestem zrobiona głównie z piasku, a dokładniej krzemionki, których nie trzeba wozić z daleka, bo wydobywa się je w Polsce. - Mogę żyć w niezmienionej postaci tysiąc lat i więcej. - Urodziłam się w hucie. - Nawet jeżeli się zniszczę, można mnie przetopić i już jestem jak nowa i mogę znowu pomagać! - Nawet malutkie dziecko może skorzystać bezpiecznie z mojej pomocy w noszeniu napojów. - Jestem lekka i wygodna. - Jestem luksusowa, bo po otworzeniu możesz ze mnie wypić tylko jeden raz. - Pięknie się błyszczę, bo jestem pokryta warstwą farby i lakierów. - Materiał, z którego jestem zrobiona, jest wydobywany daleko w Australii, Ameryce Południowej i musi przejechać tysiące kilometrów, zanim zostanie wykorzystany. Jestem zrobiona z drogiego materiału. Które z opakowań : 2. Jest zwrotne? Nadaje się do recyklingu? Jest zrobione z taniego, powszechnie dostępnego materiału? Jest zrobione z drogiego, sprowadzanego z daleka materiału? - Po użyciu można mnie wyczyścić i w bardzo wysokiej temperaturze zrobić mnie jeszcze raz na nowo. - Nie rozbiję się na kilka kawałków. Które opakowanie jest wg Ciebie najprzyjaźniejsze dla środowiska? Dlaczego? Komu 4. przyznasz drugie i trzecie miejsce?

25 Z A K U P Y 7 Jakie informacje można wytropić na opakowaniach? Które z poniższych informacji 1. można znaleźć na kubeczku jogurtu? żywe kultury bakterii jaja Spółdzielnia Mleczny Dar +1 0 C do C Wyroby Cukiernicze szynka 1 kg piec w temperaturze C 150 g za 1,25 zł, nie gotować Czytajcie informacje na opakowaniach - będziecie wiedzieli dokładnie, co jecie i co kupujecie! Współczesna żywność często zawiera dodatkowe substancje. Warto czytać informacje na opakowaniach, żeby ich unikać. Uzupełnij, proszę, zdania rozwiązaniami rebusów: 2. Producenci starają się, żeby produkty: - ładniej wyglądały przez dodanie były smaczniejsze - poprzez dodanie... smaku - były dłużej przydatne do spożycia - dodając... - były gęstsze - dodając substancje zagęszczające, - były słodsze - dodając środki słodzące. Kupuję jedzenie bez sztucznych dodatków, barwników. Konserwantów nie znajdziesz też w moim koszyku!

26 W drukarni chochlik spłatał fi gla i wydrukowano wybrakowane etykiety. Uzupełnij, 3. proszę, brakujące informacje. Co oznaczają te znaczki spotykane na opakowaniach? Na jakich produktach lub opakowaniach znajdziemy te 4. znaki? - produkt jest energooszczędny szampon - produkt lub opakowanie są bezpieczne dla warstwy ozonowej - produkt nie jest testowany na zwierzętach - opakowanie da się powtórnie przetwarzać - opakowanie jest dopuszczone do kontaktu z żywnością dezodoant w sprayu butelka szklana kubeczek od jogurtu pralka krem do twarzy zeszyt lodówka Babcia Jadzia do rodziców: Podczas zakupów szukajcie podobnych produktów, ale w wersji bez zbędnych dodatków, konserwantów, barwników itd.