AKTUALNOŚCI NOWOŚCI PO WYCENIE 2015/2 PARADA BUHAJÓW W KRASNEM 2015 W RASIE POLSKIEJ HOLSZTYŃSKO-FRYZYJSKIEJ

Transkrypt

1 PAŹDZIERNIK 2015 Nr 2 (Rok Październik IX, nr 24) 2015 AKTUALNOŚCI Małopolskiego Centrum Biotechniki Sp. z o.o. z siedzibą w Krasnem PARADA BUHAJÓW W KRASNEM 2015 NOWOŚCI PO WYCENIE 2015/2 W RASIE POLSKIEJ HOLSZTYŃSKOFRYZYJSKIEJ 1

2 Nr 2 (Rok IX, nr 24) Szanowni Hodowcy, Małopolskie Centrum Biotechniki uzyskało pozytywną rekomendację do dofinansowania projektu pod tytułem: Wdrożenie nowej metody oceny nasienia młodych buhajów rasy polskiej holsztyńskofryzyjskiej odmiany czerwonobiałej z wysoką genomową oceną wartości hodowlanej! Wniosek został pozytywnie oceniony przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju i wspiera prowadzenie prac badawczorozwojowych w Krasnem. W trosce o jakość biologiczną nasienia bardzo młodych buhajów i o jego skuteczność postanowiliśmy opracować kompletną i kompleksową metodę pozwalającą na ocenę i kwalifikację pierwszych i kolejnych ejakulatów młodych, dojrzewających buhajów, które wykorzystywane będą na potrzeby inseminacji w regularnej hodowli bydła. Cel, jakim jest zapewnienie biologicznej jakości nasienia zostanie osiągnięty poprzez utworzenie laboratorium biotechnologicznego pozwalającego na uzyskanie j jakości biologicznogenetycznej nasienia młodych buhajów z zachowaniem ich bioróżnorodności i monitoringiem uzyskiwanych efektów w populacji aktywnej krów mlecznych. Koncentracja realizacji programów hodowlanych wokół młodych zwierząt, zarówno jałówek, jak i buhajów ma na celu skrócenie odstępu pokoleń. Rosną oczekiwania co do młodych zwierząt jako dawców zarodków, oocytów czy w przypadku buhajów nasienia. Zasadniczym problemem związanym z nasieniem młodych buhajów jest jego obniżona zdolność zapładniająca. Jest to zjawisko naturalne, związane z okresem dojrzewania płciowego i nierównomiernym rozwojem osobniczym buhajów, a także z niestabilnością samego procesu spermatogenezy w tym okresie. W badaniach ultrasonograficznych wykazano, że okres od 7. do 9. miesiąca wydaje się być czasem najbardziej dynamicznych zmian i równocześnie okres ten jest początkiem osiągania dojrzałości płciowej. Dojrzałość tę buhaje osiągają około dwunastego miesiąca życia. Z powyższych informacji wynika, że kryteria laboratoryjnej oceny jakości młodych buhajów oraz system tej oceny powinny być inne niż dla dorosłych samców. Stało się to dla nas podstawą do opracowania wniosku i opisania zakresu badań. Ponadto wciąż otwarte pozostaje ważne pytanie, jaki przebieg ma dojrzewanie nasienia młodych buhajów oraz co jest jeszcze ważniejsze z praktycznego punktu widzenia, jak wcześnie można rozpocząć ich eksploatację w celu uzyskania nasienia o zadowalającej płodności na potrzeby regularnej inseminacji. Do tej pory nie istnieją także zalecane normy lub wskazówki dla wspomnianych wyżej cech nasienia. Normy takie umożliwiłyby skuteczną selekcję wczesnych ejakulatów pozyskiwanych od młodych buhajów. Jesteśmy dumni, że możemy poinformować o naszym sukcesie wszystkich współpracujących z nami hodowców. Realizacja projektu już od pierwszych dni roku 2016 ma podnieść jakość oferowanego nasienia i przełożyć się na efekty w Państwa gospodarstwach. Zarząd MCB Sp. z o.o. zs. w Krasnem 2

3 Październik 2015 PAŹDZIERNIK 2015 Nr 2 (Rok Wrzesień IX, nr ) AKTUALNOŚCI Małopolskiego Centrum Biotechniki Sp. z o.o. z siedzibą w Krasnem PARADA BUHAJÓW W KRASNEM 2015 NOWOŚCI PO WYCENIE 2015/2 W RASIE POLSKIEJ HOLSZTYŃSKO FRYZYJSKIEJ 1 1 SŁOWO WSTĘPNE 2 PARADA BUHAJÓW W KRASNEM Wiadomo, że wartość byka oceniana jest zwykle na podstawie wydajności i budowy jego córek. Dzisiaj coraz częściej wartość ta obliczana jest na podstawie markerów genetycznych u bardzo młodych zwierząt nieposiadających własnego potomstwa. Możliwość bezpośredniej obserwacji buhajów jest ograniczona głównie ze względu na małą populację tych zwierząt w porównaniu do liczby krów. Na dodatek miejsca utrzymywania buhajów stanowią strefy zamknięte, w których obowiązuje stosowanie określonych reguł sanitarnoweterynaryjnych. Hodowcy z kolei, ze względów ekonomicznych lub dla bezpieczeństwa, zwykle nie utrzymują dorosłych buhajów we własnych gospodarstwach, stosując inseminację i korzystając z możliwości go wyboru rozpłodników. Regularne pokazy buhajów odbywają się dzisiaj w zaledwie kilku centrach inseminacyjnych w Europie. Ze względów bezpieczeństwa wystawy hodowlane ograniczone zostały do pokazu krów i jałówek. Jesteśmy niezmiernie dumni, że mogliśmy dołączyć do grona tych kilku stacji, które organizując paradę buhajów wychodzą naprzeciw oczekiwaniom hodowców. Dla nas przy okazji jest to szansa pochwalenia się najlepszymi zwierzętami w doskonałej kondycji. Przygotowany 10 września br. pokaz miał przedstawić najważniejsze etapy rozwoju tego zwierzęcia od bardzo młodych, do buhajów w pełnym rozwoju, który przypada na szósty rok życia. Prezentacja rożnych ras pozwoliła także zrozumieć specyfikę hodowli w południowej Polsce i różnorodność realizowanych w Krasnem programów oceny i selekcji. Mamy nadzieję, że parada buhajów w Małopolskim Centrum Biotechniki na stałe zostanie wpisana w nasz kalendarz, jak i kalendarz współpracujących z nami Hodowców. Nasi pracownicy włożyli wiele trudu w organizację tego pokazu, co świadczy, że jesteśmy ukierunkowani na podejmowanie wszelkich działań, które będą służyły rozwojowi i dalszemu umacnianiu współpracy. Naszą misją jest służyć polskiemu rolnictwu, dlatego też mamy nadzieję, że działania MCB, w tym organizacja imprez takich jak parada, spotkają się z Państwa wsparciem w przyszłości. Przy tej okazji chcielibyśmy podziękować wszystkim przybyłym gościom, którzy przyjęli zaproszenie, a także naszym prelegentom panu Piotrowi Kowolowi z Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka oraz dr. Michałowi Bochenkowi z Instytutu Zootechniki w Balicach za ich wkład merytoryczny, który podniósł wartość naszego spotkania z Hodowcami. Opracowanie: Jarosław Jędraszczyk Zdjęcia: Radosław Chęć PARADA BUHAJÓW W KRASNEM 3 PARADA BUHAJÓW BVN NEUSTADT 6 INDEKSY ZBIORCZE RASY SIMENTALSKIEJ 7 NAJLEPSZE Z NAJLEPSZYCH... 9 NOWOŚCI W OFERCIE DOSKONALENIE BYDŁA MLECZNEGO 29 REGULACJA PŁCI SSAKÓW PRZY POMOCY SEPARACJI PLEMNIKÓW 30 BYŁO, MINĘŁO WRÓCI ZA ROK! 33 KONKURSY PLASTYCZNE 37 redaguje zespół: Jarosław Jędraszczyk, Martyna Tuszyńska Projekt graficzny, druk: RS DRUK, tel poczta@rsdruk.pl Artykuły do prosimy nadsyłać na adres m.tuszynska@mcb.com.pl 3

4 Nr 2 (Rok IX, nr 24) SUZUKI ET na 800 buhajów ocenionych genomowo w kraju, ten zajmuje 9. pozycję z wart. hodowl. dla długowieczności 139. ICARE w wycenie francuskiej bujaj ten zajmuje 8. lokatę z indeksem ISU 147. SMOLNIK córki o zrównoważonych parametrach pokroju. Wyjątkowo na tę okoliczność MCB otworzyło, specjalnie dla gości drzwi swojego laboratorium. 4 SINGIEL wysoka produkcja mleka, wysoka wydajnosć suchej masy, nogi i racice. HIGHLINE bardzo dobre parametry produkcyjne, wysoki indeks mięsny.

5 Październik 2015 RADWAN G ET paramety dla cech produkcyjnych, wysoka płodność i długowieczność. WOŁOSATY simental łączący znakomite parametry produkcyjne z wysoką oceną mięsną. Najwyższy indeks produkcyjny 66,4 stawia go na szczycie listy reproduktorów pochodzących z polskiego programu rasy simentalskiej. Fot. R. Chęć IKONOSTAS bardzo wysoki indeks cech funkcjonalnych, długowieczne córki z wytrwałymi laktacjami. Widownia z zainteresowaniem podziwiała prezentację. Pracownicy laboratorium zaprezentowali specjalistyczny sprzęt, omówili proces badania, konfekcjonowania i mrożenia nasienia. DAF rasa polska czerowna. JAFAR rasa polska czerowonobiała. Prezes Krzysztof Ogórek wita zgromadzonych gości. UŁAN rasa polska czerwona. 5

6 Nr 2 (Rok IX, nr 24) PARADA BUHAJÓW BVN NEUSTADT Tradycyjnie, jak co roku, 1 maja wzrok hodowców i miłośników rasy simentalskiej z całego świata skierowany był na perfekcyjnie przygotowany ring, na którym zaprezentowano aż 90 dorodnych buhajów. Stawkę otworzyły buhaje ras mięsnych, poprzedzone o prezentację byków rasy gelbvieh. Znalazło się również miejsce dla dwóch buhajów rasy holsztyńskofryzyjskiej odmiany czarnobiałej. Jednak to nie one ściągnęły do Neustadt tłumy widzów. Kolejna grupa spotkała się z dużym zainteresowaniem sympatyków popularnego fleckvieh. Stanowiło ją 14 buhajów genetycznie bezrożnych. Jest to odpowiedź na najnowszy trend w hodowli bydła. Wśród nich największe wrażenie robił Incredible PP buhaj, którego całe potomstwo będzie w 100% bezrożne, a przy tym przekazuje on znakomite cechy funkcjonalne i bardzo dobre walory produkcyjne. Podczas całego pokazu można było obserwować, jak rozwijają się byki z linii buhajów niegdyś bardzo popularnych i zasłużonych dla ho dowli rasy simentalskiej: Horweina, czy Ralbo. Nie zabrakło jednak również aktualnych ojców buhajów, a w tym byka Iserschee. Ten syn Resoluta może pochwalić się bardzo wysokimi wartościami hodowlanymi dla cech produkcyjnych (+6 kg przewagi mleka, przy +55 kg tłuszczu i +38 kg białka, co daje indeks mleczny MW na poziomie 130 punktów!). Nasienie tego buhaja jest dostępne również w naszej ofercie. Podziwiać mogliśmy także całą grupę synów buhaja Hutery czy Imposium. Dwaj wyżej wymienieni również zjawili się na ringu, co spotkało się z dużą aprobatą ze strony publiczności. Hutera wraz z Mantonem i Manigo znalazł się w grupie trzech byków cieszących się wyjątkową popularnością wśród hodowców. Jednak to trio zmieniło się wkrótce w kwartet, albowiem już po chwili dołączył do nich Hum WILLEM DE IMPRESSION DE Najpiękniejsze buhaje parady: MANTON, HUMPERT, HUTERA 6 pert. Najlepszy syn Humata bezspornie został okrzyknięty najpiękniejszym zwierzęciem imprezy. Nic dziwnego, ponieważ Humpert wraz ze swoimi znakomitymi cechami produkcyjnymi i mięsnymi stanowi definicję rasy dwukierunkowej. W tym momencie zajmuje pierwsze miejsce pod względem indeksu zbiorczego GZW w rankingu wszystkich buhajów wycenionych konwencjonalnie z oferty BVN Neustadt an der Aisch. Opracowanie i zdjęcia: Dariusz Mroczka

7 Październik 2015 INDEKSY ZBIORCZE RASY SIMENTALSKIEJ Natomiast w podindeksie mięsnym największą rolę pełnią dzienne przyrosty netto: 7,3%. Od pewnego czasu w naszym kraju toczą się rozmowy na temat zmiany i rozwinięcia indeksu wartości hodowlanych dla rasy simentalskiej. Korzystając z okazji, postanowiliśmy przypomnieć podstawowe założenia konstrukcji indeksów selekcyjnych dla zwierząt tej rasy, jakie obowiązują w poszczególnych krajach. Obecnie w Polsce obowiązuje indeks produkcyjny, na który składa się wartość hodowlana dla kg tłuszczu oraz podwojona wartość hodowlana dla kg białka (Indeks = wh kg tłuszczu + 2x wh kg białka). Oprócz niego prowadzona jest ocena cech pokroju, jak i cech mięsnych. Brak jednak bardziej szczegółowych informacji na temat cech funkcjonalnych. Składowe indeksu GZW GESAMTZUCHTWERT GZW wzór do naśladowania Wykres 1. Składowe indeksu GZW Od lat potentatami na skalę światową w hodowli bydła rasy simentalskiej Do są Niemcy i Austria. Swój sukces opierają wielokrotnie w dużej analizowano korelacje oceny liniowej, a długowiecznością krów. Wyniki wskazują, że do indeksu GZW nie zlicza się cech pokroju, ale pełnią funkcję pomocniczą. Jak wiemy, przez lata mierze na konstrukcji indeksu łącznego cech, GZW, które najsilniej wpływają na długowieczność należą: nadmierna głębokość wymienia, słabe a także liczebności populacji aktywnej przednie popularnego Fleckvieh. tylne zawieszenie wymienia, niska odległość wymienia od stanowiska oraz wady budowy nóg i racic. Na przestrzeni lat tamtejszym hodowcom udało się znacznie powiększyć wydajno Wykres 1. Składowe indeksu GZW. ści w swoich stadach. W ciągu 30 ostatnich lat wzrosły one średnio o 2,5 tys. litrów. Nie dziwi zatem fakt, iż uwagę skierowano już nie na poprawę cech produkcyjnych, ale została ona przeniesiona w znacznym stopniu na parametry cech użytkowych. W ankiecie przeprowadzonej w 2012 r. w Austrii przepytano tamtejszych farmerów na temat ich indywidualnych celów hodowlanych. Aż 29% z nich wskazało na potrzebę poprawy cech funkcjonalnych w swoim stadzie. Dodajmy dla porównania, że podobną ankietę przeprowadzono w 1998 r. Wówczas na te cechy wskazało tylko 19%, natomiast większy nacisk kładziono jeszcze na produkcję mleka (tu nastąpił spadek aż o 8 punktów procentowych). Podobnie obniżyło się znaczenie wartości Wykres 2. Zależność między oceną cechy ustawienie nóg tylnych a brakowaniem krów czar cech mięsnych na rzecz cech pokroju, Wykres które, 2. Zależność białych między w oceną Holandii cechy (Poradnik ustawienie Hodowcy, nóg tylnych 2002). a brakowaniem krów czarno jak wiemy, bezpośrednio wpływają potem białych na w Holandii (Poradnik Hodowcy, 2002) użytkowanie stada. O tym, jak duży nacisk kładzie się u naszych zachodnich sąsiadów na cechy funkcjonalne świadczy waga tego podindeksu: 45,7%. Najważniejszą rolę odgrywają tu: długowieczność, liczba komórek somatycznych i porody martwych cieląt. Jeśli chodzi o produkcję mleka, uwagę zwraca duża przewaga wagi białka nad tłuszczem. Natomiast w podindeksie mięsnym największą rolę pełnią dzienne przyrosty netto: 7,3%. Do indeksu GZW nie zalicza się cech pokroju, ale pełnią funkcję pomocniczą. Jak wiemy, przez lata wielokrotnie analizowano korelacje oceny liniowej a długowiecznością krów. Wyniki wskazują, że do cech, które najsilniej wpływają na długowieczność należą: nadmierna głębokość wymienia, słabe krów w Holandii (Poradnik Hodowcy, 2002). Wykres 3. Zależność między oceną cechy więzadło środkowe wymienia a brakowaniem przednie i tylne zawieszenie wymienia, niska odległość wymienia od stanowiska oraz niech świadczy wykres nr 1. Przedstawiono buhajów topowych i 20 najgorszych. Mimo O tym, że warto badać cechy użytkowe diagnozą z czterech przypadłości wśród 20 wady budowy nóg i racic. Wykres 3. Zależność na nim między procent oceną córek cechy z przynajmniej więzadło środkowe jedną wymienia że są to a na brakowaniem ogół cechy krów nisko w odziedziczalne, Holandii (Poradnik Hodowcy, 2002) 7

8 Nr 2 (Rok IX, nr 24) Wykres 4. Procent córek, córek, u których u których stwierdzono stwierdzono przynajmniej jedną przynajmniej diagnozę z podanych jedną przypadłości diagnozę z podanych przypadłości. Czeski indeks SIC Szwajcarski indeks łączony Cechy % Mleko kg 3 Tłuszcz kg 6 Tłuszcz % 3 Białko kg 16 Białko % 7 Produkcja łącznie 35 Liczba komórek somatycznych 5 Długowieczność 6 Wytrwałość laktacji 4 Wzrost wydajności (laktacje 1 do 3) 4 Szybkość udoju 3 Porody 3 Cechy funkcjonalne łącznie 25 Cechy pokroju 20 Dzienne przyrosty netto 10 Klasa tuszy 10 Cechy mięsne łącznie 20 Indeks łączny suma 100 Indeks włoski IDA Białko kg 37% Mleko 44% Tłuszcz kg 2% Białko % 5% Cechy Indeks mięsny 18% mięsne Umięśnienie 6% Pokrój Nogi i racice 5% Wymię 14,50% Fitnes Szybkość udoju 7,50% Liczba kom. som. 5% słupki po prawej wielokrotnie przewyższają te W indeksie SIC, podobnie jak w przypadku Przejdźmy do indeksu czeskiego SIC. Jego konstrukcja przypomina indeks GZW. Zresztą nie bez po lewej, czy chodzi o mastitis, wczesne obumieranie zarodka, cysty, czy gorączkę mleczną. Jednak dużą część z nich stanowią cechy pokro GZW, duże znaczenie mają cechy funkcjonalne. przyczyny. Nasi południowi sąsiedzi już w 2008 roku zaczęli współpracę wraz z Niemcami, Austrią i Węgrami, by wspólnie szacować wartości hodowlane dla cech mięsnych. W 2011 r. współpraca objęła ju. Aż 15% z wagi całego indeksu SIC to budowa wymienia, również 7% obliczanie stanowi umięśnienie, wartości hodowlanych 3% to również parametry pokroju, natomiast rok temu rozpoczęto Czeski dla cech indeks produkcyjnych SICna podstawie genotypów. waga budowy nóg. Liczba Komórek Somatycznych to ok. 7%. Natomiast wśród cech produk Przejdźmy do indeksu czeskiego SIC. Jego W indeksie SIC, podobnie jak w przypadku GZW, duże znaczenie mają cechy funkcjonalne. Jednak konstrukcja przypomina indeks GZW. Zresztą cyjnych stosunek białka do tłuszczu wynosi 4:1. dużą część z nich stanowią cechy pokroju. Aż 15% z wagi całego indeksu SIC to budowa wymienia, 7% nie bez przyczyny. Nasi południowi sąsiedzi już W Czechach nadal prowadzone są rozmowy na stanowi umięśnienie, 3% to waga budowy nóg. Liczba w 2008 roku zaczęli współpracę wraz z Niemcami, Austrią i Węgrami, by wspólnie szaco temat Komórek ewentualnych Somatycznych zmian w to indeksie ok. 7%. SIC. Natomiast wśród cech produkcyjnych stosunek białka do tłuszczu wynosi 4:1. W Czechach nadal prowadzone są wać rozmowy wartości na hodowlane temat ewentualnych dla cech zmian mięsnych. w indeksie SIC. Pozostałe kraje W 2011 r. współpraca objęła również parametry pokroju, natomiast rok temu rozpoczęto W Szwajcarii populacja aktywna czystora Czeski indeks SIC również Produkcja obliczanie mleka wartości hodowlanych dla sowych simentali to ponad 20 tys. sztuk bydła. cech produkcyjnych na podstawie genotypów. Oprócz podindeksów: mlecznego, funkcjonalnego i mięsnego, 20% wagi przysługuje dla Cechy mięsne Cechy użytkowe Czeski indeks SIC podindeksu pokroju. W indeksie włoskim IDA uwagę zwraca Mleko Produkcja mleka 40% duża rola indeksu mięsnego aż 24% = blisko Białko Cechy kg mięsne 17% 20% wagi indeksu pokroju (z czego aż 15% za Tłuszcz kg Cechy użytkowe 43% wymię). Oprócz tego bardzo niska waga kg Cechy mięsne tłuszczu tylko 2 procent, przy 37% dla kg białka, a doszacować należy również dodatkowe 5% dla procentowej zawartości białka. Dzienne przyrosty netto Mleko Klasa W rozważaniach nad rozwinięciem polskiego indeksu wartości hodowlanych dla rasy Białko kg 32% Tłuszcz kg Cechy mięsne Dzienne przyrosty netto Klasa Ilość mięsa w tuszy % 8% 8,00% 4,50% 4,50% simentalskiej należy zwrócić przede wszystkim uwagę na wszystkie cechy dziedziczalne, które mają realny wpływ na ekonomikę hodowli, a mówiąc wprost: odbiją się pozytywnie na zasobności portfela hodowcy. Trzeba przy tym pamiętać, że decyzje podjęte dzisiaj przyniosą skutek w perspektywie 5 10 lat. Parametry produkcyjne dają przychody, ale cechy funkcjonalne czy skorelowane z nimi wartości hodowlane dla cech pokroju, przyczynią się do redukcji kosztów. Nie możemy również zapominać, by nadać poszczególnym wartościom hodowlanym określoną wagę procentową, zależnie od ich wpływu na opłacalność hodowli. Materiały dostępne dzięki uprzejmości Światowej Federacji Hodowców Bydła Simentalskiego. Opracowanie: Dariusz Mroczka Cechy użytkowe Nogi i racice 3% Wymię 15% Umięśnienie 7% Rama ciała 2% Płodność 8% Liczba komórek somatycznych 7% Kraj Mleko (%) Mięso (%) Fitnes (%) Inne (%) Niemcy/Austria Czechy Włochy ,5 19,5 Chorwacja Szwajcaria Węgry Francja

9 Październik 2015 NAJLEPSZE Z NAJLEPSZYCH... Program oceny i selekcji buhajów dla rasy simentalskiej realizowany jest przez Małopolskie Centrum Biotechniki Sp. z o.o. zs. Krasnem od kilkudziesięciu lat. Od 1997 roku, wspólnie z bawarską stacją BVN Neustadt a.d. Aich, konsekwentnie wzbogacany jest o najlepsze buhaje niemieckie. Efektem realizacji tych programów jest szeroka oferta, która dzisiaj podzielona została na dziewięć najważniejszych dla producentów mleka i sera grup: Buhaje z najwyższym KP łatwość wycieleń, komponent ojcowski MALACHEN DE Łatwy poród to dobry start do j produkcji mleka. Łatwy poród to mniej problemów z zacieleniem w kolejnym cyklu. Łatwe porody to mniejsze brakowanie krów, które ucierpiały podczas porodu. Wysoki procent łatwych porodów poprawia efekt ekonomiczny całego stada (mniej obsługi weterynaryjnej, mniejsze straty cieląt). Łatwy poród to większe szanse na zdrowe cielę w odchowie. Buhaje z najlepszymi parametrami dla budowy wymienia (E) Budowa wymienia ma bezpośredni związek z jego zdrowotnością. IMPRESSION DE Zdrowe wymię oznacza stabilną i wysoką produkcję. Zdrowe wymię ma bezpośredni wpływ na mniejszą liczbę brakowanych zwierząt. Istnieje bezpośrednia zależność pomiędzy budową krów, a ich okresem użytkowania krowy prawidłowo zbudowane są dłużej w produkcji. Prawidłowo zbudowane wymię ułatwia dojenie krów. 9

10 Nr 2 (Rok IX, nr 24) Najlepsza zdrowotność wymienia (EGW) i kom. somatycznych (ZZ) Mniej klinicznych i podklinicznych zapaleń wymienia. ROUMANIAN DE Mniejsza liczba komórek somatycznych w mleku. Ograniczenie kosztów związanych z opieką weterynaryjną. Ograniczenie strat związanych z obniżeniem jakości pozyskiwanego mleka. Ograniczenie spadku wydajności przy zapaleniach. Buhaje z najlepszym indeksem MW produkcja i skład mleka Córki tych buhajów będą charakteryzować się wysokim potencjałem genetycznym dla produkcji mleka. WINDSTON DE Przeliczniki stosowane przez mleczarnie często promują skład mleka kosztem mniejszej wydajności. Wysoka procentowa zawartość tłuszczu i białka w mleku jest cechą charakterystyczną rasy simentalskiej. 10

11 Październik 2015 Buhaje serowarskie (KK genotyp kappakazeiny) Większa przydatność technologiczna mleka do produkcji przetwórczej. BUSSARD *TA DE Wyższa zawartość białka i kazeiny. Uzyskanie bardziej wydajnego surowca serowarskiego. Możliwość uzyskania dopłat od mleczarni za wysoką zawartość procentową kazeiny w mleku. Wymagania przemysłu mleczarskiego przesuwają się w kierunku cech jakościowych surowca. Buhaje z najlepszym indeksem FW indeks dla cech mięsnych Urodzone cielęta lepiej wykorzystują pasze i szybciej przyrastają. VITAMIN *TA DE Uzyskujemy mięso j jakości. Mniejsze zużycie paszy na 1 kg przyrostu. W przypadku potomstwa czystorasowego, jak i krzyżówek, można uzyskać wyższą wydajność rzeźną. Częściej uzyskuje się wyższą klasę handlową pozyskanego mięsa. 11

12 Nr 2 (Rok IX, nr 24) Buhaje z najlepszymi parametrami dla nóg i racic (F) Dobre nogi i racice to mniej chorób wywołujących kulawizny w stadzie. MANIGO DE Mniej chorych kończyn oznacza mniejsze koszty związane z leczeniem. Kulawizny oznaczają ilościowe straty w produkcji. Zdrowe nogi i racice to lepsze wyniki w rozrodzie, manifestowanie rui, mniej zapaleń macicy wywołanych tymi samymi patogenami, mniej zużytych porcji nasienia na skuteczne pokrycie. Krowy na zdrowych nogach utrzymywane są dłużej w stadzie. Buhaje z wysokim indeksem cech użytkowych FIT VARIABEL *TA DE Cechy z grupy fitness (cechy związane ze zdrowiem) stanowią 45,7% wszystkich składowych łącznego niemieckiego indeksu selekcyjnego GZW. Inne cechy wchodzące w skład fitness to liczba komórek somatycznych (9,7%), urodzenia martwych cieląt (8,1%), płodność (6,8%), przebieg porodów (3,7%). Wysoki indeks dla cech z grupy fitness oznacza buhaje, których córki mają szansę na długie życie produkcyjne w stadzie, a poprzez to na pozytywny wpływ na efekt ekonomiczny całego gospodarstwa. Największy udział wśród cech fitness ma długość użytkowania krów (długowieczność). Jest ona definiowana jako możliwość uniknięcia niechcianego brakowania ze stada lub spodziewana liczba laktacji (minimum trzy). 12

13 Październik 2015 Buhaje genetycznie bezrożne Zmniejszenie ryzyka niebezpiecznych urazów podczas obsługi. INCREDIBLE PP* *TA DE Ogranicza stres i koszty związane z usuwaniem rogów u młodych zwierząt. Pożądana cecha funkcjonalna. Zmniejszenie następstw uderzeń w grupie krów (mniej poronień, uszkodzeń skóry). Bezpieczny transport. Korzystając z dotychczasowych doświadczeń i wzbogacając je w ostatnim czasie o nowe pomysły opracowaliśmy założenia Wielkiej Promocji Simentala. Wielka Promocja została pozytywnie zaakceptowana przez Walne Zgromadzenie i Radę Nadzorczą Małopolskiego Centrum Biotechniki i została oparta na danych, które wskazują, że pogłowie krów simentalskich w Polsce rośnie tak jak rośnie zainteresowanie tą rasą wśród hodowców utrzymujących krowy holsztyńsko fryzyjskie. Katalog Najlepsze z najlepszych buhaje simentalskie o najwyższych parametrach dla wybranych cech będący częścią Wielkiej Promocji Simentala dostępny jest na stronie internetowej oraz u kierowników regionalnych ds. spraw sprzedaży. Zachęcamy do zapoznania się z ofertą w tym nowym ujęciu, co pozwala łatwiej dobrać buhaje, które najlepiej odpowiadają na aktualne potrzeby. Opracowanie: Jarosław Jędraszczyk, Dariusz Mroczka NOWOŚCI W OFERCIE Odmiana czerwonobiała Wycena sierpniowa przyniosła nieznaczne przetasowania buhajów czerwonobiałych w rankingu tej odmiany. Wśród znanych hodowcom z poprzedniej wyceny pojawiły się buhaje bardzo młode, z rocznika Do grupy buhajów z indeksem gpf powyżej 130 dołączyły: JET RED, JOLI RED i INJECT RED. Pod względem cech pokrojowych buhaje te znalazły się w pierwszej dziesiątce buhajów czerwonobiałych uszeregowanych dla podindeksu pokroju ogólnego. JET RED (BAMA RED x MR BURNS) z PF 132 to doskonały pokrojowiec (podindeks pokroju 131). Pod tym względem dorównuje czołowym buhajom czarnobiałym: podindeks wymienia 127 nóg i racic 122 siły mleczności. Nie skraca strzyków, co predysponuje go do kojarzeń z córkami Jerudo i jego synów. Dobra płodność, niska zawartość komórek somatycznych oraz wysoka długowieczność uzupełniają walory tego świetnego buhaja. JOLI RED (KANU P RED x MANOMAN) z PF 132, podobnie jak Jet Red niesie duży postęp w zakresie cech funkcjonalnych: podindeks pokroju 126, wymienia 130, siły mleczności. Dobre cechy produkcyjne w połączeniu z niską somatyką i wysoką długowiecznością czynią go atrakcyjnym buha jem dla hodowców doskonalących te cechy w stadzie. INJECT RED (BAMA RED x CAMARY ISY) z PF 131 to kolejny buhaj z doskonałymi cechami wymienia i budowy ogólnej. Dobry skład mleka z niską somatyką oraz wysoka długowieczność to także cechy wyróżniające Inject Reda wśród buhajów czerwonobiałych. REAL G (ALTARIC RED x LION KING) z PF 125 uzupełnia stawkę buhajów po kanadyjczyku Altaric Red. Podobnie, jak River i Ric Bull G niesie postęp genetyczny dla cech produkcyjnych i pokrojowych. Poprawa składu mleka i niska zawartość komórek somatycznych to dodatkowe atuty tego buhaja. INJOY (FENDOR ISY x SECURE RED) PF 123 to doskonałe wymię (126) i wysoka płodność Buhaj gpf JET RED 132 JOLI RED 132 INJECT RED 131 REAL G 125 INJOY 123 INDICE P 122 INK RED 121 SK LUCCA ET SK EMPIK SK LATO ET COKÓŁ G FORBAN 102 DODGE

14 Nr 2 (Rok IX, nr 24) JET RED FR ur r. CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA wyd. mleka [kg] indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu ,6 19,7 0,08 CECHY FUNKCJONALNE wyd. białka [kg] % białka 15,5 0,06 powtarzalność: 64% POKRÓJ Import: Francja HF 100,00% 132 BAMA RED US podindeks produkcyjny 106 podindeks pokroju ogólny Właściciel: MCB Sp. z o.o. GITANE FR OJCA OJCA MATKI MATKI DESTRY US BRIT US BURNS CA BOTTLE FR podindeks ramy ciała 131 TYP NOGI RACICE KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML niepożądany pożądany nie nie niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny komórki somatyczne przeżywalność JOLI RED FR ur r. MLEKO CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Import: Francja HF 100,00% 132 KANU P. RED DE podindeks produkcyjny Właściciel: MCB Sp. z o.o. OJCA OJCA MATKI MATKI COLT P. RED US KANU 11 DE podindeks pokroju ogólny 130 CHN FOLLY FR MANOMAN US DOLLY FR podindeks ramy ciała 97 wyd. mleka [kg] ,4 8,4 0,28 KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ przeżywalność 129 wyd. białka [kg] % białka 28,5 0,02 powtarzalność: 6165% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny 14

15 Październik 2015 INJECT RED FR ur r. MLEKO CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Import: Francja BAMA RED US HF 100,00% Właściciel: MCB Sp. z o.o. GOXETTEGVL FR OJCA OJCA MATKI MATKI DESTRY US BRIT US podindeks produkcyjny CAMARY ISY FR BERLINEGVL FR podindeks pokroju ogólny 126 podindeks ramy ciała REAL G 99 wyd. mleka [kg] ,2 24,5 0,02 KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ przeżywalność 125 wyd. białka [kg] % białka 23,4 0,06 powtarzalność: 63% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny PL ur r. MLEKO CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Hodowca: OHZ Głogówek Sp. z o.o. HF 96,23% ALTARIC RED CA Właściciel: MCB Sp. z o.o. ULA PL OJCA OJCA MATKI MATKI MR BURNS CA STELBRO RICKY KAY CA podindeks produkcyjny LION KING US ULA PL podindeks pokroju ogólny 114 podindeks ramy ciała 101 wyd. mleka [kg] ,7 41,2 0,20 KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ przeżywalność wyd. białka [kg] % białka 23,3 0,04 powtarzalność: 6364% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny 15

16 INJOY FR ur r. Nr 2 (Rok IX, nr 24) CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Import: Francja HF 100,00% FENDOR ISY FR INDICE P Właściciel: MCB Sp. z o.o. GALAXY FR OJCA OJCA MATKI MATKI OMAN US BELFAST FR podindeks produkcyjny SECURE RED CA ETOILE FR podindeks pokroju ogólny 126 podindeks ramy ciała wyd. mleka [kg] ,9 6,0 0,00 KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ przeżywalność wyd. białka [kg] FR ur r. % białka 15,4 0,13 powtarzalność: 6769% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Import: Francja HF 96,06% LADD P.. RED US Właściciel: MCB Sp. z o.o. GALA FR OJCA OJCA MATKI MATKI LADD P. RED US TIGER LILY LAWNBOY US podindeks produkcyjny JERUDO DE ELECTRA FR podindeks pokroju ogólny 112 podindeks ramy ciała wyd. mleka [kg] ,7 29,7 0,15 KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ przeżywalność wyd. białka [kg] % białka 24,0 0,12 powtarzalność: 6165% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny 16

17 Październik 2015 INK RED FR ur r. MLEKO CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Import: Francja APPLEJAX NL HF 100,00% Właściciel: MCB Sp. z o.o. GYPSIE FR OJCA OJCA MATKI MATKI SUPER US AIKO US podindeks produkcyjny MITEY WEST CA CLEMENTINE FR podindeks pokroju ogólny 132 podindeks ramy ciała SK LUCCA ET 88 wyd. mleka [kg] ,7 1,8 0,32 KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ przeżywalność wyd. białka [kg] % białka 14,9 0,10 powtarzalność: 6064% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny PL ur r. MLEKO CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Hodowca: SK Prudnik Sp. z o.o. HF 97,98% LILAC NL Właściciel: MCB Sp. z o.o. ANASTAS PL OJCA OJCA MATKI MATKI CANVAS NL MAAIKE 16 NL podindeks produkcyjny LYPOLL PP US ANASTASIA FR podindeks pokroju ogólny 113 podindeks ramy ciała 93 wyd. mleka [kg] ,0 33,8 0,05 KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ przeżywalność wyd. białka [kg] % białka 32,1 0,02 powtarzalność: 6364% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny 17

18 SK EMPIK PL ur r. Nr 2 (Rok IX, nr 24) CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Hodowca: SK Prudnik Sp. z o.o. HF 93,88% ELWOOD NL SK LATO ET Właściciel: MCB Sp. z o.o. MANDA 166 PL OJCA OJCA MATKI MATKI ELAYO IT RED MISS NL podindeks produkcyjny KAIRO NL MANDA 145 PL podindeks pokroju ogólny podindeks ramy ciała 89 wyd. mleka [kg] ,9 14,3 0,06 KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ przeżywalność 114 wyd. białka [kg] PL ur r. % białka 25,8 0,22 powtarzalność: 6364% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny MLEKO CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Hodowca: SK Prudnik Sp. z o.o. HF 95,62% LILAC NL Właściciel: MCB Sp. z o.o. MURAWA 192 PL OJCA OJCA MATKI MATKI CANVAS NL MAAIKE 16 NL podindeks produkcyjny CURTIS NL MURAWA 166 PL podindeks pokroju ogólny podindeks ramy ciała 98 wyd. mleka [kg] ,6 15,9 0,22 KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ przeżywalność wyd. białka [kg] % białka 27,9 0,00 powtarzalność: 64% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny 18

19 Październik 2015 COKÓŁ G PL ur r. HF 96,63% podindeks produkcyjny podindeks pokroju ogólny podindeks ramy ciała Hodowca: OHZ Głogówek Sp. z o.o. COGNAC RED CA HORPYNA PL OJCA OJCA MATKI MATKI BURNS CA LORKA SALTO ROSA CA Właściciel: MCB Sp. z o.o. JERUDO DE HORPYNA PL CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA wyd. mleka [kg] indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu wyd. białka [kg] % białka 61 56,1 23,7 0,27 16,2 0,18 powtarzalność: 6364% komórki somatyczne przeżywalność FORBAN FR ur r. HF 100,00% Import: Francja ARNOLD NL DIADEME FR OJCA OJCA MATKI MATKI LIGHTNING PL GUSTI 54 NL Właściciel: MCB Sp. z o.o. LICHTBLICK DE BIKINI 17 FR podindeks produkcyjny podindeks pokroju ogólny 101 komórki somatyczne podindeks ramy ciała CECHY PRODUKCYJNE wyd. mleka [kg] indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu ,0 9,4 0,04 99 liczba obór: 27, liczba córek: 30, powtarzalność: 5866% wyd. białka [kg] DODGE PL ur r. HF 91,68% podindeks produkcyjny % białka 9,8 0,06 przeżywalność podindeks pokroju ogólny 102 podindeks ramy ciała 95 RASA HOLSZTYŃSKOFRYZYJSKA ODMIANA CZERWONOBIAŁA WYCENA TRADYCYJNA Hodowca: Sławomira Zalewska RED DEVIL NL IDA 1 PL OJCA OJCA MATKI MATKI LAS VEGAS NL HUIJBEN PIETJE 514 NL Właściciel: MCB Sp. z o.o. CLOR 2 PL IDA PL CECHY PRODUKCYJNE liczba obór: 49, liczba córek: 57, powtarzalność: 7278% wyd. mleka [kg] indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu wyd. białka [kg] % białka ,1 10,8 0,09 19,2 0,05 komórki somatyczne przeżywalność

20 Nr 2 (Rok IX, nr 24) RASA HOLSZTYŃSKOFRYZYJSKA ODMIANA CZERWONOBIAŁA WYCENA TRADYCYJNA Lista buhajów rasy polskiej holsztyńskofryzyjskiej odmiany RW proponowanych do wykorzystania w sztucznym unasienianiu w sezonie uszeregowana wg Indeksu PF OCENA KONWENCJONALNA Lp Nazwa buhaja Numer buhaja Rodzaj oceny Wartość hodowlana dla cech produkcji Podindeksy pokrojowe powt. oceny mlecznej WH dla kg mleka tłuszcz kg tłuszcz % białko kg białko % indeks kg Indeks PF Podindeks produkcyjny pokrój ogólny ramy ciała siły mleczności nóg i racic wymienia Podindeks płodności WH dla komórek somatycznych WH dla długowieczności Przebieg porodów krów zapłodnionych przez buhaja (% łatwych) Przebieg porodów córek buhaja 1 DUC FR TRAD. 0, ,4 0,22 38,6 0,29 113, LARB PL TRAD. 0, ,0 0,01 15,9 0,01 49, FLETCHER P FR TRAD. 0, ,9 0,12 22,0 0,19 43, ,42 95,08 4 RAMZES PL TRAD/GEN. 0, ,0 0,01 17,6 0,03 59, ,62 5 LAWBULL PL TRAD/GEN. 0, ,8 0,01 12,0 0,10 29, ,79 6 KORON PL TRAD. 0, ,7 0,32 17,6 0,25 57, ,71 95,14 7 DENVER FR TRAD. 0, ,6 0,30 22,9 0,18 80, ,28 93,42 8 FORBAN* FR TRAD/GEN. 0, ,4 0,04 9,8 0,06 29, ,49 9 DODGE* PL TRAD. 0, ,8 0,09 19,2 0,05 49, ,94 100,00 * nowość 20

21 Październik 2015 Lista buhajów rasy polskiej holsztyńskofryzyjskiej odmiany RW proponowanych do wykorzystania w sztucznym unasienianiu w sezonie uszeregowana wg Indeksu PF OCENA GENOMOWA Lp Nazwa buhaja Numer buhaja Typ oceny Wartość hodowlana dla cech produkcji Podindeksy pokrojowe powt.oceny mlecznej WH dla kg mleka tłuszcz kg tłuszcz % białko kg białko % indeks kg Indeks PF Podindeks produkcyjny pokrój ogólny ramy ciała siły mleczności nóg i racic wymienia Podindeks płodności WH dla komórek somatycznych WH dla długowieczności 1 JET RED* FR GEN. 0, ,7 0,08 15,5 0,06 50, JOLI RED* FR GEN. 0, ,4 0,28 28,5 0,02 65, INJECT RED* FR GEN. 0, ,5 0,02 23,4 0,06 71, RADWAN G ET PL GEN. 0, ,9 0,34 20,8 0,16 78, RIVER PL GEN. 0, ,2 0,32 27,2 0,23 90, ISATYS RED FR GEN. 0, ,3 0,20 29,2 0,01 78, SK FALLS ET PL GEN. 0, ,8 0,46 36,0 0,37 116, LANCET ET PL GEN. 0, ,9 0,12 46,7 0,15 124, REAL G PL GEN. 0, ,2 0,20 23,3 0,04 87, GRILLON FR GEN. 0, ,6 0,29 28,0 0,26 88, SK FORT ET PL GEN. 0, ,0 0,23 33,2 0,30 96, SK LISTER ET PL GEN. 0, ,8 0,24 40,1 0,04 113, HYLAM FR GEN. 0, ,7 0,08 20,0 0,19 52, INGENIEUR FR GEN. 0, ,9 0,07 26,0 0,15 62, INJOY* FR GEN. 0, ,0 0,00 15,4 0,13 36, HALABAMA FR GEN. 0, ,4 0,42 23,4 0,19 90, JEMIDAR ET PL GEN. 0, ,1 0,39 23,8 0,29 79, SK FLINSTON PL GEN. 0, ,7 0,28 37,2 0,22 121, INDICE P FR GEN. 0, ,7 0,15 24,0 0,12 77, INK RED FR GEN. 0, ,8 0,32 14,9 0,10 31, RIC BULL G PL GEN. 0, ,1 0,13 23,1 0,04 67, ICARE FR GEN. 0, ,0 0,17 22,5 0,08 51, SK LUCCA ET PL GEN. 0, ,8 0,05 32,1 0,02 98, ALDIK PL GEN. 0, ,6 0,36 17,1 0,32 52, SK EMPIK* PL GEN. 0, ,3 0,06 25,8 0,22 65, SK LATO ET* PL GEN. 0, ,9 0,22 27,9 0,00 71, HIRKUTSK FR GEN. 0, ,3 0,18 17,2 0,25 45, SINGIEL PL GEN. 0, ,8 0,08 34,2 0,05 98, SK CURT PL GEN. 0, ,5 0,18 24,7 0,12 82, ROBERTO ET PL GEN. 0, ,6 0,43 13,5 0,17 60, COKÓŁ G* PL GEN. 0, ,7 0,27 16,2 0,18 56, * nowość 21

22 (), co sprzyja długiemu użytkowaniu córek (długowieczność 126). Z pewnością jest to zasługa przodka znanego JUSTICE, który w ocenie międzynarodowej posiada ponad córek, a wiarygodność jego oceny wynosi 99%. Urodzony w 1998 roku Justice w ostatniej wycenie uzyskał 137, a biorąc pod uwagę liczbę jego wysoko ocenionych potomków nie sposób nie doceniać jego wpływu na populację holsztyńskofryzyjską. INDICE P (LADD P RED x JERUDO) PF 122 to kompozycja takich znanych buhajów jak Goldwyn, Lawn Boy i Jerudo. Jego główne walory to zrównoważenie cech produkcyjnych i funkcjonalnych, dobry pokrój i płodność. INK RED (APPLEJAX x MITEY WEST) z PF 121 to także co prawda dość odległy potomek Justice z doskonałymi cechami wymienia (podindeks 132 pierwsza pozycja dla tej cechy) i długowiecznością 130 (3. pozycja w rankingu dla tej cechy). Całość uzupełnia wydajność mleka oszacowana na 680 kg. SK LUCCA ET (LILAC x LYPOLL PP) i SK LATO ET (LILAC x CURTIS) z indeksem PF to synowie Lilaca po buhaju holenderskim Canvas, wybitnego mleczarza. Z wartościami hodowlanymi 900 i 820 kg mleka plasują się w czołówce buhajów pod względem cech produkcyjnych. Z dobrą budową ogólną i wymienia są to buhaje odpowiednie dla stad dążących do wzrostu wydajności mleka. Stałą pozycję w naszej ofercie mają półbracia tych dwóch buhajów: SK LI STER i LANCET z wartościami hodowlanymi dla wydajności odpowiednio 1295 i 996 kg mleka. Te dwa buhaje są najwyżej ocenionymi bykami z programu krajowego dla tej cechy. SK EMPIK (ELWOOD x KAIRO) z PF zapewni poprawę zawartości białka (0,22%) i zdrowotność wymienia zawartość komórek somatycznych 114 przy dobrej długowieczności. COKÓŁ G (COGNAC RED x JERUDO) z PF to także poprawa składu mleka (tłuszcz 0,27%, białko 0,18%), niska somatyka i długie użytkowanie córek w stadzie. Odmiana czarnobiała MAGIC MCHiRZ ET (MASCALESE x SNOWMAN) 145. Magic to buhaj z doskonałymi parametrami cech produkcyjnych i funkcjonalnych: podindeks pokroju 135, siły mleczności 131 (4. pozycja w rankingu) wymienia 132. Gwarantuje wysoką wydajność suchej masy mleka (indeks produkcyjny 124,3 kg). Nie skraca strzyków i zapewnia długie użytkowanie córek. Nr 2 (Rok IX, nr 24) Buhaj gpf MAGIC MCHiRZ ET 145 SUDPOM 138 DONALD 136 WOODSTOCK 134 HANNIBAL 131 BARON MCHiRZ ET 129 WARIANT 128 GIGANT 125 LORIO 121 DONALD (DANILLO x FIBRAX) z PF 136 to buhaj znacznie poprawiający zawartość białka w mleku (0,20%). Inne jego walory to podindeks wymienia 124, płodność 108, długość strzyków 106 i długowieczność 121. WOODSTOCK (WATSON x JAKE) z PF 134 także zapewni poprawę składu mleka (tłuszcz 0,20%, białko 0,16%). Jest to buhaj zrównoważony z dobrym pokrojem (podindeks 126), poprawnym wymieniem i nie skraca strzyków. HANNIBAL (HILL x DOTSON) z PF 131. Syn amerykańskiego Hilla z cechami bardzo dobrej budowy ogólnej, nóg, racic i wymienia. Wysoka długowieczność oszacowana na 124. BARON MCHiRZ ET (BRAWLER x GERARD) z PF 129. To także buhaj przekazujący dobry pokrój, siłę mleczności i długowieczność. Opracowanie: Grażyna Białek MAGIC MCHRZ ET PL ur r. MLEKO CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Hodowca: MCHiRZ Łowicz MASCALESE IT ANABEL CA OJCA OJCA MATKI MATKI BOLTON US HF 100% ZANI O MAN ORIELLA IT podindeks produkcyjny SNOWMAN NL AIKIA BAXTER CA Właściciel: MCHiRZ Sp. z o.o. zs. w Łowiczu podindeks pokroju ogólny 132 podindeks ramy ciała 90 wyd. mleka [kg] ,3 43,6 0,05 CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu przeżywalność wyd. białka [kg] % białka 40,3 0,02 powtarzalność: 6364% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie dugie ł ordynarny szlachetny 22

23 Październik 2015 SUDPOM PL ur r. MLEKO CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Hodowca: Andrzej Szczepański SUDAN US KARIN 9 PL OJCA OJCA MATKI MATKI JAMMER US HF 99,81% WINDROSE SUGAREE US podindeks produkcyjny JUSTICE PL KARIN 8 PL Właściciel: MCHiRZ Sp. z o.o. zs. włowiczu podindeks pokroju ogólny podindeks ramy ciała 93 wyd. mleka [kg] ,2 40,9 0,12 CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu przeżywalność wyd. białka [kg] % białka 41,1 0,01 powtarzalność: 6465% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie dugie ł ordynarny szlachetny DONALD PL ur r. CECHY PRODUKCYJNE SZACOWANA WARTOŚĆ HODOWLANA Hodowca: Antoni Nocoń DANILLO NL ARIA PL OJCA OJCA MATKI MATKI GOLDWYN CA05608 HF 98,49% 136 ALH DESTINY US podindeks produkcyjny FIBRAX IT ARKA 1 PL Właściciel: MCHiRZ Sp. z o.o. zs. włowiczu podindeks pokroju ogólny 124 podindeks ramy ciała 108 wyd. mleka [kg] ,4 27,2 0,07 CECHY FUNKCJONALNE POKRÓJ KALIBER TYP NOGI RACICE OCENA OGÓLNA KRZYŻ GŁĘB.TUOWIA Ł SZER. KL. PIERSIOWEJ USTAWIENIE ZADU ZADU UST. NÓG TYLNYCH RACICE NOGI TYŁ ZAW. PRZ. ZAW. TYLNE WIĘZADŁO POŁOŻENIE USTAW.STRZYKÓW DUG. Ł STRZYKÓW USTAW.STRZYKÓW TYŁ CHARAKTER ML. komórki somatyczne indeks prod. [kg] wyd. tłuszczu [kg] % tłuszczu przeżywalność wyd. białka [kg] % białka 33,6 0,20 powtarzalność: 6465% mały duży niepożądany pożądany nie nie niepożądana pożądana niski wysoki pytka ł głęboka wąska szeroka uniesiony spadzisty wąski szeroki pionowe podsiebne d.przek ł ątna kr. przekątna iksowate równoległe luźne słabe krótkie długie ordynarny szlachetny 23